Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị nguồn nhân lực công ty CPDV Chợ Lớn

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j


LÂM VN LC

MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG
TÁC QUN TR NGUN NHÂN LC
CÔNG TY CPDV CH LN

Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05

LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN: PGS.TS LÊ THANH HÀ

THÀNH PH H CHÍ MINH – 2009


i
LI CAM OAN
oOo

- Tôi xin cam đoan lun vn “Mt s gii pháp hòan thin công tác qun tr
ngun nhân lc Công ty CP DVDL Ch Ln” là do tôi t nghiên cu và hoàn thành
di s hng dn ca PGS.TS.Lê Thanh Hà.
- Các s liu trong lun vn là trung thc, do trc tip tác gi thu thp.

- Các ngun s liu khác đc tác gi s dng trong lun vn điu có ghi
ngun trích.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này



Tác Gi




Lâm Vn Lc












ii
MC LC
oOo
Li cám n
Li cam đoan i
Mc lc ii

Danh mc ch vit tt vi
Danh mc bng vii
Phn m đu viii
1. Tính cp thit ca đ tài viii
2. Tình hình nghiên cu đ tài x
3. Mc tiêu nghiên cu xi
4. i tng và phm vi nghiên cu xi
5. Phng pháp nghiên cu xii
6. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài xii
7. Nhng đim mi ca Lun vn xii
8. Kt cu ca Lun vn xii
CHNG 1. TNG QUAN V QUN TR NNL 1
1.1 Khái nim qun tr NNL 1
1.2 Vai trò ca qun tr NNL 3
1.2.1 Vai trò ca NNL đi vi tng trng kinh t. 3
1.2.2 Vai trò ca NNL đi vi phát trin kinh t xã hi. 4
1.2.3 Vai trò ca NNL đi vi Công ty 6
1.3 Các hat đng qun tr NNL 6
1.3.1 Hach đnh NNL 6
iii
1.3.2 Phân tích công vic 8
1.3.2.1 Khái nim và ý ngha ca phân tích công vic 8
1.3.2.2 Nhng thông tin cn thu thp trong phân tích công vic 9
1.3.2.3 Ni dung trình t thc hin phân tích công vic 9
1.3.3 Tuyn dng 10
1.3.3.1 Ngun ng viên t ni b doanh nghip 11
1.3.3.2 Ngun ng viên t bên ngòai doanh nghip 12
1.3.4 ào to và phát trin NNL 14
1.3.4.1 Khái Nim 14
1.3.4.2 Mc tiêu ca đào to và phát trin NNL 15

1.3.4.3 Phân lai các hình thc đào to 16
1.3.5 ng viên và duy trì nhân viên 17
1.4 c trng c bn ca qun tr NNL trong ngành DL VN 18
1.4.1 Các đc trng c bn ca qun tr NNL trong ngành DL 18
1.4.2 Xu hng phát trin qun tr NNL trong ngành DL 19
1.5 Kinh nghim phát trin và qun tr NNL 24
1.5.1 Kinh nghim phát trin, qun tr NNL ca mt s nc 24
1.5.2 Bài hc kinh nghim cho VN 29
Tóm tt chng 1 30

CHNG 2. PHÂN TÍCH VÀ ÁNH GIÁ THC TRNG QUN LÝ
NNL CÔNG TY CP DVDL CH LN 31
2.1 Gii thiu v Công ty CP DVDL Ch Ln 31
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin Công ty 31
iv
2.1.2 C cu t chc Cơng ty 32
2.1.3 Khái qt tình hình hat đng kinh doanh Cơng ty (2007-2008) 33
2.1.4 V th ca Cơng ty trong ngành DL Tp.H Chí Minh 36
2.2 c trng NNL ti Cơng ty CP DVDL Ch Ln 36
2.3 Phân tích và đánh giá thc trng thực hiện các chức năng quản trò
NNL tại Cơng ty CP DVDL Ch Ln 39
2.3.1 Phân tích và đánh giá thc trng thực hiện hach đnh NNL 40
2.3.2 Phân tích và đánh giá thc trng thc hin chc nng
tuyn dng - thu hút và b trí NNL. 40
2.3.2.1 Phân tích thc trng thc hin chc nng tuyn dng - thu
hút và b trí NNL 40
2.3.2.2 ánh giá thc trng thc hin nhóm chc nng tuyn
dng - thu hút và b trí NNL. 42
2.3.3 Phân tích và đánh giá thc trng thc hin chc nng đào to và
phát trin NNL 43

2.3.3.1 Phân tích thc trng thc hin chc nng đào to và phát
trin NNL 43
2.3.3.2 ánh giá thc trng thc hin chc nng đào to và phát
trin NNL 44
2.3.4 Phân tích và đánh giá thc trng thc hin chc nng đng viên
và duy trì NNL 46
2.3.4.1 Phân tích thc trng thc hin chc nng đng viên và
duy trì NNL 46
2.3.4.2 ánh giá thc trng thc hin chc nng đng viên và duy
trì NNL 49
Tóm tt chng 2 50



v
CHNG 3. MT S GII PHÁP HỒN THIN CƠNG TÁC QUN TR
NNL TI CƠNG TY CP DVDL CH LN 52
3.1 Quan đim và mc tiêu hòan thin hat đng qun tr NNL ti
Cơng ty CP DVDL Ch Ln 52
3.2 Gii pháp hòan thin hat đng qun tr NNL ti Cơng ty
CP DVDL Ch Ln 54
3.2.1 Hòan thin hat đng hach đnh NNL 55
3.2.1.1 K hoch phát trin kinh doanh và phát trin NNL ca
Cơng ty đn nm 2015 57
3.2.1.2 Gii pháp hồn thin hot đng hoch đnh NNL 58
3.2.2 Hòan thin hat đng phân tích cơng vic 61
3.2.2.1 Các bc c th ca vic xây dng bng phân tích cơng vic 61
3.2.2.2 Xây dng bn mơ t cơng vic cho các chc danh 62
3.2.3 Hòan thin hat đng tuyn dng-thu hút và b trí NNL 65
3.2.3.1 Giải pháp tuyển dụng 65

3.2.3.2 Nhóm các gii pháp thu hút – b trí NNL 68
3.2.3.3 Gii pháp rà sốt sp xp li b máy nhân s ca Cơng ty 69
3.2.3.4 Gii pháp gii quyt lao đng tha 69
3.2.3.5 Tiêu chun hố và chính xác trong đánh giá nhân viên 70
3.2.4 Hòan thin hat đng đào to và phát trin NNL 70
3.2.4.1 Xác đnh mc tiêu cơng tác đào to ca Cơng ty 71
3.2.4.2 Chng trình đào to ca Cơng ty 72

3.2.4.3 Qun lý cơng tác đào to 72
3.2.5 Hòan thin hat đng đng viên và duy trì nhân viên 78
3.3 Kin ngh 79
Kt lun 81
Tài liu tham kho xv
Ph lc xvii
vi
DANH MC CH VIT TT
oOo


CB.CNV : Cán b công nhân viên
CNKT : Công nhân k thut
CP : C phn
CPH : C phn hóa
CNH : Công nghip hóa
DVDL : Dch v du lch
DL : Du lch
HC : i hi c đông
HH : Hin đi hóa
HL : Hp đng lao đng
KT-VH-XH : Kinh t - vn hóa – xã hi

NNL : Ngun nhân lc
TNHH : Trách nhim ha hn
TM : Thng mi
Tp.HCM : Thành ph H Chí Minh
UBND : y ban nhân dân
VN : Vit Nam








vii
DANH MC BNG
oOo


Bng 2.1- Kt qu hot đng kinh doanh 34
Bng 2.2 – Tình hình tài chính Công ty 35
Bng 2.3 – Lao đng theo hp đng lao đng 37
Bng 2.4 – Lao đng trc tip – gián tip 37
Bng 2.5 - Trình đ đào to – chuyên môn nghip v 38
Bng 2.6 – Trình đ đào to ngoi ng 39
Bng 2.7 – Thu nhp bình quân ti Công ty 47

viii
PHN M U
oOo

1. Tính cp thit ca đ tài
Mt nn kinh t mun phát trin cn có các ngun lc: vn, khoa hc – công
ngh, tài nguyên và ngun nhân lc, mun tng trng nhanh và bn vng cn da
vào ba yu t c bn là áp dng công ngh mi, phát trin kt cu h tng hin đi
và nâng cao cht lng NNL.
S phát trin kinh t - xã hi ph thuc vào nhiu yu t, nhiu điu kin,
nhng ch yu nht vn là ph thuc vào yu t con ngi. Nu so sánh các ngun
lc vi nhau thì NNL có u th hn c. Do vy, hn bt c ngun lc nào khác,
NNL luôn chim v trí trung tâm và đóng vai trò quan trng hàng đu trong phát
trin kinh t - xã hi ca đt nc, nht là trong giai đon đy mnh công nghip
hóa, hin đi hóa và hi nhp kinh t quc t.
Vic khai thác và s dng có hiu qu NNL là vn đ ht sc quan trng,
NNL cn phát huy tính đa dng, phong phú v truyn thng vn hóa phng ông
nh: hiu hc, trng nhân tài, trng tri thc, khoa hc…Tuy nhiên cho đn nay,
nhng tim nng quan trng này vn cha đc chú ý khai thác đy đ, đúng mc
và có th s dng cha hiu qu v NNL.
Ngày nay, khi th gii bc vào nn kinh t tri thc thì vn đ nhân tài đang

thc s là vn đ cp thit, vì nhân tài là ht nhân ca nn kinh t tri thc. Tuy rng,
nhân tài thi nào cng quý cng quan trng nhng ngày nay li càng quan trng
hn. Mun đi tt, đón đu trong phát trin thì phi có NNL tiên tin, không đ lãng
quên nhân tài và không đ lãng phí NNL. Do vy, các quc gia cn phi ch đng
quy hoch, to ngun, đào to và bi dng đ NNL phát huy đt hiu qu cao nht.
 đáp ng nhu cu phát trin KT – VH – XH trong tình hình mi, ng và
Nhà nc ta đã đt ra nhng yêu cu c bn trc mt và lâu dài trong vic s dng
NNL có hiu qu nht, khai thác tim nng trí tu, phát huy nhng yu t tinh thn
gn vi truyn thng vn hóa dân tc. Xây dng mi quan h gn bó cht ch gia
ix
khai thác, s dng vi vic đào to, bi dng đ nâng cao ngun nhân lc, coi cht
lng NNL là mt tin đ c bn đ nâng cao hiu qu kinh t - xã hi ca đt
nc.
Các Ngh quyt ca ng và chin lc phát trin kinh t - xã hi ca Nhà
nc đã đt con ngi va là mc tiêu, va là đng lc trong s nghip đy mnh
công nghip hóa, hin đi hóa, con ngi và NNL là nhng nhân t quan trng hàng
đu, quyt đnh s phát trin nhanh, hiu qu và bn vng ca đt nc. Con ngi
VN có trình đ công ngh tiên tin hng ti nn kinh t tri thc vi hàm lng
cht xám (trí lc) cao và hiu qu là tin đ quan trng đ Vit Nam tr thành nc
công nghip vào nm 2020.
Chin lc phát trin NNL đã tr thành mt trong nhng nhim v hàng đu
ca mi t chc, doanh nghip và mi quc gia trên th gii. Nhiu quc gia đã đt
con ngi vào v trí trung tâm ca s phát trin và đ ra các chin lc phát trin
NNL nhm phc v tt các yêu cu phát trin trc mt và lâu dài ca mình.
Trong nhng thp k gn đây, mt s nc trong khu vc đã có nhng bc
phát trin quan trng, thu hút s quan tâm ca nhiu nhà nghiên cu trong và ngoài
nc. Các công trình nghiên cu v “S thn k ông Á” đu nhn mnh ti vai trò
ca NNL – vì nó có ý ngha to ln quyt đnh trong vic đa các nc này t ch
kém phát trin, nghèo kh, khan him v tài nguyên và kit qu sau chin tranh đã
tr thành nhng nc công nghip mi, to ra s tng trng kinh t cao và bn

vng, hi nhp sâu rng vào nn kinh t th gii.
Cht lng NNL hoc NNL cht lng cao là NNL vi nhng con ngi lao
đng có tri thc tt, có k nng cao và có tính nhân vn sâu sc.
Kinh nghim cho thy, s ct cánh và phát trin thành công ca mt nc là
gn cht vi chính sách và chin lc phát trin NNL. Có th nói toàn b bí quyt
thành công ca mt quc gia xét cho cùng, đu nm trong chin lc đào to và
phát trin con ngi.
Tóm li: Vic nghiên cu qun tr ngn nhân lc giúp cho nhà qun tr đt
đc mc đích kt qu thông qua ngi khác. Mt qun tr gia có th lp k hach
x
hoàn chnh, xây dng s đ t chc rõ ràng, có h thng kim tra hin đi
Nghiên cu qun tr NNL còn giúp cho các nhà qun tr hc đc cách giao dch
vi ngi khác, bit tìm ra ngôn ng chung và bit cách nhy cm vi nhu cu nhân
viên, bit cách đánh giá nhân viên chính xác, bit lôi kéo nhân viên say mê vi công
vic, tránh đc các sai lm trong tuyn chn, s dng nhân viên, bit cách phi
hp thc hin mc tiêu ca t chc và mc tiêu ca các cá nhân, nâng cao hiu qu
ca t chc và dn dn có th đa chin lc con ngi tr thành mt b phn hu
c trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
2. Tình hình nghiên cu đ tài
Bàn v phát trin NNL đã có nhiu công trình khoa hc nghiên cu, hi tho,
các bài vit đng ti trên trên nhiu tp chí khác nhau nh: “Qun lý ngun nhân
lc  Vit Nam, ca Phm Thành Ngh, V Hoàng Ngân; “Nhng lun c khoa hc
ca vic phát trin ngun nhân lc công nghip cho vùng kinh t trng đim phía
Nam” ca TS. Trng Th Minh Sâm, Vin Khoa hc và Xã hi ti Thành ph H
Chí Minh thuc Trung tâm Khoa hc Xã hi và Nhân vn Quc gia; “Phát trin
ngun nhân lc phc v công nghip hóa, hin đi hóa đt nc” ca TS. Nguyn
Thanh, Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh
Các công trình nghiên cu trên đã có nhng đóng góp nht đnh trong vic
cung cp lý lun v phát trin NNL nói chung trên các lnh vc, các ngành, các
vùng ca nn sn xut xã hi trong phm vi c nc. Song đi vi Công ty CP

DVDL Ch Ln cha có công trình nghiên cu nào v phát trin NNL trong quá trình
phát trin sn xut kinh doanh. Vì vy, tôi chn “Gii pháp hòan thin công tác qun
tr NNL Công ty CP DV DL Ch Ln” làm lun vn cao hc kinh t là mt yêu cu cp
thit, có ý ngha đc bit quan trng đi vi Công ty nói riêng và đi vi NNL cho
ngành du lch nói chung.




xi

3. Mc tiêu nghiên cu
Thông qua vic nghiên cu NNL nói chung và NNL Công ty nói riêng, mc
tiêu ca đ tài là phát trin NNL trong quá trình phát trin sn xut kinh doanh ca
Công ty đn nm 2015.
- H thng hóa nhng vn đ c bn, c s lý lun v phát trin NNL v đào
to và s dng trong quá trình phát trin kinh t xã hi. Bài hc kinh nghim v quá
trình phát trin NNL vn dng trong vic phát trin NNL.
- Phân tích thc trng phát trin NNL trong quá trình phát trin Công ty
thông qua các ch s phát trin trên các mt: s lng, cht lng gn vi c s vt
cht nng lc đào to, mc đ đáp ng… Trên c s đó rút ra nguyên nhân và bài
hc kinh nghim t thc trng ca nó trong thi gian qua.
- Vch ra nhng quan đim và gii pháp c bn v NNL đ thc hin mc tiêu
chin lc ca Công ty t nay đn nm 2015.
4. i tng và phm vi nghiên cu
4.1 i tng nghiên cu
Nghiên cu nhng vn đ lý lun c bn và thc tin v NNL nói chung và
NNL Công ty nói riêng. Tuy nhiên, đây là mt lnh vc rt rng liên quan đn NNL
ca ngành du lch Vit Nam. Vì vy, trong lun vn này ch đi vào nhng ni dung
c bn là hat đng qun tr NNL trong quá trình phát trin sn xut kinh doanh ca

Công ty t nay đn 2015.
4.2 Phm vi nghiên cu
- Xác đnh c s lý lun v s n đnh và phát trin NNL trong Công ty CP
DV DL Ch Ln.
- Phân tích các đc trng v tình hình lao đng ca Công ty CP DV DL Ch
Ln.
-  xut các gii pháp đ n đnh và phát trin đi ng lao đng ca Công
ty CP DVDL Ch Ln.

xii
5. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp lun c bn, ch đo xuyên sut trong quá trình
nghiên cu là phép bin chng duy vt. Vn dng phng pháp lun chung, phng
pháp c th là phng pháp phân tích.
6. Ý ngha khoa hc và thc tin ca  tài
Vic nghiên cu đ xây dng đ tài “Mt s gii pháp hoàn thin công tác
qun tr ngun nhân lc Công ty CP DVDL Ch Ln” là vic làm cn thit và có
ý ngha quan trng, giúp cho Ban Tng Giám c có nhng thông tin cn thit đ
xây dng chin lc phát trin sn xut kinh doanh Công ty t nay đn nm 2015, ý
ngha khoa hc và tính thc tin ca đ tài th hin qua các ni dung sau đây:
- H thng hoá nhng vn đ lý lun c bn v hoch đnh chin lc đào
to NNL  Vit Nam nói chung và NNL cho các Công ty du lch nói riêng.
- Bng các s liu chng minh, lun vn phân tích và làm sáng t hin trng
vic đào to và s dng NNL ti các Công ty du lch, t đó rút ra nguyên nhân và
bài hc kinh nghim cho vic hoch đnh chin lc đào to NNL cho Công ty CP
DVDL Ch Ln.
- Vch ra chin lc phát trin, d báo nhu cu NNL cho ngành du lch đn
nm 2015, xây dng chin lc đào to và gii pháp c bn đ đt đc mc tiêu
to NNL cho các Công ty du lch trên đa bàn Tp.H Chí Minh.
Ngoài ra, đ tài còn ch ra đc nhng hn ch, nguyên nhân đào to, qun

lý, s dng NNL và thông qua đó đ xut nhng gii pháp đ thu hút, đào to, s
dng NNL cho ngành du lch t nay đn nm 2015 ngày càng tt hn.
7. Nhng đim mi ca Lun vn
Lun vn đc nghiên cu đc lp, nhng ni dung ca  tài hoàn toàn mi
vì t trc ti nay cha có ai nghiên cu NNL cho Công ty CP DVDL Ch Ln;
vi kt qu nghiên cu s góp phn nâng cao nhn thc v NNL và giúp cho các
nhà qun lý ca thành ph xem xét khi quyt đnh chin lc phát trin NNL cho
ngành du lch ti Tp.H Chí Minh nói chung và phát trin NNL cho Công ty nói
riêng trong giai đon t nay ti nm 2015.
xiii
8. Kt cu ca Lun vn: Lun vn gm có các phn sau đây:
Ni dung đ tài gm có 3 chng không k phn m đu và kt thúc :
Chng 1 : “Tng quan v qun tr NNL” phn này gm các ni dung gii quyt
các vn đ mang tính cht lý lun v qun tr NNL.
Chng 2 : “Phân tích và đánh giá thc trng qun lý NNL Công ty CP DVDL
Ch Ln” phn này trình bày khái quát gii thiu Công ty trong vic s dng NNL,
t đó phn tích và đánh giá nhng thành tu cng nh các vn đ còn tn ti trong
công tác qun lý nhân s đ có hng chn chnh và khc phc .
Chng 3 : “Mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr NNL ti Công ty
CP DVDL Ch Ln” đ tài đa ra các gii pháp t ni b Công ty sau đó có mt s
kin ngh t phía Nhà nc, Tng cc du lch và các trng nghip v đào to v
Du Lch.

1

CHNG 1
TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC

1.1 Khái nim qun tr NNL.
NNL ca mt Công ty đc hình thành trên c s là tt c các cá nhân trong
t chc có vai trò khác nhau, vi nhng đc đim cá nhân, nng lc, tim tàng phát
trin, kinh nghim … khác nhau đc sp xp và đm nhn các v trí khác nhau
theo mt c cu t chc nht đnh, liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu chung,
chin lc chung. Vì vy lun vn cho rng: NNL khác vi các ngun lc khác ca
Công ty, là do chính bn cht ca con ngi, va là ch th tác đng, va là đi
tng b tác đng. Nhân viên có kh nng hình thành các nhóm, hi, các t chc
công đoàn đ bo v quyn li ca h, hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào
chính bn thân h hoc s tác đng ca môi trng xung quanh.
Qua tng thi k phát trin ca nn KT-XH, VN cng đã xác đnh “con
ngi là mc tiêu, là đng lc phát trin KT-XH” (nm 1991-1995), “Phát trin vn
hoá, xây dng con ngi toàn din trong thi k CNH, HH” (nm 1996-2000) và
chng trình “Phát trin vn hoá và NNL trong thi k CNH, HH” (nm 2001-
2005).
Theo tin s Trn Kim Dung thì qun tr NNL là h thng các trit lý, chính

sách và hot đng chc nng v thu hút, đào to - phát trin và duy trì con ngi
ca mt t chc nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên.
Theo T đin thut ng ca Pháp, NNL xã hi bao gm nhng ngi trong
đ tui lao đng, có kh nng lao đng và mong mun có vic làm. Nh vy theo
quan đim này thì nhng ngi trong đ tui lao đng có kh nng lao đng nhng
không mun có vic làm thì không đc xp vào NNL xã hi.

2

 Úc xem NNL là toàn b nhng ngi bc vào tui lao đng, có kh nng
lao đng. Trong quan nim này không có gii hn trên v tui ca ngun lao đng.
Nhân lc di góc đ t và ng là danh t (t Hán Vit): nhân là ngi, lc
là sc. Ngay trong phm trù sc ngi lao đng cng cha mt ni hàm rt rng.
Nu dng li  các b phn cu thành đó là sc óc, sc bp tht, sc xng… Sc
th hin thông qua các giác quan mt nhìn, tai nghe, mi ngi, da cm giác… Còn
cht lng ca sc lao đng đó là trình đ vn hóa, trình đ chuyên môn k thut,
lành ngh…
Nu xét theo ngha rng, toàn b tng th nn kinh t đc coi là mt ngun
lc thì ngun lc con ngi (Human Resources) là mt b phn ca các ngun lc
trong nn sn xut xã hi. Chng hn ngun lc vt cht (Physical Resources),
ngun lc tài chính (Financial Resources)…
Theo quan đim ca t chc Liên Hp Quc, NNL là trình đ lành ngh,
kin thc và nng lc ca toàn b cuc sng, sc khe con ngi hin có, thc t
hoc tim nng đ phát trin KT-XH trong mt cng đng.
NNL ca xã hi bao gm nhng ngi trong đ tui lao đng (theo B Lut
Lao đng) và ngoài đ tui lao đng nhng có kh nng hoc s tham gia lao đng.
S lng NNL ph thuc vào t l tng dân s t nhiên và đ tui lao đng, cht
lng NNL ph thuc vào s nghip giáo dc đào to và th cht ngi lao đng,
yu t di truyn, nhu cu s dng lao đng  đa phng. Trong mt chng mc
nào đó NNL đng ngha vi ngun lao đng, nhng nói v NNL là nói ti cht

lng ca lao đng.
Qun tr NNL chính là khoa hc đng thi là ngh thut trong vic tuyn
dng, đào to, s dng, phát trin và duy trì con ngi trong t chc có hiu qu
nht nhm đt ti kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên. Qun tr NNL là
mt hot đng ca t chc, thông qua hot đng này nhm ti đa hoá kt qu s
dng các ngun lc khác ca t chc, hoc ti thiu hoá các chi phí. Do đó,
trong quá trình s dng NNL ta phi thng xuyên đánh giá kt qu đt đc,

3

kim tra, kim soát, tìm nguyên nhân nh hng ti kt qu, vch rõ tim nng
cha đc s dng và đ ra các bin pháp khc phc, x lý và s dng kp thi
đ không ngng nâng cao hiu qu hot đng ca t chc. Hot đng s dng
NNL phi tuân theo h thng pháp lut hin hành. Qun tr NNL khó khn và
phc tp hn nhiu so vi các yu t khác trong quá trình sn xut kinh doanh.
Vì vy, qun tr NNL hin nay trong các Công ty VN là mt vn đ quan
trng mang tính cp bách. Nó đòi hi các nhà qun tr phi có cách tip cn mi
v qun tr con ngi trong các Công ty, đó là nhng hot đng trong Công ty
thc hin vic thu hút, tuyn dng, đào to phát trin và duy trì NNL.
1.2 Vai trò ca qun tr NNL
1.2.1 Vai trò ca NNL đi vi tng trng kinh t.
Tng trng kinh t: điu tt yu ngoài nhng ngun lc c bn cho s ln
lên, tng lên v s lng cht lng sn phm thì ngun lc con ngi không ch
làm sng li các yu t ca quá trình sn xut mà còn sáng to ra nhng t liu lao
đng trong đó nhân t ct lõi là công c lao đng, nhng đi tng lao đng mi,
nhng đi tng lao đng cha tng có trong t nhiên.
Nhn mnh vai trò ca NNL đi vi tng trng kinh t, Hi ngh ln th 4
Ban Chp hành Trung ng ng khóa VIII đã ra ngh quyt v “Tip tc đy
mnh công cuc đi mi, phát huy ni lc, nâng cao hiu qu hp tác quc t, cn
kim đ CNH, HH…”

Bàn v vai trò ca NNL khoa hc và công ngh trong s phát trin KT-XH,
thì vai trò ca NNL có ý ngha đc bit quan trng. NNL đã tr thành nhân t không
ch quyt đnh đi vi vic thc hin thành công các mc tiêu KT-XH c trung và
dài hn, mà đi vi mt s nc, vic thiu đi ng cán b khoa hc và công ngh
gii còn tr thành lc cn đi vi tin trình đi ti nhng mc tiêu tng trng kinh
t cao và bn vng “Trên th gii hin nay, vic thành công trong tng trng kinh
t không ch ph thuc vào ngun tài nguyên, vào vn vt cht, mà yu t ngày
càng chim v trí quan trng là con ngi và qun lý”.

4

Có nhiu nhân t cu thành ngun ni lc: ngun lc con ngi, đt đai, tài
nguyên, trí tu, truyn thng, trong đó nng lc con ngi VN vi trí tu truyn
thng dân tc là trung tâm ni lc, là ngun lc chính quyt đnh s tng trng
kinh t.
Khi phân tích các yu t ca quá trình sn xut và mi quan h gia chúng
trong tin trình tng trng kinh t gia các yu t c bn có mi quan h cht ch
vi nhau. iu đc bit cn lu ý là trong các ngun lc ni sinh; ngun lc con
ngi, vn, tài nguyên thiên nhiên, c s vt cht k thut thì NNL đc xem là
nng lc ni sinh nhân t đóng vai trò quyt đnh, chi phi các nhân t khác trong
quá trình tng trng. S d nh vy, bi so vi các ngun lc khác thì đây là ngun
lc “sng” nó không ch làm sng li các t liu sn xut mà còn sáng to ra các t
liu lao đng và đi tng lao đng mi. Hn th vi ngun lc con ngi là trí tu
cht xám nu bit đào to, bi dng và vun đp thì ngun lc con ngi là ngun
lc vô tn, không có gii hn, không b cn kit nh các ngun tài nguyên khác.
Ngay c các nhân t liên quan đn tng trng kinh t, khoa hc công ngh,
c cu kinh t, th ch chính tr đu xut phát t ngun lc con ngi. ó là
ngun lc chính quyt đnh s tng trng. Bi ngun gc ca ci xã hi là do con
ngi to ra.
1.2.2. Vai trò ca NNL đi vi phát trin kinh t xã hi.

Phát trin kinh t không ch là s tng lên v s lng, chng loi và cht
lng sn phm mà còn làm thay đi c c cu kinh t. Di góc đ đó, nhng
nhân t liên quan đn phát trin kinh t có nhng đc đim riêng ca nó. Nhân t
đóng vai trò quan trng đi vi phát trin kinh t trc ht đó là phát trin lc lng
sn xut trong đó nhân t ct lõi là ngun lao đng. V.I. Lênin cho rng: “Lc
lng sn xut hàng đu ca toàn nhân loi là ngi công nhân, là ngi lao
đng”.
Nh vy ngun lc con ngi không ch có ý ngha đi vi tng trng kinh
t mà còn đóng vai trò quyt đnh đi vi phát trin kinh t. Ngun lc con ngi

5

không ch có ý ngha trong vic kt hp các yu t t nhiên, mà còn ci to t nhiên
đ to ra ca ci có ích cho con ngi và xã hi. Chính vì vy s phát trin ca mt
quc gia v kinh t, chính tr, xã hi đu do con ngi và ly con ngi làm nhân t
trung tâm ca s phát trin nhanh và bn vng.
Nhân t th hai liên quan đn phát trin kinh t là quan h sn xut. Nh
chúng ta bit quan h sn xut là quan h gia ngi vi ngi trong quá trình sn
xut th hin tính cht tt xu v mt xã hi ca nhng quá trình sn xut đó. Quan
h sn xut đc th hin trên ba ni dung quan h s hu v t liu sn xut, quan
h v t chc quá trình sn xut xã hi hay trao đi kt qu lao đng cho nhau và
quan h phân phi sn phm. Trong ba mt ca quan h sn xut thì quan h s hu
v t liu sn xut là quan trng nht. S d nh vy vì khi t liu sn xut nm trong
tay ai thì ngi đó trc tip t chc quá trình sn xut và ngi đó trc tip chi phi
sn phm.
Hn th, ngun lc con ngi không ch là nhân t quyt đnh v phát trin
kinh t mà còn quyt đnh c v mt xã hi. Nh chúng ta đu bit tng th các mt
ca quan h sn xut hp thành c s h tng ca mt hình thái KT-XH, nó quyt
đnh mi quan h gia ngi và ngi. Do vy, ngun lc con ngi, cht lng
NNL càng cao thì ý thc xã hi càng phát trin, càng làm cho quan h gia ngi

vi ngi càng tt hn, thúc đy s phát trin nhanh ca xã hi.
Nhân t th ba quyt đnh s phát trin kinh t, phát trin xã hi thuc v
kin trúc thng tng. Kin trúc thng tng có tác đng đn s phát trin kinh t.
Kin trúc thng tng bao gm nhiu b phn cu thành. Mi mt b phn có s tác
đng nht đnh đn s phát trin kinh t. Các yu t thuc v t tng đo đc có
tác đng gián tip đn phát trin kinh t còn các nhân t khác nh th ch, thit ch,
th ch chính tr, pháp lut li có tác đng trc tip thúc đy kinh t, khi các
chính sách kinh t phù hp và ngc li.
Cng cn lu ý rng s tác đng ca kin trúc thng tng đn s phát trin
kinh t theo các chiu hng khác nhau: s tác đng đó nu phù hp vi s phát

6

trin lc lng sn xut s thúc đy lc lng sn xut phát trin, phát huy ni lc
nn kinh t phát trin nhanh và ngc li. Trong thc tin xây dng và phát trin
kinh t cho ta thy rõ các chính sách kinh t khi phù hp s to đng lc thúc đy
kinh t tng trng nhanh và ngc li.
1.2.3 Vai trò ca NNL đi vi Công ty
Trong thi đi ngày nay, NNL đã tr thành đng lc hàng đu đ tng trng
và phát trin kinh t. Nc ta đang đi mt vi nhng vn đ khó khn và th thách
ln nht là làm th nào đ qun lý NNL có hiu qu nht. S bin đng mnh m
ca môi trng kinh doanh, tính cht khc lit ca cnh tranh và yêu cu phi đáp
ng nhu cu ngày càng cao ca nhân viên trong nn kinh t th trng đã và đang
to ra sc ép ln, đòi hi các nhà qun tr VN phi thay đi quan đim, phi có
nhng phng pháp mi và nm vng đc khoa hc qun tr nhân s và phi có
nng lc, trình đ nht đnh cùng nhng k nng mi v qun tr NNL.
Mt khác, ngun tài nguyên này có sc sáng to và n lc phát trin là vô
hn. Trong khi, phát trin kinh t da vào các ngun tài nguyên t nhiên khác – c
s vt cht, nguyên nhiên vt liu, tài chính, công ngh… ca các Công ty VN,
phi tha nhn đu thua kém các Công ty nc ngoài. Chính vì vy, vn đ quyt

đnh kh nng tn ti, thích ng và phát trin ca các Công ty VN là nhân t con
ngi.
1.3 Các hat đng qun tr NNL
1.3.1 Hach đnh NNL
Công tác hoch đnh NNL giúp cho doanh nghip thy rõ đc phng
hng, cách thc qun tr NNL ca mình, đm bo cho doanh nghip b trí đúng
ngi đúng vic, đúng thi đim cn thit và linh hot đi phó vi nhng thay đi
th trng. Hoch đnh NNL là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu NNL, đa ra
các chính sách và thc hin các chng trình, hot đng đm bo cho doanh nghip
có đ NNL vi các phm cht, k nng phù hp đ thc hin vic có nng sut, cht
lng và hiu qu cao.

7

Nhìn chung yu t con ngi đóng vai trò ht sc quan trng, góp phn
không nh vào vic làm gim sc cnh tranh ca các mt hàng công nghip VN và
kh nng nm bt các c hi th trng ca các doanh nghip trong nc. Vn đ
đt ra đi vi các nhà hoch đnh chính sách cng nh các nhà kinh doanh là làm
th nào đ tn dng đc nhng c hi và thi gian mt cách có hiu qu, đnh
hng c cu công nghip và mt hàng kinh doanh nh th nào cng nh phi phát
trin lc lng lao đng c v s lng ln cht lng đ có th phát huy đc li
th so sánh ca VN trong phân công lao đng khu vc, to c hi trong quá trình
hi nhp quc t.
Thông thng quá trình hoch đnh NNL đc thc hin theo các bc sau :
Phân tích môi trng, xác đnh mc tiêu và chin lc cho doanh nghip.
Phân tích hin trng qun tr NNL trong doanh nghip.
D báo khi lng công vic.
D báo nhu cu NNL.
Phân tích quan h cung cu NNL.
Thc hin các chính sách, k hoch chng trình qun tr NNL.

Kim tra, đánh giá tình hình thc hin.
Vn hóa doanh nghip đóng vai trò quan trng vì đó là mt trong nhng yu
t quyt đnh s thu hút ca mt Công ty đi vi công tác hoch đnh và tuyn
dng. Chng hn, nu vn hóa Công ty cc k thoi mái, Công ty có th gp khó
khn trong vic thu hút và duy trì nhng nhân viên có tính cách nghiêm ngh vì h
có th cho rng đó là ni làm vic thiu “nghiêm túc” và gây bt li cho ngh
nghip lâu dài. Nu vn hóa Công ty quá nghiêm trang và quy c, thì nhng ngi
tr tui và sáng to có th cm thy gò bó và mun thoát khi ni làm vic. Nu vn
hóa Công ty không mn mà vi ngi ph n và ngi thiu s, các cá nhân tài
nng thuc nhng thành phn này s đi tìm vic làm  ni làm khác.Và s chng có
ai nhit tình làm vic cho mt Công ty có môi trng vn hóa đy mâu thun, đu

8

đá ln nhau, cp qun lý hot đng không ra gì hoc h thng cp bc trong Công ty
quá phc tp.
1.3.2 Phân tích công vic
Phân tích công vic là công vic đu tiên cn phi bit ca mi nhà qun tr
nhân s. Phân tích công vic m đu cho vn đ tuyn dng nhân viên, là c s cho
vic b trí nhân viên phù hp. Mt nhà qun tr không th tuyn chn đúng nhân
viên, đt đúng ngi vào đúng vic nu không bit phân tích công vic.
Mc đích ch yu ca phân tích công vic là hng dn gii thích cách thc xác
đnh mt cách chi tit các chc nng nhim v ch yu ca công vic và cách thc
tuyn chn hay b trí nhng ngi nh th nào đ thc hin công vic tt nht.
1.3.2.1 Khái nim và ý ngha ca phân tích công vic
Phân tích công vic là nhng công vic, th tc xác đnh quyn hn, trách
nhim, k nng theo yêu cu ca công vic và làm c s xác đnh cho vic qun tr
nhân s nhm thc hin công vic mt cách tt nht.
Phân tích công vic cung cp các thông tin v yêu cu, đc đim ca công
vic, làm c s cho vic xây dng bn mô t công vic và bng tiêu chun công

vic.
Bn mô t công vic là vn bn lit kê các quyn hn trách nhim khi thc
hin công vic, các mi quan h trong báo cáo thc hin công vic, các điu kin
làm vic, trách nhim thanh tra, giám sát các tiêu chun cn đt đc trong quá
trình thc hin công vic.
Bng tiêu chun công vic là vn bn tóm tt nhng yêu cu v phm cht cá
nhân, nhng nét tiêu biu và đc đim v trình đ hc vn, nng lc, nguyn vng,
s thích ca ngi thc hin công vic.
Bn mô t công vic và bng tiêu chun công vic đc s dng làm thông
tin c s cho vic tuyn la, chn lc và đào to nhân viên, đánh giá vic thc hin
công vic và tr công lao đng.

9

1.3.2.2 Nhng thông tin cn thu thp trong phân tích công vic
 thc hin phân tích công vic đc chính xác cn phi s dng các loi
thông tin di đây:
- Thông tin v tình hình thc hin công vic: Các thông tin đc thu thp
trên c s thc t thc hin công vic, nh phng pháp làm vic, thi gian hao phí
thc hin công vic, các yu t ca thành phn công vic.
- Thông tin v yêu cu nhân s: Bao gm tt c các yêu cu v nhân viên
thc hin công vic nh hc vn, trình đ chuyên môn, k nng, các kin thc hiu
bit liên quan đn vic thc hin công vic, các thuc tính cá nhân.
- Thông tin v các yêu cu đc đim, tính nng tác dng, s lng, chng
loi ca các máy móc, trang b dng c đc s dng trong quá trình s dng công
vic.
- Các tiêu chun mu trong thc hin công vic: Bao gm các tiêu chun,
đnh mc thi gian thc hin, s lng, cht lng ca sn phm hay công vic
Tiêu chun mu là c s đ đánh giá vic thc hin công vic ca nhân viên.
- Các thông tin v điu kin thc hin công vic: Bao gm các thông tin liên

quan đn các vn đ điu kin làm vic nh s c gng v th lc, điu kin v sinh
lao đng, thi gian biu, điu kin t chc hot đng, ca Công ty, ch đ lng
bng, qun áo đng phc
1.3.2.3 Ni dung trình t thc hin phân tích công vic
- Bc 1: Xác đnh mc đích s dng các thông tin phân tích công vic, t
đó xác đnh các hình thc thu thp thông tin phân tích hp lý nht.
- Bc 2: Thu nhp các thông tin c bn trên c s s đ t chc, các vn
bn v mc đích yêu cu, chc nng quyn hn ca Công ty, phòng ban, phân
xng, s đ quy trình công ngh và bn mô t công vic c (nu có).

10

- Bc 3: Chn la các v trí đc trng và nhng đim then cht đ thc hin
phân tích công vic nhm làm gim thi gian và tit kim hn trong phân tích công
vic, nht là khi cn phân tích các công vic tng t nh nhau.
- Bc 4: Áp dng các phng pháp khác nhau đ thu thp thông tin phân
tích công vic. Tu theo yêu cu mc đ chính xác và chi tit ca thông tin cn thu
thp. Tu theo dng hot đng và kh nng tài chính, có th s dng mt hoc kt
hp nhiu phng pháp thu nhp thông tin sau đây: Quan sát, bm gi, chp nh,
phng vn, bn câu hi.
- Bc 5: Kim tra, xác minh li tính chính xác ca thông tin. Nhng thông
tin thu thp đ phân tích công vic trong bc 4 cn đc kim tra li v mc đ
chính xác, đy đ bng chính các nhân viên, công nhân thc hin công vic và các
giám th, giám sát tình hình thc hin công vic đó.
- Bc 6: Xây dng bn mô t công vic và bng tiêu chun công vic
1.3.3 Tuyn dng
Sau khi phân tích công vic, hiu đc các yêu cu, đc đim ca công vic,
các tiêu chun công vic, vic quan trng tip theo ca mt nhà qun tr gia trong
quá trình qun tr NNL là tuyn dng nhân viên.
Tuyn dng nhân viên gi vai trò đc bit quan trng trong hat đng ca

các doanh nghip. Nhng nhân viên không có đ nng lc cn thit đ thc hin
công vic s nh hng xu đn hiu qu qun tr và cht lng thc hin công
vic. Nó còn làm nh hng xu đn bu không khí ca doanh nghip. Tuyn dng
nhân viên không phù hp, sau đó sa thi h, không nhng gây tn tht cho doanh
nghip mà còn gây tâm lý xáo trn tinh thn các nhân viên khác và nh hng đn
các chính sách xã hi.
1.3.3.1 Ngun ng viên t ni b doanh nghip
Có nhiu ngun cung cp ng viên vào các chc v hoc công vic trng ca
doanh nghip nh tuyn trc tuyn t nhân viên đang làm vic cho doanh nghip;

11

tuyn ngi theo các hình thc qung cáo; tuyn ngi thông qua các trung tâm
dch v vic làm ….Khác vi đ bt, b nhim ni b, hình thc tuyn dng ni b
đc thc hin công khai, vi các tiêu chun rõ ràng đi vi tt c các ng viên t
bên trong doanh nghip. Hình thc tuyn các nhân viên t bên trong doanh nghip
thng đc u tiên hàng đu do có các u đim sau đây so vi vic tuyn ng viên
t bên ngòai:
- Nhân viên ca doanh nghip đã đc th thách v lòng trung thành, thái đ
nghiêm túc, trung thc, tinh thn trách nhim, và ít b vic.
- Nhân viên ca doanh nghip s d dàng, thun li hn trong vic thc hin
công vic, nht là trong thi gian đu  cng v trách nhim mi. H đã là quen,
hiu đc mc tiêu ca doanh nghip, do đó mau chóng thích nghi vi điu kin
làm vic mi và tìm ra cách thc din đt đc mc tiêu đó.
Hình thc tuyn trc tip t các nhân viên đang làm vic cho các doanh
nghip cng s to ra s thi đua rng rãi gia các nhân viên đang làm vic, kích
thích h làm vic tích cc, sáng to và to ra hiu sut cao hn.
Tuy nhiên hình thc tuyn dng trc tip t các nhân viên đang làm vic cho
doanh nghip cng có th gây ra mt s khó khn nh:
- Vic nhân viên đm nhn mt chc v còn trng cho doanh nghip theo

kiu thng chc ni b có th gây ra hin tng chai l, x cng do nhân viên đc
thng chc đã quen vi cách làm vic ca cp trên trc đây và h s rp khuôn li
theo cách làm vic đó, thiu sáng to, không dy lên đc bu không thí thi đua
mi. iu này rt nguy him nu doanh nghip đang trong mc đ trì tr, hot đng
kém hiu qu.
- Trong doanh nghip d hình thành các nhóm “ng viên không thành công”,
h là nhng ngi ng c vào mt chc v nào đó còn trng nhng không đc
tuyn chn, t đó không phc lãnh đo, bt hp tác vi lãnh đo mi, d chia bè
phái, gây mt đoàn kt ni b.