Tuyển tập các câu đố Việt Nam 2

Truån cưí tđch Viïåt Nam 1

MC LC
Mc Lc 1
Nghê hoấ cổp 2
Ngûúâi thiïëu ph úã Nam Xûúng 5
Ưng thêìn sùỉt 7
Sổ dûâa 8
Sún Tinh - Thu Tinh 13
Sûå tđch chim cëc 14
Sûå tđch con câo câo 17
Sûå tđch con cốc 18
Sûå tđch con mỵi 20
Sûå tđch àêo phêåt tûã 22
Sûå tđch hẩt la 24
Sûå tđch hoa hưìng 25
Sûå tđch ưng Bònh vưi 27
Sûå tđch thỗ tai dâi ài ngùỉn 30
Sûå tđch trấi dûa hêëu 32
Sûå tđch con bổ hung 35
Têëm Cấm 36
Thẩch Sanh 43
Thấnh Giống 47
Tiïëng hất ca ngûúâi àấ 48
Trđ khưn ca ta àêy 52
Trûúng Chi 53
Chuån ngûúâi lêëy vúå cốc 54
Truìn thuët vïì Hưì Gûúm 58
Truìn thuët vïì sû tûã 60
Tûâ Thûác 61

Truån cưí tđch Viïåt Nam 2


NGHÊ HOẤ CỔP

Ngây xûa, úã mưåt lâng kia, cố mưåt thanh niïn bưë chïët tûâ hưìi hùỉn
côn nhỗ vâ àïí lẩi cho hùỉn mưåt gia sẫn khấ lúán. Hùỉn dû ca ùn hổc,
thûúâng nối vúái mổi ngûúâi trong lâng: "Thêìy tưi khi xûa lâm mưåt chûác
quan nhỗ; tưi nhêët àõnh sệ lâm to hún". Rưìi àưëi vúái nhûäng ngûúâi
khưng ûa, hùỉn nối: "Ưng mâ àưỵ ưng nghê thò chng bay chïët vúái ưng".

Àïën khoa thi, nhúâ àt lốt tiïìn cho quan trûúâng, hùỉn àưỵ hûúng
cưëng. Àưỵ hûúng cưëng, vïì lâng hùỉn khưng côn coi ai ra gò. Àưëi vúái
ngûúâi hai thûá tốc hùỉn cng mây tao, lâm cho cẫ tưíng lo ngay ngấy,
chó súå hùỉn mâ àưỵ ưng nghê thò rưìi dên hâng tưíng khưng ai cêët àêìu lïn
àûúåc.

Nhûng chùèng bao lêu, cûá lêëy tiïìn mâ rêỵy, gậ thanh niïn êëy àưỵ
ưng nghê thêåt. Àưỵ tiïën sơ, hùỉn àûúåc vua ban ấo m, cúâ biïín, vộng lổng
vïì vinh quy, cố lđnh theo hêìu, cố dên lâng àốn rûúác.

Àûúâng tûâ Kinh vïì lâng xûa lùỉm, phẫi qua rûâng, qua àêo, lưåi
sëi, lẩi ài trong ma hê, nïn nhên dên vâ binh lđnh phc dõch rêët lâ
vêët vẫ. Àïën mưåt khu rûâng rêåm, binh lđnh vâ nhên dên dûâng lẩi àïí
nghó. Mổi ngûúâi mïåt nhổc, nùçm dûúái bống mất ng thiïëp ài. Nghê ta
àûúåc ngûúâi vộng nïn khưng mïåt nhổc gò cẫ. Thêëy rûâng xanh um, lẩi
nghe tiïëng sëi chẫy rốc rấch úã gêìn, hùỉn liïìn dẩo chúi, lêìn àïën búâ
sëi, tòm tẫng àấ ngưìi nghó, àõnh nghơ mêëy vêìn thú võnh cẫnh vinh
quy giûäa ni cao rûâng thùèm, nhên cng àïí tỗ "chđ thanh cao" ca
mònh. Thêëy nûúác sëi xanh trong vâ mất lẩnh, lẩi vùỉng vễ khưng

ngûúâi qua lẩi, nghê ta àõnh tùỉm cho thên thïí mất mễ, tinh thêìn sẫng
khoấi, àïí nghơ cho ra nhûäng vêìn thú hay

Hùỉn cúãi qìn ấo lưåi xëng sëi. Chûao ưi! Nûúác mất lâm sao.
Nhûng tùỉm xong, hùỉn thêëy ngûáa ngấy khấc thûúâng, ngûáa vâ nống
Truån cưí tđch Viïåt Nam 3

bỗng nhû rưm sêíy mổc lïn khùỉp mònh mêíy. Hùỉn lêëy tay gậi thò thêëy
da thõt bõ xûúác, mấu chẫy rông rông. Nhòn cấc àêìu ngốn tay, hùỉn
thêëy mống tay àậ mổc dâi tûâ bao giúâ, nhổn vâ sùỉc, nhòn àïën chên tay
mònh mêíy thò lưng lấ xưìm xoâm. Hùỉn thêëy trong bng cưìn câo nhû
hun, nhû àưët, cưí hổng nhû bõ bỗng, khất tûúãng nhû cố thïí ëng cẩn
giïëng nûúác àêìy. Hùỉn àïën búâ sëi, ci àêìu xëng dông nûúác trong mất
àïí ëng thò thêëy mùåt mònh àậ hốa ra mùåt hưí, thên hònh mònh cng lâ
thên hònh hưí. Hùỉn kinh hậi quấ, lïn tiïëng gổi qn sơ thêåt to, mong
hổ cûáu chûäa cho mònh, thò tiïëng ca hùỉn àậ trúã nïn nhûäng tiïëng gêìm
ca hưí. Hùỉn câng gâo thết thò nhûäng tiïëng úã miïång hùỉn thưët ra àïìu
lâ nhûäng tiïëng gêìm vang, chêën àưång cẫ khu rûâng. Nghê ta thêëy mònh
àậ hốa cổp, tûác tưëi chẩy rong mưåt lc, rưìi cp ài chẩy thùèng vâo
hang sêu. Qn sơ vâ phu trấng àang ng say, bưỵng nghe tiïëng hưí
gêìm dûä dưåi, àïìu thûác dêåy. Hổ tòm khùỉp mổi núi khưng thêëy ưng nghê
àêu, n trđ lâ ưng nghê àậ bõ hưí tha ài mêët. Mổi ngûúâi àânh nhùåt
nhẩnh khùn gối, cng nhau ra khỗi khu rûâng, tòm àûúâng quang àậng
àïí ài, phu trấng thò trúã vïì lâng, côn qn lđnh thò trúã vïì Kinh.

Tûâ àêëy, cûá cấch vâi ngây, ngûúâi ta lẩi thêëy mưåt con hưí xấm rêët
lúán gêìm lïn nhûäng tiïëng ghï rúån trïn mưåt ngổn ni trổc. Trong cố ba
thấng trúâi, con ấc th êëy àậ ùn thõt hún mûúâi khấch bưå hânh. Con
àûúâng tùỉt qua rûâng dêìn dêìn tha ngûúâi qua lẩi. Chó côn mưåt sưë phúâng
sùn àïën thùm dô, àïí giùng bêỵy bùỉt con cổp xấm. Nhûng con ấc th

tinh lùỉm, àùåt mưìi to vâ ngon àïën àêu, cng khưng lûâa nưíi nố. Ngûúâi
ta nối: trong àïm thanh vùỉng, nố khốc tht thđt nhû ngûúâi. Sùn mậi
khưng àûúåc, nhûäng ngûúâi phûúâng sùn cng chấn nẫn, bỗ khu rûâng êëy
khưng àïën nûäa. Cêu chuån ưng nghê vïì vinh quy bõ hưí tha mêët cng
lu múâ dêìn trong trđ nhúá mổi ngûúâi

Nùm sấu nùm sau, cố mưåt anh nưng dên cng lâng vúái nghê
hốa cổp ài lđnh th àûúåc trúã vïì lâng. Anh àïën àõa àêìu khu rûâng thò
trúâi àậ xïë chiïìu. Anh tđnh nïëu ài qua rûâng thò sấng súám hưm sau àậ
vïì àïën nhâ, côn nïëu ài àûúâng vông qua àưìi, qua cấc bẫn lâng thò hai
ngây nûäa múái túái núi. Anh vâo mưåt cấi quấn bïn àûúâng ëng nûúác,
giúã cúm nùỉm ra ùn, vâ àem viïåc tđnh toấn àûúâng ài nối chuån vúái
nhâ hâng. Mêëy ưng giâ bâ giâ àïìu khun anh khưng nïn qua rûâng
vâ nối cho anh biïët con cổp xấm mưỵi ngây mưåt hung dûä. Anh vưën
ngûúâi gan dẩ, lẩi ài lđnh th àậ lêu nùm, àang nống gùåp gia àònh,
Truån cưí tđch Viïåt Nam 4

nïn anh quët bùng rûâng. Ùn àậ chùỉc dẩ rưìi, anh vấc mưåt ngổn giấo,
mưåt bố nûáa àïí phông lâm àëc, àeo tay nẫi, bi nhi, mẩnh dẩn ài
thùèng vâo rûâng

Lêu nùm cỗ àậ mổc kđn àûúâng môn, phẫi tinh mùỉt lùỉm múái
nhêån ra lưëi ài. Anh rẫo bûúác àïí ra khỗi khu rûâng trûúác khi mùåt trúâi
lùån. Múái àêìu nghe tiïëng lấ rúi, tiïëng cânh khư rúi, anh cng nhòn
trûúác nhòn sau, rưìi câng ài sêu vâo rûâng, câng thïm hiu quẩnh, êm u,
nhûng lông hùng hấi ca anh câng tùng lïn. Khưng nhûäng anh
khưng súå nûäa, mâ côn nghơ thêìm: "Thêåt ngûúâi ta cng nhất quấ! Hưí
xấm hổa hóçn múái ra, chûá cố àêu lc nâo nố cng ngưìi chưìm chưỵm
bïn àûúâng àïí rònh ngûúâi!". Anh vûâa nghơ xong thò chúåt cố tiïëng àưång
úã mưåt bi rêåm bïn àûúâng. Tiïëng sưåt soẩt lc nhể, lc mẩnh, nh cố

ngûúâi àang kếo cânh khư. Anh cêìm chùåt ngổn giấo, lùỉng tai nghe

Thưët nhiïn cố tiïëng gổi, tiïëng khân khân, ưì ưì, nhû kễ rt lúäi,
khưng hùèn lâ tiïëng ngûúâi, nhûng dng lúâi thò thêåt sội:
- Anh Lúng àêëy â? Hậy dûâng lẩi, tưi hỗi mưåt tđ.
Anh nưng dên thêëy gổi àng tïn mònh, liïìn àûáng lẩi. Trong
bi cố tiïëng nối tiïëp:
- Tưi lâ Bânh àêy, khưng biïët anh cố côn nhúá khưng? Tïn
Bânh àậ àưët nhâ anh, lâm cho anh phẫi bỗ lâng ài mêët mêëy nùm êëy
mâ!
Anh nưng dên àấp:
- Tưi nhúá ra rưìi. Sao ngûúâi ta lẩi nối anh bõ hưí tha ài mêët?
Côn chuån c kia, thưi àûâng nhùỉc àïën lâm gò. Nïëu cố phẫi anh nhúä
àưå àûúâng thò ra àêy, tưi àûa vïì lâng. Trúâi sùỉp tưëi rưìi!
Cố tiïëng thúã dâi trong bi; rưìi cố tiïëng nối ra:
- Tưi chó lo anh chûa qụn chuån c. Bêy giúâ thò tưi tưi
khưng ra ài vúái anh àûúåc. Anh hậy nấn lẩi mưåt cht, tưi xin kïí nưng
nưỵi ca tưi anh nghe

Rưìi Bânh kïí hïët mổi viïåc ca hùỉn tûâ ngây hùỉn àưỵ ưng nghê, vïì
vinh quy vâ hốa cổp.
Anh nưng dên hỗi hưí xấm:
- Thïë bêy giúâ, mën tưi gip gò cho?
Hưí àấp:
Truån cưí tđch Viïåt Nam 5

- Tưi cố àûáa con trai, ngây tưi vâo Kinh thi, nối múái lïn hai;
tưi lẩi côn mể giâ vâ vúå dẩi Khưng biïët cố côn cẫ hay khưng? Nïëu
côn, nhúâ anh trưng nom, gip àúä cho.
Rưìi hùỉn hỗi:

- Anh Lûúng úi! Anh cố thõt chđn àêëy khưng? Bao nhiïu nùm
nay, tưi ùn toân thõt sưëng, nhûäng lc tónh nh lc nây, thêm thõt chđn
quấ
Anh nưng dên lc trong tay nẫi, rưìi bẫo con hưí:
- Côn mưåt gối nem vâ mưåt mêíu chên giô låc àêy. Ra mâ ùn!
Con hưí nối mưåt giổng sung súáng:
- Xin anh nếm vâo bi cho tưi. Bêy giúâ khùỉp ngûúâi tưi lưng lấ,
hưi hấm lùỉm, khưng dấm àïën gêìn anh.

Anh nưng dên nếm mêíu chên giô vâ gối nem vâo bi, rưìi dùån
con hưí:
- Tûâ nay nïn vâo rûâng sêu, tòm kiïëm húu nai mâ ùn, khưng
nïn lín qín trïn àûúâng nây mâ hẩi ngûúâi.
Hưí àấp:
- Xin nghe lúâi anh.
Tûâ àố, trong àïm tưëi, ngûúâi ta khưng nghe thêëy tiïëng con hưí
xấm gêìm trïn ngổn àưìi trổc nûäa. Con àûúângtùỉt qua rûâng lẩi têëp nêåp
ngûúâi qua lẩi. Vâ khùỉp miïìn êëy, ai ai cng thåc cêu chuån nghê
hốa cổp.

NGÛÚÂI THIÏËU PH ÚÃ NAM XÛÚNG

úã huån Nam Xûúng tónh Hâ Nam, ngây xûa cố mưåt ngûúâi con
gấi xinh àểp, nïët na, tïn lâ V Thõ Thiïët, chưìng lâ Trûúng Sinh,
ngûúâi cng lâng. Hai vúå chưìng rêët u nhau, tuy trong cẫnh tng
thiïëu nhûng hai ngûúâi khưng bao giúâ cố lúâi qua tiïëng lẩi. Chó cố mưåt
àiïìu lâ Trúng hay àûanghi, lâm cho vúå lc nâo cng phẫi tûá, giûä
gòn.

Lêëy nhau chûa àûúåc bao lêu thò Trûúng bõ gổi ra lđnh.

Truån cưí tđch Viïåt Nam 6

Lc êëy, vúå châng cố mang sùỉp àïën ngây sinh. Trûúng Sinh ài
chûa àûúåc nûãa thấng thò nâng sinh àûúåc àûáa con trai rêët khấu khónh.
Mưåt nấch con mổn, lẩi cố mể chưìng giâ, nâng thay chưìng lâm à mổi
viïåc. Mể chưìng ưëm nùång, nâng hïët sûác chẩy chûäa trong nûãa nùm trúâi,
nhûng bâ c khưng qua khỗi àûúåc. Nâng lâm ma cho mể chưìng rêët
chu têët, xốm lâng ai cng khen.

Hún mưåt nùm sau, qn lđnh àïìu àûúåc trúã vïì lâng. Trúng
Sinh vïì thò àûáa con trai àậ bêåp bể nối. Trûúng giú tay bïë con thò
thùçng bế khưng chõu theo.
Anh hỗi nố:
- Bưë àêy mâ, sao con lẩi khưng cho bïë?
Thùçng bế bêåp bể nối:
- Bưë àïën tưëi múái àïën kia.

Trûúng Sinh tđnh àa nghi, trong lông bûåc tûác, nhûng khưng nối
ra. Àúåi khi àûáa bế ngưìi mưåt mònh, châng gẩn hỗi thò thùçng bế lẩi nối:
- Àïën tưëi, bưë múái àïën. Hïỵ mể ài, bưë cng ài theo sau; mể ngưìi,
bưë cng ngưìi
Nghe con nối, Trûúng Sinh n trđ vúå mònh àậ tùçng tõu vúái
mưåt kễ nâo trong khi mònh ài vùỉng vâ kễ êëy rêët say mï vúå mònh, nïn
múái khưng rúâi àûúåc ra nhû thïë! Thêëy vúå xinh àểp, tûúi giôn, "gấi mưåt
con trưng môn con mùỉt", mấu ghen ca châng lẩi câng xung lïn.
Trûúng tra hỗi vúå vâ giûä kđn lâ khưng phẫi do con nối. Nâng mưåt mûåc
chưëi cậi; nhûng châng khưng tin, mùỉng chûãi, àấnh àêåp vúå tân nhêỵn.

Lâng xốm, hổ hâng biïët chuån àïìu àïën can ngùn, châng nhêët
àõnh khưng nghe, cho lâ vúå khếo àon àẫ cấi mưìm, nïn múái àûúåc lông

mổi ngûúâi.

Ngûúâi thiïëu ph phêỵn ët quấ, ưm con khốc nûác núã, rưìi thûâa
lc chưìng sang hâng xốm, chõ àùåt con xëng giûúâng, chẩy ra sưng
àêm àêìu xëng dông nûúác chẫy xiïët.

Chưìng vïì, biïët sûå chùèng lânh, vưåi chẩy ra sưng, nhûng mô mậi
khưng tòm thêëy xấc vúå. Àïën tưëi àûáa trễ khốc, Trûúng bïë con, thùỉp àên
dưỵ cho nố nđn. Thưët nhiïn àûáa trễ chó vâo cấi bống ca Trûúng trïn
vấch vâ nối:
Truån cưí tđch Viïåt Nam 7

- Bưë kia kòa!
Thò ra trong nhûäng ngây Trûúng ài vùỉng, bíi tưëi àûáa trễ hay
hỗi mể: "Bưë àêu?", ngûúâi thiïëu ph thûúâng chó vâo cấi bống ca mònh
trïn vấch, nối àa vúái con: "Bưë kia kòa!".

Bêëy giúâ ngûúâi chưìng múái hiïíu lúâi con nối. Vïì sau, nhên dên
dûång miïëu thúâ nâng hổ V, gổi lâ: "Miïëu vúå châng Trûúng".

ƯNG THÊÌN SÙỈT

Thã xûa cố mưåt nưng dên rêët nghêo, anh úã mưåt mònh trong
mưåt lïìu núi bòa ca mưåt rûâng. Vò khưng cố mưåt miïëng sùỉt nâo cẫ, nïn
anh phẫi lâm viïåc rêët cûåc khưí. Mưỵi lêìn mûën cùỉt cêy, anh phẫi lêëy
mưåt miïëng àấ nhổn, câo mậi cûåc khưí sët ngây mâ chûa cùỉt àûúåc cêy
êë Côn lc mën àâo àêët àïí lêëy nhûäng rïỵ hóåc lâ nhûäng quẫ sùỉn úã
dûúái àêët, thò anh chó cố nhûäng nhấnh cêy àïí mâ àâo thưi Anh rêët
nghêo xêëu xđ. Nhûäng cư gấi trong lâng khưng dấm nhòn mùåt ưng, vâ
trễ con cûá nhòn thêëy ưng lâ bỗ chẩy.

Mưåt ngây kia Phêåt hiïån ra trûúác mùåt vâ nối vúái anh:
- Ngây mai sệ cố ba ngûúâi hânh khấch cûúäi ngûåa vâ sệ dûâng lẩi
trûúác nhâ con àïí xin ng lẩi mưåt àïm. Con hậy àốn tiïëp hổ vâo nhâ
mùåt d nhâ ca con rêët nhỗ.
Hưm sau, cố mưåt ngûúâi àân ưng cûúäi ngûåa trùỉng mùåc mưåt bưå
qìn ấo trùỉng tuåt àểp. Ưng ta dûâng lẩi nối vúái ngûúâi nưng dên mưåt
cấch kiïu cùng:
- Anh kia! Hậy sûãa soẩn cho ta mưåt chưỵ ng àïm nay!
Ngûúâi nưng dên nhòn anh ta rưìi trẫ lúâi:
- Anh thûá lưỵi, vò nhâ tưi quấ nhỗ, xêëu xđ vâ àưí nất, khưng àấng
àïí anh nghó úã àêy àêu, xin hậy àïën chưỵ khấc!

Mưåt lc sau, lẩi cố mưåt ngûúâi àân ưng khấc cûúäi mưåt con ngûåa
bùçng vâng mùåc bưå qìn ấo bùçng vâng cng àïën nhâ ngûúâi nưng dên
Truån cưí tđch Viïåt Nam 8

vâ nối nhûäng lúâi nối kiïu cùng nhû ngûúâi thûá nhêët vâ ngûúâi nưng dên
cng trẫ lúâi nhû ngûúâi thûá nhêët.

Ngûúâi thûá ba xët hiïån trïn lûng con ngûåa mâu àen mùåc mưåt
bưå qìn ấo mâu àen c môn. Ưng ta xin ngûúâi nưng dên nghó lẩi mưåt
àïm vâ àûúåc chêëp nhêån.

Bíi sấng khi ngûúâi nưng dên thûác dêåy vâ khưng thêëy ngûúâi
khấch vâ con ngûåa àêu cẫ. Trïn gưëi ca ngûúâi khấch chó thêëy mưåt
miïëng sùỉt àen thui. Ngûúâi nưng dên bưỵng hiïíu ra hai võ khấch trûúác
àố chđnh lâ thêìn vâng vâ thêìn bẩc vâ anh cẫm thêëy rêët tiïëc vò àậ
khưng àốn tiïëp hổ. Lc àố, cố mưåt con chim sễ bay ngang qua nhâ
anh vâ hốt rùçng: "Anh àûâng tiïëc vò àậ khưng àốn tiïëp thêìn vâng vâ

thêìn bẩc, miïëng sùỉt àố côn qu hún, nố sệ gip anh trong cưng viïåc
hâng ngây"

Ngûúâi nưng dên hiïíu ra vâ tûâ miïëng sùỉt, anh lâm thânh cấi
cëc, cấi cây àïí cây rìng vâ àêët vûúân, nố àậ gip anh rêët nhiïìu
trong cưng viïåc àưìng ấng. Àïën ma thu hoẩch, anh rêët vui mûâng khi
thêëy rång la trơu bưng, trong vûúân àêìy cấc loẩi hoa quẫ à mâu vâ
anh khưng côn phẫi chõu cẫnh àối khưí nûäa.

Tûâ ngây àố, vúái cấi cëc sùỉt mâ võ thêìn ban tùång cng vúái sûå lao
àưång vêët vẫ mïåt nhổc, àúâi sưëng ca anh trúã nïn tưët hún Nhûäng cư gấi
nhòn ưng vúái lông nhên tûâ hún, trễ con khưng côn súå ưng nûäa, chng
thûúâng àïën chúi trong vûúân nhâ ưng vâ àûúåc ùn nhûäng trấi cêy mâ
chng thđch. Nhûäng ngûúâi giâ thò rêët vui mûâng nhòn thêëy anh sưëng
vui vễ vâ hẩnh phc.

SỔ DÛÂA

Xûa cố hai vúå chưìng nưng dên ài úã cho mưåt nhâ giâu tûâ hưìi côn
nhỗ. Vúå chưìng ùn úã hiïìn lânh nhûng ngoâi nùm múi tíi vêỵn khưng
cố con. Mưåt hưm trúâi nùỉng gùỉt, ngûúâi vúå vâo rûâng lêëy ci cho ch,
Truån cưí tđch Viïåt Nam 9

khất nûúác quấ mâ khưng tòm àêu ra nûúác, cëi cng bâ àânh phẫi
liïìu ëng nûúác trong mưåt cấi sổ ngûúâi úã mưåt hưëc cêy. Nhûng lẩ thay,
ëng vâo khỗi cưí, bâ thêëy khoan khoấi vư cng, thêëm thđa têån råt
gan. Vâ tûâ àố bâ cố thai. Chđn thấng mûúâi ngây bâ sinh ra mưåt cc
thõt trôn lưng lưëc nh hònh cấi sổ, cố mùåt mi, mưìm, tai, nhûng khưng
cố tay chên. Chưìng àậ mêët, lẩi sinh ra mưåt quấi thai, bâ rêët bìn
phiïìn, àõnh àem chưn sưëng nố ài. Nhûng bưỵng cc thõt lïn tiïëng nối,

gổi bâ:
- Mể úi! Con lâ ngûúâi àêëy mể ẩ. Mể àûâng vûát con ài mâ tưåi
nghiïåp! Bâ c cẫm àưång, ưm cc thõt vâo lông vâ nêng niu cho b. Bâ
c àùåt tïn con lâ Sổ Dûâa.

Nghe tin bâ c àễ ra quấi thai, lậo ph ưng bùỉt bâ àem chưn
sưëng ài, nhûng bâ khưng nghe. Lậo àíi bâ ra úã tp lïìu xanh úã gốc
vûúân. Nhûng hùçng ngây vêỵn phẫi ài lâm cho nhâ lậo. Mưỵi bûäa ài lâm
vïì bâ àem phêìn cho Sổ Dûâa mưåt nùỉm cúm. Sổ Dûâa lúán lïn rêët nhanh
vâ ngây câng khưn ngoan, hiïíu biïët. Bâ mể vâ nhûäng ngûúâi chung
quanh quen dêìn vâ ngây câng u mïën Sổ Dûâa.

Hùçng ngây, khi bâ mể ài lâm, Sổ Dûâa biïën thânh mưåt ch bế
rêët xinh àểp, dổn dểp nhâ cûãa àêu vâo àêëy, rưìi lẩi chui vâo cấi sổ nhû
c. Lc àêìu bâ c thêëy sûå lẩ, nhûng rònh mậi khưng thêëy gò nïn cng
àânh thưi.
Mưåt hưm bâ mể bìn bậ nối vúái Sổ Dûâa rùçng:
- Con ngûúâi ta lïn bẫy tấm tíi àậ biïët ài chùn trêu chùn bô,
mây thò tao chùèng trưng cêåy àûúåc gò! Ưng ch cố mưåt àân dï, cêìn
ngûúâi chùn mâ tao vêỵn chûa tòm àûúåc ai.
Sổ Dûâa nối:
- Mể úi, con chùn àûúåc, mể nhêån vúái ưng ch ài!
Bâ mể nối vúái lậo ph ưng, cëi cng lậo ûng thån cho Sổ
Dûâa ài chùn àân dï cho nhâ lậo.

Hai mể con Sổ Dûâa rêët vui mûâng. Quẫ nhiïn Sổ Dûâa chùn
àûúåc vâ chùn rêët giỗi. Lậo nhâ giâu thêëy àân dï mưỵi ngây thïm bếo
tưët mâ Sổ Dûâa lẩi ùn rêët đt, mưỵi ngây chó hai nùỉm cúm rêët nhỗ thưi.

Sổ Dûâa chùn dï sët ngây úã dậy ni xûa lâng. Viïåc àem cúm,

lậo ph ưng giao cho ba ngûúâi con gấi ln phiïn nhau. Hai ngûúâi chõ
Truån cưí tđch Viïåt Nam 10

thûúâng àûáng rêët xa gổi Sổ Dûâa rưìi àïí cúm àố, mùåc Sổ Dûâa tûå lùn àïën
mâ ùn. Côn cư gấi t àem àïën têån núi cho Sổ Dûâa. Vâ vò thïë cư biïët
àûúåc mưåt àiïìu k lẩ: Sổ Dûâa khưng phẫi lâ ngûúâi trêìn, châng lâ
ngûúâi trúâi - mưåt châng trai khưi ngư, tën t, tíi chûâng mûúâi sấu,
mûúâi bẫy. Cư thêëy châng nùçm trïn mưåt cấi vộng àâo mùỉc giûäa hai
cânh cêy, miïång thưíi sấo, tiïëng sấo khi bưíng khi trêìm, lc khoan, lc
nhùåt, lâm cho cư bưìn chưìn, xao xuën.

Tûâ àố, cư t àem lông u trưåm, nhúá thêìm Sổ Dûâa. Cố gò ngon
cư cng àïí dânh àem cho Sổ Dûâa.

Mưåt hưm, Sổ Dûâa àôi mể ài hỗi mưåt trong ba ngûúâi con gấi
ph ưng cho mònh. Bâ mể àang bìn phiïìn cng ngẩc nhiïn, phò cûúâi
mâ nối:
- Mây thò cố ma nố lêëy! Mònh mêíy chên tay chùèng cố mâ lẩi
àôi lêëy vúå.

Nhûng Sổ Dûâa thiïët tha, nùçn nò, thc gic, cëi cng bâ phẫi
àấnh bẩo kiïëm mưåt bìng cau àïën nối vúái ph ưng. Lậo ph ưng bơu
mưi cûúâi khêíy, rưìi lïn giổng nối vúái bâ c:
- M vïì bẫo hùỉn sùỉm à lïỵ vêåt thò ta sệ gẫ cho mưåt àûáa: mưåt
chơnh vâng cưëm, mûúâi têëm la àâo, mûúâi con lúån bếo, mûúâi vô rúåu
tùm. Lẩi phẫi dûång mưåt cùn nhâ ngối nùm gian, cêu àêìu bùçng bẩc, xâ
ngang bùçng àưìng.

Lậo nhâ giâu thò àùỉc cho lâ mònh thấch nhû thïë thò khưng àúâi
nâo nhâ Sổ Dûâa lo àûúåc. Bâ mể thò lo, nhûng Sổ Dûâa thò àiïìm nhiïn

bẫo rùçng:
- Mể sang nối ngay vúái ưng ch lâ con cố àêìy à cấc thûá êëy.
Khưng côn cấch chưëi tûâ, lậo ph ưng phẫi gổi ba cư con gấi lïn
hỗi xem cố ai ûng thån lâm vúå Sổ Dûâa khưng? Ngûúâi chõ cẫ nghe
xong chưëi àêy àêíy. Ngûúâi con thûá hai thò trẫ lúâi lêëp lûãng lâ "chûa mể
àùåt àêu con ngưìi àêëy", khiïën lậo ph ưng cng húi lo. Côn cư con t
thò trẫ lúâi dûát khoất rùçng:
- Con bùçng lông lêëy anh Sổ Dûâa ẩ!

Truån cưí tđch Viïåt Nam 11

Lậo ph ưng àânh phẫi chêëp nhêån. Nhûng cẫ lậo ph ưng vâ
bâ mể Sổ Dûâa àïìu phêëp phỗng, khưng dấm chùỉc lâ Sổ Dûâa cố à cấc
àưì lïỵ vêåt nhû àậ hûáa.

Sấng hưm sau àïën hẩn nẩp lïỵ vêåt mâ tưëi hưm trûúác àố, bâ mể
vêỵn chûa thêëy gò ngoâi tp lïìu tranh úã gốc vûúân. Sổ Dûâa bẫo bâ cûá
n têm, rưìi àêu sệ vâo àêëy. Quẫ nhiïn, sấng súám hưm sau, khi bâ
mể tónh dêåy thò thêëy mònh àang nùçm trïn mưåt chiïëc giûúâng cố à
chùn hoa, nïåm gêëm; chiïëc lïìu tranh àậ biïën ài àêu mêët vâ thay vâo
àố lâ mưåt tôa nhâ ngối nùm gian, cûãa bûác bân, cưåt, xâ àïìu trẩm trưí,
cêu àêìu bùçng bẩc, xâ ngang bùçng àưìng àng nhû lúâi thấch ca ph
ưng.

Bâ mể rêët ngẩc nhiïn vïì nhâ cûãa, àưì àẩc vâ lïỵ vêåt sang trổng
à mổi thûá. Bâ nghơ lâ mònh nùçm mú, nhûng cố àiïìu lâm cho bâ tin
lâ vêỵn thêëy Sổ Dûâa lùn ài lùn lẩi trong nhâ àïí sai bẫo nhûäng ngûúâi
gip viïåc.

Anh vûâa gổi mưåt tiïëng, tûác thò mêëy chc ngûúâi hêìu hẩ, cẫ

nam lêỵn nûä qìn ấo lưång lêỵy à mêìu sùỉc, tûâ nhâ dûúái chẩy lïn rùm
rùỉp lâm theo lúâi sai bẫo ca Sổ Dûâa.

Àng giúâ hển, cẫ àoân nhâ trai àem à lïỵ vêåt sang nhâ gấi
àốn dêu. Ph ưng chùèng biïët tđnh sao, àânh phẫi nhêån lïỵ vêåt vâ gẫ cư
gấi t cho Sổ Dûâa. Dên lâng ai cng ngẩc nhiïn, hai ngûúâi chõ gấi thò
trïì mưi, tùåc lûúäi hïët lúâi chï bai, mùỉng nhiïëc cư t. Côn cư t thò rêët
vui, lc nâo cng tûúi cûúâi vúái mổi ngûúâi.

Chiïìu hưm êëy, Sổ Dûâa àốn dêu vïì nhâ. Cưỵ bân linh àònh, lâng
xốm ngưìi àêìy nhâ chuån trô nhû phấo ran. Àïën tưëi khi cấc cêy nïën
àậ thùỉp sấng trng nhâ trïn nhâ dûúái thò khưng ai nhòn thêëy Sổ Dûâa
àêu cẫ. Bưỵng, tûâ phông bïn bûúác sang mưåt châng trai tën t khưi
ngư cng vúái cư dêu. Châng trai nối:
- Thûa cấc c cng bâ con hai hổ, tưi lâ Sổ Dûâa. Vúå chưìng
chng tưi xin ra châo hai hổ vâ cẫm tẩ bâ con àậ àïën chia vui vâ gip
àúä cho gia àònh chng tưi.
Truån cưí tđch Viïåt Nam 12

Bâ mể ưm chêìm lêëy con dêu, mûâng vui khưng nối nïn lúâi. Tin
nây bay ài, ai biïët cng ngẩc nhiïn vâ vui mûâng, riïng hai ngûúâi con
gấi lúán ca ph ưng thò chó cố ghen tng vâ tûác tưëi.

Sau khi cûúái vúå, Sổ Dûâa ra sûác hổc hânh vâ thi àưỵ trẩng
ngun àûúåc nhâ vua trổng dng.

Khi bâ mể qua àúâi, quan Trẩng Sổ Dûâa tûâ kinh àư vïì chõu
tang àûúåc đt lêu thò nhâ vua cố chiïëu cûã châng ài sûá. Trûúác khi ài,
châng àûa cho vúå mưåt con dao, mưåt hôn àấ lûãa vâ hai quẫ trûáng gâ,
dùån vúå phẫi giùỉt ln bïn mònh, khi gùåp khố khùn sệ phẫi dng àïën.

Hai ngûúâi chõ gấi ln ghen tõ vúái em lêëy àûúåc chưìng tưët àểp,
giỗi giang, quìn cao chûác trổng. Mưåt hưm hai chõ r em ài chúi
thuìn trïn sưng gêìn biïín, rưìi lêåp mûu, àêíy thuìn em ra xa, dêëu
hïët búi chêo, khiïën cho thuìn cư em bõ àùỉm. Khi thuìn àậ mêët
tùm, hai chõ múái giẫ vúâ hư hoấn, kïu cûáu.

Sau khi thuìn chòm, mưåt con cấ kònh vư cng to lúán àậ nët
chûãng cẫ thuìn lêỵn cư em t vâo bng nố. Nhúá lúâi chưìng dùån lc
chia tay, cư rt dao rẩch bng cấ, cấ vêỵy vng mưåt hưìi rưìi chïët. Sau
àố xấc cấ trưi vâo búâ mưåt hôn àẫo, cư khoết bng cấ chui ra. Rưìi cư
xễo thõt cấ ra thânh nhiïìu miïëng, phêìn thò phúi khư, phêìn thò mëi
mùỉm àïí ùn dêìn. Cư lẩi dng dao àấnh vâo hôn àấ chưìng àûa àïí lêëy
lûãa nêëu ùn vâ sûúãi êëm. Hai quẫ trûáng gâ àïí trong bổc, à ngây àậ núã
thânh hai con gâ, mưåt trưëng, mưåt mấi.

Thấng ngây trưi qua, àân gâ sinh sưi nẫy núã àưng dêìn. Cư t
tiïëp tc sưëng mưåt mònh trïn hoang àẫo vâ chúâ khi cố thuìn thò nhúâ
gip àúä.

Bưỵng mưåt bíi chiïìu, cư nghe tiïëng gâ gấy: "ố ô o! phẫi
thuìn quan Trẩng rûúác cư tưi vïì!". Cư chẩy ra thò thêëy mưåt chiïëc
thuìn lúán, cùỉm cúâ ài nheo tiïën vïì phđa àẫo. Cư mûâng lùỉm! Khi
thuìn àïën gêìn thò thêëy Sổ Dûâa bûúác lïn mui vâ vúå chưìng nhêån ra
nhau, mûâng mûâng ti ti khưng nối nïn lúâi.

Truån cưí tđch Viïåt Nam 13

Biïët rộ sûå tònh, Sổ Dûâa rêët thûúng vúå vâ cùm giêån hai ngûúâi
chõ gấi, nhûng châng vêỵn khưng nối cho ai biïët. Vïì àïën nhâ, Sổ Dûâa

bẫo vúå lấnh vâo phông trong rưìi bây tiïåc múâi cẫ nhâ bưë vúå vâ dên
lâng àïën dûå. Hai ngûúâi chõ thi nhau ùn mùåc lưång lêỵy àïí lưi cën sûå
ch ca Sổ Dûâa. Cẫ hai àïìu tranh nhau kïí lïí viïåc ngûúâi em chïët
àëi.

Rúåu ëng àûúåc nûãa tìn, Sổ Dûâa àûáng lïn xin phếp vâo nhâ
àûa mưåt ngûúâi bẩn ra châo hai chõ vâ dên lâng. Khi cư t theo chưìng
bûúác ra, mổi ngûúâi kinh ngẩc bân tấn xưn xao. Hai ngûúâi chõ rng rúâi
tay chên rưìi nhên lc mổi ngûúâi hûúáng vïì cư t, cẫ hai lến ra ngoâi
vâ trưën ài biïåt tđch.

SÚN TINH - THU TINH

Hng Vûúng thûá mûúâi tấm cố mưåt ngûúâi con gấi tïn gổi lâ M
Nûúng, sùỉc àểp tuåt trêìn. M Nûúng àûúåc vua chûa u thûúng rêët
mûåc. Nhâ vua mën kến cho nâng mưåt ngûúâi chưìng thêåt xûáng àấng.

Mưåt hưm cố hai châng trai àïën, xin ra mùỉt nhâ vua àïí cêìu
hưn. Mưåt ngûúâi úã vng ni Ba Vò, tën t vâ tâi giỗi khấc thûúâng: chó
tay vïì phđa àưng, phđa àưng biïën thânh àưìng la xanh, chó tay vïì
phđa têy, phđa têy mổc lïn hâng dậy ni. Nhên dên trong vng gổi
châng lâ Sún Tinh. Côn mưåt ngûúâi úã mậi têån miïìn biïín Àưng tâi giỗi
cng khưng kếm: gổi giố, giố àïën, hô ma, ma túái - Châng nây tïn gổi
lâ Thy Tinh.

Mưåt ngûúâi lâ cha ca miïìn non cao, mưåt ngûúâi lâ cha ca
vng nûúác thùèm, cẫ hai àïìu xûáng àấng lâm rïí vua Hng cẫ.

Hng Vûúng bùn khón khưng biïët nhêån lúâi ai, tûâ chưëi ai.
Nhâ vua cho mûúâi cấc quan lẩc hêìu vâo bân mâ vêỵn khưng tòm àûúåc

kïë hay. Cëi cng, Hng Vûúng phấn rùçng:
Truån cưí tđch Viïåt Nam 14

- Hai ngûúâi àïìu vûâa ta cẫ, nhûng ta chó cố mưåt ngûúâi con
gấi, biïët gẫ cho ngûúâi nâo? Ngây mai, nïëu ai àem àưì sđnh lïỵ àïën àêy
trûúác: mưåt trùm vấn cúm nïëp, hai trùm nïåp bấnh chûng, voi chđn
ngâ, gâ chđn cûåa, ngûåa chđn hưìng mao, thò àûúåc rûúác dêu vïì.

Sấng súám hưm sau, Sún Tinh àậ àem àêìy à lïỵ vêåt àïën trûúác
vâ àûúåc phếp àûa dêu vïì ni. Thy Tinh àïën sau, khưng lêëy àûúåc vúå,
àng àng nưíi giêån, àem qn àíi theo, mưåt hai àôi cûúáp lẩi M
Nûúng.

Thy Tinh hư mûa, gổi giố, lâm thânh dưng bậo àng àng
rung chuín cẫ àêët trúâi, dêng nûúác sưng lïn cìn cån tiïën àấnh Sún
Tinh. Nûúác ngêåp la, ngêåp àưìng rưìi ngêåp nhâ, ngêåp cûãa.

Sún Tinh khưng hïì nao nng, dng phếp mâu bưëc tûâng quẫ
àưìi, di tûâng dậy ni chùån àûáng dông nûúác l. Nûúác dêng lïn cao bao
nhiïu, Sún Tinh lẩi lâm cho àưìi, ni mổc cao lïn bêëy nhiïu. Hai bïn
àấnh nhau rông rậ mêëy thấng trúâi liïìn, cëi cng Thy Tinh àëi
sûác phẫi rt qn vïì.

Tûâ àố, oấn ngây câng thïm nùång, th ngây câng thïm sêu,
khưng nùm nâo Thy Tinh khưng lâm mûa lâm bậo, dêng nûúác lïn
àấnh Sún Tinh vâ lêìn nâo Thy Tinh cng thua, phẫi bỗ chẩy.

SÛÅ TĐCH CHIM CËC

Ngây êëy cố àưi bẩn chđ thên tïn lâ Qúỉc vâ Nhên. Hổ àïìu lâ con

nhâ hổc trô nghêo, lẩi àïìu mưì cưi chûa mể. Qúỉc àûúåc hổc nhiïìu hún
bẩn: anh châng lâm thêìy àưì dẩy trễ. Tuy bưíng lưåc chùèng cố lâ bao
nhûng Qúỉc vêỵn thûúâng gip àúä Nhên. Àưëi lẩi, cố lêìn Qúỉc bõ ưëm
nùång, giấ khưng cố bẩn thëc thang ngây àïm thò anh khố lông sưëng
nưíi. Sau àố cng vò sinh kïë phẫi chia tay mưỵi ngûúâi mưåt ngẫ.

Truån cưí tđch Viïåt Nam 15

Trong khi Qúỉc sưëng cåc àúâi dẩy trễ thò Nhên cng ài lang
thang hïët cấc vng xûa lẩ lâm thụ lâm mûúán. Trẫi qua mưåt thúâi k
lang bẩt, cëi cng anh châng vâo lâm cưng cho mưåt ph thûúng.
Thêëy châng thêåt thâ chùm chó, ph thúng rêët tin cêåy. Chùèng bao lêu
Nhên àûúåc ph thûúng gẫ con gấi cho.

Vúå Nhên cố nhiïìu ca riïng. Vò thïë Nhên nghiïỵm nhiïn trúã nïn
mưåt ph ưng cố mưåt cú nghiïåp kha khấ trong vng.

Nhên giâu nhûng khưng qụn tònh bêìu bẩn. Nhên vêỵn nhúá túái
lúâi thïì "sưëng chïët súáng khưí cố nhau" vúái Qúỉc. Nhên cêët cưng ài tòm
vâ sung sûúáng àûúåc thêëy Qúỉc côn sưëng. Tuy Qúỉc àang dúã nùm dẩy,
nhûng Nhên cng thûúng lûúång vúái chûa mể hổc trô cho con em
chuín sang hổc vúái mưåt c àưì khấc rưìi àûa Qúỉc vïì nhâ mònh. Nhên
dùån ngûúâi nhâ phẫi coi Qúỉc khưng khấc gò mònh, cúm nûúác hêìu hẩ
khưng àûúåc bï trïỵ.

Nhûng tđnh vúå Nhên khưng àûúåc nhû chưìng. Xûa nay àưëi vúái
nhûäng kễ rấch rûúái, chõ ta thûúâng cố thấi àưå khinh thõ. Vâ chõ ta
khưng cng sưëng nhûäng ngây hân vi vúái Nhên nïn cố thêëy àêu tònh
nghơa giûäa Nhên vâ Qúỉc nh thïë nâo. Nhûng thêëy chưìng rêët trổng
àậi khấch nïn lc àêìu vúå khưng dấm nối gò. Nhên ln ln bẫo vúå:

"Àêy lâ ngûúâi thên nhêët trong àúâi tưi. Nïëu khưng cố bẩn thò chûa
chùỉc tưi àậ sưëng àïí gùåp nâng". Vúå Nhên chó lêím bêím: "Khếo! Bẩn vúái
bê! Chó cố ngưìi ùn hẩi!".

Dêìn dêìn, vúå Nhên bûåc mònh ra mùåt. Chõ ta khố chõu vò cấi ưng
khấch lẩ tûå dûng úã àêu àïën chẫ gip đch gò cho nhâ mònh, chó chïỵm
chïå trïn giûúâng cao, cúm rûúåu mưỵi ngây hai bûäa. Vúå Nhên trûúác côn
nối mất nhûng sau thò ngoa ngóỉt ra mùåt. Cố hưm ngûúâi àân bâ êëy
àay nghiïën cẫ chưìng lêỵn khấch:
- "Chùèng phẫi bưë giâ, khưng phẫi khấch núå, úã àêu lẩi rûúác vïì
thúâ phng: ùn no lẩi nùçm. Thưi liïåu mâ tưëng quấi ài!".

Thêëy thấi àưå vúå ngây câng quấ qúỉt, chưìng chõ súå mêët lông bẩn.
Nhên mưåt mùåt thên hânh chùm cht cho bẩn, mưåt mùåt khun dưỵ vúå.
Nhûng vúå Nhên chûáng nâo vêỵn giûä têåt êëy. Vïì phêìn Qúỉc thò châng
Truån cưí tđch Viïåt Nam 16

hiïíu têët cẫ. Àậ hai lêìn Qúỉc cấo bẩn xin vïì nhûng Nhên cưë sûác giûä
lẩi. Thêëy bẩn chđ tònh, Qúỉc lẩi nêën nấ đt lêu.

Nhûng hưm àố, Qúỉc quẫ quët ra ài vò châng vûâa nghe àûúåc
nhûäng cêu nối xc phẩm àïën mònh mưåt cấch nùång nïì. Qúỉc nghơ nïëu
mònh khưng tđnh kïë súám thò sệ cố ngây bõ nhc vúái ngûúâi àân bâ nây.
Mâ nïëu ra ài nhû mêëy lêìn trûúác thò sệ bõ bẩn lâm lưi thưi khố khoất.

Mưåt hưm, trúâi côn múâ sûúng, Qúỉc cêët lễn ra ài. Mën cho bẩn
khỗi mêët cưng tòm kiïëm nïn khi qua mưåt khu rûâng, châng cúãi khùn
ấo treo lïn mưåt cânh cêy bïn àûúâng lâm nhû cấch mònh àậ chïët.
Àoẩn Qúỉc lêìn mô ài xûá khấc trúã lẩi cåc àúâi gộ àêìu trễ ni thên.

Thêëy mêët ht bẩn, Nhên bưí ài tòm nhûng chẫ biïët tung tđch
àêu cẫ. Khi nghe tin cố ngûúâi bùỉt àûúåc khùn ấo úã mế rûâng phđa nam,
châng lêåt àêåt àïën xem. Nhêån rộ àố lâ khùn ấo ca bẩn, Nhên vư cng
hưëi hêån:
- "Thưi ta lâm hẩi bẩn ta rưìi! Chùỉc bẩn ta bõ cûúáp giïët chïët".
Nhûng sau àố Nhên lẩi nghơ khấc
- "Bẩn ta ài trong ti khưng cố mưåt àưìng thò dêìu cố gùåp cûúáp
cng khưng can gò. Àêy mưåt lâ bõ hm beo ùn thõt, hai lâ bõ lẩc trong
rûâng sêu. D thïë nâo ài nûäa thò nhêët àõnh bẩn ta cng ài vïì phûúng
nây".

Nhên bùỉt àêìu vâo rûâng tòm Qúỉc. Khưng thêëy cố vïët mấu,
châng lẩi câng hy vổng. Nhên bùng hïët chưng gai, chui hïët bi rêåm,
ln ln cêët tiïëng gổi: "Anh Qúỉc úi! Qúỉc úi! Qúỉc! Qúỉc!". Nhên ài
mậi, gổi mậi, quanh qín trong khu rûâng mïnh mưng. Cho àïën húi
thúã cëi cng ngûúâi bẩn chđ tònh êëy vêỵn khưng qụn gổi - "Qúỉc!
Qúỉc!". Rưìi àố Nhên chïët hốa thânh chim àưỵ qun.

Lẩi nối chuån sau àố vúå Nhên àúåi mậi khưng thêëy chưìng vïì
lêëy lâm ùn nùn vïì nhûäng kïët quẫ tai hẩi ca hânh àưång ca mònh.
Mưåt hưm chõ ta bỗ nhâ bỗ cûãa ài tòm chưìng. Cëi cng cng àïën khu
rûâng phđa nam. Nghe tiïëng "Qúỉc! Qúỉc!", chõ ta nhêån ra lâ tiïëng ca
chưìng gổi ưng bẩn. Chõ ta mûâng quấ kïu to: "Cố phẫi anh àêëy khưng
anh Nhên!". Khưng cố tiïëng trẫ lúâi ngoâi nhûäng tiïëng "Qúỉc! Qúỉc!"
ca con chim àưỵ qun. Vúå Nhên cûá theo tiïëng chim tiïën vâo rûâng
Truån cưí tđch Viïåt Nam 17

sêu. Sau cng khưng tòm àûúåc lưëi ra, tuåt vổng mâ chïët bïn cẩnh
mưåt gưëc cêy.

SÛÅ TĐCH CON CÂO CÂO

Chó vò thđch ùn diïån, cư gấi àểp àôi cho bùçng àûúåc ba chiïëc ấo ba
mêìu. Vâ cư àậ phẫi trẫ giấ cho thối xêëu ca mònh: bõ hốa kiïëp thânh
con câo câo sët ngây bay nhẫy vúái bưå ấo ba mêìu.

Câo câo xûa kia lâ mưåt cư gấi àểp. Tđnh cư thđch ùn diïån nhûng
vò nhâ nghêo, nïn cư chûa àûúåc thỗa mën.

Mưåt hưm, nhâ vua bõ mêët mưåt cư cưng cha. Vua sai qn lđnh
ài tòm khùỉp àố àêy. Lc àố cư gấi àểp àang kiïëm ci bïn mưåt gưëc cêy
sêëu lúán bïn àûúâng. Tưëp lđnh thûá nhêët ài qua, hổ bên hỗi:
- Cư úã àêy cố thêëy ai cùỉp cưng cha qua khưng? Cư gấi nhòn ra
thêëy toấn ngûúâi nây cố nhiïìu qìn ấo àểp, cấi nâo cng mỗng bay nh
la mêìu hưìng. Cư thđch quấ liïìn bẫo:
- Cho tưi mưåt chiïëc ấo, tưi àang rết lùỉm.
Tưëp lđnh bẫo nhau cho cư gấi mưåt chiïëc ấo, rưìi tiïëp tc ài theo
hûúáng cư àậ chó.
Mưåt lc sau lẩi thêëy tưëp lđnh khấc chẩy qua. Tưëp nây mùåc toân
ấo xûanh mâu lấ. Trưng thêëy cư gấi, hổ dûâng lẩi hỗi:
- Cư úi, cư cố thêëy ai cùỉp cưng cha qua àêy khưng?
Cư gấi nghơ: tưëp trûúác àậ cho ta ấo hưìng, tưëp nây cố ấo xûanh.
Ta xin mưåt cấi mùåc cho àểp. Nghơ vêåy, cư liïìn bẫo hổ:
- Tưi àang rết lùỉm, cấc ưng cho tưi mưåt cấi ấo thò tưi chó lưëi cho
mâ ài.
Tưëp lđnh lẩi bẫo nhau cho cư gấi mưåt cấi ấo xanh àểp nhêët, rưìi
hổ lẩi theo àûúâng cư chó dêỵn.
Àûúåc hai cấi ấo, cư gấi thđch quấ. Cư mùåc vâo àûáng ngùỉm mònh
khưng chấn mùỉt. Cư chùỉc thêìm hưm nay vïì nhâ ai cng phẫi khen ta
lâ àểp.

Truån cưí tđch Viïåt Nam 18

Trong khi cư àang ngùỉm vët thò lẩi thêëy mưåt tưëp lđnh nûäa ài
qua. Tưëp nây mùåc toân qìn ấo trùỉng trong nhû nûúác sëi. Hổ thêëy
cư gấi cng hỗi:
- Cư úi, cư cố thêëy ai cùỉp cưng cha chẩy àûúâng nây khưng?
Cư gấi lẩi quen nhû hai lêìn trûúác, cư lẩi àôi mưåt cấi ấo rưìi múái
chó àûúâng cho tưëp lđnh ài qua.
Thïë lâ cư àûúåc ba cấi ấo: Mưåt hưìng, mưåt xanh, mưåt trùỉng. Cấi
nâo cng mỗng bay àểp lùỉm.

Cư mùåc cẫ ấo vâo, ngùỉm nghđa rưìi nhẫy nhốt tung tùng. Bưỵng
trïn trúâi cố mưåt tiïëng sết nưí dûä dưåi, lâm mưåt cânh cêy sêëu gậy rúi
xëng àêìu cư gấi. Cư bõ bểp àêìu rưìi chïët hốa ra con câo câo, sët ngây
chó tung tùng bay nhẫy vúái bưå ấo ba mâu.

SÛÅ TĐCH CON CỐC

Ngây xûa úã nhâ nổ cố hai chõ em mưỵi ngûúâi mưåt tđnh mưåt nïët.
Ngûúâi chõ xinh àểp nhûng tđnh tònh tham lam vâ lûúâi nhấc. Ngûúâi
em bõ quê tay nhûng rêët siïng nùng.

Ngûúâi chõ xinh àểp cẫ ngây chó lín qín vúái gúng vâ lúåc chẫi
chët. Vò chúi búâi vư àưå nïn chùèng bao lêu thên thïí ngûúâi chõ gêìy khư
nhû que ci, mùåt mi xêëu xđ.

Mưt nùm nổ, trúâi lâm l lt lúán, nûúác ngêåp hïët lâng, cêy cỗ, la,
ngư hïët àêët cùỉm chên. Ngûúâi em bên ngưìi ưm lêëy chốp ni àấ, kïu
trúâi, gổi àêët. Mïåt quấ, ngûúâi em ng thiïëp ài ba ngây bẫy àïm liïìn,
thêëy em ng lùång, ngûúâi chõ ngúä lâ em àậ chïët, bên cûúäi bê chëi

chêo ài, bỗ mùåc em trïn chốp ni. Ngûúâi em múã mùỉt choâng dêåy thò
nûúác vêỵn chûa rt, tûúãng ngûúâi chõ bõ l cën trưi, ngûúâi em rêët
bìn. Àúåi khi mùåt trúâi àïën ngûúâi em liïìn kïu to :
- Úi ưng trúâi!
Ưng trúâi dûâng lẩi hỗi :
- Chấu mën gò ?
Truån cưí tđch Viïåt Nam 19

Ngûúâi em nối :
- Ưng cûáu lêëy chõ chấu, chõ chấu bõ nûúác l nhêån chòm mêët rưìi.
Chõ êëy rêët xinh àểp. Ưng cûáu àûúåc thò ưng sệ àûúåc lêëy chõ êëy lâm vúå.
Ưng mùåt trúâi cûúâi bẫo :
- Chõ chấu àïën nhâ Tiïn ưng rưìi. Chấu hậy gieo hẩt nây úã chốp
àấ ca chấu thò chấu mën cấi gò cng àûúåc cấi êë
Nối xong, Ưng Mùåt Trúâi lẩi lùån ài. Cng lc êëy ngûúâi chõ chêo
bê chëi àïën gộ cûãa nhâ Tiïn ưng, bê chëi giẩt lïn sên nhâ thò ngûúâi
chõ hô hết :
- Cho tưi gùåp châng Tiïn àểp nhêët.
Tiïn ưng nhòn ra thêëy cố ngûúâi con gấi lẩ, lẩi àôi gùåp Tiïn, liïìn
mûúâi vâo nhâ. Ngûúâi chõ nối ln :
- Tưi khưng lêëy ưng àêu, ưng giâ mâ xêëu quấ, cho tưi lêëy àûúåc
châng Tiïn àểp nhêët.
Tiïn ưng gêåt àêìu bẫo :
- Àûúåc!
Nối rưìi, Tiïn ưng khoất tay mưåt cấi, lêåp tûác tûâ trong nhâ cố mưåt
châng trai ài ra, nùỉm tay ngûúâi chõ. Châng trai lâ dông hổ ca Cốc
Tđa nïn Tiïn ưng àùåt tïn châng lâ châng Cốc Tđa. Tûâ àêëy, vúå chưìng
ngûúâi chõ sưëng cåc sưëng sung súáng trong cẫnh Tiïn.

Ngûúâi em gieo cấi hẩt ca ưng Mùåt Trúâi cho vâo kệ àấ, nâng lêëy

bân tay trấi ca mònh vú rïu lấ, giêåt cẫ vẩt ấo mònh ph cho hẩt àûúåc
ngun lânh. Chùèng bao lêu tûâ kệ àấ vún ra mưåt dêy bêìu, quẫ to nh
cấi sổt. Nâng lùn bêìu sïëp ra chia ni. Ni bêìu cûá nưëi nhau, nưëi nhau
mổc xûa, vng nûúác l cûá thu hểp dêìn nhûúâng chưỵ cho bêìu úã. Mưåt
ngây kia, ngûúâi trïn Tiïn thêëy cố nhiïìu ni nhỗ lên chêåt cẫ gêìm trúâõ
Vúå chưìng Cốc Tđa nhòn xëng thò thêëy ngûúâi con gấi cêìm dao bùçng
tay trấi cûá qët dêìn qåt bưí bêìu ra chia cho mổi ngûúâi. Ngûúâi chõ
nhêån ra kễ ngưìi vúái ni bêìu lâ àûáa em ca mònh, lông ghen ghết lẩi
nưíi lïn. M liïìn kếo tay chưìng bẫo :
- Cấi con quê êëy côn sưëng, nố cố nhiïìu bêìu kia kòa.

Châng Cốc Tđa chûa kõp hỗi thïm àêìu ài ra sao thò m àậ
nùỉm tay chưìng bẫo nhẫy xëng cấc chỗm ni bêì Nhẫy khỗi nhâ trúâi,
vúå chưìng hùỉn hiïån ngun hònh mưåt àưi Cốc Tiấ. Àưi vúå chưìng Cốc
Tđa ngưìi chưìm chưím trïn mưåt quẫ bêì Ngûúâi em hỗi :
- Cốc mën gò ?
Truån cưí tđch Viïåt Nam 20

Cốc nối :
- Ta mûën nhêån mây lâ em gấõ
Ngûúâi em lùỉc àêìu :
- Chõ ta lïn trúâi lêu rưìõ
Cốc bẫo :
- Tao lâ chõ àêy, côn àêy lâ anh rïí ca mâ
Ngûúâi em ngưìi nghe Cốc Tđa vúå kïí lẩi chuån c gùåp l to, chêo
bê chëi lïn trúâi ra sao Nghe mậi rưìi tin lúâi Cốc lâ phẫõ Ngûúâi em
liïìn nhêån anh chõ vâ cho úã chung trïn ngổn ni cng chùm nom dêy
bêìu vúái mònh. Khi êëy, ưng Mùåt Trúâi ài qua, dûâng lẩi nối vúái ngûúâi em:
- Anh chõ àậ vïì vúái chấu àêë
Ngûúâi em nối :

- Vêng.
Ưng Mùåt Trúâi bẫo :
- Bêy giúâ ta cho chấu mưåt ngûúâi chưìng, chấu hậy bưí quẫ bêìu
xêëu nhêët ra thò gùåp chưìng. Ngûúâi em liïìn bưí quẫ bêìu vùån vểo xêëu xđ,
vỗ bêìu tấch ra thò cố mưåt châng trai khưi ngưi, tën t hiïån ra nhêån
lâ chưìng ca ngûúâi em, hai vúå chưìng ngûúâi em lẩi lêëy quẫ xïëp bêåc
xëng thêëp dêìn. Hổ xïëp quẫ bêìu àïën àêu thò mûåc nûúác lui xëng àïën
àố. Àưìng rång lâng mẩc lẩi hiïån vïì nhû xa.å Bâ con lâng xốm trúã vïì
lâm ùn sinh sưëng n êëm.

Cng tûâ àêëy vúå chưìng Cốc Tđa àûúåc ngûúâi em àûa xëng cng
ùn úã, lâm lng vúái dên bẫn.

Ngûúâi chõ cẫm phc lông tưët ca ngûúâi em nïn khưng côn ghen
ghết, xêëu tđnh vúái em gấi nhû xûa nûäa.

SÛÅ TĐCH CON MỴI

Ngây xûa, cố mưåt châng trai khưng giâu nhûng cng khưng
nghêổ Châng nây cố mưåt ngûúâi vúå rêët àểp. Àúâi sưëng ca hai ngûúâi êëy
àún giẫn. Châng thò lo lâm trưng rång la, côn vúå châng thò chùn
Truån cưí tđch Viïåt Nam 21

tùçm ûúm tú. Nhûng mâ thêåt ra, ngûúâi vúå rêët lûúâi nhấc, sët ngây chó
thđch lâm dun, vâ mú ûúác mưåt cåc sưëng giâu sang quìn qu.

Bưỵng mưåt hưm ngûúâi vúå chïët, anh chưìng rêët bìn, khưng mën
rúâi thên thïí vúå vâ khưng mën chưn vúå trong àêët. Sau khi bấn hïët cẫ
nhûäng àưì vêåt, anh ta mang theo quan tâi vúå, leo lïn mưåt thuìn tam
bẫn vâ ài theo dông sưng.

Mưåt bíi sấng, châng àïën mưåt ngổn ni xanh rúân vâ thúm ngất
mn hoa hiïëm, tuåt àểp. Trïn cêy toân à loâi cêy trấi. Vui thđch,
châng bûúác ài nhể nhâng nhû con bûúám trong cẫnh huy hoâng.
Châng gùåp mưåt ưng giâ, tốc trùỉng nhû bưng, ài chưëng gêåy trc, mùåt
àêìy nïëp nhùng nhûng sấng tûúi nhû mùåt ca mưåt àûáa trễ. Àố lâ võ
thêìn sûác khoễ. Ưng nối vúái châng :
- Tưi àậ biïët nhûäng tiïët hẩnh ca anh rưìi. Vò vêåy tưi àậ dûång
ni trïn lưëi àûúâng ài ca anh. Nïëu anh mën, thò tưi sệ nhêån anh
trong nhốm àưì àïå ca tưi.

Châng cấm ún ưng thêìn, nhûng rưìi nối vúái ưng lâ châng sệ
khưng bao giúâ rúâi bỗ àûúåc thên thïí ca vúå châng. Àiïìu ûúác ao duy
nhêët ca châng chó lâ lâm cho vúå thûúng mïën hưìi sinh lẩi thưi. Ưng
thêìn ngùỉm nghđa châng, rưìi nối :
- Sao anh lẩi quën luën mẫnh àêët àêìy àùỉng cay nây. Nhûäng
hẩnh phc niïìm vui ph du chó lâ huỵn hóåc thưi. Àiïìu àiïn rưì nâo
lâm cho anh tin vâo mưåt kễ thêët thûúâng vâ khưng chung thu ?
Thưi, cng àûúåc Nïëu anh khao khất àiïìu àố thò tưi sệ chêëp thån
àiïìu mong ûúác àố, mong rùçng anh sệ khưng hưëi tiïëc sau nây.

Châng mang ngûúâi u ra khỗi quan tâi, cùỉt ngốn tay, vâ nhỗ
ba giổt mấu trïn tim ca nâng. Thêìn diïåu! nâng dêìn dêìn múã mùỉt ra
vâ tónh dêå.
- Cư àûâng cố qụn nhiïåm v ca cư nhế, vâ mậi nhúá àïën sûå têån
têm ca chưìng cư - Ưng thêìn nối - Thưi, bêy giúâ hai ngûúâi sưëng hẩnh
phc ài nhế.

Trïn àûúâng vïì, hai ngûúâi dûâng chên úã mưåt bïën cẫng, ngûúâi
chưìng ài mûua àưì ùn. Trong lc àố cố mưåt ghe bêìu rêët to lúán dûâng

bïn thuìn ca châng. Ngûúâi ch ca ghe àố lâ mưåt ngûúâi bn bấn
Truån cưí tđch Viïåt Nam 22

rêët giâ Lc ưng nhòn thêëy nâng ngưìi àúåi trong thuìn, thò ưng bưỵng
kinh ngẩc búãi sùỉc àểp ca nâng. Ưng mûúâi nâng lïn ghe bêìu ëng
trâ, nhûng khi nâng úã trïn têìu rưìi, thò thuìn ưng rúâi cẫng vâ ài mêët.

Ngûúâi chưìng trúã lẩi khưng thêëy ngûúâi vúå àêu, châng ài tòm mậi
ba thấng sau múái nhòn thêëy ngûúâi vúå nhûng nâng sưëng trong cẫnh
xûa hoa vâ khưng mûën trúã vïì cng châng. Châng múái thêëy lêìn thûá
nhêët bẫn chêët xêëu xûa ca vúå. Mùåc d rêët àau bìn trong nhûäng
pht àêìu, cëi cng châng àânh chêëp nhêån cho nâng ài, nhûng hỗi
xin nâng mưåt àiïìu :
- Em hậy trẫ cho anh lẩi nhûäng ba giổt mấu ca anh àậ tùång
cho em, vò anh khưng mën trong ngûúâi em cố mưåt tđ gò ca anh cẫ.

Nâng rêët vui mûâng sệ khưng phẫi sưëng vúái châng nûãa, lêëy mưåt
con dao vâ trđch mấu úã ngốn ta Nhûng vâi giổt mấu vûâa chẫy xong,
àưåt nhiïn mùåt nâng biïën sùỉc vâ tùỉt thúã.

Vò nâng lâ mưåt ngûúâi ph phiïëm, khưng mûën lòa trêìn gian
nhû vêå. Nâng hốa thânh mưåt loâi cưn trng, sët ngây ài tòm ngûúâi
chưìng àïí lêëy lẩi ba giổt mấu àïí cố thïí sưëng lẩi nhû loâi ngûúâi vâ ln
ln kïu vo vo nhûäng tiïëng hưëi hêån.

SÛÅ TĐCH ÀÊO PHÊÅT TÛÃ

Ngây xûa cố bưën ngûúâi àïm ngây àổc kinh niïåm phêåt quët cho
tu thânh àẩổ Bưën ngûúâi cố bưën hổ khấc nhau : Hoâng, Trêìn, L,
Lùỉm. Ba ngûúâi lâ àân ưng, riïng ngûúâi hổ Lùỉm lâ con gấi.

Sau hâng chc nùm tng kinh, niïåm phêåt, ùn chûay tu chđ
trong cha, hổ àïìu trúã thânh nhûäng tùng ni àùỉc àẩổ Chổn àûúåc ngây
lânh thấng tưët, hổ liïìn cng nhau tòm àûúâng lïn ni Thiïn Sún àïí
hốa phêåt.

Truån cưí tđch Viïåt Nam 23

Àûúâng ài Thiïn Sún xa xưi, hổ phẫi ài rông rậ mêëy nùm trúâi
múái túái núi. Àïën chên ni Thiïn Sún, cẫ bưën ngûúâi àïìu thêëm mïåt
nhûng vêỵn khưng nẫn lông. Khi túái àónh àêo thò trúâi tưëi, bng àối cưìn
câo, hổ båc phẫi dûâng lẩi nghó nhûng khưng ai chúåp mùỉt àûúåc. Bưỵng
mưåt ngûúâi trong bổn hổ lïn tiïëng:
- Bêy giúâ nïëu cố mưåt cêy gêåy úác thò cấc bêåc àân anh mën ùn gò
nâo ?
Mổi ngûúâi àậ quấ àối vâ mïåt, hổ qụn mêët mònh lâ nhûäng
àûúâng tu hânh. Ngûúâi hổ Trêìn nối:
- Tưi ûúác àûúåc chến mưåt bûäa thõt chố, cố à gia võ, cc têìn, riïìng
lất, rau mi, hng chố
Ngûúâi hổ Trêìn àang kïí lïí thò ngûúâi hổ Hoâng ngùỉt lúâi :
- Tưi mú ûúác mưåt bûäa thõt trêu. Trêu câng giâ câng dai, nhai
câng àậ rùng.
Ngûúâi hổ L nối tiïëp ln :
- Tưi chó mën bûäa thõt gâ låc cố lấ chanh.
Sau cng ni cư hổ Lùỉm nối :
- Tưi chó thđch mưåt bûäa rau låc cho mất råt vâ hp cho àúä
khất thưi

Sấng dêåy, khi mưỵi ngûúâi àang chín bõ xëng àêo ài tiïëp, thò cố
mưåt ưng giâ tốc bẩc phú chưëng gêåy tûâ chên dưëc ài lïn, vễ mïåt nhổc,

nhûng cêët giổng sang sẫng hỗi :
- Cấc ngûúi úã àêu àïën àêy ?
- Thûa c ! Bêìn tùng chng tưi ài tòm àûúâng lïn ni Thiïn Sún
àïí hốa Phêåt àêëy ẩ. Dấm mong c chó àûúâng gip chổ
Nghe xong cêu trẫ lúâi, ưng giâ nối :
- Àûúåc, ta sệ àûa cấc ngûúâi àïën ni Thiïn Sún nhûng bêy giúâ
cấc ngúi hậy nhưí nûúác bổt xëng lấ cêy xem àậ.
Nối xong, ưng giâ rt tûâ trong ti ra bưën cấi lấ bưì àïì to nhû
nhau, rưìi àùåt trûúác mùåt cho tûâng ngûúâi nhưí vâo àêëy. Bưën ngûúâi nhưí
xong, àïìu cẫm thêëy lúåm giổng, råt gan nao nao bìn nưn. Trong
nhấy mùỉt cẫ bưën ngûúâi àïìu nưn tưëng nưn thấo. Quấi lẩ lâ àïm hưm
qua ai ûúác ùn gò àïìu nưn ra thûá àố. Thêëy cẫ ba ngûúâi nưn nâo lâ thõt
gâ, thõt trêu, thõt chố, duy chó cố ni cư hổ Lùỉm lâ nưn ra rau xanh.
Ưng giâ bên nối :
Truån cưí tđch Viïåt Nam 24

- Chđnh àêy lâ àónh ni Thiïn Sún, cấc ngûúi àậ àïën cội phêåt
rưìi. Nhûng nưn ra toân nhûäng thûá kiïng k, thò sao gổi lâ chên tu
àûúåc. Cấc ngûúâi khưng thïí hốa Phêåt àûúåc àêu.

Rưìi ưng giâ ngoẫnh lẩi chó vâo ni cư hổ Lùỉm nối : "Ngûúâi nây
theo àónh chốp mâ lïn, chúá ài xëng, sùỉp túái núi rưìi".

Ni cư hổ Lùỉm theo àûúâng mâ lïn, rưìi hốa thânh Phêåt bâ. Phêåt
bâ cố nhiïìu phếp lẩ àïí trõ bổn êm binh qëy nhiïỵu, giûä gòn phc lânh
cho mûn dên.

Ngây nay hổ Lùỉm thúâ phêåt bâ trong nhâ vâ mưỵi khi Tïët àïën
cng Phêåt bâ, àïìu phẫi cố mưåt bất canh rau.

Côn ba ngûúâi kia xêëu hưí vò khưng àûúåc hốa Phêåt lẩi mêët bao
cưng sûác tu thên, nïn bìn rêìu mâ chïët úã giûäa àónh àêo. Ngûúâi àúâi
sau khi ài qua àêo àïìu phẫi mang mưåt nùỉm àêët àïí àùỉp thânh mư
"Phêåt". Mư Phêåt nây câng ngây câng cao lïn vïì sau àûúåc gổi lâ àêo
Phêåt Tûã.

SÛÅ TĐCH HẨT LA

Ngây xûa, cố mưåt ngûúâi àân bâ nghêo. Chưìng chïët súám, bâ úã
vêåy ni àûáa con trai duy nhêët. Àiïìu àấng bìn lâ cêåu con trai câng
àûúåc cûng chiïìu, câng àêm ra hû hỗng, bêët hiïëu, vâ khưng nghe lúâi
mể. Búãi vò nhâ nghêo, khưng à miïëng ùn, ngûúâi àân bâ cûåc nhổc
trưìng bùỉp, ni gâ. Cố trấi bùỉp nâo lúán à, bâ låc rưìi àûacẫ cho con
ùn, phêìn mònh ùn chưỵ côn thûâa lẩi. Khi nâo lâm con gâ nâo, bâ àïí cho
con ùn no nï, xong rưìi bâ kđn àấo bôn mốt àưëng xûúng vn. Nhûng
cêåu con trai khưng thêëy àiïìu àố, cêåu khưng thûúng u mể, lẩi côn
hưỵn xûúåc vâ ham chúi.

Mưåt ngây kia, ngûúâi àân bâ lêm bïånh nùång. Biïët mònh sùỉp chïët,
bâ lo lùỉng, kïu àûáa con trai lẩi, khun nh rùçng :
Truån cưí tđch Viïåt Nam 25

- Ngây mể chïët, con sệ thêëy úã chưỵ mể nùçm cố mưåt loẩi hẩt nhỗ
Con hậy bỗ vâo trong chêåu àêët, àưí nûúác vâo, rưìi quẫy vïì hoâng cung
sệ àưíi àûúåc rêët nhiïìu vâng bẩc.

Ngây mể chïët, cêåu con trai tòm àûúåc trïn gưëi nùçm mưåt loẩi hẩt
nhỗ bùçng àêìu ngốn tay. Lông tham lam, cêåu liïìn lâm theo lúâi mể
dùån, bỗ hẩt vâo mưåt chiïëc chêåu nhỗ, rûúái nûúác vâo, rưìi bỗ lïn lûng
quẫy vïì phđa hoâng cung.

Àûúâng vïì hoâng cung rêët xa, phẫi mêët cẫ sấu, bẫy thấng ài
àûúâng. Cêåu con trai mïåt mỗi, tiïìn hïët, lûúng thûåc cẩn dêìn. Cêåu bùỉt
àêìu phẫi xin tûâng bûäa ùn, vâ khố khùn lùỉm múái xin àûúåc chưỵ tr ng
qua àïm. Cêåu dêìn dêìn nhêån ra àûúåc cưng lao ca mể àậ cûåc nhổc
ni nêëng mònh trong bêëy lêu. Cêåu hưëi hêån vò àậ àưëi xûã tïå bẩc vúái
mể.

Vïì túái hoâng cung, lc cêåu bỗ cấi chêåu trïn lûng xëng, ngẩc
nhiïn vò thêëy tûå lc nâo, trïn lûng cêåu cố mưåt nhấnh cỗ trơu nhûäng
hẩt nhỗ, mêìu vâng xinh xùỉn, mi thúm thoang thoẫng, nêëu ra ùn
thêåt bi. Cêåu con trai nhúá thûúng mể, bên thưi khưng àem hẩt vâo
cung vua nûäa, trấi lẩi cêåu mang giưëng hẩt êëy vïì trưìng, rưìi phên phất
cho mổi ngûúâi cng trưìng Àố chđnh lâ hẩt la - ngìn lûúng thûåc
chđnh ca chng ta hiïån nay.

SÛÅ TĐCH HOA HƯÌNG

Cêu chuån nây xẫy ra vâo thúâi mâ nhûäng khu vûúân côn ngêåp
trân cỗ dẩi, cấc loâi hoa rêët hiïëm vâ chûa cố hûúng thúm, côn hoa
hưìng chó cố mưåt mâu àỗ thùỉm.

Ú' mưåt lâng qụ nổ, núi mưåt dông sưng nưëi liïìn vúái biïín, cố hai
àûáa trễ chúi rêët thên vúái nhau, cư bế cố mấi tốc dâi àen mûúåt, côn tốc
cêåu bế mâu vâng tú. Bíi sấng tinh mú, khi mùåt trúâi côn chûa trôn,
hai àûáa trễ àậ cng nhau vui àa trong sống biïín hay mẫi mï tòm