PHUONG PHAP THUYET MINH

KIÓM TRA BµI Cò
Hãy nêu vai trò và đặt điểm của văn bản thuyết minh ?
Hãy nêu vai trò và đặt điểm của văn bản thuyết minh ?
Câu 2:
Câu 2:
Trong các văn bản sau, những văn bản nào sử
Trong các văn bản sau, những văn bản nào sử
dụng ph
dụng ph


ơng thức thuyết minh? Vì sao?
ơng thức thuyết minh? Vì sao?
C- Cô bé bán diêm.
D- Lão Hạc.
B- Ôn dịch, thuốc lá.
A- Tôi đi học.
B
Nối tên bài ở cột A với các loại tri thức ở cột B cho
phù hợp
A B
1. Cây dừa Bình Định a. Tri thức về khoa học
2.Tại sao lá cây lại có
màu xanh lục
b. Tri thức về lịch sử
3.Huế c. Tri thức về sự vật
4. Khởi nghĩa Nông Văn
Vân
d. Tri thức về văn hoá
5. Con giun đất

Có ý kiến cho rằng: Bằng t ởng t ợng, suy luận có
thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh? Theo em ý
kiến đó đúng hay sai? Tại sao?
Câu hỏi thảo luận
* Văn bản thuyết minh đảm bảo những yêu cầu sau, đúng
hay sai?
- Tính khách quan.
- Tính chính xác.
- Tính rõ ràng.
A, Đúng B, Sai.
A
Không thể suy luận, t ởng t ợng để có tri thức khách
quan đ a vào bài văn thuyết minh.
Hãy đọc các ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi
- Huế là một trong những trung tâm văn hoá, nghệ thuật
lớn của Việt Nam.
(Huế)
- Nông Văn Vân là tù tr ởng dân tộc Tày, giữ chức tri châu
Bảo Lạc (Cao Bằng )
(Khởi nghĩa Nông Văn Vân)

=
>

P
h


n
g

p
h
ỏ
p
n
ờ
u


n
h
n
g
h

a
:
c
h

r
a

b

n
c
h

t
c

a



i
t

n
g
t
h
u
y

t
m
i
n
h

b

n
g
l

i

v

n
r
ừ

r

n
g
,
n
g

n
g

n
,

ch
ớ
n
h

x
ỏ
c.

Thân cây làm máng.

Cọng lá làm chổi.
Lá làm nhà tranh.
Nước dừa để uống, để làm thức ăn, bánh kẹo.
Liệt kê các bộ phận cùa cây dừa : thân, cành, lá, gốc…
11
Phuơng pháp liệt kê : lần lượt chỉ ra các đặc điểm, tính
chất của đối tượng thuyết minh theo một trình tự nhất định,
giúp người đọc hình dung ra đối tượng thuyết minh.
Theo các nhà khoa học, bao bì ni lông lẫn vào đất làm
cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật bị
nó bao quanh, cản trở sự phát triển của cỏ dẫn đến
hiện tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. Bao bì ni
lông bị vứt xuống cống làm tắc các đường dẫn nước
thải, làm tăng ngập lụt của các đô thị vào mùa mưa.
Sự tắc nghẽn hệ thống cống rãnh làm cho muỗi phát
sinh, lây truyền dịch bệnh. Bao bì ni lông trôi ra biển
làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải.
( Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000).
lẫn vào đất
vứt xuống cống
trôi ra biển
Ngày nay, đi các nước phát triển, đâu đâu cũng nổi
lên chiến dịch chống thuốc lá. Người ta cấm hút
thuốc ở tất cả những nơi công cộng, phạt nặng những
người vi phạm ( ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ
nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la ).
Phương pháp nêu ví dụ.
( ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ
nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la ).
Các nhà khoa học cho biết trong không khí, dưỡng khí

chiếm 20% thể tích, thán khí chiếm 3%. Nếu không có bổ
sung thì trong vòng 500 năm con người và động vật sẽ
dùng hết số dưỡng khí ấy, đồng thời số thán khí không
ngừng gia tăng. Vậy vì sao đến nay dưỡng khí vẫn còn ?
Đó là nhờ thực vật. Thực vật khi quang hợp hút thán khí và
nhả ra dưỡng khí. Một héc- ta cỏ mỗi ngày có khả năng hấp
thụ 900kg thán khí và nhả ra 600kg dưỡng khí. Vì thế trồng
cây xanh và thảm cỏ trong thành phố có ý nghĩa cực kì to
lớn.
( Nói về cỏ )
- Phương pháp dùng số liệu : dẫn ra các con số cụ
thể để thuyết minh, làm cho văn bản thêm tin cậy.
chiếm 20% thể tích, thán khí chiếm 3%
Một héc- ta cỏ mỗi ngày có khả năng hấp
thụ 900kg thán khí và nhả ra 600kg dưỡng khí.
dưỡng khí
Biển Thái Bình Dương chiếm một diện tích lớn
gần bằng ba đại dương khác cộng lại và lớn gấp 14
lần diện tích Bắc Băng Dương là đại dương bé
nhất.
Phương pháp so sánh : đối chiếu hai hoặc hơn hai
sự vật để làm nổi bật tính chất của đối tượng
thuyết minh.
§Þa lÝ
S«ng H ương
Trường Quèc Häc HuÕ
§ ưêng Hå ChÝ Minh
qua HuÕ
§ ưêng vµo kinh thµnh
HuÕ

Khu l¨ng tÈm
§åi Thiªn Mô
Văn hoá
Cầu Tràng Tiền
Khu chùa chiền
Chợ Huế
Cố đôDi tích văn hoá
Cơm hến bánh bèo Huế bún bò Huế
Món ăn đặc sản Huế
Sản phẩm - nón lá Huế
18
- Phương pháp phân loại phân tích : chia đối
tượng ra từng loại, từng mặt để thuyết minh làm
cho đối tượng trở nên cụ thể, rõ ràng hơn.
Ph ¬ng ph¸p thuyÕt minh
Phương
pháp
nêu
định
nghĩa
Phương
pháp
dùng số
liệu
Phương
pháp so
sánh
Phương
pháp
liệt kê

Phuương
pháp
phân
tích,
phân
loại.
Hướng dẫn tự học ở nhà :
+ Học bài.
•
Sưu tầm, đọc thêm các văn bản thuyết minh sử dụng
phong phú các phương pháp để học tập.
•
Đọc kĩ một số đoạn văn thuyết minh.
+ Soạn bài : Làm tất cả các bài tập 1, 2, 3, 4 / 128 và
129. Tiết sau học tiếp bài phương pháp thuyết minh.
+ Trả bài : Phương pháp thuyết minh.
.
GD