Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT

Không thấy
mầm bệnh
Không thấy
khuẩn lạc
Nghiền lá
Qua màng
lọc vi khuẩn
Thí nghiệm D.I.Ivanopxki (1892)
Dịch
lọc
Dịch
chiết
Cây
thuốc
lá
Gọi mầm
bệnh là virut


Có kích thước siêu nhỏ

Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào

Có cấu tạo gồm một axit nuclêic được bao
bởi vỏ prôtêin

Virut là kí sinh nội bào bắt buộc

ADN
Vỏ prôtêin
 Đặc điểm

+ Virut ADN: virut đậu mùa, viêm gan B,
hecpet …
+ Virut ARN: virut cúm, virut sốt xuất
huyết Dengi, virut viêm não Nhật Bản…
Phân loại:
 Phân loại virut chủ yếu dựa vào loại axit
nuclêic, cấu trúc vỏ capsit, có hay không
có vỏ ngoài
 Dựa vào loại axit nuclêic, chia virut thành
2 nhóm lớn:

I- CẤU TẠO

Axit nuclªic
Vá
protein
(Capsit)
Virut trÇn Virut cã vá ngoµi
Gai
glicoprotein
Vá ngoµi
Capsôme
Nuclêôcapsit
? Em hãy so sánh cấu tạo của virut trần
và virut có vỏ ngoài

Axit nuclªic
Vá
protein
(Capsit)
Virut trÇn Virut cã vá ngoµi
Gai
glicoprotein
Vá ngoµi
Capsôme
Nuclêôcapsit


VIRUT
Nuclêôcapsit
Vỏ ngoài:
(Chỉ có ở 1 số
loại virut)
Vỏ prôtêin:
(Capsit)
Lõi axit nuclêic
(Hệ gen)
ARN
ADN
Được cấu
tạo bởi lớp
lipit kép và
prôtêin
Gai
glicôprôtêin
Đơn vị là

capsôme

II- HÌNH THÁI

Virut HIV
Virut viªm
n·o
Virut d¹i
Phage T2
Virut b¹i liÖt
Quan sát hình thái một số virut sau
Virut kh¶m thuèc l¸
Qua quan sát em thấy virut có
những loại cấu trúc nào?
CẤU TRÚC XOẮN CẤU TRÚC KHỐI
CẤU TRÚC
HỖN HỢP

Loại cấu trúc Đặc điểm Ví dụ
XOẮN
KHỐI
HỖN
HỢP
Các nhóm hãy nghiên cứu SGK và hoàn thành
phiếu học tập sau.

Loại cấu trúc Đặc điểm Ví dụ
ẻw
XOẮN
KHỐI

HỖN
HỢP
- Capsôme sắp xếp
theo chiều xoắn
của axit nuclêic
- Capsôme sắp xếp
theo hình khối đa
diện với 20 mặt tam
giác đều.
- Đầu có cấu trúc
khối chứa axit
nuclêic gắn với
đuôi có cấu trúc
xoắn
Virut đốm thuốc
lá, virut bệnh dại,
virut cúm, virut sởi
…
Virut bại liệt, virut
mụn cơm, virut
hecpet …
Virut đậu mùa,
phagơ…

Chủng A
Chủng B
ARN
Prôtêin
Virut lai
Nhiễm

vào
cây
Chủng A
Sự nhân lên
của Virut
Tại sao virut phân lập được
không phải là virut chủng B?
ThÝ nghiÖm cña Franken vµ Conrat
Hãy quan sát hình và mô tả thí
nghiệm của Franken và Conrat.
Axit nucleic qui định
đặc điểm của virut

? Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là
thể vô sinh?
Khi ở ngoài cơ thể vật chủ thì virut là thể
vô sinh, còn khi nhiễm virut vào cơ thể sống
thì nó biểu hiện như thể sống
? Theo em có thể nuôi virut trên môi trường
nhân tạo được hay không?
Không thể nuôi cấy virut trên môi trường
nhân tạo như vi khuẩn được vì virut là kí
sinh nội bào bắt buộc.

Tính chất Virut Vi khuẩn
Có cấu tạo tế bào
Chỉ chứa ADN hoặc ARN
Chứa cả ADN và ARN
Chứa ribôxôm
Sinh sản độc lập

Hãy hoàn thành bảng sau bằng cách điền
chữ “Có” hoặc “Không” vào bảng dưới đây:

Tính chất Virut Vi khuẩn
Có cấu tạo tế bào
Chỉ chứa ADN hoặc ARN
Chứa cả ADN và ARN
Chứa ribôxôm
Sinh sản độc lập
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
Không
Có
Có Không
Không
Có
Không Có
Không Có

HÃY CHỌN MỘT TRONG CÁC SỐ SAU
2
5
1
3
64
97 8

1
Điều nào sau đây chưa đúng
khi nói về virut?
Là dạng sống đơn

giản nhất
A
A
Có kích thước lớn
B
B
Được cấu tạo từ hai
thành phần cơ bản là
Prôtêin và axit nuclêic
D
D
Chưa có cấu tạo tế bào
C
C

4
Phagơ là dạng virut ký sinh ở:
Vi sinh vật
A
A
Động vật
B
B
Thực vật
D
D
Người
C
C

6
Hình thức sống của virut là:
Sống tự dưỡng
A
A
Sống hoại sinh
B
B
Sống cộng sinh
D
D
Sống ký sinh nội bào
bắt buộc
C
C

3
Nuclêôcapsit là:
Phức hợp gồm vỏ capsit
và axit nucleic
A
A
Các lớp vỏ capsit
của virut
B
B
Phức hợp gồm vỏ capsit
và ARN
D
D

Phức hợp gồm vỏ capsit
và ADN
C
C

9
Các loại cấu trúc của virut là:
Cấu trúc que, sợi
A
A
Cấu trúc xoắn, khối que
B
B
Cấu trúc khối, xoắn,
hỗn hợp
D
D
Cấu trúc cầu, que khối
C
C