Trật tự từ trong câu (Luyện tập)

TrËt tù c¸c tõ vµ côm tõ in ®Ëm d íi ®©y thÓ hiÖn
mèi
qua hÖ gi÷a nh÷ng ho¹t ®éng vµ tr¹ng
th¸i mµ chóng biÓu thÞ
nh thÕ nµo?
1. Bµi tËp 1:
1. Bµi tËp 1:


Câu a
Câu b
a) Tinh thần yêu n ớc cũng nh các thứ
của quý. Có khi đ ợc tr ng bày trong tủ
kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy.
Nh ng cũng có khi cất giấu kín đáo trong
r ơng, trong hòm. Bổn phân của chúng ta
là làm cho những của quý kín đáo ấy đều
đ ợc đ a ra tr ng bày. Nghĩa là phải ra sức
giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh
đạo, làm cho tinh thần yêu n ớc của tất
cả mọi ng ời đều đ ợc thực hành vào

công việc yêu n ớc, công việc kháng
chiến.
Thể hiện thứ tự tr ớc sau của công việc
vận động quần chúng (việc sau nối tiếp
việc tr ớc).
b) Gần đến ngày giỗ đầu thầy tôi, mẹ
tôi ở Thanh Hóa vẫn ch a về. Trong
đó nghe đâu mẹ tôi đi bán bóng
đèn, và những phiên chợ chính còn
bán cả vàng h ơng nữa.
Các hoạt động sắp xếp theo thứ
bậc: việc chính diễn ra hàng ngày rồi
mới đến việc làm thêm trong những
phiên chợ chính.


2. Bài tập 2: Vì sao các cụm từ in đậm d ới đây đ ợc đặt ở đầu
câu?
d) Một thời đại vừa chẵn m ời năm.
thơ mới đã tranh đấu gắt gao với thơ cũ,
một bên giành quyền sống, một bên giữ quyền sống. Cuộc tranh
đấu kéo dài cho đến ngày thơ mới toàn thắng.
c cũng có
công nhữnh ng ời tả xung hữu đột nơi chiến tr ờng, nh ng tr ớc hết
là công những nhà thơ mới.
(Hoài Thanh Hoài Chân, Một thời đại trong thi ca)

Liên kết câu với những câu tr ớc cho chặt chẽ hơn.
Liên kết câu với những câu tr ớc cho chặt chẽ hơn.
Trong m ời năm ấy,
Trong sự thắng lợi ấy,




3. Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ
trong những câu in đậm:
* Lom khom d ới núi vài chú
Lác đác bên sông mấy nhà.

Đảo VN lên tr ớc CN trong các câu.
VN
CN
CNVN

Nhấn mạnh vào dáng vẻ nhỏ bé của con ng ời và sự
phân bố th a thớt của cuộc sống sinh hoạt ở Đèo Ngang.
Làm nổi bật cảnh núi đèo hoang sơ, tiêu điều.
tiều
chợ
Đảo DT chỉ sự vật lên đầu cụm DT.




* Nhớ n ớc đau lòng con quốc quốc
Th ơng nhà mỏi miệng cái gia gia.

Đảo VN lên tr ớc CN.
VN
CN
CNVN

Nhấn mạnh tâm trạng buồn vì nhớ n ớc th ơng nhà của
thi sĩ giữa nơi đất khách quê ng ời.
CN
VN




Hai câu thực Hai câu luận
* Lom khom d ới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà.
Nhớ n ớc đau lòng con quốc quốc
Th ơng nhà mỏi miệng cái gia gia.

Đảo VN lên tr ớc CN trong
các câu.
Đảo DT chỉ sự vật lên đầu
cụm DT.

Nhấn mạnh vào dáng vẻ nh
bộ c a con ng ời và sự phân bố th a
thớt của cuộc sống sinh hoạt ở
Đèo Ngang.
Làm nổi bật cảnh núi đèo

hoang sơ, tiêu điều.

Đảo VN lên tr ớc CN.

Nhấn mạnh tâm trạng buồn
vì nhớ n ớc th ơng nhà của thi sĩ
giữa nơi đất khách quê ng ời.

Tạo cho câu thơ sự
hài hòa về mặt
ngữ âm
.


5. Liệt kê các khả năng sắp xếp trật tự từ trong bộ phận
câu in đậm. Đối chiếu đoạn kết với dàn ý của bài văn và
cho biết vì sao tác giả lựa chọn trật tự từ nh ở đây:
Cây tre Việt Nam! Cây tre xanh, nhũn nhặn, ngay
thẳng, thủy chung, can đảm. Cây tre mang những đức tính
của ng ời hiền là t ợng tr ng cao quý của dân tộc Việt Nam.


Các khả năng sắp xếp trật tự từ:
- Cây tre nhũn nhặn, xanh, thủy chung, ngay thẳng, can
đảm.
- Cây tre can đảm, thủy chung, xanh, nhũn nhặn, ngay
thẳng.
-
Cây tre ngay thẳng, nhũn nhặn, xanh, can đảm, thủy
chung.

Dàn ý miêu tả cây tre của Thép Mới:
- Tre mọc xanh tốt.
- Dáng tre v ơn mộc mạc, màu tre t ơi nhũn nhặn.
- Mầm tre mọc thẳng.
- Tre gắn bó với con ng ời Việt Nam trong lao động,
chiến đấu




- Tre mọc xanh tốt.
- Dáng tre v ơn mộc mạc,
màu tre t ơi nhũn nhặn.
- Mầm tre mọc thẳng.
-
Tre gắn bó với con ng ời Việt
Nam trong lao động, chiến
đấu
Hợp lý nhất - Đúc kết đ ợc những phẩm chất của tre.
-
Cây tre xanh, nhũn nhặn,
ngay thẳng, thủy chung, can
đảm.
Đối chiếu dàn ý miêu tả cây tre và đoạn kết

5. Bài tập 6: Viết đoạn văn về một trong hai đề tài sau đây:
a) Lợi ích của đi bộ với sức khỏe.
b) Lợi ích của đi bộ với việc mở rộng hiểu biết thực tế.
Yêu cầu:
-
Đoạn văn từ 5 7 câu.
-
Cách diễn đạt: diễn dịch (quy nạp).
-
Triển khai đề tài.
-
Sử dụng một câu sắp xếp trật từ từ mang hiệu quả diễn đạt
(liên kết câu, nhấn mạnh hình ảnh, thể hiện thứ tự sắp xếp
các sự việc )


* Lµm tiÕp: Bµi 2 (a, b, c).
Bµi 3 (b)
* Hoµn thµnh ®o¹n v¨n bµi tËp 6.