Rào cản chống bán phá giá trong hoạt động xuất khẩu của Việt Nam

,
"'
' '
BQ GIAO
DT)C
VA
DAO
Tf}O
'
,.:'
~
"'
TRUONG Df}I HQC KINH
TE
TP.HO
CHI
MINH
BE
TAI NGHIEN CUU KHOA
HOC
CAP TRUONG
.
RAo
CAN CHONG BAN PHA
GIA TRONG
HOA
T DONG
• •
XUAT
KHAU
CUA

VIETNAM
•
Ma
so:
CS-2007-05
Cac
thanh
vien: -TS.
Nguy~n
QuO'c
l{hanh
__ ;;; ·
I

h~s
.
, Trfin
Bich Van
80
GIAO
DUC
DAO
T~O
!
TRUONG
DAIIiOC
KINH
TE
TP.HCM
i

TIIVVIEN
!
•
f/
t!G~)~
~
,
TP.HO CID
MINH-
2007
MUCLUC
Trang
? ~
MODAU

1
CHUONG
1:
CO
sa
LY
LU~N
vE
BAN
PHA
G:rA
VA
CHONG
BAN
PHA

GIA
TRONG
NGO~I
THUONG

4
1.1.
KHAI
NitM
VA
c.Ac
HiNH
TmJC
CUA BAN
PHA
GI.A
TRONG
NGQA
I
ITHUONG

4
1.1.1.
Khai
ni~m

4
1.1.2. Phan
lQai
v~

ban
pha gia

5
1.2.
co
sa
x.Ac
DJNH HANH vi BAN
PHA
G:rA
v A
c.Ac
BIE:N PHAP
CHONG
BAN
PHA
G:rA

7
1.2.l.Cd
sa
xac dinh hanh vi
ban
pha gia

7
1.2.2. Cac
bi~n
phap

chO'ng
ban pha gia

.13
1.3.
TONG
QUAN
vE
vAN
DE
BAN
PHA
GIA
HlJ::N
NAy
TREN
THJ
TT''
x.
,
TRuONG
THE
GIOI
:

M

17
1.3.1.
ve

s6Iuqng cac
V\1
dieu tra va
tY
I~
cac
Y\1
dieu tra c6
k
/,ti"
:,.
'
I'b'
h'
.,
17
e
u~n
cuo1
cung a an p a
g1a

.
1

3 2.
ve
ca.c
qu6c gia
c6

lien quan nhieu
nhftt
den tranh chftp ve
ban pha gia

19
1.3.3. Ve
CCY
c§.u
nganh trong cac
Y\1
ki~n
ban pha gia

22
1.3.4.
ve
tY
I~
cac
bi~n
phap ch6ng ban pha gia duqc ap
dl,lllg

23
1.3.5. Bi€m qua tinh hinh a
m()t
vai qu6c gia tren the gi6i
v8
vfin

de
,
h,
. , '
h/,
,
h,
. ,
ban p a
g1a
va c ong ban p a
g1a

24
Cm1<:1NG
2:
THl!C
TR~NG
VE VAN DE BAN PHA GIA VA CH6NG
BAN PHA GIA COA VIeT NAM TRONG THOI GIAN QUA
29
2.1.
TONG
QUAN
V~
VAN
8~
BAN
PHA
GIA

VA
CHONG
BAN
PHA
GIA
COA
VII;T
NAM TRONG THOI GIAN
QUA

29
2.1.1.
V~
s6
hic;fng
cac
Vl,l
di€u tra
Va
ty
~~
cac
Vl,l
di€u tra
di
de'n
ke't
lu~n
cu6i cung la c6 ban pha gia

29
2.1.2. V€ cac
qu6c
gia
CO
lien quan
nhi~U
nha't de'n
CaC
Vl,l
ki~n
hang h6a
Vi~t
Nam ban pha gia

30
2.1.3. V€
CO
ca'u
nganh c61ien quan
c6lien
quan
de'n
cac
Vl,l
ki~n

31
214
V

JI:
?1" , b'"
h'
h""
b'
h'
''d
, d
32
. . . e
ty
t(
cac lt(n p ap c ong an p a
g1a
u'c;1c
ap
1,1ng

.
2.2.
81~M
QUA
MOT VAl
Vl)
KII;N
HANG
HOA
VII;T
NAM BAN
PHA

GIA
vAo
cAc
NU'OC NHAP KHAU

34
2.2.1.
V1,1
ki$n
ca
tra -
ca
basa
(a
thj
trU'<Yng
Hoa Ky)

34
2.2.2.
V1,1
ki$n
ban
pha gia
tom
su
(a
thi
trU'<Yng
Hoa Ky)

37
2.2.3.
V1,1
ki$n
ban
ph
a gia
xe
dG!P
(a
thi
trU'<Yng
Canada,
EU)

.40
2.2.4.
v~,~
ki$n
ban
pha gia giay
dep
(a thi
trU'cmg
EU)
43
CmfONG
3:
NHO'NG

GIAI PHAP
H~N
CHE ANH HU'ONG
COA RAO CAN CH6NG
BAN PHA GIA

53
3.1. NHO'NG
KH6
KHAN COA
VII;T
NAM
KHI
PHAI801
PHO
VOl
cAc
Vl)
TRANH CHAP
V~
BAN PHA
GIA

53
3.2.
NHO'NG GIAI PHAP NHAM HAN
CH~
ANH
HU'ONG COA
RAO

CAN
CHONG BAN
PHA
GIA

57
3.2.1.
86i
v&i
nha
nU'&c
57
3.2.2.
86i
v&i
Hi$p H¢i 58
3.2.3.
86i
v&i
do~mh
nghi$p 59
KETLU!N

62
'
,
?
DANH
Ml)C
TAl

LIJ::U THAM KHAO.
PH()
Ll,JC
DANH MUG
GAG
BANG BIEU
Trang
Bidu
1.1:
S6!i?u
vJ
cac
V¥
ki?n
ch6ng
ban
phd gia giai tlogn 1995-2005


18
Biiu
1.2:
Th6ng
ke
cac
V¥
khiri
ki?n
theo qu6c gia
!a

nguyen
tlcm
trong cac
V¥
ki?n 1995-1999


19
Bidu
1.3:
Th6ng
ke
cac
V¥
khiri
ki?n
theo qu6c gia
!a
bi
tlcm
trong cac
V¥
ki?n
giai
tlogn
1995-1999 .20
Bidu
1.4:
Th6ng
ke

cac
V¥
khiri
ki?n
theo qu6c gia
!a
nguyen
tlcm
giai tlogn 2000-2004


21
Biiu
1.5:
Th6ng
ke
cac
V¥
khiri
ki?n
theo qu6c gia
la
bi
tlcm
trong cac
V¥
ki?n giai
tlogn
2000-2004
22

Bidu
1.6:
Cac qu6c gia
nh(lp
khdu sitd¥ng
bi?n
phdp cam
kit
gia


23
Bidu
1.
7:
Qu6c gia
xucit
khdu sit d¥ng
bi?n
phdp
cam
kit
gia giai
tlogn
1995-2001

24
Bidu
2.1:
Th6ng

ke
cac
V¥
ki?n
ban phd gia co lien quan ttin
Vi?t
Nam
29
Biiu
2.2:
Th6ng
ke
s6lu(mg cac
V¥
ki?n
ban
phd gia
c6
lien quan ttin
Vi?t
Nam theo
nu&c
khiri
ki?n
30
Bidu
2.3:
Th6ng
ke
s6lu(mg cac V¥

ki?n
ban phd gia
co
lien quan
_tlin
Vi?t
Nam theo hang h6a


31
Biiu
2.4:
Th6ng
ke
cac
mUr:
thuiau(Jc
ap
d¥ng trong cac
V¥
ki?n
c6 lien quan a
in
Vi?t
Nam

33
Bimg
2.5:
Sim lu(mg

viz
kim
nggch
xucit
khdu ca
da
trcm
phi/e 35
Bidu
2.6:
Thui
sucit
ban phd gia
My
ap
t/(it
cho cac c6ng ty cita
Vi?t
Nam



37
Bidu
2.
7:
Bien
t/9
phd gia binh quan gia quyJn
do

B9
Thucmg mgi Hoa
Ky
xcic
tlinh

38
Bidu
2.8:
Ba nha
xucit
khciu
xe tlgp hang tldu sang thi tru&ng EU.


43
Biiu
2.9:
Bidu
thui
tcmg
ddn
cita
EU
tlcinh
vao giay da cita
Vi?t
Nam

.44
Biiu
2.10:
Cac
lor;Ii
scm
phdm phdn theo
lo(li
hinh
doanh
nghi?p
niim
2000 46
Biiu
2.11:
Gici
cci
ma CEC sit d¥ng trong
tlcm
khiiu
m;li,
tinh btlng Euro 50
Bidu
2.12:
Chi
phi
lao
tlf)ng
tgi

mf)t
s6
nu&c
san
xucit
giizy,
1998


51
Bidu
3.1:
Ccic
mgt hang
xucit
khdu c6 thit hqng
cao
cita
Vi?t
Nam
so
v&i
thi
gi6i


53
DANH MUG GAG HINH
Hinh
1.1:

Ty
l?
ccic
V¥
tranh
chcip
tli
ttin
kit
lu(ln
c6
ban
phci
gici


18
Hinh
2.1:
Dan
gici
viz
nh(lp
khdu hang thdng vao
EU
tit Bra-xin
viz
Vi?t
Nam cita
bay

nh6m hang
bi
tliJu tra.: 47
LOIMODAU
1.
Ly
do
chQn
d~
tai:
H<)i
nh~p
kinh
t~
qu6c
t~
t~o
ra cho
Vi~t
Nam
nhi~u
ca h9i
d~
phat
tri~n
nhung
d6ng thai cling
d~t
ra
nhi~u

thach thuc, kh6 khan. Nhfmg kh6 khan rna ch(mg ta
g~p
phai khong chi do nang
h,rc
c~ tranh con
h~
ch~
rna con do nhfmg
bi~u
hi~n
khong lanh
m~nh
trong
c~
tranh.
M<)t
trong nhfmg
bi~u
hi~n
belt
chinh, khong
lanh
m~
trong
c~
tranh kha ph6
bi~n
rna cac dinh
ch~
kinh

t~
qu6c
t~
ciing nhu
cac qu6c gia quan tam la hanh vi ban pha gia trong
ngo~i
thuang. Trong khoang
thai gian tren
dum
m9t
th~
k)' qua, phap
lu~t
thuang
m~i
qu6c
t~
cung nhu phap
lu~t
cua cac qu6c gia da khong nhfmg hinh thanh va hoan
thi~n
ch~
dinh phap
ly
v~
vi~c
ap
dl,ll1g
cac
bi~n

phap ch6ng ban pha gia
nh&m
xay
dl,l1lg
m<)t
thi truang chung
lanh
m~
va 6n dinh. Vi
th~,
hi~n
nay,
vi~c
xay
dl,l1lg
va ap dvng phap
lu~t
ch6ng
ban pha gia khong chi
d~
dap
frng
t6n
t~i
va
phat
tri~n
nganh san
xucit
trong

nu&c
rna con la doi hoi
b~t
bu<)c
rna cac qu6c gia dang phat
tri~n
phai
tht,rc
hi~n
n~u
mu6n
gia
nh~p
vao thi truang
th~
gi6'i.
Trong quan
h~
thuang
m~i
qu6c
t~,
cho
d~n
thang
12
nam 2007, cac doanh
nghi~p
Vi~t
Nam khi

xucit
khfiu
hang hoa
ra
nu&c
ngoai da bi cac doanh
nghi~p
nu&c
ngoai khai
ki~n
v€ ban pha gia 24 vv . Nhu
v~y
vein
d€
ban pha gia va ch6ng
ban pha gia da tra thanh
m<)t
n<)i
dung khong
th~
khong quan tam khi
"cu<)c
chi~n
thuang
m~i"
khong khoan nhuqng trong qua trinh toan
du
hoa kinh
t~
da tran vao

nu&c
ta.
Tren
th~
gi&i,
ban pha gia, ch6ng ban pha gia la
m<)t
vein
d€
gay
nhi~u
tranh cai
va bi xem la
"m<)t
trong nhfmg
ly
thuy~t
t6i
nhclt
lien quan
d~n
thuang
m~i
qu6c
t~".
M~c
du la
m<)t
vein
d~

da duqc n6i
d~n
tit
rfit
lau nhung
hi~n
nay vdn khong ngirng
c6 nhfmg cong trinh nguyen
cfru,
nhfmg bai
vi~t
ban v€
vein
d€
nay
d~
mong mu6n
hoan
thi~n
ly
thuy~t
nay trong
di~u
ki~n
m6'i.
T~i
Vi~t
Nam thi day la
m<)t
vein

d~
chi m6i duqc n6i
d~n
trong vong 4 nam
tra
l~i
day, chua c6 nhfmg cong trinh nghien
cfru
sau
v€
vein
d€
nay.
Nhi~u
bai
vi~t
da
Trang1
khong phim anh dung him chfrt cua ban pha gia va
ch&ng
ban
pha gia trong
ngQai
thuong.
Chinh
tir nhfmg ly do tren, chung toi
chQn
vfin
d~:
"RAO

cAN
CHONG
BAN
PHA GIA TRONG HOAT DONG
XUAT
KHAu
CUA
VIETNAM."
lam
d~
tai
. . .
nghien
ct'ru.
2. Mt}c dich
va
ph~m
vi
nghien
CUll
cua
d~
tai:
B~
Uti
nghien
cull
nh~m
d~;tt
dtt<Jc

cac
m1,1c
dich sau
day:
-
Lam
sang
to nhfi'ng
lu~n
cu
khoa
hQC
v~
va'n
d~
ban
pha gia va chong
ban
pha gia trong thttong
m<;ti
quoc
te'.
- Thu
th~p
thong tin, tim hi€u
v~
cac quy dinh ch&ng ban
pha
gia, kinh
nghi~m

tir
tht,rc
tS
v~
ch6ng ban pha gia.
-f)~
xua't
mot
so
gi<H
phap
g6p phgn
h~;tn
che' tac
dong
tieu
ct;(c
cua
cac
Vl,l
ki~n
chong
ban
pha
gia
nh~m
dgy
m(;lnh
hQat d9ng xua't
khgu

m9t
so
m?t
hang
chu
lt;t'c
cua
Vi~t
N am.
Tuy nhien,
va'n
d~
ban
pha gia va chong
ban
pha
gia
la
mot va'n
d~
phuc
t<;tp.
Song do giOi
h~;tn
v~
m?t
thai gian va trong khuon
kh6
quy dinh cho m9t
d€

tai
ca'p
co
sd,
nen
noi
dung
cua
d€ tai khong di
sau
vao ky
thu~t
tinh t6an c6 lien
quan de'n va'n
d~
di~u
tra chong ban pha gia rna chu ye'u chi dung
l~;ti
a muc
do
dinh tinh nhung va'n
d~
lien
quan.
3. Phu'o'ng
phap
nghien
cull:
La
mot

d~
tai
mang
tinh khoa
hQC
va ung
dl,lng
tht;(c
ti€n
cao
nen trong
qua
trinh
nghien
ctl'u,
chung
toi
phiH
dt;t'a
chu ye'u vao
quan
di~m
duy
v~t
bi~n
chung
va duy
v~t
Jich
sii'.

B6ng
thai
ke't
h<Jp
vOi
cac
phttong phap: phttong phap
h~
thong, phttong
phap
t6ng
h<Jp,
phttong
phap
di€n dich
quy
n(;lp,
phttong phap
suy di€n,

d~
giai
quye't nhung va'n d€
dtt<Jc
d?t
ra. Nhung v6i tinh phuc t?P cua
thvc tien,
f)~
tai
chi

dung
ll;li
d muc do dinh tinh cho va'n
d~
du'<Jc
d?t
ra.
Trang2
4.
BA
c1,1c
ctia
d~
titi:
D~
tai ngoai
lcri
rna ddu,
kSt
lu~n
duqc chia lam 3 chuang v6i
n9i dung
co
ban nhu sau:
cHTJONG
1:
co
sa
L
Y"

LuAN
vE:
BAN PHA GIA v A
cHoNG
BAN PHA GIA
-
K.h{ti
ni~m
"Ban pha gia trong
ngQai
thuong".
- Ca
sa
va nhfmg
v~n
d~
lien quan
dSn
tinh muc pha gia.
- TiSn trinh
co
bim cho
vi~c
giai quySt m9t
v1,1
tranh
ch~p
v~
ban pha gia.
- Kinh

nghi~m
m()t s6
nu&c
trong
v~
d~
tranh
ch~p
v~
ban pha gia va ch6ng
ban pha gia.
CHTJONG
2:
THTJC
TRANG
vE
RAo
CAN CHONG BAN PHA GlA CUA
V$T
NAM
TRONG THOI GIAN QUA
- T6ng quan
v~
tinh hinh hang
xu~t
kh§.u
cua
Vi~t
Nam bi
ki~n

ban pha gia.
-
Thl,l"c
tr~ng
m9t sd
v1,1
ki~n
Vi~t
Nam ban pha gia da xay ra.
cHTJONG
3:
GIAI PHAP
~N
cH:E
ANH HTJONG
cuA
RAo
cAN
CHONG
BANPHAGIA.
V
&i
nhfmg
d~
xu~t
ca
ban tren 3 khia
c~:
- D6i
v&i

nha
nu&c.
- D6i
v&i
hi~p
h()i.
- D6i
v&i
doanh
nghi~p.
Trang3
CHUONGJ
ca
sa
LY
LU~N
vt
BAN
PHA
GIA v A
cHoNG
BAN
PI-IA
GIA TRONG NGOAI THUONG
.
1.1.
KHAI
NU::M
VA
cAc

HiNH
THUC
CUA BAN
PHA
GIA
TRONG
NGO~I
THU'ONG:
1.1.1 Khai
ni~m:
Khi n6i
d~n
thu~t
ngu
"Ban
pha
gia"
va
nhfrng d?o
lu~t
khung
v~
ch6ng
ban
pha
gia
nguai ta thuang nghi ngay
d~n
My,
EU,

t6
chuc
WTO

nhung
th~t
sv
d?o
lu~t
d~u
tien
v~
vfin
d~
nay dugc ban hanh t?i Canada vao
nam
1904.
Thu~t
ngfr ph6
bi~n
giai
do?n
nay la "dimg gia
d~
chi~m
do?t" (predatory pricing), c6 y nghia la
m9t
cong
ty
nu&c

ngoai
ban
v&i
gia thftp
nh&m
chi~m
do?t thi truang.
Uiu
d~n
thu~t
ngu
nay
dugc
thay
th~
b&ng
"ban
pha gia" (Dumping)
v&i
m1,1c
dich la
d6
gan ghep
cho
nhi~U
"bi
cao"
hon
trong cac
V\1

ki~n
t1,1ng
vi khong cfrn phai chtrng
minh
la
ho?t d9ng
cua
hQ
che dfiu ca m9t
chi~n
luqc thao tUng thi
truang.
Hi~n
nay c6
rfit
nhi~u
khai
ni~m
v&i
ngon
ru
khac
nhau
v~
ban
pha
gia,
nhung
n9i
ham

thi ca
ban
la gi6ng nhau.
D~
tai xin
gi&i
thi~u
3 khai
ni~m
cua
WTO,
EU
va
phap
l~nh
ch6ng ban pha gia
cua
Vi~t
Nam.
-
Theo
WTO: M9t
san
phfim bi coi
la
ban
pha
gia (rue la
duqc
dua

vao luu
thong
thuong
m?i cua m9t
nu&c
khac thftp
hon
gia tri thong
thuang
cua sim phfim d6)
n.eu
nhu
gia xufit khfiu cua san phfim
dugc
xuftt khfiu
ru
m9t
nu&c
nay
sang
m9t
nu&c khac thfip
hon
muc
gia c6
th~
so
sanh
dugc
cua

san
phfim tuong
t\1'
dugc
tieu
dung t?i
nu&c
xufit khfiu theo cac
di~u ki~n
thuong m?i thong thuang.
-
Theo
EU: M9t san phfim
dugc
xem
la
bi
ban
pha
gia
n~u
gia
xufit khfiu vao
EU
thftp
hon
SO
v&i
ffiUC gia d6i
V&i

San phfim
tuong
t1,r
theo
ti~n
trinh
thuong
ID?i
thong thuang.
-
Theo
phap
l~nh
ch6ng ban
pha
gia
cua
Vi~t
N am:
"Hang
hoa
c6 xufit
xu
tu
nu&c
ho~c
vimg lanh th6 bi
coila
ban
pha

gia
khi
nh~p
khfiu vao
Vi~t
Nam (sau day
Trang4
gQi
la hang
h6a
ban
pha
gia vao
Vi~t
Nam) n€u hang
hoa
d6
duqc
ban v6i gia
thfrp
hon gia thong thuemg".
1.1.2.
Phan
Io1,1i
v~
ban
pha
gia:
Thu
nh~t:

Can
ell'
vao
m1.,1c
dich cua chu
th~
ban
pha
gia:
a.
Pha
gia
dQc
quy~n:
M1,1c
dich cua
hanh
vi ban pha gia nay la
nh~m
d()c
quy€n hoa.
PM
gia
d()c
quy€n dem
l~i
lQ'i
ich
t~
thai cho ngum tieu dting nhung khi cac doanh

nghi~p
d~t
duqc vi tri d9c quy€n thi se tang gia, gay
thi~t
h~i
cho
ngum
tieu dting, hon nua pha
gia d9c quy€n se
tri~t
tieu
c~nh
tranh va c6
thS
gay ra nhfrng
bfrt
6n
v€ kinh
tS.
Pha
gia d9c quy€n
duqc
chia lam 2
lo~i.
-Phd
gid
chiin
ltr(Jc:
La
hanh vi ban pha gia

n~
trong
m9t
chien luqc
c~nh
tranh t6ng thS
cua
nu6c xufrt
khftu.
-Phd
gid
chiim
tlo{lt: La hanh vi dinh gia
thfrp
dS
dua
d6i
thu
c~nh
tranh vao
tinh
tr~ng
pha
san
nh~m
gianh vi tri d9c quy€n tren
thi
truemg.
b.
Pha

gia
khong
dQc
quy~n:
C6
2
lo~i
hinh
- Phd gid
mu
r~ng
thj
trzdmg:
La
vi~c
nha san xufrt ban hang hoa v6i gia
cao a trong
nu6c
nh~m
h6
trq cho
vi~c
dinh gia a thi
trubng
xufrt khftu. Hinh thuc
nay
chi thvc
hi~n
duqc
khi nha san xufit c6 vi tri d9c quy€n a thi trubng n9i dia.

M1,1c
tieu cua
lo~i
pha gia nay la gianh
thi
phfui
16n
nhfrt c6 thS.
. . - Phd
gid
chu
kj:
La
hinh thuc ban pha gia rna nhi€u
nha
san
xufit da
su
d1,1ng
dS
giai quy€t
h~u
qua
cua
vi~c
san xufit qua
du
thua
lo~i
hang

hoa d6. Di€u
nay c6
thS
gay
thi~t
h~i
cho nganh san xufit san phftm tuong tv
cua
nu6c
nh~p
khftu.
Thu
hai:
Can
Clf
vao
bi~u
hi~n
cua
pha
gia:
a.
Pha
gia
§n
(chuy~n
gia): La hanh vi rna nha
nh~p
khftu ban hang
nh~p

khftu tren thi
truang
cua
nu6c minh v6i gia
thfrp
hon gia ghi tren
hoa
don ctia nha
xuftt khftu,
a day c6
sv
chuySn gia
ngclm
giua nha xuftt khftu
va
nha
nh~p
khftu,
v€
Trang5
hinh thuc thi
hfmg
hoa khi vao thi truemg khong c6
bi~u hi~n
cua pha gia nhung
thvc chfit thi hang hoa dang duqc ban v6i gia thfip.
b.
Pha
gia gian
ti~p:

Pha gia thong thubng duqc
bi~u hi~n
la
vi~c
ban hang
h6a
du&i
muc gia tri thong thuemg
t~i
nu&c
xufit
kh&u,
nhu
v~y
thong thuemg pha
gia
chi lien quan
dSn
2
nu&c.
Tuy nhien trong
nhi~u
trubng hqp
nSu
xem xet gia ban
hang h6a a thi
truemg
nu&c
nh~p
kh&u

trvc
tiSp
thi khong
c6
bi~u hi~n
cua ban pha
gia nhung khi hang hoa duqc
xufit
kh&u
tir
nu&c
thu 2 sang
nu&c
thu 3
va
t~i
nu&c
thu 3 gia ban hang hoa so v6i gia cua
nu&c
xufit
xu
l~i
c6
bi~u
hi~n
cua pha gia.
c.
Pha
gia thfr
dp:

La
vi~c
xufit
kh&u
hang hoa
c6
cac b9
ph~n
b!
ban pha
gia.
d.
Pha
gia
qua
l~i:
Vi~c
pha gia se
dful
dSn
buon ban 2
chi~u
a cling m9t
sim
ph&m.
Gia
su
thi trubng trong
nu&c
va

nu&c
ngoai cling san xufit ra
m<)t
lo~i
san
ph&m
v&i
muc gia
nhu
nhau, theo thuySt lqi
thS
so sanh cua David Ricardo,
m~u
d!ch qu6c
t€
khong xay ra. Tuy nhien,
nSu
nha san xufit mu6n tang san luqng ban
ra
a thi truemg trong
nu&c
thi phai
h~
thfip
muc gia ban, do
d6
d~
t6i da h6a lqi
nhu~n,
hQ

c6
th~
ban
m<)t
it
san
ph&m
vao thi truemg
nu&c
khac, tac d9ng tieu eve cua gia
se
rai
vao nha san xufit cua thi truemg khac nay. Khi cac nha san xufit
d~u
c6 d9ng
C(J
gi6ng nhau, qua trinh ban pha gia qua
l~i
duqc hinh thanh tren
C(J
SO
hQ
se ban
m<)t
s6 san
ph§.m
6 muc gia
thfip
han
so

v&i
thi trubng
n<)i
dia,
mi~n
la
v~n
cao
han
chi phi bien.
Di~u
nay
ly
giai
t~i
sao m9t
s6
cua hang a
Nh~t
ban hang h6a
nh~p
kh~u
duqc
nh~p
trcr
l~i
tir
My
v&i
muc gia thfip

han
so v6i gia rna cac cua hang
trong
nu&c
ban
ra.
e.
Pha
gia dao nguQ'c: Dinh ra muc gia d6i v6i
ngu<ri
tieu dung
nu&c
ngoai
cao
han
so v6i 6 trong
nu&c.
Khi oto
Nh~t
duqc xufit vao thi trubng
My
trong
di~u
ki~n
d6ng USD len gia m?nh, cac nha san xufit
Nh~t
Ban Iva
chQn
khong
c~t

giam
gia
ca
xufit
kh§.u
nhu tiSn trinh binh thuemg cua pha gia. Do gia USD len cao nen
gia m9t chiSc
oto
duqc mua 6 thi trubng trong
nu&c
c6
th~
re
han
6 thi truemg
nu&c
ngoai, hinh thuc nay duqc
gQi
la ban pha gia dao nguqc.
Trang6
1.2.
co
sa
xAc
DJNH
HANH
VI BAN
PIIA
GIA
v A

cAc
BI:.::N
PIIAP
CHONG
BAN
PIIA
GIA.
1.2.1.
CO'
sO'
xac
djnh
himh
vi
ban
pha
gia: Qua trinh
ti~n
hanh
nhfun
x<k
dinh
c6
hanh
vi
ban pha gia dva tren 3
ccr
sa
sau:
*CO'

sO'
1:
C6
dan
ki~n
ch6ng ban pha gia cua t6 chuc, ca
nhfm
d?i
di~n
cho nganh
san xudt
trong nu6'c. Nguai
n<)p
dan dugc
coila
d?i
di~n
cho nganh san xudt
khi:
-
K.h6i
lugng, s6 lugng cua gia tri hang h6a
do
h9 san xudt
chi~rn
it
nhdt 25% t6ng
kh6i lugng, san lugng
ho~c
gia tri hang h6a tuang

tv
cua nganh san xudt trong
nu6'c.
-
K.h6i
lugng, san lugng gia tri hang h6a
do
h9 san xudt phai
16'n
han kh6i lugng,
san lugng
ho~c
ghi
tri hang h6a cua nhiing nha san xudt c6 quan
di~rn
ngugc l?i.
Tuy nhien,
d~
lo?i tru tinh tr?ng tieu eve do c6
sv
~~t
tay giua nhfrng nha san
xudt
trong nu6'c va nhfrng nha
nh~p
khdu,
hi~p
dinh ch6ng ban pha gia cua
WTO
se

khong
tinh nhfrng nha san xudt trong nu6'c c6 lien
h~
v6'i
nha xudt khdu ho?c
nh~p
khdu hang h6a
bi
yeu
du
ap
d\lilg
bi~n
phap ch6ng ban pha gia vao ph?rn
vi
nganh
san xudt
trong nu6'c. v
6'i
quy dinh nay thi nganh san xudt trong nu6c la
t~p
hgp cac
nha san xudt
trong
nu6'c
ho~c
d?i
di~n
cua
hQ

c6 kh6i lugng, s6 lugng ho?c gia
tri
hang h6a san xudt
chi~rn
ti
1~
chu
y~u
trong t6ng kh6i lugng, s6 lugng ho?c gia tri
hang
h6a tuang
tv
dugc san xudt
(y
trong
nu6'c
v6'i
di€u
ki~n
cac nha san xudt nay
khong
nh~p
khdu va khong c6 rn6i quan
h~
lien
k~t
trvc
ti~p
v6'i
t6

chuc, ca nhan
xudt khdu,
nh~p
khdu hang h6a
bi
yeu
du
ap
d\lilg
bi~n
phap ch6ng ban pha gia .
. .
Ngoai ra, trong truemg hgp d?c
bi~t,
vi
lf do nhdt dinh rna cac doanh
nghi~p
trong nu6'c chua du di€u
ki~n
n<)p
dan nhung
do
yeu
cftu
dn
bao
v~
nganh san xudt
trong nu6'c (ban than nganh san
xu§.t

chua du rn?nh
v€
ti€rn lvc kinh
t~,
kha nang
lien
k~t
giua cac doanh
nghi~p
trong cimg nganh kern

), nha
nu6'c
c6
quy€n can
thi~p
bfuig
quy~t
dinh
ti~n
hanh
di~u
tra tren tinh thftn da c6 du
b~ng
chtrng
ch~c
ch~n
v€
hanh vi ban pha gia va
v€

thi~t
h?i cho nganh san xudt trong
nu6'c.
N goai
WTO
nhu da neu, da
s6
cac
nu6'c
k~
ca
Vi~t
Nam cfulg c6 quy dinh nay nhung tren
thvc
t~
cho
d~n
nay,
hi~rn
khi cac
ccr
quan nha nu6'c sir d\lilg quy€n neu tren.
Trang7
*
CO'
sO'
2:
Di~u
tra cho thfiy
vi~c

ban pha gia gay ra
ho~c
de d9a gay ra
thi~t
h?i
dang
k~
cho nganh san xufit trong
nu&c.
Thi~t
h?i dang
k~
cho nganh san
xu§.t
trong
nu&c
la tinh tr?ng suy giam dang
k~
ho~c
kim ham tang
tru6ng
v~
san lugng, muc
gia, muc tieu
th1,1
hang h6a, lqi
nhu~n,
t6c
d9
phat

tri~n
sfm
xufit,
vi~c
lam cua nguai
lao
d<)ng,
ddu tu va cac chi tieu khac cua nganh san
xu§.t
trong
nu&c
ho~c
tinh tr?ng
d~n
d~n
kh6 khan cho
vi~c
hinh thanh
m()t
nganh san
xu§.t
trong
nu&c.
Nhihtg
bdng
chU7zg
vJ
vi~c
ngimh san xutit trong
nU'uc

hi
thi~t
h{li
vQ.t
chdt:
D~
xac dinh muc d9
thi~t
h?i
v~t
chfit d6i
v&i
m9t nganh san xufit
v~t
chfit
trong
nu&c,
cdn c6
sv
danh gia toan
di~n
v~:
Sl,f
suy giam
thl,l"C
Sl,l"
ho~c
ti~m
tang
th~

hi~n
qua
tfit
ca
cac
y~u
t6 va chi tieu
kinh
t~
lien quan
t&i
tinh tr?ng cac nganh nhu: san lugng, doanh s6 tieu
thl,l,
thi
phdn, lqi
nhu~,
nang
su§.t
thu h6i v6n ddu
tu,
cong sufit
su
dl,lllg

Cac
y~u
t6 tac
d()ng
d<)ng
d~n

gia hang h6a trong
nu&c
nh~p
khdu.
Xem xet cac chi tieu kinh
t~
sau:
• Tinh tr?ng tri
tr~
ho~c
suy giam thvc
sv
hay
ti~m
tang cua lu6ng
ti~n
m~t
(cash flow)
• Lugng t6n kho (so sanh kh6i lugng hang t6n kho se la m9t
b~ng
chling cho
th§.y
XU
huang
tich
Cl,fC
ho~C
tieu
Cl,l"C
CUa

kha nang tieu
th1,1
san phfun).
• Cong an
vi~c
lam (s6 lugng
vi~c
lam va xu
hu&ng
tang/ giam
tuy~n
dl,lllg
lao
d()ng
cho m9t nganh cting la m9t chi
s6
quan
trQng
xem xet
S\f
phat
tri~n
ho~c
kemphat
tri~n
cua m9t nganh).
•
Luong cua ngueri lao
d<)ng
trong nganh (cling la m9t chi s6 phan anh

hi~u
qua
sfm
xu§.t
cua nganh).
• T6c
d9
tang tru6ng va quy mo tang tru6ng (t6c
d9
va
kh6i lugng tang tru6ng
qua cac nam la nhimg chi s6 quan
trQng
xem xet
Sl,f
phat
tri~n
ho~C
kern phat
tri~n
cua m9t nganh).
• Nang
su§.t
huy
d<)ng
v6n
hoi;ic
thu hut ddu tu (trong
n~n
kinh

t~
thi truang)
m9t nganh phat tri€n t6t se
tra
nen
hfip
d~
v&i
cac
nha
ddu
tu
tren thi truang
v6n cting
nhu nang cao uy tin cua nganh d6i
v&i
cac ngan hang va cac quy
Trang8
tin
dt,mg,
nha
d6 kha nang huy d9ng them
v6n
qua phat hanh c6
phi~u
ho~c
di vay
dS
rna r9ng nganh se
thu~n

ti~n
va
dS
dang. Ngugc
l<;1i,
n~u
rn9t nganh
tra
nen kern
h~p
d§:n
cac nha ddu tu, d6 chinh la rn9t tin
hi~u
x~u
cho
th~y
thi~t
h<;1i
v~
ti~rn
nang tai chinh va
gi&i
h;;tn
kha nang ddu tu rna
r()ng
kha
nang san
xu~t
ella.
nganh.

• D6i vm cac nganh san
xu~t
thu()c linh vvc nong
nghi~p,
rn9t
y~u
t6 quan
trQng
dS
xern xet trong khi danh gia
thi~t
h<;1i
d6i vm nganh la nguy co Chinh
phu se phai tang h6
trg
cho nganh.
Cac
y~u
t6 va chi tieu kinh
t~
neu tren chi rnang tinh
ch~t
rninh h9a va
c6
thS
dugc b6 sung them cac
y~u
t6, chi tieu thich hgp khac. Tuy nhien, khong m9t
y~u
t6

ho~c
chi tieu nao dum
d;;tng
dan
le
hay nh6rn chiSrn vai tro
quy~t
dinh hoan toan
trong
k~t
lu~n
danh gia cua co quan
di~u
tra
v~
thi~t
h;;ti
cua nganh.
Nhiing bdng
chU1lg
vJ nguy
cu
gay
thift
hfli
v~t
chat ttai
v6'i
ngimh san xufit
trong mr6'c:

Trong
nhi~u
truang hgp
thi~t
h<;1i
c6
thS
khong xay ra ngay
t<;1i
thai
diSm
cac
nha san
xu~t
cua
nu&c
nh~p
khAu
d~
nghi co quan chuc nang
ti~n
hanh
d~u
tra ds
danh thuS ch6ng ban pha gia, rna
c6
nguy
co
xay ra
t;;ti

rn9t thai
diSrn
trong tuang
lai gdn. Khi d6
vi~c
xac dinh rn6i nguy ca
v~
thi~t
h<;1i
v~t
ch~t
(hay
thi~t
h<;1i
trong
tuang
lai) d6i vm nganh san
xu~t
trong
nu&c
nh~t
thiSt phai
dill
cfr
tren cac
dfr
ki~n
thvc
tS
chfr khong phai suy doan, ph6ng doan

ho~c
can
cu
tren cac kha nang qua xa.
Khi
xac dinh sv t6n
t<;1i
cua nguy ca gay
thi~t
h<;1i
v~t
ch~t
d6i
v&i
nganh san
xu~t
trong
nu&c,
co quan
di~u
tra phai can
Clr
vao cac ySu t6 sau:
-
Muc
d9 tang
nh~p
khdu cua san phdrn ban pha gia cho
th~y
kha nang

nh~p
khdu
se tang
rn<;1nh.
-
Nang
lvc san
xu~t
sful
c6
cua nha
xu~t
khdu con kha nang
tiSp
tl,lc
khai thac
ho~c
s&rn
c6 kha nang rna r9ng cho
th~y
kha nang san phdrn ban pha gia
xu~t
khdu
tren thi truang
nu&c
nh~p
khdu tang
rn;;tnh
- c6 tinh
dSn

kha nang cua cac thi
truang
xu~t
khdu khac
c6
thS
tiSp
nh~
lugng hang
xu~t
khdu tang them.
-
Lugng
t6n kho cua san phdrn dang dugc
di~u
tra.
Trang9
- Khong
y~u
t6
don le nao
k~
tren dong vai tro
quy~t
dinh trong
vi~c
di
d~n
k~t
lu~

v~
s1,1
t6n t?i nguy
ca
xay ra
thi~t
h?i
v~t
chdt d6i
v&i
nganh san xudt trong
nu6c, rna tdt ca
ca.c
y~u
t6
phai duqc
C0
quan
di~u
tra xem xet
IDQt
each toan
di~n.
K~t
qua
di~u
tra phai
di
d~n
k~t

lu~n
cho thdy tinh tr?ng gia tang hang
nh~p
khAu
ban pha gia s6m
di~n
ra va
thi~t
h?i
v~t
chdt se xay ra
n&u
nhu nu6c
nh~p
khAu
khong ap
dl,Ulg
ngay hanh d9ng ngan ngua.
Tuy nhien,
do
tinh
chdt
phuc t?p va nh?y xam cua
vi~c
di~u
tra
v~
nguy
C(J
xay

ra
thi~t
h?i
v~t
chdt d6i v6i nganh san xudt
v~t
chdt trong nu6c cua nu6c
nh~p
khAu,
d~
c6 can
cu
danh
thu~
ch6ng ban pha gia
dn
phai
h~t
sue
dn
trQng
khi can
nh~c
va
quy~t
dinh danh
thu~
d~
tranh l?m
dl,mg

thu~
ban pha gia gay
tr&
ng?i
ho~c
h?U
ch~
hang
nh~p
khAu.
*
CO'
sO'
3: Bien
d(}
pha gia. Sau khi c6 don khm
ki~n
ch6ng ban pha gia cua t6
chuc, ca nhan d?i
di~n
cho nganh san xudt trong nu6c va
vi~c
ban pha gia nay gay
ra
ho~c
de d9a gay ra
thi~t
h~i
dang
k~

cho nganh san xudt trong nu6c thi
vi~c
tinh
bien
dQ
pha gia la
ca
s&
thu 3
d~
xac dinh hanh vi ban pha gia. Day cling
la
ca
s&
quan
trQng
lam can
CU
cho
Vi~C
luqng h6a cac
IDUC
Cl,l
th~
d6i
v&i
cac
bi~n
phap
ch6ng ban pha gia.

Bien
d9
ban pha gia
la
chenh
l~ch
giua gia
tri
thong thuemg va gia xudt
khAu.
Trong
th1,1c
t~
vi~c
xac dinh gia
tri
thong thuemg (hay con
gQi
la gia
tri
chuAn)
con
g~p
nhi~u
kh6 khan
m~c
du
thu~t
ngfr
nay duqc giai thich rdt ro theo

hi~p
dinh
ch6ng ban pha gia cua WTO
.
. . Theo
hi~p
dinh nay, gia
tri
thong thuemg la gia ban cua hang h6a
bi
di~u
tra
6'
cac nu6c
nh~p
khAu
ho~c
nu6c xudt
xu
d1,1a
tren 2 nguyen
t~c
ca
ban: nguyen
t~c
d?i
di~n
va nguyen
t~C
trung

thl,IC.
Nguyen
tiic
d(li
difn: duqc
hi~u
6'
2 khia
C?nh:
san
phAm
d?i
di~n
va muc
dQ
d?i
di~n.
San
phAm
d?i
di~n:
La san
phAm
gi6ng
h~t
ho~c
c6
tinh nang su
d1,1ng
gfin

gi6ng
v&i
san
phAm
la d6i tuqng di€u tra (con
gQi
la san
phAm
tuong
tl,I).
S&
di c6 quy
dinh nay la
do
trong
thl,IC
t~
cac san
phAm
C?nh
tranh c6 xudt
xu
tu
nhfrng nu6c
Trang10
k.hac
nhau thi khong
th~
gi6ng Mt nhau. Ngoai ra do nhu cfiu thi
hi~u,

sa
thich
cua cac
nu&c
cling khac nhau nen cac san
ph~m
cling dugc thay d6i khac
di
r~t
nhi~u
so v6i cac san
ph~m
duqc tieu thv
t<i!i
thi truemg n9i dia.
- Muc d9
d<i!i
di~n:
Ngoai
vi~c
xac dinh
y~u
t6
d<i!i
di~n
cua san
ph~m,
nguyen
t~c
nay con doi hoi xac dinh muc

d<)
d<i!i
di~n
thong qua doanh s6 ban cua san
ph~m.
Theo d6 doanh s6 ban hang phai tuong duong it
nh~t
5% doanh s6 ban hang cua
hang h6a dang dugc xem xet ban cho ngum mua d9c
l~p
a thi truemg
nh~p
kh~u.
Nguyen
tdc
trung thvc: M9t trong nhiing yeu
cfiu
ccr
ban cua
vi~c
xac dinh gia tri
thong thuemg la muc gia nay
pharr
anh dugc quy
lu~t
cung cfiu
va
tuan theo quy
lu~t
gia tfi.

Nhu
v~y,
nhfrng truemg hqp cv
th~
sau day se khong th6a man yeu
d.u
cua
nguyen
t~c
trung
thl,Ic:
Gia ca cua hang h6a
d<i!i
di~n
t<i!i
nu6c
xu~t
kh~u
th~p
han
chi phi san
xu~t.
Tren
thl,Ic
t~,
khong phai luc nao, a
b~t
Icy
khu
vl,Ic

thi truemg nao, hang h6a luon
dugc ban
cao
han
chi phi san
xuk
C6
phai trong tinh
tr<illlg
nay
hi~p
dinh
v~
ban
pha gia cua WTO se khong
xem d6 la gia tri thong thuemg?
V~n
d~
nay duqc
giai
quy~t
nhu sau:
• Truemg hgp
1:
Doanh
s6
ban
ra du6i chi phi
chi~m
20% t6ng doanh

s6
thi
t6ng doanh s6 ban ra
k~
ca doanh s6 ban
du&i
chi phi se duqc dling
d~
lam
tieu
chu~n
tinh toan gia tri thong thuemg.
• Truemg hgp
2: Doanh
s6
ban
du&i
chi~m
tren 20% t6ng doanh s6, thi se
lo<i!i
b6 phfin doanh s6 ban hang v6i gia khong du bu
d~p
chi phi san
xu~t
ra kh6i
vi~c
tinh toan gia tri thong
thuemg.
- Khach hang phai d9c
l~p:

Theo quy dinh nay m9i quan
h~
mua ban
rna
a
d6
ngum mua va ngum.ban
c6
quan M chi ph6i
lfin
nhau thi gia ban lien quan
d~n
doanh s6 ban hang cua
dQ't
ban hang
d6
se bi
lo<i!i
kh6i
vi~c
tinh toan gia tri
thong thuemg. Cac ben duqc
xem la m6i quan
h~
chi ph6i khi:
• Khach hang
chi~m
gui tren
5%
v6n cua nha

xu~t
khfiu.
• Nha xudt khfiu
chi~m
giu tren 5% v6n cua khach hang.
• Ben thu 3
chi~m
gifr
tren
5%
v6n cua ca
k.hach
hang
va
nha
xu~t
kh~u.
Trang11
- Hang h6a c6 xudt
xCr
tir
m9t
nu&c
c6
n~n
kinh
t&
phi thi trubng, gia
ca
cua hang

h6a chiu
sv
ki~m
soat va chi ph6i cua Chinh phu, khi
d6
muc gia nay se khong
dugc dung
d~
tinh gia tri thong thubng.
Hi~n
nay, nhfrng tieu chi
d~
xac dinh
n~n
kinh
t&
phi thi trubng con chung chung nhu:
• Muc
d9
tv
do
chuy~n
ct6i
d6ng
ti~n
cua
nu&c
d6
sang cac
ngo~i

t~
khac.
• Muc
d9
tv
do
dam
pharr
v~
Iuong gifra nguai lao d9ng va ben giam d6c.
• Muc
d9
sa
hfru
ho~c
ki~m
soat cua Chinh phu
v&i
cac phuong
ti~n
san xudt.
• Muc
d9
rna cac lien doanh
ho~c
cac hinh thuc
dfiu
tu
khac cua cong
ty

nu&c
ngoai dugc nha
nu&c
d6
cho phep.
• Muc
d9
ki~m
soat cua Chinh phu d6i
v&i
sv
phan b6 cac ngu6n Ivc,
ki~m
soat gia,
quy&t
dinh
v~
gia, san lugng, chi phi quang cao cua doanh
nghi~p.
• Nhfrng
y&u
t6 khac.
Nhu
v~y,
khi gia
ca
cua hang h6a tren thi trubng
nu&c
xudt
khfiu

khong dam
bao du nhfrng tieu
chu~!
cua 2 nguyen
tic
d~i
dien va trung thvc thi
vi~c
xem xet
gia
tri thong thubng phai dva vao 2 each theo thu
tv
uu tien sau day:
Cach
1:
Su
d\Ulg
gia
c6
th~
so sanh dugc cua san
phfrm
tuong
tv
khi xudt
khfru
sang m9t
nu&c
thu 3
ho~c

gia ban san
phfrm
tuong
tv
t~i
thi
trubng m9t
nu&c
thu
ba.
Nu&c
thu ba la
nu&c
c6
thi trubng san xudt
sfm
phfrm
tuong
tv
v&i
san
phfrrn
di~u
tra va c6 trinh d9 phat
tri~n
tuong d6ng
v&i
nu&c
xudt
khfiu

san
phfrrn
bi
di~u
tra.
c"ach
2:
K.hi
gia cua san
phfirn
tuong
tv
cua
nucrc
thu 3 cling khong thoa man
nhfrng tieu chufrn cua
2 nguyen
tic
d~i
di~n
va trung
thl,lc
thi phai tinh gia tri
thong thubng
b~ng
phuong phap gia
tri
cdu thanh. Phuong phap nay xudt phat
tir
quan

di~rn
gia ca phai dam bao bu
dip
dugc chi phi va c6
Iai
hgp
Iy
cho nha san
xudt.
Vdn
d~
gia
tri
thong thubng da dugc lam ro qua nhfrng n9i dung tren, cu6i
cling la
S\l'
so
sanh gifra gia tri thong thubng va gia xudt
khfru.
N9i dung nay dugc
ti&n
hanh theo 3 each:
Trang12
- So sanh trung binh gia tri thong thuemg v6i trung binh gia xuat
khAu
(gia tri
trung binh duqc tinh
b~ng
phuong phap binh quan cua cac
lo~i

gia trong cac dqt
ban hang khoang 1 nam, trong nhilng
truemg
hqp nhat dinh
c6
th~
du6i 1 nam
nhung khong
it
hon 6 thang).
-
So sanh gia tri thong thuemg cua ttmg giao dich v6i gia xudt
khAu
cua
tUng
giao
dich tuong
(mg.
- So sanh trung binh gia tri thong thuemg v6i gia xudt
khAu
cua
tUng
giao dich.
Khi bien
d9
pha gia
16n
hon 2% gia
nh~p
khAu,

vi~c
t6ng hqp ca 3
ccr
sa
se dua
ra
k~t
lu~n
la
c6
ban pha gia. Bien
d9
nay gop
phcin
xac dinh
mfrc
d9 ban pha gia
nhi~u
hay
it
va lien quan
d~n
vi~c
ap
d\lilg
bi~n
phap ch6ng ban pha gia.
1.2.2.
Cac
bi~n

phap ch6ng ban pha gia:
Cac
bi~n
phap ch6ng ban pha gia theo
hi~p
dinh
v~
ch6ng ban pha gia cua
WTO dugc
th~
hi~n
qua
nhi~u
hinh thuc nhu:
Bi~n
phap ch6ng ban pha gia
t~m
thbi; Cam
k~t;
Thu~
ch6ng ban pha gia.
1.2.2.1.
Bi~n
phap chBng
ban
pha gia
t~m
thOi:
a. Hinh thrrc:
Hi~p

dinh ch6ng ban pha gia cua WTO cho phep
su
dvng
bi~n
phap
t~m
thbi
khi
ccr
quan di€u tra cho
r~ng
nhilng
bi~n
phap
dy
la
ccin
thi~t
d~
ngan
ch~
nhfrng
thi~t
h~i
xay ra trong qua trinh
di~u
tra.
C6
2 hinh thuc dugc ap dvng trong
bi~n

phap nay:
-
·D~t
c<;>c
1 khoan
ti~n
tuong duong v6i khoan
thu~
ch6ng ban pha gia dv
ki~n.
- Cho thong quan nhung bao luu quy€n danh
thu~
va neu ro muc
thu~
nh~p
khclu
thong thuemg va muc
thu~
ch6ng ban pha gia
dv
ki~n
se ap d\lilg.
b. ThOi
h~n
ap
dl,mg:
-
Bi~n
phap ch6ng ban pha gia
t~m

thai nay chi duqc ap d\lilg
sam
nhfit
60
ngay
sau khi
b~t
dau
di~u
tra,
v€
C(J
bEm
khong duqc ap dvng qua 4 thang nhung trong
truemg hqp
d~c
bi~t
khi c6 yeu d.u, c6
thS
xin gia h?Il nhung khong dugc qua 6
than
g.
Trang13
- Tru<mg hqp
C(J
quan
di~u
tra xac dinh duqc la khoim
thu~
thftp

hon
bien d9 pha
gia
da du
d~ kh~c
phvc
thi~t
h~i
thi thai
h~
ap dvng
bi~n
phap
t~m
thai
c6
th~
la
6 thang
ho~c
9 thang.
Day la
1
bi~n
phap
duqc
thvc
hi~n
t~m
thai tac d()ng

qua
thu~
(
du&i
hinh
thuc
ti~n
d~t
cQc)
tru&c khi c6
k~t
lu~n
chinh thuc nhung
vi~c
xay
dvng
bi~n
phap
nay
ch~c
ch~n
se lam thay d6i ngay tinh hinh cung
du,
gia
ca
hang h6a,
ph~m
vi thi
tru<mg
theo

hu6ng
bftt lqi cho nha xufit
khAu,
day se la
m(>t
ganh
n~ng
th~t
sv
cho
nha
xufit
khAu
n~u
nhu
quy~t
dinh cu6i cimg cho thfty
vi~c
ap dvng
thu~
ch6ng ban
pha
gia
la phi ly.
Lu~t
1~
cua WTO cung
nhu
da s6 cac nu&c
d~u

khong
d~
c~p
d~n
trach
nhi~m
va
nghia
V\1
phai b6i thu<mg cho nhfrng
h~u
qua
phat
sinh lien
d&i,
chi
hoan tra cho
nha
xufit
khAu
khoan chenh
l~ch
giua
muc
thu~
ch6ng ban pha gia
chinh thuc va
thu~
ch6ng
ban

pha gia
t~m
thai c()ng them 1
khoan
lai nhftt dinh tren
s6
ti~n
thu~
chenh
l~ch
nay.
1.2.2.2.
Bi~n
phap
cam
k~t
gia:
a. Khai
ni~m:
Cam
k~t
gia la
bi~n
phap nha san xufit cam
k~t
tang gia xufit
khAu
ho~c
h~n
ch~

san
luqng, gia tri hang h6a xufit
khAu
nh~m
lo~i
b6 nhfrng
thi~t
h~i
cho nganh
san xufit san
phAm
tuang
tv cua
nu&c
nh~p
khAu.
b.
Bi~u
ki~n
d~
bi~n
phap
cam
k~t
dU'Q'C
ap
d1,mg:
-
Thai
gian:

Bi~n
phap nay chi duqc ap d\lllg khi da c6
k~t
lu~n
sa
b9 cua
ca
quan
c6
thAm
quy~n
la hang
h6a
c6 ban pha gia nhung
chua
k~t
thuc giai
do~n
di~u
.tra.
-
C6
k~t
lu~n
cua
C(J
quan c6
thAm
quy~n
la

bi~n
phap
nay
duqc
ap dvng
d~
ngan
ch~
nhfrng t6n
h~i
dang xay ra trong qua trinh
di~u
tra.
-
Hinh
thuc: Cam
k~t
gia bao g6m:
•
Cam
k~t
di~u
chinh gia ban.
• Cam
k~t
tv
nguy~n
h~n
ch~
kh6i luqng, s6 luqng

ho~c
gia
tri
hang h6a ban
pha gia vao
Vi~t
Nam.
-
H~
qua cua m9t cam
k~t
gia duqc ap d\lfig:
Trang14
• DiSu tra
vS
hang
b{m
pha
gh't
vao thi truemg
nu&c
nh?p
khAu
dugc dinh chi.
•
N~u
c6 yeu
d.u
tlr nha
xufrt

khAu
va dugc
Sl,l'
d6ng y cua C(J quan diSu tra,
qua trinh diSu tra se
ti~p
tl,lc
hoan
tfrt.
Trong truemg hgp
k~t
lu?n cu6i cung la
khong
c6 hanh vi ban pha gia, cam
k~t
gia
m~c
nhien
chfrm
dm.
- Nghia
v1,1
cua nha xudt
khAu
trong qua trinh thvc
hi~n
cam
k~t
gia: Cac nha xufrt
khAu

phai
c6
trach
nhi~m
cung
cfrp
dfty du cac thong tin dinh ky
vS
vi~c
thvc
hi~n
cam
k~t
gia theo yeu
cftu
cua C(J quan c6
thAm
quySn cua
nu&c
nh?p khftu.
Trong qua trinh
tht,rc
hi~n
cam
k~t
nay,
n~u
nha xufrt
khAu
khong thvc

hi~n
dting
cam
k~t,
gay ra
ho~c
de d9a gay ra
thi~t
h~i
dang
k~
cho nganh san xudt trong
nu&c
thi qua trinh diSu tra se dugc
ph1,1c
h6i.
Trong
thl,1'c
ti~n
thuang
m.;ti
qu6c
t~,
bi~n
phap cam
k~t
gia dugc ap
d1,1ng
ph6
bi~n

nhAm
dung hoa quySn lgi kinh
t~,
chinh tri giua cac qu6c gia c6 lien quan.
M~t
khac,
n~u
ap
d1,1ng
bi~n
phap nay, nha xudt khftu se dugc hu6ng
phfm
chenh
l~ch
do
tang gia ban trong khi
v&i
cac
bi~n
phap khac, phftn tang len thu9c phftn thu cua
nu&c nh?p
khAu.
Ben
c<;tnh
d6,
bi~n
phap cam
k~t
gia se giup cho nha
xufrt

khAu
chu
d9ng
vs
phuang an gia ban, can d6i
v&i
nhu
d.u
thi truemg trong khi cac
bi~n
phap
khac
Sl,l'
gia tang nay luon bi ap
d~t
tlr
CCJ
quan
nu<Jc
nh?p khftu.
N~u
theo doi cac
Vl,l
tranh chdp
vS
ban pha gia cua cac
nu&c
thanh vien WTO
ru
1995

d~n
2001, cac
nu&c
da
ti~n
hanh 1845
v1,1
diSu tra thi trong d6 c6
108
v1,1
ap
d1,1ng
bi~n
phap cam
k~t
(tY
1~
1117).
Nhu
v?y cam
k~t
gia cung la
bi~n
phap dang
duqc
cac qu6c gia tren
th~
gi&i
su
d1,1ng

d~
giai
quy~t
cac
v1,1
ki~n
vS
ban pha gia,
phu
hgp
v&i
quan
di~m
d6i
tho.;ti
chu khong d6i dftu tren
bu&c
duemg h9i nh?p toan
cftu.
1.2.2.3.
Bi~n
phap
thu~
chBng
ban pha gia:
a. Khai
ni~m:
Thu~
ch6ng ban pha gia la m9t
lo.;ti

thu~
nh?p
khAu
b6 sung
danh
tfl,l'c
ti~p
vao nhfrng hang h6a bi ban pha gia 6
nu&c
nh?p
khAu
nhAm
lo~i
b6
nhfrng
thi~t
h.;ti
do
hanh vi ban pha gia
dua
d~n
ho~c
de d9a gay ra cho nganh san
xudt cua
nu&c
nh?p
khAu.
b. Nhfrng
di~m
dn

luu y
v~
thu~
chBng ban
pha
gia:
Trang15
-
Thu~
ch6ng ban pha gia danh vao cac nha
sfm
xufit rieng
le
chu khong phai la
thu~
ap
d~t
chung cho hang h6a cua 1 qu6c gia. Nguyen
t~c
chung neu ra trong
hi~p
dinh
v~
ch6ng ban pha gia cua WTO la khong duqc phan
bi~t
d6i
xu
khi
ap
d1,mg

thu~
ch6ng ban pha gia,
c6
nghia la
n~u
hang h6a
bi
ban pha gia duqc
xufrt
kh&u
tu
nhfrng qu6c gia khac v6i cling bien d9 pha gia nhu nhau thi se ap
d~t
muc
thu~
ch6ng pha gia nhu nhau. Muc
thu~
ch6ng pha gia se
ph1,1
thu9c vao
bien d9 pha gia cua rung nha
xufit
kh&u
rieng le
k~
ca cac nha
xufit
kh&u
nay
thu9c m9t qu6c

gia.
Quy
t~c
"thu~
thfrp
hon":
Hi~p
dinh ch6ng ban pha gia cua WTO
khuy&n
khich
cac nu6c
su
dl,lllg
quy
t~c
thu&
thfrp
hon, theo d6 muc
thu&
ap
dl,lng
khong cao
hon
so
v6i bien
d9
pha gia,
khuy&n
khich muc thu€
thfrp

hon bien
d9
pha gia
mi~n
la muc
thu&
d6
dud~
lo~i
b6
va ngan ngua nhtmg
thi~t
h~i
cho nganh san
xufit
trong nu6c.
-
Vi~c
ap
d1,1ng
thu&
ch6ng ban pha gia chi duqc thvc
hi~n
khi da
ti&n
hanh
di~u
tra xong, da
XaC
dinh

dUQ'C
bien
dQ
pha gia
va
phai
dl,l'a
tren
CaC
k&t
qua cua
CUQC
di~u
tra d(mg thu
tl,lc,
trinh tv va chinh xac.
-
Vi~c
ap
dl,lllg
thu&
ch6ng ban pha gia cling phai duqc
d~t
trong lqi ich c9ng
d6ng,
c1,1
th~
la lqi ich cua
ngucri
tieu dting, cua nhtmg nganh

ngh~
khac, cua xa
h9i chu khong
chi xem xet duy
nhfrt
lqi ich cua nganh san
xufit
dang bi ban pha
gia.
-
Thai
h~n
ap
dl,lllg
thu&
ch6ng ban pha gia duqc quy dinh la 5 nam, h€t 5 nam
ap
'd\mg
ho~c
sau khi ap
dl,lllg
duqc 1 nam, theo
d~
nghi cua cac ben lien quan,
ca
quan c6
th&m
quy~n
phai ra soat
l~i

vi~c
ap
dl,lng
d~
xem xet
l~i
muc
thu&
da ap
dl,lllg.
- Hinh thuc
thu&
ch6ng ban pha gia: C6 2 hinh thuc
•
Hinh thu h6i t6:
Vi~c
tinh muc thu€ duqc can
cu
vao
s6
li~u
cua thai
di~m
tru6c khi
di~u
tra
(6
thang-
1 nam). Sau khi
di~u

tra,
ca
quan chuc nang
b~t
ddu ap
dl,lllg
m9t muc thu€ ch6ng ban pha gia. Sau khi ap
d1,1ng
duqc m9t
thai
gian,
n&u
nha
nh~p
kh&u
yeu cdu danh gia
l~i
muc thu€ thi
ca
quan chuc
Trang16
nang se
ti~n
hanh xac dinh
l~i
s6
ti~n
thu~
phai
n9p

trong vong 12 thang,
ch~m
nh~t
la
18
thang ngay sau khi
nh~n
duqc
yeu
d.u.
Sau
d6
muc
thu~
m&i
se duqc ap d\ffig.
• Hinh thuc
thu~
~n
dinh: Ca quan
di~u
tra
l~y
s6
li~u
cua
thai di€m tru&c khi
di~u
tra
d€

tinh bien d9 pha gia va
~n
dinh bien d9
nay
cho ca qua trinh ap
d\ffig
thu~
ch6ng ban
pha
gia.
-
Thu~
ch6ng ban pha gia d6i v6i cac nha xufit khfiu khong
di~u
tra: Trong truang
hqp
s6 luqng nha
xu~t
khfiu lien quan
t&i
san phfim
ban
pha
gia qua
l&n
thi ca
quan
chuc nang se
gi&i
h~

vi~c
di~u
tra a m9t s6
nha
xuftt khfiu
nh~t
dinh
d~
xac
dinh bien d9
pha
gia, s6 con
l~i
duqc g9i la nha
xu~t
khfiu khong
di~u
tra.
Khi
do IDUC
thu~
CUa
cac nha
XU~t
khfiu khong
di~u
tra se khong
duqc
VUQ't qua
binh

quan gia
quy~n
bien d9 gia
quy~n
cua cac nha
xu~t
khfiu c6
di~u
tra. Sau
m6i
dqt ra soat, hang
nh~p
khfiu
thu(>c
di~n
khong di€u tra se
duqc
hoan
l~i
khoan
thu~
b~ng
chenh
l~ch
gifra binh quan gia quy€n bien d9
pha
gia eli va
m6i.
Khi c6 yeu
cAu

tu
cac
nha
xu~t
khAu
khong di€u tra, ca quan chuc nang se
tinh
l~i
muc
thu~
b~ng
chenh
l~ch
giua binh quan gia quy€n gia tri thong thuang
cua
nhfrng nha
xu~t
khfiu c6 di€u tra
va
gia
xu~t
khfiu
cua
nhfrng nha
xu~t
khfiu
khong di€u
tra.
1.3. TONG
QUAN

VE
vAN
DE
BAN
PIIA GIA
HI.E:N
NAy TREN
Till
TRUONG THE GIOI:
1 3
1
V
A I. I , d'A t '
hi
I"
,
d'"
t , kl.t I "
,;
'
.
~
.•
e so
U'<Jng
cac
V\1
1eu
ra
va

~J
~
cac
V\1
1eu
ra
co e
u~n
cum cung
Ia
ban
pha
gia:
Ban
pha gia va ap
d1,1ng
nhfrng
bi~n
phap ch6ng
ban
pha
gia dang la m9t
v~n
d~
to
l&n
va
duqc
quan tam a
hAu

h~t
cac qu6c gia
xu~t
nh~p
khfiu, nhrrng s6
li~u
sau
day
se giup chting
ta
c6 each nhin t6ng quan v€
v~n
d€
nay
tren thi
truang
th~
gi6i trong thai gian qua.
Theo
th6ng ke cua
Ban
Thu
kJ
WTO,
tir
1995 d€n 2005, cac
nu6c
thanh vien
WTO
da

ti~n
hanh 2840
cu(>c
di€u tra v€ ch6ng ban pha gia, trong d6 c6 1804
cu(>c
Trang17
di~u
tra da di
d~n
k~t
Iu?n
Ia
c6
ban pha gia va bi ap
thu~
chang ban pha gia,
chi~m
tY
I~
Ia
64%. Tuy nhien
tY
I~
tang, giam cac
v1,1
ki~n
qua cac nam
di~n
n1
khong

d~u,
sa
Vl,l
ki~n
cao nhdt
dUQ'C
ghi nh?n
Ia
VaO
nam 2001 (364
Vl,l),
cilng
CO
th~
Iy
giai,
do
Ia
nam Trung Quae chinh thuc gia nh?p WTO, hoan toan chua c6 kinh
nghi~m
dai
v6i nhfmg
v1,1
ki~n
v~
chang ban pha gia.
C6
xu
huang
tang

dfin
cac
Vl,l
ki~n
ru
1995-2002, giam
dfin
qua cac nam 2003-2005.
Bidu 1.1: S6li¢u
vJ
cac
V¥
ki?n
ch6ng ban
pha
gia giai aogn 1995-2005
Nam
1995 96
97
98
99
00
01
02
03
04 05
T6ng
sa
Vl,l
157 224

243
256 354 292
364 311
233
213
193
2840
ki~n
so
v1,1
ki~n
b!
ap
119 90
124
160 180
228 166 214 221
148
154
1804
thue
Ngu6n: Ban Thu
kj
WTO
Hinh 1.1:
Ty
l?
cac
V¥
tranh chdp ai

ain
kit
lu(m c6 ban
pha
gia.
100%
80%
76%
;
63%
60%
51%

51%
-
r-
40%
%
40%
-
20%

0%
95
96
97
98
99
Ngu6n: Ban
Thukj

WTO.
78%
,
00
Nam
46%
-
01
69%
-
02
95%
;
80%
-
69%
-
03
04 05
Ty
I~
cac
Vl,l
tranh chdp
di
d~n
k~t
Iu?n
Ia
c6 ban pha gia va

bi
ap
dl,lllg
cac
bi~n
phap chang ban pha gia cao nhdt
Ia
vao nam 2003
d~t
95%,
tY
I~
nay cling thay
d6i khong
d~u
qua cac nam, thdp nhdt
Ia
nam 1996
vm
tY
I~
40% trong khi nam
tru6c
d6 1995,
tY
I~
nay
d~t
76%.
Trang18

1 3
2
V
:~.
' " ' ' I"'
h':~.
h"t
""
t h
h"
:~.
b'
h'
. '
. . . e cac quoc
g1a
co
1en
quan
n
1eu
n a uen
ran
c
ap
ve
an
p a gm:
1.3.2.1. Giai
do~n

1995-1999:
Trong giai
do~n
95-99, t6ng
s6
cac
V\1
tranh chfip
v~
ban pha gia la 1235
trong d6 c6
d~n
186
V\1
duqc kh6i
ki~n
tir
EU
(chi~m
15%),
k~
d~n
la MI 134
V\1
(10,9%),
An
D9 132
V\1
(10,7%),
Ucla

101
V\1
(8,2%), cac nu6c thu9c khu
V\l'C
chau
A cfing c6 nhung kh6ng
nhi~u
(Han Qu6c, Ind6nexia, Malaysia, Thai Lan khoang
du6i 5%). Trong khi d6
dfrn
d§.u
danh sach cac qu6c gia bi
ki~n
v~
ban pha gia giai
do~n
1995-1999
l~i
da
ph§.n
thu9c cac nu6c chau
A:
Trung Qu6c v6i 164
V\1
(chi~m
tY
1~
13,3%), Han Qu6c 98
V\1
(7,9%), Dai Loan

61
V\1
(4,9%),
Nh~t
Ban 58
V\1
(4,9%), Ind6nexia (3,9%), An D9 47
V\1
(3,8%), Thai Lan 43
V\1
(3,5%), Malaysia
21
V\1
(1,8%).
Biiu
1.2: Thimg ke cdc
V¥
khOi
ki?n theo qu6c gia
la
nguyen
aon
trong cdc
V¥
ki?n
1995-1999.
STT
Quae
gia
Sa

VlJ.
ki~D
Tyl~%
1
EC 186
15,0
2
My
134 10,9
3
AnD9
132 10,7
4
Uc
101
8,2
5
HanQu6c
41
3,3
6 Ind6nexia
32
2,6
7
Malaysia
16
1,3

8
Thai Lan 4

0,3
9 Trung Qu6c
0
0
10
Nga
0
0
11
Dai Loan
0
0
12
Nh~t
Ban
0
0
13
Vi~tNam
0
0
14
Cac qu6c gia khac
589
47,7
T6ng
1235
100
Ngudn: Ban Thu
kj

WTO.
Trang19
Biiu
1.3: Th6ng ke cac
V¥
khO'i
ki?n theo qu6c gia
la
bi
clan trong cac
V¥
ki?n giai
aoqn 1995-1999.
STT
Quae
gia
Sa
Vl}
ki~n
Tyl~%
1
Trung Quoc
164
13,3
2 Han Qu6c
98
7,9
3
My
77

6,2
4 Dai Loan
61
4,9
5
Nh~t
Ban
58
4,7
6 Indonexia
48
3,9
7 AnD<)
47
3,8
8 Nga
45
3,6
9 Thai Lan
43
3,5
10
Malaysia
21
1,7
11
EC
14
1,1
12

De
7
0,6
13
Vi~tNam
2
0,2
14
Cac qu6c gia khac
550
44,5
T6ng
1235
100
Ngu6n:
Ban
Thu
kY
WTO.
1.3.2.2.
Giai
do~n
2000-2004 (tinh
d~n
6
thang
dAu
nam
2004):
S6

li~u
giai
doiitn
2000-2004
cho
th&y
AnD<), My,
EU
Ia
nhfrng mr6c
dftn
dfiu
v€
v&n
d€
ki~n
hang h6a cua cac nu6c khac ban
pha
gia vao nu6c minh
Ifill
luqt
theo
ty
I~
19,3%
(251
vv),
16,6%
(216
V\1),

7,8%
(101
vv).
Qua
s6
li~u
d6 cho
th&y
Trung Qu6c Ia nu6c
chi~m
m<)t
tY
I~
dang
k~
trong
ca
hai vai tro nguyen don
(x~p
thu
4)
va vai tro
bi
don
(x~p
thu 1), AnD<) vuqt
qua
EU
va
My

trong
v&n
d~
ki~n
cac qu6c gia khac ban pha gia vao nu6c minh va cilng
x~p
vi tri thu 5 sau My trong
vai
tro
Ia
bi
don. Bang s6
li~u
tren cung cho
th&y
m<)t
v&n
d€
Ia
cac qu6c gia chau
A c6 lien quan
r&t
nhi~u
d~n
nhfrng tranh
ch&p
v€
ban
pha
gia hang h6a tren

thi
truemg
th~
giai.
Trang20
Bidu 1.4: Thlmg ke cac
v~
kh6i ki?n thea qu6c gia Ia nguyen don trong cac
v~
ki?n
giai ao(ln 2000-2004.
STT
Q
J.
•
uoc g.a
S6
Vl}.
ki~n
Tyl~%
1
An
D9
251
19,3
2
My
216
16,6
3

EU
101
7,8
4 Trung
Qu6c
83
6,3
5
Uc 64
4,9
6
HanQu6c
35 2,7
7
Thai Lan 29
2,2
8
· Indonexia
26
2,0
9 Malaysia
15
1,2
10 Dai Loan
8
0,6
11
Nh?tBim
2
0,1

12
Nga
0 0
13
Vi~tNam
0
0
14
Cac qu6c gia khac 472
36,3
T6ng 1302 100
Nguon: Ban Thu
kY
WTO.
Qua s6
li~u
cua giai
do~;tn
2000-2004, c6 th€ rut ra m9t s6 nh?n xet sau so
v&i
giai
do~;tn
1995-1999:
- Trung
Qu6c chuy€n
tu
m9t qu6c gia chi
la
bi
dan

trong cac
V\1
ki~n
gia
tra
thanh
qu6c
gia
chi~m
tY
1~
16n
trong
ca
2 vai tro nguyen
dan
(6,4%) va bi
dan
(17,1 %) .
. .
-
Ca
2 giai
do~;tn
nay My, EU,
An
D9
d~u
la nhfrng qu6c gia di
khai

ki~n
nhi~u
nhfrt
v~
cac hang
h6a
hi ban pha gia vao
nu&c
minh.
-
Rfrt
nhi~u
qu6c gia thu9c chau A
hi~n
nay (Trung Qu6c,
An
D9, Dai Loan,
Han
Qu6c, Nh?t Ban, Malaysia, Thai Lan,
Vi~t
Nam
)
n~m
trong danh sach cac
qu6c
gia bi khai
ki~n
vi ban pha gia vao thi truemg cac
nu&c
khac.

Ca
2 thai
Icy
d~u
th€
hi~n
ban pha gia va cac
V\1
ki~n
v~
ban pha gia ngay
cang
tra
nen ph6
bi~n,
khong theo m9t quy lu?t rieng nao
v~
nu&c
giau hay nu6'c
ngheo,
nu&c
m<;tnh
hay
i:m&c
y~u,
nu&c
16n
hay
nu&c
nh6. Tham gia vao m?u dich

Trang21