Giông tố, tác phẩm và dư luận (Quyển 4)

XXV
Àûáa àêìy túá nhỗ àêìu côn àïí chỗm vûâa múái lïỵ mïỵ khiïng
mêm cúm ra àïën gấc sên, Vẩn tốc mai àậ quất.
- Hậy àïí mêm cúm mâ vâo àêy quết cấi giûúâng ài àậ!
Chên tay run lêíy bêíy, mùåt tấi mết lẩi, àûáa àêìy túá àïí
mêm cúm xëng, quay vâo cêìm lêëy cấi chưíi lưng, vûâa lống
ca lống cống, àûa ài àûa lẩi, thò ch nố lẩi vưåi vâng cưëp
vâo àêìu nố ba cấi mâ rùçng:
- Thưi àûa àêy cho bưë! Rốt mêëy chến rûúåu mau lïn!
Rưìi Vẩn tốc mai quay lẩi ưng c giâ, phên vua:
- ÊËy cấi cung nư bưåc ca con thïë àêëy, bưë ẩ. Chó toân
nhûäng àưì ùn cùỉp, nhûäng àưì ùn hẩi thưi! Chùèng may nhâ
con nố lẩi ài Hẫi Phông, tiïëp àậi bưë thïë nây, con thêåt lêëy
lâm sú xët lùỉm, bưë àẩi xấ nhế! Khưí quấ, cố mêëy mốn ùn
thò mua trïn hiïåu, ùn xong, àưì nûúác nưi chẫ cố, rộ bûåc
thêåt Vùỉng ngûúâi àân bâ thïë mâ
Ưng giâ àûa àêíy:
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 297

- Chao ưi! Cêåu cng vệ chuån lùỉm. Tiïëp àậi thïë lâ hêåu,
lâ chu àấo, chûá côn thïë nâo nûäa?
Vẩn tốc mai lưi cấi khay àên úã trïn xđch àưng xëng,
trõnh trổng bây ra giûäa giûúâng. Hùỉn àûa ra cấi hưåp sûâng
bẫo àûáa nhỗ:
- Ài lêëy ba hâo, mau lïn!
Ưng giâ hỗi:
- Nây, àõnh mua thëc ty hay thëc nang thïë?
Vẩn tốc mai nhấy mùỉt khệ àấp:
- Ngang àêëy.
- Chïët! Àûâng! Àûâng! Nùm nay cêåu phẫi àïì phông khưng
khếo lẩi cố quan tng thò khưën àêëy. Nùm nay lâ nùm tíi

cêåu nhúá chûa?
- Thûa bưë, êëy cng lâ bêìn cng
Ưng giâ nối ngay:
- Nïëu thïë thò àêy, mua thëc ty hún.
Rưìi lêëy vđ lưi ra cấi giêëy bẩc mưåt àưìng cho thùçng nhỗ.
Vẩn tốc mai tûúi tónh ngay lïn, tấn tng:
- Sao mâ bưë ùn tiïu rưång thïë húã bưë? Mua cẫ hưåp mưåt
àưìng nhế!
- Thò ra hùèn
Nhûng Vẩn tốc mai lẩi tr trûâ mâ rùçng:
V Trổng Phng 298

- Thưi bưë ẩ. Con chẫ dấm thïë. Ai lẩi thïët àûúåc bưë bûäa
cúm mâ lẩi ài àïí bưë trẫ tiïìn thëc bao giúâ!
- Cêåu nhû vêåy thò khưng àûúåc! Cêåu mën tưi côn lui túái
nhâ nây nûäa hay thưi? Chưỵ tưi vúái cêåu, cấi nhỗ nhùåt êëy kïí
lâm gò?
Sau cng Vẩn tốc mai vêỵn côn lâm ra bưå bõ nâi ếp.
- Thưi thò con xin chiïìu lông bưë vêåy.
Nối xong, hùỉn nhòn ra bïn, thêëy cố mêëy têëm mđa àûúâng
chêo thò vưåi reo lïn:
- A â! Hay! Hay! Àïí con lâm trô qu thåt cho bưë xem
nhế! Múâi bưë nùçm xëng àêy nghó tẩm ài. - Cêìm tiïìn ài
mua thëc ài àậ, rưìi hậy rûãa bất chûá! Àïí hưåp sûâng lẩi!
Mau lïn, mua mưåt hưåp mưåt àưìng àïën cúâ bâi êëy!
Thùçng nhỗ cêìm tiïìn cùỉm cưí chẩy ài.
Ưng giâ cúãi ấo ngoâi ra, nùçm xëng cẩnh khay àên. Vẩn
tốc mai cêìm mêëy têëm mđa vïì khay àên, ngưìi xưím chưìm
chưỵm. Hùỉn vï mưåt viïn xấi cho mưåt àêìu nhổn hóỉt lẩi nhû
àêìu àanh. Hùỉn àïí cho àêìu nhổn viïn xấi chưíng ngûúåc lïn,

mếo xïåch mưìm ra cûúâi mâ nối rùçng:
- Con àống viïn xấi nhû àống àanh vâo têëm mđa cho bưë
xem nhế.
- Thïë kia â?
- Bưë trưng àêy nây!
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 299

Rưìi vẩn tốc mai cêìm têëm mđa nhû ngûúâi ta cêìm roi
chêìu vt xëng viïn xấi nhổn àïí trïn mùåt giûúâng àấnh
sêåp mưåt cấi. Khi hùỉn giú têëm mđa lïn mùỉt ưng giâ, viïn
xấi quẫ nhiïn àêm vâo têëm mđa nhû àinh àống vâo cưåt.
Ưng giâ reo lïn:
- Lẩ nhó! Vỗ mđa rùỉn thïë mâ sao viïn xấi lẩi àêm xun
vâo thïë nhó?
- Thïë múái quấi! Chđnh con, con cng khưng hiïíu ra lâm
sao Chùỉc hùèn hai cấi êëy nố k nhau àêëy, bưë ẩ.
- Cố lệ thïë. Thûã lâm nûäa ài xem nâo.
Vẩn tốc mai nghe theo, lẩi lâm lêìn nûäa, vâ kïët quẫ
cng nhû lêìn trûúác.
- Lẩ thêåt!
Vẩn tốc mai reo lïn:
- Côn phẫi kïí! Cha mể úi! Giúâi cao àêët giây úi! Trô nùm
sấu nùm nay rưìi, mâ sûå nghiïåp chó cố phất minh àûúåc cố
thïë àêëy. Bưë bẫo lẩi khưng hao cúm tưën ấo â?
- Thêåt lâ lêìn àêìu tiïn tưi trưng thêëy mưåt sûå lẩ nhû thïë.
- ÊËy lâ vò àiïìu êëy chó cố con lâ phất minh ra àûúåc mâ
thưi! Àúâi nâo bưë lẩi thêëy ai thđ nghiïåm nhû thïë àûúåc! Con
phẫi giêëu cấi sûå lẩ êëy nhû mưåt mưn thëc gia truìn.
Rưìi hùỉn lẩi ngûãa cưí cẫ cûúâi, cấi mưìm mếo xïåch. Hai
ngûúâi nùçm trêìm ngêm mưåt lc lêu. Ưng giâ ra vễ mïåt mỗi,

thiu thiu ng.
V Trổng Phng 300

Lc êëy gêìn sấu giúâ chiïìu. Phưë múái têëp nêåp nhûäng ngûúâi
ài lẩi. Tiïëng phu xe, phu khn àưì, xïëp khấch bưå hânh
hóåc quất thấo lêỵn nhau rêìm rơ Tiïëng àân bâ chûãi nhau
trûúác nhâ Vẩn Bẫo àinh tai. Phưë àậ àưng sùén, lẩi vâo lc
chúå Àưng Xn tan nïn câng nấo àưång. Giố thưíi vâo
nhûäng cêy dêu gia dẩi lâm cho nhûäng quẫ àỗ hún rúi râo
râo xëng àûúâng. ÚÃ dûúái nhâ, àûáa bế con ch khấch úã
thụ, ï a hổc nhû nhai chûä, nghe àïën hay.
- Cha thùçng ranh con! Ài cố thïë mâ lêu thïë!
Ưng giâ sùỉp ng thò bõ lúâi chûãi ca Vẩn tốc mai lâm cho
phẫi múã choâng mùỉt ra. Ưng bên ngưìi nhỗm dêåy, ht mưåt
mưìi thëc lâo.
Thùçng bế úã vïì, chûa kõp cậi àậ bõ mêëy cấi tất ca ch
nố.
Rưìi Vẩn tốc mai nùçm xëng ngoấy ngoấy tiïm
Ưng giâ hỗi:
- Múå êëy xëng Cẫng lâm gò mâ lêu thïë?
- ÊËy nhâ con àậ vïì hưm kia, rưìi lẩi ài ngay. Nhâ con nố
xëng xem hổ cố àïí lẩi cho cấi tiïåm khiïu v khưng, thò
rưìi chng con xoay. Bưë ẩ, cåc àúâi cûá mậi nhû thïë nây thò
chấn lùỉm. Bưë úi bưë bêëm xem cho con nùm nay thïë nâo
- Tưi àậ bẫo nùm nay cêåu àẩi phất tâi mâ sao cêåu cûá
hỗi mậi thïë!
- Con chẫ thêëy gò lâ phất tâi cẫ.
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 301

- Thûã nhúá k ra xem nâo!

- Nhûng mâ phất chûa?
- Rưìi. Mâ hâng bẩc nghòn!
Vẩn tốc mai vưỵ ài àấnh bưëp mưåt cấi, nối:
- Â mâ phẫi! Con vûâa àûúåc cấi nhâ nây thêåt!
- Thïë chûá côn mën gò nûäa?
- Nhûng mâ chấn lùỉm, bưë ẩ. Mưỵi thấng vâi chc bẩc
tiïìn nhâ chẫ à ùn. Vẫ lẩi mang tiïëng lâ con c nghõ
Hấch, tiïëng giâu lûâng lêỵy cẫ nûúác, mâ lẩi cố mưỵi mưåt cấi
nhâ, thïë lâ nghơa l gò? Phêìn gia tâi con àấng àûúåc hûúãng
đt ra cng phẫi trïn chc nốc chûá? Thïë bưë lïn trïn êëy vûâa
rưìi thò cố gùåp ưng via nhâ con khưng? Cố nûúác non gò
khưng? Múâi bưë xúi thëc!
- Cêåu cûá ht cho à ài. Tưi chúi búâi tiïu khiïín, mưåt vâi
àiïëu àïí chưëc nûäa Tưi lïn cố gùåp c, nhûng mâ c vêỵn
khưng nhúá àûúåc ra tưi lâ ai thò côn ùn thua quấi gò?
- Con xin phếp bưë vêåy nhế?
Vẩn tốc mai lêëy gên cưí kếo húi thëc, trong khi ưng giâ
nối tiïëp:
- Cûá kïí ưng c àậi cêåu nhû vêåy cng lâ khưng phẫi. Con
nâo chẫ lâ con? Sao lẩi con u con ghết nhû thïë?
V Trổng Phng 302

Vẩn tốc mai àùåt phõch dổc têíu xëng, ngưìi nhỗm dêåy
hậm mưåt chến nûúác nống, nghển ngâo nối bùçng giổng àêìy
nhûäng cùm húân:
- Cố phẫi thïë khưng, húã bưë? Ưng via nhâ con thò àấng
giêån ghï lùỉm, bưë ẩ. Bưë thûã nhòn thùçng T Anh rưìi nhòn
àïën con mâ xem? Mưåt àùçng thò cố hổc thûác, danh giấ, tiïu
tiïìn nhû rấc. Mưåt àùçng thò nghiïån ht, nghêo àối, chẩy
tûâng àưìng xu! Sûå àúâi àïën thïë thò chố thêåt, bưë ẩ.

- Cêåu cûá n têm, tưi bẫo sưë cêåu cng khưng àïën nưỵi
nâo mâ
- Tònh cúâ mâ con gùåp bưë rộ qu h
ốa quấ!
- Thêåt thïë, nïëu khưng àẫ àưång àïën c nghõ Hấch thò
chùỉc lâ hưm nay, àưi ta chûa thên vúái nhau thïë nây.
- Chđnh thïë àêëy, bưë ẩ. Bưë úi, cấi bûäa úã tiïåm êëy, sao mâ
con trưng thêëy bưë múái lêìn àêìu, mâ bưë chó hỗi con cố mưåt
cêu, thò con àem lông kđnh trổng ngay thưi! Êu cng lâ
dun núå gò àêëy, nhó bưë nhó! Gúám, mêëy hưm bưë lïn trïn
êëy vúå con nố cng ài, con bìn quấ, con nhúá bưë quấ ài
mêët! Con giúái thiïåu cho bưë àûúåc nhiïìu ngûúâi lùỉm àêëy, bưë
nhế.
- ÊËy chïët! Lâm gò thïë?
- Con xin cam àoan vúái bưë rùçng nïëu bưë cûá chõu khố lêëy
àưå dùm àưìng bẩc mưåt lấ sưë tûã vi thưi, thò chó trong mưåt
tìn lïỵ, bưë cng kiïëm nưíi trùm bẩc.
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 303

- Àûâng!
- Thêåt thïë àêëy, bưë ẩ. Con ài quẫng cấo cho bưë úã mêëy
tiïåm, ai cng phc lùn ra. Ai cng khao khất mën gùåp
bưë lùỉm àêëy! Nïëu bêy giúâ bưë chõu úã àêy múã ngưi hâng xem
sưë cho thiïn hẩ thò mêëy anh thây Tâu nhûäng anh Thêìn
Cưëc Tûã, nhûäng anh Qu Cưëc Tûã chùèng hẩn, lâ cûá chïët
nhùn rùng ra
- Tưi cố lâm nghïì êëy hùèn àêu! Cêåu nhêìm lùỉm. Múã hâng
xem sưë, hẩ giấ mònh ài! Thónh thoẫng xem cho mưåt ngûúâi
thưi, nhûng àậ xem thò phẫi lêëy thêåt nhiïìu tiïìn, nhû thïë
mưåt lêìn xem hai lấ sưë cng à chi dng. Chẫ nối giêëu gò

cêåu, vûâa rưìi tưi xem cho c Nghõ, cêåu cố biïët c tiïỵn tay
tưi bao nhiïu khưng?
- Thïë â? Hay! Bao nhiïu húã bưë?
- Nùm trùm àêëy!
- Nùm trùm! ƯÌ! Thïë thò hẫ quấ, hẫ quấ bưë ẩ! Bêët cûá ai,
hïỵ mâ lâm tiïìn àûúåc ưng via nhâ con thò con sûúáng.
- Khưng nïn thïë, khưng nïn coi ưng c lâ tûã th nhû
thïë.
- Giúâi úi, bưë biïët sao àûúåc? Bưë cố lâ con àêu? Phẫi vâo
àõa võ con, thò múái cố nhûäng nưỵi ët ûác nhû con. Bûåc lùỉm,
bưë ẩ.
- Thêëm vâo àêu! Àïën mưåt thùçng châng rïí cng côn
hûúãng bùçng vẩn con kia, bưë ẩ. Bưë xem cấi thùçng Long àêëy,
V Trổng Phng 304

cấi thùçng sùỉp lêëy con Tuët mâ con àậ chó cho bưë úã hiïåu
cao lêu Thiïìu Chêu àêëy! Nố lâ con cấi nhâ ai, bưë cố cêìn
con phẫi nhùỉc lẩi khưng? Nố lâ mưåt àûáa con hoang! Mưåt
àûáa khưng cha khưng mể! Nố sưëng vò hưåi trễ con mưì cưi
dûúái Hêåu Giấm àêëy! Rưìi nố xin àûúåc chên thû k úã trûúâng
Àẩi Viïåt, bưë àậ nghe ra chûa? Thïë rưìi nhúâ cấi tâi nõnh hốt
ca nố, T Anh nhêët àõnh gẫ em gấi cho nố àêëy. Thùçng
Long lâ mưåt thùçng cố ốc àâo mỗ, mâ T Anh thò lâ thùçng
ûa phónh, rộ thïë múái thẫm hẩi cho thên àúâi con Tuët chûá!
Tûâ àưå nố lâ võ hưn phu ca con Tuët rưìi thò lâ T Anh
giao ngay t bẩc cho nố àïí cho nố chi nhûäng chêìu hất
hâng hai ba chc mưåt, bưë cố biïët khưng? ÊËy chûa cûúái mâ
hai àûáa chng nố vêỵn lêín lt àem nhau ài chúi ln.
Khưng khếo àïën nây cûúái thò cư ẫ ïỵnh råt ra mêët rưìi! Con
rêët lêëy lâm lẩ rùçng mưåt ngûúâi nhû ưng via nhâ con, mưåt

ngûúâi khưng súå ai cẫ, mâ lẩi cûá phẫi súå con mònh lâ thùçng
T Anh! Chđnh T Anh båc ưng c phẫi gẫ con gấi cho
thùçng khưng cha khưng mể êëy àêëy, chûá nhû ưng via nhâ
con đt ra cng phẫi gẫ cho con mưåt ưng tưíng àưëc nâo chûá?
Gẫ con cho àûáa con hoang, khưng biïët cha mể nố lâ nhûäng
qn cha cùng, ch kiïët nâo, thïë lâ nghơa l gò?
- Cêåu khưng nïn båc tưåi cêåu Anh! Tưi hiïíu viïåc êëy lùỉm.
Ưng c nghõ xûa kia xët thên chó lâ cai phu mỗ, bêy giúâ
múái giâu. Vẫ lẩi chùèng cêìn phẫi gẫ cư Tuët cho con quan
thò c nghõ àậ thưng gia vúái quan rưìi
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 305

- Sao thïë ẩ?
- C nghõ àậ hỗi con gấi quan Tìn Hâ cho cêåu T Anh,
cêåu cố biïët khưng?
- Â, vêng!
- Búãi thïë cho nïn cêåu T Anh mâ båc c nghõ gẫ con
cho cêåu Long thò chó lâ vò mën trấnh cho c nghõ cấi
tiïëng giâu lỗi hổc lâm sang, chó lâ vò mën c nghõ àûúåc
tiïëng lâ cố ốc bònh dên, chûá khưng phẫi cûá mën lâm
thưng gia vúái nhâ quan mâ thưi, cêåu hiïíu chûa?
- Thïë cng cố l. Nhûng mâ khưng nïn vò thïë mâ chûa
chi àậ àïí cho thùçng cha rïí phấ ca, àïí nố lưi em tưi ài
àêu cng ài.
- Tưi àậ bẫo sưë nố àûúåc thïë, thò cêåu cûá mùåc nố mâ lẩi
mònh câng tûác bao nhiïu, chó câng khưí cho mònh.
- Nâo phẫi chó cố thïë mâ con tûác, bưë úi! Ngay cẫ con vúå
lệ nûäa, cng hûúãng ghï gúám lùỉm. Mưåt cấi biïåt thûå úã phưë
Quan Thấnh! Xe nhâ! Bưë mể ra chúi, tiïỵn tiïìn xe hâng
mêëy chc! Tûác lùỉm, bưë ẩ.

- Nïëu cêåu àậ tin rùçng ngûúâi ta úã àúâi cố sưë cẫ thò cêåu
nïn thẫn nhiïn sûå àúâi ài thò múái phẫi. Hổc l sưë chó lúåi
àûúåc cố mưåt àiïìu êëy.
- Bao giúâ c via chia thïm cho con mêëy cấi nhâ nûäa, cho
con cng gốp mùåt àûúåc vúái àúâi nhû mổi ngûúâi, thò con múái
ngi cấi tûác giêån. Bưë úi, bưë xem sưë cho con, hai mûúi àiïìu
V Trổng Phng 306

vïì dơ vậng àïìu àng cẫ hai mûúi, con chó phên vên vïì
nhûäng àiïìu hêåu vêån. Xem chûâng bưë khưng chõu àïí k,
khưng bêëm k Sao thïë, húã bưë? Liïåu mai sau con cố thïí
giâu cố, danh giấ àûúåc hay khưng? Thêåt quẫ chó cố àưëi vúái
bưë, lâ con múái ngỗ cấi têm sûå khưën khưí ca con ra àêy.
Con nghơ àïën cư vúå lệ c via àûúåc nûng nhû trûáng, hûáng
nhû hoa nhû thïë, rưìi con nghơ àïën cấi cấch c via cû sûã
vúái mể con, thò lùỉm lc con chó mën àêm chïët c via mâ
thưi! Côn vïì bâ cẫ dûúái Hẫi Phông thò con chẫ tûác lâm gò,
vò ngûúâi ta lâ vúå cẫ.
- Bâ vúå cẫ úã dûúái êëy àưå nây ra sao?
- Àưìng bống chûá côn ra sao nûäa? Vûát ài hâng trùm
hâng nghòn vâo cấc cûãa àïìn cûãa ph, chûá côn sao nûäa?
Nhêët lâ con Tuët, con Loan, hai àûáa thêåt lâ phấ gia chó
tûã! Mưỵi khi cố mưåt gấnh hất Nam k ra àêy lâ thïí nâo
chng nố cng tưën kếm vâi trùm bẩc àïí múâi cấc ưng tûúáng
tâi tûã ài ht, ài ùn. Chng nố phấ ca ghï lùỉm, tûå do ghï
lùỉm Lẩy Giúâi lẩy Phêåt cho chng nố ài lêëy chưìng mâ
ngây nhõ hó, lúån quay àem vïì thò ct tai, àïí xem cấi mùåt
lúåm àúâi ca bâ cẫ vấc lïn ra lâm sao!
Vẩn tốc mai ngûâng lẩi nhòn ưng giâ, khi thêëy ưng nây
vêỵn thẫn nhiïn nhû khưng, lẩi nối:

- Nây bưë ẩ, bưë àậ xem sưë cho c via thò hùèn bưë phẫi
biïët
- Cấi gò thïë?
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 307

- Bưë bẫo rùçng cûá mưåt lấ sưë tûã vi, bưë cng cố thïí àoấn
ra nưíi lâ nhâ nâo cố chuån loẩn ln khưng, cố phẫi thïë
khưng?
- Cố thïí lùỉm
- Thïë bưë xem lấ sưë ca c via thò ra sao?
- Nhiïìu chuån lẩ lùỉm, nhûng khưng thïí nối ra àûúåc.
- Bưë cố biïët vïì bâ vúå cẫ c via ra sao khưng?
Ưng giâ ngưìi lïn, àiïìm tơnh àấp:
- Bâ vúå cẫ lâ ngûúâi hû chûá gò!
Vẩn tốc mai vưỵ ài:
- Chđnh àêëy!
Mưåt lất lẩi nối mưåt cấch rêët bđ mêåt:
- Nây, bưë nây, con nối àiïìu nây thò bưë phẫi giûä kđn, sưëng
àïí dẩ chïët mang ài, nhế? Bưë phẫi nhúá rùçng mưåt ngûúâi thûá
ba nûäa mâ biïët thò con sệ mêët mẩng nhế! Mâ nïëu con mêët
mẩng thò lâ tẩi bưë hẩi con àêëy nhế! Bưë nghe ra chûa?
- Cûá nối ài mâ Ai lâ trễ con?
- Hiïån giúâ, bâ vúå cẫ vêỵn ài ng lang vúái mưåt thùçng cung
vùn! Thùçng cha bôn rt ghï lùỉm. Hiïån àậ lâm nhâ cho nố
rưìi àêëy.
- Thïë â?
V Trổng Phng 308

- Trong lc êëy thò c nghõ Hấch nhâ ta vêỵn tûúãng vúå
giûä vûäng lïì thối nhâ lûúng thiïån, vêỵn cûá hiïëp thiïn hẩ

vùng tï ài thưi! Con cho Giúâi cng cố mùỉt lùỉm, bưë ẩ.
- Chùỉc khưng? Sao cấi gò cêåu cng biïët thïë?
Vẩn tốc mai mếo xïåch mưìm, àùỉc chđ cûúâi mâ rùçng:
- Côn cấi gò mâ con khưng biïët? Con, con lâ súã mêåt
thấm àêëy, bưë ẩ. Àố lâ cấi k tâi ca lâng bểp! Nối àêëy,
chûá viïåc êëy súã dơ mâ con biïët àûúåc lâ vò nhâ con nố ài Hẫi
Phông vûâa vïì.
- Cêåu cố dấm quẫ quët viïåc êëy lâ àng sûå thûåc khưng?
- Chùỉc lùỉm. Nhâ con nố tinh lùỉm, khưng bao giúâ nhêìm.
Nố mâ àậ àiïìu tra thò côn phẫi kïí Nố lâm bấo cng àûúåc
kia àêëy, chûá búän!
Ưng giâ trêìm ngêm mưåt lc lêu. Tûâ àêy trúã ài ưng cố
vễ mùåt bìn rêìu. Ưng ht ln nùm sấu àiïëu thëc phiïån
khiïën cho Vẩn tốc mai phẫi lêëy lâm lẩ. Sau cng ưng nối:
- Cêåu Vẩn, cêåu cố mën àûúåc vâi cấi nhâ nûäa khưng?
- Bưë úi, sao bưë lẩi hỗi xỗ con nhû thïë húã bưë?
- Àêëy, cêåu àậ cố khđ giúái trong tay rưìi àêëy. Nïëu cêåu
thưng minh mưåt cht thò cêåu sệ thânh cưng
- Lâm sao? Bưë mën bùỉt con tûâ nay nõnh hốt lậo giâ
hay sao? Thưi ài, bưë ẩ. D con mën nõnh cng khưng
xong, vò nhûäng khi lậo giâ vïì àêy, con mën vâo châo mâ
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 309

khưng lêìn nâo lâ lậo khưng cêëm cûãa, chó thoấi thấc bùçng
à cấc cúá.
- Khưng! Khưng phẫi thïë!
- Thïë thò lâm cấch nâo?
- Cêåu thûã cưë nghơ ra xem!
- Con chõu.
- Cưë nghơ ài.

- Bưë úi, thïë thò lâm sao bưë lẩi ấc thïë?
- Lâm cấch nâo cho c phẫi àau khưí vïì tinh thêìn
- Àau khưí vïì tinh thêìn? Cố lệ àûúåc. Nhûng mâ, bưë ẩ,
con chùỉc cấi con ngûúâi êëy thò khưng bao giúâ àau khưí cẫ!
Lûâa lổc mổi ngûúâi, cêìm nhâ bùỉt núå mổi ngûúâi, giïët ngûúâi,
hiïëp ngûúâi, nhûäng viïåc nhû thïë khưng phẫi ngûúâi thûúâng
lâm nưíi. Con chùỉc c via nhâ con cố mưåt quẫ tim bổc sùỉt,
hóåc lâ khưng cố quẫ tim! Àậ thïë, côn viïåc gò khẫ dơ lâm
ưng giâ àau khưí àûúåc?
- Cêåu nhêìm! C nghõ xûa nay tham lam, tân ấc lâm hẩi
mổi ngûúâi, mâ khưng súå ai àau khưí, mâ khưng thûúng ai,
êëy chó vò lâ tẩi c nghõ chûa àau khưí bao giúâ àố thưi. Mưåt
ngûúâi chûa hïì àau khưí thò vêỵn đch k. Bêy giúâ phẫi lâm
thïë nâo cho ưng c thêåt àau àúán, àau àúán àïën chấn àúâi:
Nïëu ưng c phẫi chấn àúâi thò côn bo bo giûä ca lâm gò
nûäa? Thò côn nghơ gò mâ chẫ cho thïm cêåu vâi cấi nhâ?
V Trổng Phng 310

Cêåu cûá lâm ài, thiïn hẩ cố khi cng sệ nhúâ cêåu mâ àúä khưí
súã.
- Bưë úi! Bưë nối thêåt chđ l! Mâ viïåc êëy phẫi hânh àưång
nhû thïë nâo, bưë chẫ cêìn dùån bẫo con cng hiïíu ngay! Con
xin bấi phc bưë àêëy! Con nghơ ra rưìi.
Vẩn tốc mai reo xong, nhấy mùỉt mêëy cấi. Hai ngûúâi im
lùång nhòn nhau, bưën con mùỉt àêìy mưåt thûá ấnh sấng sung
sûúáng vò hiïíu nhau.
Vến qìn lïn àïën bển, Vẩn tốc mai vưỵ ài àấnh bưëp
mưåt cấi, àoẩn vúá lêëy êëm nûúác nống, ngûãa cưí tu mưåt húi cûåc
dâi.
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 311

XXVI
Chuën xe lûãa tưëc hânh tûâ Nam K ra chó àưỵ tẩi ga Vùn
Àiïín cố ba pht, rưìi mưåt tiïëng côi, xe lẩi rêìm rưå chẩy.
Chûa hiïíu àêìu ài gò cẫ, Long cûá múã cûãa toa hẩng nhò,
ài thùèng vâo. Cẫ toa chó cố mưåt ngûúâi àân bâ mùåc cấi ấo
mâu xanh da trúâi àûúng ngưìi xem mưåt túâ bấo, mâ túâ bấo
thò che lêëp mêët cẫ mùåt ngûúâi êëy. Long ài nûäa rưìi phẫi
quay gốt lẩi, vò trûâ hânh khấch êëy, trong cẫ toa tâu khưng
côn thêëy mưåt ai Châng àûáng ngêín ngûúâi hưìi lêu, lưi úã
ti ra mêíu giêëy àiïån tđn múái nhêån àûúåc hai tiïëng àưìng hưì
trûúác. “Mau ài àốn tưi tûâ ga Vùn Àiïín, trïn toa hẩng nhò”.
Mêíu àiïån tđn chó bấo cố dông chûä êëy, lẩi khưng k tïn.
Vêåy ngûúâi mâ Long phẫi àốn lâ ai? Hay lâ súã Bûu àiïån àậ
gûãi nhêìm? Long lêåt mêíu giêëy quẫ nhiïn àiïån tđn gûãi cho
Long, úã trûúâng Àẩi Viïåt, rộ râng rânh mẩch lùỉm Trong
lc phên vên Long mën hỗi thùm nûä lang àổc bấo xem
cố côn ai lâ hânh khấch nûäa khưng, khưën nưỵi túâ bấo che
kđn cẫ mùåt nûä lang nhû thïë thò châng biïët nïn cûá mẩn
V Trổng Phng 312

phếp hỗi hay lâ àûâng lâm phiïìn ngûúâi ta? Mâ biïët xûng
hư thïë nâo? Ngûúâi àân bâ êëy giâ hay trễ? Thûa bâ hay
thûa cư? Hay lâ sưỵ sâng lưi túâ bấo xëng àïí rộ mùåt ngûúâi
ta rưìi sệ liïåu gổi?
Long àûúng quay mưåt vông trôn, vúái bưå mùåt têìn ngêìn,
thò mưåt chỵi cûúâi rôn rậ lùỉm châng phẫi sûãng sưët, ngûúâi
hânh khấch ngưìi àổc bấo chđnh lâ Tuët chûá nâo phẫi ai?
Sau khi vêët túâ bấo xëng bïn, Tuët cûá ngûãa cưí cûúâi r
rúåi

- Rộ núå lùỉm! Thïë mâ cûá àïí ngûúâi ta phẫi bưëi rưëi mậi!
Nối xong, Long àïën ngưìi bïn cẩnh, hưn vúå chûa cûúái
bùçng mưåt cấi hưn rêët dâi. Tuët vêỵn cûá vûâa cûúâi, vûâa
nối:
- Ngưå quấ nhó mònh nhó? Chùỉc mònh ngẩc nhiïn lùỉm.
Tưi nhòn trưåm thêëy cấi bưå mùåt têìn ngêìn ca mònh mâ tưi
bìn cûúâi quấ ài mêët. Biïët thïë àïí cho anh châng lng
tng mûúâi pht nûäa lẩi h
ốa hay!
- Ài àêu mâ lẩi cố mưåt mònh, mâ lẩi bùỉt ngûúâi ta àốn
rûúác thïë nây?
- Â, em ài Sêìm Sún vïì. Em ài vúái Loan, nhûng mâ nố
húi mïåt, nïn bâ Hấn côn lûu nố lẩi, àïí em vïì thùèng Hẫi
Phông, nhûng mâ em lẩi nghơ rùçng vïì trûúác àïí gêìn mònh
mưåt hưm rưìi mai múái vïì nhâ cng khưng sao. Mai, cng
giúâ nây, em vïì nhâ, rưìi em sệ nối dưëi mể lâ tûâ Thanh H
ốa
vïì thùèng. Anh em vêỵn mẩnh àêëy chûá?
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 313

- Vêỵn nhû thûúâng. Hònh nhû cng nưåi trong nùm nay,
anh êëy cûúái vúå
- Chđnh thïë àêëy.
- Àõnh vâo thấng nâo, Tuët cố biïët khưng?
- Nhâ àậ àõnh em lêëy chưìng xong, thò àïën lûúåt anh T
àêëy.
Nối àïën àêy, Tuët ngûâng lẩi, móm cûúâi sung sûúáng hưìi
lêu rưìi múái tiïëp:
- Hưm nổ, anh êëy xëng Hẫi Phông vúái mể, nối chuån
nhiïìu lùỉm. Anh T cố trấch em hû lùỉm, nhûng mâ trấch

qua loa thưi.
- Nhûäng khi ta ài vúái nhau thïë nây, hùèn anh êëy cng
cố biïët?
- Dïỵ thïë àêëy, mònh ẩ. Nïëu khưng, sao anh T em lẩi
dùån em thïë nây nây: “Mây phẫi cêín thêån àêëy! Ngûúâi ta sệ
lâ chưìng mây chûá khưng phẫi lâ nhên tònh ca mây sët
àúâi. Nïëu mây dïỵ dậi quấ, thò ngûúâi ta khinh ài cho. Vò
nghơ rùçng lêëy nhau thò cêìn phẫi hiïíu tđnh nïët ca nhau
nïn tao cng phẫi dùçn lông theo tay mâ ngú cho chng
mây chûá thónh thoẫng àûúåc gêìn gi nhau, chûá ngùn cêëm
hùèn thò cng mang tiïëng lâ cưí h Nhûng mâ mây phẫi
cêín thêån múái àûúåc!” Em chó ci àêìu vêng chõu mưåt cấch
vui vễ chûá cng khưng dấm cậi lẩi gò.
V Trổng Phng 314

- Anh êëy àậ bẫo thïë mâ chng ta cûá thïë nây thò thêåt
khưng phẫi quấ.
Tuët giûúng to cùåp mùỉt àen lấy, ngú ngấc nối:
- Sao? Miïỵn àưi ta àûâng cố àiïìu gò bêåy thò thưi chûá gò?
Anh lẩi khưng cố quìn u em rưìi àố hay sao? Em lẩi
khưng àûúåc phếp u anh rưìi àố hay sao?
Long khưng àấp. Xe lûãa chẩy qua mưåt cấi cêìu sùỉt nhỗ.
Bõ nghiïën dûúái nhûäng bấnh sùỉt nùång hâng nghòn têën, cấi
cêìu sùỉt rïn lïn sêìm sêìm, Long cêìm lêëy túâ bấo, lûúát mùỉt
àổc qua nhûäng hâng chûä tđt rưìi chấn nẫn bỗ rúi xëng. Cẫ
hai ngûúâi trêìm ngêm nhòn nhau, cûá theo àâ chuën xe tưëc
hânh mâ lùỉc la lùỉc lû. Chúåt Long quay lẩi:
- Thïë bêy giúâ vïì Hâ Nưåi thò lâm thïë nâo? Vúái anh T
chùỉc lâ khưng àûúåc rưìi
- Em àậ nghơ rưìi, mònh ẩ. Ta thụ bìng úã mưåt khấch

sẩn têy thò khưng côn ai biïët àûúåc nûäa. Bíi chiïìu chng
ta sệ ùn cúm têy vúái nhau. Rưìi àïm nay anh lẩi chuån
trô vúái em cho àïën mai thò em vïì Phông.
- Cng àûúåc.
- Â, nhûng mâ hưm nay anh cố bêån gò khưng?
- Bêån àêëy, nhûng kiïëm cúá vúái anh T xin nghó hóåc cấo
ưëm cng dïỵ.
Long àấp xong liïn miïn suy nghơ. Châng rêët ngẩc
nhiïn vïì cấi tûå do tấo túån ca võ hưn thï. Tuy vêåy. Long
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 315

vêỵn phẫi giûä nết mùåt àiïìm àẩm nhû coi àõnh ca Tuët
cng khưng vûúåt qua lệ thûúâng. Thêåt vêåy, Tuët àậ ài
nhanh hún cẫ Long nûäa. Châng tûå nghơ, “Phẫi àậ hû hỗng
lùỉm thò mưåt ngûúâi con gấi múái tấo túån àïën nhû thïë àûúåc”.
Bao nhiïu tû tûúãng àen tưëi ca sûå ghen húân lẩi sưi nưíi lïn
trong ốc Long.
Xe lûãa àïën Hâ Nưåi.
Long vâ Tuët àïën Hưtel de la Gare, cẫ hai tûå nhiïn
nhû mưåt cùåp vúå chưìng. Trong khi ài mêëy bûúác àûúâng, Long
xấch cấi va ly nhỗ ca Tuët.
Thụ àûúåc phông rưìi, Tuët cûá ngun ấo dâi, cng
khưng cúãi giêìy, nùçm vêåt xëng cấi giûúâng têy.
- Giúâi úi mïåt quấ! Anh ngưìi xëng àêy vúái em ài anh
Khếp cấi cûãa lẩi àậ, anh ẩ.
Nhû mưåt cấi mấy, Long ra khếp cûãa rưìi quay vïì ngưìi
bïn Tuët, mùåt thêín thúâ. Tuët hỗi:
- Sao lc nây trưng anh cng bìn rêìu thïë?
- Khưng anh cố bìn gò àêu?
Long tuy chưëi cậi, song cng chùèng nghơ gò àïën lúâi mònh

chưëi cậi, vễ tûå nhiïn bẩo dẩn ca Tuët lc múái vâo khấch
sẩn, giổng phấn bẫo ca Tuët xëng cho bổn bưìi, lâm cho
Long thêëy Tuët lâ thẩo àúâi lùỉm Long nghơ thêìm: “Giúâi úi
mưåt thiïëu nûä mâ thẩo àúâi! Mâ lẩi thẩo àúâi trong nhûäng
lc vâo khấch sẩn thụ bìng!”. Bêët giấc Long lẩi nhúá àïën
V Trổng Phng 316

nhûäng cûã chó ca Tuët tûâ lc múái gùåp Tuët. Tûå nhiïn
Long thêëy viïåc àûúåc T Anh gổi gẫ em cho lâ khẫ nghi, lâ
cố mưåt y khc gò mâ châng khưng khấm phấ ra nưíi. Long
trúân trúån thêëy rùçng Long sệ lâ hẩng ngûúâi lêëy vúå thûâa mâ
rưìi phẫi cêm miïång hïën, vò nïëu Long cố mën kïu gâo thò
ngûúâi ta sệ àem nhûäng giêëy bẩc vâ ngên phiïëu ra àïí dấn
vâo mưìm Long. Châng tûå xết khưng cố cấi tâi àûác gò àấng
hûúãng sûå tûã tïë ca T Anh, nïëu nhûäng sûå tûã tïë êëy khưng
lâ giẫ dưëi. Phẫi, phẫi, têët nhiïn Tuët àậ nhõ rûäa hoa tân
rưìi thò ngûúâi ta múái phẫi gẫ cho mưåt kễ ca hưåi ni trễ
mưì cưi! Mâ nïëu khưng thò đt ra Tuët cng àậ hû hỗng
theo cấi lưëi bổn ph nûä lùèng lú tưåt bêåc, cố hâng chc bẩn
giai vâ nhên tònh rêët lùèng lú nhûng rêët khưn ngoan, khưng
giûä gòn cho Tuët sẩch giấ trong mâ tûåu trung vêỵn giûä
àûúåc tuët sẩch giấ trong, àậ lêìn lûúåt cho nhên ngậi lâm
à mổi trô ư trổc nhûng chûa cho ai hûúãng cấi “ên hụå
cëi cng”. Trûúác khi cố chưìng, thò phẫi hêëp têëp hûúãng
mổi lẩc th ca tíi xn, mâ àïën khi lêëy chưìng, vâo bíi
tưëi tên hưn, vêỵn côn à àiïìu kiïån àïí thỗ thễ vúái anh chưìng
kh khúâ: “Nây mònh úi, em chûa hïì u ai cẫ!”. Long bêët
giấc nghơ àïën cën truån Lesdemi-vierges
(1)
ca Marcel

Prếvost
(2)
.
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 317

(1) Nhûäng bân xûã nûä,
(2) Mấcxen Púrïvưt.
Sûác liïn tûúãng lâm cho Long nhúá lẩi mưåt bûäa cúm úã cao
lêu Thiïìu Chêu trong lc êëy, Tuët àậ bùỉc bêåc kiïu k mâ
nối vúái Long nhûäng lâ: “ àấng lệ ra tưi phẫi lêëy mưåt
ngûúâi chưìng lâm àưëc túâ, lâm thây kiïån, lâm giấo sû ” Thïë
thò sao nố lẩi lêëy mònh? Sao nố lẩi u mònh? Long tûå hỗi
nhû vêåy thò thêëy bao nhiïu àư lûåc ca sûå hoâi nghi, ca
sûå giêån giưỵi, ca lông tûå ấi bõ thûúng, lâm cho quẫ tim
trong ngûåc châng phẫi khấm phấ cho ra múái àûúåc!
àậ quët, Long quay lẩi dõu dâng:
- Sao Tuët khưng cúãi ấo ra cho mất?
Ngêy thú, Tuët:
- Cho em nùçm tẩm mưåt chưëc àậ.
Trưng thêëy Tuët vêỵn cûá ngêy thú nhû thïë, Long lẩi
câng n trđ rùçng Tuët chđnh lâ hẩng gấi ngêy thú vui vễ
mâ ài àïën tưåi lưỵi, chđnh lâ hẩng gấi hû hỗng mưåt cấch
khưn ngoan, dêm àậng mưåt cấch nhu mò, lùèng lú mưåt cấch
ngêy thú! Cấi bïì ngoâi, cấi bïì ngoâi khưën kiïëp mâ bổn ph
nûä hiïím àưåc vêỵn dng thay phêën sấp àïí àïën nưỵi trong bổn
nam nhi, tûâ thûúång cưí àïën nay, àậ biïët bao thùçng m lôa
ài lêëy vúå thûâa, kïí vïì à mổi phûúng diïån, vâ biïët bao
nhiïu thùçng ngu xín àïí cho vúå lûâa chêìm chêåp mâ khưng
hïì nghi ngúâ gò cẫ. Phẫi nghơ nhû thïë, Long thêëy mưåt mưëi
àau khưí nố lâm tï tấi nao nao cẫ cội lông. Tuy nhiïn

châng vêỵn tûúi, nối:
V Trổng Phng 318

- Em ài tâu nhû thïë têët phẫi mïåt lùỉm Â, thïë nâo, àậ
ùn cúm súám chûa?
- Chûa ùn cúm nhûng em àậ ùn tẩm mưåt cưëc sûäa vâ mưåt
mêíu bấnh, bêy giúâ cng chûa thêëy àối. Côn anh?
- Àậ anh ùn rưìi múái ài xe húi xëng Vùn Àiïín àốn
Tuët àêy.
- Anh tưët lùỉm.
Long bỗ ấo ngoâi, cúãi giêìy Têy Thưët nhiïn Tuët ngưìi
lïn, kïu:
- Giúâi úi, nống quấ!
Rưìi Tuët àûáng lïn cúãi bỗ ấo ngoâi Tuët cûúâi khanh
khấch, thïm:
- Lc ra ga, súå nhúä tâu, em vưåi quấ thânh thûã phẫi mùåc
qìn ấo ra ngoâi ấo tùỉm àêëy anh ẩ.
- Thïë mâ lẩi khưng ûúát ấo ngoâi?
- Bíi sấng hưm nay em chó lûäng thûäng dẩo chúi búâ bïí
chûá cố tùỉm àêu?
Cêu àấp tûå nhiïn khiïën Long phẫi nghơ ngay àïën
nhûäng bổn con gấi ùn chúi vò vư nghïì nghiïåp, vêỵn kếo
nhau àïën cấc bậi biïín àïí nối chuån nhẫm, nhûäng thùçng
àậ cêìm mấy ẫnh chẩy theo Tuët nhû mưåt àân rìi,
nhûäng thùçng cố sưë àâo hoa àûúåc bổn ph nûä chim chåt
qua loa trong chưëc lất cho khỗi phđ thò giúâ, nhûäng thùçng
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 319

cố lệ àậ àûúåc hûúãng nhûäng cấi cûúâi khẫ ưë, hóåc khẫ ấi ca
Tuët

- Tuët mùåc ấo tùỉm, trưng hùèn phẫi àểp lùỉm àêëy nhó?
- Chõ em ca em vêỵn khen cấi thên thïí ca em cố vễ
àêìm lùỉm àêëy anh ẩ.
- Cho anh xem vúái nâo!
- ÛÂ nhế!
Vêỵn ngêy thú, Tuët cúãi ấo dâi Rưìi ấo ngùỉn Àïën khi
cấi qìn nhiïỵu trùỉng ca Tuët rúi xëng àêët thânh mưåt
vông trôn thò Tuët hiïån ra nhû mưåt nâng tiïn trong mưåt
giêëc mưång hận hûäu ca Long. Mêìu àen nhấy ca cấi ấo
tùỉm lâm cho nûúác da ca m nhên trùỉng nộn trùỉng nâ.
Mưåt cấi ngûåc núã nang nhû ca àân bâ têy phûúng. Hai cấi
ài khỗe mẩnh, àêìy àùån, phưëp phấp. Long chẩy àïën ưm
choâng lêëy Tuët.
- Giúâi úi! Em àểp lùỉm! Àểp quấ ài mêët!
Tuët móm cûúâi khưng àấp, nhùỉm mùỉt lẩi, ngûãa cưí ra.
Long vûâa nối vûâa thúã:
- Tuët úi! Tuët úi! Tuët u qu ca anh úi!
Châng bïë bưíng cấi k cưng êëy lïn tay, àem àïën giûúâng.
Cấi quẩt trêìn chẩy v v. Hâng nghòn con ve sêìu ca hất
ngoâi sên. Ấnh nùỉng bõ lổc qua lêìn diïìm úã cûãa kđnh lâm
cho gian phông cố cấi khưng khđ mất mễ dïỵ chõu.
V Trổng Phng 320

- Mònh úi, mònh cố u em khưng?
- Khưng u mâ lẩi thïë nây â?
- Mònh khưng bao giúâ àûúåc ph em àêëy nhế?
- Côn phẫi nhùỉc lẩi cấi cêu êëy àïën mưåt nghòn lêìn thò
bûåc lùỉm.
Long ph kđn cẫ mònh mêíy Tuët bùçng nhûäng cấi hưn
nưìng nân, u àûúng. Sûå hoâi nghi, sûå tô mô, lông cùm

húân, lâm cho Long hốa ra rêët àấng u Khi Long thêëy
trïn nïåm cố mêëy giổt mấu àỗ thò châng múái àûúåc sung
sûúáng nhû nhûäng ngûúâi chưìng àậ àûúåc chûáng cúá lâ vúå côn
ngun vển, vâo tưëi tên hưn. Long bêët giấc hưëi hêån, thêëy
mònh àưëi xûã vúái T Anh nhû vêåy, thêåt àậ chố àïíu. Nhûng
châng vưåi xua àíi ngay sûå hưëi hêån quấ mån êëy bùçng
cấch tûå nh: “Tuy nhiïn cng chẫ hïì gò. Thâ biïët rộ àïí mâ
phẫi hưëi côn hún cûá phẫi hoâi nghi. Côn Tuët thò nùçm
sêëp mùåt, tó tï bùỉt àêìu khốc
Trûúác cẫnh êëy, Long bưìn chưìn cẫm àưång, thêëy Tuët
àấng thûúng vư cng. Châng thêëy mưåt cấch sêu xa rùçng
tûâ àêy mâ ài lâ châng cố trấch nhiïåm rêët nùång nïì vïì hẩnh
phc cẫ mưåt àúâi Tuët.
Long lẩi bùỉt àêìu u Long u mưåt cấch xốt xa, nưìng
mùån, hùçn hổc, u nhû múái u lêìn àêìu, u nhû chûa bao
giúâ u àïën nhû thïë. Châng gc àêìu vâo mùåt ngûúâi vúå
chûa cûúái:
Giưng tưë - Tấc phêím vâ dû lån 321