Tiết 21: Hàm số bậc nhất (Mạc Kim Loan)

Giáo viên: M¹c ThÞ Kim Loan
Tr ngườ THCS Tr n Qu c To nầ ố ả

Kiểm tra bài cũ.
Học sinh 1:
a, Hàm số là gì ? Cho ví dụ?
b, Điền vào chỗ trống để có câu
trả lời đúng.
Cho hàm số y=f(x) xác định với
mọi x thuộc R.
Nếu x
1
<x
2
mà f(x
1
) < f(x
2
) thì
hàm số y=f(x) trên R.
Nếu x
1
<x
2
mà f(x
1
) > f(x
2
) thì
hàm số y=f(x) trên R.

đồng biến
nghịch biến
Học sinh 2: Tính giá trị t ơng ứng của mỗi
hàm số theo giá trị của biến x. Rồi cho biết
hàm số nào đồng biến, hàm số nào nghịch
biến.
x -2 -1 0 1 2
y=-3x+1
y=3x+1
7
-5
4
-2
1
1
-2
4
-5
7
Hàm số y=-3x+1 là hàm số nghịch biến

Hàm số y=3x+1 là hàm số đồng biến




1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
a) Bài toán:
Trung tâm Hà Nội
Bến xe

Huế
8 km
?1
Hãy điền vào chỗ trống ( )cho đúng.
Sau 1 giờ, ô tô đi đ ợc :
Sau t giờ, ô tô đi đ ợc :
Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là : s =
50 (km)
50.t (km)
50.t + 8 (km)
Một xe ô tô chở khách đi từ bến xe Phía Nam
Hà Nội vào Huế với vận tốc TB 50km/h. Hỏi
sau t giờ xe ô tô đó cách trung tâm Hà Nội bao
nhiêu km? Biết rằng bến xe cách trung tâm Hà
Nội 8 km.
50 km/h




1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
a) Bài toán:
Trung tâm Hà Nội
Bến xe
Huế
8 km
?2
Tính các giá trị t ơng ứng của s khi cho t lần l ợt lấy các giá
trị 1 giờ, 2 giờ, 3giờ, 4 giờ rồi giải thích tại sao đại l ợng
s là hàm số của t.

t
t
1
1
2
2
3
3
4
4


S=50t+8
S=50t+8
58
108 158
208


50 km/h




1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
a) Bài toán:
Trung tâm Hà Nội
Bến xe
Huế
8 km

t
t
1
1
2
2
3
3
4
4


S=50t+8
S=50t+8
58
108
158
208


y = 50x + 8
y = 50x + 8
y = ax + b
y = ax + b
S=50t+8
S=50t+8
b) Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số đ ợc cho bởi công
thức
y = ax + b
trong đó a,b là các số cho tr ớc và a 0

* Chú ý: Khi b=0 hàm số có dạng y=ax
Thế nào là hàm số
bậc nhất?

1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số đ ợc cho bởi công thức
y = ax + b
trong đó a,b là các số cho tr ớc và a 0
áp dụng: Trong các hàm số sau đây hàm số nào là hàm số bậc nhất.
Nếu có hãy xác định a,b.
a, y = 1-5x
b, y = +4
1
x
c, y = x
2
2
d, y =2x
2
+3
e, y =mx +2
f, y =0x +7
(m 0 )
a= -5 , b=1
a= , b=0
2
2
a= m , b=2

1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.

2. Tính chất.
VD1: Hàm số y=f(x)=-3x +1.
- Xác định với mọi giá trị của x thuộc R
VD2: Hàm số y=f(x)=3x+1.
?3 - Cho x lấy hai giá trị bất kỳ x
1
,x
2
sao cho x
1
<x
2
hãy chứng
minh

f(x
1
)<f(x
2
) rồi rút ra kết luận hàm số đồng biến trên R.
- Nghịch biến trên R.
Tìm điều kiện xác
định của hàm số?
Hàm số này đồng
biến hay nghịch
biến? Vì sao?
Tìm điều kiện xác
định của hàm số?
- Xác định với mọi giá trị của x thuộc R
- Đồng biến trên R.

a) Ví dụ:
Hàm số y=ax+b xác định với mọi giá trị của x
thuộc R và có tính chất sau:
a, Đồng biến trên R, khi a > 0.
b, Nghịch biến trên R, khi a < 0.
b) Tổng quát:




?4
Cho vÝ dô vÒ hµm sè bËc nhÊt trong c¸c tr êng hîp sau:
a, Hµm sè ®ång biÕn. b, Hµm sè nghÞch biÕn.
¸p dông
XÐt tÝnh ®ång biÕn, nghÞch biÕn cña c¸c hµm sè sau:
a, y = 1-5x
b, y = +4
1
x
c, y = x
d, y =2x
2
+3
e, y =mx +2
f, y =0x +7
2
2
(m ≠ 0 )
Hµm sè nghÞch biÕn v× cã a=-5 < 0
Hµm sè ®ång biÕn v× cã a >0

Hµm sè ®ång biÕn nÕu m >0
Hµm sè nghÞch biÕn nÕu m <0
Bt 1:




Cho hàm số y=(m-2)x+3 (1)
a, Tìm m để hàm số (1) là hàm số bậc nhất.
c, Tìm m để hàm số (1) là hàm số nghịch biến.
b, Tìm m để hàm số (1) là hàm số đồng biến.
Hàm số (1) là hàm số bậc nhất m-2 0 m 2
Hàm số (1) là hàm số đồng biến m-2 >0 m > 2.
Hàm số (1) là hàm số nghịch biến m-2 <0 m < 2.
Bài tập 2
H ớng dẫn học ở nhà
1. Học kỹ định nghĩa hàm số bậc nhất,
tính chất của hàm số bậc nhất.
2. Bài tập về nhà: 9,10, 11 SGK trang 48;
6,8 SBT trang 57
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất.
y = ax + b
trong đó a,b là các số cho tr ớc và a 0
2. Tính chất:
Hàm số y=ax+b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có
tính chất sau:
a, Đồng biến trên R, khi a > 0.
b, Nghịch biến trên R, khi a < 0.
* Chú ý: Khi b=0 hàm số có dạng y=ax
Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số đ ợc cho bởi công thức