KILOBOOKS.COM
1
MỤC LỤC
Li m đu
Chng 1: Nhng vn đ chung v kim sốt
cht lng hot đng kim tốn đc lp
1.1. Tng quan v kim sốt cht lng hot đng kim tốn 05
1.1.1. Khái nim cht lng hot đng kim tốn và kim sốt cht
lng hot đng kim tốn 06
1.1.2. Các cp đ ca kim sốt cht lng hot
đng kim tốn 07
1.1.2.1. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn t bên trong 08
1.1.2.2. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn t bên ngồi 08
1.2. Kim sốt cht lng t bên trong theo chun mc kim tốn
quc t 09
1.2.1. Lch s phát trin chun mc kim sốt cht lng 09
1.2.2. Ni dung ca chun mc kim tốn quc t s 220 hin hành 11
1.2.3. Ni dung chun mc quc t
v kim sốt cht lng dch v
đm bo 13
1.3. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn ti Hoa k 18
1.3.1. Kim sốt cht lng t bên ngồi ti Hoa K 18
1.3.1.1. Lc s kim sốt cht lng t bên ngồi ti Hoa K 18
1.3.1.2. Các y ban ph trách kim sốt cht lng hot đng kim
tốn 21
1.3.2. Kim sốt cht lng t bên trong ti Hoa K 24
1.4. Kim sốt cht l
ng hot đng kim tốn ti Pháp 24
1.4.1. Kim sốt cht lng t bên ngồi ti Pháp 24
1.4.1.1. Lc s kim sốt cht lng t bên ngồi ti Pháp 24
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
2
1.4.1.2. Các c quan chu trách nhim kim sốt cht lng hot
đng kim tốn 25
1.4.2. Kim sốt cht lng t bên trong ti Pháp 27
1.4.2.1. ánh giá khách hàng 27
1.4.2.2. Kim sốt cht lng h s kim tốn 28
1.4.2.3. ánh giá s hài lòng ca khách hàng 29
1.5. Bài hc kinh nghim t các mơ hình kim sốt cht lng cho
Vit Nam 29
1.5.1. Vic tin hành kim sốt cht lng là u cu tt yu khách
quan 29
1.5.2. Vai trò ca kim sốt cht lng đi vi s
phát trin, hồn thin
ca ngh nghip kim tốn 29
1.5.3. Các cp đ ca h thng kim sốt cht lng 30
1.5.3.1. Kim sốt cht lng t bên ngồi 31
1.5.3.2. Kim sốt cht lng t bên trong 31
1.5.4. Vai trò ca Hi ngh nghip, Nhà nc trong kim sốt cht
lng 32
Chng 2: Thc trng cơng tác kim sốt cht lng
hot đng kim tốn đc lp ti Vit Nam
2.1. c đ
im hot đng kim tốn đc lp ti Vit Nam 33
2.1.1. Các quy đnh pháp lý 33
2.1.2. Hot đng ca t chc ngh nghip 35
2.1.3. Hình thc pháp lý ca các cơng ty kim tốn đc lp 36
2.1.4. Các dch v ca các cơng ty kim tốn 37
2.1.5. Th trng kim tốn đc lp 37
2.1.6. i ng kim tốn viên 38
2.2. Thc trng v h thng các quy đnh liên quan đn ki
m sốt
cht lng hot đng kim tốn đc lp Vit Nam 39
2.2.1. Chun mc Kim sốt cht lng hot đng kim (VAS 220) 39
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
3
2.2.2. Các quy đnh pháp lý liên quan đn kim sốt cht lng kim
tốn đc lp t bên ngồi 40
2.3. Thc trng v kim sốt cht lng hot đng kim tốn ti
Vit Nam 43
2.3.1. Thc trng vic thit lp chính sách kim sốt cht lng hot
đng kim tốn ti các cơng ty kim tốn 43
2.3.1.1. i vi các cơng ty kim tốn thuc Big four ti Vit Nam 43
2.3.1.2. i vi các cơng ty kim tốn Vit Nam có quy mơ trung
bình tr lên (trên 50 nhân viên) 45
2.3.1.3. i v
i các cơng ty kim tốn Vit Nam có quy mơ nh 48
2.3.2. Thc trng vic thc hin chính sách kim sốt cht lng hot
đng kim tốn ti các cơng ty kim tốn 49
2.3.2.1. Ti các cơng ty kim tốn thuc Big four Vit Nam 49
2.3.2.2. Ti các cơng ty kim tốn Vit Nam có quy mơ trung bình
tr lên (trên 50 nhân viên) 50
2.3.2.3. Ti các cơng ty kim tốn Vit Nam có quy mơ nh 53
2.3.3. Thc trng v kim sốt cht lng hot đng kim tốn t bên
ngồi 55
2.3.3.1. Hot đng kim sốt cht lng ki
m tốn ca B tài chính 55
2.3.3.2. Hot đng kim sốt cht lng kim tốn ca Hi ngh
nghip 60
2.3.3.3. Hot đng kim sốt cht lng ca y Ban chng khốn
Nhà nc 61
2.4. u đim và tn ti trong cơng tác kim sốt cht lng hot
đng kim tốn đc lp 61
2.4.1. u đim trong cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim
tốn đc lp 61
2.4.2. Tn t
i trong cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn
đc lp 63
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
4
2.4.2.1. Tn ti v các quy đnh liên quan đn kim sốt cht lng
hot đng kim tốn đc lp 63
2.4.2.2. Nhng tn ti trong cơng tác kim sốt cht lng hot
đng kim tốn t bên trong các cơng ty kim tốn đc lp 63
2.4.2.3. Nhng tn ti trong cơng tác kim sốt cht lng t bên
ngồi đi vi các cơng ty kim tốn đc lp 66
Chng 3: Phng hng và gii pháp nhm nâng cao cơng tác
kim sốt cht lng kim tốn
đc lp Vit Nam
3.1. u cu có tính ngun tc trong vic thit lp các gii pháp
nhm nâng cao kim sốt cht lng cho hot đng kim tốn 68
3.2. Phng hng nâng cao cơng tác kim sốt cht lng hot
đng kim tốn đc lp ti Vit Nam 69
3.3. Gii pháp nâng cao cơng tác kim sốt cht lng hot đng
kim tốn đc lp Vit Nam 70
3.3.1. Gii pháp v phía Nhà nc 70
3.3.2. Gi
i pháp đi vi đi vi các Cơng ty kim tốn đc lp 74
3.3.3. Gii pháp đi vi Hi ngh nghip 77
3.3.3.1. Kin tồn hot đng ca t chc ngh nghip 77
3.3.3.2. Kin tồn b máy t chc, chun nghip hóa các Ban
chun mơn ca Hi ngh nghip 78
3.3.3.3. Xây dng quy trình kim sốt cht lng hot đng kim
tốn đc lp 82
3.3.4. Các gii pháp khác 93
Kt lun
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
5
LI M U
1. Lý do nghiên cu đ tài:
Vit
Nam đã chính thc tr thành thành viên ca t chc thng mi quc t
(WTO) vào tháng 11/2006. Tham gia vào nn kinh t tồn cu, bên cnh nhng c
hi thun li, Vit Nam đang phi đi mt vi nhng thách thc to ln đó là sc ép
cnh tranh trong bi cnh tồn cu hóa. Vì vy, làm th nào đ nâng cao kh nng
cnh tranh là mt cơng vic mang tính cp bách và sng còn ca các doanh nghip,
trong đó có các doanh nghip kim tốn. Theo l trình phát trin sau khi gia nhp
WTO, Vit Nam s m ca hồn tồn dch v tài chính, trong đó có dch v k tốn
- kim tốn. iu này dn đn mt thc t là th trng tài chính, đc bit là dch v
k tốn - kim tốn, bo him cng nh th trng chng khốn s có s tham gia
ca rt nhiu nhà đu t nc ngồi.
Và do vy, doanh nghip kim tốn cng nh
các doanh nghip khác chu s canh tranh gay gt. Mun tn ti và phát trin, các
doanh nghip kim tốn phi hồn thin cht lng hot đng ca mình.
Bên cnh đó, t khi ngh đnh 187/2004/N-CP ngày 16 tháng 11 nm 2004
ca Chính ph v vic “Chuyn cơng ty
N
hà nc thành cơng ty c phn” có hiu
lc, nhu cu v xác đnh giá tr doanh nghip và kim tốn trc khi c phn hóa
tng lên mt cách đt bin. iu này đòi hi phi có mt đi ng kim tốn viên đt
nng lc và trình đ chun mơn cao đ đáp ng vi nhu cu này, nhm xác đnh
mt cách đúng đn giá tr tài sn ca Nhà nc trc khi c phn hóa, tránh nhng
tht thốt và lãng phí.
Nh v
y có th thy rng, hot đng kim tốn đc lp là mt trong nhng
cơng c quan trng trong cơng tác qun lý v mơ nn kinh t đt nc. Trc ht nó
phc v vì li ích thit thc cho các ch s hu, các nhà đu t và sau đó là góp
phn ngn chn các sai phm v kinh t - tài chính, giúp cho Chính ph, c quan
N
hà nc kim sốt đc hot đng kinh t - tài chính, n đnh th trng chng
khốn. hi nhp kinh t th gii, đ phát trin th trng chng khốn Vit Nam,
mt trong nhng bin pháp là dch v kim tốn phi có cht lng cao. Mun vy
cn tng cng kim sốt cht lng hot đng kim tốn đc lp
.
Vi lý do trên, tác gi đã thc hin đ tài “Phng hng và gii pháp nhm
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
6
nâng cao cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn đc lp ti Vit Nam”
vi mong mun đa cht lng dch v kim tốn đc lp ti Vit Nam đt chun
quc t trong q trình phát trin nn kinh t nói chung và th trng tài chính nói
riêng Vit Nam.
2. i tng và phm vi nghiên cu:
Lun vn tp trung nghiên cu vic kim sốt cht lng hot đng kim
tốn
đc lp
trên c hai khía cnh: kim sốt t bên trong ca cơng ty kim tốn đc
lp và kim sốt t bên ngồi ca Hi ngh nghip và Nhà nc. Lun vn ch tp
trung vào kim tốn đc lp, khơng nghiên cu các loi kim tốn khác nh kim
tốn ni b và kim tốn nhà nc nhm đem li mt bc tranh tng th vi mt
cách nhìn tồn din v cơng tác kim sốt cht lng kim tốn đc lp Vit
Nam.
3. Mc đích nghiên cu đ tài:
Lun vn nghiên cu nhm đ hồn thin và nâng cao cơng tác kim sốt
cht lng hot đng kim tốn đc lp, mc đích chính là:
- H thng hóa các lý lun c bn v cơng tác kim sốt cht lng hot đng
kim tốn đc lp, mt v
n đ cha tht s đc các c quan chc nng và nhà
qun lý quan tâm trong nhng nm va qua.
- Tìm hiu, kho sát và đánh giá thc trng cơng tác kim sốt cht lng hot
đng kim tốn đc lp ti Vit Nam.
- Trên c s thc tin hot đng kim tốn đc lp nc ta hin nay, lun vn
đã đánh giá nhng
u đi
m
và tn ti trong cơng tác kim sốt cht lng hot
đng kim tốn ca các cơng ty kim tốn đc lp, t đó đa ra các gii pháp
nhm nâng cao cht lng trong cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim
tốn đc lp ti Vit Nam.
4. Phng pháp lun nghiên cu:
tài đã s dng tng hp các phng pháp nghiên cu nh phng pháp
phân tích, suy lun, điu tra và tng hp. Trong phn đánh giá thc trng, tác gi
tin hành các cuc kho sát thơng qua phng pháp:
- Phng vn các nhà qun lý cp cao đang làm vic t
i các Cơng ty kim tốn đc
lp Vit Nam.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
7
- Gi phiu kho sát: Tìm hiu cơng tác sốt xét cht lng hot đng kim tốn
ti mt s Cơng ty kim tốn đc lp thơng qua các các câu hi ghi trên phiu
kho sát.
- Tìm hiu và trao đi vi các nhà nghiên cu, chun viên trong lnh vc kim
tốn.
- S dng kt qu ca các cuc kim sốt cht lng
hot đng
kim tốn ti các
Cơng ty kim tốn đc lp do B tài chính tin hành trong nhng nm qua.
- Tng hp các tài liu hi tho và tp chí chun ngành đ rút ra nhng tn ti
trong cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn đc lp và các bài hc
kinh nghim t các quc gia khác.
5. Ni dung đ tài:
Ngồi phn m đu và kt lun, đ tài gm 3 chng:
Chng 1: Nhng vn đ chung v kim sốt ch
t lng hot
đng kim tốn đc lp.
Chng 2:
Thc trng cơng tác kim sốt cht lng hot đng
kim tốn đc lp ti Vit Nam.
Chng 3:
Phng hng và g
ii pháp nhm nâng cao cơng
tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn đc
lp ti Vit Nam.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
8
CHNG 1
NHNG VN CHUNG V KIM SỐT CHT LNG
HOT NG KIM TỐN C LP
1.1. Tng quan v kim sốt cht lng hot đng kim tốn:
Kim tốn là mt hot đng đã có lâu đi k t thi k thơng tin đc phê
chun bng cách đc lên trong bui hp cơng khai. Cùng vi s phát trin ca nn
kinh t
,
s ra đi ca cơng ty c phn và th trng chng khốn đã dn đn s tách
ri gia quyn s hu và quyn qun lý. T đó, xut hin nhu cu cn kim tra ca
ngi ch s hu đ chng li s gian ln ca ngi qun lý ln ngi làm cơng.
Kim tốn đc lp đã ra đi vào th k 18
nhm
đáp ng cho nhu cu này. n th
k 19, vi vic bành trng thuc đa ca Anh đã kéo theo s m rng đu t ca
các nhà t bn Anh sang các quc gia thuc đa. Do s cách tr v đa lý nên các
nhà đu t cn có ngi giám sát các khon đu t khi h vng mt, nhim v này
đã đc trao cho các kim tốn viên. Trong thi k này, đ tng đ tin cy vào kim
tốn viên, các nhà đu t Anh ch c
m kim tốn viên làm vic cho cơng ty đc
kim tốn hn là chú trng vào cht lng ca các cuc kim tốn do kim tốn
viên thc hin.
Cui th k 19 và đu th k 20, do có s dch chuyn vn t quc gia này
sang quc gia khác và hp nht các cơng ty ln Anh trong ngành khai thác m,
đng st, nhiên liu, đã dn đn s thay đi trong quan đim v mc đích, bn
cht và ngu
n vn đu t vào các cơng ty. T đó nhim v ca kim tốn viên
chuyn sang phc v cho c đơng trong cng đng nhiu hn là li ích ca ngi
ch s hu vng mt. Nhóm c đơng trong cng đng ch yu là các nhà đu t đa
phng, mà thng là các ngân hàng ln hay các nhà đu t ln và nhóm này ngày
càng gia tng. Chính nhóm c đơng này đã làm thay đi quan đim v
cht lng
ca hot đng kim tốn, vì h mong mun rng nhng thơng tin mà h nhn đc
t các báo cáo tài chính đã đc kim tốn mang tính trung thc và khách quan cao.
Chính vì th, vào thi gian này các cơng ty kim tốn bt đu chú trng đn cơng
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
9
tỏc kim soỏt cht lng hot ng ca mỡnh vi mc tiờu l em n cho ngi s
dng nhng thụng tin cú cht lng tt nht.
Cựng vi quỏ trỡnh phỏt trin ca kinh t, yờu cu ca xó hi i vi kim
toỏn ngy cng cao. Kim soỏt cht lng ngy cng tr thnh mi quan tõm hng
u ca ngh nghi
p.
1.1.1. Khỏi nim cht lng hot ng kim toỏn v kim soỏt cht lng hot
ng kim toỏn:
Cht lng luụn l s thỏch thc, l mi quan tõm hng u m bt c t
chc no u phi i mt trong lnh vc hot ng ca mỡnh. Di nhng gúc nhỡn
khỏc nhau, cú th cú cỏc nh ngha khỏc nhau v cht lng
:
- Theo t in Ting Vit thỡ: Cht lng l cỏi to nờn phm cht, giỏ tr ca
con ngi, ca m
t s vt, s vic.
- Theo nh ngha ca tiờu chun Vit Nam (TCVN) 5200-ISO 9000 thỡ cht
lng l mc phự hp ca sn phm hoc dch v th
a
món cỏc yờu cu
ra hoc nh trc ca ngi mua.
Mt sn phm cú tn ti c l nh cht lng. Kim toỏn l mt ngnh
cung cp dch v vi mc ớch nõng cao cht lng thụng tin ti chớnh ca n v.
Do vy, tng t nh cỏc ngnh
ngh
khỏc, kim toỏn ch cú th tn ti khi cung
cp dch v cú cht lng cao, c ngi s dng tin cy. Cht lng kim toỏn
c o bi s tha món nhu cu ca ngi s dng.
Theo chun mc kim toỏn Vit Nam s 220 (VSA 220
- Kim soỏt cht
lng hot ng kim toỏn): Cht lng hot ng kim toỏn l mc tha món
ca cỏc i tng s dng kt qu kim toỏn v tớnh khỏch quan v tin cy vo ý
kin kim toỏn ca kim toỏn viờn; ng thi tha món mong mun ca n v
c kim toỏn v nhng ý kin úng gúp ca kim toỏn viờn nhm nõng cao hiu
qu hot ng kinh doanh, trong thi gian nh trc vi giỏ phớ hp lý.
Nh vy, cht lng hot ng kim toỏn cú th
c xem xột di ba gúc :
- Mc ngi s dng thụng tin
tha
món i vi tớnh khỏch quan v tin
cy ca kt qu kim toỏn;
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
10
- Mc đ đn v đc kim tốn tha mãn v ý kin đóng góp nhm mc đích
nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh;
- Báo cáo kim tốn đc lp và phát hành theo đúng thi gian đã đ ra trong
hp đng kim tốn và chi phí dch v kim tốn mc hp lý.
Do vy, m
un nâng cao cht lng hot đng kim tốn đòi hi phi có s
kim sốt cht lng. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn là mt b phn cu
thành trong quy trình thc hin dch v kim tốn nhm cung cp dch v vi cht
lng cao. Nó là mt q trình trong đó cơng ty kim tốn thc hin nhiu th tc
nh hng dn, giao vic, giám sát, kim tra cơng vic mà các kim tốn viên thc
hin và kim tra các nhn xét, kt lun ca nhóm kim tốn trc khi phát hành báo
cáo kim tốn.
1.1.2. Các cp đ ca kim sốt cht lng hot đng kim tốn:
Cht lng kim tốn đóng mt vai trò quan trng trong vic to ra uy tín
ca các cơng ty kim tốn nói riêng và uy tín ngh nghip nói chung ca mi mt
quc gia. Vì vy, ngồi vic chu s kim sốt ca h thng kim sốt cht lng
ngay trong bn thân cơng ty, cht lng kim tốn còn chu s kim tra t bên
ngồi ca các c quan ch
c nng, hi ngh nghip và các cơng ty kim tốn khác.
1.1.2.1. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn đc lp t bên trong:
Tùy vào quy mơ và nng lc, mi cơng ty kim tốn t xây dng mt quy
trình kim sốt cht lng phù hp, nhng nhìn chung quy trình kim sốt cht
lng bao gm các giai đon sau: ánh giá khách hàng trong giai đon chp nhn
khách hàng mi và duy trì khách hàng c, kim sốt cht lng h s kim tốn đ
nâng cao cht lng thc hin kim tốn, đánh giá s hài lòng ca khách hàng.
1.1.2.2. Kim sốt cht lng
hot đng
kim tốn đc lp t bên ngồi:
nâng cao cht lng dch v kim tốn, các quc gia ln có các t chc
đc lp đ tin hành sốt xét li dch v mà các cơng ty kim tốn đã cung cp cho
khách hàng. Tùy vào đc đim kinh t, chính tr và u cu qun lý ca tng quc
gia mà ch th kim sốt đc lp đó có th là các cơng ty kim tốn khác, hi ngh
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
11
nghip hoc c quan nhà nc ph trách v k tốn, kim tốn thc hin cơng tác
kim sốt cht lng t bên ngồi. Mc dù, các ch th kim sốt có th khác nhau
nhng nhìn chung quy trình và th tc kim sốt cht lng t bên ngồi đc thc
hin qua các giai đon: Chun b kim sốt, thc hin kim sốt, phát hành báo cáo
kim sốt, theo dõi sau kim sốt.
Cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn
t bên ngồi
nhm mc tiêu:
- Giúp cho các c quan qun lý, c quan chc nng liên quan kim sốt vic xây
dng và thc hin các chính sách, th tc kim sốt cht lng kim tốn ca
các cơng ty kim tốn đc lp có đc tin hành phù hp vi các chun mc
kim tốn t đó đ xut các bin pháp thích hp
;
- Giúp cho các cơng ty kim tốn kp thi khc phc nhng sai sót, tn ti trong
q trình lp k hoch, thc hin kim tốn, cng nh tìm ra ngun nhân và
hồn thin các phng pháp, k nng làm vic ca các kim tốn viên nhm góp
phn hồn thin quy trình nghip v đem li mt dch v kim tốn có cht
lng cao cho ngi s dng.
1.
2.
Kim sốt cht lng t bên trong theo chun mc kim tốn quc t:
1.2.1. Lch s phát trin chun mc kim sốt cht lng:
Nhm phát trin và tng cng phi hp ca ngành ngh mt cách hài hòa
trên tồn th gii, vào nm 1977 Liên đồn các nhà k tốn quc t (IFAC) đã đc
thành lp. Nm 1981, y ban thc hành kim tốn quc t (IAPC) trc thuc IFAC
đã ban hành
N
gun tc ch đo kim tốn quc t. Trong các ngun tc ch đo
kim tốn quc t, có ngun tc s 7 bàn v kim sốt cht lng hot đng kim
tốn. Ngun tc này đa ra hng dn v nhng phng pháp mà cơng ty kim
tốn áp dng nhm kim sốt các cơng vic y thác cho các tr lý trong mt cuc
kim tốn; nhng qui ch, các bc cơng vic mà mt cơng ty kim tốn cn thit
lp đ đm bo cht lng kim tốn nh [
25
]:
- Giao vic: cơng vic kim tốn phi đc giao cho kim tốn viên có đy đ
nng lc và trình đ; kim tốn viên phi xem xét k nng và trình đ ca
các tr lý trong q trình làm vic đ xác đnh phm vi hng dn, giám sát
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
12
và sốt xét li.
- Hng dn
:
nhng tr lý đc giao vic đu phi đc hng dn cn k.
Vic hng dn bao gm: thơng báo cho h v trách nhim, mc đích, các
bc cơng vic cn thc hin và đc đim kinh doanh ca doanh nghip,
nhng vn đ cn lu ý khi thc hin cơng vic kim tốn.
- Giám sát
:
trong q trình thc hin cuc kim tốn cán b ph trách giám sát
nhm bo đm rng: các tr lý t ra có đy đ k nng, trình đ nghip v đ
thc hin cơng vic mà mình đc giao; các tr lý hiu rõ các hng dn
kim tốn. Tin hành gii quyt s khác nhau v mt xét đốn nghip v
gia các cán b cùng tham gia cuc kim tốn.
- Sốt xét li:
các phn vic do các tr lý thc hin cn phi đc ngi th
hai có trình đ tng đng hoc cao hn sốt xét li. Trong mt cuc kim
tốn có th xác đnh các giai đon sốt xét chính sau: Sốt xét k hoch kim
tốn và chng trình kim tốn ban đu; Sốt xét vic nghiên cu và đánh
giá các qu
y
ch kim sốt ni b k c các phng pháp tn th; Sốt xét
các bng chng kim tốn đã thu thp đc và các kt lun rút ra t bng
chng này; Sốt xét báo cáo tài chính và d tho báo cáo kim tốn.
- Kim tra cht lng nói chung
:
kim tra cht lng là quy ch các bc
cơng vic mà các hãng kim tốn phi làm theo đ có các cam kt hp lý
rng mi phn vic, mi cuc kim tốn mà
cơng ty kim tốn
đã thc hin
là phù hp vi các ngun tc c bn ca kim tốn. Ni dung và phm vi
ca các th tc kim tra cht lng tùy thuc vào các yu t nh quy mơ và
loi hình hành ngh, đa bàn hot đng, c cu t chc, chi phí thích hp và
s cân nhc v li ích ca cơng ty kim tốn.
n nm 1994, IAPC đã sa đi các ngun tc thc hành kim tốn quc t
và ban hành chun mc ki
m tốn quc t s 220 (ISA 220 - Kim sốt cht lng
hot đng kim tốn).
Cui th k 20, q trình tồn cu hóa và s phát trin th trng tài chính
quc t đã làm tng nhu cu thơng tin phc v cho các nhà đu t. S phát trin ca
cơng ngh thơng tin đòi hi vic kim tra, kim sốt chc ch các h thng và quy
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
13
trỡnh liờn quan n thụng tin. Cỏc thay i ny dn n s hỡnh thnh hng lot nhu
c
u xó hi i vi vic nõng cao cht lng thụng tin. Cng trong thi gian ny, s
sp hng lot cỏc cụng ty hng u trờn th gii nh Enron, Worlcom, trong ú
cú li ca cụng ty kim toỏn. S sp v tht bi trong cỏc cuc kim toỏn buc
ngh nghip phi xem xột li cỏc chun mc ó c ban hnh. Vo nm 2002,
IFAC ban hnh chun mc v dch v m bo cú tờn l ISAE100. Tm quan trng
ca dch v m bo c th hin thụng qua vic y ban thc hnh ki
m toỏn
quc t (IAPC) i tờn thnh y ban quc t v chun mc kim toỏn v dch v
m bo (IAASB). Trong cu trỳc cỏc chun mc ban hnh bi IAASB, chun mc
kim soỏt cht lng
quc t
(ISCQ) c ỏp dng cho tt c cỏc dch v nm trong
phm vi quy nh bi IAASB v chun mc ISA 220 Kim soỏt cht lng hot
ng kim toỏn ỏp dng cho kim toỏn cỏc thụng tin ti chớnh lch s.
1.2.2. Ni dung ca chun mc kim toỏn quc t s 220 hin hnh:
Chun mc kim toỏn quc t s 220 hin hnh (cú hiu lc 15/06/2005) cú tờn l
Kim soỏt cht lng cho cỏc cuc kim toỏn v thụng tin ti chớnh lch s .
Chun mc trỡnh by cỏc ni dung c bn sau:
a. Mc ớch ca chun mc l qui nh cỏc nguyờn tc, th tc c bn v hng
dn th thc ỏp dng cỏc nguyờn tc v th tc c bn trong vic kim soỏt cht
lng hot ng kim toỏn trờn cỏc phng din:
- Cỏc chớnh sỏch v th tc ca cụng ty kim toỏn liờn quan n hot ng
kim toỏn;
- Nhng th t
c liờn quan n cụng vic c giao cho kim toỏn viờn v tr
lý kim toỏn trong mt cuc kim toỏn c th.
b. Trỏch nhim c
a ngi lónh o v cht lng cuc kim toỏn:
Ch phn hựn ph trỏch hp ng phi chu trỏch nhim chung v cht lng ca
hp ng kim toỏn m h ph trỏch.
c. Yờu cu v o c ngh nghip:
Cỏn b, nhõn viờn chuyờn nghip ca cụng ty kim toỏn phi tuõn th cỏc nguyờn
tc o c ngh nghip c quy nh phn A v B ca chun mc o c ngh
nghip do IFAC ban hnh, gm: chớnh trc, khỏch quan, nng lc chuyờn mụn, tớnh
thn trng, bớ mt, t cỏch ngh nghip.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
14
d. Tính đc lp:
Ch phn hùn ph trách hp đng kim tốn cn đa ra kt lun v s tn th u
cu đc lp áp dng cho cuc kim tốn phù hp phn B ca chun mc đo đc
ngh nghip do IFAC ban hành.
e. Chp nhn khách hàng mi và duy trì khách hàng c:
Ch phn hùn ph trách hp đng kim tốn và các cam kt đc bit cn bo đm
rng h đã áp dng th tc thích hp trong vic chp nhn khách hàng mi và duy
trì khách hàng c cng nh đã tài liu hóa vic đánh giá này.
f. Ch đnh nhóm kim tốn:
Cơng vic kim tốn phi đc giao cho nhng cán b, nhân viên chun nghip
đc đào to và có đy đ k nng và nng lc chun mơn đáp ng đc u cu
thc t.
g. Hng dn và giám sát:
Cơng vic kim tốn phi đc hng dn, giám sát thc hin đy đ tt c các
cp cán b, nhân viên nhm đm bo là cơng vic kim tốn đã đc thc hin phù
hp vi chun mc kim tốn và các quy đnh có liên quan.
h. Tham kho ý kin: Khi cn thit, ch phn hùn ph trách hp đng nên:
- Chu trách nhim tham kho ý kin t vn ca chun gia trong cơng ty
hoc ngồi cơng ty v các vn đ phc tp hay đang tranh tng
;
- Cn tha mãn rng các thành viên nhn đc s t vn thích hp;
- Tha mãn rng bn cht, phm vi, kt lun đt đc đu đc tài liu hóa
và có s đng ý ca bên t vn;
- Xác đnh rng kt lun t vic t vn đã đc thc hin.
i. Khác bit v ý kin:
Nu có s khác bit ý kin ca nhóm kim tốn vi ý kin ca ngi t vn, gia
ch phn hùn ph trách hp đng vi ngi xét duyt, nhóm kim tốn nên tn th
chính sách và các th tc gii quyt mâu thun ý kin ca cơng ty.
k. Sốt xét vic kim sốt cht lng hp đng:
i vi các cuc kim tốn cho các cơng ty niêm yt, ch phn hùn nên:
- Ch đnh ngi sốt xét vic kim sốt cht lng hp đng kim tốn;
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
15
- Tho lun các vn đ phát sinh trong cuc kim tốn gm c nhng ngi
đc ch đnh sốt xét vic kim sốt cht lng hp đng;
- Dng vic phát hành báo cáo cho đn khi thc hin đy đ vic kim sốt
cht lng hp đng.
l. Giám sát:
Cơng ty cn thit lp chính sách và th tc đ cung cp bo đm hp lý rng chính
sách th tc liên quan đn h thng kim sốt là phù hp, đy đ, hot đng hu
hiu và áp dng trong thc t.
1.2.3. Ni dung chun mc quc t v kim sốt cht lng dch v đm bo:
S sp đ ca các tp đồn ln nh Enron, Worldcom, Hyundai và Xerox đã
khin cơng chúng chú ý nhiu đn cht lng các cơng ty kim tốn
cùng vi s
phát trin nhiu dch v mi, IAASB đã tái cu trúc h thng chun mc kim tốn
quc t. Trong h thng chun mc hin hành, có chun mc kim sốt cht lng
quc t s 1 (ISQC1 - International Standard on Quality Control có hiu lc t ngày
15/6/2005). Chun mc này áp dng đ kim sốt cht lng đi vi nhng cơng ty
thc hin vic kim tốn, sốt xét thơng tin tài chính, các dch v đm bo và các
dch v liên quan khác.
V c bn ISQC1 khơng có khác bit nhiu so vi ISA 220. Ni dung chính
là u cu các cơng ty thit lp mt h thng kim sốt cht lng trên tồn cơng ty
đ cung cp đch v, nhm đm bo rng:
- Cơng ty và nhân viên ca mình tn th các chun mc ngh nghip, các
quy đnh và u cu ca pháp lut;
- Các báo cáo do cơng ty hoc các ch phn hùn ph trách kim tốn là
phù hp vi hồn cnh.
đt đ
c mc tiêu ca cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim
tốn, các cơng ty kim tốn phi xây dng mt h thng kim sốt cht lng mang
tính tồn din.
Ni dung chính ca chun mc đ cp đn các vn đ chính sau
đây:
a. Trách nhim ca ngi lãnh đo đi vi cht lng kim tốn ca cơng ty:
Cơng ty nên thit lp các chính sách và th tc đ to thành vn hóa ca cơng
ty da trên quan đim cht lng là tiêu chun hàng đu. Cht lng hot đng
kim tốn ph thuc rt nhiu vào thái đ ca nhà qun lý. Nu ngi qun lý cp
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
16
cao nht cho rng kim sốt cht lng là mt vn đ quan trng thì các thành viên
khác trong đn v cng s cm thy điu đó và ln tn th các th tc và các
chính sách đã đc thit lp. Ngc li, nu ngi qun lý ch hơ hào kim sốt mà
khơng có nhng hành đng, truyn đt thơng tin rõ ràng, thng nht và mang tính
thng xun chú trng vào cht lng thì các mc tiêu kim sốt cht lng s
khơng đ
t đc.
Các nhà qun lý cn thit lp các chính sách và th tc kim sốt cht lng
đ đy mnh nhn thc ca các thành viên khác trong cơng ty xem cht lng là
mt tiêu chí sng còn trong hot đng ca cơng ty. đt đc điu này, ban lãnh
đo cơng ty phi đm bo rng:
- Nhng yu t cân nhc v thng mi khơng bao gi quan trng hn vn đ
cht lng;
-
Các chính sách, th tc ca cơng ty liên quan đn vic đánh giá thành tích
đt đc, chính sách bi thng và c hi thng tin cho các nhân viên đu
phi tp trung vào vic ci thin, nâng cao cht lng hot đng kim tốn;
- Có đ ngun lc đ thc hin vic phát trin, lp h s và h tr các chính
sách và th tc kim sốt cht lng.
b. Các u cu v đo đc ngh nghip:
Cơng ty kim tốn phi thit lp các chính sách và th tc nhm đm bo
hp lý rng cơng ty và cán b ca cơng ty tn th ngun tc đo đc ngh nghip
kim tốn, gm: đc l
p, chính trc, khách quan, nng lc chun mơn và tính thn
trng, tính bí mt, t cách ngh nghip và tn th chun mc chun mơn.
Các chính sách và th tc ca cơng ty tp trung vào các ngun tc c bn
đc thc thi bi:
B
an lãnh đo cơng ty và thơng qua giáo dc, đào to, giám sát và
q trình gii quyt vic khơng tn th ca nhân viên.
Cn phi thơng tin, báo cáo v nhng trng hp vi phm tính đc lp.
Ngồi ra cn phi có xác nhn bng vn bn, ít nht là thng niên v s tn th
các u cu v tính đc lp ca tt c nhân viên trong cơng ty.
Các cơng ty cng cn phi thit lp các
phng tin bo v đ đm bo tn
th các ngun tc đo đc ngh nghip (ví d nh: ln chuyn cơng tác, kim tra
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
17
h s kim tốn sau khi báo cáo kim tốn đã đc ban hành), s dng nhân viên có
kinh nghim cơng tác lâu nm v dch v bo đm. Cn cân nhc nhng yu t đc
bit khác đc áp dng cho nhng ngi làm vic vi các hp đng dch v cho các
cơng ty
niêm
yt.
c. Duy trì và chp nhn khách hàng:
Trong q trình duy trì khách hàng hin
hu
và đánh giá khách hàng tim
nng, cơng ty kim tốn phi cân nhc đn tính đc lp, thi gian, nng lc ca
cơng ty kim tốn và tính chính trc ca khách hàng khi chp nhn thc hin hp
đng.
Cơng ty kim tốn phi thit lp các chính sách và th tc v chp nhn và
duy trì các quan h vi khách hàng và các hp đng kim tốn khi cơng ty đã cân
nhc đn tính chính trc ca khách hàng, trình đ chun mơn và thi gian đ thc
hin cuc kim tốn.
d. Ngu
n nhân lc:
Cán b, nhân viên chun nghip ca cơng ty kim tốn phi có k nng và
nng lc chun mơn, phi thng xun duy trì, cp nht và nâng cao kin thc đ
hồn thành nhim v đc giao. Cơng vic kim tốn phi đc giao cho nhng cán
b, nhân viên chun nghip có đ trình đ và kinh nghim thc hin, đáp ng
đc u cu thc t.
Cơng ty kim tốn nên thit lp các chính sách và th tc đ gii quyt
nhng v
n đ v nhân lc nh: tuyn dng, đánh giá thc hin cơng vic, nng lc,
trình đ chn mơn, phát trin ngh nghip, thng tin, khen thng và c cu
nhân s. Vic gii quyt nhng vn đ này cho phép cơng ty kim tốn nm chc v
s lng và đc đim nhân s cn thit cho hot đng kim tốn ca cơng ty.
Q trình tuyn dng c
a cơng ty kim tốn bao gm các th tc giúp cơng
ty la chn các nhân viên chính trc có kh nng phát trin nhân lc và trình đ
chun mơn cn thit đ thc hin cơng vic kim tốn.
e. Thc hin hp đng:
Cơng vic kim tốn phi đc hng dn, giám sát thc hin đy đ tt c
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
18
các cp cán b, nhân viên nhm đm bo rng cơng vic kim tốn đã đc thc
hin phù hp vi chun mc kim tốn và các quy đnh có liên quan.
Thơng qua các chính sách và th tc ca mình, cơng ty kim tốn phi n lc
xây dng tính đng b v cht lng trong khi thc hin kim tốn. iu này
thng đc thc hin thơng qua s tay, tài liu hng dn chun mơn, các cơng
c phn mm ho
c các hình thc tài liu khác v mc tiêu, các chng trình làm
vic và phng pháp kim tốn.
Chú trng nhiu hn đn tiêu chun v t vn nhng vn đ khó xy ra hoc
liên tc, bao gm các chính sách và th tc cn thit k nhm cung cp đm bo
hp lý rng: khi cn thit, kim tốn viên và cơng ty kim tốn phi tham kho ý
kin t vn ca chun gia trong cơng ty hoc ngồi cơng ty.
Vic trao đi v
i các nhà chun mơn khác đòi hi nhng ngi tham kho
phi đc cung cp tt c các d kin liên quan đ h có th đa ra nhng li
khun v chun mơn, đo đc ngh nghip hoc nhng vn đ khác. Các th tc
trao đi, tham kho đòi hi phi đc thc hin vi nhng ngi có kin thc, thâm
niên và kinh nghim phù hp.
f. Giám sát:
Giám sát là s đánh giá m
t cách thng xun và đnh k ca các nhà qun
lý đi vi h thng kim sốt cht lng nhm xem xét hot đng ca nó có đúng
nh thit k và cn phi điu chnh gì cho phù hp vi thc tin khơng.
Cơng ty kim tốn phi thit lp các chính sách và th tc liên quan đn vic
đánh giá liên tc, xem xét và giám sát tính phù hp, thích đáng, hiu qu hot đng
và s tn th h th
ng kim sốt cht lng ca cơng ty. Các chính sách và th tc
đó phi có s cân nhc và đánh giá v h thng kim sốt cht lng ca cơng ty
đang đc tin hành, bao gm kim tra đnh k có la chn các hp đng kim tốn
đã thc hin.
Phi thng xun theo dõi kim tra và báo cáo thng niên cho Ban giám
đc tính đy đ và tính hiu qu trong q trình thc hin các chính sách và th tc
kim sốt cht l
ng hot đng kim tốn, nhm đánh giá s tn th các chun
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
19
mc ngh nghip, quy đnh và các u cu ca pháp lut.
Q trình kim tra bao gm vic la chn các hp đng kim tốn, mt s
hp đng trong s đc chn có th khơng đc báo trc. Ngi thc hin kim
tra các dch v kim tốn này khơng đc tham gia thc hin các dch v kim tốn.
Trong q trình xác đnh phm vi ca các cuc kim tra cơng ty có th xét đn
phm vi hoc các k
t lun ca mt chng trình kim tra bên ngồi đc lp.
Nhng sai sót mang tính h thng, lp đi lp li hoc các sai sót quan trng
khác cn phi lp tc đc sa cha. Có th tin hành khc phc đi vi nhng sai
sót phát sinh bng mt trong các bin pháp sau:
- Hành đng khc phc liên quan đn hp đng
kim tốn hoc nhân s;
- Liên h vi nhng ngi chu trách nhim đào to và phát trin ngh nghip;
- Thay đi các chính sách và th tc kim sốt cht lng;
- Có bin pháp k lut thích đáng, đc bit là đi vi nhng ngi vi phm
liên tc.
1.
3
. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn ti Hoa K:
1.3.1. Kim sốt cht lng t bên ngồi ti Hoa K:
1.3.1.1. Lc s kim sốt cht lng t bên ngồi ti Hoa K:
Kim sốt cht lng hot đng kim tốn t bên ngồi ca Hoa K ra đi t
thp niên 60. Trong giai đon đu, vic kim sốt cht lng ch yu do bn thân
cơng ty kim tốn tin hành nhm nâng cao cht lng hot đng kim tốn và tn
th u cu chun mc ngh nghip. Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, u cu
v cht lng hot đng kim tốn ngày càng cao
,
vic kim tra ch do bn thân
cơng ty kim tốn thc hin cha đáp ng đc u cu ca xã hi. Vào nm 1960,
bt đu xut hin kim tra chéo (peer review), kim tra chéo khi đu là cuc kim
tra đc s dng trong các cơng ty kim tốn ln. Các cơng ty s dng kim tra
chéo nh mt cách thc đ đm bo rng các chi nhánh ca h đu duy trì cùng mt
cht lng. n nm 1977,
Hc vin k tốn viên cơng chng Hoa K (AICPA -
American institute of Certified Pulic Accountants) đã chính thc u cu tin hành
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
20
chng trỡnh kim tra chộo cho cỏc cụng ty kim toỏn. Vo thi gian ny, AICPA
ó thnh lp y ban ph trỏch kim tra chộo. Vic kim tra chộo ban u da vo
s t nguy
n ca cỏc cụng ty kim toỏn v ó gt hỏi nhiu thnh cụng vỡ thụng qua
cỏc cuc kim tra, cỏc cụng ty kim toỏn dn dn ci thin c cht lng hot
ng ca mỡnh. Tuy nhiờn, bờn cnh thnh cụng núi trờn, cỏc nh kinh t cho rng
kt qu kim tra khụng phn nh cht lng hot ng kim toỏn núi chung bi l
cỏc cụng ty c kim tra u l cụng ty tham gia t nguyn. Thng ch nhng
cụng ty kim toỏn no t tin v cht lng hot ng, thỡ h mi tham gia vo cuc
kim tra ny.
Hn na, v
o gia thp niờn 70 v u thp niờn 80, ó xy ra s phỏ sn ca
mt s ngõn hng ti Hoa k, trong ú cú li cỏc cụng ty kim toỏn. y ban chng
khoỏn Hoa
K
ó gõy ỏp lc lờn Hi ngh nghip kim toỏn. Vn t ra l ngh
nghip chp nhn vai trũ t kim soỏt hay l cho Chớnh ph m nhn trỏch
nhim thay h. Di ỏp lc ny, Hi ngh nghip ó ng ra m nhn nhim v t
kim soỏt. Nm 1987, AICPA ó chớnh thc yờu cu bt buc kim tra chộo trong
cỏc cụng ty kim toỏn
ba
nm mt ln. Nm 1988, AICPA ó phờ chun hai chng
trỡnh kim tra chộo khỏc nhau. Chng trỡnh kim tra chộo cho cỏc cụng ty kim
toỏn
kim toỏn
cho cỏc cụng ty niờm yt, thc hin tiu ban ph trỏch kim tra
chộo phi phi hp vi tiu ban ca y ban chng khoỏn (SECPS - Securities and
Exchange Commission Practice Section) ph trỏch ti chớnh, k toỏn. Chng trỡnh
cũn li (PCPS) tin hnh kim
tra
cho cỏc cụng ty kim toỏn kim toỏn cho cỏc
cụng ty khụng phi l cụng ty niờm yt.
Trong giai on u
,
kim tra chộo c xem nh chng trỡnh giỏo dc
nhm giỳp cỏc cụng ty thy rừ cỏc khim khuyt trong quỏ trỡnh thc hin nhm gia
tng cht lng kim toỏn hn l a ra bin phỏp k lut. Do vy, kt qu ca
kim tra chộo thng bo mt tuyt i.
Cựng vi s phỏt trin, vic kim tra ny khụng ch nhm giỳp
cỏc
cụng ty
kim toỏn nhn thc cỏc khim khuyt m cũn giỳp cụng chỳng gm c cỏc ch n,
cỏc ngi s dng khỏc, cỏc nh lp phỏp cng nh khỏch hng bit rừ v cht
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
21
lng hot đng kim tốn. Cơng chúng hy vng qua kt qu kim tra s có th
đánh giá cht lng cơng vic ca cơng ty kim tốn cho các mc đích khác nhau.
Bên cnh đó, các cơng ty kim tốn cng mun thơng qua cuc kim tra này
đ
thơng báo cho khách hàng v cht lng cuc kim tốn mà h đã cung cp có kt
qu tt. Do vy, trong thp niên 90, cuc kim tra này gn nh tr thành mt h
thng kim tra đ thơng qua đó s nhn xét tt hay khơng tt v cơng ty kim tốn.
phn ln các tiu bang ca Hoa K, kim tra chéo đc xem nh mt điu kin
đ đc cp phép hành ngh. Vào thi đim hin nay, 46 trong 54 tiu bang Hoa
K
u cu cn có kim tra chéo nh mt điu kin cp phép hành ngh, 20 tiu bang
ngồi u cu này còn đa thêm u cu phi cơng b kt qu ca vic kim sốt
này (tháng 05
/
2004, y ban kim tra chéo khuyn cáo rng mt s thơng tin t
kim tra chéo này s đc cơng b).
Vào đu th k 21, các v bê bi tài chính các tp đồn ln trên th gii
liên tc xy ra, đc bit là v gian ln tài chính ca Enron đã dn đn s tan rã ca
mt trong nm cơng ty kim hàng đu trên th gii là Arthur Andersen, điu này đã
làm gim đáng k lòng tin ca cơng chúng đi vi thơng tin đc cung cp bi các
kim tốn viên. Do đó, đ vc li lòng tin ca cơng chúng và n
đnh th trng tài
chính
,
các nc trên th gii nhn thy rng cn có s can thip ca chính ph vào
cơng tác kim sốt cht lng hot đng kim tốn hn là đ cho các cơng ty kim
tốn và hi ngh nghip thc hin cơng vic này. T s tht bi ca ngh nghip
trong qun lý và giám sát
cht lng
hot đng kim tốn, nhà nc Hoa K bt
đu can thip vào hot đng kim tốn thơng qua vic ban hành lut Sarbanes-
Oxley. Vic ban hành đo lut Sarbanes là mt thay đi rt ln đi vi ngh nghip
kim tốn Hoa
K
. Nó th hin s can thip ca Nhà nc vào hot đng kim tốn
và làm thay đi t mơ hình t kim sốt sang mơ hình có s kim sốt ca Nhà
nc. Trong đo lut Sarbanes-Oxley có đa ra quy đnh nh cho phép y ban
giám sát k tốn và kim tốn các cơng ty niêm yt (PCAOB - Public Company
Accounting Oversight Board) thuc SEC s:
+ Qun lý vic đng ký các cơng ty kim tốn đc phép kim tốn cho các
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
22
cụng ty niờm yt;
+ Thit lp hay chp nhn bng lut l i vi cỏc quy nh liờn quan n
kim soỏt cht lng, o c, tớnh c lp v cỏc chun mc khỏc liờn
quan n vic son tho bỏo cỏo kim toỏn;
+ Thc hin vic giỏm sỏt i vi cỏc cụng ty kim toỏn.
1.
3
.1.2. Cỏc y ban ph trỏch kim soỏt cht lng hot ng kim toỏn:
Hin nay, kim soỏt cht lng hot ng kim toỏn Hoa K c thc hin bi cỏc
y ban sau:
1.
3
.1.2.1. y ban giỏm sỏt hot ng kim toỏn cỏc cụng ty niờm yt (PCAOB -
Public Company Accounting Oversight Board):
Nh ta ó bit, cho n nm 2002, ngh nghip kim toỏn Hoa K c
thc hin theo h thng t kim soỏt, h thng ny luụn c ci thin ỏp ng
lũng tin ca cụng chỳng v tớnh trung thc v ỏng tin cy ca bỏo cỏo ti chớnh.
n nm 1977, Thng vin Hoa
K
ó tho lun xem liu Nh nc cú
cn ban hnh cỏc quy nh can thip i vi ngh nghip hay vn cho h
thng t kim soỏt. Vỡ th, vo ngy 17/9/1977, sau khi tha thun vi SEC,
AICPA ó thit lp mt khuụn kh t kim soỏt bng cỏch:
- Thnh lp mt tiu ban trc thuc AICPA ph trỏch cỏc cụng ty kim toỏn.
- Thnh lp y ban giỏm sỏt (POB - Public Oversight Board), POB chu trỏch
nhim giỏm sỏt cht lng hot ng kim toỏn thụng qua vic kim tra
chộo. POB cho r
ng cú th duy trỡ tớnh c lp ca ngh nghip nh vic t
kim soỏt ny.
T ú, trong nhiu nm, POB ó thc hin s mng giỏm sỏt v a ra cỏc
phờ bỡnh v cht lng cỏc cuc kim toỏn bỏo cỏo ti chớnh. POB tin rng nu
chng trỡnh kim soỏt cht lng ca mỡnh c thc hin tt h s phc v tt
cho li ớch ca cng ng.
n nm 2002, lu
t Sarbanes-Oxley quy nh phi thnh lp y ban giỏm sỏt
hot ng kim toỏn (PCAOB) v õy l c quan giỏm sỏt cỏc cụng ty kim toỏn
thc hin kim toỏn cho cỏc cụng ty niờm yt, dự l cụng ty ca Hoa
K
hay ca
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
23
nc ngồi. Do đó, POB đã gii th vào ngày 31.12.2002 và đc thay th bi
PCAOB.
Theo lut Sarbanes-Oxley, kim tốn viên cho các cơng ty niêm yt phi
đng ký vi PCAOB và đng ý rng các cuc kim tốn ca h s đc kim tra
đu đn bi các kim tra viên ca PCAOB.
PCAOB chu trách nhim kim tra các cơng ty kim tốn kim tốn cho các
cơng ty niêm yt. Do vy, vic kim tra ca PCAOB đc hy vng ít nhiu có th
thay th cho vic kim tra chéo đi vi các
cơng ty ki
m tốn kim tốn cho
cơng ty
niêm yt. Riêng vic kim tra chéo do Hi ngh nghip tin hành vn đc áp dng
đi vi nhng cơng ty kim tốn
kim tốn
cho các cơng ty khơng niêm yt.
1.3.1.2.2. y ban kim tra chéo (AICPA's Peer Review Board):
Mc đích ca kim tra chéo là đ bo đm các cơng ty kim tốn cung cp
dch v kim tốn và dch v k tốn cho các cơng ty niêm yt phi có h thng
kim sốt cht lng hu hiu và đã tn th chun mc ngh nghip.
Cùng vi vic kim tra chéo đi vi các cơng ty
kim tốn kim tốn cho các
cơng ty niêm yt, chng trình này còn thc hin cho các cơng ty kim tốn kim
tốn cho các cơng ty khơng niêm yt. Tng t nh kim tra chéo đi vi thành
viên ca SECPS (B phn ph trách kim tốn ca SEC), vic kim tra các cơng ty
kim tốn kim tốn cho các cơng ty khơng niêm yt đc giám sát bi y ban
kim tra chéo ca AICPA.
Các cơng ty kim tốn đc t chn các cơng ty khác đ kim tra cho cơng
ty mình theo đnh k
ba
nm mt ln. ây là u cu bt buc và đc xem nh là
mt phn trong chng trình t kim sốt ca ngh nghip theo quy đnh ca
AICPA, đây cng là mt phn ca k hoch tái cu trúc t chc ngh nghip.
1.3
.1.2.3. y ban điu tra cht lng (QCIC-Quality Control Inquiry Committee):
QCIC thành lp vào nm 1979 nhm điu tra các cuc kim tốn đc cho là
khơng tn th đy đ chun mc chun mơn (có khim khuyt) nhm bo đm
hp lý rng các cơng ty kim tốn đã tn th chun mc ngh nghip và gia tng
tính hu hiu ca q trình kim tốn.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
24
SECPS phi báo cáo cho QCIC v bt c các v kin tng nào, hay bt c
trng hp nào đc cho là có khim khuyt trong vic thc hin kim tốn ca các
cơng ty kim tốn đi vi khách hàng ca SEC. Cuc điu tra ca QCIC thng
phi hồn tt trong vòng 5-6 tháng, nu QCIC phát hin bt c các khim khuyt
hay yu kém nào trong h thng kim sốt cht lng ca cơng ty kim tốn, h s
u cu cơng ty ph
i điu chnh ngay h thng.
Mc tiêu chính các cuc điu tra ca QCIC là nhm xác đnh liu sai phm
ca cơng ty kim tốn có mang tính h thng hay khơng. Tuy nhiên, nu qua điu
tra và nhn thy rng có sai phm v đo đc ngh nghip ca kim tốn viên, h s
chuyn sang cho y ban đo đc ngh nghip (PEEC - Division of Professional
Ethics Exective) xem xét.
1.
3
.1.2.4. V phng pháp kim tra:
Các cơng ty kim tốn đc t chn các cơng ty khác đ kim tra cho cơng ty
mình trong đnh k ba nm mt ln, thành viên tham gia đồn kim tra ch yu là do
cơng ty đc kim tra la chn. Kim tra viên phi là thành viên ca AICPA và là
ngi có trình đ chun mơn cao, đo đc tt, phi có kinh nghim làm vic 5 nm
các v trí nh ch phn hùn, kim tốn viên điu hành hoc cp tng đng thc
hin cơng tác giám sát trong lnh vc kim tốn. Cu
c kim tra bao gm xem xét
vic tn th chun mc kim tốn thơng qua h s kim tốn, các dch v thc
hin.
1.
3
.2. Kim sốt cht lng t bên trong ti Hoa K:
Chun mc kim sốt cht lng hot đng kim tốn ra đi rt sm. Sau nhiu ln
thay đi, chun mc
hin hành đ
cp đn hai ni dung chính:
- Chính sách chung: đt đc mc tiêu kim sốt cht lng hot đng
kim tốn, các cơng ty kim tốn cn chú ý nm vn đ chính sau:
Duy trì
tính đc lp, chính trc khách quan; qun lý nhân viên; thit lp các hng
dn v chp nhn khách hàng; thc hin hp đng; giám sát chính sách và
th tc kim sốt cht lng hin hu.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
25
- Chính sách đi vi vic thc hin hp đng: Cơng ty kim tốn cn chú ý
các vn đ chính trong các khâu: giao vic, ký cam kt v tính đc lp, xem
xét nng lc chun mơn ca kim tốn viên, giám sát vic kim tra h s
kim tốn, đào to liên tc, đánh giá thành tích ca nhân viên đ phát trin,
xét duyt khách hàng c, tham kho ý kin.
1.
4
. Kim sốt cht lng hot đng kim tốn ti Pháp:
1.4.1. Kim sốt cht lng t bên ngồi ti Pháp:
1.4.1.1. Lc s kim sốt cht lng t bên ngồi ti Pháp:
Hot đng kim tốn ca Pháp chu nh hng rt ln bi các quy đnh ca
các c quan chc nng ca Nhà nc. Hot đng kim tốn đc lp ca Pháp hình
thành t s ra đi ca Lut Thng mi (1863) và Lut Cơng ty (1867), trong hai
lut này đã đ cp đn thut ng kim tốn.
Sau đó, Lut Thng mi đã b sung nhiu u cu liên quan đn vic hành
ngh kim tốn, ví d đ cp đn vic thành lp t chc ngh nghip kim tốn và
kim sốt ngh nghip. Theo quy đnh ca Lut Cơng ty, ch nhng ng
i có tên
trong danh sách chính thc ca kim tốn viên mi đc thc hin cuc kim tốn
theo lut đnh. Kim tốn viên có th hành ngh di danh ngha cá nhân hay cơng
ty. Tt c kim tốn viên hành ngh đu phi là thành viên ca Liên đồn quc gia
các
c
hun viên k tốn (CNCC - Compagnie Nationale des Commissaires aux
Comptes), CNCC đt di s qun lý ca B T pháp.
Chính vì vy, hot đng kim tốn khơng ch chu s giám sát ca tng cơng
ty kim tốn mà còn chu s giám sát bi các c quan chc nng có liên quan.
1.
4
.1.2. Các c quan chu trách nhim kim sốt cht lng hot đng kim
tốn:
1.
4
.1.2.1. y ban ti cao ca kim tốn viên (Haut conseil du commissaire aux
comptes - H3C) :
y ban ti cao ca kim tốn viên chu trách nhim kim sốt cht lng
hot đng kim tốn, y ban này đ
c
thành lp là do u cu ca Lut thng mi.
Lut này cng nêu rõ y ban này va là mt t chc ngh nghip va là mt c
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN