Mục lục
Giáo dục Mầm Non là ngành học mở đầu trong giáo dục hệ thống quốc
dân,chiếm vị trí quan trọng.Trong giáo dục Mầm Non có nhiệm vụ xây dựng
những cơ sở ban đầu,đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người.
Trẻ em là hạnh phúc của mọi gia đình,là tương lai của cả dân tộc, việc bảo
vệ chăm sóc giáo dục trẻ không phải chỉ là trách nhiệm của mọi người và của
toàn xã hội mà là của cả nhân loại.
Đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, vì tất cả mọi việc đều bắt đầu
từ việc: bắt đầu tập ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và vật động bằng đôi bàn
tay, chân của mình…tất cả những cử chỉ đó đều làm nên thói quen, kể cả thói
xấu, chúng ta đã bước sang thế kỉ 21 thế kỉ của nền văn minh trí tuệ, khoa học
hiện đại. Do vậy con người cần phải năng động sáng tạo để phù hợp với sự phát
triển của thời đại.
Chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ những tháng năm đầu tiên của cuộc sống là
một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩ vô cùng quan trọng trong sự nghiệp
chăm lo đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành những con người tương lai của
đất nước, Việt Nam đang có một bước chuyển mình mạnh mẽ trên con đường đi
đến xây dựng cuộc sống ấm no, văn minh và hạnh phúc. Trẻ em hôm nay thế giới
ngày mai, trẻ em sinh ra có quyền được chăm sóc và bảo vệ, được tồn tại, được
chấp nhận trong gia đình và cộng đồng.
Trẻ em là công dân của đất nước, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay
từ thuở lọt lòng cần được chăm sóc và bảo vệ thật chu đáo để phát triển cần đối
về trí tuệ và thể chất và đặc biệt hơn hết giáo dục thể chất cho trẻ cần đặt lên
hàng đầu bởi trong nghị quyết trung ương IV về vấn đề cấp bách của sự nghiệp
chăm sóc và bảo vệ sức khỏe ghi rõ “sức khỏe là vôn quý nhất của mỗi con người
và toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây xựng và bảo vệ tổ
quốc”
1. Lý do chọn đề tài:
Giáo dục phát triển thể chất là một bộ phận quan trọng của giáo dục toàn
diện, có mối quan hệ mật thiết với giáo dục đạo đức, thẩm mĩ và lao động. Hơn
nữa giáo dục thể chất cho trẻ mầm non càng có ý nghĩa quan trọng hơn bởi cơ thể
1
trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy
hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân
đối không được chăm sóc giáo dục đúng dắn thì có thể gây nên những thiếu sót
trong sự phát triển của cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được. Nhận thức được
điều đó Đảng và nhà nước ta trong những năm gần đây dặc biệt chú trọng trong
công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Vậy giáo dục thể chất là một trong
những nội dung quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thể hệ tương lai phát
triển một cách cân đối nhất về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh
thần trong sáng về đạo đức.
Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ mầm non, các nhiệm vụ giáo dục
thể chất được hoàn thành bằng hình thức khác nhau. Hình thức giáo dục thể chất
ở trường mầm non là sự tổng hợp giáo dục về hoạt động vận động nhiều dạng của
trẻ, mà cơ bản là tính tích cực vận động của trẻ. Sự tổng hợp những hình thức đó
tạo nên một chế độ vận động nhất định, cần thiết cho sự phát triển đẫy đủ về thể
chất và củng cố sức khỏe cho trẻo. Ở trường mầm non sử dụng hình thức giáo
dục thể chất qua các tiết học thể dục và phát triển vận động.
Thể dục sáng và tiết thể dục được tiến hành với tất cả lớp mầu giáo,nhưng
trong các hình thức đó đòi hỏi giáo viên phải chọn lọc những bài tập vận đọng và
phương pháp tiến hành với những độp tuổi nhất định ngoài ra giáo viên cần phải
chú ý đến hướng giáo dục trí tuệ ,cảm xúc điều khiển hành vi vận động ở trẻ,
giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của nhiệm vụ do giáo viên đề ra .
Thực tế hiện nay trong trường mầm non, tôi thấy rằng sự quan tâm đúng
mức về giáo dục thể chất chưa đầy đủ lắm. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài “ một
số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong
giáo dục thể chất cho trẻ mầu giáo 5-6 tuổi”.
2. Phạm vi và đối tượng của để tài:
- Nghiên cứu đề tài một số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển
tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mầu giáo 5-6 tuổi.
- Tôi tiến hành lựa chọn và nghiên cứu đề tài này bắt đầu từ tháng 10/2014
đến tháng 5/2015.
- Là một giáo viên được nhà trương phân công giảng dạy tại lớp mẫu giáo
khu Tam Hợp. Đối tượng nghiên cứu của tôi là trẻ mầu giáo 5-6 tuổi A1 tại khu
Tam Hợp với số lượng trẻ là 30 cháu.
3. Mục đích của đề tài:
a. Đề tài nghiên cứu nhằm tìm ra một phương pháp phù hợp nhất với môi
trường giáo dục cũng như khả năng thực hiện giáo dục thể chất một cách toàn
diện cho trẻ trường mầm non Hương Mai, cụ thể là lớp 5-6 tuổi A1 khu Tam
Hợp.
b. Qua đề tài trên nhằm tìm ra phương pháp phát triển giáo dục thể chất cân
đối nhất cho trẻ mầm non, qua đó nhằm nâng cao nghiệp vụ công tác và rút ra
được những bài học kinh nghiệp cho giáo viên.
c. Tìm ra biện pháp tốt nhất để thực hiện chuyên đề một số biện pháp và
hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất
cho trẻ mầu giáo 5-6 tuổi A1 khu tam hợp.
4. Phương pháp nghiên cứu :
a. Nghiên cứu đề tài.
- Nghiên cứu qua tài, sách, báo có nội dung hướng dẫn về giáo dục thể chất
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi khu Tam Hợp.
b. Phương pháp nghiên cứu qua thực tiễn.
- Theo rõi quan sát trẻ qua tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động
trong giáo dục thể chất cho trẻ mầu giáo 5-6 tuổi khu tam hợp.
- Trao đổi trực tiếp với phụ huynh về tình hình sức khỏe của học sinh tại gia
đình và cùng với giáo viên tại khu Tam Hợp về việc phát triển vận động trong
giáo dục thể chất cho trẻ mầu giáo 5-6 tuổi khu tam hợp.
- Qua các biện pháp đã thực hiện tổng hợp lại kết quả thực hiên trên trẻ được
thể hiển rõ trên biểu đồ.
PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận:
Quyết định 55 của bộ giáo dục quy định mục tiêu, kế hoạch đào tạo nhà trẻ
-Mẫu giáo 1990 trang 6 ghi rõ mục tiêu kế hoạchđào tạo giáo dục mầm non là
“hình thành ở trẻ những cơ sở đầu tiên của nhân cách con người mới Xã Hội Chủ
Nghĩa Việt Nam”.
- Khỏe mạnh, nhanh nhẹn, cơ thể phát triển hài hòa cân đối, giàu lòng
thương, biết quan tâm, giúp đỡ mọi người, thật thà lễ phép, yêu thích cái đẹp, biết
gìn giữ cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp xung quanh mình.
- Thông minh ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá, có một số kỹ năng sơ
đẳng cần thiết để vào trường phổ thông.
- Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể, đặc biệt là cơ thể của trẻ mầm
non và vai trò đó được các nhà khoa hoạc khẳng định ngay từ thế kỹ XVII. “cơ
thể không vận động giống như nước trong ao tù” và nguyên nhân chậm phát triển
của cơ thể hài nhi đó là do thiếu vận động. Ngày nay khoa học đã chức minh
được là phần lơn những trẻ ít vận động thì các vận động phức hợp và chức năng
thần kinh thực vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hoàn và hệ hô hấp
thường bị hạn chế và khả năng lao động chân tay bị giẩm sút, trong lượng cơ thể
tăng nhanh dẫn tới tình trạng béo phì như hiên nay.
Chính vì điều đo tôi nhận thây vận động có vai trò hết sức quan trọng đối
với sự phát triển của cơ thể, trong mỗi giai đoạn thì nhu cầu vận động của trẻ là
khác nhau. Vì vậy khi lập chương trình giáo dục thể chất nhằm phát triển vận
động cần dựa trên những cơ sở sau:
+ Các bài tập phải phù hợp với độ tuổi giúp trẻ thực hiện tốt và phát huy
được tính tích cực của trẻ.
+ Các bài tập có tác dụng bổ trợ cho nhau kích thích được nhiều bộ phận cuả
cơ thể tham ra qua đó thúc đây toàn bộ hệ cơ quan trong cơ thể.
+ Cần tăng cường ưu tiên nhóm cơ bắp còn yếu về mặt sinh lý và giáo dục
tư thế đúng cho trẻ, giúp thân hình của trẻ cân đối, các động tác nhẹ nhành chính
xác.
+ Cần chú ý đến phát triển tố chất vận động cho trẻ.
+ Phát triển vận động thông qua nhiều hình thức khác nhau như,thể dục
sáng, hoạt động thể dục, trò chơi vận động, trò chơi dân gian, góc vận động và
phát triển vận động.
Chính vì phát triển tính tích cực của phát triển vận động trong giáo dục thể
chất cho trẻ em cần được tiến hành một cách mạnh mẽ ,toàn diện ,cần được sự
quan tâm ủng hộ của toàn xã hội, tạo điều kiện cho trẻ phát triển về thể chất một
cách tốt nhất.
2. Thực trạng của vấn đề
Trường mầm non Hương Mai là một trường đạt chuẩn quốc gia là ngôi
trường luôn luốn cố gắng xây dựng phong trào thi đua dạy tốt, chăm sóc giáo dục
trẻ tốt của huyện Việt Yên và đã đạt là trường tiên tiến nhiều năm liên liên
tiếp,chất lượng giáo dục không ngừng được nâng cao chất lượng giáo dục. trong
các nội dung giáo dục thì giáo dục thể chất là một trong những nhiệm vụ trong
tâm của năm học 2014 - 2015 nó có ảnh hưởng rất lớn đêna sự phát triển đến sự
phát triển của trẻ nên là một trong những nhiệm vụ của ngành học mầm non đề
ra. lưu ý lớp tôi là một trong 6 lớp 5-6 tuổi của nhà trường được đầu tư các trang
thiêt bị nhằm phục vụ cho quá trình học tập của trẻ. Chính vì vậy tôi luôn mong
muốn mang lại cho các con một môi trường giáo dục tốt nhất, giúp cho các con
mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp biết quan tâm chia sẻ và có một sức khỏe tốt để
tham ra các hoạt động của lớp cũng như của trường tổ chức.
Thực hiện mục tiêu đó đầu năm tôi đã tiên hành khảo sát thực trạng của lớp
mình tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1 Thuận lợi
- Được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện trang bị đầy
đủ về cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho công tác giảng dạy.
- Phòng học rộng rãi dúng tiêu chuẩn, có các phòng chức năng riêng trong
đó có phòng giáo dục thể chất.
- Đội ngũ giáo viên đã có nhiều năm công tác trong nghề và có thành tích
nhiều năm luôn yêu nghề, mến trẻ.
- Sĩ số lớp vừa phải.
2.2 Khó khăn
- Sân tập không bằng phẳng, không có khu tập riêng biệt.
- Số lượng học sinh nam chiếm 2/3 số học sinh của cả lớp chính vì vậy các
cháu rất hiếu động và khó bảo.
- Đa số phụ huynh chưa quan tâm tới giáo dục phát triển thể chất cho trẻ,
nhiều trẻ thể lực còn yếu, mỗi khi thời tiết thay đổi tỉ lệ trẻ ốm còn nhiều.
- Một số dụng cụ chưa phù hợp, chưa đầy đủ, chưa phong phú.
- Nhận thức của phụ huynh về môn phát triển thể chất chưa quan trọng mà
chi là một môn phụ không cần quan tâm, mà chỉ thích cho con học chừ viết, làm
toán giống như lớp 1 phổ thông.
3. Biện pháp thực hiện
- Dựa vào mục tiêu giáo dục mầm non chung và yêu cầu cần đạt của lứa tuổi
mẫu giáo lớn nói riêng về nhận thức, trí tuệ, ngôn ngữ, đặc biệt là thể lực và các
nhu cầu của trẻ để từ đó tìm hiểu và đưa ra một số biện pháp và hình thức tổ chức
phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ. Đây là một vẫn
đề cần thiết vì nó mang lại cho mỗi trẻ niềm vui, sự tự tin, sự mạnh dạn và có một
sức khỏe tốt tham ra vào tất cả các hoạt động của lớp, trường cũng như của gia
đình.
3.1 Biện pháp 1: Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động và xây dựng góc
vận động
- Dựa trên kế hoạch xây dựng của nhà trường trong năm học và căn cứ vào
nội dung trong chương trình theo độ tuổi .Căn cứ vào thời gian, thời điểm thực
hiện bài tập vào giai đoạn nào trong chương trình của năm học. Căn cứ vào mức
độ phát triển và thực tế của trẻ, tôi đã xây dựng kế hoạch nội dung các vận động
tập luyện cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập và sắp xếp theo trình tự để
đưa và hướng dẫn trẻ cho phù hợp đi từ rễ đến khó. Phát triển những vận động
mà trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho những kĩ năng vận động cao hơn. Nội dung
trong chương trình đã được trình bày theo từng loại vận động, theo mức độ, từ dễ
đến khó, đồng thời phù hợp với từng chủ đề chủ điểm, phù hớp với hoạt động
khác, sự kiện, khi lập được kế hoạch tổ chức tôi thấy rất yên tâm và hiệu quả.
+ Ví dụ: kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động, thể
chất, cho trẻ năm học 2014-2015.
Stt Chủ đề Nội dung Yêu cầu cần đạt
1 Trường mâm
non
- đi trên dây (đặt dây
trên mặt sàn)
- Tung bóng và bắt
bóng cùng cô.
- biết đi 2 chân nối gót nhau
và đi trên dây
- Tung bóng lên cao,tung
thẳng hướng và bắt bóng bằng
2 tay.
2
2
Bản thân - đi trên ghế thể dục
- đi trên ghế thể dục đầu
đội túi cát .
- Bò bằng bàn tay,bàn
chân 4-5m và chui qua
cổng.
- Ném bóng bằng 2 tay.
- Trẻ biết giữ thăng băng khi
đi trên ghế thể dục.
- Đi thăng bằng trên ghế
không làm rơi túi cát.
- Biết kết hợp bàn tay bàn
chân bò qua cổng không làm
đổ cổng.
- Biết ném bóng bằng 2 tay
3
3
3
Gia đình - Đi nối gót bàn chân
tiến lùi.
- Đập và bắt bóng.
- Tại chỗ.
- Bật sâu 25cm
- Ném xa bằng 1 tay,
chạy nhanh 15m
- Đi nối gót chân đầu chân
này nối gót chân kia,tiến về
phía trước,lùi về phía sau.
- Đập bóng tại chỗ khi bóng
nẩy lên thì bắt bóng bằng 2
tay.
- Biết nhún bật và tiếp đất
bằng 2 nửa bàn chân trên sau
là gót chân.
- Biết cách cầm bao cát ném
về phía trước sau đó chạy
nhanh.
2
4
4
Nghề nghiệp - Bò dích rắc bằng bàn
tay, bàn chân qua 5-6
hộp
- Trườn sấp trèo qua
ghế thể dục (t1)
-trườn sấp trèo qua
ghế thể dục (t2)
- Bò chui qua ống
dài(1,5 m x 0,6 m)
- Bò luôn phiên tay nọ chân
kia.
- Biết trườn qua ghế thể dục.
- Trẻ thành thạo trườn qua
ghế thể dục.
- Trẻ tự tin bò qua ông dài.
5
5
5
5
Thế giới động
vật
- Trèo lên xuống 7 dóng
thang.
- Ném xa bằng 2 tay.
- Bật sâu 25 cm(t2).
- Bật tách và khép chân
qua 5 ô.
- Trèo lên bằng tay nọ chân
kia.
- Biết cách cầm túi cayts bằng
2 tay và ném về phía trước.
- Lấy đà nhún bật và tiếp đât
bằng 2 nửa bàn chân trên sau
đó gót chân và giữ thăng
bằng.
- Bật liên tục tách và khép
chân đúng ô.
6 Thế giới thực - Bò đích rắc qua 7 - Biết bò qua khe của hộp
6
vật điểm.
- Đi, chạy thay đổi tốc
độ,hướng dích rắc theo
hiệu lệnh.
- Trèo lên xuống ghế.
- Lăn bóng bằng 2 tay
và đi theo bóng.
- Ném trúng đích nằm
ngang.
không chạm hộp.
- Biết cách đi và kết hợp chạy
theo hướng dích rắc.
- Trẻ trèo lên xuống kết hợp
tay chân.
- Trẻ dùng tay lăn bóng 1
cách khéo léo.
- Ném trúng bao cát vào đích.
7
7
Phương tiện
giao thông
- Ném trúng đích thẳng
đứng (t1)
- Ném trúng đích thẳng
đưng (t2)
- Bật tách và khép chân
qua 7 ô.
- Rẻ cầm bao cát và ném vào
đích.
- Trẻ có kỹ năng cầm bao cát
và nén trúng vào đích thẳng
đứng.
- Trẻ có kỹ năng bật tách và
khép chân.
8
8
Các hiện tượng
tự nhiên
- Bật qua vật cản 15-
20cm.
- Bật xa tối thiểu 24-
50cm.
- Trẻ khéo léo bật qua vật
cản.
- Trẻ biết nhún bật .
9
9
Quê hương - đất
nước - Bác Hồ
- Chuyền bóng qua đầu,
qua chân
- Bật nhảy từ trên cao
xuống 40-45cm.
- Trẻ cầm bóng chuyền qua
đầu và qua chân.
- Trẻ nhún bật và giừ thăng
bằng.
1
10
Trường tiểu học - Nhảy lò cò 5 bước liên
tục.
- Chuyền bóng bên phải
bên trái.
- Trẻ biết giữ thăng bằng và
nhún bật.
- Biết chuyền bóng và đỡ
bóng.
Sau khi xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ tôi tiếp
tục xây dựng ‘’góc vận động’’ đê thuận tiện cho sử dụng và tuyên chuyền phụ
huynh. tôi chọn vị trí gần cửa lớp. tôi xắp xếp các đồ dùng, dụng cụ để cho trẻ dễ
lấy, để sử dụng, để phục vụ cho các hoạt động như thể dục sáng, giờ hoạt động
thể dục, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, trẻ có thể lấy đồ dùng, đồ chơi phù
hợp với vận động mà giáo viên yêu cầu, bên cạnh đo phục vụ cho hoạt động khi
phụ huynh đón trẻ, trẻ tham ra vận động trong thời gian chờ bố mẹ tới đón. Khi
xây dựng góc vận động tôi nhận thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, trẻ hứng thú
tham ra các hoạt động, phát huy được tính tích cực của trẻ, đồng thơi phụ huynh
thấy rò được tầm quan trọng của giáo dục thể chất, họ quan tâm hơn tới sự vận
động của con mình, xem con minh hoạt động vận động họ thấy kĩ năng vận động
của con qua đó nhận thấy con mình có thực hiện được các vận động đó không.
Xây dựng góc vận động
3.2 Biện pháp 2: tìm hiểu và thống nhất với giáo viên.
- Sau khi lập kế hoạch và xây dựng góc vận động cho trẻ của lớp mình tôi
chao đôi cùng cô Hoan và cô Thu Hà để tìm ra biện pháp phát triển thể chất và
có sự thống nhất cách thực hiện. cô Thu Hà với chuyên môn kinh nghiệm lâu
năm ở lớp mầu giáo lớn cùng với sự năng động, nhiệt tình, yêu mến trẻ của cô
Hoan
chúng tôi đã tìm ra những hình thức cho trẻ tham ra vận động trong cũng
như ngoài tiết học đa thu hút sự tham ra nhiệt tình và hứng thú của trẻ .và đặc
biệt hơn khi đã thống nhất biện pháp giáo dục thể chất thì khi thực hiện bài học
cho trẻ cũng có thể cảm thụ kiến thức đến trẻ một cách tốt nhất.
Giáo viên trao đổi về cách tổ chức
3.3 Biện pháp 3: Tập luyện thể dục sáng thường xuyên liên tục và đúng giờ.
- Như chúng ta ta đã biết sau một thơi gian nghỉ ngơi các cơ quan vận động
của cơ thể chưa khởi động lại được chính vì vậy thể dục sáng có vai trò hết sức
quan trọng đôi với trẻ hàng ngày có ý nghĩa to lớn về giáo dục và sức khỏe cho
trẻ em, đặc biệt là trẻ mầu giáo đang trong giai đoạn phát triển mạnh nhất cua
cuộc đời, buổi sáng sau một giấc ngủ trẻ dậy tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy sự
sảng khoái cho cả ngày.
- Tập luyện thường xuyên như vậy, cơ thể của trẻ nâng cao hoạt động của
các cơ quan của cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kỹ năng vận động cần thiết,
củng cố nhóm cơ, hình thành tư thế đúng đắn. Vì vậy cho trẻ tập thể dục sáng
hàng ngày thường xuyên và liên tục vào một thời gian nhất định sau giờ đón trẻ.
Thời gian tập khoảng 10-15 phút, trang bị dụng cụ như gậy, nơ, vòng, cờ…thể
dục phù hợp với động tác để tạo hứng thú cho trẻ tập. Khi trẻ tập giáo viên quan
sát cách đứng của trẻ, tư thế đầu, vai mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần
đứng thẳng, vai thả đều, không lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu giữ
cho tư thế thuộc vào tính chất mỗi động tác, cũng như trình độ thể lực của trẻ.
những bài tập khó có khối lượng vận động chỉ nên lặp lại 2-3 lần. Chọn động
tác và sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy định. Trước hết động tác phù
hợp và hấp dẫn đối với trẻ em. Bài tập phải có động tác hoàn thiện kỹ năng đi,
chạy, trèo, ném thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, để thúc đẩy sự hoạt động tích
cực của các cơ quan hô hấp. hệ tuần hoàn của cơ thể.
Trẻ tập thể dục sáng với vòng
3.4 Biện pháp 4 : Lựa chọn hình thức tổ chức phong phú đa dạng.
- Viêc tổ chức các hình thức tiết học làm sao phong phú đa dạng tào cho
trẻ hứng thú trong hoạt động vận động là một yếu tố quan trong cho qua trình
thực hiện của giáo viên. Giáo viên cần tiến hành nhiều hình thức trong tiết học
cũng như ngoài tiết học bao gồm thể dục sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi
vận động, dạo chơi thăm quan,những hình thức tiết học là cơ bản vì tiết học thể
dục rèn luyện kỹ năng, kỹ sảo vận động được truyền thụ một cách có mục đích,
hệ thống và tổ chức có kế hoạch. Toàn bộ nội dung giáo dục thể chất diễn ra
trên tiết học và có các hình thức rèn luyện khác nhau chính vì vậy hiệu quả của
việc phát triển tính tích cực vận động, không chỉ phụ thuộc vào cách lựa chọn
các phương pháp dậy học, mà còn phụ thuộc đáng kể vào hình thức dậy học vì
vậy trong tiết học giáo dục thể chất tôi đã sử dụng các hình thức sau:
3.4.1 Hình thức tập cả lớp đồng loạt.
- Khi áp dụng hình thức này có nghĩa là cho tất cả các trẻ cùng thực hiện
một bài vận động giống nhau, chính là hình thức giáo viên cùng một lúc chỉ đạo
toàn bộ trẻ, tăng lượng vận động, tạo điều kiện củng cố kỹ năng vận động phát
triển tính tập thể, khả năng phối hợp vận động khi thực hiện bài tập.
Ví dụ: khi dậy trẻ bài tập ‘’ bật tách và khép chân ‘’ tôi cho trẻ đồng loạt
tập tại chỗ.
Trẻ bật tách và khép chân
3.4.2 Hình thức tập cả lớp nối tiếp.
- Khi áp dụng hình thức này tôi cho trẻ thực hiện một bài tập, liên tiếp trẻ
nọ nối tiếp trẻ kia, có thể một nhóm có từ 3-5 trẻ, trẻ tập xong bài tập nối tiếp
đến nhóm khác, cứ như vậy giống như tập quay vòng. Khi tập theo nhóm nối
tiếp trẻ rất hứng thú và thi đua qua đó kích thích tính tích cực của trẻ.
Trẻ tập nối tiếp
3.4.3 Hình thức tập cá nhân.
- Khi áp dụng hình thức này, trẻ tập lần lượt một bài tập, giáo viên hướng
dẫn kiểm tra chất lượng bài tập, các trẻ còn lại quan sát và nhận xét ưu, nhược
điểm của trẻ khi thực hiện bài tập.
3.5 Biện pháp 5: sử dụng đồ dùng trực quan.
Trẻ mầm non có tư duy và nhận thức theo lối trực quan cảm tính, vì vậy mọi
hoạt động giảng dạy đối với lứa tuổi này đều cần phải sử dụng những mẫu trực
tiếp và hấp dẫn. Có hai hình thức giảng dậy trực quan là làm mẫu trực tiếp cho trẻ
quan sát (trực quan trực tiếp) và dùng lời nói để mô tả động tác kèm với phim,
ảnh, mô hình cho trẻ hình dung ra cách tập (trực quan gián tiếp). Khi giảng dạy
giáo dục thể chất cho trẻ cô cần phải phối hợp vận dụng hai loại trực quan trên,
nhất là ở giai đoạn đầu khi mới học động tác vì ở giai đoạn này, nguyên tắc trực
quan là tiền đề để trẻ tập và làm quen với động tác mới.
3.6 Biện pháp 6: Xây dựng bài tập vận động đảm bảo tính khoa học và hệ
thống, đảm bảo tính vừa sức và coi trọng đặc điểm cá nhân của trẻ.
Xuất phát từ đặc điểm sinh lý lứa tuổi mầm non, sức khỏe, trình độ, khả
năng tiếp thu của trẻ vì vậy giáo viên cần phải xây dựng bài tập sao cho phù hợp
cân đối giữa vận động chân, tay để phát huy được cái tố chất nhanh, mạnh, bền,
khéo của cơ thể…Việc giảng dạy giáo dục thể chất cần phải có hệ thống cụ thể,
toàn diện và cần nâng dần độ khó của các bài tập để cơ thể trẻ quen dần với các
vận động, các hệ thống cơ quan của cơ thể tăng dần khả năng thích ứng. Trong
khi đưa vào giảng dạy cũng cần lưu ý xây dựng bài tập từ dễ đến khó, từ đơn giản
đến phức tạp và phải thường xuyên luyện tập, thường xuyên theo dõi cập nhật
tình trạng phát triển của trẻ để làm cơ sở xây dựng hệ thống tập luyện sau. Khi
giảng dạy giáo dục thể chất, cần phải hiểu rõ đặc điểm cá nhân của trẻ để từ đó
xây dựng chương trình vận động sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của trẻ.
Nếu bài dạy có nội dung quá đơn giản, khối lượng vận động quá ít sẽ khiến tác
dụng rèn luyện của cơ thể không cao và cũng khiến cho người tập không hứng
thú. Ngược lại, nếu nội dung và lượng vận động quá cao sẽ khiến cho trẻ sợ hãi
và không tiếp thu được bài tập. Bên cạnh đó trong một lớp học trình độ và sức
khỏe của học sinh không đồng đều, giáo viên ngoài quan tâm đến sức khỏe chung
của cả lớp còn cần phải tìm biện pháp riêng phù hợp với những trẻ cá biệt. Biện
pháp này thực hiện trên sự quan tâm của giáo viên đối với từng cá nhân trẻ.
Cá nhân trẻ thực hiện
3.7 Biện pháp 7: Lồng ghép các bài hát vào tiết thể dục.
Theo chương trình giáo dục mầm non cấu trúc một tiết học giáo dục thể chất
gồm 3 phần: Phần khởi động, trọng động và hồi tĩnh. Thường thì các giáo viên tổ
chức phần khởi động cho trẻ theo bài hát ‘’Một đoàn tàu’’ đi các kiểu chân sau
đó về hàng tập bài phát triển chung là các động tác : tay – chân – thân - bật với
nhịp hô của cô…nếu tiết thể dục nào cũng cho trẻ tập như vậy thì trẻ sẽ chán, uể
oải trong giờ học, không phát huy tính tích cực vận động ở trẻ, trẻ sẽ không đạt
chỉ số 14 (tham gia hoạt động học tập liên tục và không có biểu hiện mệt mỏi
trong khoảng 30 phút) vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa âm nhạc vào trong giờ dạy thể
dục, cụ thể phần khởi động tôi dẫn dắt hoặc kể câu chuyện phù hợp với chủ đề và
đi khởi động kết hợp các kiểu chân sau đó cho trẻ về đội hình hàng dọc điểm số,
tách hàng để tập bài tập phát triển chung. Bài tập phát triển chung tôi lựa chọn
với các bài hát phù hợp với các chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề các hiện tượng tự nhiên tôi chọn bài hát erobic ‘’Trời nắng
trời mưa’’phù hợp với các vận động tay – chân – thân – bật có nhịp đầy đủ, có
động tác nhấn mạnh. Khi tập cùng bài hát trẻ rất hào hứng thực hiện bài tập của
mình. Đến phần hồi tĩnh tôi cho trẻ vận động nhẹ nhàng, kết hợp trên nền nhạc du
dương tạo cảm giác cho trẻ thấy thoải mái vui vẻ. Khi đưa biện pháp này vào
trong hoạt động giáo dục thể chất tôi thấy trẻ lớp tôi học tốt hơn, hứng thú hơn,
kỹ năng của trẻ được nâng lên rõ rệt.
3.8 Biện pháp 8: Xây dựng kế hoạch phát triển vận động giao lưu với các
lớp khác trong khối.
Hoạt động phát triển vận động có tính chất tham gia học tập vui chơi của các
bạn không chỉ lớp mình mà còn mở rộng mối quan hệ bạn bè không những ở lớp
mà với các bạn ở lớp khác để giao lưu học hỏi giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong
giao tiếp vì vậy tôi mạnh dạn xây dựng kế hoạch phát triển vận động giao lưu
giữa hai lớp trong khối.
Ví dụ : Vào ngày tết trung thu tôi tổ chức cho trẻ thi kéo co giữa hai lớp mẫu
giáo lớn. Khi tham gia trẻ rất phấn khởi vận động hết sức có tinh thần đoàn kết để
giành chiến thắng về đội mình.
Thi đua 2 lớp
3.9 Biện pháp 9: Trẻ vận động mọi lúc mọi nơi.
Biện pháp này rất cần thiết và hiệu quả nó củng cố cho bài tập trước duy trì
thói quen vận động, đồng thời củng cố sự bền vững những thói quen này trong
cơ thể. Để vận dụng biện pháp này trong giảng dạy giáo dục thể chất, giáo viên
cần cho trẻ tập đi tập lại động tác thật nhiều lần, để hình thành phản xạ có điều
kiện của trẻ với động tác đó. Nhờ việc củng cố bài tập vận động, trẻ có trong
mình những vận động cơ bản rất chắc chắn, có tính ứng dụng cao trong tương
lai vì vậy tổ chức cho trẻ tham gia vận động mọi lúc mọi nơi là yếu tố quan
trọng có tính quyết định củng cố cho vận động trước.
Cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời giáo viên tổ chức bằng các hình thức
vận động dưới trò chơi qua đó củng cố lại kiến thức của hoạt động học.
Trẻ vận động mọi nơi
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm :
Qua quá trình tổ chức cho trẻ tham gia vận động trong giáo dục thể chất với
các biện pháp tôi nêu ở phần trên, trẻ lớp 5-6 tuổi A1 đã mạnh dạn hơn trong tất
cả các hoạt động, những trẻ nhút nhát tự tin, không e dè sợ sệt nữa. Đa số trẻ đều
có kiến thức kỹ năng tập các bài vận động. Những trẻ lười vận động đến bây giờ
đã chăm chỉ luyện tập hơn, có lúc các trẻ tự giác ra góc vận động lấy đồ dùng ra
và tự tập với nhau ngay cả khi giờ trả trẻ có nhiều trẻ được bố mẹ đón ra ngoài,
cho chơi đồ dùng ngoài trời nhưng có những trẻ vào sân vận động của nhà trường
tự giác lấy đồ dùng để tập luyện. Từ đó phụ huynh cũng quan tâm hơn đến khả
năng vận động của con mình.
Kết quả khi sử dụng các biện pháp trên như sau :
Nội dung Đầu năm Cuối năm
Sự tập trung chú ý, hứng thú của trẻ khi tham
gia vận động
30% 95%
Trẻ tích cực tự giác trong giờ học 25% 90%
Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, có thể lực tốt 65% 95%
Trẻ có các kỹ năng, kỹ xảo vận động tốt 40% 97%
BIỂU ĐỒ THỂ HIỆN KẾT QUẢ
PHẦN KẾT LUẬN
Qua một năm nghiên cứu ‘’ một số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm
phát triển tích tích cực vận đông trong phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi ‘’. Tôi
thấy các cháu lớp tôi đã tiến bộ lên rất nhiều, mạnh dạn, tự tin, khỏe mạnh thích
học thể dục, chăm chỉ luyện tập để có sức khỏe tốt hơn .
1. bài học kinh nghiệm.
Trải qua thực tiễn sử dụng một số biện pháp và hình thức phát triển tính tích
cực vận động trong giáo dục thể chất tôi rút ra được một số kinh nghiệm cho bản
thân:
- Trước hết phải lấp kế hoạch cho các bài tập vận động.
- Sau khi có kế hoạch phải thống nhất với giáo trong lớp về nội dung thức,
tổ chức cho các hoạt động sao cho phù hợp.
- Sau khi thống nhất sẽ xây dựng góc vận động trong lớp học.
- Khi tổ chức các hình thức phát triên thể chất cần tổ chức duwoisthức
phong phú.
- Cần nắn được tâm sinh lý của trẻ từ đó tìm ra biện pháp phù hợp và phát
huy được tính tích cực của trẻ.
- Tổ chức cho trẻ thể dục sáng thường xuyên liên tục, đều dặn, đúng giờ.
- Để giờ hoạt động không mệt mỏi, kết hợp với nhạc sẽ tao cho trẻ cảm giác
tự tin vui vẻ, sảng khoái.
- Hoạt động vận động để rèn luyện sức khỏe vì vậy cần thực hiện mọi lúc
mọi nơi.
- Xây dựng bài tập vận động đảm bảo tinh khoa học, vừa sức coi trọng đặc
điểm cá nhân.
- Vận động mang tinh thi đua vi vậy giáo viên cần tổ chức cho trẻ giáo lưu
giữa các lớp cùng độ tuổi.
Trên đây là một số bài học kinh nghiệm mà bản thân tôi đã rút ra được từ
việc tổ chức các hoạt động giáo dục thể chất tại trường mầm non, bên cạch những
kết quả đạt được là trẻ mạnh dạn, tự tin, khỏe manh, nhanh nhẹn, phát triển tốt về
về thể chất nhưng vẫn không tránh khỏi những hạn chế. Rất mong sự đóng góp
của ban giám hiệu của các chị em trong trường.
2. ý nghĩa của sáng kiếm kinh nghiệm.
Qua một năm nghiên cứu đề tài ‘’ một số biện pháp và hình thức tổ chức
nhằm phát triển tích tích cực vận động trong phát triển thể chất cho trẻ 5-6
tuổi ‘’. Tôi nhận thấy được tích tích cực tham ra vận động của trẻ, quá trình vận
động của trẻ hứng thú và tự tin, mạnh dạn hơn rất nhiều tạo cho tiết học sôi nổi
cô và trẻ vui vẻ và thoải mái hơn. Bản thân cô cúng thấy dễ thực hiện môm học
và hiệu quả cao hơn trên trẻ.
3. Khả năng ứng dụng và triển khai.
Sau khi nghiên cứu ‘’Biện pháp và hình thức tổ chức phát triển tính tích cực
vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ 5-6 tuổi’’. kết quả đánh giá trên trẻ rất
khả quan, tôi được các đồng nghiệp ủng hộ và sự giúp đỡ nhiệt tình của ban
giám hiệu, tôi rất mong đề tài của tôi sẽ được đưa vào thực hiện chính thức vào
năm hoạc mới.
4. Những kiến nghị đề xuất.
Sau khi nghiên cứu đề tài trên bản thân tôi có ý kiến đề xuất với Sở giáo dục
Bắc Giang, Phòng giáo dục đào tạo Việt Yên cung cấp thêm tài liệu có liên quan
tới phát triển tích tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ, thường xuyên
mở các buổi tập huấn cũng như chuyên đề dể cho giáo viên tham qua, học hỏi và
giáo lưu để tìm ra biện pháp phát triển thể chất tốt nhất cho trẻ. Để áp dụng sáng
kiến kinh nghiệm có hiệu quả nhất.
Hương mai, ngày 20 tháng 05 năm 2015
(người viết)
Giáp Thị Ánh
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.hướng dẫn thực hiện đổi mới hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục
phát triển vận động cho trẻ mầm non( NXB giáo dục việt nam -2015)
2.hướng dẫn thực hiện chăm sóc giáo dục mầm non độ tuổi 5-6 tuổi theo
hướng đổi mới.(NXB giáo dục việt nam 2009)
3.hướng dẫn thực hiện đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục độ
tuổi 5-6 tuổi(NXB giáo dục việt nam 2007)
4. nguồn tư liệu trên intenet.
5. tuyển tập các trò chơi , câu đó, bài hát theo chủ đề 5-6 tuổi ( Viện chiến
lược và chương trinh giáo dục -2008)