Bài 29 Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của TDP ...Tiết 2

TR NG TH &THCS Pê LY NGµIƯỜ
MÔN: LỊCH SỬ 8
Gv: Phan ThÞ Thu HuyÒn

Kiểm tra bài cũ:
? Nêu các chính sách khai thác thuộc địa về kinh tế lần thứ
nhất của thực dân Pháp ở Việt Nam (1897-1914)? Cho biết
mục đích của các chính sách đó?
-
Nông Nghiệp: Cướp đoạt ruộng đất, lập đồn điền
-
Công nghiệp: Đầu tư khai mỏ (than và kim loại) và đầu tư
các ngành công nghiệp nhẹ.
-
Thương nghiệp: độc chiếm thị trường Việt Nam, đặt ra
nhiều thứ thuế mới chồng lên thuế cũ.
-
Giao thông vận tải: tăng cường xây dựng hệ thống giao
thông
=> Vơ vét sức người, sức của ở Việt Nam, làm giàu cho tư
bản Pháp.

Tiết 48 Bài 29 CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC
ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN
BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.(tiếp theo)
I. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp (1897-1914)
II. Những chuyển biến của xã hội Việt Nam:

II. Những biến chuyển của xã hội Việt Nam:
1. Các vùng nông thôn:

-
Địa chủ phong kiến:
+ Đa số đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực dân Pháp.
+ Một số địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước.
- Giai cấp nông dân:
Tiết 48 Bài 29. CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA
THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ,
XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.(tiếp theo)
?Nông thôn VN
thời kì này gồm
những giai cấp,
tầng lớp nào?

? Thái độ của giai cấp
này ntn?

Hình 99: Nông dân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc
?Nhìn vào bức ảnh em có nhận xét gì về đời sống của giai
cấp nông dân Việt Nam thời Pháp thuộc?

“Đời sống nông dân cũng chẳng hơn gì. Đất xấu canh tác thì lạc hậu,
do đó năng suất kém, sản lượng 1 ha ở châu Âu là 4.670 kg, ở Nhật
Bản là 3.250kg, ở Nam Dương (Inđônêxia) là 2.150 kg, còn ở Đông
Dương sản lượng chỉ có 1.214kg.
Người bản xứ đo ruộng đất bằng “mẫu”, chứ không đo bằng hécta. Một
mẫu đất tốt sản xuất khoảng 50 thùng thóc trị giá 24đ75. Trong số tiền
này, chính phủ đã trích thu 2đ10, khoảng 10%. Nhưng cày cấy mỗi
mẫu ruộng, người dân đã phải chi phí hết 28đ50 về tát nước, phân bón,
giống má, thuê trâu bò, nhân công, … Như vậy là lỗ vốn mất 3đ75.

… Suốt năm, phần lớn những người nông dân phải ăn rau, ăn khoai.
Rất ít khi họ ăn cơm, chỉ trong những ngày giỗ Tết chẳng hạn thì họ
mới động đến hạt cơm quý giá ấy.”
( Hồ Chí Minh – Phong trào cách mạng ở Đông Dương)

“Nửa đêm thuế thúc trống dồn
Sân đình máu chảy, làng thôn lính đầy.
Cha trốn ra Hòn Gai cuốc mỏ,
Anh chạy vào đất đỏ làm phu
Bán thân đổi mấy đồng xu
Thịt xương vùi gốc cao su mấy tầng.
Con đói lả ôm lưng mẹ khóc
Mẹ địu con đấu thóc cầm hơi
Kiếp nghèo cơm vãi, cơm rơi
Biết đâu nẻo đất phương trời mà đi”.
(Tố Hữu)

Giai cấp nông dân:
Nông dân tá điền (chiếm đa số)
Làm nghề phụ ở thành thị: cắt tóc,
ở vú, khuân vác… (dân nghèo
thành thị)
Vào hầm mỏ, đồn điền Pháp, Việt
bán sức lao động kiếm sống (Công
nhân)

II. Những biến chuyển của xã hội Việt Nam:
1. Các vùng nông thôn:
* Địa chủ phong kiến:
+ Đa số đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực dân Pháp.

+ Một số địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước.
* Giai cấp nông dân:
+ Số lượng đông đảo, bị bóc lột nặng nề nhất và bị bần cùng hóa.
-> Họ sẵn sàng tham gia các cuộc đấu tranh giành độc lập
+ Một bộ phận nhỏ mất việc vào làm trong các hầm mỏ, đồn điền.
Tiết 48 Bài 29. CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA
THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ,
XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.(tiếp theo)

II. Những biến chuyển của xã hội Việt Nam:
1. Các vùng nông thôn:
Tiết 48 Bài 29. CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA
THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ,
XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.(tiếp theo)
2. Đô thị phát triển, sự xuất hiện giai cấp tầng lớp mới:

Hải Phòng
Sài Gòn – Chợ lớn
Đô thị trước khi Pháp xâm lược

Nhà máy xi-măng Hải Phòng
Ga Hà Nội (năm 1900)
Ngân hàng Đông Dương (Ngân hàng
nhà nước hiện nay)
Cảng sài gòn

Hải Phòng
Nam định
Huế
Quy Nhơn

Sài Gòn – Chợ lớn
Mĩ tho
Vinh
Đô thị Việt Nam đầu thế kỉ XX
Hải Phòng
Sài Gòn – Chợ lớn
Đô thị trước khi Pháp xâm lược

Nhà máy xi-măng Hải Phòng
Ga Hà Nội (năm 1900)
Ngân hàng Đông Dương (Ngân hàng
nhà nước hiện nay)
Cảng sài gòn

? Qua các bức ảnh và lược
đồ trên. Em có nhận xét gì
về tình hình đô thị VN?
đầu thế kỉ XX.
2. Đô thị phát triển, sự xuất hiện giai cấp, tầng lớp mới:
- Nhiều đô thị mới xuất hiện và phát triển nhanh.

? Đô thị phát triển
những giai cấp, tầng
lớp nào mới xuất
hiện?
+ Tư sản
+ Tiểu tư sản
+ Công nhân

II. Những biến chuyển của xã hội Việt Nam:

1. Các vùng nông thôn:
Tiết 48 Bài 29. CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA
THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ,
XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.(tiếp theo)
2. Đô thị phát triển, sự xuất hiện giai cấp tầng lớp mới:
- Nhiều đô thị mới xuất hiện và phát triển nhanh.
- Một giai cấp, tầng lớp mới xuất hiện và có địa vị kinh tế và
thái độ chính trị khác nhau:
+ Tư sản
+Tiểu tư sản
+ Công nhân

? Hãy hoàn thành b ng th ng kê v đ a v kinh t và thái đ ả ố ề ị ị ế ộ
chính tr c a các giai c p, t ng l p Vi t Nam sau cu c khai ị ủ ấ ầ ớ ở ệ ộ
thác thu c đ a l n th nh t c a th c dân Pháp (1897-1914):ộ ị ầ ứ ấ ủ ự
Giai c p, ấ
t ng l pầ ớ
Ngh nghi pề ệ Thái đ cách m ngộ ạ
T s nư ả
Ti u t s n ể ư ả
thành thị
Công nhân




Giai cấp,
tầng lớp
Nghề nghiệp Thái độ cách mạng
Tư sản

- Kinh doanh công
thương nghiệp.
-
Thỏa hiệp với đế quốc
-Một bộ phận nhỏ có tinh thần dân
tộc.
Tiểu tư sản
thành thị
- Làm công ăn lương,
buôn bán nhỏ.
- Tích cực tham gia cuộc vận động
cứu nước đầu thế kỉ XX
Công nhân
- Bán sức lao động, làm
thuê.
- Kiên quyết đấu tranh chống giới
chủ, đòi cải thiện đời sống.

Tư sản. Tiểu tư sản thành thị
? Nhìn vào các hình ảnh họ gồm
những ai? Thái độ của họ đối với
cách mạng như thế nào?

Công nhân
?Qua bức ảnh trên. Em có nhận xét gì về điều kiện làm
việc và cuộc sống của công nhân?
Hình 100. Công nhân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc

?Dựa vào nghề nghiệp và thái độ cách mạng của các tầng lớp giai cấp
? Hãy hoàn thành bảng tóm tắt sau cho phù hợp:

Giai cấp,
tầng lớp
Nghề nghiệp Thái độ cách mạng
Kinh doanh ruộng
đất, bóc lột địa tô
-Tay sai của đế quốc
- Một bộ phận nhỏ có tinh thần
yêu nước
Làm ruộng, nộp tô
thuế
- Sẵn sàng tham gia đấu tranh
cách mạng
Kinh doanh công
thương nghiệp
-Thoả hiệp với đế quốc.
-
Một bộ phận nhỏ có tinh thần dân
tộc.
Làm công ăn lương,
buôn bán nhỏ
- Tích cực tham gia các cuộc
vận động đầu thế kỉ XX
Bán sức lao động,
làm thuê
- Kiên quyết đấu tranh chống
giới chủ, đòi cải thiện cuộc
sống
Địa chủ
phong kiến
Nông dân

Tư sản
Tiểu tư sản
Công nhân




II. Những biến chuyển của xã hội Việt Nam:
3. Xu hướng mới trong cuộc vận động giải
phóng dân tộc
Trí thức, nho học tiến bộ Việt Nam muốn cứu nước theo
con đường dân chủ tư sản

? Nêu điểm mới của xu
hướng cứu nước đầu
thế kỉ XX ? giải thích vì
sao?

Củng cố
? Dưới thời Pháp thuộc, các giai cấp địa chủ phong kiến và
nông dân có những thay đổi như thế nào?
? Cuối TK XIX đầu TKXX đô thị Việt Nam phát triển như thế
nào? Xã hội xuất hiện những giai cấp, tầng lớp mới nào?
Thái độ của họ đối với cách mạng giải phóng dân tộc như
thế nào?
? Xu hướng cứu nước đầu thế kỉ XX là gì?

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
•
Bài vừa học:

+ Những biến đổi ở nông thôn và thành thị Việt Nam sau chính sách
khai thác thuộc địa của thực dân Pháp.
( Nắm địa vị kinh tế, chính trị của các giai cấp tầng lớp trong xã hội
Việt Nam sau chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp)
Bài sắp học: Tiết 49 bài 30 : phong trào yêu nước chống Pháp
dầu thế kỉ XX đến năm 1918.
+ Đọc và tìm hiểu mục I
+ Tìm hiểu đôi nét về : Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Lương
Văn Can, Nguyễn Quyền ?
+ So sánh xu hướng cứu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu
Trinh có gì giống và khác nhau.
+ Đông kinh nghĩa thục có ảnh hưởng gì đến phong trào chống
Pháp của nước ta đầu thế kỉ XX.