giáo trình mô đun trồng rau nhóm ăn lá nghề trồng rau an toàn

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN





GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
TRỒNG RAU NHÓM ĂN QUẢ
MÃ SỐ: 04
NGHỀ: TRỒNG RAU AN TOÀN
Trình độ: Sơ cấp nghề




Hà nội: 2010

TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN:
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham
khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MÃ TÀI LIỆU: MĐ 04

LỜI GIỚI THIỆU
Phát triển chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nhằm đáp ứng nhu cầu
đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn giai đoạn 2009 – 2015 của
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, là nhu cầu cấp thiết của các cơ sở đào
tạo nghề. Đối tượng người học là lao động nông thôn, đa dạng về tuổi tác trình
độ văn hoá và kinh nghiệm sản xuất. Vì vậy, chương trình dạy nghề cần kết
hợp một cách khoa học giữa việc cung cấp những kiến thức lý thuyết với kỹ
năng, thái độ nghề nghiệp. Trong đó, chú trọng phương pháp đào tạo nhằm xây
dựng năng lực và các kỹ năng thực hiện công việc của nghề theo phương châm
đào tạo dựa trên năng lực thực hiện.
Sau khi tiến hành hội thảo DACUM dưới sự hướng dẫn của các tư vấn

trong và ngoài nước cùng với sự tham gia của các chủ trang trại, công ty và các
nhà trồng rau, chúng tôi đã xây dựng sơ đồ DACUM, thực hiện bước phân tích
nghề và soạn thảo chương trình đào tạo nghề trồng kỹ thuật trồng rau an toàn
cấp độ công nhân lành nghề. Chương trình được kết cấu thành 6 mô đun và sắp
xếp theo trật tự lô gíc nhằm cung cấp những kiến thức và kỹ năng từ cơ bản đến
chuyên sâu về kỹ thuật trồng rau an toàn.
Chương trình đào tạo nghề “Trồng rau an toàn” cùng với bộ giáo trình
được biên soạn đã tích hợp những kiến thức, kỹ năng cần có của nghề, đã cập
nhật những tiến bộ của khoa học kỹ thuật và thực tế sản xuất rau an toàn tại các
địa phương trong cả nước, do đó có thể coi là cẩm nang cho người đã, đang và
sẽ trồng rau an toàn.
Bộ giáo trình gồm 6 quyển:
1) Giáo trình mô đun Hướng dẫn sản xuất rau an toàn theo hướng Viet
GAP
2) Giáo trình mô đun Chuẩn bị điều kiện cần thiết để trồng rau an toàn
3) Giáo trình mô đun Trồng rau nhóm ăn lá
4) Giáo trình mô đun Trồng rau nhóm ăn quả
5) Giáo trình mô đun Trồng rau nhóm ăn củ
6) Giáo trình mô đun Tiêu thụ sản phẩm rau an toàn
Để hoàn thiện bộ giáo trình này chúng tôi đã nhận được sự chỉ đạo, hướng
dẫn của Vụ Tổ chức cán bộ – Bộ Nông nghiệp và PTNT; Tổng cục dạy nghề -
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Sự hợp tác, giúp đỡ của Viện rau quả,
bộ môn cây rau trường Đại học nông nghiệp Hà Nội. Đồng thời chúng tôi cũng
nhận được các ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, cán bộ kỹ thuật của các
Viện, Trường, cơ sở sản xuất rau an toàn, Ban Giám Hiệu và các thầy cô giáo
Trường Cao đẳng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Bắc Bộ. Chúng tôi xin
được gửi lời cảm ơn đến Vụ Tổ chức cán bộ – Bộ Nông nghiệp và PTNT, Tổng
cục dạy nghề, Ban lãnh đạo các Viện, Trường, các cơ sở sản xuất, các nhà khoa
học, các cán bộ kỹ thuật, các thầy cô giáo đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến
quý báu, tạo điều kiện thuận lợi để hoàn thành bộ giáo trình này.

Giáo trình “Trồng rau nhóm ăn quả” giới thiệu khái quát về kỹ thuật tạo
cây giống, trồng ra ruộng sản xuất với các kỹ thuật làm đất, xử lý hạt giống,
gieo hạt, trồng cây đúng khoảng cách, mật độ, bón phân, chăm sóc và quản lý
dịch hại.
Trong quá trình biên soạn chắc chắn không tránh khỏi những sai sót,
chúng tôi mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các
cán bộ kỹ thuật, các đồng nghiệp để giáo trình hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Tham gia biên soạn
1. Phạm Thanh Hải: Chủ biên
2. Đào Hương Lan
3. Cù Xuân Phương
4. Phùng Trung Hiếu
5. Nguyễn Xuân Dung
6. Nguyễn Thị Thủy

MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU 1
MÔ ĐUN SẢN XUẤT NHÓM RAU ĂN QUẢ 3
BÀI 1: SẢN XUẤT CÀ CHUA AN TOÀN 3
A. Giới thiệu về quy trình 3
B. Các bước tiến hành 4
1. Thời vụ trồng ( dương lịch) 4
2. Các dạng giống cà chua 4
3. Tạo cây giống 5
3.1. Chuẩn bị đất trồng 5
3.2. Xử lý hạt giống 7
3.3. Gieo hạt 8
3.4. Chăm sóc cây giống 9
3.5. Tiêu chuẩn cây đem trồng 11

4. Trồng ra ruộng sản xuất 12
4.1. Chuẩn bị đất trồng 12
4.2. Mật độ, khoảng cách trồng 14
4.3. Trồng cây 15
4.4. Phân bón 15
4.5. Chăm sóc 17
4.6. Quản lý dịch hại 19
5. Thu hoạch bắp cải 33
5.1. Giai đoạn thu hoạch thích hợp 33
5.2. Phương pháp thu hoạch 34
5.3. Tiêu chuẩn chất lượng bắp 34
C. Sản phẩm thực hành của học viên 35
BÀI 2: SẢN XUẤT DƯA CHUỘT AN TOÀN 38
A. Giới thiệu về quy trình 38
B. Các bước tiến hành 39
1. Thời vụ trồng ( dương lịch) 39
2. Các giống dưa chuột 39
3. Tạo cây giống 41
3.1. Gieo hạt dưa chuột vào bầu (khay) 41
3.2. Chăm sóc cây giống 43
3.3. Tiêu chuẩn cây đem trồng 44
4. Trồng ra ruộng sản xuất 45
4.1. Chuẩn bị đất trồng 45
4.2. Mật độ, khoảng cách trồng 47
4.3. Trồng cây 48
4.4. Phân bón 51
4.5. Chăm sóc 51
4.6. Quản lý dịch hại 52
5. Thu hoạch dưa chuột 65
5.1. Giai đoạn thu hoạch thích hợp 65

5.2. Phương pháp thu hoạch 66
5.3. Tiêu chuẩn chất lượng bắp 66
C. Sản phẩm thực hành của học viên 67
BÀI 3: SẢN XUẤT ĐẬU ĐŨA AN TOÀN 69
A. Giới thiệu về quy trình 69
B. Các bước tiến hành 70
1. Thời vụ trồng ( dương lịch) 70
2. Các dạng giống đậu đũa 70
2.1. Đậu lùn 70
2.2. Đậu leo 70
3. Trồng cây ( gieo hạt) 71
3.1, Chọn đất trồng 71
3.2. Làm đất và lên luống 71
3.4. Xử lý hạt giống 74
3.5. Gieo hạt 74
3.6. Chăm sóc cây 75
4. Thu hoạch 90
4.1. Thời điểm thu hoạch 90
4.2. Phương pháp thu hoạch 90
C. Sản phẩm thực hành của học viên 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO

1
MÔ ĐUN: TRỒNG RAU NHÓM ĂN QUẢ
Mã mô đun: MĐ 04
Giới thiệu mô đun:
- Mô đun trồng nhóm rau ăn quả cung cấp cho học sinh: Các kỹ thuật làm đất
vườn ươm, vườn sản xuất, tạo cây giống đạt tiêu chuẩn, chăm sóc vườn ươm, vườn
sản xuất có hiệu quả đối với nhóm rau ăn quả
BÀI 1: SẢN XUẤT CÀ CHUA AN TOÀN

Mã bài: MĐ4 – 01
Mục tiêu: - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc rau cà chua;
- Nhận biết đúng tên các loại sâu, bệnh hại trên cây cà chua và lựa
chọn, thực hiện phòng trừ hiệu quả, an toàn;
- Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây
đúng kỹ thuật;
- Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc rau cà chua;
- Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường.
A. Giới thiệu về quy trình

- Chuẩn bị hạt giống
- Chuẩn bị cây giống
- Chuẩn bị đất trồng
- Lên luống vườn ươm, vườn trồng

- Gieo hạt
- Trồng cây
- Tưới nước giữ ẩm

- Bón phân
- Tưới nước
- Làm cỏ
- Phòng trừ sâu bệnh

- Thời điểm thu hoạch
- Phương pháp thu hoạch
- Tiêu chuẩn chất lượng
Hình 1.1. Sơ đồ quy trình sản xuất cà chua

CHUẨN BỊ TRỔNG

TIẾN HÀNH
TRỒNG
CHĂM SÓC
THU HOẠCH

2

B. Các bƣớc tiến hành
1. Thời vụ trồng ( dƣơng lịch)
- Đồng bằng Sông Hồng và Thanh Hóa
+ Vụ sớm: 25/7 – 25/8
+ Vụ chính: 15/9 – 15/10
+ Vụ muộn: 5/10 – 5/11
+ Vụ xuân hè: 15/1 -15/2
- Đồng bằng Sông Cửu Long
+ Vụ gieo: 20/10 – 20/11
- Đà Lạt và Đông Nam Bộ
+ Vụ đông xuân: 15/9 – 15/10
+ Vụ xuân hè: 5/01 – 5/02
2. Các dạng giống cà chua
+ Cà chua múi: Quả to, nhiều
ngăn tạo thành múi. Quả có vị
chua, nhiều hạt, ăn không ngon
nh
ư
ng cây mọc khoẻ, sai quả,
chống chịu sâu bệnh khá. Giống
điển hình là cà chua múi Hải Phòng.

Hình 1.2: Cà chua múi

+ Cà chua hồng: Quả
hình quả hồng, không có múi
hoặc múi không rõ.
T
h
ịt
quả
nhiều bột, ăn ngon. Cây chống
chịu sâu bệnh kém so với cà
chua múi.

Hình 1.3: Cà chua hồng

3
+ Cà chua bi: Quả
bé, cây sai quả, quả ăn
chua, h
ơ
i ngái.
C
ây chống
chịu sâu bệnh khá.


Hình 1.4: Cà chua bi
- Trồng các giống sinh trưởng phát triển khỏe, không bị sâu bệnh, phẩm
chất tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, thích ứng rộng, đem lại hiệu quả
kinh tế cao
- Các giống cà chua đang được trồng phổ biến trong sản xuất: Ba lan lùn,
Số 7, Lai số 1, Hồng Lan, C50, C95, HP5, Red Crow 250, HT 7

3. Tạo cây giống
3.1. Chuẩn bị đất trồng
a, Chọn đất làn vườn ươm
- Nơi cao ráo, dễ tưới, dễ tiêu, dễ vận chuyển cây con,
- Đất vườn ươm cần được phơi ải, sạch cỏ dại,
- Trước khi gieo 15 ngày cần được xử lý ( 15 kg Basudin + 100 kg vôi
bột rắc đều cho 1 ha vườn ươm)
b, Làm đất và lên luống
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ.
- Máy cày,
- Máy kéo,
- Cuốc,
- Xẻng


Hình 1.5: Máy phay đất

4
Bước 2: Làm tơi đất
- Dùng bừa, máy phay, cào cuốc làm đất nhỏ, vụn, tơi xốp
- Làm đất nhỏ 1- 5 cm ở trên mặt luống
Chú ý: - Lên luống tạo cho lớp đất trên cùng nhỏ hơn ở lớp đất dưới
- Không nên làm đất nhỏ quá sẽ dẫn đến đóng váng trên bề mặt sau khi
tưới nước
- Không làm đất quá to ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của bộ rễ
- Trong quá trình làm đất thu gom, nhặt sạch cỏ dại, đặc biệt cỏ thân
ngầm
Bước 4: Lên luống trồng
- Vụ mưa làm luống cao:
+ Độ cao của luống: 20- 25 cm

+ Mặt luống: 90 - 100 cm
+ Rãnh: 35 – 50 cm
- Vụ khô lên làm luống vừa phải:
+ Độ cao của luống: 15 – 20 cm
+ Mặt luống: 90 – 100 cm
+ Rãnh: 30 – 35 cm
Lưu ý: - Vườn ươn nên chia làm các ô nhỏ để dễ chăm sóc
- Chiều dài của luống phụ thuộc vào địa hình, không nên làm
luống dài quá 100 m
- Chiều cao của luống không nên cao quá 30 cm


Mặt luống 90 – 100 cm

Độ cao 15 – 20 cm


Rãnh( 30- 35 cm)









Hình 1.6: Kích thƣớc luống ƣơm cà chua vụ khô

5
Bước 5: San phẳng mặt luống
- Dùng bừa, cào răng, máy kéo san đất bằng phẳng
Bước 5: Bón lót phân
- Lượng phân bón trên 360 m
2
:
+ 30 kg vôi bột vãi đều trên mặt trước khi lên luống
+ 300 kg phân hữu cơ hoai mục
+ 15 kg Lân lâm thao
+ 2 kg ka li
Trộn đều bón hốc hoặc
bón rãnh
3.2. Xử lý hạt giống
a, Tiêu chuẩn lựa chọn và phương pháp
- Hạt giống phải mang tính đặc trưng
của giống
- Hạt không có mầm mống sâu bệnh
- Tỷ lệ nẩy mầm cao > 90 %
- Không lẫn tạp, cỏ dại
- Lượng hạt gieo 2,5 – 3,0 g hạt / m
2


Hình 1.7. Hạt giống cà chua
Chú ý: - Rắc phân chuồng, tro bếp, phân NPK đều lên mặt luống sau đó phủ
một lớp đất dày khoảng 0,5 – 1 cm lên trên mặt luống.
- Sau khi phủ đất thì tiến hành bón phân vi sinh và phủ lớp đất mỏng rồi gieo hạt.
b, Xử lý hạt giống trước khi gieo

- Thời điểm xử lý
+ Trước khi gieo hạt
- Cách xử lý
Bước 1: Thúc mầm hạt giống
- Ngâm nước nóng nhiệt độ 30 – 35
0
( 2 sôi + 3 lạnh)
Bước 2: Thời gian ngâm: 6 – 10 giờ
Bước 3: Vớt hạt để giáo nước

6
Bước 4: Để hạt vào khăn ẩm (đã vắt giáo) gói lại cho gói hạt vào
bao nilong, buộc kín miệng chống bốc hơi thoát nước
Bước 5: Đem ủ ở nhiệt độ 26 – 29
0
C
Lƣu ý: Thời gian ủ khoảng 3 ngày thì hạt bắt đầu nẩy mầm
3.3. Gieo hạt
a, Gieo trực tiếp ra luống
Bước 1: Xác định lượng hạt
- Lượng hạt gieo 2,5 – 3,0 g hạt/ m
2
Bước 2: Gieo hạt
- Gieo vãi: Vãi hạt giống đều trên luống, rải móng
Bước 3: Lấp hạt
- Hạt được lấp ở độ sâu: 1,5 – 2 cm
- Gieo hạt xong cào nhẹ hoặc dùng tay xoa nhẹ đều trên mặt luống cho
đất phủ kín hạt
Bước 4: Phủ luống
- Sau khi lấp hạt xong dùng

+ Trấu, Rơm rạ băm ngắn 3- 4 cm phủ lên luống
Bước 5: Tưới nước
- Dùng vòi hoa sen tưới nước đủ ẩm
- Tưới vào buổi sáng và buổi chiều mát
Lƣu ý: - Không lấp đầy dầy quá thời gian nẩy mầm kéo dài
- Lấp đất mỏng 1 cm cây mọc lên sẽ bị yếu
- Chia hạt làm 2 lượt để hạt phân bố đều trên mặt luống ( khi gieo trộn
hạt với đất bột)
b,Gieo vào bầu
Bước 1: Chuẩn bị nguyên vật liệu
Thành phần đất vô bầu (sau khi đã sàng (rây) để loại bỏ rác, cục
đất to) thường gồm: 1 phần đất tơi xốp + 1 phần phân chuồng đã hoai + 1 phần
tro trấu + 0,2% lân + 0,2 đến 0,5% vôi bột.
Bước 2: Cho đất vào chậu ươm
Bước 3: Xử lý hạt giống

7
Bước 4: Bỏ hạt giống vào chậu ươm

Hình 1.8: Cây cà chua đƣợc gieo ở trong khay
3.4. Chăm sóc cây giống
a, Làm giàn che:
- Chiều cao 0,5 cm làm bằng phên hoặc cót, bạt
- Chỉ che khi trời có mưa to
b, Tưới nước
- Dùng ô doa tưới đều trên mặt luống
- Tưới phun mưa bằng hệ thống máy bơm
- Trời nắng nóng, độ ẩm thấp đất khô hanh
+ Tưới 2 lần/ngày
+ Tưới vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát

- Trời rét tùy độ ẩm đất
+ Tưới 1 lần/ngày hoặc 2 lần/ngày
+ Tưới vào lúc 10 – 11 giờ sáng hoặc 3- 4 giờ chiều
c, Bón phân thúc
- Vườn ươm không cần bón nhiều phân thúc
- Trường hợp bón phân thúc khi cây sinh trưởng phát triển kém:
+ Phân đạm 0,1 % pha với nước sạch
+ Bón thúc tối đa 2 lần ( lần 1 khi cây có 2 -3 lá thật, lần 2 sau lần
1 khoảng 7 – 10 ngày)
Lưu ý: Trước khi nhỏ đi trồng 10 ngày không được bón thúc

8
- Không nên bón thúc nhiều lần làm cây con quá tốt, non, khả năng
chống chịu kém, khi trồng ra ruộng sản xuất tỷ lệ sống kém
d, Quản lý sâu bệnh hại
* Bệnh hại:
- Ở giai đoạn vườn ươm thường xuất hiện các bệnh sau:
+ Bệnh lở cổ rễ

Hình 1.9: Bệnh lở cổ rễ ở cây cà chua
- Phòng bệnh bằng cách:
+ Mật độ gieo không quá dày
+ Sử dụng phân chuồng hoai mục để bón lót
+ Làm giàn che để tránh mưa, gió nắng
- Xuất hiện bệnh nên phun thuốc: Niclosat 4SL, Ridomil Gold 68 WP,
* Sâu hại
- Giai đoạn vườn ươm thường xuất hiện các loại sâu sau:
+ Dế
+ Kiến
+ Sâu xám

- Biện pháp phòng
+ Phơi ải đất, bón vôi trước khi gieo
+ Luân canh cây trồng nước
- Biện pháp trừ: Tungatin 1.8 EC, Vertimec 0,84 SL

9
3.5. Tiêu chuẩn cây đem trồng
- Kiểm tra cây con:
+ Kiểm tra số lượng, chất lượng
+ Sâu bệnh hại
+ Sau khi cây gieo được 30 – 35 ngày
- Cây đem ra trồng
+ Cây khỏe, to, mập, cứng cáp, rễ thẳng,
+ Không bị sâu bệnh và dập nát
- Huấn luyện cây con trước khi đem trồng
+ Tuyệt đối không tưới nước cho cây con 4 – 7 ngày trước khi nhổ
đi trồng ra ruộng sản xuất
+ Trước khi nhổ đi 4 – 5 giờ, phải tưới đẫm nước cho đất mềm,
nhổ cây không bị đất rễ hoặc hỏng cây

Hình 1.10: Tiêu chuẩn cây con khi xuất vƣờn
Lƣu ý: - Khi cây con được 2-3 lá thật (lá nhám) có thể đem trồng. Trước khi
đem cây con ra đồng nên phun một lượt thuốc BVTV như Thane M 80WP,
Marthian 90 SP và Thianmectin 0.5ME.
- Nên trồng vào những ngày có mây râm mát hoặc buổi chiều.




10

4. Trồng ra ruộng sản xuất
4.1. Chuẩn bị đất trồng
Bước 1: Dụng cụ làm đất
- Máy kéo,
- Máy cày,
- Cày bằng trâu bò,
- Cào, cuốc, xẻng

Hình 1.11: Cuốc, xẻng
Bước 2:Cày đất
- Dùng các dụng cụ làm đất
để tách đất, lật đất thành tảng,
cục đất to

Hình 1.12: Cày đất
Bước 3: Làm đất nhỏ
- Đất nhỏ, vụn, tơi xốp,
- Đường kính viên đất ở lớp
đất mặt thích hợp từ 2 – 3 cm,

Hình 1.13: Làm đất nhỏ

11
Bước 4: Lên luống
- Vụ mưa làm luống cao:
+ Độ cao của luống: 20- 25 cm
+ Mặt luống: 0,9 - 1m
+ Rãnh: 35 – 50 cm
- Vụ khô lên làm luống vừa phải:
+ Độ cao của luống: 15 – 20 cm

+ Mặt luống: 0,9 – 1 m
+ Rãnh: 30 – 40 cm

Mặt luống 0,9 – 1 m

Độ cao 15 – 25 cm


Rãnh( 30- 40 cm)








Hình 1.14: Kích thƣớc luống vƣờn cây cà chua vụ khô
Bước 5: San phẳng mặt luống
- Tạo cho mặt luống được phẳng để tránh đọng nước khi trời mưa
- Tạo điều kiện tốt cho cây sinh trưởng phát triển tốt

Hình 1.15: San phẳng mặt luống trồng rau
Bước 6: Cuốc hố bón phân lót
- Khoảng cách hố
+ Vụ hè thu: 40 cm
+ Vụ đông xuân: 45 cm


12

- Loại phân được dùng để bón lót
Bảng 1.1. Lƣợng phân bón lót cho cây cà chua
Lần bón
Loại phân
Lƣợng ( kg/360
m
2
)
Cách bón
Bón lót
( trước khi
trồng 3 -7
ngày)
`- Vôi bột
30
Vãi đều trên mặt
trước khi lên luống
- Phân
chuồng ủ
- Lân lâm
thao
- Kali
300
15
2

Trộn đều bón hốc
hoặc bón rãnh

Hình 1.16: Bón phân lót cho cây cà chua

Lưu ý: - Đất trồng rau tốt nhất phải được để ải 5- 7 ngày
- Cần bón vôi xử lý đất để trừ các nguồn bệnh
4.2. Mật độ, khoảng cách trồng
Trồng đúng mật độ (900 – 1100 cây/ sào Bắc bộ hay 25.000 – 30.000 cây/ha).
Khoảng cách cây và hàng:
+ Vụ hè thu: Cây cách cây 40 cm – Hàng cách hàng 60 - 65 cm
+ Vụ đông xuân: Cây cách cây 45 cm – Hàng cách hàng 60 - 65 cm

13
4.3. Trồng cây
- Trồng cây ra ruộng lúc chiều muộn hoặc sáng sớm
- Sau khi trồng cần tưới nước đẫm nước

Hình 1.17: Trồng cây cà chua
4.4. Phân bón
4.4.1. Các loại phân dùng để bón cho rau cà chua
- Phân hữu cơ: phân chuồng ( Phân bò, trâu, gà đã được ủ xử
- Phân hóa học:
+ Phân đạm: Thường sử dụng phân đạm Ure có hàm lượng đạm nguyên
chất 46 %
+ Phân kali: Thường dùng phân kali đỏ (kali clorua có hàm lượng kali
nguyên chất là 60%)
+ Phân lân: Có 2 loại phân lân
- Lân nung chảy (14-16% P
2
O
5
)
- Lân super (16-18% P
2

O
5
)
+ Phân hữu cơ vi sinh: BioGro có 2 loại:
- BioGro bón qua rễ:
- BioGro bón qua lá


14
4.4.2. Lượng phân bón cho cây cà chua
Bảng 1.2. Lƣợng phân bón thúc cho cây cà chua
( đơn vị tính cho 1 sào Bắc bộ = 360 m
2
)

Lần bón
Loại phân
Lƣợng
( kg/Bắc bộ)
Cách bón
Bón thúc lần 1
( Sau khi cấy 3 ngày)
Vi sinh BioGro
30 – 40
Bón xung
quanh gốc rồi
lấp đất
Bón thúc lần 2
( Sau khi cấy 10 -15
ngày)

Phân đạm
NPK
1
2
Bón xung
quan gốc
Bón thúc lần 3
( Sau khi trồng 35
ngày)
Phân đạm ure
Kali
NPK
1
1
2
Bón xung
quan gốc
Bón thúc lần 4
( Sau trồng 60 ngày )
Phân đạm
Phân kali
NPK
1
1
2
Bón xung
quan gốc
Bón thúc lần 5
(Sau trồng 70 – 80
ngày đối với cây

sinh trưởng vô hạn)
Phân đam
Phân kali
NPK
1
1
2
Bón xung
quan gốc
Bón thúc bằng phân
vi sinh Biogro qua lá
Sau trồng 5 ngày, 20 ngày, 35 ngày
Liều lượng
theo hướng
dẫn
Chú ý:
- Ngừng bón phân đạm ít nhất 21 ngày trước khi thu hoạch






15
4.5. Chăm sóc
- Tưới tiêu nước:
+ Sau khi trồng phải tưới nước ngay để cây chóng hồi phục
+ Cây bắt đầu sinh trưởng mạnh tưới rãnh ( 7 – 10 ngày tưới một lần).
+ Nếu xuất hiện nhiều bệnh héo xanh chuyển sang tưới hốc
- Làm giàn:

+ Sau trồng 35 – 40 ngày tiến hành làm giàn chữ A. Trong vụ hè thu cần
tiến hành làm giàn sớm ( sau khi cây hồi xanh) giúp cà chua không bị đổ khi
gặp mưa

Hình 1.18: Thời điểm làm gian cho cây cà chua
- Tỉa chối, tỉa lá, tỉa trái và bấm ngọn
+ Tỉa chồi: Tỉa bỏ tất cả các chồi nhánh trên thân chính, chỉ giữ lại một
nhánh mọc dưới nách lá xuất hiện chùm hoa đầu tiên
+ Tỉa lá: Nên tỉa bớt các lá chân đã chuyển sang màu vàng để ruộng
được thoáng, nhất là những chân ruộng rậm rạp, dễ nhiễm bệnh trồng dầy trong
mùa mưa.

16


Hình 1.19: Thời điểm cây cà chua tiến hành tỉa cành
+ Tiả trái: Mỗi chùm hoa chỉ nên để 4-6 trái, ngắt cuối cành mang trái
để dinh dưỡng tập trung nuôi trái, trái lớn đều cở, giá trị thương phẩm cao.

Hình 1.20: Mỗi chùm không nên để quá nhiều quả cà chua
+ Bấm ngọn: Đối với giống thời gian sinh trưởng dài, cao cây, giai đoạn
gần cuối thu hoạch nên bấm ngọn để trái lớn đều, thu tập trung giúp kết thúc
mùa vu gọn.

17
4.6. Quản lý dịch hại
4.6.1. Quản lý cỏ dại
a, Các loại cỏ thường gặp ở trên ruộng

Hình 1.21: Cỏ gà

Hình 1.22: Cỏ gấu

Hình 1.23: Cỏ tranh

Hình 1.24: Rau rền cơm
b, Phương pháp diệt cỏ
- Để giảm bớt chi phí cho công làm cỏ sử dụng một số biện pháp sau:
+ Dùng hóa chất diệt cỏ phun trước khi trồng
+ Che phủ mặt luống bằng rơm rạ chỉ để hở hốc cho cây phát triển
+ Trồng xen, trồng lẫn








18
4.6.2. Quản lý bệnh hại
a, Bệnh sương mai cà chua.
Tác nhân gây bệnh: nấm - Phytophthora infestans
Triệu chứng ở trên lá:
Ban đầu vết bệnh là những đốm mọng nước hình dạnh bất thường có thể
phát triển rộng khắp lá, sự hình thành bào tử có thể quan sát được dưới mặt lá,
sau đó vết bệnh khô và chuyển nâu có thể làm tài lụi toàn bộ lá

Hình 1.25: Triệu chứng bệnh sƣơng mai trên lá cây cà chua
Triệu chứng ở trên thân:

Vết bệnh ở trên thân đầu tiên là những vết mọng nước hình dạng bất
thường phát triển gây chết từng phần thân và cuống lá và vết bệnh khô dần
thành dạng nâu

Hình 1.26: Triệu chứng bệnh sƣơng mai trên thân cây cà chua

19
Triệu chứng bệnh ở trên quả:
Vết bệnh trên trái khô cứng có hình dạng bất thường đỏ bầm tới nâu làm vỏ
trái trở lên xù xì, vết bệnh có thể phát triển rộng bao khắp cả trái

Hình 1.27: Triệu chứng bệnh sƣơng mai trên quả cây cà chua

Điều kiện phát triển bệnh:
Điều kiện thích hợp cho bệnh phát triển khi cây bị ướt nước bởi mưa
kéo dài và tụ sương ngay trong điều kiện nhiệt độ bình thường
Bệnh tồn tại trên cà chua cây, củ khoai tây
Bào tử được sản sinh từ tế bào nhiễm và phát tán nhờ gió và giọt mưa
bắn, bào tử nẩy mầm và xâm nhiễm đòi hỏi cây bị ướt nước.
Biện pháp phòng trừ:
Sử dụng giống sạch bệnh
Tránh trồng khoai tây cạnh cà chua
Làm liếp cao, thoát nước đặc biệt trồng dưa leo trong mùa mưa.
Luân canh, với những cây trồng khác họ.
Bón phân đầy đủ, cân đối, chú ý bón phân urê, trong mùa mưa nếu bón
nhiều urê, hoặc phân hữu cơ tươi dễ gây ngộ độc cho cây và nấm bệnh dễ
xâm nhập gây hại.
Khi thấy bệnh suất hiện phun thuốc: Ridomil MZ72WP, Mancozeb
80WP, Antracol