Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và chính sách cán bộ

BQ GIAO
Dl)C
VA
DAO
T~O
TRUONG
D~I
HOC
KINH
TE
TP. HO
CHi
MINH
***
~
' " -' K ?
DE
TAl
NGHIEN
CUU KHOA H()C
CAP
CO
SO
11M
HI{U
TU'
TU'(jNG
H6
Cftt
MOOf
lt

CAN
80
1A
ctmm
SACH
CAN
80
-
, ,
~

MA
SO
DE
TAl:
CS-
2006-01
CHU
NHitM
DE
TAl
: TS. NGUYEN KHANH
VAN
THU KY
DE
TAl
: ThS.PHAN
Lt
Hu'ONG
'

"'
~
"
THANH PHO HO
CHI
MINH
- 2006
B6
GI.AO
Dl,JC
VA
DAO
T~O
. .
THUVIEN
-~\
A~<ra6
Ml)C Ll}C
'
Trang
?
""'
··,
1\([<:j
JE)~llJ
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
:J
CHU'ONG 1
Ttr
tu<mg

Ho
Chi
Minh
v~
can
b()
va
chinh
sach
can
b()
.12
1.1
Tu
tuung
HO
Chi
Minh
ve'
ctln
b~
12
1.2
Tu
tuung
Ho
Chi
Minh
ve'
chinh

sach can
bt)
• . 30
CHU'ONG 2
Thl;l'c
tr~ng
chat
ltrQllg
d()i
ngfi
can
b()
va
vi~c
thl;l'c
hi~n
chinh
~
h
~
b A l"l lJ'rl t
h'
A 49
sac
can
Q v n
vC
a
I~n
nay

•••••••••••••••••••••••••••••••••
•
2.1
Ve'
chat
lulfllg
dt)i ngii can
bt),
cong tac can
bt)
va
chinh sach ctln
btJ
·······························································••c.•••··········
49
2.2 Nguyen nhan
va
nhftng van
de'
dijt
ra . 59
CHU'ONG
3
Phuong
hu6ng
va nhfi'ng ghli
phap
chu
yeu
v~n

d1;1ng
tu
tu&ng
Ho
Chi
Minh
v~
can
b()
va
chinh
sach
can
b()
vao thl!c
ti~n
nu6'c ta
hi~n
nay···················································~~···········
63
3.1
Nhfmg
quan
diim
va
phuang huong
chi
d{lO
• 63
32M

At
A'
O
?o
h
~
h ?
A'
69
•
lJ
so gzal p ap c u
yeu

o••·········
.
K "
KET
LU~N
• 9
••••••••••
74
'
;;,
?
DANH MVC T AI
LI~U
THAM KHAO • • 76
DANH Ml)C
TUVIET

TAT
CNXH:
Chu nghia xa
h<?i
XHCN:
Xa
h<?i
chu nghia
HTCT:
H¢
thong chfnh trt
NNPQ: Nha nuoc phap quyen
CNTB: Chu nghia
tu
ban
TBCN:
Tu
b{m
chu nghia
CNDQ:
Chu nghia d€ quoc
CNTD: Chu nghia
thl;l'c
dan
CNCN:
Chu nghia ca nhan
CNCN:
Ca nhan chu nghia
QLTN: Quan
lieu tharn nhiing

KH-
CN:
Khoa
hQc
cong ngh¢
DDK:
D~i
doan ket
MTIQ:
M~t
tr~n
t6 quoc
ITDC:
T~p
trung dan chu
DCIT:
Dan chu
t~p
trung
DTKQ: Duy tarn khach quan
DTCQ:
Duy
tarn chu quan
KTIT:
Kinh
te
tht truong
2
' ?
~

A.
LOI
MO
I>AU
NHUNG VAN
DE
CHUNG VE DE TAl
1.
Tinh cap thiet cua
d~
tai
:;·i
- Chu tich H6 Chi Minh luc sinh thm da tung n6i: can b¢ la cai goc cua m9i
cong vi¢c. Dao
t(;lo
can b¢ la c6ng vi¢c goc ciia Dang.
Ly
lu~n
cling nhu
thl;(c
th~n
da chang to rang, trong m6i thai ky phat
tri~n
cua each
ffi(;lng,
tuy thu¢c chat
ltrqng d¢i ngfi can b¢
m(;lnh
yeu ra sao rna phong trao each
m(;lng

c6
th~
thanh hay
b(;li.
Neu c6 d¢i ngfi can b¢ tot,
vfrng
vang ve ban linh chinh tri, c6
d(;l.O
due each
m(;lng
trong sang, c6 nang l\(c cong tac, nhat
Ia
giu duqc moi lien
h¢
m~t
thiet voi
quan chung
thi du each
ffi(;lng
c6
g~p
kh6 khan, thu thach nhu
the
nao, phong trao
each
m(;lng
vAn
duqc duy trl va phat
tri~n,
nhi¢m

Yl;l,
mvc tieu rna each
m(;lng
d~t
ra
vAn
c6
th~
duqc
thl;(c
hi¢n thanh cong. Can b¢ nao
thl
phong trao ay la vi
v~y.
- Trong di san tu tuong H6 Chi Minh, Nguai
dad~
l(;li
m¢t h¢ thong
lu~n
di~m
phong phu
va
SaU
S~C
Ve
cong tac can b¢,
d~c
bi¢t la chien
lUQ'C
dao

t(;l.O,
giao
dl;IC
can b¢ trong each
ffi(;lng
giai phong dan
tQC
Va
each
ffi(;lng
Xa
hqi chu nghia.
Ngay nay, khi each
m(;lng
nuoc ta dang o vao thai
ky
phat
tri~n
buoc
ngo~t,
vi¢c nghien
Cllu
tu tuong H6 Chi Minh n6i chung va
tu
tuong cua Nguai
ve
can b¢
va
chinh sach can b¢ n6i rieng
d~

tham
nhua'n
va
wJ,n
dlf-ng
sang
tr;zo
trong th\(c
tien tro nen m¢t doi.hoi rat buc xuc va cap
thiet, nhat Ia trong thai ky
dAy
m(;lnh
cong nghi¢p hoa, hi¢n
d(;li
hoa, chu d¢ng h¢i
nh~p
quoc
te
nhu hi¢n nay.
-
Dang ta la m¢t Dang c¢ng san duy nhat
cam
quyen, dang dam
nh~n
tr9ng
trach lanh
d(;l.O
nha
nUOC,
xa hqi

Va
dan
tQC
ta
vfrng
bUOC
di
lefl:
trong S\( nghi¢p d6i
mai.
Thai co,
v~n
h¢i
d~
phat
tri~n
rat to Ion rna thach thuc, nguy
co
tren con
,,
duong phat
tri~n
cling rat nghi¢t nga. Vai tro cua d¢i ngu
can
b¢ rat to Ion, c6 tinh
chat quyet dinh doi voi S\( thanh
b(;li
cua
ca~h
ffi(;lng.

Do
d6 cang can thiet phai
nghien
Cllu
thau dao va
v~n
dvng c6 ket qua tu tuong H6 Chi Minh ve can b¢ va
chfnh sach can b¢, nhat la trong dieu ki¢n Dang lanh
d(;l.O
chfnh quyen va nha
nu6'c rna chung
ta xay
dl;(ng
Ia
m¢t nha nuoc phap quyen XHCN cua dan, do dan,
3
vi dan. Khong c6 d¢i ngu can b¢ tot va chfnh sach can b¢ phil hqp trong tinh hinh
moi thi nhfing nhi¢m
Vl;l,
m1;1c
tieu phat
tri~n
kinh
te-
Xa
hQi
Va
d6i moi toan di¢n
cac llnh
Vl;l'C

cua doi song
Xa
h<)i,
Vi
dan giau,
nUOC
m~nh,
Xa
h<)i
cong bang, dan
chu, van
minh kh6 c6
th~
thl;l'C
hi¢n duqc; D¢i ngfi can b¢ tot con la m¢t nhan to
quan tr9ng de thvc hi¢n dan chu, phat huy quyen lam chu cua nhan
d'an,
chong
QL
TN de lam cho Dang, Nha nuoc va HTCT tro nen trong
s~ch,
viing
m~nh,
giii'
vii'ng duqc d!nh huang XHCN va khong roi vao thmii hoa bien chttt boi am muu
dien bien hoa binh cua CNDQ.
Dieu d6 cang cho thay sv can thiet, buc xuc cua de tai nghien
CUu
nay va
tam

nhln chien luqc cua Ho Chf Minh ve cong tac can b¢.
- Trong nen
KTIT
hi¢n nay, nhat Ia trong boi canh toan cau hoa, h¢i
nh~p,
mo
ctra, tlnh
tr~ng
suy thoai
d~o
due xa h¢i va trong m¢t b¢
ph~n
khong nh6 can
b¢, dang vien
6'
nuoc ta da tro nen nghiem trQng. CNCN
Vl:ll<Ji,
vj ky, th6i co h¢i
dang lam khong
ft
nguoi
rO'i
vao tlnh
tr~ng
th<?ai
hoa,
hu
hong,
th~m
chf

ph~m
tqi .
dang lam t6n
h~i
den uy tfn, thanh danh cua Dang va Nha nuoc, lam t6n
h~i
toi lqi
fch cua xa h¢i, gay
n6i
bat blnh trong nhan dan, lam suy giam niem tin cua nhan
dan
d6i voi
che
d¢. Cac the
ll;l'C
thu dich trong va ngoai
nu6'c
dang ra sue lqi dvng
tinh hinh d6 de pha
ho~i
sv nghi¢p each
m~ng,
hong
l~t
d6 che
d(>
ta rna trvc tiep
la
lam suy yeu Dang va tien toi xoa b6 vai tro
Hinh

d~o
cua Dang.
Do
v~y,
can phai thvc hi¢n tot loi
de;ty
cua chu tich Ho Chf Minh "Ra sue
trau doi
d~o
due each
m~ng,
kien quyet chong chu nghia ca nhan". D6 Ia m¢t thu
gi~c
n(>i
xam, ke thu nguy hiem nhat cua each
m~ng,
nhttt la trong dieu ki¢n Dang
cam
quyen.
Khong danh
b~i
chu nghia ca nhan thl khong the xay dlJilg thanh cong
CNXH. Muon c6
d(>i
ngfi can b¢ trung thanh,
t~n
tuy, liem khiet, biet hy sinh
vl
dan, vl nuoc, biet lam guong cho dan noi theo bang sg guang fuau cua pilnh thl
phai ra sue giao dvc, dao

t~o,
huan luy¢n va ren luy¢n can
b(>
theo
tu
tuong
d~o
due va guong sang
d~o
due cua Ho Chf Minh. Dang ta da xac dinh day
Ia
m(>t
CUQC
v~n
d¢ng giao dvc to
Ion
va
H\u
dai, thuong xuyen trong Dang va trong xa
h¢i.
Nghien
CUu
tu tuong
Ho
Chf Minh ve can b¢ va chfnh sach can b¢
lade
v~n
4
d1;1ng
trong

thlJC
tien d6i moi
hi~n
nay,
t~O
ra
SlJ
chuy~n
bien ve chat d6i voi
d<)i
ngfi can b¢ Dang, chfnh quy6n, doan
th~
trong HTCT 6 nuoc ta,
d~
can b¢ thtJc
SlJ
la cong b¢c trung thanh va
t~n
tuy cua dtin, vi dan. D6 la dam bao
ch~c
ch~n
nhat
cho sv b6n vfrng cua
che
d¢
ta.
Theo tinh than Di huan cua Lenin, each
m~ng
phai biet tlf
bdo

v¢.
Mu6n
tlJ
bao
v~
duqc,
slJ
nghi~p
va phong trao each
m~ng
phai
t~o
ra m¢t d¢i ngfi can b¢
t6t
va
thuang xuyen cung c6 m6i lien
h~
mau thit giua Dang
v6'i
dtin, giua can b¢
voi dan.
D6 cfing la di6u H6 Chf Minh
h~ng
quan tt!m, nhan
m~nh,
nhat la trong
Di
chuc cua Ngum rna ngay nay chung ta can ra sue thlJc
hi~n.
-

D~i
h¢i X cua Dt\ng vua qua ( 18-25/4/2006),
d~i
h¢i t6ng ket 20 nam
d6i
m6'i
da
thong qua nhil'ng nghi quyet quan
trc;mg,
v~ch
ra duong
16i
tiep tyc
slJ
nghi~p
d6i moi cua toan Dang, toan dan, ra sue nang cao nang llJc lanh
d~o
va sue chien dau
cua
Dang, phat huy sue
m~nh
DDK
toan dtin
t<)c,
tiep
t1;1c
d6i
moi toan
di~n,
s6'm

dzta
nzt6'c
ta
ra
khoi tinh
trr;mg
kern
phat triln. Theo tinh
than d6,
Dang
ta
nhan
m~nh
phat
tri~n
kinh
tela
nhi~m
V\1
tr9ng tam,
xt!y
dtJng
Dang la
then chtft va van hoa
tr&
thanh
ne'n
tdng tinh
tha'n
cua

xa
h¢i. Nhung
nhi~m
V\1
to Ion,
n~ng
n6 va c6 y nghia chien luqc d6 chi c6
th~
giai quyet
thanh
c6ng neu chung ta ddm bdo tot chat luqng ngu6n nhan llfc, trong d6
chcft
htr;ng
df!i
ngu can
bf!
Ia
khdu quyet djnh.
Can phai
t~o
ra nhfrng d6i moi
m~nh
me
tu
nh~n
thuc den hanh d¢ng, tu
ho~ch
d!nh chfnh sach den t6 chuc thvc
hi~n
chfnh sach trong c6ng tac can b¢,

c6ng tac
lu6n
lu6n c6 vi trf tr9ng yeu trong
ho~t
d¢ng
cua
Dang va
Nha
nuoc.
D6 la nhung ly do cho thay tfnh cap thiet
cua
d6 tai, thuc day tac gia di sau
nghien
ct1u.
2. Tinh hinh nghien cuu
Trong vong 20 nam d6i moi, nhung cong trinh nghien
cuu
ve
tu
tu&ng H6
Chf Minh da xuat
hi~n
kha nhi6u
v6
s6luq~g,
quy m6,
cap
d¢ va
lo~i
hinh.

D6
la
so'
lztqng
cac bai nghien cuu chuyen d6, s6 luqng cac sach nghien
cuu
bao g6m
ca
sach tham khao, chuyen khao va tU
li~u
da
duqc c6ng
bo
tu ket
qua cac d6 tai nghien cuu. Nhieu
t~p
chf khoa h9c chuyen nganh, nhieu to bao
5
0 trung ucmg va cac d!a phuang, nhieu nha xuat ban ve ly
lu~n
chinh tri, khoa
h9c
xa
h(>i
Va
nhan van da c6ng
b6
Va
XUat
ban cac c6ng trlnh nghien

CUu
do.
V e
quy
m6 nghien
CUu
cling rat
da
dc;mg,
tlr nhfrng bai viet ngfin,
CO
dung
luqng nho
den
nhfrng c6ng trlnh nghien cdu 16n, nhfrng
cu6n
sach d6 s¢
tll'
500
trang den 1000 trang
chua
dlJng nhieu
tu
li¢u nghien cuu va c6 nhfrng khao cuu
cong phu.
C6
nhfrng nghien
cll'u
ca
nhtm va c6 nhung

cong
trinh nghien cdu
t~p
the
thu hut nhieu tac gia tham
gia
thu(>c
nhieu trinh
d(>
Va
linh
VlJC
chuyen
m6n
.
khac nhau, nhieu
the
h¢ khac nhau,
tll'
cac
chuyen
gia,
h9c
gilt
c6
uy tin
khoa
h9c cao
den
nhfrng can

b(>
nghien
CUu
tre
moi
vao nghe.
Ve
cap
de},
cac c6ng trlnh nghien cuu ve
tu
tu&ng
H6
Chi
Minh
trong 20
nam
deJj
moi
Vlra
qua
dU9'C
thlJC
hi¢n tren nhfrng cap
d(>
khac
nhau, tlr nh(i'ng
chuang
trlnh nghien cuu
qu6c

gia voi
m¢t
h¢ thong
16n
cac
de
tai cap
nha
nuoc,
tieu bieu la
chuang
trlnh nghien cuu ve
tu
tu6ng
H6
Chi
Minh,
rna
s6
KX.02,
giai
do(;ln
1991-1995 do GS
D~ng
Xuan Ky ,lam ·chu nhi¢m. d cac giai
do<:tn
nghien cdu tiep theo, 1996-2000, 2001-2005 thu¢c
cac
chuang
trlnh

khoa
h9c
- c6ng ngh¢
qu6c
gia
cling c6 rat nhieu de tai nghien
cuu
ve
tu
tu&ng
H6
Chi
Minh
duqc
trien khai voi
n1t
nhieu n¢i dung phong phd.
Ngoai
ra,
t(;li
cac
.cO'
sa
nghien cuu va dao
t(;lO
(cac vi¢n, cac trung tam
nghien
ClfU,
cac h9c
vi~n

va cac trUong
dl;li
h9c)
rat nhieu de tai va c6ng tr.lnh
nghien
cu·u
ve
tu tu6ng H6 Chf Minh duqc trien khai
thl;l'c
hi¢n
cua
nhieu
t~p
the, nhieu
nh6m
tac gia khac nhau.
Ve
lor;u'
hlnh, c6 nhfrng nghien cuu
ca
ban
va ly thuyet di sau
xac
d!nh
quan ni¢m va
ngu6n
goc
tu
tu&ng
H6

Chi
Minh,
n¢i dung,
ban
chat,
d~c
diem
tu
tuang
H6
Chi Minh,
phuang
phap va phong
each
H6 Chi Minh,
m6i
quan h¢
gifra
tu
tu&ng -
phuang
phap - phong each H6 Chi
Minh,
triet h9c va triet ly
H6 Chf Minh.
Huang
nghien
CUll
nay
da

chu tn;mg xac
l~p
CO'
so
ly
lu~n.
phuang
phap
lu~n
nghien cuu ttr tu6ng
H6
Chf
Minh
va
d~t
nen
m6ng
cho
SlJ
hlnh thanh H6
Chi Minh
h9c
6 Vi¢t Nam. Nhfrng ket
qua
ctla cac
c6ng
trlnh nghien cuu nay
6
da
duqc

su
dvng trong dao
qw
chuyen nganh 6
b~c
d~i
h9c
va sau
d~i
h9c 6
nuac
ta. Cac giao trinh tu tu6ng H6 Chf
Minh
da
duqc
xu~t
ban va
su
dl;lng,
d~c
biet la giao trinh
quoc
gia ve
tu
tuang H6 Chf
Minh
do
OS
D~ng
Xufm Ky chu

bien vai
SlJ
tham gia
cua
nhieu nha khoa h9c
da
CO
qua trinh nghien
CUU
va
trlJC
tiep giang
d~y
·ve tu
tuang
H6 Chf Minh
nhu
OS Tran Van Oiau, os Song
Thanh,
OS Hoang Chf Bao, OS
VU
Khieu, OS D6 Huy va nhieu OS khac.
Ngoai
ra, trong
lo~i
hinh nghien cliu tu tu6ng H6 Chf
Minh
nhieu tac gia
con
di

s~u
nghien
CUu
tUng
linh
VlJC
trong
tu
tuang cua Nguai
nhu
tu
tu6ng ve d¢c
l~p
d~n
t¢c va CNXH, tu tuang ve dang c¢ng san va
x~y
dlJilg Dang c¢ng san cam
quyen, tu tu6ng ve
d~n
chu va nha nuac phap quyen,
tu
tu6ng ve doan ket, DDK
d~n
t¢c va cong tac
d~n
v~n.
tu tu6ng ve
d~o
due, van hoa,
tu

tuang ve con nguai
va chien luqc
tr6ng nguoi, tu tuang ve kinh
te
va quan ly kinh
te-
xa
h¢i, ve giao
dl;lC
va khoa h9c,
ve
trf thuc
Va
van ngh¢
Sl,
ve
d~n
t¢c va ve ton giao
,0>,
D~y
la linh
VlJC
va
lo~i
hinh
r~t
phong phu, giup
cho
vi¢c
nh~n

biet moi
quan
t~m
toan di¢n
cua
H6 Chf Minh tren cac phl,l'ang di¢n
cua
dai
song, cung
.,
cap nhung
CO'
sa
va
tU
li¢u de
nh~n
thuc dung ve nhung cong hien
cua
H6 Chf
Minh
vai tu each
m¢t
nha
tu tuang Ian, m9t nha Mac xft sang
tc;zo
cua each
mc;mg
Vi¢t Nam
(2).

Ngoai ra, trong nghien cuu
tu
tuang
H6 Chf Minh, nhieu tac gia
da
quan
t~m
den
huang
nghien
c(cu
(eng
d~tng,
v~n
dLJng
tu tudng
Ho'
Chi Minh vao thlJc
tien
deli
m6i,
d~C
bi¢t la trong c6ng tac giao
dl;JC
d~o
due va
thlJC
hanh
d~o
due

each
m~ng,
trong
x~y
dlJng Dang,
x~y
ctvng
nha
nuoc va d6i moi HTCT, trong
xa'y
dlJilg van hoa, loi song va nep song(
3
).
Oan
d~y.
trong xu
huang
phat trien nganh khoa h9c
mai
voi ten g9i la H6
Chf Minh h9c,
a nuoc ta
da
buac
dau xuat
hi~n
nhung cong trinh nghien cuu ve
phuang phap giang
d~y
n.r

tuang H6 Chf
Minh
a
b~c
d~i
h9c,. phuang phap
<ll
D~ng
Xuan
Ky:
Phuong
phap
va
phong
each
H6
Chi
Minh,
Song
Thanh
(chu
bien);
Phuong
pluip
lu~n
nghien
cuu
llr
ttrO'ng
H6

Chi
Minh

<
2
J
Hoang
Chf
Bao:
Tim
hi~u
phucmg
phap
Ho
Chf
Minh.
<
31
U
Van
Tfch
(chi1
bi6n):
V~n
d1,1ng
tU
tuong
H6
Chi
Minh

vao
th1Jc
tien.
Oic-
cOng
trlnh
xuilt
bun
t~;~i
Nxb
CTQG
1995-2005,
Nxb
Lao
dQng,
H.2000

7
nghien cuu
va
giimg
d'ity,
tck
ph~m
H6
Chf
Minh
oJ.
Cung
v6'i

nghien cliu tu
tirang-
ly
lu~n,
coi d6 la
be?
phf7n
hrp
nhan, cot loi cua
Ho'
Chi Minh h9c, khoa
hqc nghien
CUll
ve
Ho
Chf
Minh con chu trqng nghien
CUu
ti~u
sir
cua Nguai
v6'i
tu each la m¢t vi
nhfm,
mqt danh
nhAn
van hoa. Nhieu cong trlnh nghien
CUll
ti~u
sir

H6
Chf Minh, ca
ti~u
sir
khoa hqc va
ti~u
sir
chinh tri, ca
ti~u
sir
tom
Hit
va
ti~u
sir
chi tiet
c6
tfnh
sir
li~u
va bien nien
ti~u
sir
da Ian luqt duqc
cong
b6
(2).
M¢t phac
ho<il
tren

dAy
cho thay
nhfrng
c6 gang
va
nhfrng thanh qua
bu6'c
dau
rat quan trqng
CUa
gioi nghien
CUu
ly
lu~n
nuac ta trong nghien
CUU,
tuyen
truyen quang
ba
va
giang
d'itY
ve
tu tuang
Ho
Chi Minh.
Thanh qua nghien cuu nay la
mc?t
phdn quan tr9ng trong thanh qua
nghien

CUu
ve
ly
lu~n
ya
KHXH
-NV
a
nu6'c
ta qua 1/5 the ky d6i
m6'i.
Tuy nhien, con nhieu van
de
trong tu tuang
Ho
Chf Minh chua dtrqc
nghien
CUu
sAu,
ket qua nghien cuu con khiem t6n,
~eu
khong n6i la con
c6
nhfrng
h<iln
che. M¢t trong
nhfrng
van
de
d6

chfnh la
tu
tuilng
Ho
Chi Minh
ve'
can
be?
va
chfnh sach can
be?.
DAy
la mqt
htr6'ng
nghien
c(ru
c6
y ngh'ia nhieu
m~t,
ca ly
lu~n
va
thl;l'c
ti~n,
ca tinh
CC1
ban
lAu
dai

Ian
tinh cap thiet buc xuc
(J
nu6'c
ta can
dtrQ'C
chu
trqng dau
tu nghien cliu.
Tren
thl;l'c
te, van
de
can
b¢
va
chfnh sach can
b¢
trong
ttr
tuang
Ho
Chi
Minh cling da duqc m¢t
s6
tac gia quan
tAm
nhtrng
m6'i
chi de

c~p
gian tiep
trong cac cong trlnh nghien
CUu
ve
con nguai,
ve
d'itO
due each
m'itng,
ve
xAy
dl;l'ng
Dang hay
xAy
dl;l'ng
nen
dAn
chu,
ve
m6i quan
h~
gifra
can
b¢
v6'i
quan
chung
nhAn
dAn

<
3
l. Con rat it
nhfrng
cong trinh mang tinh chuyen khao, nghien
CUll
c6
h~
th6ng
ve
van
de
nay, nhat la
h¢
th6ng hoa cac quan
di~m
cua
H6
Chi
Minh
ve
can
b¢
va
chinh sach can
b¢
a tam chien luqc phat
tri~n
xa hqi
va

tr6
thanh duang
16i
chien ltrqc cua Dang, chien luqc can b¢, chien
Juqc
con ngtrai.
<I>
D~ngXuan
Ky,
Vii
Khieu,
Hoang
Chf
Biio:
Ttr
ttrbng
H6
Chf
Minh
ve
phat
trien
van
hoa
con
ngub'i.
Cac
c6ng
trlnh
xuilt

ban
t<,~i
Nxb
CTQG
1995-2005,
Nxb
Lao
d¢ng, H.2000
12
>
H6
Chf
Minh,
Bien
nien
tieu
str
I 0
t~p.
CTQG,
H.l998-2000.
<l>
Cac
lu~n
van
cao
hqc,
cue
lu~n
an

Tie'n
si (1995-2000)
t<,~i
Hqc
vi~n
CTQG
H6
Chf
Minh,
cac
bai
nghien
clru
ve
Ttr
ttr&ng
H6
Chf
Minh
tren
cac
t<,~p
chf
KHXH-
NV,
LLCT,
Ljch
si'r
Diing
(1995-2005)

8
COng
trlnh nghien cdu nay cua tac
gilt
mong mu6n g6p
ph~n
vao
vi¢c
kh~c
phl,lc
nhung
h~.m
che neu tren
va
d~t
ra nhtl'ng
vlfn
de de tiep
tl,lc
nghien
cdu
Iau
dai.
BAng
each d6 c6 the lam sang
to
m¢t phuong di¢n quan
tn;mg
trong
chieu sau tu

tuO'ng
H6
Chf
Minh-
nha tu
tuO'ng,
nha
t6
chuc thien tai cua each
m~ng
Vi¢t Nam, nha nhan van chu nghia vi
d~i,
danh nhan van hoa ki¢t xuat
cua
nu6'c
ta
tro'ng
the ky XX duqc ca the
gi6'i
nhan
lo~i
nguong m¢ va
tOn
vinh.
3.
M1.,1c
tieu
va
nhi~m
v1.,1

nghien cuu
3.1
M
~~c
tieu
Phan tfch,
h¢
thong hoa cac quan diem
CO'
ban cua H6 Chf Minh
v~
can
b¢
va
chfnh sach can b¢, tren co
sa
d6 xac dinh nhfrng n¢i dung
c~n v~n
dl,lng
va
cac
giai phap
c~n
thl,l'c
hi¢n de dua tu
ttr&ng
H6
Chf Minh
ve
can b¢

va
chfnh
sach can
b¢
vao cu¢c s6ng, thuc
dfty
Sl,l'
nghi¢p
dOi
moi
CJ
nUOC
ta
di
t6'i
th~ng
Iqi
vl
"dan giau, nuoc
m~nh,
xa h9i c6ng bang, dan chu, van minh"
3.2 Nhi¢m
Vl,l
De
dc;tt
t6'i
ml,lc
tieu neu tren,
de
tai

t~p
trung giai quyet
nhfrng
nhi¢m
Yl;1
sau
day:
Mf}t,
tr1nh
bay
c6
h¢
th6ng cac quan diem cua H6 Chi Minh
ve
can b¢,ve
chfnh
sach can
b¢.
Hai, lam ro gia tri
va
y
nghza
cua tu
tuemg
H6
Chi Minh
ve
din
b¢
va

chfnh
sach
can
b¢
d6i
voi
Sl,l'
nghi~p
each
m~ng
nUOC
ta
hi¢n nay.
Ba,
danh gia t6ng quat
thl,l'C
tr~ng
ve
chat luqng can
b¢
va
vi¢c
thl,l'c
hi¢n
chfnh
sach .can b¢ 6
nu6'c
ta
trong 5 nam qua cua nhi¢m ky
D~i

h9i
IX (2001-
2005).
Bt/n, neu len m¢t
vai
vtln
de
chu
yeu
va
buc
Xllc
nhat
c~n
t~p
trung giai
quyet nham nang
cao chat Iuqng d¢i
ngU
can
b¢
va
hoan thi¢n chfnh sach can
b¢
tu
g6c
nhin
v~n
d
l,lng

tu.
tuong
H6
Chf
Minh
vao
cu¢c
s6ng
hi¢n nay,
nhttt
la
trong
thl,l'C
tien
xay
dl,l'Ilg
d¢i
ngu
can
b¢
trong nganh giao
dl,lC
d~i
hQC
de
thl,l'C
hi¢n
tU
ttr6ng
cha'n

/?l(ng
giao
dz,tc
rna
D1;1i
h¢i
X
neu
ra.
4.
Doi
tuqng,
ph~m
vi
va
phuong phap nghien cuu
9
4.1
D61
tttl,fng:
Nghien
cliu
tu
tuong
H6
Chi
Minh
ve
can
b¢ va chfnh sach

can b¢.
4.2 Ph(lm
vi
- Khai thac
tu
tuong H6 Chi Minh trong cac tac
ph~rn
chu
yeu
cua
Nguoi
theo chu
de
c(m bq va chinh sach can bq. Chu tr9ng
khai
thac
khong
chi
tu
tuong
rna
con
thl.JC
hanh
trong c6ng tac
thl.JC
te
cua
Nguoi,
trong

vi~c
giao
d\}C,
ren
luy~n
can b¢, trong
each
dung
ngum,
trong
Hinh
d~o
va
qmln ly,
ki~rn
tra, giarn sat va
danh gia
can
b¢,
nhilt
la
phuong
phap
rna
Nguoi
sir
d\}ng
d~
dao
t~o

can
b¢ c6
due,
CO
tai ph\}ng
Sl.J
nhfin dfin va t6 qu6c.
-
Vi~c
danh
gia
thl;l'C
tr~ng
d¢i ngu
can
b¢ va
thl.JC
hi~n
chfnh sach
can
b¢
se giai
h~n
trong
ph~rn
vi
5 narn th\rc
hi~n
NQDH
X (2001-2005) va

hi~n
nay,
chu ylu
Ia
dua ra nhung danh gia djnh .tinh,
d~ca
tren nhung tdng ket
t-y
lu(in -
th¥c
tiln
cua Ddng trong win ki¢n
Dqli
hqi X
Ch£t
y cua tac gid
Ia
hu6ng vao
, nhung S¥ ki¢n va
tinh
huc)/zg
c6 van
de'
dl
gf/i mif gidi phap
chu
kh6ng
di vao
nhfrng
s6

li~u
va nhfrng phan tfch d!nh
luqng,
gi6'i
h~n
nay
la
phu
hqp
v6i
d~c
trung
cua
de
tai nghien cuu ly
lu~n.
4.3
Phuong
phap
De
tai
duqc
tri~n
khai nghien cuu
dl.Ja
tren
phuong
phap
lu~n
DVBC va

DVLS
cua
chu
nghia
Mac,
sl.J
th6ng nhat gifra
ly
lu~n
v6'i
thl.Jc
th~n
cua
tu
tu6'ng
H6 Chi Minh.
De
tai
Slr
d\}ng cac phucmg phap phan tich,
t6ng
hqp,
h~
th6ng
hoa
va khai
quat hoa,
trong d6
chu
tr9ng

phuang
phap phan tich van bim trong tac
ph~rn
H6
Chf Minh, phtm tich
cac
quan
di~rn
ly
lu~n
va
t6ng
ket
thl.Jc
ti~n
cua
Dang
qua
cac
van
ki~n
D~i
h¢i
Dang,
nhat
la
van
ki~n
D~i
h¢i

IX
va
D~i
h¢i
X rn6'i day.
5.
Cai
m6i
ve
m~t
khoa
hQC
-
H~
th6ng
boa
va
phan
tich
khoa
h9c
~ac
quan
di~rn
ctla
H6
Chi
Minh ve
can
b¢

va chfnh sach
can
b¢.
-
De
xuat
phuong
huang
va giai
phap
chu
yeu
trong
c6ng
tac
giao
d\}C,
dao
t~o.
boi
du5ng
can
b¢ va chfnh sach d6i
v6'i
can
b¢ theo
tinh
than
v~n
d\}ng

tu
ttrong H6 Chf
Minh
6'
mr6'c
ta
hi~n
nay.
10
6. Y nghia
thlJc
ti~n:
Ket qua nghien cuu
c6
the duqc su
dt;1ng
Htm
ali li¢u tham khao trong
nghien
cll'u
va
giang
d~y
tu
tuemg
H6
Chf
Minh, trong cong tac
Hinh
d~o.

quan
ly
va
ho~ch
dinh chfph sach.
7. Ket cau cong trlnh
Ngoai
rna
dau,
ket
lu~n,
danh ffil;lC
tai
li¢u
tham khao, cong trlnh
g6m
3
chuong, 6 tiet,
tn;mg
tam
Ht
chuo·ng
1
va
chuong
3.
11
"
B.
NQIDUNG

Chuang 1
?
"''
/
A'
/ A ' / / / A
TlJ
TlJONG
HO
CHI
MINH
VE CAN BQ VA
CHINH
SACH CAN BQ
1.1
Tu
tu&ng
Ho
Chi Minh
v~
can
bQ
1.1.1
Tti'm
quan lrf!ng chien llltfC cua can
bt)
va
cong tac can
bt)
Tru6'c het can xac dinh rang,

tu
tuong H6 Chf Minh ve can b¢ la n¢i dung
chu yeu, cot
15i
va
trl;l'C
tiep trong
tu
tuong cua Nguoi ve
v~n
de con nguoi, ve
"chien luqc trong nguoi".
H6
Chi Minh
nh~k
Ic:ti
m¢t triet ly v6n c6 trong di san cua cac nha
tu
tuong phuang Dong bang m¢t hlnh thuc dien
dc:tt
gian
di
rna
sAu
sAc:
Vllqi
ich muoi nam thl phai trong
cAy
Vilqi
ich tram nam thl

p~ai
trong nguoi
"Tr6ng nguoi" n6i 6
dAy
la ham y giao dvc, giao duong, vun trong, ren
luy¢n,
n6i tom
Ic:ti
la phai dao luy¢n cong phu. Qua trlnh dao
t~o
con nguoi,
nh~t
Ia
dao
t~o
can b¢ each
m~ng
theo H6 Chi Minh la phai het sue cong phu,
ty
mi,
cfin
th~n
nhu m¢t nguoi lam vuon, lo
d~t,
lo gi6ng,
l~i
phlti cham soc
hang ngay, phong tru sau b¢nh,
thl
cay

m6'i
xanh t6t,
m6'i
~6
ngay dam hoa ket
trai.
v
6'i
con nguoi cling
v~y.
D6 la cong phu giao dvc
v6'i
t~t
ca khoa
h9C
va
"•
ngh¢
thw;U
rna nha giao dvc tac d¢ng
t6'i
con nguoi
d~
t~o
nen tfnh each, nhan
each
lam nguoi. D6 la m¢t qua trlnh van hoa, tu duong van hoa,
d~c
bi¢t
Ia

van
hoa
d~o
due.
Chfnh vi the, quan
tAm
t6'i
can b¢ va cong tac can b¢, H6 Chf Minh
d~t
len hang dau
v~n
de
d~o
due each
m~ng,
l~y
due lam
g6c,
la
quan tr9ng
nh~t.
Trong tac pham "Duong each m¢nh", nam 1927, m¢t tac phdm ly
lu~n,
t~p
hqp
nhfrng bai giang ly
lu~n
ve each
m~ng,
nham truyen ba, giac ng¢ chu nghia

Mac - Lenin cho
lap
can b¢ dau tien cua Dang, nhftng
hc:tt
gi6ng cua phong
trao each
m~ng,
Nguyen Ai Qu6c
d~t
v~n
de ddu tien la
"Tu
each cua nguoi
each m¢nh".
D6 la la
v~n
de
d~o
due va r¢ng
han
la nhan each. Tac pham cu6i
cung, viet tru6'c khi qua doi, H6 Chf Minh
vAn
tiep tvc chu de
d~o
due cua can
12
b¢ d[mg vien. D6 la
ba~
bao n6i tieng cua

Nguoi
vao thang 7 nam 1969 dang
tren bao
Dang
"Ra
sue ren
luy~n,
tu duong
d~o
due
each
m~ng,
kien quyet
danh
b~i
CNCN". Du thay van de
d~o
due duqc
Nguoi
chu
tr9ng
nhu
the
nao,
n6 la goc re,
nen
tang sau xa rna cling la
d<)ng
ll;l'c
thuc dfiy

nguoi
each
m~ng
hanh
d<)ng,
chien dau, hy sinh den cling cho ly
tuang,
m1;1c
tieu
c<)ng
san
chu
nghTa.
D6
la
nhan
to
tinh
th~n
quan tr9ng
nhat
dam
bao
cho
each
m~ng
thanh
con
g.
Can

b¢
duqc
de
c~p
t6'i trong
quan
ni~m,
trong
tac
phfim
cua
Ho
Chf
Minh
la
n~m
a
v!
trf trung tam
cua
tu
tu6ng ve
con
nguoi, ve
d~o
due
lam
nguoi.
D6
la

tu
tubng triet h9c va triet ly
d~o
due
cua
Ho
Chi Minh.
Mi[tt
khac,
tu tu6ng
Ho
Chi
Minh
ve can b¢
con
the
hi~n
rat sau
s~c
trong
tu
tubng
cua
N guoi ve
d~o
due, ve chfnh tri, duqc
Ho
Chi
Minh
nang

len thanh van hoa
d~o
due, van hoa
chinh
tr! rna Nguoi rat chu tr9ng ren
luy~n
can
b¢, bfmg each
th~rc
hanh
cac
cong
vi¢c
th~rc
tl
Ngrtoi
d~c
bi~t
chu
tr9ng
t6'i
van
d.e
nay trong d¢i
ngli
can
b¢ dang vien·
v6'i
tu
each

la
can b¢
cua
dan,
cua
doan
th~.
cua
chfnh
quyen.
Tu
tu6ng
Ho
Chf
Minh
ve
can
b<)
con duqc
Nguoi
de
c~p
t6'i
trong
ho~t
d<)ng
Hinh
d~o
cua
Dang, quan ly

cua
Nha
nu6'c, trong
tham
gia
xay
dl;l'ng
Dang
va chfnh
quyen
cua
cac doan
th~
qu~n
chung, trong
quan
h~
v6'i
dan,
v6'i
qu~n
chung nhan dan.
Nguoi ban ve can b¢
v6'i
tu
each
ca
nhan-
m(>t
con

nguoi cfing
nhu
v6'i
tu each
la
ca
m<)t
d<)i
ngli,
m(>t
ll;l'c
luqng
de
gay
dl;l'ng
phong trao, de
t~p
.hQ'p
qu~n
chung, giao
d1;1c,
tuyen truyen,
v~n
d(>ng
qu~n
chung
lam
each
m~ng.
Nhu

the,
Ho
Chf
Minh
da
gdn
lien
can
b<?
voi qudn chttng, voi phong
trao
each
mc;mg
cua
qudn chttngl
nhcft
ld
trong cong
tac
Dan
v~n
vd
th~rc
hi¢n DDK
cdc
dan
t<?c
I
cac
ton

giao
I doim ket trong
Ddng
vd
trong
dan.
Ho
Chf
Minh
d6ng
thai
gan lien
can
b¢
v6'i
chfnh
sach
can
b¢. Khong
c6.
chfnh sach
can
b¢ dung dan, hqp
ly'
c6ng bling
va
c6ng
minh
thi cling kh6ng
the c6

can
b¢ tot. C6 the
nh~n
thay
r~ng,
tren
vfi'n
de
can
b¢ va chfnh sach
can
b¢,
Ho
Chf
Minh
da c6
m(>t
each nhin toan
di~n
va
h~
thong, bam sat thljc tien,
dung tren
quan
diem"
·D<)ng"
chu
khong
"Tinh",tuc
la

lu6n
d6i mai va huang
t6'i
phat trien.
Nguoi
th6
hi~n
sau
s~c
nang lvc
tu
duy
bi~n
chung, ly
lu~n
g~n
13
lien voi
thl;l'c
tien, chu trQng d6ng b¢
H(t
ca
cac
giai
phap: giao
d\lC,
dEto
t~o,
b6i
duang,

phat
hi¢n,
b6
tri,
su
d\lng, dai ng¢,
ki~m
tra,
danh
gia, thuyet phuc,
d(>ng
vien, c6 vil, khich
1¢

Chinh dieu
nay
cho
th~y.
can
thiet phai di sau
nghien cuu tlm
hi~u
d~
phat
hi¢n
ra
h¢ quan diem, h¢ chinh sach rna Nguai ap
d\lng
d6i voi
can

b¢ va d¢i ngil
cap
b¢. N6i
m¢t
each
khac,
v~n
de can b¢ va
chinh sach
ca~
b¢ trong tu tuong H6 Chi
Minh
duqc
th~
hi¢n tren hai blnh di¢n
thong
nh~t
hiiu
CCi
VOi
nhau,
!-y
/u~n
va
th"Lfc
tiln.
V
e'
ly
lu~n,

H6
Chi
Minh
de
c~p
toi
can
b¢ va
chinh
sach
can
b¢
til'
g6c
nhln triet
hQC
ve
con
ngUai va triet
hQC
ve
XU
h(>i,
bao
quat
ly
lu~n
Ve
d~o
due,

nhan each, van hoa,
chinh
tri va
duang.loi
chinh
tri huang toi tien b¢ va phat
tri~n
d~
thl;l'c
hi¢n
ffi\lC
tieu d¢c
l~p
dan
t<)c
va CNXH.
V
e'
thlfc
tiln,
Ho Chf
Minh
d~c
bi¢t de cao yeu
cau
ve t6 chuc, quan ly,
tlm toi nhfrng tac nhan
t::;1o
d¢ng llJc cho can b¢
phat

tri~n,
hoan thi¢n va
nhCi'ng
tac
nhi\.n
phong tranh,
ngan
ch~n,
day lui cac
llJC
can,
nhfrng
nguy
CCi
lam
suy
yeu t6 chuc,
lam
thoai hoa,
hu
hong can b¢
Toat
len trong toan b¢ cac
v~n
de H6
Chi
Minh
de
c~p
toi ve can b¢ va

chinh sach
can
b¢ tlr tzl tud'ng ton tr(}ng nhan each con nguiJi,
la
nie'm tin
c~y
a
con nguiJi,
Ia
tinh than
d~n
clul
va
cong
b&ng
trong chinh sach
va
bi¢n
phap
d1tng
nguiJi. Chfnh dieu nay
th~
hi¢n ban
ch~t
tu
tuong
H6
Chi
Minh.
D6

Ia ban
chat
khoa
hQC-
each
m(;lng
VU
nhi\.n
Van,
la
dtfi
m{Ji-
sang
tqw
va
phat
triln.
Gia
trj sau sac va y
nghia
to Ion d6
cua
tu
tuong
H6
Chi
Minh,
trong d6
CO
tU

tUOng
Ve
can
b(>
va chinh Slkh can
b(>
can
phai
dtrQ'C
nh~n
thUc cho dung
de
V~n
d\lng
sang
t(;lO
trong
thl;l'C
tien
dOi
moi
hi¢n
nay
0
nUOC
ta.
V~y
can
b¢
la

gl? c6 nhung vttn de
gl
d~t
ra
trong
n¢i
dung
c6ng
tac can
b¢, chien Iuqc va
chfnh sach can b¢ theo
tu
tu&ng
H6
Chi
Minh?
Chung tu
thuang
g~p
trong cac tai li¢u,
sach
bao
khoa
hQC
va trong cac
van ki¢n
chinh thu·c
cua
Dfmg va
Nha

nuoc
cac
khM ni¢m nhtr can b¢ va can
b¢, dang vi en, can b¢.
vu
c6ng chuc hay g9i
chung
Ia
c6ng
nhan vi en chuc.
Cling co khi
til'
m¢t
khai
ni~m
chung Ia
"can
b¢"
l~i
C\1
th6
hoa
thanh
"can
b¢
lanh
d1;1o
va quim
If',
"?t1n

b¢ chuyen
m6n
nghi¢p
V\1",
"can
b¢ trung cao
c~p",
"can
b¢
Dang"'
"can
b¢
khoa
hQC
ky
thu~t"
(bao g6m
ca
d¢i ngu nhfrng
nguai
lam
chuyen
m6n
trong trong linh
VlJC
giao d\lC, y te,
khoa
hQC
ky
thu~t

va c6ng
14
ngh~).
C6 nhfrng linh vvc
ho~t
d¢ng
d~c
thu c6
quy
mo
qu6c
gia
nen con c6
nhfrng khu
bi~t
khac
nfra trong phan
lo~i
ve can b¢
nhu
can
b¢ chfnh tri, can b¢
kinh te, can b¢ van hoa, can b¢ quan
slJ,
an ninh va can b¢
ngo~i
giao.
0 nuoc ta, cong tac can b¢ di lien voi voi
cong
tac t6 chuc,

vi~c
s~p
xep
h~
th6ng t6
chuc
b¢
may
(tuc Ia cac thiet che) phai d6ng
thai
v6'i
vi~c
b6
tri can
b9
sao cho
tuang
thfch
v6'i
yeu cau
ho~t
d¢ng
ma
t6
chuc
b¢
may
d~t
ra. Do d6

cong tac t6 chuc can b¢ va ca quan chuyen
mon
lam cong tac tac
d6
(bao g6m
ca
vi~c
ho~ch
dinh chfnh sach,
quy
che
va the che')
thuang
gan
lien nhau
khong
the tach rai. 0
cac
nUOC,
linh
VlJC
nay
dUQ'C
gQi
la
CO'
quan nhan
Slf
hay qudn
/"y

ngu6n nhan life.
Nhu
v~y,
can b¢ Ia
m(>t
khai
ni~m
c6 nhieu
ham
nghia. Du c6 rat nhieu
di~m
khac
bi~t
d~c
thu gifra
CaC
lo~i
can
b(>
trong
CO'
ca'u
Va
trong /ogi hinh
nhung trong quan
ni~m
ve can b¢, tuc la
d~
tra
lai

cau
hoi
"can
b¢ Ia gl ?",
"Nhfrng
ai duqc
gQi
Ia can b¢?",
"can
b¢ phai c6 nhfrng tieu chufin gl,
dap
ung
nhfrng yeu cau
nhu
the
nao ?" thl ctln phai thay duqc nhfrng
nh~n
thuc chung,
du dieu nay cling c6 tfnh tuang d6i.
Sa
di
I~
ttrang d6i vl
m6i
che
d¢
xa
h¢i,
m6i
mo

hlnh the
che
c6
nhfrngquan
ni~m
khac
nhau va
each
thuc giai quyet
khac nhau ve can b¢. Ciing rihu
v~y,
khi
th\TC
tien bien d6i,
each
m~ng
chuy~n
sang
m¢t
giai
do~n
m6'i hay dung tru6'c
m¢t
thai
ky
phat
tri~n
m6'i, tlnh hlnh
nhi¢m
V\1

thay d6i thl yeu
C~U
d6i
v6'i
can
b(>,
tieu
chuan
can
b(>
va chfnh sach
can b¢
<;ling
thay d6i theo cho thfch hqp.
Hay lay
m¢t
vf
di;I
tu thvc tien each
m~ng
mr6'c
ta
thl
duro.
Thai
ky
each
m~ng
dan
t(>c

dan
chu, trtr6'c yeu
cau
danh
d6
de
qu6c thlJc
dan
phong kien, gianh chfnh quyen ve tay nhan dan,
VI
mi;IC
tieu
d(>c
l~p
dan
t(>c,
each
m~ng
doi hoi
6'
can b¢ long diing cam, trung kien, chiu dlJng hy sinh
gian
kh6, vao
tt~
ra t¢i,
th~m
chf phai hy sinh
ca
tfnh
m~ng

cua
mlnh. Vao luc
d6,
nhi~t
tlnh
each
m~ng,
long dUng
dim
va due
hy
sinh quen mlnh la tat
ca

D6
Ht
pham chat va nang
llJc
can b¢
cua
thai
ky
chien tranh gidi ph6ng.
Khi dat
nuoc
chuy6n
tu
chien tranh sang
hoa
blnh,

dat
~u6'c
di
v~w
xay
dvng, kien thiet kinh
te
va van hoa, charri lo
CUQC
song
cho dan ngay
m(>t
t6t
han
thl each
m~ng
dof
hoi
can
b¢
phiH
c6
kien
thuc
hQc
van, chuyen
mon,
nghi~p
Vl],
phai chuyen kip

tu
duy,
phua~g
pl~ap
va
phong
each cOng tac cho
15
thfch hqp vai yeu cau
qu?m
ly xa h¢i m¢t each
khoa
h<;>c
chu
khong chi c6
nhi~t
tlnh va long dUng
cam
la du.
Va
ngay nay, khi cong cu¢c d6i mai dang di vao chieu sau, dang doi hoi
c6 nhfrng d¢t ph a mai
0
>,
phai sam dua
nuac
ta
ra
khoi
tinh

tr~ng
kern ph at
trien, phai du
sue
pe h¢i
nh~p
qu6c
te

Trong
nen
1\inh
te
thi
truang~,.,
tien
tai
kinh
te
tri thuc, d¢i
ngU
can b¢,
b~t
ke
a
CUO'ng
vi,
chuc
V~
nao, lam vi¢c gi,

trong llnh vvc nao cUng phai c6 trinh d¢
h<;>c
v~n.
c~p
nh~t
duqc thong tin mai,
hi~n
d~i.
c6
tu
duy sang
t~o
de khong
rai
vao
l~c
h~u.
tl;lt
h~u.
l~i
phai c6
d~o
due va ban linh chinh tr! de khong thoai hoa bien
ch~t,
ch~ch
huang
XHCN va
rai vao nguy
CO'
dien

bien hoa blnh va
(~(
clitfn bien hoa binh.
Thai
ky nay doi hoi
m<;>i
nguai
dan,
truac
het
la
can
b¢,
nh~t
la can b¢
chu
ch6t
phai
khong
ngung
h<;>c
t~p.
ren
luy~n.
phai du y chi, ban linh chien
thang chu
nghia
ca
nhan. Chinh vi the, Lenin
luon

nh~n
m~nh:
the
h~
tre, cac
can b¢
thanh nien
c¢ng
san phai
th~m
nhuan
nhi~m
Vl;l
cua
minh
la
H
r;c
t(lp
CNCS.
Nguai
de
ra
quan
ni~m
"H<;>c,
h<;>c
nfra,
h<;>c
mai".

H6
Chi
Minh
cung
nhu
v~y.
Nguoi doi hoi ·can b¢ phai su6t doi nang cao
d~o
due va nang lvc, due va tai phai di lien nhau rna
dztc
Ia
goc.
Vttn de can b¢
va
cong tac can b¢, cung
nhu
nhieu van de
khac
cua
xa
h¢i, de
nh~n
thuc va
xu
ly n6 m¢t each dung dan phai xucft
pluit
til
thifc
tiln,
phdi

c6
quan
diem lfch
su
Clf
thl,
n6i
nhu
Lenin
"Phan tfch
Clf
thl
m¢t
tinh
hinh
Clf
thl".
Ung
d1~ng
nguyen tac
phuang
phap
lu~n
nay
vao
vi~c
xem
xet
can
b¢,

c6
theth~y.
Thu
nhilt, can b¢ la
m¢t
khai
ni~m
dung trong
khoa
h<;>c
chinh
tri, khoa
h<;>c
quan ly cling
nhu
trong nhieu
khoa
h<;>c
xa
h¢i
khac
ve con nguoi, de chi
nguO'i
lam vi¢c,
hoc;tt
d¢ng trong m¢t
linh
v~rc;
nha't dfnh
c~ta

nha nu6'c,
czja
che'
d9
chfnh
trf-
xil
h¢i,
tr~rc
tie'p
6'
trong m¢t
C(J
quem
nha't dfnh, c6 nghe' chuyen
mon, dur;c nha
nu6'c
trd
/U(Jng
theo
ngq~ch
b(lc va c6 gifi: m¢t chuc
v~t
hay dur;c
giao m¢t trr;ng trach nao d6.
Nhu
v~y,
can b¢
duqc
nh~n

di~n
a vi
the
Ut
cong
chUC,
vi en ch(rc, a
chUC
V\J
lanh
d~O
hay quan ly, la
nguoi
dlTQ'C
.Uy·
quyen
Va
CO
thttm
quyen
nh~t
d!nh.
''
<I)
D<!i
h¢i
X
xuc
djnh
nhfrng

van
de
c6
y
nghia
d¢t
pld:
Xay
ctv;1g
dong
bl)
th6
che
KTIT
djnh
huang
XHCN;
Nang
c<~o
chift
Juqng
nguon
nhan
h.rc
va
ct6i
m6'i
HTCl'.
16
Theo each

hi~u
va
each tiep
c~n
nay thl can
b¢
c6
nghia
r<)ng
va
nghia
hyp. cua n6. Theo' nghia
r<)ng,
tat ca cac cong chuc nha
mr6'c,
cac cong chuc
trong ca quan nha
nu6'c
hay cac ca quan Dang, doan
th~
deu
g<;>i
chung la
can b¢.
Trong s6 can
b¢
nit dong dao nay,
ai
duqc cu, duqc giao chuc
Vl;l

nao
d6
thl
g<;>i
I a can
b¢
lanh
de;1o
d~
phtm
bi¢t voi can
b¢
cong chuc khang giii chuc
Vlf-,
chllam chuyen man. Theo nghia
h<(p,
can
b¢
chi dung
d~
chi nguai c6 chuc
Yl;l.
Giii'
cac chuc
Yl;l
cao,
c6
thdrn quyen
va
vai tro Ion trong

rn<)t
t6 chuc, ca quan
thl g9i
la can
b9
chu chat.
Thu
hai, ca cau va
loe;1i
hlnh can b¢ a
nu6'c
ta rat da
de;1ng,
hqp thanh d¢i
ngU
can b¢, trong d6
c6
cac can
b¢
trong HTCT a tat ca cac cap,
tll'
trung uong
tai ca
so.
Day la nhfrng can
b¢
chfnh tri (chu yeu trong cac co quan Dang)
va
nhfrng
can

b¢
quan
ly
ho~c
chuyen rnon (trong cac co quan cong quyen, tuc
la
trong bien che cua nha nu6'c). Ngoai ra con c6 can b¢ trong cac doan
th~
chinh
tri -
xa
h¢i
tll'
M~t
tr~n
den cac
t6
chuc thanh vien cua
M~t
tr~n.
Nhln chung,
day la can
b9
lam cang tac xti h9i,
vcj,n
d9ng qadn chung, trong cac thiet
chl
quye'n
llfc ngoai nha
nu6'c.

SlJ
ph
an
tfch xa h¢i
h<;>c
ve
ca cau va
loe;1i
hlnh can
b¢
la ca so
d~
xac d!nh tfnh
phd
bien
va
tfnh
d(jc
thlt
trong chfnh sach (nhat la
chfnh sach luang
va
nl)frng
dai ng¢,
nhfrng
uu dai xa
h<)i).
Day la van de
thl}'c
tien khong kern

phtln
quan
tr<;>ng
nhung
thu<)c
ve
Iinh
VlJC
nghien
CUu
khac
CUa
quan
ly
nhan
llJC,
khang phdi
Ia
trqng tam
Clta
cang trinh nay
va
tac gia khong
·,
d~t
thanh
van
de
d~
giai quyet.

Dieu dang luu y la a ch6, nuoc ta rnang
d~c
di~rn
la
fl!¢t
quoc gia da dan
t<)c
va
da ton giao. Xa
h<)i
ta dang la
rn<)t
xa
h<)i
qua d¢
t6'i
CNXH, trai qua
nhfrng
cu¢c chien tranh keo dai
va
hi¢n nay dang dien ra nhfrng thay d6i sau
S~C
ve
CcJ
cau kinh te,
CO'
che quan ly cfing
nhU
mo hlnh phat
tri~n.

Nhfrng
d~c
di~m
ay cho thay, d¢i
ngfi
can b¢ nu6'c ta rat da
de;1ng
ve
thanh
phfin
xa
h<)i,
dan
t<)c,
ton giao, da
d(;lng
ca
ve
trlnh d¢ va tfnh chat: so dong can
b¢
c6
trlnh
d¢
h<;>c
vat1
trung Iwc,
d(;li
h9C
va
sau

dC;li
h<;>c
nhtrn'g
van con khong
it
can
b¢
con b trlnh d¢ thap (nhat la can
b¢
ca sa), c6 can
b¢
chuyen
~ghi¢p,
chuyen trach
rna
cUng
c6
can b¢ khong chuyen nghi¢p,
h9
tharn gia cac cong
80
GIAO
Dt)C
VA
E>AOThO
TRVClNG
DH
KINH
T~
TP

.HCM
THUVItN
'
17
vi~c
va
gifr cac chuc
v1;1
mang tfnh kiem
nhi~m,
con chu yeu vttn
la
nguoi hanh
nghe
chuyen
mon
thea
daa
tl;la.
C6 can b¢ thu¢c
co
quan nha nuoc, trang cac thanh phfin kinh
te
nha
nuoc va kinh
te
t~p
th~
rna cling c6 can b¢ thu¢c cac t6 chuc phi chfnh phu,
hal;lt

dqng trong cac thanh phfin kinh
te
ttl'
nhan,
Ca
th~,
k~
ca
ttl' ban tU'nhan
Va
tu ban nuoc ngaai. C6 nhfrng nguoi da nghi huu, thoi
vi~c
nhung tham gia cong
tac a dia
phU'Ong,
CO
sa
Va
CO
gifr
chuc
Vlf,
ll;li
CO
nhfrng
ngU'oi
dung ra
l~p
CaC
t6 chuc

tU
nhan
nhU'
CO
sa
d!ch
Vlf,
y
te
tU
nhan, trUong dan
l~p
hay
ttl'
thl;lC
hay
cac cong ty
lam
d!ch vv va
hQ
dam
nhi~m
vai tro
lanh
d~a,
quan ly (Giam doc,
Hi~u
trubng, Chu t!ch h¢i d6ng quan tri

).

V oi d6i
moi
kinh
te
va phat
tri~n
ml;lnh
me
nen
KTIT,
voi
chu
truong
cua
Dang
cha
phep dang vien lam kinh
te
tu
nhan thi
co
cttu,
lal;li
hlnh can b¢ a
nuoc ta con tiep
tl;lC
c6 nhfrng bien d6i va ngay cang
da
dl;lng
haa. Dieu d6 la

hqp voi le
tl!
nhien
ella
o6i moi va phat
tri~n.
Chinh dieu nay lien quan toi quan ni¢m
ve'
can
b<i
theo nghza r¢ng va
theo huang
mJ
r¢ng
hO'n
nfta,
u'r
h¢ tho'ng nha nu6'c va
HTCT
n6i
chung sang
hf
tho'ng
Xii
h</i, theo
tinh
than cua
Xif
h</i
dan

S~(
dang dU(/C xay dlfng J fll(OC
ta.
Thft
ba,
tu
thJ!c
te
neu tren, chung
ta
di vao tim
hi~u
khai
ni~m
"can
b¢",
quan
ni~m
"can
b¢"
cua
H6 Chi Minh.
Trang
cac van ph am (bai viet, bai n6i, tac phfim,
thu
tin)
cua
minh,. H6
Chf Minh thuong chi dung chung m¢t khai
ni~m

la
can
b(>
va cling thuong
d~t
lien
m(>t
dinh ngfr
can
b(>
dlmg
vien. Voi H6 Chi Minh, can b¢ c6
th~
dung
d~
chi la nguoi trang
Dang
va cling c6 ca nhfrng can b¢ ngoai Dang, trong d6
khong it nguoi tuy
khong
phai dlmg vi
en
nhung
duqc
tin
nhi~m,
tin
c~y,
duqc
trQng dvng, giao cho gill' trqng trach

IOn,
k~
ca
a nhfrng
chuc
Vlf
caa
cttp, trqng
yeu
trang Chfnh phu, Quoc
h<?i
duoi
che
d¢ Dan
chu
c¢ng
haa,
Va
dang
vien, cfing c6
th~
la d,\ng vien gifr
chuc
vy lanh
dl;lo
rna cling c6
the la dang vien thuong
khong
gifr chuc
v1;1

gi trong Dang, trong chfnh quyen
hay trang
chuyen
mon.
Nhfrng dang vien ay chiem
so
dong trong
Dang
ta.
V~y
hQ
c6 phai la can
b¢
khong?
Va
thea
ngh1a naa, trang moi quan
h~
naa, voi ai?
Day
la van de rat
18
quan tr9ng rna
b~y
lau
nay'
trong
nh~n
thuc
xa

hqi,
k~
ca
trong
nh~n
thuc
cua
can b¢ dang vien con
chua
dugc chu tr9ng.
Cach
hi~u
"can
b¢"
chi Ia nhung nguoi
giu
chuc
vv, c6 chuc,
c6
quyen Ia
m¢t each
hi~u
tuy khong sai nhfrng c6 philn
h~n
hyp,
n6
chi gi6'i
h~n
trong l'inh
Vl;l'C

lanh
d~o
qmln
ly'
tuc Ia trong dia
h~t
quyen
ll;l'C.
Quan ni¢m nay
nlu
bi
tuy¢t
do[
hoa thl se la
mqt
khiem khuyet trong
tu
duy
xa
hqi
vatu
duy quan ly,
n6
c6 khuynh
huang
day
t6'i
d~c
quyen
d~c

lqi va sinh
ra
nhfrng chung b¢nh
dam me
quyen
ll;l'c,
coi quyen
ll;l'c
la cuu canh,
d~
dftn
den
quan
lieu
xa
roi quiln
chung, thanh ra
quan
each
va quan
d~ng,
va cilng de
nay
sinh
l~m
quyen, lqng
quyen
g~n
v6'i
tham

nhiing.
H6
Chi
Minh khong dung
lq,i
iJ
ngh'la hf!p, nghia trlfc
tilp
ve'
can b¢.
N gttai quan ni¢m can b9 theo nghza rf!ng, can b¢ ddng vi en
diu
bilu
hi¢n minh
trong
tu
each
Ia
can bf/ etta dan,
Ia
nguai tanh
dq,o
dan, lanh
d~o
dtm thl phai
hieu dan,
tin dan, giao dvc. tuyen truyen
v~n
dqng dan
lam

each
m~ng,
t6 chuc
ll;l'C
luqng
cua
dan
thanh phong trao each
m~ng
d~
dem
l~i
lqi
quyen
cho dan
chung, nang dan chung len
chu
khong theo duoi dlln chung,
khong
mi
dan,
khong
h6ng hach,
n~t
n¢ dan. Phai dam bao dlln chu
chu
khong
bien thanh
"quan
chu", Ia dily

t6',
la
nguai phvc vv dan
chu
khong
len
m~t
"quan
each
m~ng".
M~t
khac, trong quan ni¢m
vatu
tu6'ng
H6
Chi
Minh,
can
b¢ dugc Nguai
n6i
t6'i
v6'i
tu
each Ia can b¢ each
m~ng,
m6i ddng vien trong quan h¢
v6'i
dan
la mf!t nguai can
bf!

each
mq,ng
vl h9 c6 tr9ng trach ve vang Ia lanh
d~o
dan.
Lanh
d~o
dan
nhtrng d6ng
thai
la nguoi day
t6',
cong
bqc
t~n
tuy
cua
dan,
het long
VI
nhan dan
ph\}C
Vl;l,
coi
phl;lC
Vl;l
dan
la
ly
tUO'ng

Va
le s6ng, la
ffil;lC
dich cuqc s6ng
cua
doi mlnh. H6 Chf
Minh
xem
dieu
d6
chfnh la dieu quan
tr9ng
nh~t.
Ia cao thuqng
nh~t.
V6'i
qua
ni¢m rqng rai,
mem
deo
nhu
v~y,
tu
tuiJng
H6
Chi Minh
ve'
can
b9
Ia

bf!
phtjn
co't
ylu
clta
tu
tuiJng
H6
Chi
Minh
ve'
con nguai, chien
h((;c
can
h9 cling ld n9i
dung clnt dqo trong chien
lr.ct;c
con nguai va: "tr6ng nguo'i
".
N guai d(ic bi¢t
ch1t
tr9ng
t6'i
mol
quan
h¢ giua can b¢ v6'i qua'n chung nh(m
dan.
Mo'i
quan h¢ nay
Ia

tinh hi¢n
th~rc,
Cl,l
thl,
Ia
Stt'C song
c~a
quan h¢ giita
Ddng
v6'i
dan, giua
Nha
nu6'c
v6'i
dan, giua cac
t6
chac doan
thl
cita qudn
19
chung
vr5'i
bdn than qudn chung
doan
vien,
h<Ji
vien. M6i quan
h~
nay khong
chi

quye't
djnh
chA't
luqng,
hi~u
qua cua HTCT
rna
con cling c6 sue
ffil;lnh
C(j
sa
xa
h¢i cua
che'
d¢.
Chinh dieu nay
chll'ng
to
rang, can
b¢
va
chA't
luqng d¢i ngu
can
b¢
quye't
d!nh
tA't
ca
va

SlJ
gi\n
b6
khong
th~
tach
rb'i
gifi'a
cong tac can
b¢
v6'i
cong tac
t6
chuc.
Can
b¢
nao thi phong trao
A'y,
mu6n c6 can
b¢
t6t1
thi phai
x~y
dtJng
t6
chuc
ml;lnh,
t6
chuc
va

can
b¢
phai
thub'ng
xuyen lien
h~
m~t
thie't,
gan
b6
v6'i
d~n.
nhtit
Ia
6'
C(J
sc!.
Mu6n
v~y
phai dam bao
d~n
chu, phat huy
quyen lam chu cua
d~n.
Nhfi'ng
dieu trlnh bay tren
d~y
cho
thA'y
gia

tr!
ly
lu~n
va
y nghia
thlJC
tien
s~u
xa
cua tu tuang
Ho
Chi Minh
ve
can
b¢
va
cong tac can
b¢
trong
m6i
quan
h~
v6'i
DAN
va
DAN
CHU.
Quan
ni~m
nhu da neu tren cua

Ho
Chi Minh
Ut
c6
Him
tu tuang chien luqc.
C6
hai dieu
cftn
nhA'n
m1;1nh
sau
d~y:
Thu
nhat, quan
t~m
t6'i
can
b¢
la quan tam
t6'i
con
ngub'i.
Chinh sach can
b¢
va
phuang phap dung nguai cua
Ho
Chi Minh la nham vao
ffil,lC

tieu cua
SlJ
nghi~p
each
m1;1ng
ve
DLDT
va
CNXH,
la 'cham
lo
phat huy d¢ng
lt,rc
quan
tr9ng
nhA't,
vun
trong cho
nh~n
t6
quye't
dinh
nhA't
cua
slJ
phat
tri~n
" d¢ng
ltJc
con nguai

va
nh~n
t6
con nguai.
Thu
hai, doi hoi
rA't
cao
ve
chA't
luqng can b¢, ca due
va
tai,
rna
dzlc
Ia
goc,
ca
hong
va
chuyen, ca chfnh
tr!
va
chuyen mon, coi "chfnh tri la linh hon,
chuyen mon la the xac",
Xet
ve
thl,l'C
chat la doi hoj a
ngtrO'i

can
b¢
Va
d(>i
ngu
can
b¢
n6i chung phai
thlJC
SlJ
xung dang la can
b¢
CUa
d~n,
t~n
tUY,
phl,IC
Vl;l
nhan
dan,
COi
d6
la
le
song, ly
tuCrng
song
CUa
minh, la
Slf

phifC
tung chan
ly
cao
nhat.
Ro
dmg la, Nguai da dung tren quan diem nhan dan,
vl
dan,
tA't
ca
vi
quyen lam chu
va
h1;1nh
phuc cua
d~n
rna
d~t
ra yeu
cAu
d6i
v6'i
can
b¢,
Vl;lCh
ra
duang
16i,
chfnh sach can b¢, don

rA't
nhieu
n6
lt,rc
va
tinh
lt,rc
vao
cong tac dao
t1;10,
giao
dl,IC,
huA'n
luy~n
can
b¢
.
1.1.2 Yeu
ca'u
ve'
phdm chat
va
niing life dt/i vm can
bq
V
6'i
m6i
con nguai,
tru6'c
he't

la
vo·i
m6i can
b¢
dang
vi
en
d~
t~tJc
slJ
xung dang
la
nguai each
ffil;lng,
la can
b¢
each
ffil;lng
phai ra sue ren
luy~n,
tu
duO'ng,
phan dau
d~
c6
du
ca
pham chat
va
nang

lt,rc,
tuc la c6
du
ca due
va
tai,
lay due lam
g6c. Nguai nhan
ffil;lnh
dl;lO
due
m6'i,
vi
SlJ
nghi~p
each
ffil;lng
cua
20
Dang, cua
d{tn
t¢c,
vl
lqi
fch
chung,
n6
xa
l<;t
voi

chu nghia ca nhan.
"d<;to
due
d6
kh6ng phai
Et
d<;tO
due thu
ClJU.
N6
la
d<;to
due moi,
d<;tO
due vi
d<;ti,
n6
kh6ng
phai
vl
danh
V9ng
ca
nhan,
rna
vllqi
fch
chung cua Dang, cua dan t¢c, cua loai
nguai
"<

1
>.
Cling nhu
v~y,
Ho
Chf
Minh coi
d<;to
due la nen tang, la dieu
~j¢n
dam
bao
t6i quan tr9ng de
Can
b¢
lu6n giu duqc
SlJ
trong sang, trong
S<;lCh,
du
SUC
vuqt qua nhung cam d6
th~p
hen, vvlqi,
vt
ky, du sue vuqt qua
mQi
kh6 khan,
thu thach de
di

den cung
SlJ
nghi¢p, de xung dang
Ia
nguai lanh
d<;to
dong thai
la
ngtroi
d~y
to
th~t
trung thanh cua nhan dan.
"N guoi each
m<;tng
phai
c6
d<;to
due each
m<;tng
lam nen
tfmg
moi hoan
thanh dtrqc nhi¢m
Vl;l
each
ffi<;tng
Ve
vang"<2>.
"Cling nhu s6ng

c6
nguon thl moi
c6
nuoc, kh6ng
c6
nguon thl s6ng
c<;tn,
cay
phai
c6
g6c, kh6ng
c6
g6c thl cay heo. Nguoi each
m<;tng
phai
c6
d<;to
due,
kh6ng c6
d<;to
due thl du tai gioi
miry
cling kh6ng
Hinh
d<;to
duqc nhan dan.
Vl
mu6n giai ph6ng cho dan t¢c, giai ph6ng cho loai nguoi la m¢t c6ng
vi¢c
to

tat,
rna
tV
mlnh kh6ng
c6
d<;to
due, kh6ng
c6
can
ban,.
tv mlnh da
hu
hoa, xau xa thl
con
lam n6i vi¢c gl <
3
>.
Trong nhung
lu~n
di~m
neu tren,
Ho
Chi Minh da chi ro vai tro quan
tr9ng
cua
d<;to
due each
m<;tng,
n6
dam bao cho nguoi can

b¢
thvc hi¢n duqc
tr9ng trach lanh
d<;tO
nhan dan,
gifr
vfrng
niem tin
CUa
dan, du
SUC
thuyet
phl;lC
dan, tranh xa duqc
nhfrng
sv hu hong
d~
di
den cung sv nghi¢p
phl;lc
Yl;l
nhan
dan
rna
mlnh theo du6i.
D<;to
due chi ph6i nang
llJc,
due quyet dinh tai, chi nha
c6

d<;to
due trong
sang guang
mfiu,
c6
d¢ng
ca
ml;lc
dich dung
d~n
rna
nang
llJc
moi phat huy
dtrqc
tac dl)ng. Theo
H6
Chi Minh,
c6
due phai
c6
tai,
c6
tai phai
c6
due, c6
due
rna
kh6ng
c6

tai thl lam
vi¢c
gl
cling kh6.
C6
tai
rna
kh6ng
c6
due thl
khong lam duqc
vi~c
gl
c6
lqi cho dan, cho each
m<;tng,
th~m
chi con nguy
hi~m,
vl
c6
th~
lam dieu ac, dieu
xilu,
c6
h<;ti
cho dan, cho
mroc.
T6m
l<;ti,

tai
lam
cho due duqc thvc hi¢n
va
due dam bao cho tai c6 m¢t
gh1:Jri
va y nghia xa
h¢i
chan
chinh,
dich
th\(c.
(I)
1-16
Chf
Minh,
Toan
t~p,
T~p
5,
CfQG,
H.
1995,
tr.252.
m
Sdd
T~p
9,
H.
1996, tr.283.

(1)
Sdd
T~p
5, tr.252-253.
21
Due
va
tai
Ia
hai thanh phan nong cot trong cau true nhan each cua con
. ?
ngtrO'i.
Nguoi can
b<?
each
m~ng
phai ren
luy~n
d~o
due
cach·m~ng
v6i 4 chuan
mt,rc
gia tri:
Can-
ki~m~
liem-
chfnh.
Ho
Chf Minh nhan

m~nh
rang: c6 can, c6
ki~m.
c6 liem thl m6i chfnh
duqc. Phai c6 du ca 4 due d6 thl m6i la nguoi
ho~m
toan, muon c6
duqs
nhung
due
tinh can ban d6 phai ren
luy~n
suot doi, phai
th-gc
hanh trong cac c6ng
vi~c
tht,rc
te.
V~y
n¢i dung can
ki~m
liem chinh d6
lathe
nao? Nguoi giai thich rat
ro
rang,
r~mh
m~ch,
trong d6
d~c

bi~t
nhan
m~nh
toi hanh vi, loi
s6ng
va lu6n
lu6n d6i
l~p
n6 v6i
nhU'ng
bieu
hi~n
xau xa cua chu nghia ca nhan.
Thea
Ho
Chi Minh:
"Can tile
Ht
sieng nang, cham chi, c6 gfing deo dai, " Can thl
vi~c
gl,
du
kh6 may, cling
lam
dtrqc".
"Ki¢m
Ia
tiet ki¢m, kh6ng xa xi, kh6ng hoang phi, kh6ng
baa
bai".

"Liem
Ht
trong
s~ch,
kh6ng tham lam",
"Tham
tien cua, tham d!a vt,
tham danh tieng, tham an ngon,
s6n:g
yen than deu la bat liem".
"Chinh nghia la kh6ng ta, nghia la thcing thfin, dung dfin. Dieu gl kh6ng
dll'ng dfin, kh6ng thfing thfin tuc la ta"
0
>.
Nguoi doi hoi rat cao doi v6i can b¢ ve phuong
di~n
d~o
due,
v6'i
4 due
da
neu,
thie'tt
m¢t
d(rc
th'i
khong
thcmh
nguoi <
2

).
Nguoi can
b<?
I~i
phai cang nhu
v~y.
C6 Ian
NguO'i
con n6i t6i
d~o
cua nguoi lam tu6ng, n6i chung la can b¢
quan
SJ!.
Can
ki~m
liem chinh duqc Nguoi
Clj,
thl
hoa
va mil r¢ng thanh
Nhan-
Tri-
Dung-
Liem-
Trung. Biet hy sinh, quen mlnh, lo cho nguoi khac, nhat la
phai
biet
guong
mciu,
neu guong cho quan chung, vtra

nhu
d~o
due cua
h~mh
vi
rna con la trach
nhi~m
trong hanh d¢ng, trong c6ng
vi~c,
trong ung xu.
NguO'i
d~n:
chien
si
chua duqc an, can b¢ kh6ng duqc keu mlnh d6i. Chien si chua
duqc ngu, can b¢ kh6ng duqc keu mlnh
m~t.
Chien si con gian nan vat ca, can
b¢
kh6ng duqc keu minh
thi~t
thoi.
Triet ly cua nguoi
xua
da
duqc Nguoi tham nhuan
"Tien
thien
h~
chi uu

nhi
uu,
h~u
thien
h~
chi
l~c
nhi
l~c"
(lo tru6'c thien
h~.
vui sau thien
h~).
··
(I>
T~p
5 , tr.632-633 .
. <
2
>
T~p
5,
tr.631
22
Nghien
cuu
quan
ni~m
dc~lO
due cua H6 Chi

Minh
khi
nguai
n6i ve
d[;!O
due can b¢, ta se thay dieu
sfiu
s~c
trong
tu
tuang
cua Nguai.
Mt)t la, Nguai
d~c
bi~t
nhan
m[;lnh
t6'i
d[;!o
due
cua
c(m
b<J
tanh
dr;w.
Tam
gtrO'ng
d[;!O
due
cua

ngu<Ji
lanh
d[;!O,
nhat la a cap cao
CO
ftnh
huang
het SUC to
Ian, sau r¢ng trong quiin chung.
.,
Hai Ia, Nguai ban
ve
d[;!o
due d6ng thai trong
d[;!o
due d6 bao ham ca
tri
tu~.
ban linh (nghia
Ut
gcin
v6'i
nang
1\l'C),
rna
rqng ra d6
la
van
hoa,
n6i

b~t
a
van
hoa
dq,o
du:c,
n6 lu6n lu6n
th~
hi~n
trong hanh vi,
16i
s6ng.
Dfiy la ch8
tham thuy
cua
H6 Chi Minh
v6'i
phong each, c6t each
nha
ttr
tuang
va bien
triet, minh triet A D6ng, cling d6ng thai
la
hien triet, minh triet
cua
dfin
t<)c
Vi~t
Nam.

Theo
H6
Chi Minh,
"NHAN
la
th~t
tha
thuO'ng
yeu, het long giup
do
d6ng ·chi va d6ng bao.
VI
the
rna kien quyet ch6ng
l[;!i
nhii'ng nguai, nhung
vi~c
c6
h[;!i
den Dang, den
nhan dfin.
Vl
the
rna san long ch!u
C\l'C
kh6
tru6'~
ffiQi
nguai~
huang

h[;!nh
phuc
sau thien
h[;!.
Vl
the
rna kh6ng ham giau sang,
kh6ng
e
C\l'C
kh6, kh6ng
sq
oai
quyen.
Nhii'ng nguai kh6ng ham, kh6ng e, kh6ng
sq
gl thl
vi~c
gila
vi~c
phai
hQ
deu lam duqc.
NGHiA
la ngay
th~ng,
kh6ng c6
tu
tfim,
kh6ng

lam
vi~c
b~y,
kh6ng co
vi~c
gl phai giau Dang, ngoai lqi fch cua Dang,
kh6ng
c6 lqi fch rieng phai lo
toan.
Luc Dang giao cho
vi~c
thl bat ky to nho
deu
ra
sue lam
cAn
th~n.
thay
vi~c
phai
thllam,
thay
vi~c
trai thl n6i. Kh6ng
sq
nguai
ta
phe blnh mlnh, rna
phe
blnh

nguai
khac cling lu6n lu6n dung
d~n.
TRf
vl
kh6ng c6
vi~c
gl
tu
tui
n6
lam mil quang, cho nen diiu 6c trong
s[;!ch,
sang su6t.
De
hi~u
ly
lu~n.
De
tlm phtwng huang. Biet
xem
nguai. Biet
xet
vi~c.
vl
v~y.
rna biet lam
vi~c
c6 lqi, tn1nh
vi~c

c6
h[;li
cho Dang, biet vi
Dang va cat
nhcic
nguai
t6t, de phong nguai gian.
DUNG
la
dUng
cam, gan g6c,
g~p
vi~c
gl phai c6 gan lam. Thay-·khuyet
di~m
c6 gan sua chua. Cqc kh6 kh6 khan c6 gan chtu dl!ng, c6 gan ch6ng
l[;!i
23
nhfrng
Sl!
vinh hoa,
phd
quy,
khOng
chfnh dang. Neu
c~n
thl
c6
gan
hy

sinh ca
tfnh
m~ng
cho Dang, cho
T6
qu6c,
khOng
bao gia
n;tt
re, nhut nhat.
LIEM
Ut
khOng
tham dja
vj.
KhOng
tham tien tai.
KhOng
tham sung
suong.
KhOng
ham nguai tang b6c mlnh.
Vl
v~y
rna quang minh chfnh
d~i.
khOng
bao gio
hu
hoa.

Chi
c6
m¢t thu ham la ham
hQc,
ham lam,
,ham
tien
b¢.0)
Tl;l'U
trung
l~i
yeu
c~u
ve
d~o
due each
m~ng
d6i
v6'i
can
b¢
la
gifr
gln
ph~m
gia, tu each, su6t
doi
vi
Dang,
vl

each
m~ng,
vl
dan,
vl
nuoc
rna
phan dau
hy
sinh,
tl;l'
mlnh dau tranh chien thang chu nghia ca nhan, vur;t
ten
chfnh bdn
than minh,
ttJ
mlnh
VU'Q't
qua
nhfrng
th6i
hU
t~t
xau
p.hU
fch
ky,
Vl;t
lQ'i,
ham

danh, ham lqi, ham quyen,
d~u
6c dia
v!,
ghen ghet, d6 ki,
be
phai, chia re, xa
~~
voi
d~o
due each
m~ng,
t!J
mlnh hoan
thi~n
nhan each lam nguai.
Chien thang chu nghia
ca
nhan la chien thang m¢t ke
tliu
nguy hiem
nhat,
~n
nap ngay trong long mlnh, la thu
gi~c
n¢i xam, la d6i
l~p
voi
d~o
due

each
m~ng.
Trong tac
ph~m
"Duong each
m~nh"
(1927), Nguai
d~t
len hang
dau
van
de
" Tu each cua
ngu·ai
each
m~nh?'
r6i · sau
d6
moi la
van
de
ly
lu~n.
trau
d6i
ly
lu~n
de
giac
ng¢

ly
tuong
va
con duang each
m~ng.
Du
thay
v6'i
nguai each
m~ng
va
dang each
m~ng,
d~o
due c6
Him
quan
trQng
nhu the
nao.
Nguai
de
c~p
toi 3 m6i quan
h~
va
ung
v6'i
n6
la

nhfrng
tieu chi,
nhU·ng
yeu
c~u
d~o
due
c~n
phai ren
luy~n.
D6
la quan
h~
minh
v&i minh,
voi
chfnh
mlnh, quan
h~
nay
Xlr
ly
cho dung
la
rat kh6, phai
CO
ban linh trong
dfiu
tranh,
trong

ho~t
d¢ng, trong
16i
s6ng.
C6
14 tieu
chf
cburln
m!Jc
duqc
d~t
ra:
-Can
ki~m
• Hoa
rna
khOng
tu
-
Ca
quyet sua
16i
mlnh
·
Can
th~n
ma
khOng
nhut nhat.
-Hay

hoi
-
Nhfin
n~i
(ch!u kh6)
.
Hay
nghien cuu,
xem
xet.
-
Vi
cOng
vong
tu'
-
KhOng
hieu danh,
khOng
kieu
ng(;lo
(I)
T~p
5,
tr.251-252.
24