MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ XÂY DỰNG, CỦNG CỐ TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG Ở NÔNG THÔN HIỆN NAY

MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ XÂY DỰNG,
CỦNG CỐ TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG Ở NÔNG THÔN HIỆN NAY
Nguyễn Thị Mai Anh
Cao học 7
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
Tổ chức cơ sở Đảng (TCCSĐ) là nơi trực tiếp quản lý, giáo dục, rèn
luyện, kiểm tra đảng viên, trực tiếp tổ chức lãnh đạo nhân dân thực hiện
đường lối chính sách của Đảng và nhà nước. Tổ chức cơ sở Đảng là chiếc
cầu nối giữa cơ quan lãnh đạo các cấp trong hệ thống tổ chức Đảng đến với
quần chúng nhân dân. Chất lượng của các TCCSĐ là yếu tố cấu thành chất
lượng lãnh đạo của Đảng, quyết định sức mạnh của Đảng qua các giai đoạn
cách mạng cụ thể. Dù bất cứ ở thời kỳ cách mạng nào Đảng ta cũng hết sức
quan tâm đến việc xây dựng và củng cố TCCSĐ. Chủ tịch Hồ Chí Minh
khi bàn về xây dựng Đảng đã viết: "Muốn làm nhà cho tốt phải xây dựng
nền móng cho vững". "Chi bộ là nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi
việc sẽ tốt".Trong giai đoạn đổi mới hiện nay, Đảng ta càng chú trọng đến
việc xây dựng, củng cố TCCSĐ vững mạnh, điều đó được thể hiện qua các
nghị quyết về xây dựng Đảng, nhất là nghị quyết trung ương 6 lần 2 (khóa
VIII).
Là một nước nông nghiệp, nông dân chiếm gần 80% dân số và gần
70% lực lượng lao động xã hội nên vị trí vai trò của nông nghiệp, nông
thôn là vô cùng quan trọng. Những bước tiến bộ ở nông thôn chính là thước
đo căn bản của sự tiến bộ xã hội ở nước ta.
Trong những năm qua cùng với sự đổi mới của cả nước, nông
nghiệp, nông thôn đã có nhiều bước phát triển đáng kể góp phần chủ động
giải quyết vấn đề lương thực, tạo thế ổn định vững vàng cho kinh tế cả
nước đi lên. Bộ mặt nông thôn đã khởi sắc, đời sống của người nông dân
từng bước được cải thiện cả về vật chất lẫn tinh thần. Tuy vậy thực trạng
nông thôn nước ta vẫn còn nhiều vấn đề phức tạp cần giải quyết. Một số
1
nơi tình hình diễn biến không bình thường, có nhiều dấu hiệu của sự bất ổn,

thậm chí có nơi bùng phát thành "điểm nóng". Một trong những nguyên
nhân dẫn đến tình hình trên là do TCCSĐ ở những nơi đó còn yếu kém,
buông lỏng vai trò lãnh đạo, đảng viên cũng như TCCSĐ không phát huy
được vai trò hạt nhân lãnh đạo; trình độ bất cập; phẩm chất đạo đức sa sút,
thoái hóa; vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, quan liêu cửa quyền, thiếu
dân chủ. Niềm tin của nhân dân vào Đảng bị giảm sút. Do vậy vấn đề xây
dựng và củng cố TCCSĐ ở nông thôn càng trở nên cấp thiết.
Việc xây dựng và củng cố TCCSĐ ở nông thôn là một vấn đề lớn
phải có sự tập trung chỉ đạo với những biện pháp đồng bộ và toàn diện.
Trong phạm vi bài viết này chỉ đề cập đến một số vấn đề cần chú trọng như
sau:
Vấn đề chất lượng đảng viên: Chất lượng đảng viên là yếu tố quyết
định nhất đối với sức mạnh lãnh đạo của TCCSĐ. Nhìn vào những nơi có
tình hình diễn biến không bình thường, đặc biệt "điểm nóng" ta thấy ở đó
chất lượng đảng viên, nhất là những đảng viên giữ vai trò cốt cán không
cao. Phẩm chất chính trị bị sa sút thể hiện ở những biểu hiện như tư lợi,
tham ô, móc ngoặc, dối trên lừa dưới. Năng lực công tác yếu kém, không
năm vững đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, buông
lỏng kỷ cương nề nếp, xa rời nguyên tắc tập trung dân chủ. Kiến thức quản
lý kinh tế, xã hội không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, dẫn đến quan liêu, xa
rời quần chúng. Khi có tình hình diễn biến phức tạp xảy ra thì khả năng xử
lý không linh hoạt, thường là lúng túng, không đủ năng lực trình độ để
nhận thức và giải quyết vấn đề theo hướng có lợi nhất.
Nguyên nhân của chất lượng đảng viên ở TCCSĐ nông thôn còn
thấp là do việc quản lý giáo dục, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng
của đảng viên của TCCSĐ ở những nơi đó yếu kém, không thực hiện đúng
các chế độ quản lý đảng viên.
Bởi vậy củng cố TCCSĐ trước hết phải tăng cường công tác quản
lý giáo dục đảng viên. Muốn vậy phải kết hợp nhiều nội dung, song ở đây
chỉ bàn trên hai khía cạnh.

2
+ Phải giao nhiệm vụ cho tất cả mọi đảng viên, dù đó là những đảng
viên thường không nắm giữ các chức vụ trong hệ thống chính trị. Thực tế
lâu nay, các TCCSĐ còn sao nhãng công việc này, nhiệm vụ của đảng viên
thường chỉ được gắn với các trọng trách của những người có chức, có
quyền. Vì vậy khi tiến hành tự phê bình, phê bình, những đảng viên thường
không thấy hết trách nhiệm của mình. Mặt khác công tác tự phê bình và
phê bình - vũ khí đấu tranh sắc bén của Đảng ở nông thôn - không được
thực hiện một cách nghiêm túc, do đó không phát huy hết hiệu lực. Điều
này bị chi phối bởi đặc điểm xã hội của các TCCSĐ ở nông thôn: phần lớn
các đảng viên đều có quan hệ với nhau một cách gần gũi thân thiết bởi tình
làng xóm láng giềng hoặc bởi quan hệ anh em họ tộc, nên sự phê bình rất
dễ làm đụng chạm, tổn thương các mối quan hệ. Đây quả là một công việc
rất khó khăn và đầy tế nhị. Như vậy, càng đòi hỏi TCCSĐ phải nắm chắc
nguyên tắc hoạt động của Đảng, giữ vững nề nếp sinh hoạt, mặt khác lại
phải có những biện pháp linh hoạt, sáng tạo gắn với đặc điểm của TCCSĐ
tại địa phương mình để làm tốt công tác phê bình, tự phê bình. Việc giao
nhiệm vụ cho đảng viên một cách cụ thể được xem là cơ sở đầu tiên, có
tính quyết định tới việc thực hiện tự phê bình, phê bình có tốt hay không.
Bởi lẽ, khi được giao nhiệm vụ rõ ràng, người đảng viên sẽ nhận thức được
trách nhiệm của mình, trên cơ sở đó mà đề ra các chỉ tiêu và biện pháp thực
hiện, đồng thời cũng tránh được tình trạng chỉ phê bình qua loa một cách
chung chung, đại khái. Cấp ủy Đảng cũng từ đó mà có căn cứ để đánh giá
khả năng, chất lượng của từng đảng viên thông qua các công việc, các lĩnh
vực hoạt động cụ thể.
+ Quản lý đảng viên còn thể hiện ở khâu kiểm tra thực hiện nhiệm
vụ của đảng viên. Kiểm tra phải được coi là công việc thường xuyên. Có
nhiều cách thức để kiểm tra nhưng trước hết qua mỗi kỳ sinh hoạt, căn cứ
vào nhiệm vụ được giao, từng đảng viên phải tự kiểm tra mình, rà soát, soi
xét lại việc thực hiện công việc của mình để tự phê bình và phê bình trước

tổ chức Đảng. Cấp ủy phải nhận xét đánh giá đúng những mặt tích cực,
cũng như những mặt hạn chế để từ đó chỉ ra cho đảng viên thấy và có
phương hướng nhằm phát huy ưu điểm, khắc phục nhược điểm. Trường
3
hợp phát hiện thấy đảng viên có dấu hiệu vi phạm phải kịp thời có biện
pháp ngăn ngừa, giáo dục, nếu họ không chịu sửa chữa, cố tình sai phạm
tiếp, cần nghiêm khắc xử lý kỷ luật, thậm chí kiên quyết đưa ra khỏi Đảng.
Sự chấp nhận những vết đau như thế là để "gạn đục khơi trong" nội bộ
Đảng, đổi cái mất nhỏ lấy cái được lớn. Làm được như vậy, người nông
dân chân lấm tay bùn sẽ nhìn vào đảng viên như một tấm gương sáng, như
sự mực thước để họ noi theo. Sự gương mẫu của người đảng viên trong
việc làm trong hưởng thụ... như Bác Hồ đã nói: "Còn có giá trị hơn 100 bài
diễn văn tuyên truyền". Từ đó dân mới tin vào Đảng, mới nghe theo Đảng,
Đảng mới tìm được chỗ đứng trong lòng dân.
Ngoài việc giáo dục, bồi dưỡng đảng viên, việc kết nạp đảng viên
mới có ý nghĩa lớn đối với sự tăng cường chất lượng đảng viên của
TCCSĐ. Từ cách nhìn nhận trên ta có thể thấy tiêu chuẩn của người đảng
viên trong điều kiện mới là ngoài việc có phẩm chất đạo đức tốt, trung
thành với Đảng với nhân dân còn phải là người có trình độ, năng lực công
tác giỏi. Muốn vậy đối với những người lao động giỏi, tiên phong trong
việc áp dụng khoa học kỹ thuật, mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật
nuôi phát triển sản xuất hàng hóa, dịch vụ..., khi bản thân họ có động cơ
phấn đấu tốt thì TCCSĐ phải bồi dưỡng để kết nạp họ vào Đảng. Chính
bằng con đường này, chúng ta mới làm cho mỗi đảng viên thực sự là người
lao động giỏi, biết làm kinh tế, làm giàu chính đáng cho gia đình mình, từ
đó họ mới có khả năng tổ chức, hướng dẫn cho bà con nông dân noi theo.
Nhờ vậy, TCCSĐ mới thực sự trở thành hạt nhân lãnh đạo trong đời sống
xã hội, cũng như trong sản xuất kinh doanh.
Vấn đề thực hiện các nguyên tắc tổ chức và phương thức lãnh đạo
của Đảng.

Chúng ta đều biết rằng sức mạnh của Đảng chính là ở sự đoàn kết
nhất trí, chấp hành tốt kỷ luật Đảng, tôn trọng nguyên tắc tổ chức và sinh
hoạt Đảng. Do vậy việc duy trì nề nếp sinh hoạt Đảng, thực hiện nghiêm
túc các nguyên tắc tổ chức của Đảng là cách tốt nhất để quản lý đảng viên,
chấn chỉnh tổ chức Đảng. Trước hết cần chú trọng đến nội dung sinh hoạt
4
Đảng ở các TCCSĐ, tránh không để rơi vào tình trạng nghèo nàn, lấn sang
việc của chính quyền... gây cho Đảng viên tâm lý ngại, chán sinh hoạt
Đảng. Một mặt thông qua các buổi sinh hoạt, TCCSĐ phải kịp thời quán
triệt các nghị quyết, đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước; hướng dẫn
tổ chức kiểm tra đảng viên; bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị.
Thường xuyên theo dõi, uốn nắn những nhận thức sai lệch, làm sáng tỏ
những vấn đề còn mơ hồ, dao động của đảng viên trước các luận điệu
xuyên tạc kích động. Mặt khác, TCCSĐ cũng ghi nhận ý kiến phản hồi của
đảng viên ở trong các cuộc họp để nắm bắt một cách đầy đủ và chính xác
những tâm tư nguyện vọng của người nông dân, thái độ của họ đối với các
chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước, xem họ đồng tình với cái gì?
phản đối cái gì? Rồi từ đó cùng nhau thảo luận bàn bạc để xem vì sao ở địa
phương của mình còn có hộ nghèo, hộ đói; vì sao còn có những khó khăn
này vướng mắc kia; vì sao trong dân còn có những bất bình, những biểu
hiện phản ứng... Có như vậy, TCCSĐ mới có cơ sở để đi đến thống nhất
phương án chỉ đạo hoạt động tại địa bàn mình như thế nào là hiệu quả nhất,
tránh quan liêu ngay từ cơ sở. Đồng thời cũng có những ý kiến đề xuất lên
cấp trên để góp phần sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện đường lối chính sách,
làm cho những đường lối chính sách đó mang được hơi thở của cuộc sống,
dễ đi vào thực tiễn, được bà con nông dân hồ hởi chấp nhận.
Một trong những nguyên tắc đặc trưng cơ bản của Đảng Cộng sản
là nguyên tắc tập trung dân chủ. Chỉ có thực hiện dân chủ thì mới khơi dậy
được những kinh nghiệm, sáng kiến của nhiều người, có cái nhìn toàn diện
về một vấn đề nào đó, từ đó mới đưa ra được những quyết định, những giải

pháp tối ưu nhất. Song dân chủ lại phải hướng tới tập trung. Sau khi kế
hoạch đã được bàn bạc thảo luận dân chủ cần phải giao cho cá nhân phụ
trách, cá nhân này phải chịu trách nhiệm trước việc làm của mình. Thế
nhưng ở các TCCSĐ nông thôn hiện nay không ít nơi nguyên tắc tập trung
dân chủ này mang những căn bệnh cần phải chữa trị ngay.
Một là, sự tập trung thái quá đã chuyển thành cực quyền. Một số cá
nhân với ý đồ thâu tóm quyền lực đã lợi dụng nguyên tắc tập trung để áp
5