SỰ TÁC ĐỘNG CỦA KHOA HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ CAO TRONG QUAN SỰ, ĐẶC BIỆT LÀ TRONG TÁC CHIẾN PHÒNG KHÔNG

S TC NG CA KHOA HC K THUT CễNG
NGH CAO TRONG QUAN S, C BIT L TRONG
TC CHIN PHềNG KHễNG
I-Sơ l ợc về sự tác động của khoa học kỹ thuật công nghệ
cao trong quân sự, đặc biệt là trong tác chiến phòng không.
1- Sơ lợc về sự tác động của khoa học kỹ thuật vào quân sự nói
chung
Trong những năm cuối của thế kỷ 20 này, sự phát triển nh vũ
bão của khoa học kỹ thuật hiện đại , nhất là công nghệ cao đang
nhanh chóng làm thay đổi diện mạo thế giới và biến đổi ý nghĩa của
chiến trờng không,bộ , biển truyền thống
Từ những năm 1980 trở lại đây, sự phát triển của khoa học kỹ
thuật quân sự hiện đại đã nâng cao tính năng, tác dụng của vũ khí
trang bị biến đổi điều kiện vật chất kỹ thuật quy mô, hình thức,tiến
trình chiến tranh và diện mạo của nó. Sự phát triển của công nghệ
cao đã rút ngắn thời gian thay đổi thế hệ vũ khí trang bị từ 20-30
năm xuống còn khoảng 10 năm.
Khoa học công nghệ cao tác động đến mọi mặt của quân sự.
Kỹ thuật cao thay đổi tình năng, chất lợng của các loại trang
bị vũ khí quân sự.việc sử dụng các kỹ thuật mới nh kỹ thuật điện tử,
kỹ thuật vi điện tử, kỹ thuật sử dụng lade, hồng ngoại các loại vật
liệu mới làm tăng độ chính xác, cơ động linh hoạt, tăng khả năng
sống còn của vũ khí sử dụng trong các điều kiện thời tiết địa hình
phức tạp.
Kỹ thuất cao còn tác động đến hệ thống các quan niệm ,t tởng
quân sự ,phơng thức tiến hành chiến tranh, chiến thuật chỉ huy, đảm
bảo hậu cần.
Sau khi kết thúc chiến tranh thế giói lần thứ hai, hàng loạt các
nớc trên thế giới đã đề ra cơng lĩnh và chơng trình phát triển các
1
mặt của đời sống trong đó có quốc phòng dựa vào tiến độ phát triển

của khoa học kỹ thuật.
Trong điều kiện xã hội chủ nghĩa việc đề ra chiến lợc phát
triển kỹ thuật quốc phòng tốt có ý nghĩa quyết định đối với việc
phát huy đầy đủ của khoa học kỹ thuật trong công cuộc hiện đại hoá
quôcs phòng đối với việc nâng cao sức mạnh tổng hợp quốc gia và
tăng cuờng thực hiện cạnh tranhcục diện chiến lợc thế giới.
2-Sơ lợc về sự tác động của khoa học kỹ thuật công nghệ cao
vào tác chiến phòng không
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của các phơng tiện quân sự ,
các vũ khí trang bị cho tác chiến phòng không cũng ngày càng đựoc
hiện đại hoá với những công nghệ mới nhất nh tác chiến điện tử,la-
de, kỹ thuật số
Năm 1812 khinh khí cầu có ngời đìu khiển do Lepikha chế tạo
đợc dùng để ném bom vào quân Pháp ở ngoại ô Matxcova.
Trong chiến tranh thế giới lần thứ nhất những chiếc máy
baymang bom cỡ nhỏ hoặc lắp những khẩu sungs máy từ trên cao
xả bom đạn xuống đã trở thành nỗi bàng hoàng với đối phơng dới
mặt đất.
Trong chiến tranh thế giới lần thứ hai, những quả tên lửa hay
còn gọi là bom bay của Đức đã đợc phóng sang dất Anh. Thời đó
Mỹ đã có tên lửa phóng từ trên không xuống đợc điều khiển theo
lệnh vô tuyến. Thảm hoạ bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống hai
thành phố của Nhật Bản là Hirosima và Nagasaki, đã cho thấy sức
mạnh huỷ diệt của các phơng tiện tấn công đờng không mà cụ thể
là bom nguyên tử.
Sau chiến tranh cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật và
công nghệ, các phơng tiện tấn công đã đựơc phát triển nhanh chóng
mà Việt Nam cũng có những mốc lịch sử quan trọng. Mở màn cuộc
chiến tranhViệt Nam, đế quốc Mỹ tuyên bố đem tiềm lực khoa học
kỹ thuật quân sự hiện đại nhất nhằm đa đất nớc Việt Nam về thời kỳ

2
đồ đá. Các phơng tiện hiện đại nh máy bay ném bom chiến lợc tầm
xa B52, máy bay cờng kích cánh cụp xoè F111, tên lửa tự dẫn
chống rada sơrai, bom điều khiển bằng lade lần đầu tiên đợc Mỹ sử
dụng ở VIệt Nam.
Trong các cuộc chiến tranh ở Việt Nam, ở Vùng Vịnh cũng
nh ở Nam T cho thấy rằng trong chiến tranh kỹ thật cao vũ khí trang
bị không chién là lực lợng chủ đạo có ảnh hởng đến qúa trình và kết
thúc của chiến tranh. Vũ khí trang bị không chiến đã và đang đợc
các nớc quan tâm nghiên cứu và không ngừng cải tiến.
Sự phát triển của kỹ thuật cao không chỉ làm tăng hiệu suất
làm việc của hệ thống chỉ huy,tác chiến, nâng cao uy lực và độ
chính xác của vũ khía trang bị mà nó còn tạo ra phơng thức tác
chiến mới. Cung cấp cơ sở cho tác chiến điện tử. Trong những cuộc
chiến tranh vừa qua dù tên lửa vệ tinh hay Rada hệ thóng C3I đều
không thể tách rời kỹ thuật mới nh kỹ thuật điện tử , kỹ thuật số, kỹ
thuật về vật liệu mới, Sự cao thấp về tính năng liên quan đến mức
độ vận dụng kỹ thuât vi điện tử cùng với việc từng bớc hiện đại hoá
của hệ thống vũ khí, hàm lợng và tỷ trọng ngày càng lớn.
II-Vai trò của tác chiến trong chiến tranh khoa học kỹ thuật
công nghệ cao
1-Chiến tranh công nghệ cao.
Trong tình hình khoa học kỹ thuật phat triển , công nghệ thông
tin, khả năng tấn công mục tiêu bằng các vũ khí chính xác bằng
cách áp dụng các thành tựu mới tiên tiến trong khoa học kỹ thuật
đã làm thay đổi có tính cách mạng về tính chất chiến tranh, đa các
cuộc chiến tranh mang tính chất truyền thống trở thành các cuộc
chiến tranh công nghệ cao.Trong các cuộc chiến tranh này các kỹ
thuật mới đợc sử dung vào việc tác chiến tiến công và phòng thủ
cũng nh phản công. Chiến tranh công nghệ cao sẽ có tính đột biến

3
và tính bất ngờ tăng gấp bội,rút ngắn các qui trình trinh sát - xác
định -quyết sách- tiến công.
Các loai tên lửa hiện nay có khả năng cơ động cao,có khả năng
chông nhiễu, sử dụng các thiết bị điều khiển hiện đại nh cáp quang,
truyền hình hồng ngoại Các loại tên lửa hành trình giảm thời gian
thao tác, sác xuất trúng đích cao,có lắp đặt các thiết bị kỹ thuật tiếp
nhận hệ thống định vị toàn cầu, độ chính xác cao, tầm bắn xa Ví
dụ nh tên lửa Tomahark đợc cài đặt hệ thống các dữ liệu liên lạc vệ
tinh, có độ chính xác mục tiêu tới 10m, tầm bắn 1600 km, tốc độ
bay tối đa 891 km/h, đầu Tomahark đợc bọc Titan, có thể xuyên sâu
các bức tờng kiên cố rồi phát nổ, phóng ra 166 quả bom con gây sát
thơng.
Đặc biết hiện nay kỹ thuật máy tính, kỹ thuật thông tin đang
đổi mới từng ngày,từng giờ cũng góp phần hiện đại hoá vũ khí trang
bị. Việc áp dụng kỹ thuật số trong cáclĩnh vực quân sự đã trở nên tất
yếu. Truyền tin số hoá trở nên phổ biến nhờ cải tiến vi mạch ứng
dụng số hoá có độ tin cậy cao dễ thay thế , sửa chữa. Công nghệ vô
tuyến điện tử phát triển có thể tích hợp cả một tổng đài điện tử
trong một chip, kích thớc khí tài đợc giảm nhỏ mà tính năng kythuật
vợt trội, có thể cài đặt nhiều mạch chức năng với các phần mềm làm
tăng khả năng xử lý làm cho ngày càng xuất hiện nhiều các vũ khí
tinh khôn,vũ khí tàng hình.
2-Vai trò của khoa học kỹ thuật công nghệ cao trong sự phát
triển của các phơng tiện tấn công đơngf không
Với những gì mà khoa học kỹ thuật công nghệ cao đã đem
lại,các phơng tiện tiến công đờng không đã đạt đợc những tính năng
vô cùng u việt,tăng sức mạnh của vũ khí khí tài lên vuợt bậc.Ngời ta
hình dung một cuộc chiến tranh trong tơng lai sẽ là cuộc chiến
tranh của các phơng tiện tác chiến đờng không hiện đại. Thành phần

4
chủ yếu của các phơng tiện tấn công đờng không bao gồm máy bay,
tên lửa , bom đạn các loại ,các khí tài trinh sát và tập kích, các hệ
thống rada để phát hiện xa và chỉ huy, các vệ tinh quân sự Các ph-
ơng tiện này ngày càng đợc hoàn thiện ,phát triển và sử dụng rộng
rãi.

Các phơng tiện tiến công đờng khôngtrớc đây còn nhiều hạn
chế về độ cao ,tầm xa ,tốc độ,phụ thuộc nhiều vào các điều kiện
khách quan nh thời tiết,khí hậu, môi trờng. Với các kỹ thuật mới
hiện nay các nhợc điểm đã đợc khắc phục rất nhiều.
Các phơng tiện sử dụng kỹ thuật tiếp dầu trên không giúp cho
máy bay có thể vợt chặng đờng xa.Đến nay, các máy bay vũ trụ với
việc sử dụng các động cơ tên lửa có tốc độ gần đat tới tốc độ vũ trụ
cấp I (28476km/h).
Ngoài ra chúng còn đợc trang bị nhiều loại thiết bị phát hiện
nh rada mạch xung, tivi lade, lade hồng ngoại có lợi cho viếc không
tập ban đêm trong các điều kiện thời tiết phức tạp. Máy bay thời kỳ
chiến tranh Việt Nam Nh AH_1 Cobra và UH-1 Huey không bay đ-
ợc nếu gió vợt qua tốc độ 35 dặm hoặc tầm nhìn xa dới 1/4dặm và
khi hoạt động đêm chúng chỉ có kính nhìn đêm mà thôi. Ngày nay
các máy bay trực thăng nh AH_64A Apache có thể hoạt động khi
tốc độ gió tới 45 dặm và có thể bay ở tầm nhìn xa gần bằng không,
hoạt động cả ngày lẫn đêm khi sử dụng hệ thống quan sát bay hồng
ngoại ở phía trớc. Máy bay RAH-66 Comanche sẽ đợc cải tiến hơn
để tăng khả năng bay trong điều kiện tốc độ gió 80 dặm. Các máy
bay trực thăng nh MH47E Chinook đợc trang bị rada và hệ thống
dẫn đờng bằng hồng ngoại làm tăng khả năng hoạt động trong các
điều kiện thời tiết khắc nghiệt .

Những áp dụng của khoa học công nghệ cao còn tăng khả
năng sống còn của vũ khí tránh đợc những thiệt hại đáng kể.
5
Nhiều loai phơng tiện tiến công đờng không có thể tuỳ theo
chơng trình đặt sẵn hoặc đặc tính cuả địa hình hay điều khiển từ
xa ,làm vô hiệu hoá hệ thống phòng không , có thể đa bom đạn ,tên
lửa vào lúc và vào vị trí cần thiết một cách bí mật bất ngờ , chính
xác trong mọi điều kiện thời tiết ngày đêm không phụ thuộc vào địa
hình ,địa vật xung quanh mục tiêu.Các loại máy bay đợc thiết kế
ngoại hình mới và động cơ công suất lớn nên có thể đột kích qua
mạng lới phòng không đối phơngvới tốc độ siêu âm.
Các loại máy bay có thể bay ở các độ cao cực cao hoặc cực
thấp,vợt qua cấc địa hình phức tạp, tránh sự quan sát và hoả lực
phòng không. Việc chở quânvà các vũ khí trang bị tăng khả năng cơ
động ,triển khai lực lợng nhanh chóng tạo u thế về tơng quan lực l-
ợng. Các loại máy bay chiến lợc hiện nay là B52G , B52H,B-2. B-2
là loại máy bay chiến lợc tàng hình 2 hoặc3 ngời lái. Đây là loại
máy bay tàng hình tối tân nhất hiện nay. B-2 có khả năng phòng thủ
và tấn công bất ngờ cả tầm bay cao và tầm bay thấp, có thể sử dụng
cả vũ khí thông thờng và vũ khí hạt nhân, hoạt động ở mọi thời tiết.
Nó có vận tốc tối đa là 764km/h, tầm bay 11.765 km không tiếp
dầu;18.532 km nếu có tiếp dầu. Nó có thể thực hiện công việc của
55 máy bay hiện đại khác và 116 phi công. B2 có khả năng tàng
hình nên không cần có máy bay yểm trợ.Để tăng khả năng sống còn
các loại phơng tiện tấn công đờng không còn làm tăng khả năng
tàng hình nh máy bay tiêm kích tàng hình F117 . Máy bay này có
kết cấu ngại hình và sơn đặc biệt giúp tàng hình hấp thụ gần nh
tuyệt đối sóng rada, ngăn ngừa đợc sự phát hiện của rada phòng
không. Máy bay F22 của mỹ có khả năng tàng hình ở mọi tần phổ,
mặt cắt phản xạ rada chỉ bằng 1% của F15. Ngoài ra còn dùng các

biện pháp tàng hình hồng ngoại, âm thanh, ánh sáng
Những năm gần đây tác chiến tầm thấp đang ngày càng đợc
coi trọng Máy bay có thể bay ở tầm thấp để tiêu diệt các mục tiêu ở
6
dới đất nh A10 ,B1B có thể bay với độ cao từ 5 đến 10000m, máy
bay chiến đấu F111, F16 có thể bay ở tầng siêu thấp cách mặt đất
60m, máy bay chiến đấu tiến côngF/A-18 có thể bay ở độ cao 30m.
Vì vậy các phơng tiện tác chiến đờng không có thể vợt qua hệ thống
phòng không ,công kích từ độ cao bằng ngọn cây đến 20 km đã trở
thành hiện thực.
Cùng với sự phát triển của kỹ thuật điện tử, các phơng tiện sử
dụng kỹ thuật này cũng ngày càng phát triển cả về số lợng và chất l-
ợng.Các hệ thống tác chiến điện tử có khả năng chế áp điện tử , gây
nhiễu, chống phá rada làm cho rada bị mù và hệ thống chỉ huy tê
liệt, vũ khí mất khả năng điều khiển . Chế áp điện tử nhằm gây khó
khăn cho hoạt động của đối phơng bằng cách phát sóng điện từ, âm
thanh và hồng ngoại Bằng các loại nhiễu , nhiễu chế áp có năng l-
ợng lớn hơn rất nhiều lần so với tín hiệu có ích.Để tăng khả năng
chế áp ngời ta tổ hợp nhiều loại nhiễu. Nhiễu tạp là loại nhiễu có
tiếng ồn ,có biên độ và tần số pha của sóng biến đổi hỗn loạn ngẫu
nhiên có hiệu quả rất cao đối với rada, gần giống với tạp thăng
giáng nội của bộ máy thu nên khó phát hiện và sử dụng các biện
pháp nhằm hạn chế, có tác dụng chế áp nguỵ trang tín hiệu hữ ích.
Nhiễu dải hẹp phát xạ tổng số năng lợng tập trung vào giả tần của
máy thu với mật độ năng lợng cao.Ngoài ra còn có nhiều loại
nhiễu:nhiễu trợt quét , nhiễu không điều chế, nhiễu điều chế , nhiễu
địa vật, nhiễu xung,
Bộ chế áp điện tử Pac Jam gây nhiễu có khả năng hoạt động
trên nhiều tần số với nhiều dạng điều chế khác nhau. Chế áp và thu
chặn các nhiễu thông tin liên lạc của đối phơng bằng chế độ đợc lập

trình trớc. Trên các máy bay trinh sát điện tử EF111A,F4G,EA-6B
đợc lắp các trang bị tác chiến điện tử có thể trinh sát gây nhiễu chế
áp điện tử đối phơng.
7
Bên cạnh đó, các loai vũ khí tiến công đờng không còn có khả
năng điều khiển độ chính xác cao.
Tên lửa đợc lắp các thiết bị kỹ thuất tiếp nhận hệ thống định vị
toàn cầu ,các xenxơ điều khiển tên lửa có thể nhận dạng mục tiêu
trong điều kiện phức tạp nh đêm tối ,sơng mù.Công nghệ điều khiển
và dẫn đòng dựa trên hệ thống định vị toàn cầu GPS kết hợp với các
hệ thống thông tin- địa lý rất sẵn trên thị trờng và ảnh do vệ tinh
cung cấp có độ phân giải tới 1m giúp cho tên lả hành trình ngày nay
đạt đợc độ chính xác cao hơn (ít nhất 10 lần ) và giá thành thấp hơn
( khoảng 1/2so với hệ thống điều khiển tên lửa đờng đạn. Tên lửa
Tomahark có độ chính xác mục tiêu tới 10m.Hiện nay sai số của
bom điều khiển chỉ còn 1-6m, sai số vòng tròn của tên lửa không
-đất chiến thuật đã gần tới không
Đến tháng 3 năm 1994, Mỹ đã hoàn tất việc bố trí mạng lới
gồm 24 vệ tinh nâng cao khả năng che phủ , dẫn đờng cho mọi khu
vực, tăng cờng hiệu năng tác chiến của vũ khí chính xác tầm xa. Vệ
tinh Trờng khúc côn cầu của Mỹ là loại vệ tinh rada hình ảnh có
thể trinh sát trong hoàn cảnh ban đêm và mây mù dày đặc thu đợc
hình ảnh mục tiêu từ 0,6 m.
3-Vai trò của tác chiến phòng không
Với các phơng tiện tấn công đờng không ngày càng phát triển
với sự trợ giúp của khoa học công nghệ cao, tác chiến phòng không
đã phát huy tối đa sức mạnh, khả năng chiến đấu nhằm phát hiện
những dấu hiệu tiến công đờng không của địch để kịp thời đánh trả
và phòng tránh, bảo vệ các mục tiêu quan trọng ,đảm bảo cac hoạt
động tác chiến cho các lực lợng vũ trang và bảo toàn cho nhân dân

và nó ngày càng có vai trò quan trọng.
Trên thế giới hoạt động phòng không xuất hiện vào cuối chiến
tranh thế giới lần thứ nhất. Và trong chiến tranh thế giới lần thứ hai
phòng không đã trở thành bộ phận quan trọng của phòng thủvà hành
động tac chiến.Ơ Việt Nam phòng không đợc coi trọng ngay từ
8
những ngày đầu kháng chiến chống Pháp, nhng từ năm 1951 mới
dần tổ chức thành lực lợng phòng không chiến đấu của bộ đội binh
chủng hợp thành ghóp phần xứng đáng vào chiến thắng Điện Biên
Phủ .Tiếp đó là cuộc chiến tranh chống Mỹ, các lực lợng phòng
không đã đánh baij chiến tranh phá hoại bằng đờng không của quân
địch, bảo vệ miền Bắc, góp phần thống nhất đất nớc vào năm 1975.
Trong tơng lai với sự phát triển của khoa học công nghệ cao phòng
không phải đối phó với các cuộc tầpj kích đờng không từ vũ trụ và
từ trên không bằng các phơng tiện vũ khí hiện đại luôn đợc cải tiến
và hoàn thiện với các thủ đoạn mới, quy mô mở rộng, tính bất ngờ
cao.
. Tổ chức phòng không bao gồm phòng không quốc gia,
phòng không lục quân, phòng không hải quân, phòng không địa ph-
ơng và phòng không nhân dân có vai trò vị trí riêng nhng liên hệ
chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau.
Về tổ chức quân chủng phòng không bao gồm các binh đoàn,
binh đội hoả lực và các cơ quan đảm bảo khác :bộ đội tên lửa phòng
không , bộ đội pháo phòng không, bộ đội rada phòng không, bộ đội
tác chiến điện tử và bộ đội không quân tiêm kích.
Bộ đội tên lửa phòng không là một binh chủng cơ bản của bộ
đội phòng không quốc gia có nhiệm vụ hiệp đồng chặt chẽ với các
quân binh chủng khác để đánh trả các cuộc tập kích đờng không
của địch một cách có hiệu quả. Trong thời bình không cho các ph-
ơng tiện tiến công đờng không của địch xâm phạm vùng trời với

mục đích do thám, trinh sát hoặc khiêu khích luôn sẵn sàng chiến
đấu. Bộ đội tên lửa phòng không tổ chức thành trung (lữ) đoàn
phòng không, trong trung đoàn có các phân đội hỏa lực, phânđội kỹ
thuật và các phânđội bảo đảm khác.
-Bộ đội tên lửa có hoả lực mạnh, hiệu quả chiến đấu cao.Tên
lửa dùng trong quân sự thờng mang chất nổ đầu đạn để tiêu diệt
9
mục tiêu ở xa và bảo đảm đợc yếu tố bí mật tốc độ độ cao.Tên lửa
chiến lợc có thể bắn đợc đến độ xa 10000km
Hiện nay có loại tên lửa dợc trang bị cả hệ thống máy thu tín
hiệu của hệ thống định vị toàn cầu, có thể tự tìm mục tiêu, xác xuất
trúng đích cao.
-Thêm vào đó, tên lửa phòng không có khả năng tiêu diệt các
mục tiêu ở trên không ở độ cao tử 20m đến 30 km
-Ngoài ra ,bộ đội tên lửa phòng không còn có khả năng chiến
đấu trong mọi điều kiện thời tiết.Với sự phát triển của các thiết bị
điều khiển hiện đại nh cáp quang truyền hình , hồng ngoại đã đợc
áp dụng.
-Bộ đội tên lửa phòng không có khả năng cơ động hoả lực
nhanh. Tên lửa có thể bố trí ở trên mặt đất tiêu diệt ,tên lửa phóng từ
trên không nh từ máy bay từ vệ tinh, có thể là tên lửa đất đố
đất,tênlửa không đối đất, tên lửa không đối không.Hệ thống tên lửa
Antey của Nga bao gồm một đài chỉ huy, một rada quét vòng tròn
và một rada quét khu vực. Từ đây các thông tin về đờng bay và mục
tiêu đợc cung cấp cho các khẩu đội tên lửa. Tổng số tên lửa trong tổ
chức này là 48 tên lửa 9M82M và 96 tên lửa 9M83M. Tất cả các bộ
phận của hệ thống chỉ cần lắp trên một khung xe bánh xích khả
năng cơ động tốt.Hay tên lửa S-300Plắp trong ồng phóng sẵn sàng ở
trạng thái chờ phóng trong vòng 10 năm.
Bộ đội rada phòng không là một binh chủng bảo đảm quản lý

chặt chẽ vùng trời của tổ quốc kịp thời phát hiện mọi hoạt động trên
không đặc biệt là tại các thời điểm tập kích đờng không của địch
không để tổ quốc bị bất ngờ trong mọi tình huống.
Biên chế gồm các trung đoàn rada, dới trung đoàn rada có biên
chế một số trạm rada, các cụm vọng quan sát khác và một phân đội
phục vụ cho chỉ huy.
10
Bộ đội rada phòng không thờng xuyên sẵn sàng chiến đấu cao
cả thời chiến cũng nh thời bình,tổ chức trực ban sẵn sàng chiến đấu
chặt chẽ liên tục trong mọi thời gian, tình huống chiến đấu phức tạp,
không gian rộng lớn. Trong chiến tranh thế giới lân hai đã xuất hiện
nhiều loại đài rada có công dụng khác nhau. Rada phòng không bảo
đảm tin tức về máy bay địch trong đội hình chiến đấu phòng
không. Trong 12 ngày đêm tháng chạp năm 1972, rada phòng
không đã phát hiện tứ xa thông báo kịp thời chính xác nhiều tốp
B52, F111A của Mỹ đánh vào Hà Nội Hải Phòng đảm bảo cho các
binh chủng tên lửa , pháo phòng không và không quân ta đánh địch
lập nên chiến thắng Điện Biên Phủ trên không . Nhờ có rada mà
các máy bay có thể hạ và cất cánh trong bất cứ tình hình thời tiết
nào.
_Đối tợng tác chiến có số lợng lớn máy bay và phơng tiện hoạt
động đờng không đợc trang bị hiện đại.Đối tợng tác chiến của rada
bao gồm các máy bay, tên lửa, có trang bị các hệ thống gây nhiễu
cho rada, sử dụng các kỹ thuật hiện đại nhất nh các hệ thống thông
tin liên lạc, các kỹ thuật lade,hồng ngoại, sử dụng hệ thống vệ tinh
định vị toàn cầu.
-Đội hình chiến đấu phân tán rộng khắp chịu ảnh hởng của các
địa hình thời tiết khác nhau song laị đòi hỏi sự chỉ huy chiến đấu tập
trung thống nhất cao.Rada có thể đặt ở rất nhiều địa hình nh trên
mặt đất , trên biển, Nó phối hợp chiến đấu với nhiều lực lợng nh

trên bộ, trên không , ngoài biển, do dó phạm vi hoạt động của nó
khá lớn và chịu sự chi phối của khí hậu gây ra.
_Hiệp đồng tác chiến với nhiều đơn vị có yêu cầu chiến đấu
khác nhau nh pháo, tên lửa,bộ đội không quân
-Trang bị khí tài đồng bộ, đảm bảo kỹ thuật cao trong chiến
đấu,tiêu thụ cơ sở vật chất lớn. Những rada mới nhất hiện nay trên
thế giới có những tính năng mới vô cùng u việt:cự ly phát hiện xa,
độ phân giải mục tiêu cao, thiết bị gọn nhẹ, hệ thống xử lý dữ liệu
11
và hiển thị số, nhiều khâu xử lý tín hiệu đợc tựđộng hoá rất thuận
lợi cho ngời sử dụng.Tuy nhiên để trang bị một khí tài hiện đại nh
vậy phải tốn đến hàng triệu đôla, do đó chỉ có những nớc có thế
mạnh về kinh tế mới có thể trang bị.Cấu trúc rada gồm 3 thành phần
chính :hệ thống rađa,hệ thống tryuền dẫn số liệu , hệ thống máy
tính xử lý dữ liệu. Các hệ thống này đều sử dụng các kỹ thuật hiện
đại,xử lý tín hiệu bằng số hoá nên có tốc độ rất nhanh ,đồng bộ và
chính xác.
Hơn 38 năm qua là chặng đờng chiến đấu,xây dựng và trởng
thành ,bộ đội rada phòng không Việt Nam đã thờng xuyên thực hiện
tốt chức năng của mình không để tổ quốc bị bất ngờ trớc sự xâm
phạm bầu trời của kẻ địch.
Bộ đội pháo phòng khôngcó nhiệm vụ hợp đồng với không
quân tiêm kích,tên lửa phòng không, rada phòng không cũng nh các
đơn vị phòng không khác nhằm bảo vệ vững chắc vùng trời của tổ
quốc,tiêu diệt các mục tiêu trên không từ tầm trung trở xuống.
Biên chế của bộ đội pháo phòng không bao gồm các trung
đoàn pháo nằm trong các s đoàn pháo theo khu vực, dói trung đoàn
là các đại đội pháo (trong trờng hợp khi đi làm nhiệm vụ đặc biệt
hoặc tăng cờng cho một hớng đánh thì có thể biên chế theo các tiểu
đoàn pháo độc lập).

-Bộ đội pháo phòng không chiến đấu trong điều kiện diễn biến
chiến đấu khẩn trơng liên tục, phức tạp.Với yêu cầu chính xác cao,
pháo phòng không phải chiến đấu trực tiếp khó lu động trong lúc
chiến đấu trong điều kiện bom đạn khói lửa hạn chế tầm nhìn ,tầm
ngắm, độ rung do bom đạn nổ
_Yêu cầu hiệp đồng chiến đấu cao.Không những phải hiệp
đồng tác chiến giữa những ngời trong một kíp trắc thủ mà còn phải
phối hợp với các lực lợng phòng không khác nh rada, bộ đội phòng
không
12
_Hình thức và phơng pháp chiến đấu phong phú và đa dạng.
Pháo có thể đặt trên bộ ,đặt trên tàu biển
Ngày nay cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, nhiều
nớc tiên tiến trên thế giới đang nghiên cứu chế tạo pháo tự hành
pháo đa năng, tăng tầm bắn từ 30 đến 50 km, tăng độ chính xác, uy
lực mạnh, rút ngắn thời gian chuẩn bị ,đơn giản hoá kết cấu , cơ
động nhanh và tiện cho việc cất giữ vận chuyển. Ví dụ nh pháo tự
hành Herter(Nga) trên xe lắp 2 pháo 155ly nòng kép , 1pháo 30 l,
một giá phóng tên lửa chống tăng. Ngoài ra xe còn đợc trang bị
truyền hình, thiết bị ảnh nhiệt, có thể tác chiến trong mọi thời tiết.
Trong thời đại hiện nay tác chiến điện tử có vai trò vô cùng
quan trọng. Trong tác chiến điện tử, ngòi ta sử dụng các biện pháp
chiến thuật dựa trên cơ sở các phơng tiện và thiết bị vô tuyến điện tử
hiện có nhằm đạt đợc mục đích là giành đợc thế chủ đông trên chiến
trờng thông qua các hình thức trinh sát vô tuyến điện tử, chế áp vô
tuyến điện tử.
Những khả năng mới của máy bay đã làm tăng nhịp độ chiến
đấu giữa phòng không và không quânTính chất vận động nhanh của
máy bay và các trang bị vô tuyến điện tử và chế áp kết hợp của nó
lại càng làm giảm thời gian phản ứng của phòng không vốn đã ít ỏi .

Do đó càng yêu cầu các lực lợng phòng không phải vận dụng các
phơng pháp tác chiến điện tử phù hợp.
Tác chiến điện tử đợc tiến hành thờng xuyên liêntục thời bình
cũng nh thời chiến, cả trớc và sau chiến tranh. Đó là cuộc chạy đua
không giới hạn về công suất, sự cạnh tranh về tần số, sự giành giật
về thời gian
Ngày nay ngời ta thờng hình dung một cuộc chiến tranh trong
tơng lai sẽ đợc mở màn bởi tác chiến điện tử làm sát thơng mềm
làm cho công tác chỉ huy cuả đối phơng khó khăn thông tin gián
đoan rada bị mù tiến tới là sử dụng các phơng tiện phá huỷ
cứng nh tên lửa, máy bay
13
Ngay từ những ngày đầu của cuộc chiến tranh Nam T , Mỹ và
NATO đã tiến hành một cuộc chiến tranh điện tử quy mô lớn nhằm
phá huỷ hệ thống phòng không của Nam T. Thủ đoạn tác chiến chủ
yếu của Mỹ và NATO là dựa vào các hệ thống gây nhiếu thông tin
vô tuyến điện, sử dụng các máy bay tác chiến nh EC-130H gây
nhiễu thông tin chuyên dụng và EA-6B . Hai loại máy bay này có
khả năng tiến hành gây nhiễu trên cac sthiết bị điện tử trên phạm vi
rộng hàng vạn km, sâu trong tung thâm khoảng trên 100km. Tác
chiến điện tử đã làm gián đoạn cac chơng trình phát thanh, truyền
hình và hệ thống thông tin đối ngoại của Nam T.Chỉ qua một ví dụ
tiêu biểu trên ta thấy rằng tác chiến điện tử có tác dụng vô cùng to
lớn.
III-Xu h ớng phát triển của phòng không trong t ơng lai
Với sự phát triểnmạnh mẽ của các phơng tiện tiến công đờng
không hiện đại , các lực lợng phòng không cũng bắt buộc phải có vũ
khí và trình độ kỹ thuật không kém. Do đó xu hớng chính trong
phòng không vẫn là đẩy mạnh việc nghiên cứu khoa học kỹ
thuật,nghệ thuật tác chiến phòng không, từng bớc hoàn thiện hiện

đại hoá hệ thống phòng không, đảm bảo chiến đấu và phòng tránh
có hiệu quả.
Ví dụ nh để chống tên lửa Scut phải dùng tên lửa Patriot có
trình độ kỹ thuật cao hơn.
Trong nhiều trờng hợp có thể dùng các biện pháp đối phó đơn
giản nhng hiệu quả cao.Ví dụ trong chiến tranh vùng Vịnh vừa
qua,irac đã từng dùng súng bộ binh bắn rơi máy bay Tornado rất
hiện đại của liên quân khi chúng sà xuoóng ném bom chùm để phá
đờng băng sân bay của irac .Hoặc nh trong giai đoận cuối của cuộc
chiến tranh vùng Vịnh , irac có bổ sung thêm một số rada cũ ít hiện
đại , có boc ssóng tơng đối dài đã có hiệu quả bất ngờ , phát hiện d-
ợc máy bay tàng hình.
14
Từ xa tới nay sự phát triển của vũ khí trang bị trong từng
giai đoạn bao giờ cũng gặp phải những giới hạn tất yếu về khoa học
công nghệ. Bên tiến công khi chế tạo vũ khí bao giờ cũng nghiên
cứ rất kỹ nhằm khắc phục những nhợc điểm của nó để tạo ra những
thế hệ vũ khí mới tối tân hơn. Ngợc lại bên phòng thủ cung biết khai
thác những giới han đó để tạo ra những cách đối phó thích hợp.
Không những thế bên đối phó còn phải nghiên cứu để dự báo trớc
về thế hệ vũ khí mới cùng với hạn chế tiềm năng trong đó để chuẩn
bị sẵn sàng các biện pháp đối phó. Trong chiến tranh vùng Vịnh,
phơng tiện tấn công đờng không công nghệ cao nhng cũng bộc lộ
nhiều nhợc điểm: Tên lửa Tomahark do bay chậm độ cao thấp , lại
bay thành từng tốp 6 chiếc nối đuôi nhau thành một hành lang cố
định nên dẽ bị hoả lực phòng không tầm thấp bắn rơi. Máy bay tàng
hình F-117A tàng hình thờng hoạt động đơn độc nên dễ bị nhận
biết , phải hoạt động ở độ cao khá thấp nhờ hệ dẫn đờng ladevà bay
theo hành lang cố định.
Không những đẩy mạnh nâng cao công tác nghiên cứu khoa

học kỹ thuật, phòng không còn phải phát huy sức mạnh của chién
tranh nhân dân . Kết hợp giữa thô sơ với tơng đối hiên đại đánh
thắng vũ khí hiện đại và vũ khí tinh khôn của địch.
Thờng xuyên nghiên cứu nắm vững mọi diễn biến tình hình âm
mu thủ đoạn của địch, nắm vững các phơng tiện tấn công đờng
không của địch để đa ra cách đánh hợp lý.
IV-Vai trò trách nhiệm của sinh viên tr ờng khoa học công
nghệ cao đối với sự nghiệp bảo vệ tổ quốc.
Trớc tình hình khoa học công nghệ ngày càng phát triển nh
hiện nay,các ừng dụng tiên tiến nhất đều đợc sử dụng vào các lĩnh
vực trong đó có lĩnh vực quân sự, với vai trò là những sinh viên của
trờng Đại học Bách Khoa, một trờng đại học kỹ thuật đứng đầu trên
cả nớc, chúng ta cần phải luôn luôn cố gắng học tập và rèn luyện
15
với vai trò là những ngới sẽ kế cận những lớp ngòi đi trớc và tiên
phong trên con đờng tiếp nhận những công nghệ tiên tiến nhất tren
thế giới của đất nớc
Chúng ta phải chịu khó tìm tòi, học hỏi nắm vững những kiến
thức cơ bản đã dợc các thầy cô giáo truyền đạt.
Đồng thời, trong thời đại thông tin nh hiện nay khoa học kỹ
thuật luôn đổi mới cập nhật từng ngày,từng giờ,chúng ta cần phải
khai thác thêm ở những tài liệu, sách báo ,các phơng tiện thông tin
hiện đại nh Internet, nắm bắt kịp thời những tiến bộ trên toàn cầu.
Từ những gì chúng ta đã tiếp thu đợc đó sẽ là nền tảng là cơ sở
để chúng ta cố thể vận dụng vào thực tế trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ tổ quốc. Trong thời bình chúng ta có thể đóng góp sức
mình vào việc nâng cao hàm lọng kỹ thuật trong sản xuất nâng cao
trình độ khoa học kỹthuật nâng cao điều kiện sống thúc đẩy kinh
tế, an ninh,quốc phòng phát triển, góp phần hiện đại hoá các vũ khí ,
khí tài luôn luôn chuẩn bị sẵn sàng đối phó với địch.Trong tình

huống nếu xảy ra chiến tranh, chúng ta có thể vận dụng những hiểu
biết khoa học kỹ thuật của mình phục vụ cho việc tiếp thu sử dụng
các loại vũ khí mới nhằm bảo vệ tổ quốc.
Ngoài nhiệm vụ học tập tốt, sinh viên chúng ta còn phải luôn
nâng cao tinh thần cảnh giác với mọi âm mu thủ đoạn của địch, nhất
là trong tình hình phức tạp của thế giới hiện nay các nớc đế quốc
vẫn âm mu làm bá chủ thế giới, các lực lợng phát-xít mới, những
âm mu diễn biến hoà bình,
Rèn luyện nhân cách, bản lĩnh vững vàng của thanh niên trong
thời đại mới.
Phát huy truyền thống quật cờng bất khuất chống xâm lợc của
dân tộc ta trong điều kiện và hoàn cảnh mới
Thực hiện tốt các quy định của nhà trờng của địa phơng đối với
các hoạt động phục vụ cho việc giáo dục quốc phòng. Chấp hành
tốt các nghĩa vụ về quân sự mà chúng ta phải thực hiện.
16

Những mốc lịch sử quan trọng của quân chủng phòng
không :
1-4-1953 :Thành lập trung đoàn pháo phòng không đầu tiên
Trở thành ngày truyền thống của Quân chủng phòng
không.
21-3-1958:Thành lập Bộ t lệnh Phòng không

1-3-1959:Lần đầu tiên rada Việt Nam phát sóng quản lý vùng
trời miền Bắc. Trở thành ngày truyền thống của bộ đội Rada
22-10-1963:Thành lập Quân chủng Phòng không Không
Quân
5-8-1964:Bộ đội phòng không đánh thắng trận đầu chống
chiến tranh phá hoại lần thứ nhất của Mỹ trên miền Bắc Việt Nam.

24-7-1965: Ngày truyền thống của bộ đội Tên lửa
17-9-1967:Bộ đội phòng không bắn rơi chiếc máy bay B52
Đầu tiên.
18-9-1972:Đánh thắng mở màn chiến dịch phòng không Hà
Nội Hải Phòng
26-4-1975:Tham gia mở màn chiến dịch Hồ Chí Minh.
31-12-1982:Quân chủng Phòng không đợc tặng danh hiệu
Anh hùng lực lợng vũ trang nhân dân.
Một số chiến công của phòng không -không quân:
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ:
Trung đoàn 367 bắn rơi 52 chiếc máy bay địch.
Trong chiến tranh phá hoại của Mỹ ở miền Bắc
Quân chủng phòng không không quân bắn rơi 2422 chiếc.
Số máy bay B52 Bị bắn rơi là 33 chiếc.
17
18