bài 4: Chăm sóc lợn con sơ sinh

Kü thuËt ch¨n nu«i lîn
con

Môc ®Ých

T¨ng khèi l îng lîn con lóc cai s÷a

N©ng cao tû lÖ nu«i sèng lîn con

Lîn con khoÎ m¹nh cã søc sèng cao

N©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ch¨n nu«i lîn con
gièng

Đặc điểm của lợn con bú sữa
Đặc điểm về sinh tr ởng

Lợn con sinh tr ởng phát triển nhanh: 10 ngày
tăng 2 lần, 21 ngày tăng 4 lần, 60 ngày tăng 12
14 lần.

Sinh tr ởng nhanh nh ng không đồng đều: ss 21
ngày nhanh, sau đó chậm dần do SL sữa lợn mẹ
giảm

Giải quyết khủng hoảng này bằng cách tập cho
lợn con ăn sớm

Khả năng tích luỹ chất dinh d ỡng rất cao: do đó
để tăng 1 kg khối l ợng tiêu tốn ít thức ăn hơn

Đặc điểm của lợn con bú sữa
Đặc điểm về tiêu hoá

Cơ quan tiêu háo của lợn con phát triển nhanh
và hoàn thiện dần về chức năng tiêu hoá:
- Dung tích của có quan tiêu hoá phát triển
nhanh (lúc 60 ngày dạ dày tăng 60 lần, ruột tăng
50 lần so với sơ sinh)
- HCl chỉ tiết ra ở dạng liên kết, dẫn đến dễ bị
hiện t ợng hypoclohydric, nếu cho ăn sớm từ 5
7 ngày sẽ tiết HCL tự do sớm hơn lúc 14 ngày
- Khi thiều HCL lợn con dễ bị vi khuẩn có hại
xâm nhập gây bệnh đ ờng tiêu hoá

Đặc điểm của lợn con bú sữa
Đặc điểm về tiêu hoá

Sự phân tiết men tiêu hoá:
- Men Pepsin: nếu không cho ăn sớm thì trong vòng 25
ngày đầu men pepsin không có khả năng tiêu hoá do thiều
HCL
- Men amylaza và maltaza: có ngay từ lúc mới đẻ, nh ng
hoạt tính thấp (trong vòng 3 tuần đầu), nếu bổ sung tinh
bột cho lợn con cần chế biến chín
- Men saccaraza: d ới 2 tuần hoạt tính rất thấp, nếu cho ăn
đ ờng saccarose dễ bị tiêu chảy
- Lợn con d ới 3 tuần chỉ có một số men có hoạt tính cao nh :
trypsin, catepsin, lactaza, lipaza và chymosin (chymosin chỉ
mạnh trong 3 tuần đầu)

Đặc điểm của lợn con bú sữa
Đặc điểm về cơ năng điều tiết thân nhiệt

Lợn con d ới 3 tuần, cơ năng điều tiết thân nhiệt ch a ổn
định do:
-Lớp mỡ d ới da mỏng, l ợng mỡ và glycozen dự trữ thấp nên không
có khả năng chống rét
- Hệ thống thần kinh điều tiết ch a hoàn chỉnh do não ch a phát triển
- Diện tích bề mặt cơ thể cao chênh lệch với khối l ợng cơ thể nên
lợn con dễ bị mất nhiệt
- Khả năng điều tiết thân nhiệt của lợn con phụ thuộc vào môi tr
ờng: nếu nhiệt độ môi tr ờng thấp thân nhiệt hạ nhanh, tuổi lợn con
càng ít, tốc độ hạ càng nhiều
- Khối l ợng sơ sinh không ảnh h ởng nhiều đến khả năng điều tiết
thân nhiệt
- 3 tuần cơ năng điều tiết thân nhiệt t ơng đối hoàn chỉnh

Đặc điểm của lợn con bú sữa
Đặc điểm về khả năng miễn dịch

Lợn con mới đẻ trong cơ thể không có kháng thể

L ợng kháng thể của lợn con đ ợc cung cấp từ con mẹ
thông qua sữa đầu

Trong sữa đầu có l ợng globulin rất cao, chiếm 30
35% l ợng protein.

Lợn con hấp thu globulin bằng con đ ờng ẩm bào

Khả năng hấp thu tốt nhất trong 24 giờ sau khi đẻ (đạt
đến 20,3 mg/100 ml máu)

Từ 20 25 ngày tuổi lợn con mới tự tổng hợp đ ợc kháng
thể.
Nếu lợn con không đ ợc bú sữa đầu thì sức đề kháng kém,
dễ mắc bệnh, tỷ lệ chết cao

Các thời kỳ quan trọng của lợn con

Thời kỳ sơ sinh đến 1 tuần tuổi:
- Do thay đổi môi tr ờng sống: từ môi tr ờng ổn định trong bụng mẹ
sang môi tr ờng ngoài bất ổn định
- Lợn con còn yếu, ch a nhanh nhẹn, lợn mẹ vừa đẻ, mệt mỏi, đi lại
nặng nề, sức khoẻ yếu dễ đè chết con

Thời kỳ 3 tuần tuổi:
- Do l ợng sữa của lợn mẹ tăng đến 21 ngày sau đó giảm, trong khi
lợn con cần nhiều dinh d ỡng để sinh tr ởng
- Cần tập cho lợn con ăn sớm từ 7 10 ngày tuổi

Thời kỳ ngay sau cai sữa:
- Môi tr ờng sống thay đổi do yếu tố cai sữa. Chuyển thức ăn từ sữa
mẹ sang thức ăn do con ng ời cung cấp
- Cần chăm sóc chu đáo và tập cho lợn con ăn sớm

Kỹ thuật Quản lý và chăm sóc lợn con

Cho lợn con bú sữa đầu

Phải cho lợn con bú sữa đầu càng sớm càng tốt

Nếu ghép ổ phải cho bú sữa đầu của con mẹ
hoặc của lợn nái khác

Cố định đầu vú cho lợn con: dành những vú
phía ngực cho con nhỏ bú, yêu cầu liên tục
trong 2 3 ngàyliền khi lợn đã cố định đ ợc bầu
vú của chúng

Kỹ thuật Quản lý và chăm sóc lợn con

Theo dõi s ởi ấm cho lợn con:
L u ý độ cao của bóng đèn:
Quá nóng: lợn nằm tản ra mỗi con một nơi
Quá lạnh: chồng đống lên nhau, run rẩy

Tiêm sắt:
Tiêm 1 lần vào ngày thứ 3 sau đẻ: 200 mg Dextran
Fe/ 1 lợn con
Tiêm 2 lần vào ngày thứ 3 và 10 ngày sau khi sinh:
100 mg Dextran Fe/ 1 lợn con
Vị trí: cơ cổ, không nên tiêm mông


QUản lý lợn con sơ sinh
Yêu cầu về nhiệt độ
chuồng nuôi

- Ngày đầu (mới lọt lòng mẹ)
35
o
C
- Ngày thứ 2 33
o
C
- Ngày thứ 3 31
o
C
- Ngày thứ 4 29
o
C
- Ngày thứ 5 27
o
C
- Ngày thứ 6 trở đi 25 26
o
C

Nhiệt độ cảm nhận có thể bị lạnh bởi nền
sàn chuồng
Nền chuồng xi măng khô : - 4,5
0
C
Sàn chuồng bằng thép tròn : - 4,5
0
C
Nền chuồng tấm đan xi măng : - 4,5
0

C
Nền chuồng sàn nhựa : - 3,5
0
C
Nền chuồng xi măng ớt : - 9,5
0
C
Nền chuồng lót rơm,cỏ khô : + 3,5
0
C
Nền chuồng có lót dăm bào : + 3,5
0
C
Tạo một sự hoàn hảo về môi tr ờng
Tạo một sự hoàn hảo về môi tr ờng

Nhiệt độ cảm nhận thích hợp: 29
0
C 35
0
C
ẩm độ 50 - 75%
Nền chuồng khô ráo
Không có gió lùa
Tạo một sự khởi đầu hoàn hảo về môi tr
Tạo một sự khởi đầu hoàn hảo về môi tr
ờng
ờng

L¹nh bëi nÒn xi m¨ng

L¹nh bëi nÒn xi m¨ng

L¹nh bëi nÒn chuång Èm ít
L¹nh bëi nÒn chuång Èm ít

Hép s ëi ñ óm cho lîn con
Hép s ëi ñ óm cho lîn con
Vµo ®©y Êm l¾m
c¸c b¹n ¬i

Kỹ thuật Quản lý và chăm sóc lợn con
Thiến lợn đực
Tuổi thiến: Lúc 10 12 ngày tuổi
Có thể thiến ngay lúc 1 ngày tuổi nh ng không
phát hiện đ ợc các ca bị sa ruột (hernie)
Không dùng lợn bị sa ruột làm giống
Có thể có hiện t ợng crytorchid (dái trong): cần
đánh dấu để theo dõi

Tập ăn sớm cho lợn con
Mục đích:
-Tăng khả năng sinh tr ởng phát triển của lợn
con, Khối l ợng cai sữa do: 57% thức ăn bổ sung,
38% của sữa mẹ, 5 % là của KLSS
-Giải quyết mâu thuẫn giữa nhu cầu của lợn con
và khả năng cung cấp sữa của lợn mẹ lúc 3 tuần
tuổi
- Thúc đẩy bộ máy tiêu hoá của lợn con phát
triển

Tập ăn sớm cho lợn con
Mục đích:
-Giảm tỷ lệ hao hụt lợn con
- Giúp lợn con quen với thức ăn mà nó sẽ ăn sau
khi cai sữa, tạo điều kiện cai sữa sớm hơn
- Hạn chế tình trạng nhiễm ký sinh trùng và vi
trùng do lợn con gặm nhẫm chuồng
- Tăng hiệu quả kinh tế của chăn nuôi lợn nái
sinh sản

Kỹ thuật bổ sung thức ăn sớm
cho lợn con
Thời gian tập ăn sớm: 7
10 ngày
Có máng tập ăn sớm cho
lợn con
Dùng thức ăn khởi động:
20-22% protein, 3200 Kcal
Nên dùng thức ăn viên, để
kích thích lợn con ăn
Nếu tự phối chế: cần rang
thơm để kích thích lợn con

Kỹ thuật bổ sung thức ăn sớm
cho lợn con
Khi lợn biết ăn, khối l ợng đạt từ 5 kg trở lên
chuyển sang thức ăn có 19% protein và 3200
Kcal năng l ợng trao đổi
Cho lợn con ăn tự do, và uống n ớc sạch đầy đủ

Một số điểm cần l u ý về bổ sung thức
ăn cho lợn con
Lợn con th ờng bị rối loạn tiêu hoá do thức ăn
cung cấp không phù hợp khả năng tiêu hoá
Tổn th ơng lông mao
-
Giảm sản xuất men tiêu hoá
-
Giảm khả năng hấp thụ thức ăn
-
Tăng khả năng bùng phát Ecoli
Vì vậy thức ăn cho lợn con cần đ ợc chế
biến tốt

Bảy ngày đầu tiên sau cai
Bảy ngày đầu tiên sau cai
sữa
sữa
Lông hút bị tổn th ơng STRESS
Bú mẹ
Cai sữa