Tải bản đầy đủ (.doc) (19 trang)

PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƯ NHÂN TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VIỆT NAM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (212.85 KB, 19 trang )

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Lời nói đầu
Một trong những thành tựu lớn của công cuộc đổi mới 20 năm qua là đã hình
thành một nền kinh tế đa thành phần,với các khu vực kinh tế khác nhau ngày càng
phát triển năng động.Trong số đó khu vực trẻ trung và năng động là khu vực kinh tế
t nhân trong nớc.
Trong những năm gần đây, thực hiện đờng lối đổi mới, kinh tế t nhân gồm kinh
tế cá thể, tiểu chủ và kinh tế t bản t nhân đã phát triển rộng khắp cả nớc góp phần
quan trọng vào phát triển kinh tế, huy động các nguồn lực vào sản xuất kinh doanh,
tạo thêm nhiều việc làm, cải thiện đời sống nhân dân tăng tích luỹ, góp phần giữ
vững ổn định chính trị - xã hội.
Tuy vậy, kinh tế t nhân hiện nay ở nớc ta còn nhiều hạn chế, yếu kém: quy mô,
vốn ít, công nghệ lạc hậu, trình độ quản lý thấp, sức cạnh tranh yếu
Nghị quyết Đại hội IX của Đảng đã xác định: "Thực hiện nhất quán chính sách
phát triển nền kinh tế nhiều thành phần. Các thành phần kinh tế kinh doanh theo
pháp luật đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế thị trờng định hớng xã
hội chủ nghĩa, cùng phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh, trong đó
kinh tế nhà nớc giữ vai trò chủ đạo, kinh tế nhà nớc cùng với kinh tế tập thể ngày
càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân".
Chọn đề tài: "Phát triển kinh tế t nhân trong điều kiện hội nhập kinh tế
quốc tế Việt Nam" em muốn góp thêm tiếng nói nhỏ của mình vào việc nhận thức
đúng vai trò và sự cần thiết của việc thúc đẩy phát triển kinh tế t nhân ở Việt Nam
hiện nay.
Cuối cùng em xin chân thành cám ơn thầy giáo Trần Việt Tiến đã giúp đỡ em
trong việc hoàn thành đề tài này.
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
I Lý luận về phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam
Kinh tế tư nhân không chỉ có tiếng nói quyết định đến sức mạnh kinh tế của hầu
hết các quốc gia mà còn trở thành một lực lượng kinh tế có ý nghĩa chính trị toàn
cầu. Phát triển khu vực kinh tế tư nhân cũng có nghĩa là bảo tồn tính đa dạng


phong phú của đời sống kinh tế, xem nó như là nguồn gốc của mọi sự phát triển.
Ngày nay sở hữu tư nhân đã phát triển lên một trình độ mới về chất, quy mô sở
hữu của nhiều Cty ngày càng đồ sộ và nhiều Cty tạo ra lượng tài sản có giá trị lớn
hơn cả GDP của một số quốc gia. Cùng với quá trình phát triển kinh tế, nhân loại
càng ngày càng sáng tạo ra nhiều loại hình sở hữu mới. Ngoài sở hữu tài sản hữu
hình, người ta không chỉ sở hữu những tài sản vô hình như các nhãn hiệu hàng hóa,
bí quyết công nghệ mà còn sở hữu cả không gian ảo trên mạng Internet và tài sản
ảo là những bit thông tin đang tràn ngập trên mạng thông tin toàn cầu.
1.Sự biến đổi về chất của kinh tế tư nhân
Chúng ta đang chứng kiến một thời đại các rào cản đầu tư, thương mại hàng
hóa và dịch vụ dần bị dỡ bỏ, nền kinh tế thị trường mở đang tạo điều kiện dễ dàng
cho kinh tế tư nhân lớn mạnh không ngừng. Trong quá trình phát triển, kinh tế tư
nhân đã tồn tại dưới nhiều dạng như kinh tế cá thể, Cty và ngày nay là những Cty
đa quốc gia. Sự lớn mạnh của các Cty đa quốc gia trong những năm cuối của thế
kỷ XX cho thấy kinh tế tư nhân đã có sự phát triển vượt bậc với những thay đổi về
chất. Các Cty đa quốc gia chính là biểu hiện của kinh tế tư nhân được quốc tế hóa,
nó trở thành lực lượng hùng mạnh nhất của kinh tế tư nhân.
Trong nền kinh tế thị trường mở, quốc gia nào có nền kinh tế tư nhân tham gia
nhiều nhất, đầy đủ nhất và sâu sắc nhất vào nền kinh tế toàn cầu thì quốc gia đó sẽ
càng có ưu thế trong cạnh tranh. Dựa trên bối cảnh và xu thế phát triển này, mỗi
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
quốc gia cần phải có chính sách phát triển kinh tế tư nhân thích hợp của mình,
trong đó, phải đặc biệt chú ý đến sự hợp tác của kinh tế tư nhân trong nước với các
công ty đa quốc gia cũng như trực tiếp tham gia vào các công ty đa quốc gia.
2.Phương tiện hiệu quả nhất để phát triển kinh tế
là kinh tế tư nhân và kinh tế nhà nước cùng song song tồn tại trong thế giới ngày
nay nhưng tại sao kinh tế tư nhân lại tỏ ra năng động hơn, có sức sống đề hơn và
phát triển mạnh mẽ hơn? Câu trả lời là kinh tế tư nhân có sự tương thích rất cao
với kinh tế thị trường, đặc biệt là tính chất mở cửa thị trường ngày càng tăng, sự

hợp tác và cạnh tranh quốc tế đòi hỏi các thực thể kinh tế phải rất linh hoạt và tự
chủ trong hoạt động kinh doanh, điều này vốn là nhược điểm của kinh tế nhà nước.
Tính cạnh tranh cao của kinh tế tư nhân không phải ngẫu nhiên mà có, nó Vấn
được hình thành thông qua hàng chuỗi các vụ phá sản của các Cty, đó chính là sự
chọn lọc tự nhiên trong quá trình phát triển. Về phương diện tình cảm xã hội,
người ta thấy ái ngại và thương xót mỗi khi có một vụ phá sản nào đó nhưng kinh
tế có quy luật riêng của nó, không phụ thuộc vào tình cảm của chúng ta. Kinh tế tư
nhân đối mặt với những thử thách khắc nghiệt như vậy để phát triển cũng như mỗi
cá nhân chúng ta cần trải qua những gian lao, thậm chí vấp ngã để trở nên vững
vàng hơn trong cuộc sống.
3.Giá trị nhân văn của kinh tế tư nhân
Thực tế cho thấy kinh tế tư nhân có vai trò đắc lực tạo ra sự phát triển của xã hội,
tạo cho mỗi cá nhân vô số cơ hội có việc làm để khẳng định mình, để mưu cầu
cuộc sống và hạnh phúc, tức là góp phần tạo ra con người với nhiều phẩm chất tốt
đẹp hơn. Phát triển kinh tế, suy cho cùng không phải là mục tiêu mà chỉ là phương
tiện. Mục tiêu tối thượng của nhân loại là xã hội phát triển, con người phát triển.
Có thể nói rằng kinh tế tư nhân là một phương tiện quan trọng để con người có cơ
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hội hoàn thiện mình trong quá trình phát triển hướng thiện của nhân loại. Con
người đã sáng tạo ra và quyết định lựa chọn kinh tế tư nhân để phát triển, nhưng
đồng thời kinh tế tư nhân lại là môi trường tốt để con người tự thân phát triển, con
người có cơ hội tự hoàn thiện vì sự phát triển của chính nó và thông qua đó phát
triển toàn xã hội. Đó chính là giá trị nhân văn chân chính của kinh tế tư nhân.
4.Phát triển năng lực con người
Kinh tế tư nhân có cội nguồn từ cá nhân, vì vậy phát triển kinh tế tư nhân phải dựa
trên nền tảng phát triển các giá trị cá nhân, phát triển năng lực cá nhân, phát triển
con người. Có thể nói, không có sự phát triển năng lực cá nhân thì sẽ không có sự
phát triển kinh tế tư nhân.
Một trong những yếu tố cạnh tranh của một cộng đồng xã hội chính là tính đa dạng

của sự sáng tạo, mà tính đa dạng của sự sáng tạo là hệ quả tất yếu của sự đa dạng
của những năng lực cá nhân. Sự đa dạng của năng lực cá nhân là kết quả trực tiếp
của sự tôn trọng các giá trị cá nhân. Như vậy, có thể nói lý thuyết phát triển kinh tế
tư nhân bắt nguồn từ lý thuyết phát triển con người.
Phát triển các quyền cá nhân
Sự phát triển xã hội gắn liền với sự phát triển ngày càng phong phú các quyền cá
nhân. Sự phát triển của các quyền cá nhân đến lượt nó sẽ thúc đẩy kinh tế tư nhân
phát triển mạnh mẽ.
Không có các quyền cá nhân làm tiền đề thì không thể có các quyền của kinh tế tư
nhân. Trong thực tế, hiện nay, những hiện tượng can thiệp vào đời sống cá nhân
diễn ra tràn lan ở khá nhiều quốc gia. Khi chúng ta không xây dựng, không tôn
trọng các quyền cá nhân, có nghĩa là các giá trị cá nhân không được pháp chế hóa,
định chế hóa, hoặc chúng ta không nhận thức các quyền cá nhân như những động
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
lc ca s phỏt trin cỏ nhõn, nh nhng khụng gian xó hi cn thit cho mt cỏ
nhõn phỏt trin thỡ khụng th phỏt trin khu vc t nhõn lnh mnh c. Chng
no mt xó hi cha tụn trng cỏc quyn cỏ nhõn, kốm theo ú l s hu cỏ nhõn
thỡ xó hi ú khụng th xõy dng khu vc kinh t t nhõn mt cỏch chuyờn nghip
c.
Túm li, kinh t t nhõn l hỡnh thc kinh t t nhiờn ca quỏ trỡnh phỏt trin
xó hi, tn ti v phỏt trin ngoi ý mun ch quan ca nhng nh chớnh tr cho dự
h i din cho bt k lc lng xó hi no, hoc nhõn danh ai, hoc vi mc ớch
nhõn o hay cao c n õu chng na. Chng no con ngi cũn cn n kinh t
t nhõn nh l mt phng tin hu hiu xõy dng v kin to cuc sng ca
mỡnh v ng loi, thỡ kinh t t nhõn cũn tn ti nh mt hnh trang ca con
ngi trong tin trỡnh i ti tng lai.
II THực trạng và giải pháp
1.Thực trạng về kinh tế t nhân trong bối cảnh hội nhập quốc tế
a. Hiện trạng

Từ khi Luật Doanh Nghiệp đợc thi hành (1/1/2000 ), DNTN ở nớc ta
đã phát triển mạnh mẽ .Trớc đó ,trong thời gian 10 năm chúng ta đã hình
thành đợc một đội ngũ khoảng 40.000 doanh nghiệp , nhng với quyền kinh
doanh rất hạn chế, bị trói buộc và kì thị nặng nề. DNTN của chúng ta vẫn chỉ
là một lực luợng nhỏ yếu ,bị xem nhẹ và đóng góp không đáng kể vào nền
kinh tế .Trong xuốt hơn một thập kỉ đầu cảI cách, kinh tế nớc ta tăng trởng
chủ yếu nhờ hai động lực xuất khẩu và đầu t nớc ngoài, còn khu vực kinh tế
t nhân cha trở thành động lực phát triển nh các "con rồng châu á " và hầu hết
các nớc khác .
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Từ năm 2000 trở lại đây ,KVKTTNTN nói chung , DNTN nói riêng
,đang phát triển mạnh ,đóng góp ngày càng lớn vào sự nghiệp phát triển
kinh tế xã hội của đất nớc và đang ngày càng khẳng định vai trò động lực
của mình.
Với việc thi hành Luật Doanh Nghiệp và hàng loạt các biện pháp cảI
cách khác ,môI trờng kinh doanh ở nớc ta trong mấy năm gần đây đã có
những cảI thiện quan trọng theo hớng mở rộng quyền tự do kinh doanh của
ngời dân trên nguyên tắc doanh nghiệp và ngời dân đợc tự do kinh doanh tất
cả các lĩnh vực mà luật pháp không cấm , khuyến khích ngời dân làm ăn ,
kinh doanh làm giàu cho mình và cho đất nớc , khuyến khích mọi doanh
nghiệp tham gia các ngành xuất khẩu, chú trọng hỗ trợ các doanh nghiệp vừa
và nhỏ . chính trong môI tr ờng đó KVKTTNTN và đặc biệt là DNTN đã
nhanh chóng phát triển về cả số lợng và chất lợng, đóng góp tích cực vào
tăng trởng kinh tế và phát triển xã hội của đất nớc trên các mặt : tạo công ăn
việc làm ,tăng vốn đầu t phát triển , mở rộng xuất khẩu , thúc đẩy tăng trởng
các ngành kinh tế công nghiệp ,nông nghiệp , dịch vụ , thúc đẩy phát triển
các thị trờng ,đổi mới kinh tế và hành chính
KVKTTNTN phát triển nhanh chóng trong thời gian qua còn do tiến
trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nớc, khởi đầu từ khi chúng ta đổi mới ,

và đặc biệt phát triển từ giữa thập kỉ 1990 , khi nớc ta lần lợt tham gia
ASEAN, ASEM ,APEC và không ngừng mở rộng quan hệ song phơng với
các nớc khác trên thế giới . Thị trờng các nớc mở rộng dần cho các sản phẩm
của Việt Nam đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam , trong đó có
KVKTTNTN phát triển sản xuất, kinh doanh các sản phẩm của mình trên
các thị trờng khu vực và quốc tế . Điều này đặc biệt quan trọng trong bối
cảnh thị trờng trong nớc còn hạn hẹp do tình trạng nớc nghèo ,mức thu nhập
và khả năng tiêu dùng còn thấp , các DNVN rất thiếu đầu ra .Các quan hệ
thơng mại và đầu t rộng mở cũng tạo ra DNVN cơ hội có các đối tác làm ăn,
6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
cơ hội học hỏi kinh nghiệm quản lý , tiếp thu công nghệ của họ ,tạo nguồn
nhân lực cho mình và trởng thành dần qua hợp tác và cạnh tranh .
Khi nớc ta tham gia WTO các cơ hội này lại càng mở rộng , những rào
cản sẽ đuợc dỡ bỏ , các DNVN sẽ có vị trí bình đẳng không bị phân biệt đối
sử trên thị trờng các nớc .Họ sẽ có quyền không chỉ xuất nhập khẩu , tiếp nhận
đầu t, mà còn mở rộng nhiều phơng thức hợp tác khác và đầu t ra các thị trờng
nớc ngoài , khai thác tối đa những lợi thế cạnh tranh của mình và vận dụng s
phân công lao động quốc tế , tham gia mạng lới kinh doanh và chuỗi giá trị
toàn cầu theo cách có lợi nhất cho mình .Tham gia WTO cũng thúc đẩy nớc ta
cải thiện mạnh mẽ môI trờng pháp lý , chính sách cho linh doanh , tạo thuận
lợi cho cạnh tranh và phát triển của mọi doanh nghiệp
Hai thỏng qua, tc tng trng ca khu vc kinh t t nhõn ti Vit
Nam lờn ti 32,4%. Theo bỏo cỏo mi nht ca Tng cc Thng kờ (GSO)
cho hay, tng trng 2 thỏng u nm ca kinh t quc doanh, kinh t t nhõn
v kinh t cú vn u t nc ngoi ca CSVN ln lt l 17%, 32,4% v
3,1%. iu ny chng t khu vc kinh t t nhõn phỏt trin nhanh, mnh vt
tri hn khu vc kinh t nh nc.
Kinh nghim lch s cho thy, tc tng trng kinh t cao thng nh
vo nhng n lc ci tin cụng ngh, tng nng sut, thõm nhp th trng,

c bit l th trng quc t ca thnh phn ngoi quc doanh. Chng hn ti
chõu , t hng trm nm trc, Nht Bn ó sm ý thc c tim nng ca
khu vc t nhõn v y mnh phỏt trin thnh phn kinh t ny. Nay, Nht
Bn ó ng th hai trờn th gii v quy mụ kinh t (chim khong 18% GDP
ton cu, sau mc 25% ca M).
i vi Vit Nam, khu vc t nhõn phỏt trin s to cho quỏ trỡnh
c phn húa doanh nghip nh nc din ra sõu, rng v nhanh hn. Kốm
7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
theo ú s l s khi sc ca th trng chng khoỏn, th trng trỏi phiu
cụng ty. Mụi trng kinh doanh sụi ng hn cng to cho vic hp dn
lung vn FDI nhiu hn. Hin ti, chõu , theo ỏnh giỏ ca Ngõn hng
Hp tỏc quc t Nht Bn (JBIC), sc hp dn FDI ca Vit Nam ch kộm
Trung Quc.
b.Nhận xét về thực trạng
*Th nh t u
S liu thng kờ ca nhng nm gn õy (giai on 2000-2005) cho thy úng
gúp vo s tng trng GDP ca khu vc ngoi Nh nc (ch yu l kinh t t
nhõn) luụn vt tri. Nu nm 1995 úng gúp vo GDP 122.487 t ng (chim
54% GDP c nc) thỡ nm 2005 l 382.743 t ng, tng 212,47% sau 10 nm
phỏt trin, tng bỡnh quõn mi nm 21,24%. Giỏ tr sn xut cụng nghip nm
1996 l 35.682,2 t ng (chim 24% c nc) thỡ nm 2004 t 234.242,8 t
ng (chim 29% c nc) tng 556%. u t t ngun vn ngoi nh nc liờn
tc tng cỏc nm t 1995 l 20.000 t ng chim 28% u t c nc thỡ s
liu nay nm 2005 l 107.500 t ng v 32%. Nu tớnh c u t ngoi nh nc
ca vn u t nc ngoi thỡ s liu ny l 160.000 t ng v 48%. c bit,
trong lnh vc xó hi l gii quyt vic lm, khu vc ngoi nh nc hot ng rt
hiu qu. Theo s liu thng kờ nm 2005 thỡ khu vc ngoi nh nc gii quyt
88,8% lao ng ton xó hi, trong khi tng vn u t chim 32% (Niờn giỏm
Thng kờ nm 2006)

* Thách thức :
Một là,bản thân KVKTTNTN và các DNTN của nớc ta nhìn chung còn
nhỏ,yếu.mới hình thành , rất thiếu cacs nguồn lực cần thiết cũng nh thiếu sự
liên kết để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển
8

×