bai ging kinh lup

Tiết 57. KÍNH LÚP
Hà Nội, ngày 22/03/2011

VÏ ¶nh cña vËt s¸ng AB vu«ng gãc víi trôc
chÝnh, A n»m trªn trôc chÝnh, c¸ch thÊu
kÝnh 8cm vµ tiªu cù thÊu kÝnh 16 cm trong
hai tr êng hîp thÊu kÝnh ph©n kì vµ thÊu kÝnh
héi tô?
KiÓm tra bµi cò.

I. Kính lúp là gì?
1. Trên tay em có một kính lúp, làm như thế nào để phát
hiện nó thuộc loại thấu kính nào?
Trả lời các câu hỏi sau.
Trả lời 1. Có rất nhiều cách phát hiện kính lúp là thấu
kính hội tụ có thể sờ tay vào mặt kính, quan sát chùm tia
ló, quan sát ảnh
3. Kính lúp thường có ghi số liệu kĩ thuật gì? Số liệu đó
có liên hệ gì với tiêu cự f?
Trả lời 3. Kính lúp thường có ghi số bội giác G, G và f
liên hệ bởi hệ thức G=25/f (f: cm)
2. Có phải thấu kính hội tụ nào cũng là kính lúp không?
Điều kiện là gì?
Trả lời 2. Không phải bất cứ thấu kính hội tụ nào cũng là
kính lúp, chỉ có thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn mới là
kính lúp

I. Kính lúp là gì?
Trả lời các câu hỏi sau.
4. Kính lúp có tác dụng gì với em trong các môn học?

5. Em hãy dùng kính lúp có số bội giác G khác nhau
quan sát ảnh của cùng một dòng chữ nhỏ và rút ra nhận
xét về ảnh quan sát được với số bội giác ghi trên kính?
Trả lời 4. Kính lúp có tác dụng với em trong học tập môn
sinh quan sát chân con kiến trong môn công nghệ
quan sát sâu bệnh hại cây ăn quả quan sát vật nhỏ
Trả lời 5. Ta thấy kính lúp nào có G lớn hơn thì cho ảnh
càng lớn.

I. Kính lúp là gì?
Trả lời các câu hỏi sau.
TT Số bội giác G(x) Tiêu cự f(cm)
1 1,5
2 2
3 3
4 5
16,7
12,5
5
8,3
6.Dùng công thức liên hệ giữa G và f tính tiêu cự của
một vài kính lúp có số bội giác G cho theo bảng?
Dựa vào bảng trên hãy trả lời C1, C2 SGK

Trả lời C1. Kính lúp có số bội giác càng lớn thì
tiêu cự kính càng ngắn
I. Kính lúp là gì?
Trả lời C2. Kính lúp có số bội giác nhỏ nhất 1,5x thì
tiêu cự dài nhất kính này là f=16,7cm
Bài tập 1. Thấu kính hội tụ trong thực hành thí nghiệm

đo tiêu cự có f=10cm có được coi là kính lúp không? Tại
sao ? Có G là bao nhiêu?
Trả lời bài tập 1. Thấu kính hội tụ trong thực hành thí
nghiệm đo tiêu cự có f=10cm là kính lúp vì f này ngắn
hơn tiêu cự dài nhất 10cm<16,7cm của kính lúp trong
câu c2 và G=25/f=25/10=2,5(x)

I. Kính lúp là gì?
Kết luận.
Kính lúp là một thấu kính hội tụ có f ngắn, dùng quan
sát các vật nhỏ
Số bội giác của kính lúp cho biết, ảnh mà mắt thu được
khi dùng kính lớn gấp bao nhiêu lần so với ảnh mà mắt
thu được khi quan sát trực tiếp vật mà không dùng kính
Bài tập 2. Khi mắt quan sát dòng chữ nhỏ thì ảnh thu
được trên màng lưới khoảng 0,1mm vậy khi dùng kính
lúp G=5x thì ảnh mà mắt thu được là bao nhiêu?

Trả lời bài tập 2. Khi mắt quan sát dòng chữ nhỏ thì ảnh
thu được trên màng lưới khoảng 0,1mm vậy khi dùng
kính lúp G=5x thì ảnh mắt thu được sẽ gấp 5 lần khi
không có kính tức là 0,1cmx5=0,5cm.


II. Cách quan sát một vật nhỏ qua kính lúp
Quan sát một dòng chữ nhỏ qua kính lúp em có và đo
khoảng cách từ vật đến kính sau đó so sánh với tiêu cự
kính em có.
Nêu lên đặc điểm của ảnh quan sát được qua kính lúp?
Và muốn có ảnh như thế thì phải có điều kiện gì?

Trả lời c3. Ảnh đó là ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn
vật
Trả lời c4. Muốn có ảnh như vậy phải đặt vật gần kính hơn
so với tiêu điểm của kính hay nói cách khác vật đặt trong
tiêu cự của kính.

II. Cách quan sát một vật nhỏ qua kính lúp
Bài tập 3. Trong các môn học có sử dụng kính lúp thầy
cô hướng dẫn các em đặt vật nhỏ cần quan sát vào sát
mặt kính, việc đặt sát đó có nghĩa gì?
Trả lời bài tập 3. Trong các môn học có sử dụng kính lúp
thầy cô hướng dẫn các em đặt vật nhỏ cần quan sát vào
sát mặt kính, việc đặt sát đó có nghĩa là làm vật đó ở
trong tiêu cự của kính, mắt ta sẽ quan sát thấy ảnh ảo
cùng chiều và lớn hơn vật.

Bài tập 4. Bằng kiến thức đã học hãy vẽ ảnh
của vật AB đặt cách kính lúp 2,5cm và tiêu cự
kính dài 5cm? Cho biết tại sao kính lúp không
là thấu kính hội tụ có tiêu cự dài và không phải
thấu kính phân kì?
Trả lời bài tập 4. Quan sát hình vẽ ta thấy tiêu cự
kính lúp càng ngắn thì ảnh của vật tạo ra càng
lớn nên kính lúp phải là thấu kính hội tụ tiêu cự
ngắn để ảnh quan sát được lớn
Kính lúp không thể là thấu kính phân kì vì thấu
kính này luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật nên không
thể quan sát được ảnh đó
II. Cách quan sát một vật nhỏ qua kính lúp

II. Cách quan sát một vật nhỏ qua kính lúp
Kết luận. Khi quan sát vật nhỏ qua kính lúp ta
phải đặt vật trong khoảng tiêu cự của kính lúc đó
ta thu được ảnh ảo cùng chiều lớn hơn vật và
mắt ta nhìn thấy ảnh này

Ghi nhí
•
Kính lúp là thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn để quan sát
những vật nhỏ, ảnh ta quan sát được qua kính lúp là ảnh
ảo cùng chiều và lớn hơn vật.
•
Vật cần quan sát phải đặt trong khoảng tiêu cự
của kính để cho một ảnh ảo, lớn hơn vật. Mắt
nhìn thấy ảnh ảo đó.
•
Dùng kính lúp có bội giác càng lớn để quan sát ta
nhìn thấy ảnh càng lớn.
•
HÖ thøc liªn hÖ giác sè béi gi¸c G tiªu cù f ( cm)
f
G
25
=

Bài tập 5: ThÊu kÝnh nµo d íi ®©y cã thÓ dïng lµm kÝnh
lóp?
A.ThÊu kÝnh ph©n kì cã tiªu cù 10cm.
B. ThÊu kÝnh ph©n kì cã tiªu cù 50cm.
C. ThÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù d i.à

D. ThÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù ng¾n.
Đóng
Sai
Sai
Sai
III. Vận dụng

Bi tp 6: Có thể dùng kính lúp để quan
sát vật nào d ới đây?
A. Một ngôi sao.
B. Một con kiến.
C. Một con vi trùng.
D. Một bức tranh phong cảnh.
ỳng
Sai
Sai
Sai
III. Vn dng

C5. Nêu lên các ứng dụng kính lúp trong đời
sống và sản xuất?
III. Vận dụng

Người cao tuổi đọc báo bằng kính lúp

Soi điện thoại bằng kính lúp

Kiểm tra hoa văn đồ thủ công mĩ nghệ

Học sinh quan sát côn trùng

Quan sát chân con kiến

Người thợ kim hoàn soi tên hàng, hoa văn

Thợ sửa đồng hồ soi mạch, bánh răng

- Cảnh sát hình sự tìm vân tay kẻ gây án
- Quan sát phát hiện mầm mống sâu bệnh của kĩ
sư nông nghiệp
- Quan sát độ lồi lõm bề mặt chi tiết của thợ cơ khí
III. Vận dụng
- Quan sát vết nứt các mối hàn
- Quan sát đường đi nhỏ trên bản đồ
- Quan sát các vi mạch của thợ sửa chữa đài

Bài tập 6. Điền nội dung thích hợp
vào ô trống của bảng
TT G(x) f(cm)
1
8x
2
6,25cm
3
10x
4
1cm
3,125cm
4x
2,5cm

25x