MỘT SỐ KINH NGHIỆM SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG PHẦN MỀM MICROSOFT POWERPOINT

SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. Cơ sở lý luận:
Từ năm học 2002 - 2003, Bộ Giáo Dục Và Đào Tạo tiến hành đổi mới chương trình
giảng dạy, đổi mới sách giáo khoa để đáp ứng nhu cầu giáo dục phổ thông và sự phát triển
của xã hội trong giai đoạn mới. Sự đổi mới chương trình, sách giáo khoa lần này đặt trọng
tâm vào việc đổi mới phương pháp dạy học. Chỉ có đổi mới căn bản phương pháp dạy và
học chúng ta mới có thể tạo được sự đổi mới thực sự trong giáo dục, mới có thể đào tạo
lớp người năng động, sáng tạo, có tiềm năng cạnh tranh trí tuệ trong bối cảnh nhiều nước
trên thế giới đang hướng tới nền kinh tế tri thức. Vấn đề cốt lõi của đổi mới dạy và học là
hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động đọc – chép để
hình thành năng lực nhận thức, năng lực hành động, năng lực thích ứng cho học sinh; hình
thành những kỉ năng cần thiết như kỉ năng vận dụng kiến thức, kỉ năng nghiên cứu khoa
học…
Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc tích cực hóa hoạt động nhận thức của
học sinh, nghĩa là hướng vào phát huy tính tích cực, chủ động của người học chứ không
chỉ hướng vào việc phát huy tích cực của người dạy. Muốn đổi mới cách học, phải đổi mới
cách dạy. Cách dạy quyết định cách học: giáo viên dạy học tích cực thì học sinh sẽ học tập
tích cực và ngược lại. Do vậy, giáo viên cần phải bồi dưỡng, tiếp thu và tiến hành thường
xuyên, liên tục các phương pháp dạy học tích cực để đáp ứng nhu cầu đổi mới mà tình hình
giáo dục hiện tại đặt ra.
Việc tiến hành đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực của giáo viên
phải được tiến hành đồng bộ với nhiều lĩnh vực đổi mới khác như đổi mới sách giáo khoa,
đổi mới hoạt động học tập của học sinh, đổi mới các hình thức tổ chức dạy học, đổi mới
môi trường dạy học và thiết bị dạy học, đổi mới kiểm tra thi cử, đổi mới quản lý, đổi mới
cách sử dụng các phương tiện dạy học theo hướng tích cực, ứng dụng công nghệ thông tin
và truyền thông trong dạy học… Trong khuôn khổ đề tài này, tôi chỉ đề cập một phần rất
nhỏ trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học, đó là việc
SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG PHẦN MỀM MICROSOFT POWERPOINT.
2. Cơ sở thực tiễn:

Việc soạn - giảng theo lối truyền thống xưa nay ít nhiều có những hạn chế của nó như
giáo viên tốn rất nhiều thời gian để ‘sao chép” lại giáo án của những năm học trước; việc
chuẩn bị đồ dùng dạy học như tranh vẽ, bản đồ, mô hình tốn rất nhiều thời gian và tiền
bạc của giáo viên nhưng độ chính khác, tính khoa học và giáo dục không cao; các khái
niệm trừu tượng học sinh chỉ học bằng cách tưởng tượng qua lời thuyết trình của giáo viên
chứ không được trực quan bằng những hình ảnh cụ thể; giáo viên mất khá nhiều thời gian
để viết bảng và tốn nhiều công sức trong việc truyền thụ kiến thức cho học sinh…
Việc soạn và giảng bằng giáo án điện tử đã giúp khắc phục được rất nhiều những hạn
chế kể trên và thực tế trong những năm gần đây giáo án điện tử đã được các thầy cô giáo
trong huyện, trong tỉnh và trong cả nước đặc biệt chú trọng phát triển. Điều này được thể
hiện rất rõ trong các tiết thao giảng, hội giảng các thầy cô giáo đã cố gắng biên soạn và
giảng dạy bằng giáo án điện tử; trên các trang mạng chia sẻ dành cho giáo dục, số lượng
các bài giảng điện tử ngày càng nhiều. Tuy nhiên, qua thực tế tham gia dự giờ nhiều thầy
cô giáo đồng nghiệp cũng như tham khảo nhiều giáo án điện tử khác nhau trên mạng
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
1
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
internet, bản thân tôi nhận thấy mấy điểm bất cập mà nhiều thầy cô giáo thường hay gặp
phải trong quá trình soạn giáo án điện tử như sau:
+ Học sinh không ghi chép được nội dung bài học.
+ Nhiều em học sinh (kể cả học sinh trung bình) không nắm được nội dung bài học.
+ Thầy cô giáo than phiền vì tốn quá nhiều thời gian cho một tiết soạn giảng (thường
chuẩn bị đến 1 tuần/1 bài học)….
Với những lí do như trên, tôi quyết định chọn đề tài: MỘT SỐ KINH NGHIỆM
SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG PHẦN MỀM MICROSOFT POWERPOINT với mục
đích tổng kết một vài kinh nghiệm nhỏ trong quá trình soạn giáo án điện tử nhằm giúp cho
bản thân củng cố lại những kiến thức của mình, đồng thời giúp cho các đồng nghiệp có
thêm những tư liệu tham khảo nho nhỏ cho quá trình biên soạn và giảng dạy bằng giáo án
điện tử, nhằm phần nào đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mà ngành đặt ra.
II. NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI:

Nhiệm vụ mà đề tài đặt ra là:
- Giúp các thầy cô giáo thấy được những ưu điểm của việc giảng dạy bằng giáo án điện tử
so với cách dạy thông thường.
- Tìm hiểu các bước soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint nhằm giúp
các thầy cô giáo chưa thành thạo phần mềm này có thể tự học và soạn được giáo án điện
tử.
- Tổng kết những kinh nghiệm bản thân và đề xuất một số ý kiến giúp các thầy cô giáo
soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint đơn giản, nhanh chóng, hiệu
quả trong giảng dạy.
III. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH:
1. Phương pháp điều tra.
2. Phương pháp tổng hợp tài liệu.
3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
4. Phương pháp trò chuyện.
5. Phương pháp quan sát.
IV. CƠ SỞ VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU:
1. Cơ sở nghiên cứu:
Trong nhiều năm giảng dạy tại trường THCS Nhơn Hậu, tham gia sinh chuyên môn
(dự giờ, thao giảng cụm chuyên môn) cùng nhiều thầy cô giáo đồng nghiệp 2 bộ môn Hóa
học và Sinh học kết hợp với tự tìm hiểu, nghiên cứu việc soạn giáo án điện tử trên một số
trang website giáo dục như violet.vn; dayhoc.com; tailieu.vn… bản thân tôi nhận thấy: còn
nhiều giáo viên không soạn được giáo án điện tử, lúng túng trong cách trình bày bài giảng,
học sinh không chép được bài khi học với giáo án điện tử, khả năng tiếp thu của các em bị
hạn chế so với học theo cách thông thường. Căn cứ vào tình hình thực tế trên, bản thân tôi
mạnh dạn chọn đề tài Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft
Powerpoint để làm cơ sở cho việc nghiên cứu của mình.
2. Thời gian tiến hành nghiên cứu đề tài:
Trong quá trình giảng dạy tại Trường THCS Nhơn Hậu và tham gia sinh hoạt cụm
chuyên môn Đập Đá – Nhơn Hậu – Nhơn Mỹ - Nhơn Thành theo sự phân công của Phòng
GD-ĐT An Nhơn, bản thân tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: Một số kinh nghiệm soạn

giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint từ năm học 2007-2008 đến nay.
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
2
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
PHẦN II: PHẦN KẾT QUẢ
I. TÌNH TRẠNG SỰ VIỆC HIỆN TẠI:
Qua việc dự giờ, thăm lớp kết hợp quan sát, trò chuyện với các thầy cô giáo đồng
nghiệp, các em học sinh của Trường THCS Nhơn Hậu, Nhơn Mỹ, Nhơn Thành, Đập Đá
bản thân tôi nhận thấy:
- Còn nhiều thầy cô giáo chưa soạn và giảng được giáo án điện tử, thầy cô giáo cho
rằng việc này quá khó, bản thân mình không có năng lực thực hiện việc soạn giáo
án điện tử.
- Một số thầy cô giáo soạn được giáo án điện tử nhưng chưa thành thạo, trình bày
phần bài soạn chưa khoa học nên học sinh lúng túng không chép được bài, tiếp thu
bài giảng không tốt.
- Thời gian chuẩn bị cho một việc soạn giáo án điện tử quá dài, có thầy cô giáo mất
cả tuần hay ít nhất cũng 4-5 ngày cho việc soạn một giáo án điện tử khi thao giảng
cụm. Từ đó có tâm lý e ngại, lười biếng dạy học bằng giáo án điện tử.
- Học sinh chưa quen với cách học mới nên chưa biết tập trung vào phần nội dung
cốt lõi của bài học mà sa đà vào việc quan sát hình ảnh, videoclip, những phần
trang trí ngộ nghĩnh, gây cười…
- Thầy cô giáo chưa khai thác triệt để các ưu điểm của phần mềm để phục vụ cho
việc dạy học mà chủ yếu là thực hiện việc “chạy chữ trên màn hình” để đỡ mất
công ghi bảng, đối phó khi có dự giờ, thao giảng dẫn tới việc học sinh nhàm chán,
mất hứng thú.
Với tình hình thực tế nêu trên, bản thân tôi mạnh dạn nêu ra một số kinh nghiệm của
bản thân nhằm nâng cao khả năng soạn và giảng giáo án điện tử, góp phần đổi mới công
nghệ thông tin trong giáo dục, nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường.
II. NỘI DUNG GIẢI PHÁP MỚI:
A. TÌM HIỂU CÁC BƯỚC SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG PHẦN MỀM

MICROSOFT POWERPOINT:
I. CHUẨN BỊ:
Đọc kĩ sách giáo khoa kết hợp với sách giáo viên cùng các tài liệu tham khảo khác
để tìm hiểu nội dung của toàn bài cũng như của mỗi mục. Trên cơ sở đó xác định đích cần
đạt tới của toàn bài học về kiến thức, kĩ năng, thái độ. Đó chính là mục tiêu của bài học.
Trong dạy học hướng tập trung vào học sinh, mục tiêu phải chỉ rõ học xong bài học, học
sinh đạt được kiến thức gì. Mục tiêu ở đây là mục tiêu học tập chứ không phải là mục tiêu
giảng dạy, tức là chỉ ra sản phẩm mà học sinh có được sau bài học. Sau đó, lựa chọn những
kiến thức cơ bản, bám sát vào chương trình dạy học và sách giáo khoa bộ môn xác định
đúng những nội dung trọng tâm của bài học. Việc xác định kiến thức cơ bản của bài dạy
có thể gắn với việc sắp xếp lại cấu trúc của bài để làm nổi bật các mối quan hệ giữa các
hợp phần kiến thức của bài, từ đó làm rõ thêm trọng tâm, trọng điểm của bài.
Tiếp theo, trên cơ sở nội dung, mục tiêu của bài học ta tiến hành lựa chọn phương
pháp giảng dạy cho phù hợp: trực quan, thảo luận, dạy theo góc, thuyết trình…. hay phối
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
3
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
hợp nhiều phương pháp với nhau sao cho bài giảng sinh động, không trùng lặp để tránh
gây nhàm chán cho học sinh.
Khâu cuối cùng nhưng vô cùng quan trọng trong bước chuẩn bị đó là sưu tầm tư
liệu, hình ảnh, bản đồ, video clip, những phần mềm có liên quan đến nội dung bài học…
Tốt nhất là chúng ta nên có kế hoạch lâu dài: sưu tầm và xây dựng thành một thư viện tư
liệu riêng cho bộ môn mình giảng dạy bằng cách sưu tầm trên mạng internet, chụp bằng
máy ảnh kỉ thuật số, tự viết chương trình bằng Flash, mua đĩa DVD, CD từ các trung tâm
cung cấp thiết bị dạy học… Sau khi có được đầy đủ các tư liệu cần dùng cho bài giảng
điện tử, phải tiến hành sắp xếp, tổ chức lại thành thư viện tư liệu, tức là tạo được cây thư
mục hợp lý. Nếu việc này được thực hiện một cách thường xuyên và khoa học, chúng ta sẽ
có một thư viện tư liệu phong phú mà khi cần soạn giảng một bài nào đó, chúng ta chỉ việc
lấy chúng ra từ thư viện tư liệu mà không phải mất công tìm kiếm và do vậy tiết kiệm rất
nhiều thời gian cho việc soạn giảng.

II. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY:
Trước khi soạn giáo án điện tử trên Powerpoint, tốt nhất các thầy cô giáo nên có bộ
giáo án vi tính trên Microsolf Word. Điều này cũng rất dễ dàng vì gần như một điều tất yếu
là thầy cô giáo nào muốn soạn giáo án điện tử thì cũng đều đã từng soạn qua giáo án vi tính
trên Microsolf Word cả. Bộ giáo án vi tính word này càng cụ thể càng tốt, nhất là phần nội
dung bài học cũng như các câu hỏi thảo luận, phiếu học tập… Tốt nhất là bộ giáo án vi tính
này được soạn bằng font chữ Times New Roman, vì như thế chúng ta sẽ sử dụng chức
năng copy từ bộ giáo án vi tính này đưa sang giáo án điện tử Powerpoint mà không cần
phải mất thời gian đánh lại phần văn bản. Còn vì sao chúng ta phải chọn font chữ Times
New Roman? Điều này tôi xin được đề cập ở phần sau.
III. TIẾN HÀNH SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG POWERPOINT:
1. Khởi động Powerpoint:
- Cách 1: Start => All program => Microsoft Office => Microsoft PowerPoint.
- Cách 2: Nhấp phải chuột trong thư mục mà ta chọn để chứa bài giảng điện tử => New =>
Microsolf PowerPoint.
Cách 1: Cách 2:
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
4
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint

2. Tiến hành soạn giáo án điện tử:
- Sau khi khởi động, màn hình Powerpoint có dạng như sau:
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
5
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
- Nhấp chuột vào màn hình trên, ta được giao diện như sau:
- Tiếp theo ta chọn mẫu thiết kế: Giáo án điện tử không có mẫu, kiểu cách quy định sẵn
như giáo án thông thường, hình dáng của nó tùy vào khả năng và sở thích của người
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
6

SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
soạn.Vì vậy trước khi thiết kế ta phải chọn mẫu thiết kế: Format => Slide Layout => chọn
mẫu ở các ô bên phải như tranh vẽ sau:
->
- Đánh nội dung văn bản vào mẫu đã chọn:

- Tạo thêm khung văn bản(text box) để thiết kế bảng phụ, tạo những phần phụ có hiệu ứng
riêng:
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
7
Đánh nội dung
văn bản vào đây.
Đánh nội dung
văn bản vào đây.
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
- Chèn kí tự đặc biệt: Insert -> Symbol…-> Chọn kí tự cần chèn trong bảng -> Insert.
- Tô màu cho chữ: Để tô màu chữ ta bôi đen phần chữ cần tô màu và kích vào biểu tượng
chữ A ở trên thanh Formatting hoặc thanh Draw rồi chọn màu thích ứng:
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
8
Nhấp chuột vào
đây rồi kéo thả để
tạo thêm khung văn
bản
Chọn
màu cho
chữ ở
đây.
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
- Tô màu nền cho chữ: Để tô màu nền ta kích vào khung cần bôi nền sau đó kích vào biểu

tượng cái xô ở trên thanh Formatting hoặc thanh Draw rồi chọn màu thích ứng:
- Tạo hiệu ứng cho đối tượng: Trên thanh menu, chọn Slide Show à Custom Animation
hoặc trên khung tác vụ Getting Started, chọn Custom Animation.
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
9
Chọn màu cho
nền ở đây.
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
hoặc
+ Click chọn đối tượng cần áp dụng hiệu ứng hoạt hình. Trong khung tác vụ
Custom Animation, click Add Effect
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
10
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
+ Khi click các nhóm hiệu ứng, sẽ xuất hiện lần lượt các menu hiệu ứng, ta chọn
các hiệu ứng cho phù hợp với từng đối tượng. Lưu ý: để thêm nhiều sự lựa chọn về hiệu
ứng, click vào More Effects…; để gỡ bỏ hiệu ứng ta chọn Remove.
* Các hiệu ứng trong nhóm Entrance (xuất hiện đối tượng):
->
* Các hiệu ứng trong nhóm Emphasis (hiệu ứng tại chỗ):
->
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
11
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint
* Các hiệu ứng trong nhóm Exit (hiệu ứng thoát):
->
* Các hiệu ứng trong nhóm Motion Paths (hiệu ứng di chuyển):
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
12
SKKN: Một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm Microsoft Powerpoint

->
* Hiệu chỉnh thời điểm bắt đầu hiệu ứng: Trong khung Custom Animation, phần
Modify Wipe (hiệu ứng được chọn làm ví dụ kiểu Wipe), trong phần Start, click vào mũi
tên rồi click các tùy chọn trong danh sách sổ xuống.
* Hiệu chỉnh hướng chuyển động của hiệu ứng: Trong khung Custom Animation,
phần Modify Wipe (hiệu ứng được chọn làm ví dụ kiểu Wipe), trong phần Direction, click
vào mũi tên rồi click các tùy chọn trong danh sách sổ xuống.
Người viết: Trương Thế Thảo trang Trường THCS Nhơn Hậu - An Nhơn
13