Bài 27 LỰC ĐIỆN TỪ( Hay)

(5 phút)
? Hãy nêu thí nghiệm chứng
tỏ dòng điện có tác dụng từ.
KIỂM TRA BÀI CŨ
A
Căng một đoạn dây dẫn song song với trục của một kim nam
châm được đặt trên trụ nhọn, cho dòng điện chạy qua dây dẫn thì
kim nam châm bò lệch. Thí nghiệm chứng tỏ dòng điện có tác
dụng từ
ĐÁP ÁN
? Nam châm có những ứng dụng nào
trong thực tế.
? Trong y học nam châm còn được dùng để
làm gì.
•
Nam châm được ứng dụng rộng rãi trong
thực tế như: được dùng để chế tạo loa
điện, rơle điện từ, chuông báo động và
nhiều thiết bị tự động khác.
•
Trong y học các bác sĩ sử dụng nam châm
lấy các mạt sắt nhỏ li ti ra khỏi mắt bệnh
nhân.
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
1. Thí nghiệm (H 27.1 – sgk/
73)
Đóng cơng tắc K. Quan sát
xem hiện tượng gì xảy ra

với đoạn dây dẫn AB
Mắc mạch điện như hình
vẽ. Đoạn dây thẳng AB
nằm trong từ trường của
một nam châm.
A
Dòng điện tác dụng lực từ lên kim nam châm,
vậy ngược lại nam châm có tác dụng lực từ lên
dòng điện hay không?
2
0
1
3
4
A
+ -
+ -
K
A
B
A
B
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện
1. Thí nghiệm (H27.1- sgk/73)
Đóng cơng tắc K: dây dẫn AB
lệch khỏi vị trí ban đầu.
? Đóng cơng tắc K. Quan sát
xem hiện tượng gì xẩy ra với

đoạn dây dẫn AB
C
1
: Hiện tượng đó chứng tỏ
điều gì?
-> Chứng tỏ, đoạn dây dẫn
AB chòu tác dụng của một
lực nào đó.
? Qua thí nghiệm trên, ta rút
ra được kết luận gì
2. Kết luận:
Từ trường tác dụng lực lên
đoạn dây dẫn AB có dòng
điện chạy qua đặt trong từ
trường. Lực đó gọi là lực điện
từ.
Trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài:
? Dòng điện tác dụng lực từ lên kim nam châm,
vậy ngược lại nam châm có tác dụng lực từ lên
dòng điện hay không.
- Dòng điện tác dụng lực từ lên kim
nam châm (thí nghiệm Ơ- xtét: H22.1-sgk/61).
-
Ngược lại nam châm cũng tác dụng
lực từ lên dây dẫn có dòng điện đặt
trong từ trường của nó (thí nghiệm: H27.1-
sgk/73) ->Lực đó gọi là lực điện từ.
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.

II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.
1. Chiều của lực điện từ phụ
thuộc vào yếu tố nào?
a. Thí nghiệm (H27.1-sgk/73)
Đổi chiều dòng điện qua AB
hoặc đổi chiều đường sức.
Từ trường tác dụng lực lên
đoạn dây dẫn AB có dòng
điện chạy qua đặt trong từ
trường. Lực đó được gọi là lực
điện từ.
2
0
1
3
4
A
+ -
+ -
K
A
B
A
B
2
0
1
3
4

A
- +
+ -
K
A
B
A
B
2
0
1
3
4
A
- +
+ -
K
A
B
A
B
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
Qua 2 thí nghiệm trên, ta rút ra
được kết luận gì ?
1. Chiều của lực điện từ phụ
thuộc vào những yếu tố nào?
a. Thí nghiệm:
b. K t ế
lu n:ậ
Chi u c a l c t tác dụng lên ề ủ ự ừ

dây dẫn AB phụ thuộc vào
chiều dòng điện chạy trong dây
dẫn và chiều của đường sức từ.
2. Quy tắc bàn tay trái:
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
1. Chiều của lực điện từ phụ
thuộc vào yếu tố nào?
Chi u c a l c t tác dụng lên ề ủ ự ừ
dây dẫn AB phụ thuộc:
- chiều dòng điện chạy trong
dây dẫn
- chiều của đường sức từ
2. Quy tắc bàn tay trái:
Quy tắc bàn tay trái
Đặt bàn tay trái sao cho các
đường sức từ hướng vào lòng
bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón
tay giữa hướng theo chiều dòng
điện thì ngón tay cái chỗi ra 90
0

chỉ chiều lực điện từ.
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.

2
0
1
3
4
A
- +
+ -
K
A
B
A
B
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
III. Vận dụng:
C
2
: áp dụng quy tắc bàn
tay trái, xác đònh chiều
dòng điện chạy qua đoạn
dây dẫn AB trong H27.3
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.
B
B
B
B
A

A
A
A
Trong đoạn dây AB, dòng điện có chiều đi từ B đến A
F
F
F
F
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
C
2
: áp dụng quy tắc bàn tay
trái, xác đònh chiều dòng điện
chạy qua đoạn dây dẫn AB
trong H27.3
C
2
: Trong đoạn dây AB, dòng
điện có chiều đi từ B đến A.
C
3
: Xác đònh chiều đường sức
từ của nam châm trên hình
27.4
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.
III. Vận dụng:
B

B
B
B
A
A
A
A
F
F
F
F
Đường sức từ của nam châm có chiều đi từ dưới lên trên.
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
C
2
: Trong đoạn dây AB, dòng
điện có chiều đi từ B đến A.
C
3
: Xác đònh chiều đường sức
từ của nam châm trên hình
27.4
C
3
: Đường sức từ của nam
châm có chiều đi từ dưới lên
trên.
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.

Quy tắc bàn tay trái.
III. Vận dụng:
N
S
Tiết 31 – Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ
C
4
: Biểu diễn lực điện từ tác
dụng lên các đoạn AB, CD
của khung dây dẫn có dòng
điện chạy qua trong hình
27.5a, b, c. Các cặp lực điện
từ tác dụng lên AB và CD
trong mỗi trường hợp có tác
dụng gì đối với khung dây?
I. Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện.
II. Chiều của lực điện từ.
Quy tắc bàn tay trái.
III. Vận dụng:
B
B
B
B
A
A
A
A
C
C

C
C
D
D
D
D
Hình a : Cặp lực từ F
1
F
2
tác dụng lên AB và CD làm
cho khung dây quay theo chiều kim đồng hồ .