Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Xí nghiệp dịch vụ khoa học kỹ thuật

Website: Email : Tel : 0918.775.368

Lời mở đầu

ĐÃ 20 năm trôi qua kể từ khi Đảng và Nhà nớc ta chủ trơng đổi mới nền kinh
tế quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trờng theo định hớng XÃ hội chủ nghĩa
có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nớc. Những thành tựu đạt đợc đà cho thấy đờng lối
đúng đắn của Đảng và Nhà nớc ta : Thu nhập quốc dân và thu nhập đầu ngời tăng,
lạm phát giảm, cơ sở hạ tầng đợc đầu t phát triển Ngành Xây dựng cơ bản cũng
đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển chung của đất nớc, đó là xây
dựng cơ sở hạ tầng, cầu đờng, trờng trạm Trong đó xây lắp điện là một ngành
quan trọng, đà xây dựng lên nhiều công trình đa điện lới quốc gia đến khắp các
tỉnh thành, mang ánh sáng văn minh tới cho đồng bào vùng sâu vùng xa của tổ
quốc, tạo điều kiện rút ngắn khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
Xí nghiệp dịch vụ Khoa học Kỹ thuật trực thuộc Công ty T vấn xây dựng
điện I là đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xây lắp điện. Qua hơn mời năm xây dựng
và phát triển Xí nghiệp đà tìm ra hớng đi đúng đắn cho mình và đà đứng vững
trong nền kinh tế thị trờng. Công tác hạch toán kế toán của Xí nghiệp ngày càng
đợc hoàn thiện về mọi mặt, trợ giúp ban Giám đốc điều hành và quản lí trong lĩnh
vực tài chính, kế toán. Qua hơn ba tháng thực tập tại Xí nghiệp, em đà đi sâu tìm
hiểu một trong những vấn đề rất quan trọng trong công tác kế toán của Xí nghiệp
đó là công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp.
Chuyên đề cđa em gåm ba phÇn chÝnh :
PhÇn I : Lý luận chung về hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm trong doanh nghiệp xây lắp.
Phần II : Thực trạng hạch toán chi phí sx và tính giá thành spxl tại Xí nghiệp
dịch vụ khoa học kỹ thuật.
Phần III : Phơng hớng hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá
thành spxl tại Xí nghiệp dÞch vơ khoa häc kü tht.

Website: Email : Tel : 0918.775.368

Website: Email : Tel : 0918.775.368

Dï ®· rÊt cố gắng nhng do thời gian và trình độ còn hạn chế nên chuyên đề
không tránh khỏi nhiều thiếu sót, vì vậy em rất mong nhận đợc sự góp ý, hớng dẫn
của thầy cô và các bạn.

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

PhÇn I : lý luận chung về hạch toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp
I. tầm quan trọng của công tác hạch toán chi phí
và tính giá thành sản phẩm
Khi nền kinh tế nớc ta chuyển sang nền kinh tế thị trờng, cùng với chính
sách kêu gọi đầu t nớc ngoài, thực hiện chủ trơng một cửa thì làn sóng đầu t nớc
ngoài vào nớc ta ngày càng tăng mạnh. Các khu công nghiệp mọc lên ở khắp các
tỉnh thành, thu hút hàng triệu lao động. Nớc ta trở thành một trong những nớc xuất
khẩu gạo, cà phê, các sản phẩm tiêu dùng nh giày da, hàng may mặc hàng đầu thế
giới. Bên cạnh những thuận lợi có đợc thì sản phẩm, hàng hoá của ta cũng phải
chịu sự cạnh tranh gay gắt của các sản phẩm ngoại nhập, đặc biệt là hàng hoá của
Trung Quốc. Nhất là tới đây khi ta kết thúc đàm phán và chính thức ra nhập tổ
chức thơng mại thế giới WTO, sản phẩm của các nớc vào nớc ta càng nhiều,
chủng loại đa dạng, mẫu mà phong phú và đặc biệt là giá cả cạnh tranh. Liệu các
sản phẩm trong nớc có giữ đợc sự quan tâm của ngời tiêu dùng nh hiện nay.
Để hiểu rõ hơn ta lấy Trung Quốc làm ví dụ. Mấy năm gần đây hàng hoá của
Trung Quốc ồ ạt tràn vào nớc ta bằng cả hai con đờng nhập khẩu và nhập lậu,

chủng loại đa dạng cả từ hàng tiêu dùng đến các sản phẩm cao cấp. Điều đầu tiên
có thể nhận thấy ở các sản phẩm này là giá bán rất rẻ, hình thức mẫu mà thì phong
phú. Nhờ đâu mà các sản phẩm này lại có giá bán thấp nh vậy. Loại trừ các sản
phẩm nhập lậu trốn đợc thuế nên giá bán thấp thì ta vẫn phải công nhận chi phí
sản xuất các sản phẩm của Trung Quốc thấp hơn của ta nhiều.
Chi phí sản xuất là cơ sở cấu thành nên giá thành sản phẩm, chi phí thấp giá
thành hạ là mục tiêu mà mọi doanh nghiệp đều hớng tới, đặc biệt là trong thời
buổi cạnh tranh khốc liệt nh ngày nay. Tuy nhiên không thể bằng mọi cách hạ
thấp chi phí mà bỏ mặc chất lợng sản phẩm, chất lợng sản phẩm tốt vẫn là yếu tố
hàng đầu giữ khách hàng ở lại với các sản phẩm của doanh nghiệp. Vì thế các
doanh nghiệp sản xuất kinh doanh cần có những thông tin chính xác kịp thời về

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

chi phÝ s¶n xuất và giá thành sản phẩm để quản lí điều hành tốt, sản xuất ra các
sản phẩm chất lợng cao, giá thành hạ.
Thực hiện tốt công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm giúp các nhà quản lí thờng xuyên nắm bắt đợc tình hình thực hiện định
mức chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm, phát hiện khả năng hạ giá thành từ đó
có biện pháp cụ thể thích hợp nhằm tăng lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp.
Nh vậy, công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm sao cho chính
xác kịp thời là đòi hỏi thiết yếu với mỗi doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay
nhằm tăng sức cạnh tranh và hội nhập thị trờng thế giới.
II. đặc điểm của ngành xây dựng cơ bản ảnh hởng
đến công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm xây lắp

1. Đặc điểm của hoạt động xây lắp
Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất quan trọng, có chức năng sản
xuất và tái sản xuất ra tài sản cố định cho nền kinh tế quốc dân dới các hình thức
nh xây dựng mới, xây dựng cải tạo, mở rộng và khôi phục.
Địa điểm sản xuất không ở một nơi cố định nh các ngành sản xuất kinh
doanh khác. Vì vậy, khi tiến hành sản xuất các yếu tố sản xuất nh nguyên vật liệu,
xe máy, thiết bị thi công, ngời lao động phải di chuyển theo địa điểm đặt sản
phẩm. Đặc điểm này làm cho công tác quản lí, sử dụng vật t và hạch toán tài sản
rất phức tạp do ảnh hởng của điều kiện thiên nhiên thời tiết và dễ mất mát, h
hỏng
Thời gian xây lắp thờng dài, nó phụ thuộc vào quy mô, tính phức tạp về kỹ
thuật của từng công trình. Qúa trình thi công đợc chia thành nhiều giai đoạn, mỗi
giai đoạn lại chia làm nhiều công việc khác nhau, các công việc thờng diễn ra
ngoài trời chịu tác động rất lớn của các nhân tố môi trờng nh nắng, ma, lũ lụt
Đặc điểm này đòi hỏi việc tổ chức quản lí, giám sát chặt chẽ sao cho đảm bảo
chất lợng công trình đúng nh thiết kế dù to¸n.
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Trong quá trình thi công, các yếu tố nh lao động, xe máy tập chung với mật
độ cao, đòi hỏi việc tổ chức thi công phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ
phận sản xuất để đảm bảo đúng tiến độ và chất lợng công trình.
2. Đặc điểm của sản phẩm xây lắp
Sản phẩm xây lắp là những công trình xây dùng, vËt kiÕn tróc cã quy m«
lín, kÕt cÊu phøc tạp mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất dàiĐặc điểm này
đòi hỏi việc tổ chức quản lí và hạch toán sản phẩm xây lắp phải lập dự toán (dự
toán thiết kế, dự toán thi công ), trong quá trình thi công phải so sánh chi phí với
dự toán, lấy dự toán làm thớc đo đồng thời để giảm bớt rủi ro phải mua bảo hiểm

cho cônh trình xây lắp.
Sản phẩm xây lắp cố định tại nơi sản xuất. Nơi sản xuất đồng thời là nơi
khai thác sử dụng sản phẩm sau này.
Sản phẩm xây lắp đợc tiêu thụ theo giá dự toán hoặc giá thoả thuận với chủ
đầu t ( giá đấu thầu), do đó tính chất hàng hoá của sản phẩm xây lắp không thể
hiện rõ.
Thời gian sử dụng sản phẩm xây lắp là lâu dài, thờng là vài chục năm, thậm
chí hàng trăm năm. Sản phẩm xây lắp tham gia vào nhiều chu kì sản xuất kinh
doanh của các ngành khác mà vẫn giữ nguyên hình thái cho đến khi thanh lí, nó là
tài sản cố định đặc biệt.
ii. hạch toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp
xây lắp
1. Chi phí sản xuất xây lắp và đối tợng hạch toán chi phí sản xuất
trong doanh nghiệp xây lắp.
1.1. Chi phí sản xuất xây lắp
Chi phí sản xuất của đơn vị xây lắp là toàn bộ chi phí về lao dộng sống và
lao động vật hoá phát sinh trong quá trình sản xuất và cấu thành nên giá thành của
sản phẩm xây lắp.
Cũng nh các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh khác, doanh nghiệp xây lắp
khi tiến hành sản xuất phải có đầy đủ ba yếu tố : đối tợng lao động ( nguyên vật
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

liÖu, vËt t…), t liệu lao động ( trang thiết bị, máy móc, xe chuyên trở), và sức
lao động. Các yếu tố này tham gia vào quá trình sản xuất và bị tiêu hao hình thành
lên chi phí sản xuất của sản phẩm. Trong doanh nghiệp xây lắp có nhiều loại chi
phí với những công dụng và tính chất khác nhau, để có thể quản lí tốt thì chi phí
đợc phân loại thành : chi phÝ nguyªn vËt liƯu trùc tiÕp, chi phÝ nhân công trực tiếp,

chi phí sử dụng máy thi công, chi phí sản xuất chung.
1.2. Đối tợng hạch toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp
Xác định đối tợng hạch toán chi phí sản xuất xây lắp là xác định nơi phát
sinh và nơi chịu chi phí hay nói cách khác là xác định phạm vi giới hạn để tập hợp
chi phí sản xuất đáp ứng yêu cầu kiểm soát. Đối tợng hạch toán chi phí trong đơn
vị xây lắp là các CT, HMCT, những giai đoạn công việc của HMCT hoặc nhóm
HMCT.
Để xác định đối tợng tập hợp chi phí sản xuất đợc chính xác, phù hợp với
từng doanh nghiệp cần căn cứ vào :
- Đặc điểm, cơ cấu tổ chức sản xuất, quy trình công nghệ, đặc điểm sản
phẩm sản xuất của doanh nghiệp.
- Đặc điểm, công dụng của chi phí trong đối tợng sản xuấtt.
- Yêu cầu và trình độ quản lí, tổ chức sản xuất kinh danh, yêu cầu tính giá
thành theo các đối tợng tính giá thành.
2. Hạch toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp
2.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
*. Khái niệm : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là chi phí của các vật liệu
chính (cát, đá, xi măng, sắt, thép ), vật liệu phụ (sơn, phụ gia bê tông ), các
vật kết cấu, các thiết bị đi kèm vật kiến trúc, nhiên liệu và các vật liệu khác dùng
trực tiếp cho thi công.
*.Tài khoản sử dụng : TK 621- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Ngoài ra kế toán còn sử dụng các tài khoản : TK 152- Nguyên liệu, vật liệu;
TK 153- Công cụ, dụng cụ; TK 111-Tiền mặt; TK 331-Phải trả ngêi b¸n…

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

*.Phơng pháp hạch toán : Theo quy định hiện hành trong doanh nghiệp xây

lắp chỉ hạch toán hàng tồn kho theo phơng pháp kê khai thờng xuyên. Căn cứ vào
đối tợng hạch toán chi phí sản xuất và giá trị vật liệu sử dụng :

TK 152
Xuất kho VL và Tbị XDCB trực
tiếp thi công các CT
TK 111,112,331
VL mua ngoài sử dụng ngay không
qua kho
VAT khÊu trõ

TK 621
TK 152
VL xt dïng sư dơng kh«ng hết
nhập lại kho
TK 1541
K/c CPNVLTT sang TK tính
giá thành sản phẩm cuối kì

TK 133

2.2. Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp
*. Khái niệm : Là các chi phí tiền lơng chính, lơng phụ, phụ cấp lơng của
công nhân trực tiếp tham gia xây lắp công trình. Không bao gồm các khoản trích
theo tiền lơng nh KPCĐ, BHXH, BHYT của công nhân trực tiếp xây lắp.
*. Tài khoản sử dụng : TK 622- Chi phí nhân công trực tiếp
Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số tài khoản liên quan nh : TK 334- Phải
trả công nhân viên, TK 111-Tiền mặt, TK 141-Tạm ứng.
*. Phơng pháp hạch toán : Căn cứ vào bảng tính lơng phải trả cho công
nhân trực tiếp hoạt động xây lắp bao gồm lơng chính, lơng phụ, phụ cấp lơng kể

cả khoản phải trả cho nhân công thuê ngoài :
TK 3341

TK 622

TK 1541

Tiền lơng chính, phụ, phụ cấp thờng xuyên
phải trả CN trực tiếp xây lắp.
K/c CPNCTT sang
TK 111,3342

TK tính giá thành
sản phẩm cuối kì

Tiền công phải trả CN trực tiếp xây lắp
thuê ngoài
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

2.3. Hạch toán chi phí sử dụng máy thi công
*. Khái niệm : Chi phí sử dụng máy thi công là chi phí đặc trng cho hoạt
động kinh doanh xây lắp. Là chi phí cho các máy thi công nhằm thực hiện công
tác xây lắp bằng máy. Chi phí sử dụng máy thi công bao gồm chi phí thờng xuyên
và chi phí tạm thời.
- Chi phí thờng xuyên sử dụng máy thi công gồm : Lơng chính lơng phụ
của công nhân điều khiển máy, phục vụ máy,chi phí vật liệu, chi phí công cụ
dụng cụ, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí khác bằng

tiền.
- Chi phí tạm thời sử dụng máy thi công gồm : Chi phí sửa chữa lớn máy thi
công, chi phí công trình tạm thời cho máy thi công ( lều, đờng ray ).
*. Tài khoản sử dụng : TK 623- Chi phí sử dụng máy thi công.
TK 623 đợc chi tiết thành 6 TK :
TK 6231- Chi phí nhân công
TK 6232- Chi phí vËt liƯu
TK 6233- Chi phÝ dơng cơ s¶n xt
TK 6234- Chi phí khấu hao máy thi công
TK 6237- Chi phí dịch vụ mua ngoài
TK 6238- Chi phí bằng tiền khác.
*. Phơng pháp hạch toán : Việc hạch toán chi phí sử dụng máy thi công phụ
thuộc vào hình thức sử dụng máy thi công :
- Nếu doanh nghiệp có tổ chức đội máy thi công riêng biệt và có phân cấp
hạch toán cho đội máy có tổ chức kế toán riªng :

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

TK 111,112,152

TK 621

TK 154

CPNVLTT thực tế phát K/c CPNCTT
sinh ở đội MTC
cuối kì

Nếu DN thùc hiƯn lao vơ
m¸y cho c¸c bé phËn ( phân
bổ theo Ztt
giờ máy, ca máy )

TK 133

TK 632
Nếu DN thùc hiƯn b¸n lao
vơ m¸y cho c¸c bé phËn
( tỉng Ztt )

VAT ktrừ

TK 334,338

TK 622

CPNCTT thực tế phát
sinh ở đội MTC

TK 623

K/c CPNCTT
cuối kì

TK 111,142,214
TK 627
CPSXC thực tế phát sinh

K/c CPSXC
ở đội MTC
thực tế cuối kì
TK 133
VAT nếu có

Nếu thuê ca máy thi công : Căn cứ vào chứng từ trả tiền thuê xe, máy thi công :
TK 623( 6237 )

TK 111,112,331
Khi trả tiền thuê máy thi công

TK 1541

K/c CP sư dơng MTC

TK 133
VAT khÊu trõ

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

- NÕu doanh nghiệp không tổ chức đội máy thi công riêng mà thực hiện bằng phơng thức thi công hỗn hợp vừa thủ công vừa bằng máy hoặc có tổ chức đội máy
thi công riêng nhng không tổ chức hạch toán riêng cho đội máy :
TK 334

TK 623

TK 1541

Tiền lơng chính, phụ, phụ cấp
K/c CP sử dụng MTC tính vào
thờng xuyên phải trả CN điều khiển giá thành sản phẩm xây lắp
MTC
cuối kì
TK 111,152
CP vật liệu, nhiên liệu dùng cho
MTC
TK 133
VAT khấu trừ
TK 153
CC-DC xuất dùng cho MTC
( loại phân bổ một lần)
TK 142,242,335
CP trả trớc, CP phải trả tính vào

-:

CP sử dụng MTC

TK 214
Khấu hao MTC
TK 111,112,331
Dịch vụ mua ngoài và các CP bằng

TK 133
VAT

tiền khác

2.4. Hạch toán chi phí sản xuất chung
*.Khái niệm : Là các chi phí sản xuất của đội thi công, của công trờng xây
lắp gồm : Lơng của nhân viên quản lí đội xây lắp, các khoản trích theo lơng theo
tỉ lệ quy định ( 19% ) của nhân viên quản lí đội và công nhân trùc tiÕp tham gia
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

xây lắp, chi phí khấu hao TSCĐ dùng chung cho hoạt động của đội, chi phí vật
liệu, chi phí CCDC và các chi phí khác phát sinh trong kì liên quan đến hoạt động
của đội xây lắp
Chi phí sản xuất chung đợc tập hợp theo từng địa điểm phát sinh chi phí.
Chi phí sản xuất chung của đội sản xuất thi công nào thờng đợc tập hợp và kết
chuyển để tính gía thành sản phẩm của đội thi công đó. Trờng hợp trong kì, đội
thi công tiến hành xây dựng nhiều công trình thì phải phân bổ chi phí này cho các
công trình liên quan theo những tiêu thức thích hợp.
*.Tài khoản sử dụng : TK 627- Chi phí sản xuất chung
*.Phơng pháp hạch toán :
TK 334

TK 627

Tiền lơng, phụ cấp trả CNV

TK 111,152,335

Các khoản giảm CPSX

quản lí đội, tiền ăn ca của CNV
toàn đội xây dựng
TK 1541

TK 338
Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo
Tiền lơng của CNV toàn đội
TK 152,153

K/c CPSXC sang TK tính giá
thành SPXL ( ckì )

VL, CCDC dùng chung cho đội
XD ( CC loại phân bổ 1 lần)
TK 142,242,335
CP trả trớc, CP phải trả tính vào
CP SXC
TK 214
KH TSCĐ dùng chung cho đội
XD
TK 111,112,331
Dịch vụ mua ngoài và CP bằng
tiền khác dïng chung cho ®éi XD

TK 133
VAT

Website: Email : Tel : 0918.775.368

Website: Email : Tel : 0918.775.368

2.5. Hạch toán thiệt hại trong sản xuất xây lắp
Trong các ngành sản xuất nói chung và ngành xây lắp nói riêng đều không
thể tránh khỏi các thiệt hại trong quá trình sản xuất. Hạch toán thiệt hại trong sản
xuất sẽ giúp các doanh nghiệp tìm ra đợc nguyên nhân gây thiệt haị, làm giảm lợi
nhuận từ đó đa ra đợc những biện pháp ngăn ngừa thiệt hại.
Thiệt hại trong quá trình xây lắp gồm hai loại là thiệt hại do ngừng thi công
và thiệt hại do phải làm lại.
*. Thiệt hại do ngừng thi công : Định kì kế toán lập dự toán và trích trớc
vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh về những chi phí dự tính phải chi trong
thời gian ngừng thi công, theo thời vụ hoặc theo kế hoạch, kế toán ghi :
Nợ TK 622, 623, 627
Có TK 335
Khi chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong thêi gian ngừng thi công, kế toán ghi :
Nợ TK 335
Nợ TK 133 ( nếu có)
Có TK liên quan
Trờng hợp ngừng thi công bất thờng do các nguyên nhân khách quan nh
thiên tai, mất điện, mất nớcthì mọi chi phí phát sinh trong thời gian ngừng thi
công sẽ đợc hạch toán vào TK 811- Chi phí khác, kế toán ghi :
Nợ TK 811
Có TK liên quan
Các khoản tiền phạt, tiền bồi thờng của ngời gây ra thiệt hại sẽ đợc hạch
toán vào TK 711- Thu nhập khác, kế toán ghi :
Nợ TK liên quan
Có TK 711
*. Thiệt hại do phải làm lại : Đối với các khoản thiệt hại do phải làm lại thì
kế toán cần mở sổ theo dõi riêng. Khi chi phí phát sinh kế toán tập hợp vào các

TK chi phí tơng ứng và kết chuyển vào TK 154. Sau đó căn cứ vào các nguyên
nhân gây ra thiệt hại kế toán ghi :

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Nỵ TK 1388, 334 ( nếu công nhân phải bồi thờng )
Nợ TK 811 ( nếu doanh nghiệp chịu tổn thất )
Nợ TK 131 ( nếu chủ đầu t phải bồi thờng )

Có TK 154 Chi phí sản phẩm hỏng
III. Tổng hợp chi phí sản xuất và xác định giá trị
sản phẩm dở dang trong doanh nghiệp xây lắp
1. Tổng hợp chi phí sản xuất
Căn cứ vào đối tợng hạch toán chi phí và phơng pháp hạch toán chi phí đÃ
xác định tơng ứng, cuối kì kế toán kết chuyển chi phí NVLTT, chi phí NCTT, chi
phí sử dụng máy thi công, chi phí sản xuất chung cho các CT, HMCT
Sơ đồ hạch toán :
TK 621

TK 154( 1541)

K/c CPNVL TT ( cuối kì )

TK 111,152

Các khoản ghi giảm
chi phí sản xuất

TK 622

TK 632

K/c CPNC TT ( cuối kì )

Tổng giá thành thực tÕ cđa CT,
HMCT hoµn thµnh bµn giao

TK 623
K/c CP sư dụng MTC ( cuối kì )

TK 155
Tổng giá thành thực tế của sản
phẩm xây lắp hoàn thành chờ tiêu
thụ, chờ bàn giao

TK 627
K/c CPSXC ( cuối kì )

2. Phơng pháp xác định giá trị sản phẩm xây lắp dở dang
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

S¶n phÈm dë dang là khối lợng sản phẩm, công việc còn đang trong quá
trình sản xuất. Xác định giá trị sản phẩm dở dang là công việc tính toán, xác định
phần chi phí sản xuất trong kì cho khối lợng sản phẩm làm dở cuối kì theo những

nguyên tắc nhất định. Đánh giá chính xác giá trị sản phẩm dở dang cuối kì là điều
kiện quan trọng để xác định chính xác giá thành sản phẩm.
Trong xây dựng cơ bản, việc đánh giá sản phẩm dở dang là rất khó khăn và
phức tạp. Vì vậy, khi đánh giá sản phẩm dở dang, kế toán cần có sự kết hợp với bộ
phận thi công, bộ phận tổ chức lao động để xác định mức độ hoàn thành của công
tác xây lắp dở dang một cách chính xác, hợp lí. Thông thờng, ngời ta quy định sản
phẩm xây dựng đợc thanh toán theo phần việc hoàn thành tại điểm dừng kĩ thuật
hợp lí. Sản phẩm dở dang là phần việc cha đạt đến điểm đó.
Ngoài ra, một số công trình quy định sản phẩm hoàn thành khi công trình
thực sự bàn giao cho chủ đầu t và công tác xây dựng thực sự chấm dứt. Trong trờng hợp này, sản phẩm dở dang là phần chi phí thực tế phát sinh từ lúc bắt đầu thi
công đến khi hạch toán chi phí mà cha bàn giao và cha đợc chấp nhận thanh toán.
2.1. Đánh giá sản phẩm xây lắp dở dang theo chi phí dự toán
Theo cách đánh giá này thì giá trị của khối lợng xây lắp dở dang cuối kì đợc tính theo công thức :
Cdck

=

Cdđk + Cps
Chtdt + Cdckdt

x

Cdckdt

Trong đó :
Cdck : Chi phí của khối lợng xây lắp dở dang cuối kì.
Chtdt : Chi phí của khối lợng xây lắp hoàn thành theo dự toán.
Cdckdt : Chi phí của khối lợng xây lắp dở dang cuối kì theo dự
toán.
Cdđk : Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang đầu kì.

Cps : Chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong kì.
2.2. Đánh giá sản phẩm dở dang theo tỉ lệ hoàn thành tơng đơng
Giá trị của khối lợng dở dang cuối kì đợc tính theo công thức :
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Cdck

=

Cd®k + Cps
Cht + Cdckht

x

Cdckht

Trong đó :
Cdck : Chi phí khối lợng xây lắp dở dang cuối kì.
Cdđk : Chi phí khối lợng xây lắp dở dang đầu kì.
Cps : Chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong kì.
Cht : Chi phí khối lợng xây lắp hoàn thành
Cdckht : Chi phí khối lợng xây lắp dở dang cuối kì đà quy đổi theo tỉ
lệ hoàn thành tơng đơng.
IV. phơng pháp tính giá thành sản phẩm trong
doanh nghiệp xây lắp
1. Giá thành sản phẩm xây lắp và các loại giá thành sản phẩm xây lắp
1.1. Khái niệm : Giá thành sản phẩm xây lắp là toàn bộ chi phí tính bằng

tiền để hoàn thành khối lợng xây lắp theo quy định.
Trong xây dựng cơ bản, để xây lắp một CT, HMCT, doanh nghiệp xây lắp
phải đầu t một lợng chi phí nhất định vào quá trình sản xuất công trình đó. Những
chi phí này là yếu tố cấu thành nên giá thành của sản phẩm xây lắp.
Giá thành sản phẩm xây lắp mang tính cá biệt. Mỗi công trình hạng mục
công trình đều có giá thành riêng. Mặt khác khi tiến hành nhận thầu công trình thì
giá bán đợc xác định là giá nhận thầu, còn giá thành chỉ hình thành khi đà đợc coi
nh sản xuất hoàn thành.
Giá thành là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp quan trọng. Việc áp dụng các cải
tiến mới nhằm tăng năng suất lao động, tiết kiệm nguyên vật liệu, quay vòng vốn
nhanh nhằm hạ giá thành là một trong những mối quan tâm hàng đầu của các
doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp xây lắp nói riêng.
1.2. Các loại giá thành sản phẩm xây lắp
- Giá thành dự toán : Do sản phẩm xây lắp thờng có giá trị lớn, thời gian thi
công dài lại mang tính đơn chiếc nên mỗi CT, HMCT có giá thành dự toán riêng.
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Giá thành dự toán là tổng số chi phí dự toán để hoàn thành khối lợng xây
lắp công trình. Giá thành dự toán đợc xác định theo định mức và khung giá quy
định ¸p dơng cho tõng vïng l·nh thỉ. Gi¸ thµnh dù toán nhỏ hơn giá trị dự toán
công trình ở phần lợi nhuận định mức.
Giá thành dự toán của = Giá trị dự toán của - Lợi nhuận định mức
từng CT, HMCT

từng CT, HMCT

Giá trị dự toán của công trình xây lắp chính là giá nhận thầu của

các đơn vị xây lắp với đơn vị chủ đầu t.
- Giá thành kế hoạch : Là giá thành xác định xuất phát từ những điều kiện
cụ thể ở mỗi đơn vị xây lắp trên cơ sở biện pháp thi công, các định mức, đơn giá
áp dụng trong đơn vị.
Mối liên hệ giữa giá thành kế hoạch và giá thành dự toán :
Giá thành kế hoạch = Giá thành dự toán - Mức hạ giá thành dự toán.
- Giá thành thực tế : Giá thµnh thùc tÕ lµ tỉng chi phÝ thùc tÕ mµ doanh
nghiệp đà chi ra để hoàn thành khối lợng xây lắp. Giá thành thực tế còn bao gồm
chi phí định mức, chi phí vợt định mức và không định mức do chính doanh nghiệp
xây lắp gây nên : lÃng phí về vốn, lao động, vật t, phá đi làm lạiĐó là các khoản
mục chi phí theo khoản mục, quy định thống nhất cho phép tính vào giá thành. Nó
đợc xác định vào cuối kì sản xuất kinh doanh.
Để đảm bảo có lÃi, về nguyên tắc khi xây dựng giá thành và tổ chức thực
hiện kế hoạch giá thành phải đảm bảo mối quan hệ sau :
Giá thành thực tế Giá thành kế hoạch Giá thành dự toán
Ngoài ba loại giá thành nêu trên, giá thành sản phẩm xây lắp còn đợc theo
dõi theo hai chỉ tiêu : giá thành khối lợng xây lắp hoàn chỉnh và giá thành khối lợng công tác hoàn thành quy ớc.
2. Đối tợng tính giá thành và kì tính giá thành trong doanh nghiệp xây
lắp.
2.1. Đối tợng tính giá thành : Là các hạng mục công trình đà hoàn thành,
các giai đoạn công việc đà hoàn thành, khối lợng xây lắp có tính dự toán riêng đÃ
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

hoàn thànhtừ đó xác định phơng pháp tính giá thành thích hợp : phơng pháp
tính trực tiếp, phơng pháp tổng cộng chi phí, phơng pháp hệ số hoặc tỉ lệ
Căn cứ xác định tính giá thành :
- Đặc điểm tổ chức sản xuất và cơ cấu sản xuất.

- Quy trình công nghệ sản xuất, chế tạo sản phẩm.
- Yêu cầu quản lí, cung cấp thông tin cho việc ra quyết định trong doanh
nghiệp.
2.2. Kì tính giá thành sản phẩm xây lắp
Kì tính giá thành là thời kì kế toán giá thành cần phải tiến hành công việc
tính giá thành cho các đối tợng tính giá thành. Xác định đợc kì tính giá thành hợp
lí sẽ giúp cho việc tổ chức công tác tính giá thành đợc khoa học, đảm bảo cung
cấp số liệu về giá thành của các sản phẩm , lao vụ kịp thời, phát huy đầy đủ chức
năng kiểm soát tình hình thực hiện kế hoạch giá thành của doanh nghiệp.
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất sản phẩm và chu kì sản xuất sản
phẩm, kì tính giá thành trong doanh nghiệp xây lắp là :
- Đối với công trình, hạng mục công trình đợc coi là hoàn thành khi kết
thúc mọi công việc trong thiết kế thì kì tính giá thành của công trình, hạng mục
công trình là khi hoàn thành toàn bộ công trình, hạng mục công trình.
- Đối với những công trình lớn, thời gian thi công dài, kì tính giá thành là
khi hoàn thành một bộ phận công trình có giá trị sử dụng đợc nghiệm thu hoặc khi
từng phần việc xây lắp đạt đến những điểm dừng kĩ thuật hợp lí theo thiết kế kĩ
thuật có ghi trong hợp đồng thi công đợc bàn giao thanh toán.
Ngoài ra, với những công trình lớn, thời gian thi công dài, kết cấu phức tạp
thì kì tính giá thành đợc tính theo giai đoạn.
3. Phơng pháp tính giá thành trong doanh nghiệp xây lắp
Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản hao phí
về lao động sống và lao động vật hoá có liên quan đến khối lợng công tác, sản
phẩm, lao vụ đà hoàn thành.
Phơng pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp là phơng pháp sử dụng số liệu
về chi phí sản xuất để tính tổng giá thành và giá thành đơn vị thực tế sản phẩm đÃ
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

hoµn thµnh theo các yếu tố hoặc khoản mục giá thành trong kì tính giá thành đà đợc xác định.
Tuỳ theo đặc điểm của từng đối tợng tính giá thành, mối quan hệ giữa các
đối tợng tập hợp chi phí sản xuất và đối tợng tính giá thành mà kế toán sử dụng
phơng pháp thích hợp để tính giá thành cho từng đối tợng. Về cơ bản, phơng pháp
tính giá thành bao gồm phơng pháp trực tiếp, phơng pháp tổng cộng chi phí, phơng pháp tỉ lệ.
*. Phơng pháp trực tiếp : Phơng pháp này áp dụng trong trờng hợp đối tợng
tập hợp chi phí trùng với đối tợng tính giá thành, còn kì tính giá thành trùng với kì
báo cáo kế toán.
Theo phơng pháp này, tập hợp tất cả các chi phí sản xuất phát sinh trực tiếp
cho một công trình, hạng mục công trình từ khi khởi công đến khi hoàn thành
chính là giá thành thực tế của công trình, hạng mục công trình đó. Trên cơ sở số
liệu chi phí sản xuất đà tập hợp trong kì và chi phí của sản phẩm dở dang đà xác
định, giá thành sản phẩm hoàn thành tính cho từng khoản mục chi phí theo công
thức :
Z= Cp + Cdđk Cdck
Trong đó : Z : Giá thành sản phẩm xây lắp hoàn thành.
C : Tổng chi phí xây lắp thực tế phát sinh trong kì.
Cdđk : Chi phí xây lắp dở dang đầu kì.
Cdck : Chi phí xây lắp dở dang cuối kì.
*. Phơng pháp tổng cộng chi phí :
Phơng pháp này thích hỵp cho trêng hỵp doanh nghiƯp tËp hỵp chi phÝ theo
đơn vị thi công hay khu vực thi công.
Đối tợng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là từng công trình, hạng mục
công trình, từng bộ phận, từng đội sản xuất còn đối tợng tính giá thành là tập hợp
các chi phí đó cho sản phẩm cuối cùng.
Công thức :
Z = Cd®k + C1 + C2 + …+ Cn – Cdck
Website: Email : Tel : 0918.775.368

Website: Email : Tel : 0918.775.368

Trong ®ã : Z : Giá thành sản phẩm.
Cdđk, Cdck : Chi phí sản xuất dở dang đầu kì, cuối kì.
C1Cn : Chi phí sản xuất phát sinh ở từng tổ đội thi công.
*. Phơng pháp tỉ lệ :
Trong các doanh nghiệp xây lắp nhiều CT, HMCT có kết cấu, quy cách xây dựng
khác nhau để giảm bớt khối lợng hạch toán, kế toán thờng tập hợp chi phí sản
xuất theo nhóm các hạng mục công trình cùng loại. Căn cứ vào tỷ lệ chi phí giữa
chi phí sản xuất thực tế với chi phí sản xuất kế hoạch ( hoặc định mức ), kế toán
sẽ tính ra giá thành đơn vị và tổng giá thành từng loại CT, HMCT.
Giá thành thực tế
đơn vị từng loại
CT, HMCT

Giá thành kế hoạch
=

hoặc định mức đơn vị

Tỷ lệ giữa chi phí
x

thực tế so với chi phí

thực tế từng loại CT,

kế hoạch hoặc định

HMCT

mức của tất cả các
loại CT, HMCT

*. Phơng pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng :
Phơng pháp này áp dụng trong trờng hợp doanh nghiệp nhận thầu xây lắp
theo đơn đặt hàng. Lúc này đối tợng tập hợp chi phí sản xuất trùng với đối tợng
tính giá thành còn kì tính giá thành trùng với chu kì sản phẩm xây lắp.
Chi phí sản xuất thực tế phát sinh đợc tập hợp theo từng đơn đặt hàng và giá
thành thực tế của đơn đặt hàng đó chính là toàn bộ chi phí sản xuất tập hợp từ khi
khởi công đến khi hoàn thành đơn đặt hàng đó.
V. các hình thức sổ kế toán sử dụng trong hạch
toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
trong doanh nghiệp xây lắp.
Mỗi doanh nghiệp áp dụng một hệ thống sổ kế toán phù hợp với đặc điểm
sản xuất, kinh doanh, phụ thuộc vào trình độ quản lí và trang bị kĩ thuật. Sổ kế
toán sử dụng để tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm bao gồm sổ
tổng hợp và sổ chi tiết.
1. Hình thức Nhật kí - Sổ cái
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

*. Kh¸i niƯm : Hình thức Nhật kí Sổ cái gồm Nhật kí Sổ cái và các
sổ, thẻ kế toán chi tiết.
- Nhật kí - Sổ cái là sổ kế toán tổng hợp dùng để phản ánh tất cả nghiệp vụ
kinh tế phát sinh theo trình tự thời gian và hệ thống hoá theo nội dung kinh tế
( theo tài khoản kế toán ). Số liệu ghi trên Nhật kí Sổ cái dùng để lập các Báo

cáo tài chính.
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết là sổ dùng để phản ánh chi tiết cụ thể từng
nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tợng kế toán riêng biệt mà trên sổ kế
toán tổng hợp cha phản ánh đợc ( sỉ chi tiÕt VËt liƯu, sỉ chi phÝ s¶n xuất kinh
doanh, thẻ tính giá thành sản phẩm dịch vụ).
*.Ưu điểm : Hình thức Nhật kí Sổ cái đơn giản, sử dụng ít sổ, dễ ghi
chép các nghiệp vụ kinh tế.
*. Nhợc điểm : Hình thức ghi sổ này chỉ thích hợp với các doanh nghiệp có
ít nghiệp vụ kinh tế phát sinh, nghiệp vụ đơn giản, vì tất các nghiệp vụ phát sinh
đều đợc ghi vào sổ Nhật kí Sổ cái mà không đựoc theo dõi theo từng TK nên
khó phân tích, đối chiếu.
*.Điều kiện vận dụng : áp dụng cho doanh nghiệp có quy mô nhỏ, nghiệp
vụ kinh tế phát sinh ít, số lợng tài khoản sử dụng ít, trình độ quản lí và kế toán
không cao.

*. Sơ đồ trình tự ghi sổ :

Chứng từ gốc( hoá đơn
mua VL, CCDC; bảng
phân bổ VL; bảng phân
bổ tiền lơng; bảng phân
bổ KHTSCĐ)

Sổ quỹ

Bảng tổng
hợp chứng
từ gốc

Sổ, thẻ

kế toán
chi tiết(thẻ kho;
sổ chi phí; thẻ
tính giá thành..)

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

NhËt kÝ – sổ cái

Bảng
tổng hợp
chi tiết

Báo cáo tài chính

Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu, kiểm tra

2. Hình thức Nhật kí chung :
*. Khái niệm : Hình thức Nhật kí chung gồm các sổ Nhật kí chung, sổ cái
và các sổ thẻ kế toán chi tiết.
- Nhật kí chung là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh theo trình tự thời gian. Bên cạnh đó thực hiện việc phản ánh theo quan
hệ đối ứng tài khoản để phục vụ việc ghi sổ cái.
- Sổ cái : là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế, tài
chính phát sinh trong niên độ kế toán theo tài khoản kế toán đợc quy định trong

hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho doanh nghiệp. Mỗi tài khoản đợc mở một
Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

hc mét sè trang liên tiếp trên sổ cái đủ để ghi chép trong một niên độ kế toán
( sổ cái TK 621, 622, 627, 154, 632).
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết : dùng để ghi chép chi tiết các đối tợng kế toán
cần phải theo dõi chi tiết nhằm phục vụ yêu cầu tính toán một số chỉ tiêu, tổng
hợp, phân tích và kiểm tra của đơn vị mà các sổ kế toán tổng hợp không thể đáp
ứng đợc( thẻ kho, sổ chi phí sản xuất kinh doanh, thẻ tính giá thành sản phẩm).
*. Ưu điểm : Hình thức ghi sổ này dễ ghi chép, kiểm tra, đối chiếu, dễ sử
dụng trong tin học.
*. Nhợc điểm : Nếu doanh nghiệp phát sinh nhiều nghiệp vụ thì khối lợng
ghi chép vào Nhật kí chung quá nhiều dễ gây nhầm lẫn.
*. Điều kiƯn vËn dơng : VËn dơng trong c¸c doanh nghiƯp với quy mô khác
nhau, loại hình hoạt động đơn giản, trình độ quản lí và kế toán khá.

*. Sơ đồ trình tự ghi sổ :
Chứng từ gốc( hoá đơn mua
VL, CCDC; bảng phân bổ
VL; bảng phân bổ tiền lơng;
bảng phân bổ KHTSCĐ)

Sổ Nhật kí đặc biệt
( nhật kí chi tiền)

Sổ nhật kí chung

Sổ, thẻ kế toán chi
tiết(thẻ kho; sổ chi
phí; thẻ tính giá
thành..)

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Sổ cái (TK
621,622,627,154)

Bảng tổng hợp
chi tiết

Bảng cân đối số
phát sinh

Báo cáo tài chính

Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng hoặc định kì
Quan hệ đối chiếu

3. Hình thức chứng từ ghi sổ :
*. Khái niệm : Hình thức kế toán Chứng từ Ghi sổ gồm các loại sổ kế
toán sau :
- Sổ đăng kí chứng từ ghi sổ : là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo trình tự thời gian. Sổ này vừa dùng để đăng kí các

nghiệp vụ kinh tế phát sinh, quản lí chøng tõ ghi sỉ, võa ®Ĩ kiĨm tra, ®èi chiÕu số
liệu với Bảng cân đối số phát sinh.
- Sổ cái : là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
theo tài khoản kế toán đợc quy định trong chế độ tài khoản kế to¸n ¸p dơng cho
doanh nghiƯp ( sỉ c¸i TK 621, 622, 627, 154, 632).
Số liệu ghi trên Sổ cái dùng ®Ĩ kiĨm tra ®èi chiÕu víi sè liƯu ghi trªn Sổ
Đăng kí chứng từ ghi sổ, các sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết, dùng để lập các báo cáo
tài chính.
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết : là sổ dùng để phản ánh chi tiết cụ thể từng
nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tợng kế toán riêng biệt mà trên sổ kế

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

toán tổng hợp cha phản ánh đợc ( thẻ kho, sổ chi phí sản xuất, thẻ tính giá thành
sản phâm ).
Số liệu trên sổ kế toán chi tiết cung cấp các chỉ tiêu về tình hình tài sản, vật
t, tiền vốn, tình hình hoạt động và kết quả SXKD của doanh nghiệp và làm căn cứ
để lập báo cáo tài chính.
*. Ưu điểm : Hình thức này có kết cấu sổ đơn giản, dễ ghi chép, phù hợp
với cả kế toán thủ công và kế toán máy.
*. Nhợc điểm : các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đợc ghi vào các các chứng
từ ghi sổ là các định khoản kiểu tờ rời nên số lợng giấy tờ nhiều, khó bảo quản,
đối chiếu.
*. Điều kiện vận dụng : Thích hợp với mọi loại hình, quy mô của doanh
nghiệp.

*. Sơ đồ trình tự ghi sổ :

Chứng từ gốc (hoá
đơn mua VL, CCDC;
bảng phân bổ VL;
bảng phân bổ tiền lơng; bảng phân bổ
KHTSCĐ)

Sổ quỹ

Bảng tổng
hợp chứng
từ gốc

Sổ, thẻ kế toán
chi tiết (thẻ kho;
sổ chi phí; thẻ
tính giá thành..)

Website: Email : Tel : 0918.775.368


Website: Email : Tel : 0918.775.368

Sổ đăng kí chứng
từ ghi sổ

Chứng từ ghi sổ

Sổ cái(TK 621,622,
627, 154)

Bảng
tổng hợp
chi tiết

Bảng cân đối
Số phát sinh

Báo cáo tài chính

Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu, kiểm tra

4. Hình thức Nhật kí Chứng từ : Theo hình thức này thì các nghiệp vụ
kinh tế phát sinh đợc tập hợp và hệ thống hoá theo bên Có của các tài khoản kết
hợp với việc phân tích các nghiệp vụ kinh tế đó theo các tài khoản đối ứng Nợ.
*. Khái niệm : Hình thøc kÕ to¸n NhËt kÝ – Chøng tõ gåm c¸c sỉ kÕ to¸n :
- NhËt kÝ chøng tõ : cã 10 NhËt kÝ chøng tõ tõ NhËt kÝ chøng tõ sè 1 ®Õn
NhËt kÝ chøng tõ sè 10. NhËt kÝ chứng từ là sổ kế toán tổng hợp, dùng để phản ánh
toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh theo vế Có của các tài khoản.
Một Nhật kí chứng từ có thể mở cho một tài khoản hoặc cho một số tài khoản có
nội dung kinh tế giống nhau hoặc có quan hệ đối ứng mật thiết víi nhau ( nhËt kÝ
chøng tõ sè 7 dïng ®Ĩ tổng hợp toàn bộ chi phí sản xuất, kinh doanh và dùng để
Website: Email : Tel : 0918.775.368