sổ giáo án tích hợp mô đun sửa chữa và bảo dưỡng cơ cấu trục khuỷu thanh truyền và các bộ phận cố định của động cơ

SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRUNG TÂM KHUYẾN NÔNG THÁI NGUYÊN
Sæ gi¸o ¸n
tÝch hîp
Mô-đun 16: Sửa chữa và bảo dưỡng cơ cấu trục khuỷu -
thanh truyền và các bộ phận cố định của động cơ
Lớp: SPDN2014-SCN02
Họ và tên giáo viên: Hoàng Vũ Chính
Năm học: 2014
Quyển số: 01
GIÁO ÁN SỐ: 05 Thời gian thực hiện: 45 phút
Tên bài học trước: Đặc điểm cấu tạo
Thực hiện ngày 25 tháng 9 năm 2012
TÊN BÀI: THÁO, LẮP NẮP MÁY
(Ứng dụng trên động cơ TOYOTA 5A)
MỤC TIÊU CỦA BÀI
Học xong bài này người học có khả năng:
- Mô tả được đặc điểm cấu tạo, đặc tính kỹ thuật của nắp máy và trình bày được trình tự
tháo, lắp nắp máy của động cơ TOYOTA 5A.
- Tháo, lắp được nắp máy của động cơ TOYOTA 5A đúng trình tự, đảm bảo yêu cầu kỹ
thuật.
- Vận dụng được các kiến thức, kỹ năng đã học để tháo, lắp các loại nắp máy của động cơ
khác tương tự. Đảm bảo an toàn và vệ sinh công nghiệp.
ĐỒ DÙNG VÀ TRANG THIẾT BỊ DẠY HỌC
- Đồ dùng dạy học: Bảng trình tự, tài liệu phát tay, máy tính, máy chiếu đa năng,
phông chiếu.
- Trang thiết bị, dụng cụ và vật tư.
+ 07 Bộ dụng cụ cầm tay cho tháo, lắp động cơ
+ 14 Khay đựng dụng cụ, đựng chi tiết và khay rửa
+ 07 Clê lực.
+ 07 Động cơ TOYOTA 5A được lắp trên giá tháo lắp.

+ 07 Gioăng nắp máy
+ Dầu điesel
+ Giẻ lau
HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC
- Dẫn nhập và giới thiệu chủ đề: Tập trung cả lớp
- Giải quyết vấn đề: Tập trung cả lớp, cá nhân
- Kết thúc vấn đề và hướng dẫn tự học: Tập trung cả lớp
I. ỔN ĐỊNH LỚP HỌC: Thời gian: 01 phút
- Kiểm tra sĩ số:
- Khích lệ tinh thần học tập của học sinh, nhắc nhở học sinh chuẩn bị các điều kiện cá
nhân và chú ý về an toàn, vệ sinh công nghiệp.
II. THỰC HIỆN BÀI HỌC
TT NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
1 Dẫn nhập
- Tầm quan trọng của
việc tháo, lắp nắp máy.
Sử dụng video clip mô
tả lắp nắp máy, giới
thiệu dẫn nhập vào bài
Quan sát, lắng nghe
02
2 Giới thiệu chủ đề
Tên bài học

Mục tiêu bài học
Nội dung bài học
- Đặc điểm cấu tạo, đặc
tính kỹ thuật của nắp
máy
- Trình tự thực hiện
+ Chuẩn bị
+ Tháo nắp máy
+ Lắp nắp máy
- Một số sai hỏng thường
gặp, nguyên nhân và biện
pháp phòng tránh.
- Ghi tên bài lên bảng
- Trình chiếu các nội
dung của mục tiêu bài
học.
- Trình chiếu, giới thiệu
các chủ đề cần giải
quyết.
- Phát tài liệu cho học
sinh
- Quan sát
- Quan sát
- Lắng nghe, quan
sát
- Nhận tài liệu
03
3 Giải quyết vấn đề
1. Đặc điểm cấu tạo,
đặc tính kỹ thuật của

nắp máy
2. Trình tự thực hiện
2.1. Chuẩn bị
2.2. Tháo nắp máy
+ Trình tự thực hiện
+ Học sinh luyện tập
- Trình chiếu, mô tả cấu
tạo và đặc tính kỹ thuật
của nắp máy
- Giới thiệu các dụng
cụ cần thiết để tháo, lắp
nắp máy
- Trình chiếu, giới thiệu
các bước tháo nắp máy
- Làm mẫu kết hợp
phân tích.
- Hướng dẫn học sinh
về vị trí phân công,
- Quan sát, lắng
nghe
- Quan sát
- Quan sát, lắng
nghe
- Chú ý quan sát các
thao tác của giáo
viên
- Thực hiện tháo nắp
máy tại vị trí được
03
01

12
2.3. Lắp nắp máy
+ Trình tự thực hiện
+ Học sinh luyện tập
3. Một số sai hỏng
thường gặp, nguyên
nhân và biện pháp
phòng tránh
quan sát, uốn nắn học
sinh kịp thời
- Trình chiếu, giới thiệu
các bước lắp nắp máy
- Làm mẫu kết hợp
phân tích.
- Hướng dẫn học sinh
về vị trí phân công,
quan sát, uốn nắn học
sinh kịp thời
- Trình chiếu, phát vấn
và phân tích
phân công
- Quan sát, lắng
nghe
- Chú ý quan sát các
thao tác của giáo
viên
- Thực hiện lắp nắp
máy tại vị trí được
phân công
- Quan sát và lắng

nghe
17
02
4 Kết thúc vấn đề
- Củng cố kiến thức
- Củng cố kỹ năng.
- Nhận xét kết quả học
tập
- Hướng dẫn chuẩn bị
cho bài học sau
- Hệ thống lại kiến thức
đã học
- Nhắc lại kỹ năng chính
và lưu ý một số sai
hỏng thường gặp
- Đánh giá kết quả học
tập
- Nhắc nhở
- Lắng nghe, rút kinh
nghiệm và ghi chép
- Lắng nghe
- Lắng nghe
- Lắng nghe, ghi
chép
03
5 Hướng dẫn tự học
- Đọc tài liệu phát tay
- Giới thiệu tài liệu
tham khảo sách:
+ Sửa chữa bảo dưỡng

động cơ nổ hiện đại
- Tác giả Nguyễn Oanh
Nhà xuất bản giáo dục
chuyên nghiệp.
+ Một số tài liệu của
các hãng xe khác.
- Giới thiệu một số tài
liệu tham khảo
- Lắng nghe, ghi
chép
01
III. RÚT KINH NGHIỆM TỔ CHỨC THỰC HIỆN


NGƯỜI DUYỆT
Ngày 6 tháng 11 năm 2014
GIÁO VIÊN
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHỆ VÀ NÔNG LÂM ĐÔNG BẮC
ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
Mô-đun: Sửa chữa và bảo dưỡng cơ cấu trục khuỷu - thanh truyền
và các bộ phận cố định của động cơ
Nghề: Công nghệ ô tô
Họ và tên giáo viên:
Quyển số: 01
TÊN BÀI: THÁO, LẮP NẮP MÁY
(Ứng dụng trên động cơ TOYOTA 5A)
1. Đặc điểm cấu tạo, đặc tính kỹ thuật của nắp máy
• Đặc điểm cấu tạo
- Nắp máy được lắp chặt

với thân máy bằng bu
lông, kết hợp với xi lanh
piston tạo thành buồng
đốt.
- Nắp máy được đúc liền
khối gồm các bộ phận
chính như buồng đốt, mặt
phẳng lắp ghép với thân
máy, đường ống nạp,
đường ống xả, đường nước làm mát
• Đặc tính kỹ thuật
- Điều kiện làm việc: Nắp máy làm việc trong điều kiện nhiệt độ cao, áp suất lớn, ăn
mòn hóa học và ứng suất nén lớn khi xiết các bu lông
- Vật liệu chế tạo: Nắp máy của động cơ TOYOTA 5A được chế tạo bằng hợp kim
nhôm
- Lắp giữa nắp máy và thân máy là gioăng nắp máy có tác dụng làm kín giữa nắp máy
và thân máy không bị lọt các khí có áp suất cao, khí cháy, nước làm mát và dầu bôi
trơn.
2. Trình tự thực hiện
2.1. Chuẩn bị
- Dụng cụ: - Tuýp khẩu 10, tay nối, tay vặn, clê lực và dụng cụ lấy bu lông
- Khay đựng, bút đánh dấu
- Vật tư: Dầu diesel, Giẻ lau, Gioăng nắp máy
2.2. Tháo nắp máy
Bước 1: Tháo các bu lông nắp máy
- Sử dụng dụng cụ tháo các bu lông
nắp máy theo quy tắc: Nới lỏng nhiều
lần đều nhau từ ngoài vào giữa, đối
xứng xuyên tâm.
Chú ý: Không tháo nắp máy khi

động cơ còn nóng.
Bước 2: Tháo nắp máy, gioăng năp
máy
Tháo nắp máy và gioăng nắp
máy ra khỏi thân máy
Chú ý
- Tháo nắp máy ra phải để nắp
máy cẩn thận, không làm hỏng bề mặt
lắp ghép
- Tháo gioăng nắp máy ra không
để lẫn với các chi tiết khác.
2.2. Lắp nắp máy
Bước 1: Lắp gioăng năp máy, nắp
máy
- Lắp gioăng năp máy vào thân máy
đúng chiều
- Lắp nắp máy lên thân máy đúng
chiều.
Bước 2: Lắp và xiết các bu lông nắp
máy
- Cho một lớp dầu bôi trơn vào
phần ren của bu lông trước khi lắp.
- Sử dụng dụng cụ xiết các bu
lông nắp máy theo quy tắc: từ giữa ra
ngoài, đối xứng xuyên tâm.
- Xiết chặt các bu lông đúng
thông số kỹ thuật
- Tiêu chuẩn mô men xiết nắp
máy của động cơ TOYOTA 5A:
• Lần thứ nhất 30 N-m

• Lần thứ hai xiết thêm 90
0

• Lần thứ ba xiết thêm 90
0

Chú ý:
Đánh dấu trên bu lông nắp máy và
xiết bu lông nắp máy thêm 2 lần mỗi lần
90

độ (như hình vẽ)
3. Một số sai hỏng thường gặp, nguyên nhân và biện pháp phòng tránh
TT Sai hỏng thường gặp Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh
1 Gẫy bu lông, làm hỏng
ren các bu lông, đai ốc
Xiết quá lực, lắp
không đúng
Xiết đúng lực quy định, thao
tác tháo, lắp chính xác
2 Vênh nắp máy Thao tác tháo, lắp
sai
Thao tác tháo, lắp chính xác
đúng lực xiết quy định

BẢNG TRÌNH TỰ THÁO, LẮP NẮP MÁY CỦA ĐỘNG CƠ TOYOTA 5A
TT
Nội dung
thực hiện
Dụng cụ

Yêu cầu
kỹ thuật
Hình minh họa
1
Tháo các bu lông
nắp máy
Nới lỏng và tháo
10 bu lông nắp
máy ra ngoài.
- Tuýp khẩu 10
- Tay vặn, tay
nối và dụng cụ
lấy bu lông và
Clê lực
Nới lỏng các bu
lông nhiều lần đều
nhau từ ngoài vào
giữa, đối xứng
xuyên tâm
2
Tháo nắp máy và
gioăng nắp máy
Tháo nắp máy và
gioăng nắp máy ra
khỏi thân động cơ
- Không làm hỏng
bề mặt lắp ghép.
- Gioăng nắp máy
không để lẫn các
chi tiết khác

3
Lắp gioăng nắp
máy và nắp máy
Lắp gioăng năp
máy và nắp máy
lên động cơ
Lắp đúng chiều
4
Lắp và xiết các bu
lông nắp máy
- Xiết chặt các bu
lông đúng thông số
kỹ thuật
- Tuýp khẩu 10
- Tay vặn, tay
nối, bút đánh
dấu và Clê lực
Mô men xiết
- Lần thứ nhất 30
N.m
- Lần thứ hai xiết
thêm 90
0

- Lần thứ ba xiết
thêm 90
0

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHỆ

VÀ NÔNG LÂM ĐÔNG BẮC
PHIẾU ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG
Tên kỹ năng: Tháo, lắp nắp máy
Họ và tên học sinh:
Lớp:
TT Nội dung thực hiện
Không thực
hiện
Có thực hiện
Đạt Không đạt
1.
Chuẩn bị
2. - Dụng cụ
- Vật tư
4.
Tháo nắp máy
5.
- Tháo các bu lông nắp
máy
- Tháo nắp máy và
gioăng năp máy.
7.
Lắp nắp máy
8.
- Lắp gioăng năp máy và
nắp máy
- Lắp và xiết các bu lông
nắp máy.
Ghi chú: Mức “Đạt” khi học sinh thực hiện được 50% trở lên của từng nội dung đánh giá./.
Ngày tháng năm

GIÁO VIÊN