BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
______________
LÊ VŨ PHƯƠNG THẢO
HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ ĐỂ PHÁT TRIỂN NGÀNH
RAU QUẢ CỦA TỈNH LÂM ĐỒNG ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP.Hồ Chí Minh – Năm 2008
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
______________
LÊ VŨ PHƯƠNG THẢO
HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ ĐỂ PHÁT TRIỂN NGÀNH
RAU QUẢ CỦA TỈNH LÂM ĐỒNG ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành: Kinh tế tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:TS. PHAN THỊ NHI HIẾU
TP.Hồ Chí Minh – Năm 2008
3
LI CAM OAN
Di s hng dn hng dn ca ging viên TS. Phan Th Nhi Hiu, tôi xin cam
đoan đ tài đc vit ra bi riêng tôi, không sao chép ca ngi khác, s liu s dng
trong đ tài là s liu đc thu thp bi riêng tôi và hoàn toàn trung thc vi thc t phát
sinh.
TP.HCM, ngày 30 tháng 12 nm 2008
Ngi cam đoan
Lê V Phng Tho
4
MC LC
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các bng biu
M đu 1
Chng 1: Tng quan v đu t và các ngun vn đu t
1.1. Khái nim c bn 3
1.1.1 Khái nim đu t 3
1.1.2 u t 3
1.2. Các ngun huy đng vn đu t 4
1.2.1 Ngun vn đu t trong nc 4
1.2.2 Ngun vn đu t nc ngoài 5
1.2.3 Huy đng qua th trng vn 7
1.3. Các công c huy đng vn đu t 8
1.3.1 Các công c thuc chính sách tài chính – tin t 8
1.3.2 Th trng tài chính và các công c trên th trng tài chính 10
1.4 Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn đu t và nhng nhân t nh hng
đn hiu qu s dng vn đu t 11
1.5. Lý thuyt v xác đnh nhu cu vn đu t 12
1.6 Kinh nghim huy đng vn đ phát trin th trng rau qu ca các nc trong
khu vc 15
1.6.1 ài Loan 15
1.6.2 Malaysia 16
1.6.3 Thái Lan 17
5
Chng 2: Thc trng thu hút đu t phát trin ngành rau qu tnh Lâm ng
2.1. c đim tng quan v ngành rau qu tnh Lâm ng 20
2.1.1 Xu hng 20
2.1.2 c đim 21
2.2. Thc trng đu t cho ngành rau qu tnh Lâm ng 24
2.2.1. Tình hình tiêu th rau qu 24
2.2.2. Tình hình xut khu rau qu 25
2.2.3. Quy hoch phát trin rau qu 27
2.3. ánh giá thc trng thu hút đu t trong ngành rau qu 30
2.3.1. Tình hình huy đng vn 30
2.3.2. Hiu qu sn xut phát trin rau qu 37
2.3.3 Tình hình thc hin trin khai quy hoch vùng sn xut rau qu cht
lng cao 40
2.3.4 Các ch tiêu 41
2.4. ánh giá chung 48
Chng 3: Gii pháp huy đng vn đu t phát trin ngành rau qu tnh Lâm ng
3.1. nh hng ca tnh Lâm ng cho ngành rau qu đn nm 2020 51
3.2. Gii pháp thu hút vn đu t đ phát trin ngành rau qu tnh Lâm ng
54
3.2.1. Nhóm gii pháp v mô 54
3.2.2. Nhóm gii pháp phát trin ngành 56
3.2.3. Nhóm gii pháp h tr 64
Kt lun 66
Tài liu tham kho 68
6
DANH MUẽC CAC BANG, BIEU
Baỷng 2.1. Din tớch Sn lng rau ca tnh Lõm ng
Baỷng 2.2. Th trng xut khu rau
Baỷng 2.3. Quy hoch s dng t n nm 2010 trong phm vi t ai vựng d ỏn
rau - hoa - dõu tõy
Baỷng 2.4. D kin b trớ s dng t rau - hoa - dõu tõy n nm 2010
Bng 2.5. Cỏc khon chi cõn i ngõn sỏch a phng giai on 2004 2007
Bng 2.6. Ngun vn ca cỏc t chc tớn dng
Bng 2.7. Tỡnh hỡnh huy ng vn qua tớn dng ngõn hng 2004 2007
Bng 2.8. Tng s d n tớn dng
Bng 2.9. Vn u t phỏt trin ca cỏc doanh nghip sn xut v ch bin rau
qu
Baỷng 2.10. Kt qu sn xut rau qu vựng chuyờn canh tnh Lõm ng
Baỷng 2.11. So sỏnh giỏ tr sn xut gia chớnh v v trỏi v trong sn xut rau
Baỷng 2.12. Giỏ tr sn xut ngnh rau qu tnh Lõm ng nm 2005
Baỷng 2.13. Giỏ tr sn xut ngnh rau qu tnh Lõm ng nm 2006
Baỷng 2.14. Giỏ tr sn xut ngnh rau qu tnh Lõm ng nm 2007
Bng 2.15. Kt qu kinh doanh ca cỏc doanh nghip sn xut v ch bin rau qu
Baỷng 3.1. D bỏo tc tng trng kinh t tnh Lõm ng giai on 2009-2020
Bng 3.2. Bng d bỏo nhu cu cui cựng ca ngnh rau qu Lõm ng n nm
2020
Bng 3.3. Bng d bỏo giỏ tr sn xut ca ngnh rau qu Lõm ng n nm
2020
Bng 3.4. D bỏo GDP ngnh rau qu tng giai on tng ng vi mi phng
ỏn phỏt trin ca tnh Lõm ng n 2020
Bng 3.5. D bỏo tng nhu cu vn cho ngnh rau qu tng giai on tng ng
vi mi phng ỏn phỏt trin ca tnh Lõm ng n nm 2020
Bng 3.6. T l khu hao so vi giỏ tr tng thờm v khu hao trung bỡnh ca ngnh
rau qu theo giai on
7
Baûng 3.7. D báo tng nhu cu đu t bình quân/nm cho ngành rau qu tng giai
đon ng vi mi phng án phát trin ca tnh Lâm ng đn nm 2020
1
M U
Lý do chn đ tài:
Ngh trng rau qu ti Lâm ng đc hình thành khá sm và đn nay đã phát trin
mnh c v quy mô canh tác ln sn lng. Trong nhng nm gn đây, vic ng dng
công ngh cao trong sn xut đã góp phn phát trin nhiu ging rau qu vi cht lng
sn phm ngày càng đc nâng cao, đáp ng ngày càng tt hn cho nhu cu th trng.
Hin nay, rau Lâm ng không ch cung cp cho th trng trong nc mà còn xut khu
ra các th trng khu vc và châu Âu.
Tuy nhiên, bên cnh đó ngành sn xut rau à Lt còn có nhng hn ch nh:
Cha có quy trình công ngh sn xut cây ging đc xác lp đ có th áp dng thng
nht cho tng chng loi rau; vic qun lý cây ging cha đm bo yêu cu sn xut rau
quy mô ln. Ngoài ra, cha gn kt đc sn xut vi khoa hc và công ngh cng nh
vic khai thác th trng còn yu. Công ngh x lý, bo qun hu nh cha đc quan
tâm, dn đn cht lng rau khó đáp ng đc s đòi hi ngày càng cao ca th trng
trong và ngoài nc.
Trc xu th hi nhp kinh t th gii, vic phát trin ngành rau qu Lâm ng
vi quy mô công ngh cao là mt yêu cu cn thit nhm phát huy tim nng ca tnh.
Nhn thc rõ tm quan trng ca vic phát trin ngành rau qu tnh Lâm ng vi
vic phát trin kinh t - xã hi ca đa phng, tôi quyt đnh chn đ tài “Huy đng vn
đu t đ phát trin ngành rau qu tnh Lâm ng đn nm 2020” làm lun vn Thc
s.
Mc đích:
Mc đích ca đ tài là ng dng lý lun v vn và các kênh huy đng vn đu t
nhm đa ra các gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn cho vic phát trin ngành rau
qu; đng thi cng góp phn t chc li sn xut, thay th dn tp quán sn xut truyn
thng, tng bc hình thành vùng sn xut rau qu theo hng công ngh cao, áp dng
tin b khoa hc, k thut trong tt c các khâu t sn xut đn kinh doanh. T đó nâng
cao cht lng, m rng và to lp th trng tiêu th rau qu tnh Lâm ng theo hng
n đnh và ngày càng phát trin.
2
i tng và phm vi nghiên cu:
đt đc nhng mc tiêu trên, đ tài đc thc hin da trên vic s dng các
thông tin t các vn bn ca Nhà nc và ca tnh Lâm ng, các s liu thng kê ca
tnh, ca các doanh nghip và các s liu đc công b trên Internet.
nêu bt đc ni dung cu đ tài, trong gii hn v kh nng và kin thc, tôi
ch tp trung vào vic phân tích các ngun huy đng vn đ phát trin ngành rau qu và
đ xut các gii pháp huy đng vn có hiu qu cho vic sn xut và ch bin rau qu ca
tnh Lâm ng.
Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài:
Vic nghiên cu đ tài là phù hp vi đnh hng phát trin ngành sn xut rau qu
và chin lc phát trin kinh t - xã hi ca tnh Lâm ng. tài s đa ra các gii
pháp huy đng vn đu t hp lý, hoch đnh kh nng ng dng k thut và công ngh
mi vào sn xut, đa dng các loi sn phm rau qu vi cht lng cao; đào to ngun
nhân lc đ tip cn vi công ngh sn xut tiên tin, nâng cao nng lc t chc qun lý
sn xut, kinh doanh.
Vi chin lc đu t đúng đn s làm cho nng sut và cht lng rau qu đng
đu, nâng cao hiu qu kinh t ngành rau qu ca Lâm ng, góp phn nâng cao thu
nhp ca ngi nông dân. Không nhng th, mt khi ngành sn xut rau qu phát trin s
kéo theo là s phát trin ca ngành du lch và các dch v khác ca đa phng.
3
CHNG I: TNG QUAN V U T VÀ CÁC NGUN VN
U T
1.1. KHÁI NIM C BN
1.1.1 Khái nim đu t
u t là vic b vn ra đ kinh doanh mang tính cht dài hn vi mc tiêu cui
cùng là hiu qu kinh t. hay nói cách khác: u t là s hy sinh giá tr chc chn thi
đim hin ti đ đi ly kh nng không chc chn giá tr trong tng lai.
1.1.2 u t
Tin đ đ doanh nghip hot đng kinh doanh sn xut là cn phi có mt s vn
tin t nht đnh. Vi s vn này doanh nghip tin hành mua sm các tài sn c đnh hu
hình và vô hình, công c lao đng, vt t hàng hóa, tr lng công nhân và vn lu đng
thng xuyên cn thit khác,… nhm phc v lâu dài cho hot đng kinh doanh sn xut
ca doanh nghip. Ngoài ra, trong quá trình hot đng có th doanh nghip b sung thêm
vn đ m rng kinh doanh sn xut hoc đu t mua thêm c phiu ca các đn v
khác… vi mong mun đt đc hiu qu kinh t cao trong tng lai. ó là quá trình đu
t ca doanh nghip.
Tuy nhiên, vic chi dùng thng xuyên vn tin t đòi hi phi có các khon thu bù
đp to nên quá trình luân chuyn vn. Nh vy, trong quá trình sn xut kinh doanh,
doanh nghip phát sinh nhiu mi quan h kinh t. Song song vi nhng quan h kinh t
th hin mt cách trc tip là các quan h kinh t thông qua tun hoàn luân chuyn vn,
gn vi vic hình thành và s dng vn tin t. Các quan h kinh t này thuc phm trù
tài chính. Tài chính doanh nghip ra đi t nn kinh t hàng hóa và tr thành công c
qun lý kinh doanh sn xut các doanh nghip.
Trong hot đng đu t tài chính luôn din ra hai giai đon c bn:
- Giai đon b vn ra đu t: Trong giai đon này, doanh nghip phi b ra mt
lng vn nht đnh đ mua sm nguyên nhiên vt liu, công c lao đng, các tài
sn lu đng khác, mua sm, xây dng tài sn c đnh hoc mua các c phiu, trái
phiu ca nhng đn v khác… Toàn b s vn này chính là vn đu t. Vn đu
t có th b ra mt ln hay nhiu ln trong mt thi gian dài. Thông thng, trong
giai đon này, doanh nghip ch có b vn ra ch cha có thu.
4
- Giai đon thu hi vn và có lãi: Vn và lãi thu hi chính là thu nhp (còn gi là
lu lng tin t – vi gi đnh các khon thu, chi đu bng tin) ca đu t. Nh
vy, thu nhp đu t chính là s thu v vn và lãi ròng. Nu đu t vào sn xut
kinh doanh, trong giai đon này doanh nghip s có doanh thu và phát sinh thêm
chi phí.
1.2 CÁC NGUN HUY NG VN U T
Trong tng thu nhp, sau khi tr đi phn tiêu dùng, còn li là phn đ bù đp và tích
ly. Qu bù đp và qu tích ly chính là ngun gc hình thành vn đu t, trong đó qu
tích ly là b phn quan trng nht.
Qu tích ly đc hình thành t các khon tit kim. nn kinh t càng phát trin thì
t l tích ly càng cao. i vi các nc đang phát trin, do thu nhp còn thp nên quy
mô và t l tích ly đu thp, trong khi nhu cn v vn đu t rt cao. Do đó rt cn đn
ngun vn đu t t nc ngoài. Mt khác trong xu hng chu chuyn vn quc t và
toàn cu hóa kinh t hin nay, ngay c các nc phát trin vn cn có s kt hp gia vn
đu t trong nc và ngoài nc đ phát trin kinh t. Nh vy, vn đu t có đc ca
mi nc hình thành t tit kim trong nc và tit kim ca nc ngoài. Tit kim trong
nc bao gm tit kim ca Nhà nc, tit kim ca doanh nghip và tit kim ca dân
c là ngun hình thành vn đu t trong nc. Tit kim ca nc ngoài hình thành vn
đu t nc ngoài di các dng đu t trc tip và gián tip.
1.2.1 Ngun vn đu t trong nc
Ngun vn trong nc th hin sc mnh ni lc ca mt quc gia. Ngun vn này
có u đim là n đnh, bn vng, chi phí thp, gim thiu đc ri ro và hu qu xu vi
nn kinh t do nhng tác đng t bên ngoài. Mc dù ngày nay, các dòng vn đu t nc
ngoài ngày càng tr nên đc bit không th thiu đc đi vi các nc đang phát trin,
nhng ngun vn trong nc vn gi v trí quyt đnh. Ngun vn đu t trong nc hình
thành t tit kim ca ngân sách nhà nc, tit kim ca các doanh nghip và tit kim
ca dân c.
Tit kim ca ngân sách nhà nc chính là s chênh lch dng gia tng các
khon thu mang tính không hoàn li (ch yu là các khon thu thu) vi tng chi tiêu
dùng ca ngân sách. Tng thu ngân sách sau khi chi cho các khon chi thng xuyên, còn
li hình thành ngun vn đu t phát trin.
5
Nh vy, vn đu t ca nhà nc là mt phn tit kim ca ngân sách đ chi cho
đu t phát trin. i vi các nc đang phát trin, do tit kim ca nn kinh t b hn
ch bi yu t v thu nhp bình quân đu ngi, cho nên đ duy trì s tng trng kinh t
và m rng đu t đòi hi nhà nc phi gia tng tit kim ngân sách nhà nc trên c s
kt hp chính sách thu và chi tiêu. ây là ngun vn đu t quan trng, n đnh và có
tính đnh hng cao đi vi các ngun vn đu t khác.
Tit kim ca các doanh nghip là s lãi ròng có đc t kt qu kinh doanh. ây là
ngun tit kim c bn đ các doanh nghip to vn cho đu t phát trin theo chiu rng
và chiu sâu. Quy mô tit kim ca doanh nghip ph thuc vào các yu t trc tip nh:
hiu qu kinh doanh, chính sách thu, s n đnh kinh t v mô…
Tit kim ca dân c là phn tit kim ca các h gia đình và các cá nhân, t chc
đoàn th xã hi. ây là phn còn li ca thu nhp sau khi đã đóng thu và s dng cho
mc đích tiêu dùng. Mc đ tit kim ca dân c ph thuc vào nhiu yu t nh: mc
thu nhp bình quân đu ngi, chính sách lãi sut, chính sách thu và s n đnh kinh t
v mô. Tit kim ca dân c gi vai trò quan trng trong h thng tài chính, do kh nng
chuyn hóa nhanh chóng thành ngun vn cho đu t thông qua các hình thc gi tit
kim, mua chng khoán, trc tip đu t… Tit kim dân c cng d dàng chuyn thành
ngun vn đu t ca Nhà nc bng cách mua trái phiu chính ph, hoc chuyn thành
ngun vn đu t ca doanh nghip qua vic mua c phiu ca các công ty phát hành.
Tóm li, tit kim là mt quá trình nn kinh t dành ra mt phn thu nhp hin ti
đ to ra ngun vn cung ng cho đu t phát trin, qua đó nâng cao hn na nhu cu
tiêu dùng trong tng lai. Tuy vy, đi vi nhng nn kinh t đang chuyn đi, bc đu
thc hin chính sách công nghip hóa do ngun tit kim trong nc thp không đáp ng
đ nhu cu vn nên cn phi thu hút vn nc ngoài đ to ra cú hích cho s đu t phát
trin nn kinh t.
1.2.2 Ngun vn đu t nc ngoài
So vi ngun vn trong nc, ngun vn nc ngoài có u th là mang li ngoi t
cho nn kinh t. Tuy vy, ngun vn nc ngoài li luôn n cha nhng nhân t tim
tàng gây bt li cho nn kinh t, đó là s l thuc, nguy c khng hong n, s tháo chy
đu t, s gia tng tiêu dùng và gim tit kim trong nc… Nh vy, vn đ huy đng
vn đu t nc ngoài đt ra nhng th thách không nh trong chính sách huy đng vn
ca các nn kinh t đang chuyn đi, đó là: mt mt, phi ra sc huy đng vn nc
6
ngoài đ đáp ng ti đa nhu cu vn cho công nghip hóa; mt khác, phi kim soát cht
ch s đng vn nc ngoài đ ngn chn khng hong. vt qua nhng th thách đó
đòi hi Nhà nc phi s dng tt các công c tài chính trong vic n đnh hóa môi
trng kinh t v mô, to lp môi trng đu t thun li cho s vn đng vn nc
ngoài, điu chnh và la chn các hình thc thu hút vn sao cho có li cho nn kinh t.
V bn cht, vn nc ngoài cng đc hình thành t tit kim ca các ch th kinh
t nc ngoài và đc huy đng thông qua các hình thc c bn sau:
1.2.2.1 Vn đu t trc tip ca nc ngoài (FDI)
Vn đu t trc tip ca nc ngoài là ngun vn do các nhà đu t nc ngoài đa
vào đ thc hin các d án sn xut, kinh doanh, góp vn vào các công ty, xí nghip liên
doanh hoc thành lp các doanh nghip 100% vn nc ngoài. Vn đu t trc tip ca
nc ngoài hình thành t tit kim ca t nhân và các công ty ca nc ngoài đu t vn
vào mt nc khá nhm khai thác li th so sánh, tn dng các yu t lao đng, tài
nguyên ca đa phng, tit kim chi phí vn chuyn đ tng li nhun cho vic đu t.
i vi các nc đang phát trin, vn đu t trc tip nc ngoài mang ý ngha
quan trng trong vic to nên cú hích ban đu cho s tng trng; bên cnh ngun vn
ngoi t, FDI còn mang theo công ngh, trình đ qun lý tiên tin và kh nng tip cn th
trng th gii. vì vy, thu hút FDI đang tr thành hình thc huy đng vn ph bin, to
nên s cnh tranh gay gt gia các nc đang phát trin.
1.2.2.2 Vn đu t gián tip nc ngoài
Vn đu t gián tip là nhng khon đu t thc hin thông qua các hot đng cho
vay và vin tr. Ngun vn có th là ca chính ph các nc, có th là ca các t chc
quc t đc huy đng thông qua các hình thc c bn sau:
Tài tr phát trin chính thc (ODA): ây là ngun vn thuc chng trình hp tác
phát trin do chính ph các nc ngoài h tr trc tip hoc gián tip thông qua các t
chc liên chính ph và các t chc phi chính ph cho mt nc tip nhn. Ngun vn
ODA bao gm vin tr không hoàn li, các khon cho vay vi nhng điu kin u đãi v
lãi sut, khi lng vn vay và thi hn thanh toán nhm h tr cán cân thanh toán, h
tr các chng trình, d án…
Ngun vn ODA tuy có u đim v chi phí s dng, nhng các nc tip nhn vin
tr thng xuyên đi mt vi nhng th thách rt ln đó là gánh nng n quc gia trong
tng lai, chp nhn nhng điu kin và ràng buc kht khe v th tc chuyn giao vn,
7
đôi khi còn gn c nhng điu kin v chính tr. Bên cnh đó, do trình đ ca các nc
đang phát trin còn thp cho nên hiu qu s dng ngun vn này không cao, làm cho
nhiu nc n nn chng cht và nn kinh t không phát trin đc. Vì vy, vn đ quan
trng là cn phi nâng cao hiu qua qun lý và s dng ngun vn ODA đ đt đc
nhng muc tiêu phát trin kinh t đã đ ra.
Vin tr ca các t chc phi chính ph (NGO: Non-Government Organization) là
các khon vin tr không hoàn li. Trc đây, loi vin tr này ch yu là vt cht, phc
v cho mc đích nhân đo nh cung cp thuc men cho các trung tâm y t, ch và
lng thc cho các nn nhân thiên tai…Hin nay, loi vin tr này li đc thc hin
nhiu hn bng các chng trình phát trin dài hn, có s h tr ca các chuyên gia nh
nhng ngi làm công tác bo v sc khe, thit lp các d án tín dng, cung cp nc
sch nông thôn…
Ngun vn đu t dán tip đc s dng có hiu qu s có tác dng thúc đy và
khuyn khích to điu kin thu hút đu t trc tip. i vi các nc đang phát trin,
ngun vn đu t dán tip ca nc ngoài là ngun vn rt quý giá, cn phi tn dng và
khai thác có hiu qu, to thành đòn by kích thích tng trng kinh t.
1.2.3 Huy đng qua th trng vn
- Phát hành chng khoán trên th trng chng khoán (TTCK) trong nc. Vi s
chuyên môn hóa v mua bán các loi chng khoán, TTCK đoc xem nh mt c s h
tng tài chính đ huy đng mi ngun vn nhàn ri ca công chúng trong và ngoài nc,
to nên ngun vn đu t trung dài hn cho nn kinh t. So vi hình thc huy đng qua
ngân hàng, TTCK huy đng vn vi phm vi rng ln và linh hot hn, có th đáp ng
nhanh chóng nhng nhu cu khác nhau ca ngi cn vn, đm bo v hiu qu và thi
gian la chn. Còn đi vi các nhà đu t trên TTCK, các hình thc b vn ca h tr
nên linh hot, vì vy, hn ch ti đa nhng ri ro trong đu t…Chính nhng u đim đó
mà ngày nay TTCK tr thành mt kênh huy đng vn nc ngoài rt hiu qu; hn na
nó còn to điu kin thun li cho nn kinh t trong nc hòa nhp nn kinh t th gii.
Trong vòng hn mi nm tr li đây, đu t vn quc t đã không còn tp trung xung
quanh các công c truyn thng thông qua h thng tài chính trung gian. Thay vào đó,
đu t vào TTCK đã chim ti 80% chu chuyn vn trên th trng tài chính quc t.
- Phát hành chng khoán trên th trng tài chính quc t. u dim ca phng thc
này là huy đông vn trc tip không phi thông qua các t chc tài chính trung gian nên
8
chi phí s dng vn thp hn các khon vay tín dng. Ngi đi vay có th là doanh
nghip và chính ph. Tuy vy, vic tìm kim vn trên th trng tài chính quc t vn có
nhiu kho khn và th thách, đc bit là các tiêu chun tín nhim ca chng khoán đ
đc chp nhn giao dch ti các th trng tài chính quc t.Vì các mc tiêu chun tín
nhim đòi hi rt cao nên các doanh nghip các mc thông thng khó đt đc, do
vy các loi chng khoán lu hành trên th trng tài chính quc t ph bin là trái phiu
chính ph. Ngoài ra, vic huy đng vn nc ngoài còn đc thc hin thông qua các
hot đng thuê tài chính; tín dng thng mi; tín dng ngân hàng…
Tóm li, vn đu t ch yu đc hai ngun đó là ngun vn trong nc và ngun
vn ngoài nc. Trên c s đó, đòi hi nn kinh t phi phát trin các công c tài chính
đ t chc khai thác và thc hin huy đng vn, đm bo cho nn kinh t phát trin n
đnh và bn vng.
1.3 CÁC CÔNG C HUY NG VN U T
Huy đng vn đu t là quá trình t chc khai thác các ngun lc tài chính đa vào
phc v cho s đu t tng trng và phát trin kinh t xã hi. Và do vy, suy cho cùng
đi sách ca chính sách huy đng vn là hng vào nâng cao t l tit kim và đu t t
các khu vc kinh t đ gia tng thêm khi lng vn mi cho nn kinh t. Các công c
huy dng vn thng đc s dng là:
1.3.1 Các công c thuc chính sách tài chính - tin t
- Thu: Thu là công c đ nhà nc huy đng, tp trung các ngun lc tài chính
ca xã hi vào ngân sách di hình thc cng ch, bt buc. To lp ngun thu cho
ngân sách nhà nc là chc nng c bn ca thu. Theo kinh nghim phát trin, đ có
đc ngun thu t thu không nhng đáp ng c bn các nhu cu chi tiêu dùng mà mà
còn dành ra mt phn tha đáng to ngun vn cho s đu t phát trin, thì đòi hi nhà
nc phi thit lp mt h thng thu có hiu qu, đc xây dng da trên các nguyên
tc c bn: Thu phi thúc đy s tng trng kinh t ca quc gia, Thu phi có đ ni
và tính n đnh, Thu phi đm bo tính trung lp và đn gin.
- Tín dng: Tín dng đc xem là chic cu ni gia các ngun cung cu v vn
tin t trong nn kinh t. Bng vic huy đng các ngun vn tm thi nhàn ri t các cá
nhân, các t chc kinh t đ b sung kp thi cho nhng doanh nghip, cá nhân k c
ngân sách đang gp thiu ht v vn trên nguyên tc có hoàn tr, các t chc tín dng
góp phn quan trng trong vic điu tit các ngun vn to điu kin cho quá trình sn
9
xut kinh doanh không b gián đon, đng thi còn giúp cho các doanh nghip b sung
vn du t đ m rng hot đng sn xut kinh doanh, đi mi công ngh, ci tin qun
lý, t đó thúc đy kinh t phát trin. Tín dng bao gm tín dng nhà nc và tín dng
ngân hàng.
Xét trên góc d huy đng vn, tín dng nhà nc là hot đng đi vay do nhà nc
tin hành nhm cân đi ngân sách khi mà ngun thu thu và các ngun khác không đáp
ng đy đ các nhu cu chi tiêu ca ngân sách. Tín dng nhà nc giúp nhà nc huy
đng và tp trung đc mt ngun thu ln to điu kin cho n dinh kinh t v mô, phân
b li ngun lc tài chính, nâng cao ngun vn đ tp trung đu t ca nhà nc.
Tín dng nhà nc đc thc hin nhm vay n trong nc thông qua các công c
nh công trái, tín phiu ngn hn, trái phiu dài hn phát hành trong nc. Bng vic
phát hành các chng khoán này, nhà nc cung cp cho th trng tài chính mt khi
lng hàng hóa ln, ít ri ro làm phong phú thêm sn phm đ phát trin th trng.
Tín dng nhà nc cng đc thc hin nhm vay n nc ngoài bng vic vay t
ngun vin tr phát trin chính thc ODA, phát hành trái phiu ca nhà nc trên th
trng quc t. Tín dng nhà nc là mt kênh huy đng vn cn thit và quan trng đ
bù đp bi chi ngân sách và to ngun vn đu t. Tuy nhiên, vic vay n phi đc
kim soát mt cách cht ch đ tránh tình trng vay quá gii hn cho phép, dn đn áp
lc nng n ca vic tr n, cng nh mt cân đi gia đu t ca ngân sách và đu t
ca khu vc doanh nghip và dân c làm gia tng lãi sut huy đng vn, gây hn ch viêc
vay vn đu t.
Tín dng ngân hàng là công c thu hút vn nhàn ri ca các doanh nghip và dân c
đ cho vay. Các ngân hàng thng mi và các t chc trung gian tín dng bng vic cho
vay nhng ngun tin đã huy đng đc đã cung cp cho nn kinh t mt khon vn đu
t cn thit đ phát trin. Bên cnh vic thc hin nghip v truyn thng là vay và cho
vay, các ngân hàng còn thc hin nghip v đu t vn di các hình thc đu t trc
tip nh hùn vn liên doanh, liên kt, thành lp công ty, xí nghip bng vn t có ca
mình; hoc đu t gián tip nh s dng các ngun vn huy đng có thi hn và vn t
có đ đu t vào c phiu, trái phiu và các chng t có giá khác, và hng thu nhp qua
chênh lch giá trên th trng th cp.
Trong xu hng toàn cu hóa kinh t đang din ra ngày càng sâu rng, quá trình
điu tit và chu chuyn vn đã vt khi gii hn ca mt quc gia làm hình thành các
10
quan h tín dng quc t. Nh vy tín dng không ch là mt kênh quan trng thu hút vn
đu t trong nc mà còn là mt nhân t thúc đy huy đng vn đu t nc ngoài.
- Các qu h tr tài chính nhà nc: là công c tài chính nng đng đ đa dng hóa
s huy đng các ngun lc tài chính ca xã hi vào nhà nc, qua đó tin hành h tr đu
t mt s lnh vc hay hot đng có tính cht u tiên cn khuyn khích nhm góp phn
thúc đy s phát trin kinh t- xã hi. Trên góc đ này, qu h tr tài chính ca nhà nc
li có tác dng rt tích cc trong vic tng cng thu hút vn đu t ca khu vc kinh t
t nhân. Nh vy, tính hp lý vic thành lp và phát trin các qu h tr tài chính không
nhng to cho nhà nc có thêm công c đ gia tng ngun lc tài chính, thc hin tt
vai trò qun lý v mô, mà góp phn hình thành và phát trin th trng tín dng h tr ca
nhà nc đ hng vào khai thác ni lc, nâng cao t l vn hóa các ngun tích ly đa
vào đu t phát trin.
1.3.2 Th trng tài chính và các công c trên th trng tài chính
Th trng tài chính là ni tp trung các quan h cung cu v vn và ti đó các loi
chng khoán đc các ch th th trng s dng nh là công c tài chính đ gii quyt
nhu cu giao lu vn. Nói mt cách c th hn, trên th trng tài chính, đi vi ngi
cn vn, chng khoán là công c tài chính đ huy đng vn đáp ng nhu cu vn dài hn,
ngn hn; còn đi vi ngi tha vn, thì chng khoan là công c đu t đ mang li
nhng khon thu nhp nht đnh.
Da vào khuôn kh ca lut pháp quy đnh, các ch th huy đng vn trên th
trng tài chính phi ch đng xây dng chin lc phát hành chng khoán mt cách có
hiu qu, trong đó cn minh chng cho các nhà đu t phi tht hp dn; to ra nhiu tin
ích, đáp ng đc nhu cu đa dng ca các nhà đu t…
i vi nn kinh t đang chuyn đi, đ thúc đy nhanh s ra đi và phát trin ca
th trng tài chính nhm to vn cho tin trình công nghip hóa, nhà nc phi ch đng
to ra nhng điu kin cn thit cho s ra đi và vn hành ca mt th trng tài chính có
hiu qu, đó là n đnh kinh t; thc hin chính sách kích thích tit kim đu t, chính
sách c phn hóa doanh nghip nhà nc, chính sách kích cung và kích cu chng khoán,
nhng khuôn kh pháp lý cho s chuyn nhng, mua bán chng khoán trên th trng…
11
1.4 CÁC CH TIÊU ÁNH GIÁ HIU QU S DNG VN U T VÀ
NHNG NHÂN T NH HNG N HIU QU S DNG VN U T
Hiu qu ca hot đng đu t là phm trù kinh t biu hin mi quan h so sánh
gia kt qu thc hin các mc tiêu đt ra ca hot đng đu t vi các chi phí phi b ra
đ có các kt qu đó trong mt thi k nht đnh.
Hiu qu tài chính (Etc) ca hot đng đu t là mc đ đáp ng nhu cu phát trin
hot đng sn xut kinh doanh dch v và nâng cao đi sng ca ngi lao đng trong
các c s sn xut kinh doanh, dch v trên c s vn đu t mà c s đã s dng so vi
các k khác, các c s khác hoc so vi đnh mc chung. Khái nim này có th đc biu
hin qua công thc sau:
Etc đc coi là có hiu qu khi Etc > Etc
0
Trong đó: Etc
0
là ch tiêu hiu qu tài chính đnh mc hoc ca các k khác mà c
s đã đt đc chn làm c s so sánh hoc ca đn v khác đã đt tiêu chun hiu qu.
phn ánh hiu qu tài chính ca hot đng đu t, ngi ta phi s dng mt h
thng các ch tiêu, trong đó ch tiêu bng tin đc s dng rng rãi. Tuy nhiên, tin có
giá tr thay đi theo thi gian nên phi đm bo tính so sánh theo thi gian vi vic s
dng t sut “r” đc xác đnh tùy thuc vào các ngun vn huy đng.
H thng các ch tiêu đánh giá hiu qu tài chính ca d án:
a. Ch tiêu li nhun thun, thu nhp thun:
gm ch tiêu li nhun thun tính cho tng
nm ca đi d án, phn ánh hiu qu hot đng trong tng nm ca đi d án; ch tiêu
thu nhp thun phn ánh hiu qu hot đng ca toàn b công cuc đu t.
b. Ch tiêu t sut sinh li vn đu t: Ch tiêu này phn ánh mc li nhun thu đc
hàng nm trên 1 đn v vn đu t và mc thu nhp thun tính cho 1 đn v vn đu t.
c. Ch tiêu t sut sinh li vn t có (rE):
Ch tiêu này phn ánh mc li nhun thun
tng nm tính trên mt đn v vn t có bình quân ca nm đó.
Các kt qu mà c s thu đc do thc hin đu t
Etc
=
S vn đu t mà c s đã thc hin đ to ra các kt qu trên
rE =
L
i nhun thun nm i
V
n t có bình quân nm i
12
d. Ch tiêu s ln quay vòng vn ca vn lu đng (Lwci): Vn lu đng là mt b phn
ca vn đu t. Vn lu đng quay vòng càng nhanh, càng cn ít vn và trong điu kin
khác không đi thì hiu qu vn càng cao.
1.5 LÝ THUYT V XÁC NH NHU CU VN U T
Cn c vào tc đ tng trng kinh t trong tng giai đon đ đa ra d báo cho các
giai đon tip theo qua tng mô hình. T đó, ta có th tính toán đc tc đ tng trng
nhu cu cui cùng (bình quân nm) bng cách ly h s
i
* tc đ tng trng và d
báo nhu cu cui cùng ca ngành mà ta đang xem xét qua tng nm.
ng thi, qua tài liu “Các mô hình tng trng và d báo kinh t, lý thuyt và
thc nghim” ca PGS-TS Nguyn Th Cành, ta có đc bng ma trn chi phí toàn phn
16 ngành (Leontief nghch đo) gm: Nông lâm nghip, thy sn; Thc phm, thuc lá;
Ch bin g, giy; Sn phm t khoáng cht, phi kim loi; Hóa cht; Cao su; Sn xut
máy móc, thit b; Sn xut kim loi, sn phm kim loi; Dt, may, giày da; In; Sn phm
công nghip khác; Xây dng; Thng nghip; Khách sn, nhà hàng; Vn ti, bu đin;
Dch v khác, chúng ta tính toán và d báo đc giá tr sn xut ca ngành, d báo đc
GDP ca ngành trong tng giai đon tng ng vi mi mô hình phát trin.
Nói đn mt hàng rau, qu, nc ta ch yu xut khu di dng ch bin nh: da
đông lnh, da hp, da chut dm gim, chôm chôm nhân da đóng hp, nc qu ti
và nc qu cô đc, rau đông lnh; các sn phm rau qu ti xut khu chim t trng
thp nh: ci bp, xoài, thanh long, chui, vi, nhãn Rau, qu ca nc ta đã xut sang
50 th trng, trong đó nhng th trng chính là: Nht Bn, Trung Quc, Nga, M, Anh,
Pháp, Ðc
Tuy nhiên, s phát trin ca ngành rau, qu nc ta cha tng xng vi tim nng
và còn nhiu tn ti nh thiu quy hoch, s dng đt phân tán. Tr mt s đa phng
vùng đng bng sông Cu Long sn xut có tính hàng hóa cao, còn li phn ln vn ph
bin sn xut manh mún, t phát, thiu quy hoch vùng chuyên canh rau, qu, đc bit
rau, qu xut khu. Cht lng ging, cùng vi trình đ thâm canh thp, nên nng sut,
cht lng rau, qu cha cao, cha đng đu, nên khó xut khu rau, qu ti. Công
Lwci
=
Doanh thu
thun nm i
V
n lu đng bình quân nm i
13
ngh vn chuyn, bo qun sau thu hoch còn yu, nh hng cht lng, t l h hao
ln.
Các nhà máy quy mô nh, hot đng ch đt 25-30% công sut, nên hiu qu rt
thp. Khi lng hàng hóa ch bin nh, li thiu nguyên liu nên ngành rau, qu luôn
ri vào tình trng không đáp ng đc yêu cu giao hàng khi lng ln. Chi phí sn
xut, ch bin, xut khu cao, nên hiu qu và kh nng cnh tranh ca sn phm rau, qu
thp. Giá thành sn phm cao là do nng sut cây trng thp. Da Thái-lan, Philippines
nng sut bình quân đt 30-35 tn/ha, thì da Vit Nam ch đt 13 tn/ha. Cà chua Vit
Nam đt 25-30 tn/ha, trong khi nng sut cà chua bình quân th gii gp hai ln.
Chính vì lý do đó, lun vn da vào hàm Douglass: Q = A.[/(1- )](1-) .(w/r)(1-
).K đ d báo tng nhu cu vn cho ngành rau qu theo tng giai đon tng ng vi
mi phng án phát trin trong tng lai. đi đn kt qu cui cùng là d báo đc
tng nhu cu đu t bình quân hàng nm cho ngành rau qu cn phi tính đc t l khu
hao so vi giá tr tng thêm và t l khu hao trung bình ca ngành theo mi giai đon.
14
Ma trận chi phí toàn phần 16 ngành (Leontief nghòch đảo) (I - A)
-1
Ngành 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
1. Nông lâm nghiệp,
thuỷ sản
1.13944 0.23648 0.00645 0.01064 0.00601 0.00456 0.00523 0.00671 0.00984 0.00480 0.01762 0.00670 0.00610 0.03309 0.00761 0.00623
2. Thực phẩm, thuốc
lá
0.10821 1.39475 0.00594 0.00477 0.01538 0.00502 0.00339 0.00260 0.00444 0.00486 0.00457 0.00391 0.00724 0.14005 0.00577 0.00692
3. Chế biến gỗ, giấy 0.04100 0.12063 2.48475 0.30998 0.26599 0.18115 0.25061 0.37541 0.11629 0.90076 0.10130 0.25319 0.08859 0.06467 0.06236 0.06058
4. SP từ chất khoáng,
phi KL
0.00730 0.01743 0.01013 1.10589 0.04996 0.01480 0.01630 0.01748 0.00675 0.01577 0.00788 0.38549 0.00871 0.01551 0.01968 0.00868
5. Hoá chất 0.15995 0.13090 0.29629 0.31449 2.69084 0.59079 0.12343 0.10984 0.16520 0.33960 0.14465 0.21555 0.06627 0.08963 0.08209 0.28360
6. Cao su 0.02267 0.05649 0.08272 0.06775 0.19722 2.12838 0.10955 0.05583 0.17750 0.21235 0.07938 0.05782 0.04163 0.02784 0.03476 0.03446
7. SX máy móc, thiết
bò
0.02316 0.04123 0.09026 0.17887 0.07765 0.07006 1.46192 0.12082 0.06512 0.07529 0.26888 0.18133 0.38714 0.08785 0.12285 0.08130
8. SX kim loại, SP
kim loại
0.03140 0.09473 0.17356 0.14578 0.13176 0.09788 0.69809 1.37273 0.06773 0.11616 0.18295 0.25805 0.19238 0.07197 0.08535 0.05425
9. Dệt - may - giày
gia
0.00697 0.01612 0.17682 0.04504 0.03213 0.08525 0.03192 0.04099 1.66241 0.07592 0.04749 0.03419 0.01818 0.02295 0.01287 0.01221
10. In 0.00565 0.00614 0.01273 0.00937 0.01280 0.01158 0.00559 0.00654 0.00751 1.06618 0.01318 0.00680 0.00563 0.00593 0.00422 0.00472
11. SP công nghiệp
khác 0.15661 0.25746 0.60105 1.60426 0.47991 0.48494 0.69510 1.00850 0.35760 0.52700 2.85853 0.94924 0.33027 0.38981 0.43267 0.25462
12. Xây dựng 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 1.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000
13. Thương nghiệp 0.00088 0.00412 0.00240 0.00239 0.00165 0.00161 0.00526 0.00152 0.00654 0.00663 0.00266 0.00206 1.00969 0.00582 0.02033 0.00168
14. Khách sạn, nhà
hàng
0.01261 0.00558 0.00790 0.00558 0.00775 0.00478 0.00752 0.00310 0.00415 0.00546 0.00412 0.00700 0.00677 1.00745 0.00608 0.00403
15. Vận tải, bưu điện 0.02221 0.03272 0.05242 0.04832 0.04804 0.04642 0.05004 0.02896 0.04987 0.04149 0.04082 0.04441 0.09579 0.07779 1.07166 0.06829
16. Dòch vụ khác 0.01895 0.03634 0.06348 0.05715 0.07674 0.05701 0.06985 0.03562 0.04548 0.04736 0.05877 0.05565 0.08554 0.11869 0.11890 1.04848
(Ngun: "Các mơ hình tng trng và d báo kinh t, lý thuyt và thc nghim" ca PGS-TS.Nguyn Th Cành)
15
1.6 KINH NGHIM HUY NG VN PHÁT TRIN TH TRNG RAU
QU CA CÁC NC TRONG KHU VC
1.6.1 ài Loan:
Hu ht rau sn xut ài Loan ch yu phc v nhu cu tiêu th trong nc. Nm
2002, có khong 179.500 hecta đt canh tác đc s dng trong vic trng rau ch yu
tp trung ti các tnh Vân Lâm, Trng Hoa, ài Nam và Chiayi. Sn lng rau đt
khong 3.462.000 tn vi nng sut trung bình khong 19.300 kg/ha. Mt s loi rau
đc trng ch yu ài Loan bao gm: mng tre, nm, các loi rau n lá, bp ci, da
đ, đu tng. Hin ài Loan có khong 100 loi rau khác nhau. Min bc ch yu
trng các loi hành, bp ci tàu, mù tt và ti còn min nam li chuyên trng các loi
rau nh cà chua,súp l, mng tre và các loi đu. Th trng nhp khu rau qu ca ài
Loan gm: M, Nht Bn, các nc Tây Âu… Các loi rau chính ài Loan xut sang
Nht bao gm: Hành, ti tây, súp l, ci bp, cà rt. Ngoài ra, ài Loan còn tin hành
xut khu các ch phm t rau qu sang th trng các nc, tuy nhiên, kim ngch xut
khu mt hàng này trong nm 2005 ca ài Loan đã gim 11,723% so vi nm 2004 và
đt 2.975.950 USD.
ài Loan hin đang trng hn 30 loi cây n qu khác nhau. Trong đó các ging
cây nh táo, lê, đào ch yu trng các vùng cao còn cam, quýt, chui, da, vi, nhãn,
xoài, đu đ, hng, sn trà, i li đc trng ph bin các vùng đng bng và các vùng
đt không bng phng hoc có đa hình dc. Nm 2002, sn lng qu ca ài Loan đt
2,69 triu tn vi tng din tích đt canh tác là 221.775 ha. Ngành trái cây ca ài Loan
đã tr thành ngành công nghip phát trin và mang li li nhun cao. Các vn cây n
qu cng đc đa dng hóa thành các khu du lch sinh thái nhà vn.
Kim soát cht lng nông sn ài Loan đc t chc thành h thng t đng
rung đn ni tiêu th theo mt vòng khép kín đc gi là phng pháp kim tra nhanh
và kim tra chính thng. Các sn phm sau khi thu hoch đu đc qua khâu s ch, đa
lên bng chuyn, ngi nông dân trc tip chn, phân loi sn phm theo hình thc và
cht lng, sau đó chuyn sang khâu bao gói. ây là phng pháp đn gin, r tin, có
th d dàng áp dng quy mô h gia đình. Trc đây, phng pháp này không đc coi
trng các h dân và h ch bán đc sn phm thô vi giá tr kinh t thp. 15 nm qua,
nh áp dng rng rãi h thng này, giá tr kinh t ca sn phm rau qu ài Loan đã
16
đc nâng cao đáng k nh nâng cao đc tính đng đu v hình thc và cht lng sn
phm. c bit, nhng sn phm phc v xut khu còn đc kt hp s dng các
phng pháp x lý đ bo qun lâu dài nh: s dng hóa cht bo qun, phng pháp
nhit Nh vy, rau qu ài Loan đã có mt trên nhiu th trng nh: M, Nht Bn,
các nc Tây Âu
1.6.2 Malaysia:
Malaysia là nc ông nam Á có nhiu loi trái cây nhit đi đc đáo nhng đng
thi cng là nc có nhu cu nhp khu rau qu ln trong khu vc.
Malaysia tiêu th mnh 7 loi rau ti chính là hành tây, hành ta, ti, bông ci, bp,
cà rt, khoai tây, chim 80% lng nhp rau ti hàng nm. Mt s loi rau ti khác
nh cà chua, cn tây, ci xanh, t cng đc ngi dân nc này a chung. cung cp
cho th trng trong nc, Malaysia nhp khu trái cây và rau qu t các nc nh Trung
Quc, n , Thái Lan, M, Australia Trong đó, Trung Quc là nc xut lng rau
qu nhiu nht vào Malaysia. Vit Nam cng có mt s trái cây, rau qu xut sang
Malaysia, nhng vi lng không nhiu và không nm trong danh sách các nc xut
khu thuc loi dn đu các mt hàng này vào Malaysia.
Trái cây, rau qu ti nhp vào Malaysia qua các nhà nhp khu rau qu chuyên
nghip ca Malaysia. Sau đó chúng đc phân phi li cho các nhà bán buôn, các chui
siêu th, đi siêu th và các trung tâm phân phi thc phm trong c nc. c tính,
Malaysia có t 110-120 ngàn ca hàng bán l, t ca hàng c nh đn h thng các chui
siêu th ln. c bit, h thng siêu th ca Malaysia hot đng rt có hiu qu. Nc này
đang có trên 400 siêu th và đi siêu th, chim t 15-25% tng doanh thu bán l các sn
phm thc phm và hàng tiêu dùng trong nc. a phn các siêu th và đi siêu th tp
trung các thành ph và th xã ln. Theo mt s du khách là ngi Malaysia sang Vit
Nam, rau qu ti Vit Nam có nét đc thù riêng, có hng v riêng, song cha thy bày
bán nhiu nc này.
Trong 20 nm qua, h thng công ngh sau thu hoch v sn xut rau qu
Malaysia đã phát trin mnh. Chính ph Malaysia đã thc hin nhiu gii pháp nhm
phát trin công ngh sn xut và ch bin rau qu theo hng sn xut hàng hóa. 15 loi
qu đã đc đa vào danh sách u tiên là: chui, đu đ, da hu, xoài, su riêng, mít, qu
có múi, i, và 8 loi rau: gng, t, cà chua, ci bp Nhng loi sn phm này đc u
tiên sn xut và phát trin công ngh ch bin sau thu hoch. Nh các chính sách khuyn
17
khích phát trin, tng din tích trng rau và các loi cây n qu ca nc này đã tng gp
gn 2,5 ln trong vòng 20 nm, đt gn 192.000 ha vào nm 2000.
Hin nay mt hàng rau qu vào th trng Malaysia không phi chu thu nhp khu
nhng li nc này li đt ra mt h thng nhng tiêu chun v an toàn v sinh thc
phm rt kht khe.
1.6.3 Thái Lan:
Hin nay trong s các quc gia ông Nam Á, Thái Lan đc coi là nc xut khu
mnh các mt hàng nông sn trong đó có rau hoa qu. Nông sn ca Thái Lan ch yu
xut sang: Nht Bn (t trng chim 19%); k đn là th trng M chim 16%;
Singapore là 6%; Trung Quc 5%; Malaysia 5%; ài Loan là 4% và các nc khác
chim 45%.
Thái Lan hy vng s có th phát trin sn phm ngô ngt xut khu trong nhng
nm ti vì hin nay đi th cnh tranh chính trên th trng ngô ngt là M, tuy nhiên,
sn phm ngô ngt ca M hin nay cht lng kém hn so vi ngô ca Thái Lan, mt
khác mi quan tâm v thc phm bin đi gen đã khin ngi tiêu dùng tr nên thn
trng hn, do vy sn phm ngô không bin đi gen t Thái Lan s có u th vt tri c
v cht lng và giá thành.
So vi th trng ngô ngt ca Phillipine và Indonesia, thì ngô ngt ca Thái Lan có
cht lung và thng hiu vt tri hn hn. B thng mi và B nông nghip đã hp
tác đ cp các chng nhn sn phm cho nhà sn xut góp phn to c s pháp lý cho
nhng doanh nghip xut khu ngô ngt chu mc thu thp hn.
Nm 2004, xut khu rau qu ca Thái Lan sang Trung Quc đt hn 274000 tn, tr
giá 138 triu USD, tng ti 98,8% so vi nm 2003. Trong 5 tháng đu nm 2006, rau
qu Thái Lan xut sang Trung Quc đt giá tr 61,39 triu USD, tng 26,2% so vi cùng
k nm trc
Nht Bn cng là mt trong nhng th trng tiêu th ln ca Thái Lan. Mi nm
Thái Lan xut sang Nht Bn t 50 đn 60 ngàn USD rau qu ti và 60 đn 80 ngàn
USD rau qu ch bin. Các sn phm rau qu Thái Lan xut khu vào Nht Bn tng
đi ging Vit Nam nhng li có cht lng cao hn Gn đây, nhm nâng cao tính cnh
tranh ca sn phm, Thái Lan đã có bc tin rõ rt đ ci thin cht lng sn phm.
Hin nay, sn phm ca Thái Lan có th đáp ng các tiêu chun ca Nht Bn v v sinh,
nhãn hiu Thái Lan xut khu sang Nht Bn 5 loi trái cây ti là chui, da, da, su
18
riêng và xoài. Nm 2006, tng kim ngch xut khu ca Thái sang Nht đt 16 t USD,
tng 0,61% so vi nm 2005.
M hin là bn hàng rt quan trng ca Thái Lan, hin nay chính ph M đã chp
nhn ni lng hn ngch đi vi các sn phm rau qu ti nhp khu t Thái Lan,
nhng vn khuyn cáo các nhà xut khu Thái Lan phi tuân th các quy đnh v sinh an
toàn thc phm. Nh vy, trong thi gian ti, lng hoa qu Thái Lan xut khu sang M
s tng mnh. Trong hai nm qua, Thái Lan đã xut đc 55 triu USD hoa qu vào M.
Các sn phm M đã ký tha thun nhp khu ca Thái Lan là xoài, mng ct, da, nhãn,
chôm chôm và vi. Nhng Thái Lan phi có chng nhn kim đnh cht lng vi tng
lô hàng xut khu theo yêu cu ca Hoa K.
Kt lun chng I: Nhìn chung, la chn chin lc đu t đúng đn có vai trò to
ln trong vic phát trin nn kinh t ca mt quc gia. Nó không nhng giúp các doanh
nghip trong nc ln mnh mà còn giúp các doanh nghip này tip cn đc vôùi th
trng th gii. Vì vy, vic đánh giá đúng kh nng và phát huy ti đa ngun lc là rt
cn thit. ng thi, tham kho kinh nghim ca mt s nc trong khu vc nh: Thái
Lan, Malaysia, ài Loan… giúp chúng ta đa ra nhng gii pháp thit thc và lâu dài,
phù hp vi đc thù ca nc ta mt cách có hiu qu nht.