Báo cáo điều tra thực vật quý hiếm Đăk Lăk

1

S NÔNG NGHIP V PHT TRIN NÔNG THÔN DĂK LĂK
CHI CC KIM LÂM




BO CO KT QU
ĐIỀU TRA PHÂN BỐ, SINH THI CỦA MỘT SỐ LOI THỰC VẬT
THÂN GỖ QUÝ HIM PHC V CÔNG TC BO TỒN NGUỒN GEN
TẠI TỈNH ĐĂK LĂK









Buôn Ma Thut, thng 6 năm 2014
2

S NÔNG NGHIP V PHT TRIN NÔNG THÔN DĂK LĂK
CHI CC KIM LÂM




BO CO KT QU

ĐIỀU TRA PHÂN BỐ, SINH THI CỦA MỘT SỐ LOI THỰC VẬT
THÂN GỖ QUÝ HIM PHC V CÔNG TC BO TỒN NGUỒN GEN
TẠI TỈNH ĐĂK LĂK






Cơ quan thực hiện
Trường Đại học Tây Nguyên
Chủ nhiệm công trình






PGS.TS. Bảo Huy







Buôn Ma Thut, thng 6 năm 2014
3

DANH SCH THNH VIÊN THAM GIA
Stt
Họ tên, học hm học v
Trch nhiệm
1
PGS.TS. Bo Huy
Ch nhiệm
2
Th.S. Nguyn Đc Đnh
P. Ch nhiệm, ph trch thực vt rng
3
KS. Nguyn Th Hin
Thnh viên, ph trch thực vt rng
4
TS. Cao Th L
Thư k
5
TS. V Hng
Thnh viên
6
Hong Trng Khnh
Thnh viên
7
H Đnh Bo
Thnh viên
8
Nguyn Công Ti Anh
Thnh viên, ph trch GIS

9
Phm Đon Ph Quc
Thnh viên


4

MC LC
1 ĐT VN ĐỀ 7
2 MC TIÊU, ĐỐI TƯNG, ĐA ĐIM V THỜI GIAN NGHIÊN CU 7
2.1 MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG TRÌNH 7
2.2 ĐỐI TƯỢNG, ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN 7
2.3 ĐC ĐIỂM SINH CNH, THM THC VT V ĐA DNG LOI THC VT
 CC KHU RNG ĐC DỤNG TNH ĐĂK LĂK 8
3 NỘI DUNG NGHIÊN CU V PHƯƠNG PHP TIN HNH 12
3.1 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 12
3.2 PHƯƠNG PHP TIẾN HNH 13
4 KT QU 19
4.1 DANH MỤC CC LOI CÂY THÂN GỖ QUÝ HIẾM TRONG CC KIỂU RNG
CỦA ĐĂK LĂK V BN Đ PHÂN BỐ SINH THI THC VT THÂN GỖ QUÝ HIẾM
19
4.2 MT ĐỘ QUN THỂ CỦA TNG LOI CÂY GỖ QUÝ HIẾM  NƠI PHÂN BỐ
CHNH. LP BN Đ MT ĐỘ PHÂN BỐ QUN THỂ THC VT THÂN GỖ QUÝ
HIẾM 35
4.3 MỐI QUAN H SINH THI GIA CC LOI CÂY GỖ QUÝ HIẾM VI CC
LOI ƯU THẾ SINH THI 50
4.4 GII PHP QUN LÝ BO TN LOI THC VT THÂN GỖ QÚY HIẾM 61
5 KT LUẬN V KIN NGH 62
5.1 KẾT LUN 62
5.2 KIẾN NGHỊ 62

PH LC 63
5.3 Ph lc 1: Danh mc cc loi cây chim ưu th (N% > 3%) trong cc quần thể loi
cây gỗ qu him 63
5.4 Ph lc 2: Mẫu phiu điều tra 65


5

DANH MC CC BNG BIU
Bng 1: Cc kiểu thm thực vt  cc khu rng đc dng v ton tnh 8
Bng 2: S lưng loi thực vt theo mc nguy cp  tnh Đăk Lăk 10
Bng 3: Cc khu rng c gi tr bo tn cao  rng đc dng 11
Bng 4: Danh lc thực vt thân gỗ qy him tnh đăk lăk 19
Bng 5: S lưng loi thực vt thân gỗ theo mc nguy cp  tnh Đăk Lăk 20
Bng 6: Nhân t sinh thi theo vng phân b cc loi cây gỗ qu him  Đăk Lăk 24
Bng 7: Hnh nh cc loi cây gỗ qu him  tnh Đăk Lăk 27
Bng 8: Mt đ loi cây gỗ qu him  cc điểm phân b quần thể loi ti Đăk Lăk 36
Bng 9: Mi quan hệ sinh thi giữa cc loi cây gỗ qu him v với cc loi ưu th sinh thi 
VQG Yok Đôn 51
Bng 10: Mi quan hệ sinh thi giữa cc loi cây gỗ qu him v với cc loi ưu th sinh thái
 VQG Chư Yang Sin 54
Bng 11: Mi quan hệ sinh thi giữa cc loi cây gỗ qu him v với cc loi ưu th sinh thi
 Khu BTTN Ea Sô 57
Bng 12: Mi quan hệ sinh thi giữa cc loi cây gỗ qu him v với cc loi ưu th sinh thi
 Khu DTTN Nam Kar 60



6

DANH MC CC BN ĐỒ, HNH, NH
Hnh 1: B tr ô mẫu  cc điểm phân b loi thực vt qu him 14
Hnh 2: S dng công c lp bn đ Grid trong Mapinfo để lp bn đ mt đ phân b quần thể
15
Hnh 3: Bn đ phân b loi cây gỗ qu him  VQG Yok Đôn 22
Hnh 4: Bn đ phân b loi cây gỗ qu him  VQG Chư Yang Sin 22
Hnh 5: Bn đ phân b loi cây gỗ qu him  Khu BTTN Ea Sô 23
Hnh 6: Bn đ phân b loi cây gỗ qu him  Khu DTTN Nam Kar 23
Hnh 7: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Bch Xanh – VQG Chư Yang Sin 39
Hnh 8: Bn đ cp mt đ phân b quần thể C Te – VQG Chư Yang Sin 39
Hnh 9: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Cẩm Lai– VQG Chư Yang Sin 40
Hnh 10: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Du Sam – VQG Chư Yang Sin 40
Hnh 11: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Ging Hương – VQG Chư Yang Sin 41
Hnh 12: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Pơ Mu – VQG Chư Yang Sin 41
Hnh 13: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Thông 2 l dẹt – VQG Chư Yang Sin 42
Hnh 14: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Thông 5 l – VQG Chư Yang Sin 42
Hnh 15: Bn đ cp mt đ phân b quần thể X x – VQG Chư Yang Sin 43
Hnh 16: Bn đ cp mt đ phân b quần thể C Te – VQG Yok Đôn 44
Hnh 17: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Cẩm Lai – VQG Yok Đôn 44
Hnh 18: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Ging Hương – VQG Yok Đôn 44
Hnh 19: Bn đ cp mt đ phân b quần thể G Mt – VQG Yok Đôn 45
Hnh 20: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Kiền Kiền – VQG Yok Đôn 45
Hnh 21: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Sơn Huyt – VQG Yok Đôn 46
Hnh 22: Bn đ cp mt đ phân b quần thể C Te – Khu BTTN Ea Sô 47
Hnh 23: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Cẩm Lai – Khu BTTN Ea Sô 47
Hnh 24: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Ging Hương – Khu BTTN Ea Sô 48
Hnh 25: Bn đ cp mt đ phân b quần thể G Mt – Khu BTTN Ea Sô 48
Hnh 26: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Cẩm Lai – Khu DTTN Nam Kar 49
Hnh 27: Bn đ cp mt đ phân b quần thể Gi Bầu – Khu DTTN Nam Kar 49

7

1 ĐT VN ĐỀ
Cc loi thực vt rng qu him  nước ta ni chung v Đăk Lăk ni riêng đang đng trước
nguy cơ b tuyệt chng dần do việc khai thc tri phép, sự bin đổi ca cc điều kiện tự nhiên
như chuyển đổi rng để ly đt canh tc v bin đổi kh hu. Trong khi cơ s dữ liệu ca cc
loi cây ny về pha cc đơn v qun l chưa c đ cc thông tin, t đ còn gp nhiều kh khăn
trong hot đng qun l, gim st, bo vệ để thực hiện công tc bo tn chúng.
Trong thực t cc loi cây gỗ qu him ch yu còn phân b trong cc khu rng đc dng,
hoc l phân b ri rc với nhữ c thể còn st li hoc phân b theo cc quần thể  những nơi
đưc bo tn tt. Tuy nhiên cc điều kiện sinh thi để phân b loi cng như mt đ quần thể
 những habitat loi  đâu, trong điều kiện no v s lưng c thể ca chng vẫn chưa c s
liệu đầy đ. Cc khu rng đc dng ca tnh cng đ va xây dựng li phương n quy hoch,
nhưng do hn ch về ngun lực nên ch mới dng li  việc lp danh lc loi qu him, chư xc
đnh đưc vng phân b ca những quần thể loi qu him, do đ c kh khăn trong công tc
qun l bo tn
Chnh v vy việc thực hiện chương trnh: “Điều tra phân bố, sinh thi của một số loi
thực vật thân gỗ quý hiếm phục vụ cho công tc bảo tồn nguồn gen tại tỉnh Đăk Lăk” là
điều cần thit. N nhm vo việc cung cp thông tin, co s dữ liệu về phân b, yu t sinh thi
nh hưng ca cc quần thể quan trng ca cc loi thực vt qu him theo theo Ngh đnh
32/2006, sch đ Việt Nam v quc t IUCN. Trên cơ s đ đề xut đưc cc gii php bo tn
ngun gen c thể cho tng loi ti cc khu vực trên đa bn tnh Đăk Lăk đc biệt l ti cc
vưn quc gia v cc khu bo tn thiên nhiên.
2 MC TIÊU, ĐỐI TƯNG, ĐA ĐIM V THỜI GIAN NGHIÊN CU
2.1 MC TIÊU CỦA CHƯƠNG TRNH
Chương trnh thực hiện nhm đt đưc cc mc tiêu l cung cp cơ s dữ liệu, bn đ về
phân b loi, quần thể, sinh thi ca cc loi thực vt thân gỗ qu him ca tnh Đăk Lăk lm
cơ s cho việc qun l bo tn bền vững.

2.2 ĐỐI TƯNG, ĐA ĐIM, THỜI GIAN
 Loi cây: Cc loi cây thân gỗ qu him còn c phân b  mt s kiểu rng chnh
ti Đăk Lăk (theo Ngh đnh 32/2006 v sch đ Việt Nam v IUCN  cc cp đ
CR, EN, VU)
 Đa điểm: Ti cc Vưn quc gia, khu bo tn thiên nhiên: VQG Yok Đôn, VQG
Chư Yang Sin, KBTTT Ea Sô; KBTTN Nam Ka.
 Thời gian: Tin hnh trong 9 thng, t 20/9/2013 – 20/06/2013
8

2.3 ĐC ĐIM SINH CNH, THM THỰC VẬT V ĐA DẠNG LOI THỰC VẬT
 CC KHU RNG ĐC DNG TỈNH ĐĂK LĂK
2.3.1 Đa dạng sinh cảnh, kiểu thảm thực vật rng
Phân loi cc kiểu thm thực vt rng theo hệ thng phân loi dựa vo nhân t
sinh thi pht sinh cho tng khu rng đc dng v tổng hp chung ton tnh, theo hệ
thng phân loi Thi Văn Trng (1978)
Bảng 1: Cc kiểu thảm thực vật  cc khu rng đc dụng v ton tỉnh
Stt
Kiểu thảm thực vật theo
Thi Văn Trng (1978)
VQG
Yôk
Đôn
VQG
Chư
Yang
Sin
Khu
BTTN
Ea Sô
Khu

DTTN
Nam
Ka
Khu
rng
BVCQ
hồ Lăk
Tng
số

Cc kiểu rng, r kn
vng ni thp






I
Kiểu rng kn thưng
xanh, mưa ẩm nhiệt đới
x
x
x
x
x
5
II
Kiểu rng kn na rng l,
mưa ẩm nhiệt đới

x

x
x

3
III
Kiểu rng kn rng l, hơi
ẩm nhiệt đới





0
IV
Kiểu r kn l cng, hơi
khô nhiệt đới





0

Cc kiểu rng thưa

V
Kiểu rng thưa cây l
rng, hơi khô nhiệt đới
x

x


2
VI
Kiểu rng cây l kim, hơi
khô nhiệt đới





0
VII
Kiểu rng thưa cây l
kim, hơi khô  nhiệt đới
ni thp

x


x
2

Cc kiểu trảng, truông






VIII
Kiểu trng cây to, cây bi,
c cao khô nhiệt đới
x

x
x

3
IX
Kiểu truông bi gai, hn
nhiệt đới





0

Cc kiểu rng kn, vng
cao

X
Kiểu rng kn thưng
xanh, mưa ẩm  nhiệt đới
ni thp
x
x

x
x
4
XI
Kiểu rng kn hỗn hp
cây l rng, l kim, ẩm 
nhiệt đới ni thp

x


x
2
9

Stt
Kiểu thảm thực vật theo
Thi Văn Trng (1978)

VQG
Yôk
Đôn
VQG
Chư
Yang
Sin
Khu
BTTN
Ea Sô
Khu
DTTN
Nam
Ka
Khu
rng
BVCQ
hồ Lăk
Tng
số
XII
Kiểu rng kn cây l kim,
ẩm ôn đới ni va

x


x
2

Cc kiểu qun hệ khô
lạnh vng cao






XIII
Kiểu quần hệ khô vng
cao





0
XIV
Kiểu quần hệ lnh vng
cao

x



1

Kiểu rng khc

XV
Kiểu rng l rng thưng
xanh hỗn giao tre na, l
ô
x
x
x
x
x
5
XVI
Kiểu rng tre na, l ô
x
x
x
x
x
5

Tng số
7
8
6
6
7

Ngun: Quy hoch cc khu rng đc dng tnh Đăk Lăk đn 2020, Chi cc Kim lâm Dăk Lăk, 2013
Cc kiểu rng ny đưc hnh thnh trên cơ s sự thay đổi cc nhân t sinh thi
trong ton tnh m ch yu l sự thay đổi cc điều kiện kh hu v thổ nhưng, đc biệt
l sự bin đng rng ca cc đai cao t 100 – 2400 m, v tr đa l  khu vực chuyển tip
giữa Tây nguyên với duyên hi miền trung, đ hnh thnh nên cc kiểu thm thực vt
rng đa dng. Như vy tnh Đăk Lăk c 11 kiểu thm trong 16 kiểu thm thực rng ca
c nước, chng t sự đa dng rt cao hệ sinh thi rng, thm thực vt  đây. Trong d
VQG Chư Yang Sin c 8 kiểu thm, chim s kiểu thm cao nht do sự đa dng bin
đng lớn về đai cao, kh hu, thổ nhưng; tip đ l Vưn quc gia Yôk Đôn với 7 kiểu
thm, trong đ đc hữu l kiểu rng thưa cây l rng, hơi khô nhiệt đới (rng khp) tiêu
biểu cho Tây Nguyên.
Kiểu thm thực vt phổ bin nht l:
 Kiểu rng kn thưng xanh, mưa ẩm nhiệt đới: C  5/5 khu rng đc dng
 Kiểu rng l rng thưng xanh hỗn giao tre na, l ô: C  5/5 khu rng đc
dng
 Kiểu rng tre na, l ô: C  5/5 khu rng đc dng
 Kiểu rng kn thưng xanh, mưa ẩm  nhiệt đới ni thp: C  4/5 khu rng đc
dng
Kt qu tổng hp ny cho thy cc khu rng đc dng ca tnh Đăk Lăk bao gm
hầu ht cc kiểm thm thực vt đi diện cho tnh, Tây Nguyên v c nước.
10

2.3.2 Đa dạng loi thực vật quý hiếm
Về loi thực vt qu him tổng cng c 97 loi c nguy cơ nguy cp  rng đc
dng ca tnh Đăk Lăk, trong đ đưc phân ra theo danh mc sch đ quc t v trong
nước  bng sau.
Bảng 2: Số lưng loi thực vật theo mc nguy cp  tỉnh Đăk Lăk
Phân hạng nguy cp
Số loi
Nghi đnh 32 (2006)

IA
5
IIA
20
Sch đ VN (2007)

CR
3
EN
40
VU
42
IUCN (2012)

CR
5
EN
9
VU
11
Ngun: Quy hoch cc khu rng đc dng tnh Đăk Lăk đn 2020, Chi cc Kim lâm Dăk Lăk, 2013

Cc loi thực vt qu him, c nguy cơ tuyệt chng hoc b đe da trên ton cầu
theo IUCN (2012) c phân b ti rng đc dng Đăk Lăk bao gm: Thuc nhm rt
nguy cp (CR) gm 5 loi: Dầu con quay, Sao ct, Chò đen, Trầm hương v Thông
nước; nhm loi đang nguy cp (EN) gm c 9 loi: X x, Kiền kiền, Dầu rái, Dầu mít,
Sao cát, Sao xanh, Sn m, cẩm lai v, C te v nhm cc loi c nguy cơ b đe da
(VU) bao gm 11 loi: Đnh tùng, Bách xanh, Thông lá dẹt, Thông nhựa, Trắc bông,
Tu lá chẻ, Tu lưc, Ái li, Sao đen, Xoi vng, Chm bao trung b.

Cc loi thực vt qu him, c nguy cơ tuyệt chng hoc b đe da  Việt Nam
theo Sch đ năm 2007 c phân b ti rng đc dng Đăk Lăk bao gm: Nhm cc loi
b đe da cao, c nguy cơ tuyệt chng (CR) bao gm 3 loi: Ô rô b (Aucuba sp.), Thông
Nước, Re hương; nhm đang nguy cp (EN) gm 40 loi: Ct toi đ, Bch xanh, Pơ
mu, Du sam ni đt, Nắp p, Chân danh, Cà te, Gõ mt, G nước, Cẩm lai bà ra, Cẩm
lai v, Ging hương, Trắc bông, Si lông nhung, Si xe, Kiền kiền, Sao cát, Sao xanh,
Bí kỳ nam, Kiền, Trầm, Mã h, Song Poilanei, Song bt, Lan kim tuyn, Lan sữa, Lan
sa trắng, Lan sa gi gp, Hoàng tho đng yêu, Hong tho ngc thch, Lan chiểu
nhn, Lan lông b dp, Lan lông tơ, Nht điểm hoàng, Thch hc hong đ, Thch hc
lông đen, Thch hc mới, Ý tho, Lan chiểu tixica, Yn phi.V nhm c nguy cơ b đe
da (VU) gm 42 loi: Ct toái bổ, Đnh tùng, Du sam, Tu lá chẻ, Thiên tu lưc, Cúc
bc, Đẳng sâm, Qua lâu, Cà ổi lá nh, Cà ổi đ, Cà ổi gai dữ, Dẻ Langbian, Si đ l
mác, Si đ nht, Si na cầu, Si vàng, Dây giom, Ba gc, Ái li, Xương c, Đinh l
bẹ, Tai đt, Xá x, Xá x cam bt, Bình linh nghệ, Cây di núi, Giổi xương, Chò đen,
11

Trng đa thân ngắn, Chùm gi trung việt, Trm đen, Sơn đo, Sơn huyt, Gi np, Lát
lông, Cẩu t, Bch hoàng tho, Lan thy tiên, Ngc điểm đai châu, Ngc điểm đuôi co,
Thch hc không l, Xưng da.
Cc loi qu him, c nguy cơ tuyệt chng, cm khai thc theo Ngh đnh 32 năm
2006 c phân b ti rng đc dng Đăk Lăk bao gm: Nhm nghiêm cm khai thc (IA)
gm 5 loi: Thông Nước, Lan sa, Lan sa gi gp, Lan kim tuyn, lan sa trắng; nhm
hn ch khai thc (IIA) gm 20 loi: Đnh tng, Bch xanh, Pơ mu, Du sam, Thông 5
lá, Thông lá dẹt, Thiên tu lưc, Tu lá chẻ, Cà te, Gõ mt, G nước, Cẩm lai bà ra,
Cẩm lai vú, Trắc bông, Ging hương, Đinh l bẹ, Xá x lá to, Xá x cam bt, Vng đắng,
Re hương.
2.3.3 Đa dạng cc khu rng c gi tr bảo tồn cao (HCV)
Căn c vo tiêu chuẩn xc đnh cc khu rng c gi tr bo tn cao v kt qu
kho st đnh gi đc điểm cc hệ sinh thi rng, thm thực vt rng, x hp thực vt,
cnh quan v đa dng sinh vt  cc khu rng đc dng ca tnh. Cho thy rng đc

dng  tnh Đăk Lăk c 5/6 loi HCV do FSC phân chia.
Bảng 3: Cc khu rng c gi tr bảo tồn cao  rng đc dụng
TT
HCV
VQG
Yôk
Đôn
VQG
Chư
Yang
Sin
Khu
BTTN
Ea Sô
Khu
DTTN
Nam
Ka
Khu
rng
BVCQ
hồ
Lăk
Khu bảo
tồn loi-
sinh
cảnh
Thủy
tng
Tng

1
HCV 1 - Đa dạng loài.
Trng tâm l đa dng
sinh hc bao gm các
loi đc hữu v cc loi
him, c nguy cơ tuyệt
chng hoc b đe da, mà
c  nghĩa  cp đ toàn
cầu, khu vực hoc quc
gia
x
x
x
x
x
x
6
2
HCV 2 - Hệ sinh thi v
bc khảm  cp độ
cảnh quan: Các hệ sinh
thi  cp đ cnh quan
khu vực lớn v mnh
ghép hệ sinh thái có ý
nghĩa  cp đ toàn cầu,
khu vực hoc quc gia,
v trong đ c sự phân b
và sự phong phú các
quần thể c thể pht triển
x

x
x
x


4
12

TT
HCV
VQG
Yôk
Đôn
VQG
Chư
Yang
Sin
Khu
BTTN
Ea Sô
Khu
DTTN
Nam
Ka
Khu
rng
BVCQ
hồ
Lăk
Khu bảo

tồn loi-
sinh
cảnh
Thủy
tng
Tng
ca phần lớn các loài
trong tự nhiên
3
HCV 3 - Các hệ sinh
thi v môi trường sống
(Habitat): Him, b
nguy cơ tuyệt chng,
hoc các hệ sinh thái,
môi trưng sng hoc
nơi cư tr đang b đe da
x
x
x

x
x
5
4
HCV 4 - Dch vụ hệ sinh
thái quan trọng: Dch
v hệ sinh thi cơ bn
trong tình hung quan
trng, bao gm c bo vệ
lưu vực nước, kiểm soát

xi mòn đt và dc d b
tổn thương
x
x
x
x
x

5
5
HCV 5 - Nhu cu của
cộng đồng: Cc khu vực
và các ngun lực cơ bn
để đp ng các nhu cầu
thit yu ca cng đng
đa phương hoc ngưi
dân bn đa (đi với sinh
k, sc khe, dinh
dưng, nước, vv), đưc
xc đnh thông qua cam
kt với các cng đng
hoc ngưi dân bn đa
x
x

x
x

4

Tng
5
5
4
4
4
2

Ngun: Quy hoch cc khu rng đc dng tnh Đăk Lăk đn 2020, Chi cc Kim lâm Dăk Lăk, 2013
Trong đ HCV1: Đa dng loi c  c 6/6 khu rng đc dng, tip đn l HCV3
– Cc hệ sinh thi v Habitat v HCV4: Dch v hệ sinh thi quan trng c  5/6 khu
rng đc dng.
3 NỘI DUNG NGHIÊN CU V PHƯƠNG PHP TIN HNH
3.1 NỘI DUNG NGHIÊN CU
Chương trnh thực hiện các ni dung chnh như sau:
13

i) Lp danh mc cc loi cây thân gỗ qu him trong cc kiểu rng ca Đăk Lăk (theo
Ngh đnh 32/2006 /NĐ-CP, sch đ Việt Nam 2007 v ca IUCN 2012) v bn đ phân
b sinh thi thực vt qu him.
ii) Xc đnh phân b quần thể, mc đ phong ph ca tng loi qu him. Lp bn đ phân
b quần thể thực vt qu him.
iii) Xc đnh mi quan hệ sinh thi giữa cc loi thực vt rng thân gỗ qu him với cc
loi ưu th ti cc vưn quc gia v khu bo tn trên đa bn tnh Đăk Lăk.
iv) Đề xut đưc mt s gii php kh thi trong công tc bo tn ngun gen ca loi thực
vt thân gỗ qu him
3.2 PHƯƠNG PHP TIN HNH
Phương php thực hiện c thể cho tng ni dung hot đng ca chương trnh như sau:
3.2.1 Phương php lập danh mục v bản đồ phân bố cc loi cây thân gỗ quý hiếm
cn c trong cc kiểu rng của Đăk Lăk

 K tha cc danh lc thực vt ca cc khu bo tn thiên nhiên vưn quc gia (dựa trên
danh lc va quy hoch) xc đnh danh lc cc loi cây gỗ qu him cho tng khu bo
tn v vưn quc gia. (Danh lc l thuyt)
 Phng vn thực t cn b v ngưi dân ti cc khu bo tn thiên nhiên v VQG để xc
đnh cc cc loi qu him c trong danh lc “l thuyt” về v tr, khu vực còn c phân
b loi qu him, chm lên bn đ những điểm c cc loi phân b (Phiu 1). Đnh du
những loi chưa gp bao gi hoc bổ sung loi trong danh lc chưa c.
 Kho st hiện trưng theo tuyn  cc đim phân b để xây dựng danh lc cc loi cây
gỗ qu him  cc khu bo tn thiên nhiên v cc vưn quc gia so với ngh đnh
32/2006, sách đ Việt Nam 2007 v IUCN 2012 (Phiu 2 v 3). Qu trnh kho st kt
hp chp nh cc b phn ca cây: c cây, thân l , hoa qu… Đ kho st 44 điểm phân
b với 176 km tuyn  4 khu bo tn để lp danh lc. Trên cc tuyn ghi nhn xut hiện
loi, s cây v cc nhân t sinh thi
 Lp lớp dữ liệu bn đ về v tr, s c thể v cc yu t sinh thi nơi xut hiện loi.
3.2.2 Phương php xc đnh phân bố qun thể, mc độ phong ph của tng loi
quý hiếm. Lập bản đồ phân bố qun thể thực vật quý hiếm
i) Thu thp s liu đim phân b quần th loi qu him:
 Xc đnh đim phân b loi qu him t kt qu phng vn, k tha ti liệu.
 Ti mỗi điểm phân b loi đ xc đnh, lp mt đưng trc đi qua điểm theo hướng bắc
– nam về mỗi pha ca điểm ny 500m, sau đ xc đnh khu điều tra c diện tch l 1km
2

14

về pha bên phi ca điểm phân b với cnh l trc bắc nam va xc đnh. Chia diện
tch ny lm 2 phần bng nhau, mỗi phần lp 1 tuyn 1km đi qua giữa diện tch ny.
Trên tuyn lp 5 ô mẫu mỗi ô 0.1 ha hnh tròn với bn knh R = 17.84m để đo đm xc
đnh tầng cây gỗ v cây ti sinh đưc đo trong ô ph 100m
2
(R = 5.64m) cng cc đc

điểm sinh thi. Như vy mỗi điểm c 10 ô mẫu đưc lp trên 2 tuyn (Hnh 1).
 Đ thit lp  Chư Yang Sin 10 điểm phân b, Nam Ka 5 điểm, Ea Sô 9 điểm v Yok
Đôn l 20 điểm. Tổng cng c 44 điểm phân b loi qu him đưc kho st v lp
đưc 440 ô mẫu để xc đnh mt đ quần thể v mi quan hệ sinh thi loi.
X/Y
Điểm đến
khu phân
bố loài
qúy hiểm
1km
165m
250m
500m
Ô tiêu chuẩn tròn:
S= 1.000m2;
R=17,84m. Điều
tra cây gỗ
Ô TC 100m2.
R=5,64m. Điều
tra cây tái sinh
1km

Hình 1: Bố tr ô mu  cc điểm phân bố loi thực vật quý hiếm
15

Trên 2 tuyn lp 10 mẫu hình tròn diện tích 1000m
2
để đo đm tầng cây gỗ, trong
đ c ô 100m
2

ti tâm ô ghi nhn cây ti sinh (Phiu 3), trong đ 8 ô ch điều tra cây gỗ
qu him v c 2 ô điều tra chi tit tt c cc loi cây gỗ bao gm loi qu him.
ii) Xc đnh mt đ, mc đ phong ph ca tng loi cây g qu him  tng đim
phân b:
 Xc đnh mt đ loi v mt đ ti sinh  tng điểm:
- Mt đ phân b loi trong cc điểm phân b (Nloai/điểm):
Nloi/điểm (100ha) = Nloi/ha*100 (1)
N loài/ha = ∑ Nloai ca 10 ô (Mỗi ô 0.1ha)
- Mt đ tái sinh (Nts) ca loi trong cc điểm phân b (Nts/điểm):
Nts/điểm (100ha) = Nts/ha*100 (2)
Nts/ha = ∑ Nts ca 10 ô *10
Sau khi xc đnh đưc mt đ loi (N loai/điểm) v cây ti sinh (Nst/điểm) ca Ging hương
 tng điểm t đ suy ra mt đ cây gỗ v cây ti sinh trung bnh  9 điểm phân b ca khu
bo tn
iii) Lp bn đ phân b quần th v cấp mt đ loi qu him:
Trên cơ s dữ liệu ta đ điểm phân b quần thể loi qu him với cc ch tiêu điều tra
về mt đ, nhân t sinh thi liên quan, tin hnh lp cơ s dữ liệu v s dng GIS để lp bn đ
cp mt đ phân b tng loi cây gỗ qu him  tng khu rng đc dng.
S dng chc năng phân tch chuyên đề về mt đ phân b Thematic Map/ Grid ca
Mapinfo xây dựng bn đ mt đ phân b quần thể loi.



Công c bn đ chuyên đề Grid
Thông s bn knh quần thể kho
st l 500m, tnh t tâm điểm điều
tra quần thể đn ranh giới (ng với
quy mô điểm l 1*1km)
Phân cp mt đ quần thểt hnh
3 cp

Hình 2: S dụng công cụ lập bản đồ Grid trong Mapinfo để lập bản đồ mật độ phân bố
qun thể
16

Đng thi cc ch tiêu sinh thi liên quan đn quần thể đưc lưu trữ v d dng cp nht
trong phần mềm ny v lm cơ s để theo di bin đng quần thể lâu di  cc khu rng đc
dng.
3.2.3 Phương php xc đnh mối quan hệ sinh thi gia cc loi thực vật rng
thân gỗ quý hiếm.
Trên cơ s dữ liệu cc điểm điều tra phân b loi qu him, mỗi điểm c 2 ô điều tra tt
c cc loi, tp hp cc ô ny để nghiên cu mi quan hệ sinh thi giữa loi cây qu him với
cc loi cây gỗ khc.
S dng phương php nghiên cu mi quan hệ loi sinh thi loi trong rng mưa nhiệt
đới dựa vo tiêu chuẩn ρ v 
2
(Bo Huy, 1997).
Rng hỗn loi nhiệt đới gm nhiều loi cây cng tn ti, thi gian cng tn ti ca mt
s loi trong đ ph thuc v mc đ ph hp hay đi khng giữa chng với nhau trong quá
trnh li dng những yu t môi trưng hoc chng c cng chung yêu cầu sinh thi hay không
m cng xut hiện hoc ch c loi ny m không c loi khc. C thể phân ra lm 3 trưng
hp:
 Liên kt dương: L trưng hp những loi cây c thể cng tn ti sut qu trnh sinh
trưng, giữa chng không c sự cnh tranh về nh sng, về cc cht dinh dưng trong đt v
không lm hi nhau thông qua cc cht hoc sinh vt trung gian khc. Ngoi ra liên kt dương
còn thể hiện về yêu cầu sinh thi, hai loi cng xut hiện khi c chung yêu cầu sinh thi cơ bn.
 Liên kt âm: L trưng hp những loi cây không thể tn ti lâu di bên cnh nhau
đưc do c những đi khng quyt liệt trong qu trnh li dng cc yu t môi trưng (nh
sng, cht dinh dưng trong đt, nước ), c khi loi tr lẫn nhau thông qua nhiều yu t như:
đc t l cây, cc tinh dầu hoc sinh vt trung gian. Ngoi ra liên kt âm còn thể hiện sự khc
nhau hon ton về yêu cầu sinh thi, hai loi không cng xut hiện khi c sự khc biệt về yêu

cầu sinh thi cơ bn.
 Quan hệ ngẫu nhiên: L trưng hp những loi cây tn ti tương đi đc lp với
nhau hoc đi với cc loi c phổ sinh thi rng th c thể tn ti cng nhau hoc không cng
nhau v không phân biệt đưc r rng.
Quan hệ sinh thi giữa tng cp loi đưc nghiên cu, trong đ loi qu him sẽ đưc
xc đnh mi quan hệ sinh thi với cc loi ưu th c mt đ > 3% trong quần thể. Mi quan hệ
ny đưc nghiên cu theo tng hệ sinh thi  tng khu rng đc dng.
Tin hnh kiểm tra quan hệ cho tng cp loi theo tiêu chuẩn  và 
2
.
S dng cc tiêu chuẩn thng kê sau để đnh gi quan hệ theo tng cp loi:
: Hệ s tương quan giữa 2 loi A v B.
17


))(1).(()).(1).((
)().()(
BPBPAPAP
BPAPABP




(3)

Trong đ:
 = 0 : 2 loi A v B đc lp nhau.
0 <   1: loi A v B liên kt dương.
-1   < 0: loi A v B liên kt âm (bi xch nhau).
Xc xut xut hiện loi:

P(AB): Xc sut xut hiện đng thi ca 2 loi A v B
P(A): Xc sut xut hiện loi A.
P(B): Xác sut xut hiện loi B.
n
nAB
ABP )(

n
nABnA
AP

)(

n
nABnB
BP

)(

Với:
nA: s ô tiêu chuẩn ch xut hiện loi A.
nB: s ô tiêu chuẩn ch xut hiện loi B.
nAB: s ô tiêu chuẩn xut hiện đng thi 2 loi A v B.
n: tổng s ô quan st ngẫu nhiên.
 ni lên chiều hướng liên hệ v mc đ liên hệ giữa 2 loi.  < 0: 2 loi liên kt âm v
|| cng lớn th mc đ bi xch nhau cng mnh, ngưc li  > 0: 2 loi liên kt dương v ||
cng lớn th mc đ hổ tr nhau cng cao.
Trong trưng hp || xp x = 0, th chưa thể bit giữa 2 loi c thực sự quan hệ với nhau
hay không, lc ny cần s dng thêm phương php kiểm tra tnh đc lp bng tiêu chuẩn 2.
)).().().((

).5.0(
2
2
dbcadcba
nbcad
t



(4)

Trong đ:
c = nA: L s ô tiêu chuẩn ch xut hiện loi A.
b = nB: L s ô tiêu chuẩn ch xut hiện loi B.
a = nAB: L s tiêu chuẩn xut hiện đng thi c loi A v loi B.
d: l s ô tiêu chuẩn không cha c hai loi A v B.
n : l s ô quan st.

2
t tnh đưc  công thc trên đưc so snh với 
2
0.05 hoc 0.10
ng với bc tự do K=1

2
0.05
,
K=1
= 3.84 hoc 
2

0.10
,
K=1
= 2.71.
Nu 
2
t  
2
0.05 hoc 010
th mi quan hệ giữa 2 loi l ngẫu nhiên.
18

Nu 
2
t > 
2
0.05 hoc 0.10
th giữa 2 loi c quan hệ với nhau.
Để xem xét mi quan hệ theo tng cp loi, s dng đng thi 2 tiêu chuẩn  và 
2
:

2
: để kiểm tra mi quan hệ tng cp loi.
: trong trưng hp kiểm tra bng 
2
cho thy c quan hệ, th  sẽ cho bit chiều hướng
mi quan hệ đ theo du ca  (- hay +) v mc đ quan hệ qua gi tr ||.
T đ c thể xc đnh đưc:
- Cc loài có quan hệ dương: 

2
t > 
2
0.05 – 0.10
và  > 0.
- Cc loài có quan hệ âm: 
2
t > 
2
0.05 – 0.10
và  < 0
- Cc loài có quan hệ ngẫu nhiên: 
2
t ≤ 
2
0.05 - 0.10

3.2.4 Phương php xc đnh giải php khả thi trong công tc bảo tồn nguồn gen
của loi thực vật thân gỗ quý hiếm
Dng phương php chuyên gia trên cơ s phân tch dựa trên ma trn để tm ra gii php
bo tn v pht triển cc loi cây qu him ti đa phương thông với đi tưng l cn b ca
cc VQG v Khu bo tn TN v ngưi dân sng nhm tư vn trong tng khu vực để tm ra cc
gii php bo tn ngun gen cho mỗi loi hoc nhm loi (phiu 4)

19

4 KT QU
4.1 DANH MC CC LOI CÂY THÂN GỖ QUÝ HIM TRONG CC KIU RNG
CỦA ĐĂK LĂK V BN ĐỒ PHÂN BỐ SINH THI THỰC VẬT THÂN GỖ QUÝ
HIM

4.1.1 Danh lục cc loi cây gỗ quý hiếm  tỉnh Đăk Lăk
Trên cơ s kho st theo tuyn, điểm phân b ca quần thể loi qu him  4 khu rng đc
dng Yok Đôn, Chư Yang Sin, Ea Sô v Nam Kar, xc lp đưc danh lc cc loi cây gỗ qu
him theo Ngh đnh 32/2006 /NĐ-CP, sch đ Việt Nam 2007 v ca IUCN 2012  Bng 4 v
Bng 5.
Bảng 4: Danh lục thực vật thân gỗ qy hiếm tỉnh đăk lăk
STT
Tên việt nam
Tên khoa học
Mc độ nguy cp
Phân bố 
khu rng
đc dụng
Ngh
đnh
32
(2006)
Sch đ
Việt
Nam
(2007)
Sách
đ
IUCN
(2012)

I
NGÀNH THÔNG
PINOPHYTA

Lớp thông
Pinopsida




1
BỘ HONG ĐN
CUPRESSALES




1.1
Họ Tng
Cupressaceae




1.1.1
Pơ mu
Fokienia hodginsii
(Dunn) A.Henry & H
H.Thomas
IIA

EN
NT
CYS
1.1.2
Bách xanh
Calocedrus
macrolepis Kurz.
IIA
EN
VU
CYS
2
BỘ THÔNG
PINALES




2.1
Họ Thông
Pinaceae




2.1.2
Du sam
Keteleeria evelyniana
Mast.
IIA

VU

CYS
2.1.3
Thông 5 lá
Pinus dalatensis
Ferré
IIA

DD
CYS
2.1.5
Thông 2 l dẹt
Pinus krempfii
Lecomte
IIA


CYS
II
NGNH MỘC
LAN
MAGNOLIOPHYT
A





Lớp mộc lan

Magnoliopsida




1
BỘ LONG NÃO
LAURALES




1.1
Họ Long não
Lauraceae




1.1.1
X x l to
Cinnamomum
balansae Lecomte
IIA
VU
EN
CYS, NK
1.1.2
Re hương
Cinnamomum

parthenoxylon (Jack.)
Meisn.
IIA
VU
EN
CYS
2
BỘ BÔNG
MALVALES




20

STT
Tên việt nam
Tên khoa học
Mc độ nguy cp
Phân bố 
khu rng
đc dụng
Ngh
đnh
32
(2006)
Sch đ
Việt
Nam
(2007)

Sách
đ
IUCN
(2012)

2.1
Họ Du
Dipterocarpaceae




2.1.1
Kiền kiền
Hopea pierrei Hance

EN
EN
YD
2.2
Họ Trm hương
Thymelaceae




2.2.2
Gi bầu
Aquilaria crassna
Pierre ex Lecomte

EN
CR
CYS, NK
3
BỘ ĐẬU
FABALES




3.1
Họ Vang
Caesalpinaceae




3.1.1
Cà te
Afzelia xylocarpa
(Kurz) Craib.
IIA
EN
EN
CYS, ES,
YD
3.1.2
G mt
Sindora siamensis

Miq.
IIA
EN
LC
ES, YD
3.2
Họ Đậu
Fabaceae




3.2.1
Cẩm lai
Dalbergia oliverii
Prain.
IIA
EN
EN
CYS, ES,
NK, YD
3.2.2
Ging hương
Pterocarpus
macrocarpus Kurz.
IIA
EN
VU
CYS, ES,
NK, YD

3.2.3
Trắc
Dalbergia
cochinchinensis
Pierre
IIA
EN
VU
ES, YD
4
BỘ BỒ HÒN
SAPINDALES




4.1
Họ Đo lộn hột
Anacardiaceae




4.1.1
Sơn huyt
Melanorrhoea
laccifera Pierre.

VU

YD

Bảng 5: Số lưng loi thực vật thân gỗ theo mc nguy cp  tỉnh Đăk Lăk
Phân hạng nguy cp
Số loi
Nghi đnh 32 (2006)

IA
0
IIA
12
Sch đ VN (2007)

CR
0
EN
9
VU
4
IUCN (2012)

CR
1
EN
5
VU
3
Ghi ch:
- Kí hiệu cc khu đc dng: CYS: VQG Chư Yang Sin; ES: KBTTN Ea Sô; NK: KBTTN
Nam Kar; YD: VQG Yok Đôn.

21

- Tng loi trong danh mc đưc sắp xp theo hệ thng phân loi, xc đnh mc đ đc hữu,
qu him, nguy cơ đe da theo tiêu chuẩn quc gia v quc t, bao gm theo 3 loi:
 Ngh đnh 32 (2006): IA - Nhm thực vt nghiêm cm khai thác, s dng vì
mc đch thương mi; IIA- Nhm thực vt hn ch khai thác, s dng vì mc
đch thương mi;
 Sch đ Việt Nam (2007): CR-Rt nguy cp; EN- Đang nguy cp; VU-Sẽ
nguy cp; LR-Nguy cp thp; DD-Thiu dẫn liệu; NE-Không đnh gi
 IUCN (2012) (International Union for Conservation of Nature and Natural
Resources) - Liên minh Quc t Bo tn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên
nhiên (2012): CR-Rt nguy cp; EN- Đang nguy cp; VU-Sẽ nguy cp; NT-
Sắp b đe da; LC-Ít lo ngi; DD-Thiu dẫn liệu; NE-Không đnh gi

Kt qu cho thy c 15 loi  cc mc nguy cp khc nhau:
- Theo ngh đnh 32 (2006) c 12 loi nhm IIA bao gm: Pơ mu, Bch xanh,
Du sam, Thông 5 l, Thông 2 l dẹt, X x l to, Re hương, C te, G mt,
Cẩm lai, Ging hương v Trắc.
- Theo sch đ Việt Nam (2007) c 9 loi nhm EN: Pơ mu, Bch xanh, Kiền
kiền, Gi bầu, C te, G mt, Cẩm lai, Ging hương v Trắc; v 4 loi nhm
VU: Du sam, X x l to, Re hương v Sơn huyt.
- Theo IUCN (2012) c 1 loi nhm CR l Gi bầu; 5 loi nhm EN: X x l
to, Re hương, Kiền kiền v C te, Cẩm lai; v 3 loi nhm VU: Bch xanh,
Ging hương v Trắc.

4.1.2 Bản đồ v nhân tố sinh thi nơi phân bố cc loi cây gỗ quý hiếm
Cc loi qu him ny đưc xc đnh ta đ v lp bn đ phân b, s lưng c thể cng
với cc nhân t sinh thi theo tng khu rng đc dng.

22




Hình 3: Bản đồ phân bố loi cây gỗ quý hiếm  VQG Yok Đôn

Hình 4: Bản đồ phân bố loi cây gỗ quý hiếm  VQG Chư Yang Sin

23


Hình 5: Bản đồ phân bố loi cây gỗ quý hiếm  Khu BTTN Ea Sô

Hình 6: Bản đồ phân bố loi cây gỗ quý hiếm  Khu DTTN Nam Kar

24

T kt qu kho st lp bn đ phân b sinh thi cc loi cây qu him, ch ra đưc cc

phân b loi cây gỗ qu him theo cc nhân t sinh thi ch đo  Bng 6.
Bảng 6: Nhân tố sinh thi theo vng phân bố cc loi cây gỗ quý hiếm  Đăk Lăk
Stt
Loi
DBH
(cm)
H (m)
Kiểu rng
Đai
cao
(m)
Độ
dốc
(độ)
Đ
ni
(%)
V tr
đa
hình
Hướng
phơi
(độ B)
1
Bch xanh
15.9 –
32.6
16.4 –
18.6
Thưng xanh

Hỗn giao l
rng – l kim
891 -
931
0 - 25
30 -
50
Bng,
sưn
165
2
C te
7.1 –
80.5
4.5 –
24.5
Thưng xanh
½ rng l
Khp
176 -
610
0 - 32
0 -
90
Bng,
chân,
sưn,
đnh
0 - 355
3

Cẩm lai
6.4 –
45.1
4.5 –
23.5
Thưng xanh
½ rng l
Khp
Hỗn giao gỗ –
tre na
167 -
918
0 - 35
0 -
90
Bng,
chân,
sưn,
đnh
0 - 360
4
Du sam
10.8 –
141.5
10.7 –
25.3
Thưng xanh
ni cao
899 -
1205

0 - 35
0 -
40
Bng,
chân,
sưn,
140 -
330
5
Ging
hương
8.0 –
142.0
5.6 –
29.2
Thưng xanh
½ rng l
Khp
Hỗn giao gỗ –
tre na
167 -
715
0 - 32
0 -
90
Thung
lng,
bng,
chân,
sưn

0 - 355
6
Gi bầu


Thưng xanh
910 -
963
0 - 12
0 -
50
Bng,
chân,
sưn
155
7
G mt
6.4 –
94.0
8.4 –
24.6
Thưng xanh
½ rng l
Khp

167 -
368
0 - 33
0 -
50

Bng,
chân,
sưn,
đnh
0 - 351
8
Kiền kiền
12.0 –
116.3
11.4 –
23.4
Thưng xanh
½ rng l
Khp
167 -
314
0 - 25
0 -
40
Sưn,
đnh
0 - 330
25

Stt
Loi
DBH
(cm)
H (m)
Kiểu rng

Đai
cao
(m)
Độ
dốc
(độ)
Đ
ni
(%)
V tr
đa
hình
Hướng
phơi
(độ B)
9
Pơ mu
19.0 –
127.9
11.5 –
27.8
Thưng xanh
ni cao
1418 -
1795
0 - 40
0 -
50
Sưn,
đnh

10 -
335
10
Sơn huyt
9.9 –
34.3
7.2 –
13.3
Khp
233 –
270
0 - 23
0 -
60
Bng,
sưn
165 -
351
11
Thông 2 l
dẹt
63.0 –
225.0
18.5 –
28.0
Thưng xanh
ni cao
1350 -
1618
0 - 42

0 -
60
Sưn,
đnh
15 -
350
12
Thông 5 l
34.4 –
120.0
10.9 –
28.7
Thưng xanh
ni cao
1483 -
1859
0 - 28
0 -
60
Sưn,
đnh
10 -
335
13
Trắc
7.5 –
15.4
8.0 –
13.5
Thưng xanh

½ rng l
Khp
197 -
564
0 -32
0 -
50
Bng,
chân,
sưn
0 - 250
14
X x
14.0 –
14.1
9.7 –
15.5
Thưng xanh
ni cao
1078 -
1534
5 - 35
10
Sưn
180 -
220
15
Re hương
12.7
6.0

Thưng xanh
ni cao
1380
30
0
Sưn
300

T kt qu trên cho thy mt s nhân t sinh thi chnh nh hưng đn phân b cc loi
cây gỗ qu him theo quy lut như sau:
- Phân b theo đai cao: Đai cao nh hưng r rệt đn phân b cc loi cây gỗ
qu him.
o Đai cao phổ bin < 600m, mt s lên đn 900m bao gm cc loi
C te, Cẩm lai, Ging hương, G mt, Kiền kiền, Sơn huyt, Trắc.
o Đai cao t 900 – 1200m bao gm cc loi Du sam, Gi bầu, Bch
xanh.
o Đai cao t 1200 – 2000m gm cc loi Pơ mu, Thông 2 l dẹt,
Thông 5 l, X x v Re hương.
- Phân b theo hệ sinh thi rng: Cc loi qu him c quy lut phân b theo
hệ sinh thi rng kh r, tuy nhiên c mt s loi c phân b kh rng trong
nhiều kiểu rng:
o Nhm loi phân b rng  cc kiểu rng thưng xanh, ½ rng l,
hỗn giao gỗ – tre na v khp bao gm C te, Cẩm lai, Ging
hương, G mt, Kiềm kiền, Trắc.