PP Kỷ luật tích cực - Một số cách kỷ luật trẻ không phù hợp

© Plan
Chương 2
Một số cách kỷ luật
trẻ không phù hợp
Phương pháp kỷ luật tích
cực

© Plan
Mục tiêu
Giúp học viên hiểu:

Khái niệm và các hình thức trừng phạt thân
thể và tinh thần trẻ em

Tại sao trừng phạt không hiệu quả và có hại?

Tại sao trừng phạt không hiệu quả nhưng
người lớn vẫn dùng?

© Plan
Trừng phạt thân thể và tinh
thần

Trừng phạt: Là biện pháp mà ai đó (thường là
người lớn) thực hiện nhằm thay đổi hành vi tiêu
cực ở trẻ em, nhưng lại gây ra sự đau đớn về thể
chất và tinh thần ở trẻ, có hại cho sự phát triển
của trẻ.

Trừng phạt thân thể: Là những hành vi gây
thương tích, đau đớn trên cơ thể, làm ảnh hưởng

tới sự phát triển thể chất của trẻ. Ví dụ: Đánh
bằng roi, bằng gậy, cốc đầu, véo tai, tát, nhốt,
treo cây,…

Trừng phạt tinh thần: Là những hành vi gây tổn
thương về mặt tâm lý, tình cảm, tinh thần ở trẻ
em. Ví dụ: Mắng chửi, sỉ nhục, đe dọa, bỏ đói, bỏ
rơi, …

© Plan

© Plan
Nghiên cứu về trừng phạt trẻ em ở
một số nước năm 2005
Dạng
trừng
phạt
% ở nhà % ở trường
Hồng
Kông
Hàn
Quố
c
Việt
Nam
Hồng
Kông
Hàn
Quố
c

Việt
Nam
Trừng
phạt
thân thể
71 97 81 54 94 69
Trừng
phạt
tinh thần

29 3 19 46 6 31

© Plan
Trừng phạt và xâm hại
Trừng phạt Xâm hại
Tính
Nghiêm
trọng
Thường gây ra tổn thương
thân thể nhẹ. Ví dụ, như
đánh đập, tát, xỉ vả
Gây ra tổn thương thân thể
và tinh thần nhẹ hoặc
nghiêm trọng. Bao gồm cả
xâm hại về tình dục.
Mục
đích
Cha mẹ, thầy cô, người lớn
thường coi đó như một hình
thức giáo dục và muốn tốt

cho trẻ.
Thường thì không nhằm mục
đích giáo dục mà chỉ để thỏa
mãn mục đích cá nhân của
mình: giải sầu, trút giận…
Nhận
thức
Người lớn trừng phạt trẻ em
thường không thừa nhận
rằng trừng phạt là bạo lực
mà coi đó là cách thức để
mình giáo dục, dạy dỗ trẻ
em.
Người lớn xâm hại trẻ có thể
có nhận thức về hành động
bạo lực của mình nhưng vẫn
thực hiện.

© Plan
Để nhận dạng 1 hành vi bạo lực,
cần chú ý 3 điểm:

Bạo lực gây tổn hại cho sự phát
triển của trẻ: Bất cứ hành vi bạo lực
nào với trẻ (kể cả thể chất và tinh
thần) đều gây tổn hại cho sự phát
triển của trẻ, cho dù người lớn
không có ý định đó.

Bạo lực là lạm dụng quyền lực: Cá

nhân sử dụng bạo lực (ông bà, cha
mẹ, thầy cô,…) đã lạm dụng quyền
lực mà họ có đối với trẻ.

Bạo lực tồn tại dưới các hình thức
khác nhau: Thân thể, tinh thần,
tình dục và sao nhãng.

© Plan
Một số cách thức kỷ luật trẻ không
phù hợp ở một xã trung du miền
núi phía Bắc
Yêu cầu dọn nhà vệ sinh một tuần vì học dốt.

Nhốt con 6 tuổi ở ngoài nhà vì chơi để quần áo bẩn.

Chửi con gái 14 tuổi: “Chết đi sống làm gì” vì cãi bố.

Đánh bằng roi do mải chơi và cãi lại người lớn.

Trói vào cột vì đi học xong không về mà đi chơi.

Bắt ôm cột và đánh roi cả 2 anh em vì trêu chọc nhau.

Bắt con nhỏ 3 tuổi ngồi vào vòng tròn vẽ sẵn hàng giờ.

Bắt tự tát 50 cái hoặc 100 cái vào mặt.

Bắt đứng xó nhà (trẻ 4 tuổi), bao giờ mẹ tha mới thôi.


Chửi mắng, dọa đuổi đi vì con nhỏ không làm bài.

© Plan
Hậu quả của trừng phạt
Về thể chất:

Là một hình thức bạo lực,
gây đau đớn và thương
tích. Nó để lại những vết
thương trên cơ thể trẻ,
làm ảnh hưởng đến sự
phát triển trí não của trẻ.
Trường hợp cá biệt, đánh
đập trẻ có thể gây tàn
tật suốt đời.


© Plan
Hậu quả của trừng phạt
Về tâm lý, tinh thần:

Làm trẻ thấy lẫn lộn, không hiểu rõ về sự việc.

Làm trẻ lo lắng, thấy bẽ mặt, nhục nhã.

Hạ thấp lòng tự trọng, tự tin của trẻ.

Làm trẻ tức giận và mong muốn trả đũa.

Làm trẻ tìm cách lừa dối người lớn.


Có thể làm trẻ trở nên “miễn dịch”.

Trẻ không học được tính kỷ luật, có chăng chỉ
là học được một tấm gương xấu.

Duy trì vòng luẩn quẩn bạo lực trong gia đình,
xã hội

© Plan
Hậu quả của trừng phạt

Trừng phạt không hiệu quả, thậm chí còn có
hại:

Trừng phạt trẻ chưa chắc đã khiến trẻ làm
những gì người lớn muốn.

Trừng phạt làm cho trẻ sợ cha mẹ, thầy cô và
những người lớn có “quyền”.

Trẻ có thể trốn tránh hoặc bỏ nhà, bỏ học.

Trẻ bị đánh, phạt nhiều thường ít linh hoạt và
kém thích nghi, giảm sự sáng tạo ở trẻ.

Ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ giữa trẻ và
người lớn.

© Plan

Một vài kết quả nghiên cứu về đét
đít

Đét đít là cách phạt trẻ phổ biến của nhiều bậc cha
mẹ, đặc biệt với trẻ nhỏ.

Đét đít hay được sử dụng để thay thế cho cách giao
tiếp tích cực với trẻ khi trẻ có hành vi tiêu cực.

Phần lớn trẻ bị đét đít khi người lớn đang tức giận
trẻ.

Con trai bị cha mẹ đét đít nhiều hơn con gái.

Trẻ bị đét đít có xu hướng thể hiện các hành vi
hung hãn nhiều hơn trẻ không bị đét đít.

© Plan
Một vài kết quả nghiên cứu về đét
đít (tiếp)

Đét đít có liên quan đến cảm giác tiêu cực về
bản thân, về tính tự tin của trẻ.

Đét đít có thể ép trẻ tuân theo mong muốn của
cha mẹ ngay lúc đó nhưng về lâu dài nếu lạm
dụng có thể làm tăng những hành vi tiêu cực
bao gồm cả tội phạm vị thành niên và giai
đoạn người lớn sau này.


Những trẻ hay bắt nạt bạn ở trường thường là
cũng bị bạo lực, bị trừng phạt thể chất ở nhà.

Những người lớn hay đét đít trẻ thường bị đối
xử tương tự lúc còn nhỏ.

© Plan

© Plan
Tại sao không hiệu quả mà nhiều
ngýời vẫn dùng?
Một số người lớn tin rằng:

Người lớn lúc nào cũng đúng.

Người lớn luôn là người quyết định cái gì là
đúng, cái gì là sai. Trẻ phải tuân theo.

Người lớn không cần phải đưa ra lý do mà chỉ
cần yêu cầu là trẻ phải thực hiện.

Sự ngang bướng, cứng đầu cứng cổ của trẻ
phải bị bẻ gãy càng sớm càng tốt.

Người lớn không bao giờ được thể hiện những
cảm xúc “yếu đuối” như sợ hãi, bị tổn thương,
…

© Plan
Tại sao không hiệu quả mà nhiều

nguời vẫn dùng? (tiếp)

Nếu bố mẹ không biết đánh con, bố mẹ sẽ bị mất
quyền hành, uy lực.

Yêu cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi.

Cá không ăn muối cá ươn, con cãi cha mẹ trăm
đường con hư.

Bố mẹ, thầy cô cần nghiêm khắc thì trẻ mới tôn
trọng.

Hồi nhỏ tôi bị đánh nhiều mà bây giờ vẫn nên
người.

Không đánh thì trẻ không sợ. Không sợ là dễ hư.

Thử các cách khác không được, chỉ mỗi roi là được.

© Plan
Xin cám ơn!