giáo án lý thuyết mô đun bảo vệ rừng

Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn
Trờng Cao đẳng nghề công nghệ và nông lâm đông bắc

giáo án
Lý thuyết
Mô đun: Bảo vệ rừng
Lớp: LS 2012B Khoá: 2012
Họ và tên giáo viên: Lê Văn A
Năm học: 2013 - 2014
Quyn s:
Giáo án số: 01
Thời gian thực hiện: 45 phút
Tên bài: Phòng cháy và chữa cháy rừng
Thực hiện ngày 29 tháng 5 năm 2014
Tên bài: một số kiến thức cơ bản về cháy rừng
Mục tiêu của bài:
Học xong bài này ngời học có khả năng:
- Trình bày đợc khái niệm về cháy rừng;
- Giải thích đợc nguyên nhân và tác hại của cháy rừng;
- Vận dụng những kiến thức đã học để nâng cao hiệu quả trong công
tác phòng và chữa cháy rừng, kết hợp tuyên truyền, vận động nhân
dân cùng tham gia bảo vệ rừng.
đồ dùng và phơng tiện dạy học
- Máy vi tính xách tay, máy chiếu đa năng (multiprojector), phông
chiếu.
- Giấy A
0
, A
4
, thẻ màu, bút dạ, phấn viết
- Bài giảng điện tử: thiết kế trên chơng trình Microsoft Office

PowerPoint 2003
I. ổn định lớp học: Thời gian: 01 phút
- Kiểm tra sĩ số:
- Kê lại bàn ghế, bố trí chỗ ngồi cho phù hợp với phơng pháp giảng
dạy.
II. thực hiện bài học
TT Nội dung
Hoạt động dạy học
Thời
gian
(phút)
Hoạt động
của giáo
viên
Hoạt
động của
học sinh
1 Dẫn nhập
- Rừng là một bộ phận
của môi trờng, là nguồn tài
nguyên qúi giá của mỗi
quốc gia. Rừng có giá trị to
lớn nhiều mặt đối với nền
kinh tế quốc dân, văn hoá
cộng đồng, du lịch sinh
thái, nghiên cứu khoa học
và an ninh quốc gia.
- Cháy rừng là thảm hoạ
gây thiệt hại lớn về tài sản
và tính mạng của nhân dân

làm cho tài nguyên rừng,
đất rừng bị xói mòn, thoái
Nêu vấn đề +
Thuyết trình hình
ảnh minh họa trên
máy chiếu
Lắng nghe +
Ghi chép
3
2
hoá đất, mất khả năng điều
tiết nguồn nớc, gây ra lũ lụt,
hạn hán, xói lở. Cháy
rừng gây ô nhiễm môi trờng
nhất là ô nhiễm bầu không
khí làm ảnh hởng đến cuộc
sống.
Vì vậy, phòng cháy và
chữa cháy rừng là biện pháp
hết sức quan trọng, cần thiết
nhằm hạn chế thiệt hại về
tài sản, tính mạng và môi tr-
ờng sống
- Phơng pháp giảng dạy:
Thuyết trình có minh họa,
giảng giải, thảo luận nhóm
và vấn - đáp
2 Giảng bài mới
1. Mục tiêu
2. Nội dung

2.1. Khái niệm về cháy rừng
2.2. Nguyên nhân gây ra
cháy rừng

2.3. Tác hại của cháy rừng

Thuyết trình +
giảng giải
- Đặt câu hỏi:
Hãy quan sát một
số bức ảnh trên
phông chiếu và
cho biết cháy
rừng là gì?
- Thuyết trình có
minh họa
- Đặt câu hỏi:
Hãy thảo luận và
cho biết những
nguyên nhân nào
gây ra cháy rừng?
- Tổng hợp, phân
tích, giảng giải
kết hợp minh
họa bằng hình
ảnh.
- Đặt câu hỏi:
Hãy cho biết cháy
rừng gây ra những
tác hại gì?

- Phân tích, giảng
giải kết hợp minh
Nghe giảng
và ghi chép
Quan sát,
trao đổi và
trả lời câu
hỏi
- Nghe giảng
và ghi chép
- Chia nhóm,
thảo luận,
tổng hợp và
báo cáo kết
quả.
- Quan sát,
nghe giảng
và ghi chép
- Trao đổi và
trả lời câu
hỏi
- Quan sát,
2
7
15
12
3
họa bằng hình
ảnh.
nghe giảng

và ghi chép
3 Củng cố kiến thức và kết
thúc bài
- Nguyên nhân chính gây ra
cháy rừng.
- Những tác hại cơ bản ảnh
hởng đến đời sống xã hội và
môi trờng.
Thuyết trình +
giải đáp các câu
hỏi (nếu có)
Nghe giảng +
đặt câu hỏi
(nếu có) và
ghi chép
3
4 H ớng dẫn tự học
- Phân tích để làm rõ các nguyên
nhân và tác hạicủa cháy rừng.
- Thảo luận và đề xuất các giải
pháp để hạn chế tác hại của cháy
rừng.
2
Nguồn tài liệu tham
khảo
- Nguyễn Quang Chung, Mô đun Bảo vệ rừng, Tr-
ờng Cao đẳng nghề công nghệ và Nông lâm Đông
Bắc năm 2009 (trang 2 - 3).
- Cẩm nang ngành lâm nghiệp, Chơng phòng
cháy và chữa cháy rừng, Nhà xuất bản GTVT năm

2004 (trang 6 - 16).
- Website của Cục Kiểm lâm
(www.kiemlam.org.vn)
Trởng khoa/ tổ trởng bộ môn
Ngày 26 tháng 5 năm 2014
Giáo viên
Lờ Vn A


4
Tên bài: một số kiến thức cơ bản về cháy rừng
1. Khái niệm cháy rừng
Chỏy rng l mt thm ha gõy thit hi ln i vi tớnh mng v ti sn ca
con ngi, ti nguyờn rng v mụi trng sng. nh hng ca nú khụng nhng tỏc
ng n mt quc gia m cũn nh hng n c khu vc v ton cu. Trong vi thp
k gn õy, bin i khớ hu vi nhng t núng hn kộo di bt thng ó lm cho
chỏy rng tr thnh thm ho ngy cng nghiờm trng. Theo s liu ca Cc kim
lõm, Vit Nam bỡnh quõn mi nm xy ra hng trm v chỏy rng v din tớch b
thit hi l hng chc nghỡn ha.
Chỏy rng l ỏm chỏy c phỏt sinh trong rng, tỏc ng v lm tiờu hu
sinh vt trong rng. Hay núi theo cỏc khỏc, chỏy rng l quỏ trỡnh chỏy lm tiờu hu
nhng vt liu ca rng m s hỡnh thnh v phỏt trin din ra khụng theo s kim
soỏt ca ch rng.
Khái niệm cháy rừng: Cháy rừng là sự xuất hiện và lan truyền của những đám
cháy trong rừng mà không nằm trong sự kiểm soát của con ngời, gây nên những tổn
thất nhiều mặt về tài nguyên, của cải và môi trờng (theo tài liệu của tổ chức FAO).
2. Nguyên nhân gây cháy rừng.
Do các hoạt động sản xuất của con ngời:
- Đốt rừng làm nơng rẫy ở miền núi và đốt rơm rạ ở đồng ruộng gây cháy rừng,
đốt quang thực bì để thu nhặt kim loại, đốt dọn ven đờng xe lửa, đốt dọn và làm đờng

giao thông; hun khói để lấy mật ong gây cháy rừng
- Vào rừng khai thác gỗ, củi vô ý gây cháy rừng. Nhiều diện tích rừng trồng
xong không đợc chăm sóc kịp thời làm giảm nguồn vật liệu cháy nên về mùa khô gặp
tàn thuốc lá là bốc cháy.
- Do công tác tổ chức, triển khai điều hành trong công tác phòng cháy, chữa
cháy còn nhiều lúng túng, bất cập.
Do các hoạt động xã hội:
- Trẻ em chăn trâu đốt lửa sởi ấm, đốt hơng khi đi tảo mộ thanh minh. Phong
tục tập quán của đồng bào dân tộc thả đèn trong các ngày lễ hội vô ý gây cháy rừng.
- Khách tham quan du lịch sinh thái trong rừng vô ý gây cháy rừng.
- Các hoạt động dã ngoại và bắn đạn thật trong quân đội gây cháy rừng.
- Cố ý đốt rừng vì mục đích trả thù, phá hoại rừng nhằm phi tang chứng.
Do điều kiện tự nhiên:
- Điều kiện thời tiết và các nhân tố khí tợng là một tác nhân cho sự phát sinh,
phát triển của một đám cháy rừng: nhiệt độ cao, độ ẩm đất và độ ẩm không khí thấp,
nắng nóng và thời tiết khô hanh kéo dài
- Một số nớc trên thế giới cháy rừng còn do các nguyên nhân tự nhiên gây ra
(do núi lửa, động đất, do sấm sét ). ở Việt Nam, hiện tợng gây cháy rừng này hầu nh
không xảy ra.
5
3. Tác hại cháy rừng
Có thể khẳng định, cháy rừng ảnh hởng một cách toàn diện đến các mặt kinh tế
- Xã hội và môi trờng, thể hiện chủ yếu qua những điểm sau:
- Nguồn tài nguyên rừng bị mất, ảnh h-
ởng đến điều kiện, hoàn cảnh đối với quá trình
tái sinh phục hồi rừng. Cháy rừng làm cây rừng
chết hàng loạt hoặc sinh trởng kém, qua đó làm
thay đổi thành phần các loài cây, ảnh hởng đến
quá trình diễn thế rừng.
- Gây ra những biến đổi lớn trong các

trạng thái rừng và làm biến đổi các kiểu rừng, từ
đó sẽ ảnh hởng đến các phơng thức khai thác
rừng.
Hình 1. Rừng thông bị cháy rụi ở xóm 7

Sơn Tiến (Hơng Sơn - Hà Tĩnh)
- Làm thay đổi thành phần, cấu trúc, số lợng các loài động vật hoang dã: chim,
thú rừng, côn trùng mất nơi c trú.
- ảnh hởng đến hoạt động sống của các vi sinh vật ở trong đất rừng nh: ( kích
thích hoặc hạn chế sự hoạt động của chúng).
- Làm ảnh hởng đến tình trạng vệ sinh của rừng, gây chấn thơng cho nhiều cây
rừng, do đó các cây rừng dễ dàng bị gió bão làm đổ gẫy, dễ dàng bị sâu bệnh, mối
mọt, nấm mốc xâm nhập và phá hoại. Làm giảm tính ổn định của rừng, phá vỡ cân
bằng sinh thái.
- Phá vỡ kết cấu đất, làm mất lớp che phủ trên bề mặt đất, gây ra xói mòn, rửa
trôi, đất bạc màu làm mất khả năng giữ và điều tiết nớc, gây lũ lụt. Cháy rừng làm
tăng nhiệt độ mặt đất dẫn đến sa mạc hoá gây nên lũ ống, lũ quét phá vỡ các công
trình thuỷ lợi, thuỷ điện, đờng giao thông, đờng điện cao thế, gây chết ngời, cháy nhà
cửa, kho tàng
- Môi trờng bị huỷ hoại, gây ô
nhiễm môi trờng không khí do khói, bụi
gây nên, ảnh hởng xấu tới sức khoẻ con
ngời, chất lợng cuộc sống.
- Đối với các vụ cháy lớn gây tổn
thất về kinh tế, làm giảm năng suất cây
trồng, gây khó khăn cho sản xuất Lâm -
nông nghiệp.thậm chí gây chết ngời.
ở Việt nam cũng nh nhiều nớc
trên thế giới xảy ra nhiều vụ cháy lớn
làm ảnh hởng đến môi trờng sống, huỷ

hoại tính đa dạng sinh học, gây ảnh h-
ởng nhiều mặt đến đời sống con ngời.
Hình 2. Khói,
bụi từ cháy rừng hủy hoại môi trờng
6