BÀI 43- CẤU TRÚC CÁC LOẠI VI RUT

SINH HỌC 10 NÂNG CAO
Tác nhân gây bệnh
Virut
Bệnh cúm gia cầm
Bệnh SARS
Bệnh AIDS
Bệnh quai bị
Vậy virut là gì? Virut
có cấu tạo như thế
nào? Virut có các hình
dạng nào?
SINH HỌC 10 NÂNG CAO
CHƯƠNG III: VIRUT VÀ
BỆNH TRUYỀN NHIỄM
BÀI 43
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VI RUT
I.KHÁI NIỆM
1.Sự phát hiện ra virut
D.I. Ivanopxki
I.KHÁI NIỆM
1.Sự phát hiện ra virut
Dịch lọc
Nhiễm vào
lá cây lành
Soi dưới kính
hiển vi quang học
Nuôi trên môi
trường thạch
Không thấy
mầm bệnh
Không thấy

khuẩn lạc
Cây bị
bệnh
Gọi mầm bệnh
là virut( Mầm
độc)
Lá cây
thuốc lá bị
bệnh
Dịch chiết
Nghiền
Lọc qua nến
lọc vi khuẩn
TẠI
SAO?
2.Khái niệm
-Virut chưa có cấu tạo tế bào, kích thước rÊt nhá bÐ:
từ 10-100nm.
-Sống kí sinh bắt buộc trong tế bào chủ như tế bào động
vật, thực vật, vi sinh vật, người.
Từ cách phát hiện ra virut, em có nhận xét gì về đặc điểm
chung của virut?(kích thước, cấu tạo và cách dinh dưỡng)
Soi dưới kính
hiển vi quang học
Không thấy
mầm bệnh
Nuôi trên môi
trường thạch
Không thấy
khuẩn lạc

Virut HIV
Phage T2
Dùa vµo h×nh thái ngoài, ta cã thÓ ph©n chia virut thµnh
nh÷ng lo¹i nµo?
II. Hình thái và cấu tạo
1.Hình thái
Virut khảm thuốc lá
Virut ađeno
Gồm 3 dạng
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc khối
Cấu trúc hỗn
hợp
Virut khảm
thuốc lá
Phage T2Virut HIV
Virut trần Virut có vỏ ngoài
II. Hình thái và cấu tạo
1.Hình thái
Virut ađeno
Đặc
điểm
Loại virut
Hình dạng
Axit
nucleic
Vỏ protein Vỏ
ngoài

Virut

cấu
trúc
khối

Ống hình
trụ
ARN
xoắn đơn
Gồm nhiều
capsome ghép đối
xứng với nhau
thành vòng xoắn
Capsome ghép
với nhau
ADN
xoắn
kép
20 mặt,
mỗi mặt là
1 tam giác
đều
Không
có
2 sợi
ARN
đơn
Hình cầu
Không
có
Mỗi tam giác cấu

tạo bởi chuỗi
capsome
Đầu hình
khối đa diện,
đuôi hình
trụ
Không
có
Vỏ ngòai có
gai
glicoprotein
Đầu do
capsome hình
tam giác ghép
lại
ADN
xoắn
kép
Virut cấu trúc
xoắn(TMV)
Virut cấu trúc
hỗn hợp
(phagơ T2)
Virut HIV
Virut
ađeno
Virut khảm thuốc lá
Cấu trúc xo¾n
capsome
Vá(capsit)

Pr«tªin
ADN
Virut adeno
Virut trần
Virut có vỏ ngoài
gp120
Vỏ
protêin
Enzym phiên
mã ngược
ARN
Vỏ ngoài
HIV
Cấu trúc hỗn hợp
ADN
Lông đuôi
Bao đuôi
Đầu đối
xứng khối
đa diện
a. Cấu tạo chung: 2 phần
-Lõi: Axit Nuclªic
-Vỏ (capsit): Pr«tªin
Phức hợp gồm axit nucleic và
protein được gọi là
Nucleocapsit

Vỏ(capsit)
Protein
Lõi( bộ gen)

Axit nucleic
Nucleocapsit
2.Cấu tạo
Axit
nuclªic
Capsit
Cấu tạo virut
Virut cấu tạo bởi những thành phần nào?
2. Cấu tạo của virut: vỏ prôtêin và lõi
axitnuclêic
HIV
ARN
ARN
Virut HBV
(virut viêm
gan B)
ADN
- Bộ gen là lõi axit nucleic có
thể là ADN mạch đơn hoặc kép
hoặc ARN mạch đơn hoặc mạch
kép.
Bộ gen của virut gồm những
thành phần nào?
Bộ gen của virut có thể là ADN
hoặc ARN, 1 sợi hoặc 2 sợi
Bộ gen của sinh vật nhân
chuẩn luôn là ADN 2 sợi
Bộ gen của virut có gì sai khác với bộ gen của sinh vật
nhân chuẩn?
Bé gen (ARN) Bé gen (ADN)

Bộ gen của virut
Bộ gen của sinh vật nhân
chuẩn
Bé gen (ADN)
- Vỏ capsit được cấu tạo từ
những đơn vị hình thái
(capsome).
- Virut càng lớn, số lượng
capsome càng nhiều
- Vỏ (capsit) của virut
Vỏ capsit của virut được cấu
tạo như thế nào?
Capsome
Capsit
Kích thước của virut và số lượng
capsome có quan hệ với nhau như
thế nào ?
Có lớp vỏ bọc bên ngoài vỏ
capsit, trên có gắn các gai
glycoprotein
Virut trần (virut đơn giản)
Virut có vỏ bọc:
Axit nucleic
Capsit
Vỏ ngoài
Gai
glycoprotein
Lớp lipit kép và protein
tương tự màng sinh chất→
bảo vệ virut

Làm nhiệm vụ kháng nguyên,
giúp virut bám trên bề mặt tế
bào
Vỏ ngoài của virut là gì? Nó có tác dụng gì?
Gai glycoprotein có tác dụng gì ?
Virut có vỏ bọc
Lõi
Capsit
Vỏ ngoài
Gai glycoprotein
III. Ph©n lo¹i virut
Có thể phân loại virut dựa trên những tiêu chuẩn nào ?
Có thể phân loại virut dựa trên những tiêu chuẩn :
-Căn cứ vào loại Axitnucleic ( ADN hoặc ARN)
-Căn cứ vào phương tiện lây truyền bệnh.
-Căn cứ vào đặc điểm vỏ protein
-Căn cứ vào tế bào chủ mà virut kí sinh
1.Virut ở người và động vật
Căn cứ vào vật chủ virut kí sinh chia virut làm các loại
2.Virut ở vi sinh vật
3.Virut ở thực vật
Căn cứ vào vật chủ
virut kí sinh chia
virut làm các loại
nào?
Nhóm virut Virut ở
người và
động vật
Virut ở vi
sinh vật

Virut ở
thực vật
Lõi
Ví dụ
ADN hoặc
ARN
Hầu hết chứa
ADN, 1 số
chứa ARN
ARN
HIV, SARS,
viêm gan siêu
vi B…v v.vv
Phagơ T2,
T4, T6…v…
v
Khảm thuốc lá,
khảm cà chua,
khảm dưa
chuột …v v
Kết luận
1. Virut là dạng sống rất đơn giản, cực
nhỏ,chưa có cấu tạo tế bào(cơ thể chỉ
gồm vỏ prôtêin và lõi axit nuclêic).
2. Chỉ sống ký sinh nội bào bắt buộc (tế bào
động vật, thực vật, vi sinh vật) mới tồn tại
được.
3. Ứng dụng: sản xuất vacxin, kỹ thuật di
truyền….
THÂN ÁI CHÀO TẠM BIỆT

CHÚC CÁC EM HỌC TỐT