Đ ti: ! "!"#$
%&'
()
*&+,-.(/01/2
34567 8 9
Thnh ph H Ch Minh, ngy 14 thng 5 năm 2013
1
!"#$%!&'!"&'!"()*&
2
+, +
.
+
/
/
:;(/0(' <==8::=<>?
@2A"
)=B
<;(/0CD,- <==8::=4)= ! >8B
4;E+CD' <==8::=87< )=B
7;F,#GH <==8::=:88 !! >8B
8;(/0IJ <==8::=8<? "! ))=B
I. 0/1.234
:;#@,K&L
@2:@"IKMN#I32"O3
3P" (<Q@.3RPS"R/@
TUUQ;
@22VMI"+"!&2MV"%%W;
X Y#$,Z [H&'
T[,KM\H /$[6[$]KS
1/6,# HV[R#&2"16S2"[$]K
+"![^_;
HV"H"[,KH%W&`2
Sa" ,K !"@ "@ /"%b&2H%WK
M`;
HVcSJ"R[6dD@,KM"e
"[]M1#$;
X Y&'
[,Kd[$]K"!
fg(NS6[]"#$,Z [H&' &'$
0!"L ,1/6@23!"TUU
(< !"Wh1&2/$;
<;T3
<;:T3!" ijP ij( <Q
k_E232(4&2%
,#3;
l/!"7,-#S
● Khử amin hóa bằng cch thủy phân :
3
● Khử amin hóa bằng cch khử :
● Khử amin hóa bằng cch oxi hóa : ( thường xuyên xảy ra)
1e`OSm"R/@2 i
!"R
`OS"R/@n"R/
ij!"RRSa"!/@T"op
● Khử amin hóa bằng cch chuyển hóa nội phân tử
<;<T3!"TUU
F0!"<,-
qkOS"R/@
q3I"3"/@!@
a. Khử cacboxyl hóa cc axit amin :
4
"6S2"[H&' &'32/[L02R/3
,]S6M@2"6S2"&%&';
r[,K:!s+S_Rt;
1e2/@2 TU
<
(
4
;
"[L`_'@K &2%uSJ"R/,-v1
!s"RsI"2(
4
&2@!/,#3;
F""R/s
<(jT<jhjT<j(<<(jT<jhjTUo(
F
"[L`_SM@K &2SJwv@I/[H"6
S2";
Wd1%@2TU< <U&2(4;"
#$,Z&2[H&'M2/SJ"2#$;Tx\
&'t[,K%Ov[$]KR;
b. Phản ứng tạo phức aminoacyladenilat:
<;4T3@+e[6Wh
qG^[$
5
T3@+e[6WhM[I&2"t;
F0"e"] "[eM@2
3S6[]2/2`;
H%W3w
● Phản ứng thủy phân gc :
● Phản ứng oxi hóa gc :
● Phản ứng oxy hóa khử gc R chứa lưu huỳnh
● Loại trừ nhóm Axetaldehyt ra khỏi gc :
6
<;
7T/$1M[,Z,-/$R
[$.[68%W@22&+1k!S%
:=/$2!/@jT"y%"@! @!% /"
/& @/% !/@@z
7
{8/$2ij!"@
{7/$2%/@jT"
o/@T"
;y%"@!/
;!"
;!"
;C@
{</$2R@"R!
oUR@"R!
;%
;%
"e/$1R%14@"I
"!s|" !/"b"@&2!"%@!";
q("2 xH%W/$`
"! ! R`
T""PUR/"R C%"!%Q
*@"P*@jT/%j*@/Q
!@
%
3T"@ T"!s
(@!"P /Q
"s" "@%
EP! E/% Q
}!
TU
5
(
4
8
II. 0/1.263
1. wM1!
4;4
9
!!@2N"!,ZMt["I~`"•[6
&2v"W&- `W@,KO,Z,-9;===
F@";Tt$[,K]K"+"^[,K2"
"""!;DdMtc,L!!&x`
e""I[H"[]M1#$;
:;:;TMI"1!!;
(,[€-_\+"@2N[#O[$R/
+r"@/!!;"r["[,K@+`6
&-e@+`6!!;
E+`6!!P!!S"Q[HSL"S\Mt17! <!H
&L@+`6TfUx<!H&LSH[!"1/+O(E+`6NT(@2
@+`63I $/$•I•[6I@PQSJHV
a[1@+`6‚;(,Z"mƒ@_1@+`6`a2/@2`"4=B[W
&-@+`6T(&2?=B&-@+`6NT&2U;(,&'/\[V1Hr
!!@2"i"Pi(<Q"[,K@2[V('d&2
[V`iS"R/@PiTUUQ"[,K@2[VT'd;E+`6
!!I"+SH`w1r"@/!! xWhI"+IS+
1rP4;4Q;
IS+&2`1Hr"@/!!
(,&'/@+`6!!NT(`W,@+`6NT(1
M,Z &&'/`a"!"H%W'e%
T/+OTU(m+H^„&2`R/%e/"
Re@+`6T(6`+D@,K "[1(
@\&Jw%%"&-U1TUU&2M%1@+`6!!@2
M][J;
4;7
10
^``De/"NT&2ThN(&2ThP4;7Q@2
M@- @2"I!!`/,-2MtR"~;("2@+
`6!!wM"HV[€@2Dw@[H1/+O(;^
`@+`6[#NT("@+`6!!L2P: 44"Q#~#
%"&-[%W@+`6TT T(P: 7?"Q&2@+`6`+[€I""r
!!HM`[HSL";
:;<;T+&2@"I!!
TD3&2"%W""!![$+1!! 6<"
@2!! 4"@2!! 7"!!! 8
"@2!!!&;&;;;+!!!"W"Sm
+S~[V•"[V+@V@,K[6"Wd;•"
WdxM[1"[LSJ/Sm[/@;
Hình 3.5 Cấu tạo và cách gọi tên của một
pentapeptide Seryl-glycyl-tyrosyl-alnyl-leucine
(,Z…$d`†_&6~4N"^:N!"3"
[$SLJ2V&23""r&wv!!!\
+P4;8Q $&6!*@//@E!"^*‡E;,Z,Z
&6"[V('dwS+&2"[VT'dwS+
&2…$ˆ[V2"1r!!@2[V('d/[VT'
d&2,&'/…!!!\+$&6<(!/E!TUU;"
,ZKN"\H["I2""r!!,R[J
[,Kˆ,Z$[$"[""^„I@!*@/
P@ E! C@Q*@;;;
G"I"r•"%W<8[64)%/[]‰!"@"2
[H&';
11
Fd,#!R[J[,K"[V('d@2T/%&2
,#S"R/!%!R[J[,K"[VT'd@2E/%;j
TMI"1!!cPSmĥVS[V&2R[J
" "[V('d&2"[VT'd1r
!!cQ
T/%@*@T/%PC@*@Q
T/%P@ *@QT/%%PC@ *@Q
@*@*@PT/% %Q*@E/%
PC@ *@ E/%Q
]KN`++ [€R[J[,K"1
!!+3@2
<(T/%@*@T/%%C@*@E/%TUU
G/@2/+~[$R[JH"!!/+[W&-
N!!2&_R[JM3I;
:;4;T3[^,1!!
("231(<&2TUU[V'd Wh1!!
…"N32[^,1"",#3;H
"N32[^,M"@+`6!![@23|!
32/`R/&-"";",Z`LI @+
`6!!3&-TU7I"23M2w[c&2`DM
v[I\S,-%87=;G/@23[,K%OvH€[$[J@,K
"!;,#R[J"!!"E"A/…+/+~1
32/Sm+WOŠ"@T"@![$@2D[HI/13
%`[€_3S! [‹Z&2"W/ ZWO
[[$I"32RZ;
yyy;‹I+&2&x3D1!!
4;4;T""SM!!&2"!
4;4;:;!""""""!P""" TQ;
T/x@2`wW&c,K'`ww%]K%!"
!""\&c,K';E2"""@/!! MtOS"‹4)
" `W@,KO`"7;8==;(+3Mt&23D
M/m ["I""r!![N3D
"I[H%`
G"I<7"[V+@2V"I[H%"[:4"
[V+,#3&-rP!@%@""!`w~WQ&28"
•9:="I[H1 :9"[V+1T[1[$
wM"I[HI"%!";
3.1. Khái niệm chung
Trong tự nhiên tồn tại nhiều dạng peptide có chức năng quan trong
liên quan đến hoạt động sống của cơ thể như là các hormon, các chất
kháng sinh hay những chất tiền thân của tế bào vi khuẩn v.v Bên cạnh
đó cũng có những peptide chức năng chưa rõ ràng, có những peptide là
sản phẩm thuỷ phân đang còn dang dở của protein. Trong phạm vi của
chương trình này xin được giới thiệu một số peptide quan trọng, có
nhiều ý nghĩa cho hoạt động sống của sinh vật
3.2. Glutathion và các chất tương tự
Glutation là một tripeptide công thức cấu tạo như sau:
NH2CH2 SH
Trong cấu trúc nhóm SH của cysteine là nhóm hoạt động, vì vậy
người ta thường viết tắt chữ glutation là G-SH. Trong môi trường hoạt
động glutation có thể nhường hydrogengen (H) để thành dạng oxy hoá
và ngược lại có thể nhận H để thành dạng khử:
Nhờ phản ứng trên, glutathion đóng vai trò của một hệ thống oxy
hoá khử (vận chuyển hydrogen). Glutathion là một trong những peptide
nội bào phổ biến nhất, nó phân bố nhiều trong các mô và các cơ quan
như: gan, thận, lách, tim, phổi, hồng cầu v.v
"#$T`ww1/66S2"&c,K'S26
"""/$"[,ZP""%!" "%"@Q TRt3
/"!R/@"&2[^S_@23~r1"@!%!"@P]
K%!"Q;
4;4;<;T""`wwS2+!@PQ;
[,KS26\‰N/6/+;(,Z2
@"I‹:4" W&-:4"[V1T+
v/61T&2;_/,Z[€]K[,K
"2"2;
12
[L"2]K[,K_S\/6WH/6W3
6@2yŠP!@"/!!@!%!Sb"QMI"
@2H!!‹"@!@/(<5H/6W`ww"
@2hP!@"/!!@!%!%@""!Q MI"@2H!!‹
8";
13
UR/"@2""Œt[•Ž /"I" [@2H!!)"
;Y[H&'&t "R/"•`\%/[]1<",
%"\&Jw3S@2%"@!!&2"&Jw3@2
@!!P|4;:Q;C%"!%%1@"26MtN
&%"!%&2"R/"1[H&'&tP"3S@2%"@!&2
"3@2Q;
/D%~W\@K ,`‹I,H%W""
+S_\,Z;_,K%I1N"S__P%"Q
$"1/6@2%D61;
4;4;4;UR/" C%"!%%C%"";
C%"!%%@2""/"I [@2H!!Mt‹)
";V@-\[H&'&t"3>1&%"!%%@2
@/%!P@/%C%"!%%Q •\@K&22€ "3>@2@/%!P@/%
&%"!%%Q
Y[H&'&t"34@2%"@!!5&%"!%%+@2@
&%%"";
UR/"v+##1O&2/6&t /"`O
%"&2`ww%6%N`""St;C%"!%%vW
@K_ D,ZM,-\' [‹Z@2"I "[v
D/6;
4;4;7;T""%,\P*Q;
""%,\1,ZP"A""!Qx+
P%"""""!Q@2Hr"@/!!S"‹:):"`W
@,KO<:`FPE;/! :))>Q;"MtV%@b[,KI"
2N"84:98&2N":><:>)P<:Q;"I[H%
1*@2\r‹:47";*MI"MW&-""
@"!1P>8B"WQ&2VW"@1,Z
P4<B"WQ;
""%,\v%D,\ `ww%I"%v
#@2I"R,# …@2H""/$";""%,\`ww
%]K"!•N"[€[,K&'/$02&2""6S2"
Z* &2@2""/D[,Z/6 %["[,ZP`ww%S2
6@"Q[‹Z`ww%""@[$[S"V&LD
@,K"#$ /DSa"""/6,#;
14
h@2&6~1""/""P""
!@!%""!Q;TMt"1h€[,K@@/&2
*@!R[JPD:)9)&2[I,\("S!@:)??Q@2H
!~•4"@2/"@/@%/@"@!(<;h
3D&2"e]K&2S26P`w
IWQ;h3D&•,H"" &•,
H""`ww;
4;4;?;y%@;/6• [^S_[W&-e
•:)84 !P
,\("S!@:)8>Q[€+
3 6&2R[J"2
"2Mt1O%@;
O%@S"‹8:
" Mt‹<
r"@/!! &-`W
@,KO8;?==
Tr<:";
Tr|4=";
r[,KW&-
Sm<V%@b;"
r2:V
%@bN"39&2
"3::;V[^_
P[^,1H@"2Q•'
&2""3>
):= :<:71r&2[^
S_@2"34=1
r|P4;?Q;(,Z…
[€R[J[,KMtS
L1%@&2M/m
MtO%@[,KO
&NS\L@+`6W
@+`6/"&2@+`6V
%@bNr&2r
|;y%@vˆM
"M""1
Sự thiếu hụt HGH nếu xẩy ra trước tuổi dậy thì sẽ dẫn đến chứng
người lùn, sự dư thừa HGH nếu xẩy ra trước tuổi dậy thì sẽ xẩy
đến chứng người khổng lồ, nếu xẩy ra sau tuổi dậy thì sẽ dẫn đến
chứng người bị to dị thường (phát triển chiều dày của đầu, xương
và mặt).
3.3.5. Prolactin (PRL- kích nhủ tố)
"@"^EP@!""""Q @2H"@/!!`W
@,KO<4;===;Y,ZMt:)>";Y@"2[H&'
%W@,K""rW`"?=B;
TMtS':&2"I[H1hEwM,#*&2
""I"%N‹W"@[,KS26@+v`
t`ww$&2S26"!%!",-`"!%!"
[,KS26S\;hESJ"/6&tS26%N;`[•
`O[€ŒrŽhE[S""%S26%N;
4;4;9;""6P/""hQ;
15
16
T/$"@ vI[,Z/6;y%@x`wwe
]K&236e""@/"!\# &2‘;G^S_
%@D,Z]@"%!KSa" "!&2`ww%[,Z;
veM1%@@2`ww%R'@"%! H%W[,Z
""%! ""6S2"#&2‘;F"&'/%@@2@,K@"%!
";("2%@…@2%I"@"%!"@2‹[H
!s/!,/&S"R/@%!&2b"%!:9"%%!;
4;4;>;*@";
*@"@2H!![,K6S\6S2"@1["@!% Mt
O@"\,Z‹<)" &-`W@,K4;8==;Et[V@"
[,K2,-IL"" !"@"‹[6"@"4?
";`@"I[>"\2@";*@"@,
",-I"P``6K&-"!Q tv@2D
‹[H@"%!"Sm`ww%ƒ@/"!\e
1&x;*@"`ww%I"@"%!&236%ƒ
@"%!Sm36/&!`%!&2"%"b"`%!;(xv
36]K@\ ,`ww%I"2M!";GW&-
"! @"v"";
4;4;);T@"PTQ
T@"[,K_•D:)9< ,Z[€R[J[,KMt1
@2Hr!!‹4<"HV%@bN"3:&2
"3?;P4>Q
SS
Cys1-Ser2-Asn3-Leu4-Ser5-Thr6-Cys7-Val8-Leu9-Ser10-Ala11-Tyr12-Met13-
-Arg24-Asn23-Leu22-Asn21-Asn20-Phe19-His18-Arg17-Phe16-Ser15-Gly14-
-Trp25-Gly26-Phe27-Gly28-Pro29-Glu30-Thr31-Pro32 -NH2 ( hình 13)
T@"v[L"2@;T@/6,#[,K/\‹
[H:=’:==@Z@"Px""&2&FQ;TM[W
%@†w1@@2"%!;GH"21@"%!MM&2
%D1H"
2/%u/H"` 6`"%!@%u`61;"H
N@`6K&-"! HN\I"&2"I[H%;l,#
3+))B@1#$&2@2`"Ow1@[$`#$V[6;
4;4;:=;"!%;
"!%Mt@2N!!?"Pyy"!%yyQ
"^>"Pyyy"!%yyyQ t[,KS26S\6S2"';Tt
v`ww@-&c16S2",K'S26@"%!"@2D@,K
"`$w"^;
4;4;::;T"@!/%"`!"s/PTTk“Q;
E2H!!Mt‹44";"I[H%1~@L
1/6\T'd;T"@!/%"`[,KS26S\+I2`%
+"@&2"!;"6L6S2"S26L`$TTk`
&L%W@,K"P$@28>54<5>"^7"Q;TTk[,K]K•
H""P!""@!/%"`Q::7";
"#$TTkv`ww"St' `ww6S2"v/
S26!s/!/@%!;
4;4;:<;!!;
G,K_S\|/@%%&2@&2"D:)=<;@2H!!‹<?
" %!![,KS26S\2Z`ww1;_/
,Z[€]K[,K"2"2O%!!!!v`w
wS26SS"!m"21I2/P•: 8< 8D@+? =Q;
("2%!!xLv`,`ww6'&2S26!%;
4;4;:4;*%;
*%[,KS26S\6S2"&d&J1+II2/;*%M
t@2H!!S"‹:?" [,KS26•H""47"
;*%]KI"•‹7"WdP•:7[6:?Q"I
[H[V/[11%&2[,K3vH€"@%2P,#
%Q*%v`ww6S2"21/6I2/S26T@&2
6S2"wS26!%"!;("2%x`ww%&'[H1I
2/ H @2€#&x1&J;
4;7;T!!`%
17
G@2N!!"&&`"^M%%;(L!!`%
@2!!&x3"IF&2E;
4;7;:;!@@;
!@@[,K6•JM/M!@@/%"!;!@@
‹L@"I tMI"VW S"‹H&x%"@ H
&xH"~&-TU<&2HIS+
(2// ,ZS6[,KL@"I!@@t•`
S\IS+;Cwv
IS+1!@@Š@2T4T<TfT<
IS+1!@@k@2T4PT<Q4T<
IS+1!@@U@2T<fTT<T<
!@@@V[V+_vW&`,#
/@""% F@""%;;;,V,`vW&`
&2M!;C2'+\@I[/[€_L@"I!@@
-"[H%W_e@I&
`&2M! &wv\‹[H"P:=’@Q!@@`
DWxM!"/!%!!&%![#SH&2p;"@;
4;7;<;*;
*[,K_•D:)7<&2S"‹@"I@2
8"&2”<7" t[L@2N!!
Mt&x;
C-‹[H&2’@vW[,KF@""%
!"! !""%!"@/% !""% /@""%!%
&2(!%!;TM[,Kd[$[LJS_0d"v
V @+VeV 0d'% &+ &+2€"&;&;;;
4;7;4;/";
/"[,K_&2"D:)4)S\FS"%`@+!&`|;
S!&%;/"`6K&-I"2/";kƒ
/"",ZM/"1E,%
"! &@! @!! "@! /"%! !/@@! /" @
%;"/@6vƒ2/" |&2T
T…W,\‹[H&2’@/"[Lv
W @"I & ` , F@""% !"! !""%
!"@/% !""% /@""%!%&2(!%!;
4;7;7;|;
|[,K”"%"&2H%_•D:)78•J6
1&`|@@%@!b"PH|;%S@%Q;|S"
‹:=@"I`@2S : | T F p Š: Š< Š4&2*;
"[S6LMP4?BQ;|Mt@2H
!!c• ‹`":= "% E@!! E@/%! E
%"@!! E/%!! E% @ F%F!/@@
F";
|/`"IwW&` ,@I
"IwIuW&`,# :[#&J’@$W[,K
;/"!!% ;!"@/% ;@S% T@"%A!@ ;;;|[,K
dL"D&2_;
4;7;8;"@//;
"@//[,K_dH@t&2"D:)7?S\S2
`"1•&2•J61&`|;
18
"@/R;"@//@2HrKS"‹MVW@2
"@// | T p&2;Tt[L@2N!!wM`L 0
I"2W&-N#&2&#;
"@//"IwIuW&`,#&2 [^
S_`DW&`1RP%;!"%Q[€`@I
M`%`;
4;8;T!!†–%@†6S2"
T!!†–%@†6S2",Z1/6@2!!
""[€[,K-_\+;"V2/•wM+@+
NwM#S""I[H%@†\6S2";
G@2N!!•4[6`"<==";(‹,
""1/6&d,-[‹ /6/+ /6• &;&;;;]K
""!!R/\ @,-HM/+%,-IHr
"@/!!2# [@2HL""P"""Q„I,"
%@[W&-%@ "@"[W&#@";;;(N""!!
@,",-I" N[Z%W~P,Z,-9=
tQ Z[3~P&2/"vD[,Z/61
@""^W@K_1&%"!%%Q;T""!!`&2"
"6S2"Œ[wŽ2v+SL^1v$P!!"Q[^_\
26S2";
III. 0/1.264
1/@2"[,Z"!]S6\&'&2[H
&';1/"!R/I@/%"%"! #3L!s/!
1/"!@2"!%!;1/R/e<["I
(Z!!"/"@%! "!SJ1/2["I
!~;
(Z!/"@%!1/6!2";
k6e@2
Y[H&'&t %"![V+"[H1!%;
6S2"+II2/6!%"!;(Z!%&2T@1JI
2/ !%"!S6[]2!%[H&2!%[H%u1/
"!2";
19
4;9;T!!3DS"&_
"#$[H &'N!!@2_&vS"&_"#$;
E"I!![V+`$[6\[H&'R,#%W[@2!!`
$";Tt@2N/6W'S6[~@&` &%&2
&'@IR'&2"#$&2[$@"I•t`c#$;("2"
1[H&'+x!b!"&-H‹[Hc`DW@I%
R01&%;"1[H&'x!!W/,
bS&;&;;;\&'L@"II"N!![HW &-H@L@,K
c…[€`D66,Z&2[H&';("2"#$[H&'
&'&2%&'`[L‹IHKMSM!!@2
_&vS"&_[@2@!;C`D@+`6[,ZH[^_&2
@ +@!$`61/6S2"@IMt[,ZR'&2"
#$[$S"&_#$;C$L,Zx"@!@2`$&'PR!
,#:Q;
v@v
I. ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;4
II. !;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;)
III. "!;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;:)
yC;
20
—yEy˜}k™U
:;VJš GF/| (/0NTM GrG‹ E+G3
;:)>=;"%;(l|‡
<;IJT VJ›;:)));"%;(l|*"
4;(/0EF… ICD/ (/0G/6;:)));C%
&';(l|*"v;
7;E+G3;:))>;"";(l|‡;2H
8;(/0C6 :)>=;,#+3"/W;
2RMS‡‹Tw;
9;T"!@h;; <===;ps/!%5@y"""!5
!%œF@/%%;•@@!/CT;”"•@@!/œ"% y(T;
S;<!;
?;F!@T;E; <==<;y""""!"%;!%%y;
"A (!A”!%!/;
>;F!%"T; <==<;*!""!y%"@";k@A!!
S@%!%;(!A‡"` |"%" F"! E"" "%"A;
);%};|;:)?7;!"%"bps/@/%%;!"p@%
p"!!%% y; (!A‡"`Š%"E"" C"@; 7;
:=;E!!;E; <==7;@!"b|"!%/ 7p";•;
Š!!;
::;E"%; <==4;"@!@T!@@|"@"/;8! •;Š!!;