Nghiên cứu ứng dụng các bài tập phát triển sức bật cho nam vận động viên bóng chuyền – đội tuyển học sinh trường trung học phổ thông nguyễn văn cừ tỉnh quảng nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG CÁC BÀI TẬP PHÁT TRIỂN SỨC
BẬT CHO NAM VẬN ĐỘNG VIÊN BÓNG CHUYỀN – ĐỘI
TUYỂN HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
NGUYỄN VĂN CỪ - TỈNH QUẢNG NAM
Giảng viên hướng dẫn : Th.S Phạm Thị Nghi
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Văn Biển
Lớp : 10 STQ
Đà Nẵng, tháng 5 năm 2014
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên cho phép em gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc
đối với các thầy cô trường Đại học Sư Phạm – Đại Học Đà Nẵng, quý thầy cô
khoa Giáo dục Chính trị, xin chân thành cảm ơn quý thầy cô hiện đang công
tác tại Trung tâm Giáo dục Thể chất - Đại học Đà Nẵng.
Xin gửi lời cảm ơn đến Ban giám Hiệu trường THPT Nguyễn Văn Cừ,
quý thầy cô trong tổ Thể dục cùng các em học sinh thuộc vận động viên của
trường.
Đây là bước đầu nghiên cứu khoa học, do trình độ lý luận cũng như kinh
nghiệm thực tiễn của bản thân còn hạn chế nên bài báo cáo của em không thể
tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp từ
quý Thầy, Cô.
Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
Nguyễn Văn Biển
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1

1. Đặt vấn đề 1
2. Mục đích nghiên cứu 3
3. Giả thiết khoa học của đề tài 4
4. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài 4
5. Nhiệm vụ 4
6. Phương pháp nghiên cứu 5
6.1. Phương pháp đọc, phân tích, tổng hợp tài liệu 5
6.2. Phương pháp quan sát sư phạm 5
6.3.Phương pháp phỏng vấn – tọa đàm 5
6.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm 6
6.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm 6
6.6. Phương pháp toán học thống kê 7
7. Tổ chức nghiên cứu 8
7.1. Đối tượng nghiên cứu 8
7.2. Thời gian nghiên cứu 8
7.3. Trang thiết bị nghiên cứu 9
7.4. Địa điểm 9
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 10
1.1. Sức bật và những yếu tố chi phối sức bật 10
1.1.1. Khái niệm về sức bật 10
1.1.2. Ý nghĩa của sức bật trong tập luyện và thi đấu bóng chuyền 10
1.1.3. Vai trò sức bật trong tập luyện và thi đấu bóng chuyền. 12
1.1.4. Những nhân tố chi phối tới sức bật 14
1.2. Đặc điểm môn bóng chuyền. 16
1.3. Nguyên tắc tập luyện 18
1.4. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi từ 16 – 19 19
1.4.1. Về mặt tâm lý 19
1.4.2. Về mặt sinh lý 20
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 23
2.1.Cơ sở lý luận 23

2.1.1. Quan điểm đường lối của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề giáo dục thể
chất trường học 23
2.1.2. Tổ chức đội tuyển trong học sinh một nhân tố góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục trong trường THPT Nguyễn Văn Cừ 25
2.1.3. Quan điểm về yếu tố sức bật 26
2.1.4. Phương pháp tập luyện phát triển sức mạnh tốc độ( sức bật) 27
2.1.5. Phương pháp kiểm tra sức bật trong bóng chuyền 31
2.2. Cơ sở thực tiễn 32
2.2.1. Sức bật nội dung quan trọng trong huấn luyện thể lực cho vận
động viên bóng chuyền 32
2.2.2. Thực trạng sức bật của các vận động viên nam bóng chuyền - Đội
tuyển học sinh THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam. 34
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN 36
3.1 Nhiệm vụ 1: Thực trạng việc sử dụng các bài tập nhằm phát triển sức
bật cho nam vận động viên bóng chuyền – Đội tuyển học sinh trường
THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam. 36
3.1.1 Thực trạng công tác giảng dạy thể dục thể thao nói chung và huấn
luyện bóng chuyền nói riêng của trường THPT Nguyễn Văn Cừ. 36
3.1.2 Cơ sở vật chất và số lượng giáo viên phục vụ công tác giảng dạy
môn giáo GDTC tại trường THPT Nguyễn Văn Cừ. 37
3.1.3. Thực trạng sử dụng các bài tập phát triển sức bật cho nam vận
động viên bóng chuyền trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam 39
3.2. Nhiệm vụ 2: Lựa chọn các bài tập phát triển sức bật cho nam vận
động viên - Đội tuyển học sinh trường trung học phổ thông Nguyễn Văn
Cừ - Quảng Nam 40
3.2.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn để lựa chọn các bài tập phát triển sức bật
nhằm nâng cao hiệu quả huấn luyện cho nam VĐV bóng chuyền trường
THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam. 40
3.2.2 Lựa chọn các bài tập nhằm phát triển sức bật cho nam VĐV bóng
chuyền học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam. 41

3. Nhiệm vụ 3: Thực nghiệm và đánh giá kết quả các bài tập 58
3.3.1. Phân tích các chỉ số thực nghiệm 58
3.3.1.1. Sức khỏe và trình độ sức bật VĐV nhóm thực nghiệm và nhóm đối
chứng trước thực nghiệm 58
3.3.1.2. Đối chiếu kết quả các chỉ số thu được sau thực nghiệm sư phạm với
trước thực nghiệm sư phạm của nhóm đối chứng thực hiện các bài tập theo
nội dung chương trình huấn luyện hiện hành. 62
3.3.1.3.Đối chiếu kết quả các chỉ số thu được sau thực nghiệm sư phạm với
trước thực nghiệm của nhóm thực nghiệm thực hiện các bài tập đề xuất. 63
3.3.1.4. So sánh để đánh giá sự phát triển của các chỉ tiêu chức năng
(mạch, huyết áp), trình độ sức bật của hai nhóm sau 6 tuần thực nghiệm 65
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 68
1. Kết luận: 68
2. Kiến nghị: 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO 70
PHỤ LỤC………………………………………………………………… 72
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
TÊN B
ẢNG
TRANG
B
ảng 1
K
ết quả tổng hợp các ý kiến đ
ã
đ
ư
ợc phỏng vấn
33

Bảng 2
Th
ực trạng sức bậ
t c
ủa nam VĐV
-
Đ
ội tuyển học s
inh
THPT Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam. 35
Bảng 3
Cơ s
ở
v
ật chất phục vụ công tác giảng d
ạy v
à hu
ấn
luyện TDTT của trường THPT Nguyễn Văn Cừ -
Quảng Nam.
37
Bảng 4
Th
ống k
ê s
ố l
ư
ợng v
à trình
đ

ộ cán bộ giáo vi
ên b
ộ môn
thể dục của trường. 38
Bảng 5
Phân b
ố LVĐ các b
ài t
ập phát triển sức bật đ
ư
ợc sử
dụng trong huấn luyện VĐV bóng chuyền tại trường
THPT Nguyễn Văn Cừ.
39
Bảng 6
K
ết quả phỏng vấn đánh giá mức độ ph
ù h
ợp của các
bài tập nhằm phát triển sức bật cho nam VĐV bóng
chuyền – Đội tuyển học sinh trường THPT Nguyễn Văn
Cừ – Tỉnh Quảng Nam.
44
Bảng 7
K
ết quả các b
ài t
ập phát triển sức bật cho nam VĐV
–
Đội tuyển học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ được

tán thành.
47
Bảng 8
Phân b
ố l
ư
ợng vận động cho các b
ài t
ập phát triển sức
bật cho nam VĐV bóng chuyền học sinh trường THPT
Nguyễn Văn Cừ - Quảng Nam.
49
Bảng 9
K
ết quả các chỉ số tim mạch của VĐV đội tuyển bóng
chuyền nam học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ -
Tỉnh Quảng Nam (nhóm thực nghiệm và nhóm đối
chứng).
60
B
ảng 10
Trình
đ
ộ sức bật của VĐV đội tuyển bóng chuyền nam
học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ -Tỉnh Quảng
Nam (nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng).
61
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
TDTT : Thể dục thể thao

GDTC : Giáo dục thể chất
GD & ĐT : Giáo dục và đào tạo
CT : Chỉ thị
GV : Giáo viên
THPT : Trung học phổ thông
VĐV : Vận động viên
TW : Trung ương
BGH : Ban giám hiệu
TTN : Trước thực nghiệm
STN : Sau thực nghiệm
Trang 1
MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Bóng chuyền là một trong những môn thể thao quần chúng đang được
phát triển rộng rãi và phổ biến trên toàn thế giới. Bóng chuyền xuất hiện lần
đầu tiên ở nước ta vào những năm 1922. Tuy gặp nhiều khó khăn và trải qua
những bước thăng trầm của lịch sử đất nước, môn bóng chuyền vẫn không
ngừng được duy trì, củng cố và phát triển. Hình ảnh Bác Hồ tập luyện bóng
chuyền ở Chiến khu trong những lúc thư giãn cũng làm gia tăng sự am hiểu
và lòng hâm mộ của người dân về môn thể thao này. Chính vì thế mà bóng
chuyền ở Việt Nam đã phát triển khá rộng khắp trong nhân dân, bởi lẽ đơn
giản là vì tập môn bóng chuyền ngoài tác dụng nâng cao sức khỏe, phát triển
các tố chất thể lực như: sức nhanh, sức mạnh, sức bền và sự khéo léo, thì nó
còn rèn luyện và phát triển các kỹ năng sống cơ bản như: kỹ năng phối hợp,
hợp tác, làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng làm chủ và hoàn thiện bản
thân, vươn lên, tự chủ, tự tin, tích cực, sáng tạo, kiên trì, bền bỉ trong quá
trình tập luyện và thi đấu.
Luyện tập và thi đấu bóng chuyền là hoạt động toàn thân, trong đó chủ
yếu là bàn tay và cẳng tay tiếp xúc bóng. Khi thi đấu kỹ chiến thuật luôn thay
đổi, biến hóa đa dạng, nhưng vẫn mang tính liên hoàn và nhịp điệu. Chính vì

vậy, mà thi đấu bóng chuyền thường diễn ra sôi nổi và có tính hấp dẫn cao,
tính đối kháng, đặc biệt là sự tranh chấp trên lưới diễn ra liên tục. Hoạt động
bóng chuyền là hoạt động không có chu kỳ, trong thi đấu thường xuyên có
các tình huống khác nhau xảy ra và diễn biến liên tục. Vị trí thi đấu của các
cầu thủ trên sân luân phiên thay đổi sau mỗi lần giành quyền phát bóng. Do
vậy, mỗi cầu thủ bóng chuyền phải có thể lực, trình độ kỹ thuật toàn diện, biết
vận dụng nhiều tư thế và kỹ thật đánh bóng khác nhau, có như vậy mới hoàn
thành được chức năng, nhiệm vụ ở bất kỳ vị trí nào trên sân.
Ngày nay, xu thế bóng chuyền hiện đại là tấn công chiếm ưu thế hơn
phòng thủ. Hoàn thiện tấn công trong bóng chuyền hiện đại là nhờ khả năng
Trang 2
phối hợp tấn công nhanh với tín hiệu, tấn công từ tuyến hai và ba càng được
sử dụng rộng rãi. Lối đánh tốc độ bất ngờ chạy lên đập giả, nhảy giả thường là
đập nhảy một chân. Phản công liên tục, tối đa có hiệu quả và tạo áp lực lâu
dài cho đối phương. Một trong những yếu tố quyết định đến sự thành công
của một pha bóng đó là động tác tấn công trên lưới, nhờ có những cú tấn công
quyết định, hiệu quả của các kỹ thuật tấn công mà trận đấu được kết thúc
nhanh hay chậm, thắng lợi hay thất bại. Như vậy, ngoài trình độ điêu luyện về
kỹ chiến thuật thì người tập phải có trình độ thể lực, đặc biệt là sức mạnh tốc
độ tốt mới hoàn thành được nhiệm vụ đề ra.
Sức mạnh tốc độ được hiểu là năng lực nhanh - mạnh hay nói cách khác
chính là sức bật. Sức bật là năng lực thực hiện bật để nâng trọng tâm cơ thể
lên cao hoặc ra xa một cách nhanh nhất. Trong thi đấu bóng chuyền thì sức
bật của VĐV rất có ý nghĩa trong các tình huống đối kháng với đấu thủ. Nó
rất cần thiết khi thực hiện các thao tác kỹ thuật như phát, chuyền và nhất là
khâu đập bóng. Sức bật tốt sẽ mở rộng được tầm quan sát trên không và tăng
uy lực tấn công.
Trong những năm gần đây, môn thể thao bóng chuyền ở nước ta phát
triển đồng đều cả về mở rộng và nâng cao. Đặc biệt kỹ chiến thuật mới cũng
đã được đưa vào sử dụng. Phương thức tổ chức thi đấu phù hợp đã tạo điều

kiện cho môn bóng chuyền phát triển mạnh trong cả nước, được người dân
ủng hộ, góp phần vào việc nâng cao đời sống văn hóa xã hội.
Tại trường học các cấp thì môn bóng chuyền được đưa vào giảng dạy
làm môn thể thao tự chọn, ngoài mục đích tăng cường sức khỏe, hoàn thiện
thể chất thì nó phù hợp với nhu cầu và sở thích của học sinh, từ đó phát huy
được năng lực sở trường của các em. Đây cũng là cái nôi phát hiện tài năng
bóng chuyền, đóng góp cho phong trào thể thao của nhà trường và địa
phương. Những năm gần đây, phong trào tập luyện môn bóng chuyền của học
sinh trong các trường trung học phổ thông tại tỉnh Quảng Nam, trong đó có
trường trung học phổ thông Nguyễn Văn Cừ đã có bước phát triển, số học
Trang 3
sinh tham gia tập luyện tăng lên rất nhiều so với các môn thể thao khác.
Trường cũng xây dựng được đội tuyển bóng chuyền nam, nữ tham gia các kỳ
thi Hội khỏe Phù đổng của Tỉnh, nhưng thành tích đạt được còn ở mức khiêm
tốn so với các trường trong Tỉnh. Qua thời gian dài quan sát quá trình tập
luyện và thi đấu của đội tuyển, chúng tôi thấy về mặt kỹ thuật các em cũng đã
phần nào đạt được yêu cầu nhưng về mặt thể lực còn rất yếu nên rất hạn chế
khi thực hiện các miếng đánh chiến thuật, dẫn đến kết quả thi đấu thấp. Để
nâng cao thành tích và phát triển phong trào tập luyện và thi đấu bóng chuyền
cho học sinh trong nhà trường nói chung và đội tuyển nam, nữ bóng chuyền
trường trung học phổ thông Nguyễn Văn Cừ nói riêng thì vấn đề đặt ra ở đây
là phải giải quyết khâu thể lực cho học sinh. Có như vậy các em mới thực
hiện được ý đồ chiến thuật và mới nâng cao được thành tích thi đấu. Xuất
phát từ những lý do trên chúng tôi lựa chọn đề tài: “NGHIÊN CỨU ỨNG
DỤNG CÁC BÀI TẬP PHÁT TRIỂN SỨC BẬT CHO NAM VẬN
ĐỘNG VIÊN BÓNG CHUYỀN - ĐỘI TUYỂN HỌC SINH TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪ - TỈNH QUẢNG
NAM”.
2. Mục đích nghiên cứu.
Xuất phát từ mục đích lâu dài của công tác giáo dục thể chất trong nhà

trường là góp phần nâng cao sức khỏe, hoàn thiện thể chất và phát triển các tố
chất thể lực, phát huy tài năng thể thao trong học sinh. Dựa trên khảo sát thực
trạng phong trào thể dục thể thao của nhà trường, đặc biệt là chất lượng tập
luyện và thi đấu của đội tuyển nam bóng chuyền trường THPT Nguyễn Văn
Cừ và qua giải bóng chuyền của học sinh THPT - Tỉnh Quảng Nam trong
khuôn khổ Hội khỏe Phù Đổng. Đề tài tiến hành nghiên cứu ứng dụng các bài
tập phát triển sức bật cho nam vận động viên bóng chuyền đội tuyển học sinh
THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam. Kết quả nghiên cứu sẽ đóng góp
thêm cơ sở để nâng cao chất lượng GDTC trong nhà trường nói chung và
thành tích thi đấu của đội tuyển bóng chuyền nói riêng.
Trang 4
3. Giả thiết khoa học của đề tài
Việc tiến hành nghiên cứu các bài tập nhằm phát triển sức bật cho nam
vận động viên bóng chuyền - đội tuyển học sinh trong các trường THPT là rất
cần thiết. Nhiều năm gần đây, vấn đề này đã được đặt ra nhưng chưa được
nghiên cứu một cách có khoa học. Nếu biết lựa chọn các bài tập và có phương
pháp tập luyện hợp lý thì không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho
vận động viên trong đội tuyển mà nó còn phát huy được tài năng của học sinh
và nâng cao chất lượng của giải, góp phần đưa đội tuyển nam bóng chuyền
THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam đạt thành tích cao hơn nữa.
4. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Kết quả nghiên cứu của đề tài là tư liệu cần thiết cho các nhà nghiên cứu
về lĩnh vực môn bóng chuyền cũng như lĩnh vực giáo dục thể chất trường học,
đặc biệt đối với các huấn luyện viên, giáo viên đang trực tiếp giảng dạy và
huấn luyện ở các đội tuyển bóng chuyền. Căn cứ vào kết quả nghiên cứu ứng
dụng các bài tập nhằm phát triển sức bật cho nam vận động viên - Đội tuyển
học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam, có thể vận dụng
biên soạn nội dung huấn luyện thể lực cho đội tuyển bóng chuyền học sinh
THPT tỉnh Quảng Nam.
5. Nhiệm vụ

Để giải quyết mục đích của đề tài, chúng tôi tiến hành đặt ra những
nhiệm vụ sau.
Nhiệm vụ 1: Thực trạng việc sử dụng các bài tập nhằm phát triển sức
bật cho nam vận động viên bóng chuyền – đội tuyển học sinh trường THPT
Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam.
Nhiệm vụ 2: Lựa chọn các bài tập phát triển sức bật cho nam vận động
viên đội tuyển học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam.
Nhiệm vụ 3: Thực nghiệm và đánh giá các bài tập phát triển sức bật.
Trang 5
6. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết các nhiệm vụ trên chúng tôi đã sử dụng phương pháp
nghiên cứu sau
6.1. Phương pháp đọc, phân tích, tổng hợp tài liệu
Bằng phương pháp này, chúng tôi đã thu thập phân tích được nhiều tài
liệu của các tác giả trong và ngoài nước, các văn kiện nghị quyết của Đảng và
Nhà nước có liên quan đến vấn đề giáo dục thể chất trong trường học, xác
định được hiện trạng phong trào TDTT và quá trình tập luyện, thi đấu của đội
tuyển bóng chuyền nam học sinh THPT Nguyễn Văn Cừ Để đưa ra hình
thức, nội dung, các bài tập không những nâng cao sức khỏe, hoàn thiện thể
chất mà còn phát huy được tài năng bóng chuyền trong học sinh, từ đó nâng
cao được thành tích của đội tuyển, góp phần nâng cao chất lượng của giải
bóng chuyền học sinh THPT tỉnh Quảng Nam.
6.2. Phương pháp quan sát sư phạm
Chúng tôi sử dụng phương pháp này để quan sát quá trình tập luyện và
thi đấu bóng chuyền, quan sát sức bật và mối liên hệ giữa sức bật với hiệu quả
của việc thực hiện kỹ - chiến thuật trong các trận đấu tại giải bóng chuyền học
sinh trong khuôn khổ Hội khỏe Phù Đổng tỉnh Quảng Nam năm 2013. Quan
sát những trận đấu tập trong thời gian thực nghiệm của đội tuyển nam học
sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ. Quan sát tình hình sức khỏe của học sinh
qua sắc da, hơi thở để có hướng điều chỉnh kịp thời. Quan sát và thu thập

những số liệu, thông tin cần thiết trong quá trình thực nghiệm giúp cho việc
rút ra kết luận chính xác hơn.
6.3.Phương pháp phỏng vấn – tọa đàm
Phương pháp này được chúng tôi sử dụng trong quá trình nghiên cứu
nhằm mục đích tìm hiểu thực trạng phong trào TDTT của học sinh, thực trạng
tập luyện và thi đấu, mối liên hệ giữa sức bật và hiệu quả của việc thực hiện
kỹ chiến thuật.
Trang 6
Đối tượng chúng tôi phỏng vấn là các chuyên gia có kinh nghiệm về
môn bóng chuyền, các huấn luyện viên quốc gia, các giáo viên giảng dạy và
huấn luyên đội tuyển bóng chuyền về vai trò của sức bật trong thực hiện kỹ
chiến thuận bóng chuyền
Phỏng vấn đối với học sinh là vận động viên trong đội tuyển bóng
chuyền nam trường THPT Nguyễn văn Cừ về tình hình sức khỏe, trình độ tập
luyện, cảm giác sau thời gian thực nghiệm.
6.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm
Qua nghiên cứu, tham khảo các test kiểm tra đánh giá thể lực học sinh
theo chương trình giáo dục thể chất Bộ Giáo dục và đào tạo và test kiểm tra
thể lực của vận động viên bóng chuyền chúng tôi tiến hành các test kiểm tra
sau để thực nghiệm.
- Chạy đà bật với bảng
- Bật với bảng không đà
- Bật xa tại chỗ
- Bật xa ba bước
- Test kiểm tra hiệu quả đập bóng
6.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Trong đề tài này, phương pháp thực nghiệm sư phạm được chúng tôi sử
dụng để kiểm nghiệm, đánh giá hiệu quả ứng dụng các bài tập phát triển sức
bật trong huấn luyện thể lực cho nam vận động viên bóng chuyền - Đội tuyển
học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ. Căn cứ vào điều kiện cụ thể của

trường (đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất giảng dạy, hiện trạng nam vận động
viên trong đội tuyển ).
Chúng tôi tiến hành thực nghiệm so sánh học sinh ở 2 nhóm được lựa
chọn có trình độ chuyên môn, thể lực, sức khỏe tương đương nhau, số lượng
thành viên của mỗi nhóm là 15 người.
Nhóm thực nghiệm: 15
Nhóm đối chứng: 15
Trang 7
Bài tập thực nghiệm được kéo dài trong thời gian là 6 tuần.
Nhóm đối chứng tập luyện các bài tập theo chương trình hiện hành.
Nhóm thực nghiệm tập các bài tập mà chúng tôi đã lựa chọn. Đương nhiên hai
nhóm đều phải hoàn thành nội dung học của kỳ đó.
Từ đó xác định được hiệu quả của các bài tập đã được nghiên cứu lựa
chọn
6.6. Phương pháp toán học thống kê
Chúng tôi đã sử dụng các phương pháp, công thức trong toán học thống
kê của tác giả Nguyễn Đức Văn, trong đó có các thông số:
Công thức tính số trung bình cộng:
1
n
i
i
x
x
n



(
i

=1,2,3…n)
Trong đó:
x
: Là giá trị trung bình
i
x
: Là giá trị đơn
n
: Số lượng quan sát
: Là ký hiệu tổng cộng
Tính phương sai:
2
1
()
2
n
i
i
xx
x
n





, (n > 30)
Tính độ lệch chuẩn:
2
xx



So sánh 2 số trung bình quan sát:
22
AB
AB
xx
t
nn




, (n > 30)
Tính hệ số tương quan:




   
22
ii
ii
xxyy
r
xx yy






Chỉ số Browdy: Để đánh giá nhịp độ tăng trưởng
Trang 8


 
100%
0.5
BA
AB
xx
W
xx



Trong đó:
W: Nhịp độ tăng trưởng (%).
A
x
: Chỉ số trung bình của lần kiểm tra thứ nhất (trước thực nghiệm).
B
x
: Chỉ số trung bình của lần kiểm tra thứ hai (sau thực nghiệm).
0.5 và 100%: Hằng số.
7. Tổ chức nghiên cứu
7.1. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: Các bài tập phát triển sức bật cho
nam vận động viên - Đội tuyển học sinh trường THPT Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh
Quảng Nam.

- Đối tượng phỏng vấn của đề tài là: Các giáo viên chuyên về môn bóng
chuyền trong các trường đại học, trung học phổ thông, huấn luyện viên, vận
động viên bóng chuyền chuyên nghiệp, các chuyên gia có kinh nghiệm về
huấn luyện thể lực và nhóm học sinh được thực nghiệm.
- Đối tượng thực nghiệm của đề tài: 30 VĐV nam trường THPT Nguyễn
Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam trong đó 15 học sinh là nhóm đối chứng, 15 học
sinh tham gia nhóm thực nghiệm, tuổi đời từ 16 - 19 tuổi, phần lớn các học
sinh sống ở nông thôn, có trình độ kỹ chiến thuật, sức khỏe và thể lực tương
đương nhau.
7.2. Thời gian nghiên cứu
Đề tài này được tiến hành nghiên cứu từ tháng 10/2013 đến cuối tháng
5/2014 chia làm 3 giai đoạn.
* Giai đoạn 1: Từ tháng 10 năm 2013 đến tháng 12 năm 2013 thực hiện
các nhiệm vụ sau:
- Lựa chọn tên đề tài và lập đề cương kế hoạch nghiên cứu
- Thông qua đề cương
Trang 9
- Chuẩn bị biểu mẫu, phiếu hỏi và các phương tiện cho công tác nghiên
cứu, phỏng vấn đợt một.
* Giai đoạn 2: Từ tháng 1 năm 2014 đến tháng 4 năm 2014: tìm hiểu,
tham khảo các tài liệu có liên quan đến vấn đề giảng dạy, huấn luyện môn
bóng chuyền, đến sức bật, nhằm giải quyết vấn đề cơ sở lý luận của đề tài.
- Tiến hành khảo sát phong trào tập luyện TDTT, tình hình sức khỏe,
trình độ thể lực, sức bật, mối liên hệ giữa sức bật với thực hiện các kỹ chiến
thuật của nam vận động viên - Đội tuyển bóng chuyền học sinh trường
Nguyễn Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam.
- Tiến hành xây dựng và phỏng vấn đợt 2
- Tiến hành thử nghiệm các bài tập phát triển sức bật mới lựa chọn cho
nam vận động viên - Đội tuyển bóng chuyền học sinh trường THPT Nguyễn
Văn Cừ - Tỉnh Quảng Nam.

- Kiểm tra sức khỏe, sức bật và hiệu quả đập bóng của nhóm thực
nghiệm và nhóm đối chứng.
* Giai đoạn 3: Từ tháng 4 năm 2014 đến tháng 5 năm 2014 với các
nhiệm vụ sau:
- Tổng hợp phân tích các số liệu nghiên cứu và viết luận văn khoa học.
- Hoàn chỉnh và báo cáo kết quả nghiên cứu.
7.3. Trang thiết bị nghiên cứu
- Sân thể dục Trường THPT Nguyễn Văn Cừ – Tỉnh Quảng Nam.
- Bảng đo sức bật.
- Thước dây, đồng hồ bấm giây, bục, còi, cờ, dây nhảy, tạ và các dụng cụ
hỗ trợ khác.
7.4. Địa điểm
- Trường ĐHSP Đà Nẵng
- Trường THPT Nguyễn Văn Cừ – Tỉnh Quảng Nam.
Trang 10
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Sức bật và những yếu tố chi phối sức bật
1.1.1. Khái niệm về sức bật
Sức bật là tố chất thể lực liên quan đến năng lực nhanh - mạnh đòi hỏi
mức độ phối hợp cao. Sức bật là năng lực thực hiện bật để nâng trọng tâm cơ
thể lên cao hoặc bật xa không có chạy đà. Năng lực nhanh - mạnh (sức mạnh -
tốc độ) thực hiện trong hoạt động co cơ theo chế độ động học (chế độ nhượng
bộ - độ dài cơ tăng và chế độ khắc phục - độ dài cơ giảm) nhằm đảm bảo vận
chuyển thân thể và các bộ phận một cách nhanh nhất.
Sức bật phụ thuộc vào công xuất phát sinh khi bật, công xuất đó lại tùy thuộc
vào sức mạnh bột phát của vận động viên. Sức mạnh bột phát được hiểu là lực
phát huy lớn nhất trong một thời khắc tối thiểu.
Thể hiện sức mạnh bột phát rất đặc thù đối với các môn thể thao khác
nhau. Như trong môn bóng chuyền sức mạnh bột phát thường thể hiện trong
tình huống đối kháng với đối thủ. Sức mạnh bột phát rất cần thiết khi thực

hiện các thao tác kỹ thuật như chuyền, phát, đập, chắn
1.1.2. Ý nghĩa của sức bật trong tập luyện và thi đấu bóng chuyền
Bóng chuyền là môn thể thao rất được yêu thích trên đất nước ta, ngày
nay các phong trào bóng chuyền phát triển rộng khắp trên toàn quốc và được
mọi tầng lớp yêu thích.
Là môn thể thao đồng đội nên người tập bóng chuyền luôn rèn luyện
được một ý chí đanh thép và tâm lý rất vững vàng, vì trong thi đấu môn bóng
chuyền mà không có ý chí và tâm lý tốt sẽ rất khó thi đấu và thi đấu không
hiệu quả. Vì thế nên tập bóng chuyền sẽ làm cho con người chúng ta có một
tâm lý vững chắc và luôn sẵn sàng đánh bại mọi thử thách của xã hội.
Từ những đặc điểm của bóng chuyền cho thấy: Tập luyện và thi đấu
bóng chuyền có ảnh hưởng và tác dụng tốt đến người tập.
Mỗi kỹ thuật bóng chuyền dù đơn giản hay phức tạp như: Chuyền bóng
cao tay, phát bóng, chắn bóng, đập bóng tấn công đòi hỏi người tập vận
Trang 11
động tay chân, toàn thân một cách hợp lý và kịp thời. Khi thực hiện động tác
yêu cầu phải tập trung chú ý cao và lặp lại nhiều lần giúp người tập tăng
cường sức mạnh tay, chân, toàn thân, hình thành khả năng xử lý nhanh nhẹn,
khéo léo, tạo điều kiện thích ứng với những hoạt động phức tạp trong lao
động sản xuất, trong chiến đấu cũng như trong cuộc sống hàng ngày.
Tập luyện và thi đấu bóng chuyền là quá trình rèn luyện, bồi dưỡng con
người phát triển toàn diện về phẩm chất tâm lý - ý chí, tinh thần tập thể, tính
kiên trì, dũng cảm.
Sự đa dạng của các kỹ năng - kỹ xảo vận động và hành động thi đấu
khác nhau không chỉ về cường độ dùng sức mà cả về cấu trúc phối hợp sẽ tạo
điều kiện phát triển các tố chất thể lực của con người như: Sức nhanh, sức
mạnh, sức bền, mềm dẻo và tính khéo léo trong những động tác phối hợp hài
hoà.
Tập luyện, thi đấu bóng chuyền có tác động tích cực tới sự phát triển,
hoàn thiện khả năng thích ứng và định hướng nhanh cho người tập, xử lý

nhanh những tình huống thường xuyên thay đổi, biết lựa chọn kỹ thuật hợp lý
nhất trong vốn dự trữ phong phú về kỹ thuật của mình, biết nhanh chóng
chuyển từ hành động này sang hành động khác giúp họ đạt được tính linh hoạt
cao của các quá trình thần kinh.
Sự đa dạng các kỹ năng - kỹ xảo vận động, hành động thi đấu khác nhau
sẽ tạo điều kiện phát triển các tố chất thể lực: nhanh, mạnh, bền, mềm dẻo và
khéo léo.
Tập luyện và thi đấu bóng chuyền ảnh hưởng tích cực tới sự hình thành
cho người tập lòng dũng cảm, tính kiên định, tính quyết đoán, tính sáng tạo và
kỷ luật. Người tập biết hành động tập thể, thường xuyên hợp tác và giúp đỡ
lẫn nhau, điều đó sẽ góp phần giáo dục ý thức trách nhiệm tập thể, tình cảm
bạn bè, tính tập thể cho người tập.
Tập luyện bóng chuyền giúp cơ thể phát triển hài hòa. Sự phối hợp hành
động khi thực hiện các chiến thuật tạo vẻ đẹp và sức lôi cuốn người xem.
Trang 12
Điều đó chứng tỏ bóng chuyền là môn thể thao có sức hấp dẫn với quần
chúng ở các lứa tuổi, đối tượng, ngành nghề khác nhau và đội ngũ người tập
bóng chuyền ngày càng phát triển và lớn mạnh.
Để đáp ứng được các yêu cầu kỹ, chiến thuật của môn bóng chuyền, tiến
tới thực hiện có hiệu quả các miếng đánh, đòi hỏi vận động viên phải có kỹ
thuật, thể lực tốt. Đặc biệt là sức bật, nó có ý nghĩa hết sức quan trọng, tạo uy
lực trong khâu đập bóng, chắn bóng, nhảy chuyền, phát bóng…
Ngày nay xu thế bóng chuyền hiện đại là tấn công chiếm ưu thế hơn
phòng thủ. Hoàn thiện tấn công trong bóng chuyền hiện đại là nhờ nâng cao
khả năng phối hợp tấn công nhanh với tín hiệu. Chuyền hai thấp, nhanh kết
hợp nhảy chuyền được đưa lên vị trí hàng đầu. Trong giai đoạn tấn công có xu
thế là giãn vị trí tấn công từ khu vực gần lưới, hơn nữa tấn công từ tuyến hai
và ba càng sử dụng rộng rãi. Lối đánh tốc độ bất ngờ nhảy lên đập giả, nhảy
giả thường là đập nhảy một chân nhiều hơn. Phản công xảy ra liên tục, tối đa
có hiệu quả và tạo áp lực lâu dài đến đối phương.

Bóng chuyền hiện đại đòi hỏi các vận động viên phải có thể lực tốt. Tỷ lệ
bật nhảy chuyền bóng, đập bóng đối với người chuyền hai và người cầu công
là rất lớn (hiện nay ở những đội có trình độ cao, chuyền hai kết hợp với bật
nhảy chiếm 80%).
Như vậy yêu cầu đặt ra đối với vận động viên bóng chuyền ngoài việc
phải đạt được sự điêu luyện về kỹ thuật, chiến thuật phong phú đa dạng thì
các tố chất thể lực phải hoàn thiện ở mức độ cao, phải có sức bật và sức bền
bật nhảy tốt đảm bảo thi đấu trong thời gian dài căng thẳng.
1.1.3. Vai trò sức bật trong tập luyện và thi đấu bóng chuyền.
Hoạt động thể lực, nhất là hoạt động thể lực trong hoạt động TDTT rất
đa dạng và phức tạp, phụ thuộc vào công suất hoạt động, cơ cấu động tác và
thời gian gắng sức. Mỗi một loại hoạt động đòi hỏi cơ thể phải thể hiện khả
năng hoạt động thể lực của mình về một khía cạnh nào đó. Trong bất kỳ hoạt
động thể lực nào, các tố chất thể lực cũng không biểu hiện đơn độc mà luôn
Trang 13
phối hợp với nhau để tạo nên thành tích nhất định. Đồng thời, trong phần lớn
các môn thể thao, một hoặc vài yếu tố thể lực được thể hiện rõ rệt nhất quyết
định đến khả năng hoạt động của môn thể thao đó. Ví dụ như: Chạy cự ly
trung bình, việt dã yếu tố sức bền thể hiện rõ nhất, trong thể dục thì tố chất
mềm dẻo khéo léo đóng vai trò quyết định, còn trong bóng chuyền tố chất sức
mạnh tốc độ - sức bật đóng vai trò hết sức quan trọng trong phát bóng, chắn
bóng, chuyền bóng và đặc biệt là đập bóng một cách hiệu quả nhất.
Hiệu quả đập bóng dựa trên sự hoàn thiện của kỹ thuật, thể lực và tâm lý,
đó là yếu tố góp phần thể hiện động tác chính xác và đạt thành tích cao trong
bóng chuyền. Trong đó sức bật là một trong những yếu tố quyết định.
Trong các thành phần thể lực thì tố chất sức bật hay còn gọi là sức mạnh
tốc độ có tầm quan trọng đặc biệt. Sức mạnh tốc độ là sự kết hợp giữa sức
mạnh và sức nhanh.
Sức nhanh là năng lực thực hiện một hành động vận động trong điểu
kiện nhất định với thời gian ngắn nhất, được thể hiện ở tốc độ động tác và tần

số động tác.
Vậy sức mạnh là khả năng khắc phục lực cản bên ngoài chống lại lực
cản đó bằng sự nỗ lực cơ bắp.
Sức mạnh tốc độ là khả năng hệ thống tuần hoàn và thần kinh khắc phục
sự đề kháng tốc độ lớn nhất của cơ bắp trong thời gian ngắn.
Sức mạnh tốc độ (sức bật) là một loại tố chất có biểu hiện đặc biệt, nó là
sự hòa quyện giữa sức mạnh và tốc độ, là năng lực tăng tốc độ được biểu hiện
ra khi khắc phục một lực cản nhất định của VĐV.
Để rèn luyện kỹ năng nhanh chóng phát huy sức mạnh người ta thường
sử dụng phương pháp nỗ lực động lực. Trong trường hợp này căng cơ tối đa
được tạo nên bằng lực đối kháng dưới mức giới hạn và tốc độ lớn nhất. Trong
rèn luyện sức mạnh tốc độ, động tác phải được thực hiện với một biên độ cực
đại.
Trang 14
Chính vì trong quá trình giảng dạy và huấn luyện do có sự khác nhau
đáng kể về sự phát triển các tố chất thể lực người tập. Vì thế cần phải có
phương pháp sao cho phù hợp để trong quá trình huấn luyện và giảng dạy đạt
được kết quả tốt nhất.
Quá trình giảng dạy và huấn luyện nhằm nâng cao thành tích bóng
chuyền đem lại kết quả huấn luyện cao hơn phải dựa trên cơ sở nền tảng của
nó là sự phát triển toàn diện của các tố chất thể lực: Sức nhanh, sức mạnh,
năng lực phối hợp vận động và khéo léo. Tố chất quan trọng nhất là sức mạnh
tốc độ (sức bật), vì vậy trong huấn luyện phải chú ý phát triển sức mạnh tốc
độ (sức bật) cho VĐV.
1.1.4. Những nhân tố chi phối tới sức bật
Từ thực tế cho thấy sức mạnh tốc độ là khả năng sinh lực trong các
động tác nhanh, nghĩa là trong thời gian ngắn nhất với tốc độ co cơ lớn nhất
nó phụ thuộc vào thiết diện sinh lý của cơ, thiết diện sinh lý càng lớn thì lực
co cơ càng lớn, phát triển sức mạnh tốc độ thông thường dựa vào sức mạnh
tối đa làm cơ sở và tốc độ co cơ là nhân tố quyết định. Sức mạnh và sức mạnh

tốc độ còn phụ thuộc vào các loại cơ cụ thể như sau: Sợi cơ sáng xám (cơ có
màu sáng co nhanh tạo sức mạnh lớn). Vì vậy các vận động viên chạy cự ly
ngắn thường có sợi cơ màu sáng chiếm ưu thế thậm chí chiếm 92% trong tất
cả các loại cơ. Trong mọi hoạt động cơ bắp khi sinh ra lực được đánh giá dưới
nhiều hình thức, có thể thay đổi độ giãn của cơ. Nếu giảm độ dài của cơ là chế
độ, là cơ chế khắc phục còn tăng là nhượng bộ. Trong chế độ hoạt động như
vậy cơ bắp có thể sinh ra các lực cơ học có chỉ số khác nhau. Người ta dựa
vào chế độ hoạt động của cơ làm cơ sở để phân biệt các loại sức mạnh. Nếu
con người thực hiện hàng loạt các động tác với nỗ lực cơ bắp tối đa để làm
chuyển động vật thể có khối lượng khác nhau sẽ sinh ra lực khác nhau. Lúc
đầu tăng khối lượng vật thể thì lực cơ bắp cũng tăng lên, nhưng tới một giới
hạn nhất định nào đó ta tăng khối lượng vật thể thì ta không thấy lực cơ bắp
Trang 15
tăng lên nữa. Chứng tỏ, lực cơ bắp sản sinh ra luôn tỷ lệ thuận với khối lượng
vật thể chịu tác dụng. Ngoài ra còn có mối quan hệ giữa lực và tốc độ.
Muốn phát triển tối ưu sức mạnh tốc độ cần phải nâng cao số động tác
và hoàn thiện các nhân tố ảnh hưởng tốc độ tối đa. Hehinger đã chứng minh
tìm thấy trong huấn luyện sức mạnh tốc độ đó là: Nếu dùng cường độ dưới
30% sức mạnh tối đa thì sẽ không thu được sự phát triển sức mạnh của cơ, vì
thế phát triển sức mạnh tốc độ cần cường độ tác động phải đạt tới 75% sức
mạnh tối đa của cơ thể mới có thể phát triển sức mạnh và tối ưu năng lực sức
mạnh tốc độ. Ngoài ra sự hoàn thiện vận động trong các bài tập phát triển sức
mạnh cũng rất cần thiết bởi: Nếu chúng ta chọn những bài tập mà người tập
chưa thông thạo về kỹ thuật động tác thì người tập chỉ tập trung trước hết vào
kỹ thuật động tác nên không đảm bảo được cường độ quy định, dẫn đến hiệu
quả bị hạn chế.
Mặt khác trong quá trình thực hiện bài tập cần chú ý đến thời gian thực
hiện bài tập. Vì thời gian thực hiện bài tập được xác định sao cho tốc độ
không bị giảm sút ở cuối cự ly, thời gian quãng nghỉ giữa các lần tập để cho
cơ thể phục hồi tương đối hoàn toàn. Nó được xác định trên cơ sở diễn biến

hưng phấn thần kinh trung ương và tốc độ hồi phục của các chức năng thực
vật. Căn cứ vào diễn biến hưng phấn thần kinh trung ương thì quãng nghỉ phải
đầy đủ.
Như vậy nhân tố chi phối đến sức bật của con người trong các hoạt
động tập luyện và thi đấu thể thao chính là:
- Thiết diện sinh lý của cơ
- Tính chất của sợi cơ
- Khối lượng và cường độ tập luyện
- Môi trường tập luyện
Trang 16
1.2. Đặc điểm môn bóng chuyền.
Bóng chuyền là môn mang tính tập thể cao, bằng các hoạt động đối
kháng không trực tiếp. Hoạt động thi đấu được quy định chặt chẽ bởi hệ thống
các điều luật thi đấu của FIVB. Sự tranh đua được thể hiện quyết liệt trên
lưới, ai nhanh hơn, cao hơn, mạnh hơn người đó sẽ giành thắng lợi. Hoạt
động thi đấu và chiến thuật của môn bóng chuyền khá phong phú và đa dạng
thể hiện qua các hoạt động kỹ thuật, chiến thuật của cá nhân, nhóm và toàn
đội trong tấn công và phòng thủ. Mỗi cá nhân trong thi đấu phải đảm bảo sự
toàn diện trong chiến thuật thi đấu cá nhân đồng thời phải đảm bảo sự hoạt
động theo chức năng chuyên môn hóa về kỹ năng, kỹ xảo động tác nhất định
như: chuyền tấn công (chủ công, phụ công), chuyền phòng thủ (Libero),
chuyền chuyền hai.
Các kỹ thuật bóng chuyền đều được thực hiện trong điều kiện thời gian
tay chạm bóng rất gần. Do đó, yêu cầu đặc biệt quan trọng là sự phối hợp
nhuần nhuyễn giữa các động tác và sự di chuyển của vận động viên theo
hướng và tốc độ bay của bóng. Hơn nữa, điều kiện thực tế luôn thay đổi theo
hoàn cảnh thi đấu mà chọn nhiều chiến thuật tấn công và phòng thủ khác
nhau. Nhưng cho dù là loại chiến thuật gì thì nó cũng mang một mục đích
chung là ghi được điểm trong thi đấu và phương tiện chủ yếu để ghi bàn là
đập bóng tấn công. Sự phân công khu vực tấn công trên lưới sẽ mang lại hiệu

quả cao nhất trong các đợt tấn công và phản công của từng cá nhân cũng như
tập thể. Chiến thuật tấn công là những hoạt động phối hợp có tổ chức dựa trên
trình độ kỹ thuật của từng cá nhân, tập thể để tạo nên yếu tố bất ngờ trong thi
đấu mà đa phần kết thúc một đợt tấn công trên lưới là một cú đập bóng. Ở giai
đoạn này sẽ có sự chọn lựa, xử lý sáng tạo những phương pháp và cách thức
đập bóng để gây khó khăn cho việc phòng thủ của đối phương mà đó là hoạt
động chắn bóng để đạt hiệu quả cao nhất.
Vận động viên phải học cách xác định quỹ đạo và tốc độ bay của bóng
để di chuyển tới đón bóng kịp thời và đúng lúc với tư thế chuẩn bị ban đầu
Trang 17
thuận tiện nhất để thực hiện các kỹ thuật đỡ bóng, chuyền bóng, chắn bóng
cũng như kịp thời thực hiện động tác đập bóng. Nhờ sự hỗ trợ của các bài tập
chuyên môn, vận động viên sẽ có khả năng giải quyết nhanh những nhiệm vụ
đó. Phát triển khả năng này ở mức độ cao là cơ sở để đảm bảo cho việc tiếp
thu kỹ thuật một cách tốt nhất.
Sự kết hợp sức nhanh và sức mạnh giữ vai trò hàng đầu trong bóng
chuyền, đồng thời tốc độ co cơ và việc điều chỉnh tốc độ di chuyển, độ chính
xác của động tác trong không gian rất cần thiết trong chuyền bước một,
chuyền hai, đập bóng, phát bóng.
Đặc điểm nổi bật của bóng chuyền là tính phức tạp và sự nhanh chóng
của việc giải quyết các nhiệm vụ vận động trong tình huống thi đấu, sức
nhanh của phản ứng vận động và khả năng điều khiển động tác. Vận động
viên cần phải xác định vị trí các đấu thủ trên sân (đội của mình và của đối
phương), phán đoán động tác của đồng đội và ý đồ chiến thuật của đối
phương, nhanh chóng phân tích tình huống trận đấu, lựa chọn động tác hợp lý
để thực hiện động tác đó có hiệu quả nhất.
Nét đặc trưng của các môn bóng và đặc biệt là môn bóng chuyền là:
- Hoạt động mang tính chất thi đấu đối kháng được quy định bởi luật
thi đấu.
- Hoạt động thi đấu thường xuyên thay đổi điều kiện do các hành động

của vận động viên và của đội bóng bị sự kiểm tra thường xuyên và cố gắng
phá vỡ tổ chức phòng thủ, ý đồ tấn công của đối phương. Nét đặc trưng của
thi đấu là tính phức tạp và tốc độ giải quyết các nhiệm vụ vận động trong các
điều kiện không ngừng thay đổi.
- Thành tích thi đấu được xác định thông qua những hoạt động của đội
bóng trong quá trình thi đấu đối kháng. Đó là kết quả của sự phối hợp giữa
các vận động viên trong đội bóng.
- Thành tích thể thao thể hiện ở số lượng các trận thắng và thứ hạng
được xếp trong bảng kết quả thi đấu. Cho dù một vận động viên nào đó của