Bài 39: luyện tập tốc độ phản ứng và cân bằng hóa học

TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG và CÂN BẰNG
HÓA HỌC
SỞ GD VÀ ĐÀO TẠO HÀ TĨNH
TRƯỜNG THPT NGHI XUÂN
GIÁO VIÊN: BẠCH THỊ CẨM NHUNG
TỔ: LÍ – HOÁ – CÔNG NGHỆ
NGHI XUÂN, THÁNG 4/ 2011
1
ĐỊNH NGHĨA
Tốc độ phản ứng là độ biến thiên nồng độ của một trong các
chất phản ứng hoặc sản phẩm phản ứng trong một đơn vị
thời gian
Nồng độ Nhiệt độÁp suất Chất xúc tác
Diện tích
bề mặt
Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
2
Tăng nhiệt độ
Tăng nồng độ chất tham gia
Tăng áp suất
Tăng diện tích bề mặt
Dùng xúc tác thích hợp
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
3

Hãy cho biết người ta sử dụng yếu tố nào để tăng
tốc độ phản ứng trong các trường hợp sau?
a. Rắc men vào cơm để ủ thành rượu

b. Đập nhỏ đá vôi để nung vôi
c. Nén hỗn hợp N
2
và H
2
ở áp suất cao để tổng hợp NH
3
d. Dùng lò thổi thổi thêm không khí vào lò.
Dùng xúc tác thích hợp
Tăng diện tích bề mặt
Tăng áp suất
Tăng nồng độ khí O
2
Bài tập 1:
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
4

Trong các cặp phản ứng sau, phản ứng nào có tốc độ lớn
hơn?
a. Bột Fe + CuSO
4
2M và bột Fe + CuSO
4
4M ở
cùng nhiệt độ
b. Bột Zn + CuSO
4
2M 25
0

C và bột Zn + CuSO
4
2M 50
0
C
c. Hạt Zn + CuSO
4
2M và bột Zn + CuSO
4
2M ở cùng
nhiệt độ
d. Nung KClO
3
bột ở nhiệt độ cao và nung KClO
3
bột ở
nhiệt độ cao có MnO
2
xúc tác.
Bài tập 2:
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
5
Cân bằng hóa học là trạng thái của phản ứng thuận
nghịch khi tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng
nghịch
Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học
Nồng độ Áp suất Nhiệt độ
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC

6
Nguyên lí chuyển dịch cân bằng L ơ- sat - tơ-li ê
Một phản ứng thuận nghịch đang ở trạng thái cân bằng khi
chịu một tác động từ bên ngoài như sự biến đổi nồng độ,
nhiệt độ, áp suất thì cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm
giảm tác động bên ngoài đó.
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
7
Bài tập 3: Cho phương trình phản ứng:
2NO
2(k)
N
2
O
4(K)
H = - 58 kJ
Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều nào nếu:
a. Tăng nhiệt độ
b. Giảm nhiệt độ
c. Tăng áp suất
d. Giảm áp suất
e. Tăng nồng độ NO
2
f. Giảm nồng độ NO
2
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
8
THUẬN

NGHỊCH
Bảng tóm tắt
Nhiệt độ
tăng
Cân bằng
chuyển dịch
theo chiều
thu nhiệt (∆H > 0)
giảm tỏa nhiệt (∆H < 0)
Áp suất
tăng giảm số phân tử khí
giảm tăng số phân tử khí
Nồng độ
tăng giảm nồng độ
giảm tăng nồng độ
Xúc tác Không làm chuyển dịch cân bằng
9
ĐỊNH NGHĨA
Tốc độ phản ứng là độ biến thiên nồng độ của một trong các
chất phản ứng hoặc sản phẩm phản ứng trong một đơn vị
thời gian
Nồng độ Nhiệt độÁp suất Chất xúc tác
Diện tích
bề mặt
Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
10
Cân bằng hóa học là trạng thái của phản ứng thuận
nghịch khi tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng

nghịch
Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học
Nồng độ Áp suất Nhiệt độ
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
11
Bảng tóm tắt
Nhiệt độ
tăng
Cân bằng
chuyển dịch
theo chiều
thu nhiệt (∆H > 0)
giảm tỏa nhiệt (∆H < 0)
Áp suất
tăng giảm số phân tử khí
giảm tăng số phân tử khí
Nồng độ
tăng giảm nồng độ
giảm tăng nồng độ
Xúc tác Không làm chuyển dịch cân bằng
12
Bài tập 4: Cho cân bằng:

CaCO
3(r)
CaO
(r)
+ CO
2(k)

H = 178 kJ
Hãy đề nghị cách làm để phản ứng chuyển dịch theo
chiều thuận, thu được nhiều CaO với chất lượng tốt và
giá thành rẻ
Giảm nồng độ CO
2
bằng cách liên tục cho CO
2
thoát ra
kho khỏi lò
Đốt nóng liên tục (nhiệt độ duy trì khoảng 900
0
C)
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
13
Đến lượt đội hai, nếu trả lời đúng được cộng một
điểm, trả lời sai bị trừ một điểm.
Đội nào giơ tay trước sẽ được quyền trả lời, nếu trả lời
đúng được cộng 2 điểm, trả lời sai bị trừ một điểm và
nhường quyền trả lời cho đội bạn.
Luật chơi
Sau khi nội dung câu hỏi được chiếu lên màn hình, hai
đội có thể giơ tay để dành quyền trả lời
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
14
Câu 1: yếu tố nào sau đây không làm cân bằng chuyển dịch
A. Nồng độ
B. Xúc tác

C. Nhiệt độ
D. Áp suất
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
15
Câu 2: trong đèn xì axetilen, người ta dùng O
2
thay
cho không khí để đốt cháy Axetilen cho ngọn lửa nhiệt
độ cao hơn. Yếu tố nào đã được vận dụng để làm
tăng tốc độ phản ứng?
A. Nhiệt độ
B. Xúc tác
C. nồng độ D. Áp suất
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
16
Câu 3: Trong công đoạn sản xuất SO
3
, để sản xuất axit
H
2
SO
4
có cân bằng sau:
2SO
2(k)
+ O
2(k)
2SO

3(k)
H < 0
Nhiệt độ của phản ứng ở khoảng 450
0
C, cung cấp nhiệt cho
phản ứng nhằm
A.Tăng tốc độ phản ứng B. để phản ứng chuyển dịch
theo chiều thuận
C. để phản ứng chuyển
dịch theo chiều nghịch
D. A và B đều đúng
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
17
Câu 4: người ta chẻ nhỏ củi để đun nấu nhằm
A. Tăng diện tích tiếp xúc B. dễ cho vào lò
C. tiết kiệm củi D. cả 3 đáp án trên
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
18
Câu 5: cho cân bằng:
FeO
(r)
+ CO
(k)
Fe
(r)
+ CO
2(k)

Khi tăng áp suất của hệ, cân bằng sẽ:
A. chuyển dịch theo
chiều thuận
C. Cân bằng không
chuyển dịch
B. chuyển dịch theo
chiều nghịch
D. đáp án B và C
đều đúng
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
19
Câu 6: trong những điều khẳng định dưới đây, điều
nào phù hợp với một phản ứng thuận nghịch đang
ở trạng thái cân bằng
A. phản ứng thuận
đã dùng
B. phản ứng nghịch
đã dùng
C. nồng độ các chất sản
phẩm và nồng độ các chất
phản ứng bằng nhau
D. tốc độ của phản ứng
thuận và nghịch bằng nhau
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
20
Câu 7:cho phản ứng thực hiện trong bình kín:

H

2 (k)
+ I
2 (k)
2HI
(k)
Yếu tố nào sau đây làm chuyển dịch cân bằng:
A. Tăng nhiệt độ B. Tăng áp suất
C. Tăng thể tích bình
phản ứng
D. cả 3 yếu tố trên
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
21
Câu 8: quá trình sản xuất NH
3
, trong công nghiệp dựa
trên phản ứng:
2N
2(k)
+ 3H
2(k)
2NH
3(k)
H = - 92kJ
Nồng độ NH
3
cân bằng sẽ lớn hơn khi
A. nhiệt độ và áp
suất đều giảm
D. nhiệt độ giảm áp

suất tăng
B. nhiệt độ và áp suất
đều tăng
C. nhiệt độ tăng áp
suất giảm
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
22
Câu 9: Chất xúc tác
A. Không ảnh hưởng gì đến phản ứng thuận nghịch
B. Làm cân bằng chuyển dịch thao chiều thuận
C. Làm cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch
D. Không làm chuyển dịch cân bằng mà chỉ rút ngắn thời
gian để thiết lập trạng thái cân bằng
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
23
Xin cảm ơn các thầy cô và tất
cả các em!
BÀI 51: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HOÁ HỌC
Tiết học hôm nay đến đây
kết thúc.
24