Bai 9 : Tinh chat tia phan giac

Trêng THCS NguyÔn §øc C¶nh

Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi:Thế nào là liệt kê? Tác dụng của liệt kê?
Các kiểu liệt kê?
Trả lời:

1. Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng
loại để diễn tả đ#ợc đầy đủ hơn,sâu sắc hơn những khía
cạnh khác nhau của thực tế hay của t# t#ởng tình cảm.
2. Xét theo cấu tạo có thể phân biệt kiểu liệt kê theo từng
cặp với kiểu liệt kê không theo từng cặp.
-Xét theo ý nghĩa, có thể phân biệt kiểu liệt kê tăng tiến
với kiểu liệt kê không tăng tiến

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy
A. Lý thuyÕt
I. DÊu chÊm löng
1. Ng÷ liÖu( SGK)
2. Ph©n tÝch.



Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
? Trong các câu sau, dấu chấm lửng đ7ợc dùng để làm gì ?
a. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ
vang thời đại Bà Tr7ng, Bà Triệu , Trần H7ng Đạo, lê
Lợi, Quang Trung,

- Biểu thị các phần liệt kê t7ơng tự không viết ra
b. Thốt nhiên một ng7ời nhà quê mình mẩy lấm láp quần
áo 7ớt đầm, tất tả chạy xông vào thở không ra lời :
-Bẩm quan lớn đê vỡ mất rồi !
-Biểu thi tâm trạng lo lắng, hoảng sợ của ng7ời nói
c. Cuốn tiểu thuyết đ7ợc viết trên b7u thiếp.
- Biểu thị sự bất ngờ của thông báo
? Từ bài tập trên rút ra kết luận về công dụng của dấu chấm
lửng?


Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
A. Lý thuyết
I.ấu chấm lửng
1. Ngữ liệu( SGK)
2. Phân tích.
3. Nhận xét
Dấu chấm lửng dùng để :
+ Rút gọn phần liệt kê
+ Nhấn mạnh tâm trạng của ng7ời nói.
+Làm giãn nhịp điệu câu văn chuẩn bị cho sự xuất hiện của một
từ ngữ biểu thị một nội dung bất ngờ hoặc hài h7ớc châm biếm.
4. Ghi nhớ (SGK)


TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy
A. Lý thuyÕt
I.DÊu chÊm löng

II. DÊu chÊm phÈy
1. Ng÷ liÖu (SGK)
2. Ph©n tÝch

Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
?Trong các cau sau, dấu chấm phẩy dùng để làm gì ?
Có thể thay nó bằng dấu phẩy đ7ợc không ? Vì sao ?
a. Cốm không phải thức quà của ng7ời vội ; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và
ngẫm nghĩ.
- Đánh dấu danh giới giữa hai vế của một câu ghép.
- Có thể thay đổi đ7ợc nội dung của câu mà nội dung không bị thay đổi
b. Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng7ời mới phải chăng có thể nêu lên nh7 sau: yêu n7
ớc, yêu nhân dân ; trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh
thực hiện xây dựng thống nhất n7ớc nhà ; ghét bóc lột, ăn bám và l7ời biếng ; yêu lao
động, coi lao động là nghĩa vụ thiêng liêng của mình ; có tinh thần làm chủ tập thể, có ý
thức hợp tác, giúp nhau ; chân thành và khiêm tốn ; quí trọng của công và có ý thức bảo
vệ của công ; yêu văn hoá, khoa học và nghệ thuật ; có tinh thần quốc tế vô sản
-Ngăn câch các bộ phận liệt kê có nhiều tầng ý nghĩa phức tạp.
- Không thể thay đổi đ7ợc vì
+ Các phần liệt kê sau dấu chấm phẩy bình đẳng với nhau
+ Các bộ phận liệt kê sau dấu phẩy không thể bình đẳng với các phần nêu trên .


Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
b. Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng#ời mới phải chăng có thể nêu lên nh# sau:
yêu n#ớc, yêu nhân dân ; trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội
và đấu tranh thực hiện xây dựng thống nhất n#ớc nhà ; ghét bóc lột, ăn bám và
l#ời biếng ; yêu lao động, coi lao động là nghĩa vụ thiêng liêng của mình ; có tinh

thần làm chủ tập thể, có ý thức hợp tác, giúp nhau ; chân thành và khiêm tốn ;
quí trọng của công và có ý thức bảo vệ của công ; yêu văn hoá, khoa học và nghệ
thuật ; có tinh thần quốc tế vô sản
Trong một liệt kê phức tạp nh7 trên tác giả đã tổng kết những tiêu chuẩn
đạo đức con ng7ời mới trong chín mối quan hệ và dùng dấu chấm phẩy đánh
dấu các mối quan hệ này. Sau đó mới dùng dấu phảy để ngăn cách các thành
phần đồng chức giúp ng7ời đọc hiểu rõ các tầng bậc ý liệt kê tránh sự hiểu lầm
có thể xảy ra .
Nếu viết: Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng#ời mới phải chăng có thể nêu
lên nh# sau: yêu n#ớc, yêu nhân dân, trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội và đấu tranh thực hiện xây dựng thống nhất n#ớc nhà, ghét bóc lột,
ăn bám và l#ời biếng
thì ng#ời đọc sẽ có thể hiểu ăn bám và l#ời biếng cũng là một trong những
đặc điểm của con ng#ời mới.
? Từ hai bài tập trên hãy nhận xét về công dụng của dấu chấm phẩy ?

Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
A. Lý thuyết
I.Dấu chấm lửng
II. Dấu chấm phẩy
1. Ngữ liệu (SGK)
2. Phân tích
3. Nhận xét
Dấu chấm phẩy dùng để :
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp
-Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê có nhiều tầng ý
nghĩa phức tạp
4. Ghi nhớ (SGK)

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy

 !"#$
%"!&'()*+, ,)/01,/2,)
( …
3"45&26 72*(
/%89:!)#(-;265<,=>%?@)
(-1A(B0@)(,),,/C26
D%
3"47E/F&26)@@

Tiết 119: Dấu chấm lửng và
dấu chấm phẩy
A. Lý thuyết
I.Dấu chấm lửng
II. Dấu chấm phẩy
III. Ghi nhớ ( 1,2 TR 122 )
1. Dấu chấm lửng đ#ợc dùng để:
- Tỏ ý còn nhiều sự vật hiện t#ợng t#ơng tự ch#a liệt kê hết
- Thể hiện chỗ lời nói bỏ giở hay ngập ngừng ngắt quãng
- Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị
nội dung bất ngờ hay hài h#ớc châm biếm
2. Dấu chấm phẩy đ#ợc dùng để:
-Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép
-Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy
%?&

G%G%H)->!
!-I !"#$
%?D!$J/!")@A0AF!-
$K*CLM#N$
3@,/…
3O++)P
/%Q,)!R#/S/1@…
%T.,,I,,!# /)/F%…
O
TU"47IV::
T/U"4)/4/WX
TU"45&262*(

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy
%?&
Y%Y%Z6[*\H->
!U
% ->E,C->]!+AS@!&BXN
/"F,;!W>/6N>%
/%T*/#^EH)C_-;/V`
 /0/V6FB-HE ->,a
*#->aR(1/V%
% T)2b)92<1:,W,:,W*>
!cB92)-;(26,(S1!R4,(
,(S=>%
OU
6!-I !"E(\N
L)@@%

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ
dÊu chÊm phÈy
%?&U
d%dU8(F!@ER'(6*' !)U
%T) eZ)Gf
/%T) eZ)Yf

Bµi tËp cñng cè

Hớng dẫn về nhà
1. Học thuộc ghi nhớ.
2. Viết đoạn văn có sử dụng dấu
chấm lửng và dấu chấm phẩy.
chỉ rõ công dụng .
3. đọc kỹ và chuẩn bị bài dấu gạch
ngang vào vở bài tập.
-Nắm rõ công dụng và phân biệt
dấu gạch ngang với dấu gạch nối.