Nghị luận xã hội về truyền thống của dân tộc
Từ thời xa xưa, ông bà ta đã thường sử dụng những câu thành ngữ, tục
ngữ để răn đe và nhắc nhở con cháu của mình về những phẩm chất, đạo
lí cần thiết của mỗi người ai cũng phải có như là: "một lòng thờ mẹ kính
cha, cho tròn chữ hiếu mới là đạo con", "ăn quả nhớ kẻ trồng cây", "bầu
ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn" các
câu tục ngữ, thành ngữ ấy thể hiện lòng hiếu thảo, sự biết ơn và lòng
thương người Trong đó, có câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn" thể
hiện phẩm chất đạo đức quan trọng của người Việt Nam, nhất là trong
bối cảnh đất nước mình đang ngày một phát triển để hội nhập với nước
ngoài thì đạo lí này càng trở nên sâu sắc hơn. Sau đây, tôi và các bạn hãy
cùng nhau làm rõ câu tục ngữ này để có thế hiểu tận cùng những ý tứ
của người xưa muốn răn dạy chúng ta thông qua câu tục ngữ này.
Thoạt nghe qua thì chắc hẳn ai cũng có suy nghĩ này rất đơn giản, rất dễ
hiểu "Nước" là một thứ vô cùng quý giá, không có nước, con người và
cây cỏ bị hủy diệt, không có sự sống. "Nguồn" là nơi xuất phát của dòng
nước, nhưng đó chi là nghĩa đen của câu tục ngữ. Bên cạnh đó vẫn còn
hàm ý sâu xa trong câu tục ngữ đó chính là lòng biết ơn. "Nước" chính
là những thành quả của cha anh ta đã có công xây dựng nên. Vì vậy, khi
thừa hưởng thành quả đó, chúng ta phải biết nhớ đến những người đã tạo
ra nó, đồng thời phải biết giữ gìn quý trọng và không được lãng phí. Mặt
khác, chúng ta phải có bổn phận phát huy phẩm chất đạo đức tốt đẹp này
và truyền lại cho các lớp đàn em sau. Với những lời lí giải trên, chắc hẳn
tôi và các bạn có thể hiểu được thế nào "uống nước nhớ nguồn" và tại
sao khi "uống nước" chúng ta phải "nhớ nguồn". Trước tiên chúng ta
phải thừa nhận một điều rằng đây là một đạo lí đúng và mỗi người cần
phải thực hiện. Trong thiên nhiên và xã hội, không có sự vật nào là
không có nguồn gốc. Trong cuộc sống, không có thành quả nào không
do công sức lao động tạo nên. Trong lịch sử Việt Nam đã trải qua hai
cuộc kháng chiên chống Pháp và chống Mĩ vô cùng gian khổ, nhiều
người hi sinh tuổi thanh xuân, hạnh phúc cá nhân và hơn thế nữa, có
người đã phải hi sinh cả mạng sống của mình để chiến đâu giành lại độc
lập cho đất nước. Họ đã chiến đấu với một ý chí kiên cường, anh dũng
với mong muốn đất nước sớm được thống nhất và độc lập. Ngày nay,
đất nước ta đã có được những điều đó và ngày một phát triển, hội nhập
với thế giới. Đó chính là nhờ vào những công lao của cha anh ta, của
những người đi trước. Chúng ta là những lớp đàn em, những thế hệ đi
sau nên được thừa hưởng những thành tựu mà cha anh ta đã tạo ra. Vì
vậy, chúng ta phải nhớ đên những người đã tạo ra những thành quả cho
chúng ta. Ta phải biết đền đáp xứng đáng, đó chính là bổn phận tất yêu
mà mỗi người chúng ta phải thực hiện. Ví dụ như: Hằng năm, nhà nước
ta thường xây dựng nhà tình nghĩa, tình thương cho các bà mẹ Việt Nam
anh hùng, cấp vốn cho những thương binh liệt sĩ và tạo điều kiện cho họ
làm ăn để cải thiện cuộc sống. Đó chỉ là một phần nhỏ những gì chúng ta
làm được so với những gì mà cha anh ta đã làm. Ngoài ra, lòng biết ơn
giúp ta gắn bó với người đi trước, với tập thể , từ đó hình thành một xã
hội thân ái đoàn kết. Ở nhà trường, các bạn học sinh cùng nhau quyên
góp tiền để giúp đỡ xây dựng nhà tình thương hay tặng quà cho những
gia đình thương binh, liệt sĩ và ở mỗi khu phố, phường, xã thì mỗi gia
đình nhỏ cũng làm giông như vậy thể hiện tính đoàn kết của một xã
hội thân ái. Nêu thiếu lòng biết ơn, con người sẽ trở nên ích kỉ, dễ thoái
hóa và trở thành kẻ ăn bám gia đình và xã hội. Vì không có lòng biết ơn,
ta sẽ không biết quý trọng nhũng thành quả của người khác tạo ra và sẽ
sử dụng một cách lãng phí.
Để thực hiện tốt việc nhớ nguồn, trước hết chúng ta phải biết tự giác
truyền thống, văn hóa của dân tộc, phải có ý thức giữ gìn bán sắc văn
hóa quê hương và sử dụng thành quả lao động một cách tiết kiệm. Ta
phải biết tiếp thu một cách có chọn lọc những tình hoa của nhân loại để
làm cho truyền thống của nước nhà ngày một phong phú. Về phần mình,
chúng ta phải học tập nghiêm túc để sau này tạo ra được chính thành quả
cho mình, cho xã hội, để chính là biểu hiện cụ thể của lòng biết ơn.
Qua câu tục ngữ này, chúng ta đã rút ra được bài học cụ thể cho bản thân
"uống nước nhớ nguồn" trước hết là nhớ công sinh thành, dưỡng dục của
thầy cô, sự quan tâm giúp đỡ của mọi người xung quanh, công lao của
những thế hệ đã đi trước. Chúng ta phải sống sao cho trọn tình, trọn
nghĩa, phải biết quý trọng và giữ gìn những thành quả mà mình được
hưởng. Ta hãy học tập và làm việc sao cho xứng đáng với đạo lí làm
người và truyền thông dân tộc.