Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi văn 8

Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
1
TI LIU BI DNG HC SINH GII
MễN: NG VN 8
*****
BI 1:
KHI QUT V VN HC VIT NAM T U TH K XX N 1945
A: YấU CU:
- Giỳp hc sinh cú cỏi nhỡn tng quan v giai on vn hc Vit Nam t th k XX n 1945
- Rốn k nng tng hp, khỏi quỏt vn VH.
B: NI DUNG C BN
1. Khỏi quỏt v tỡnh hỡnh xó hi v vn hoỏ Vit Nam nhng nm u th k.
2. Quỏ trỡnh phỏt trin ca dũng vn hc Vit Nam u th k.
a) Chng th nht: Hai thp niờn u th k XX.
b) Chng th hai: Nhng nm hai mi ca th k XX.
c) Chng th ba: T u nhng nm 30 n CMT8- 1945.
3. Nhng c im chung ca vn hc Vit Nam t u th k XX n CMT8 1945.
a) Vn hc i mi theo hng hin i hoỏ.
b) Vn hc hỡnh thnh hai khu vc (hp phỏp v bt hp phỏp) vi nhiu tro lu cựng phỏt trin.
c) Vn hc phỏt trin vi nhp c bit khn trng, t c thnh tu phong phỳ.
4. Gii thiu mt s tỏc gi, tỏc phm tiờu biu cho tng tro lu vn hc:
- Tro lu lóng mn, núi lờn ting núi ca cỏ nhõn giu cm xỳc v khỏt vng, bt ho vi thc ti ngt
ngt, mun thoỏt khi thc ti ú bng mng tng v bng vic i sõu vo th gii ni tõm. Vn hc
lóng mn thng ca ngi tỡnh yờu say m, v p ca thiờn nhiờn, ca ngy xa v thng m

bun. Tuy vn hc lóng mn cũn nhng hn ch rừ rt v t tng, nhng nhỡn chung vn m tớnh
dõn tc v cú nhiu yu t lnh mnh, tin b ỏng quý. Vn hc lóng mn cú úng gúp to ln vo cụng
cuc i mi hin i hoỏ vn hc, c bit l v th ca.
Tiờu biu cho tro lu lóng mn trc 1930 l th Tn , tiu thuyt T Tõm ca Hong Ngc
Phỏch; sau 1930 l Th mi ca Th L, Lu Trng L, Xuõn Diu, Huy Cn, Hn Mc T, Ch Lan
Viờn, Nguyn Bớnhv vn xuụi ca Nht Linh, Khỏi Hng, Thch Lam, Thanh Tnh, Nguyn Tuõn
- Tro lu hin thc gm cỏc nh vn hng ngũi bỳt vo vic phi by thc trng bt cụng, thi nỏt ca
xó hi v i sõu phn ỏnh thc trng thng kh ca cỏc tng lp qun chỳng b ỏp bc búc lt ng
thi. Núi chung cỏc sỏng tỏc ca tro lu vn hc ny cú tớnh chõn thc cao v thm m tinh thn
nhõn o. Vn hc hin thc cú nhiu thnh tu c sc cỏc th loi vn xuụi (truyn ngn ca Phm
Duy Tn, Nguyn Bỏ Hc, Nguyn Cụng Hoan, Nam Cao, Nguyờn Hng, Tụ Hoi, Bựi Hin; tiu
thuyt ca H Biu Chỏnh, V Trng Phng, Ngụ Tt T, Nguyờn Hng, Nam Cao; phúng s ca Tam
Lang, V Trng Phng ), nhng cng cú nhng sỏng tỏc giỏ tr th th tro phỳng (th Tỳ M,
Phn).
Hai tro lu lóng mn v hin thc cựng tn ti song song, va u tranh vi nhau li va nh
hng, chuyn hoỏ nhau. Trờn thc t, hai tro lu ú u khụng thun nht v khụng bit lp vi nhau,
cng khụng i lp nhau v giỏ tr tro lu no cng cú nhng cõy bỳt ti nng v tõm huyt.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
2
Vn hc khu vc bt hp phỏp gm th vn cỏch mng bớ mt, c bit l sỏng tỏc th ca ca cỏc
chin s trong nh tự. Th vn cỏch mng cng cú lỳc, cú b phn c lu hnh na hp phỏp,
nhng ch yu l bt hp phỏp, b t ra ngoi phỏp lut v ngoi i sng vn hc bỡnh thng. Ra
i v phỏt trin trong hon cnh luụn b n ỏp, khng b, thiu c nhng iu kin vt cht ti thiu,

nhng vn hc cỏch mng vn phỏt trin mnh m, ngy cng phong phỳ v cú cht lng ngh thut
cao, nhp vi s phỏt trin ca phong tro cỏch mng. Th vn cỏch mng ó núi lờn mt cỏch thng
thit, xỳc ng tm lũng yờu nc, ó toỏt lờn khớ phỏch ho hựng ca cỏc chin s cỏch mng thuc
nhiu th h na u th k.
C: PHNG PHP NGHIấN CU:
1. Ti liu tham kho:
- Bi khỏi quỏt v vn hc Vit Nam: +) SGK NV8 trang 3-11
+) Giỏo trỡnh VHVN tp 1 trang1-73
2. Bi tp cng c:
1) Vn hc thi k t XX n 1945 phỏt trin vi nhp khn trng, mau l nh th no?
2)Vỡ sao núi vn hc na u TK XX n 1945 phỏt trin phong phỳ rc r v khỏ hon chnh
(v th loi)
3) Lp bng thng kờ cỏc tỏc gi, tỏc phm vn hc u TK n 1945.
*****************************************
BI 2:
THANH TNH V TễI I HC
A.NI DUNG
1. Khỏi quỏt kin thc tỏc gi (tiu s, cuc i v s nghip)
2. Cng c li v p v ni dung v ngh thut ca ỏng vn giu cht th Tụi i hc.
3. Luyn .
1: Hóy phõn tớch lm sỏng t cht th ca truyn Tụi i hc (Nõng cao ng vn trang 10)
2: Cm ngh v truyn ngn Tụi i hc (Nõng cao NV trang 13)
3: Tỡm nhng nột tng ng trong cm xỳc ca nh th Huy Cn trong bi Tu tr]ng v nh
vn Thanh Tnh trong Tụi i hc.
B. PHNG PHP
1. Ti liu tham kho: Nõng cao NV8
- Cỏc bi vit v on trớch Tụi i hc.
2. vn ngh lun, chng minh, t s, cm nhn v 1 on vn.
" Khụng bit bao nhiờu th h hc trũ ó tng c, tng hc v tng nhm ln mt cỏch rt ỏng
yờu rng truyn ngn Tụi i hc ca nh vn Thanh Tnh chớnh l bi tõp c u tiờn ca mỡnh. S

nhm ln vụ lớ m li ht sc cú lớ. Vụ lớ vỡ bi tp c u tiờn hn phi l cỏc cõu vn, on vn hay
bi th ch khú cú th l c mt truyn ngn. Cũn cú lớ bi hc trũ cỏc th h cú th quờn i nhiu bi
tp c khỏc, nhng hỡnh nh ớt ai hon ton quờn c nhng cm xỳc trong tro nguyờn s m tng
dũng tng ch ca Tụi i hc gi lờn trong min kớ c tui th ca mỡnh. Liu cú phi Thanh tnh
cng cm thy iu ny khụng khi ụng ó vit c mt truyn ngn nhan Tụi i hc ri li kt
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
3
truyn bng mt cõu nh th ny: Tụi vũng tay lờn bn chm ch nhỡn thy vit v lm nhm ỏnh vn
c: Bi vit tp: Tụi i hc?
Bi tp c u tiờn, bui tu trng u tiờn, ln u tiờn con ng ó quen i li lm ln
bng t nhiờn thy l, ln u tiờn ng trc ngụi trng ó tng vo chi bng cm thy va thõn
quen va l lm, cng l ln u tiờn ch ri m mt lỏt m cm thy xa m hn c nhng ln i chi xa
m c ngyTrong cuc i, cú nhng cm xỳc u tiờn m mi ngi u phi tri qua. Vi Tụi i
hc, Thanh Tnh ó lm ngõn lờn mt trong nhng cm xỳc ú trong lũng mi ngi ang l hc trũ
hay ó tng l hc trũ: cm xỳc v ngy tu trng u tiờn. Tớnh cht u tiờn ca cm xỳc y ó
c Thanh Tnh din t mt cỏch gin d m li ht sc tinh t nh chớnh tõm hn tr th vy. õu
phi ln u tiờn nhõn vt tụi i trờn con ng lng, nhng õy l ln u tiờn tụi thy cnh vt
chung quanh tụi u thay i, vỡ chớnh lũng tụi ang cú s thay i ln: hụm nay tụi i hc. Thanh
Tnh khụng miờu t nhng cnh tng l, nhng õm thanh l hay nhng con ngi l ln u tiờn nhõn
vt nhỡn thy, nghe thy hay cm thy, m ụng miờu t mt cỏi cỏch tụi ln u khỏm phỏ ra trong
nhng iu tng chng nh quỏ quen thuc nhng cm nhn l lựng. Cnh vt, con ngi v tng s
kin, tng chi tit ca ngy tu trng c thut li mt cỏch khỏ cn k t m, phn no chng t
chỳng ta ó c soi chiu qua cp mt hỏo hc tũ mũ ca mt cu bộ ln u tham d ngy tu trng.

Cỏi ý thc v mt ngy c bit trong cuc i ó to lờn tõm trng va b ng va hi hp v khụng
phi khụng pha chỳt t ho ca mt cu bộ bng cm thy mỡnh ang l mt ngi ln. Chớnh vỡ th m
cu bộ con mi ngy hụm qua thụi chc hn cũn bộ bng, nghch ngm v vụ tõm xit bao, ngy hụm
nay ó bit ý v p ca thiờn nhiờn- mt bui mai y sng thu v giú lnh, ó cm nhn c
mt cỏch tht sõu sc v õu ym trong bn tay ngi m, v hin t v cm ng trong cỏi nhỡn ca
ụng c trng M Lớ hay thỏi nh nhng ca cỏc thy giỏo, ca cỏc ph huynh i vi mỡnh v
nhng cu bộ nh mỡnh Dng nh õy chớnh l ln u tiờn cu khỏm phỏ ra nhng iu ú vy!
Ngoi ra, cng cn phi núi rng tụi i hc vn l nhng dũng hi tng, cỏi hin lờn qua truyn ngn
khụng n thun l mt ngy tu trng m l nhng k nim mn man ca bui tu trng. Bờn cnh
cỏi nhỡn ca nhõn vt tụi trong quỏ kh cu bộ con ln u tiờn i hc, cũn cú cỏi nhỡn ca nhõn vt
tụi trong hin ti ngi ang ngi ghi li nhng ký c v bui tu trng u tiờn ca mỡnh, ang
dừi theo tng bc chõn ca tụi trong quỏ kh mt cỏch bao dung (vỡ th nờn trong truyn ngn mi
cú th xut hin nhng chi tit nh: Tụi mun th sc mỡnh nờn nhỡn m tụi: - M a bỳt th

c cho
con cm. m tụi cỳi u nhỡn tụi vi cp mt tht õu ym: - Thụi m cm cng c . Tụi cú ngay cỏi
ý ngh va non nt va ngõy th ny: chc ch ng

i tho mi cm ni bỳt thc. Chi tit trờn mc dự
c nhỡn bng cp mt ca tụi- cu bộ trong quỏ kh nhng rừ rng nhng nhn xột nh cỏi ý
ngh va non nt va ngõy th ch cú th l ca tụi trong hin ti). S an xen hai cỏi nhỡn ny tht ho
hp vi phong cỏch ca truyn ngn, t cỏch la chn t ng, cỏch so sỏnh vớ von cho n ging vn
u toỏt lờn v trong tro m li hin ho. õy phi chng l mt trong nhng lớ do lm cho ngi c
dự thuc th h no, la tui no cng tỡm thy chớnh mỡnh trong nhõn vt tụi ca truyn?
Bc vo khu vn kớ c cú cỏi tờn Tụi i hc, ta dng nh c mt bn tay tin cy v
ờm ỏi dn dt i t dũng u n dũng cui. Tụi i hc ging nh mt nt lng, mt mnh nh, mt gúc
khut trong cuc sng rng ln. Truyn ngn khụng vit v nhng cỏi mi, cỏi l (cú mi l gỡ õu mt
ngy u tiờn i hc m hc trũ no cng phi tri qua?), nhng nú em li cho ngi ta cỏi cm giỏc
õy l ln u tiờn mỡnh khỏm phỏ ra nhng iu nh vy. V cú khú tin quỏ khụng khi cú nhng
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8

GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
4
ngi núi rng gia bao bn b lo toan thng nht, h ó dn quờn mt ngy tu trng u tiờn ca
mỡnh, nhng khi c Tụi i hc, nhng k nim tng ó ng yờn trong ký c li hi sinh, v h
bng nh li ngy ú thy rừ rng sng ng dng nh nú cha bao gi bi lóng quờn c, ri h li
cú th bt giỏc ngõm nga mt cỏch rt chõn thnh: Hng nm c vo cui thu, lỏ ngoi ng rng
nhiu v trờn khụng cú nhng ỏm mõy bng bc, lũng tụi li nao nc nhng k nim mn man ca bui
tu tr

ng
*****************************************
BI 3:
NGUYấN HNG V HI Kí NHNG NGY TH U
A.MC TIấU:
- Cng c li nhng kin thc c bn v nh vn Nguyờn Hng v on trớch Trong lũng m
- M rng, luyn cng c kin thc chuyờn .
B. NI DUNG:
1. Gii thiu v tỏc gi Nguyờn Hng
c T cuc i v tỏc phm trang 251 n 256.
Giỏo trỡnh VHVN 30 45
Anh bỡnh d n nh

l lp d
o qun

? Rỏch vỏ cú sao õu?
D xỳc ng, anh th

ng hay d khúc
Tri au nhiu nờn th

ng cm nhiu hn.
(o Cng)
- Nguyn Tuõn: Tụi l mt thng thớch phỏ ỡnh phỏ chựa m anh ỳng l mt ngi thớch tụ tng
ỳc chuụng.
- Nguyn ng Mnh: Vn Nguyờn Hng bao gi cng lp lỏnh s sng. Nhng dũng ch y chi
tit.thng thit mónh lit.
2. Gii thiu khỏi quỏt v Nhng ngy th u
a) Th loi: Hi ký l th loi vn hc m ngi vit trung thnh ghi li nhng gỡ ó din ra
trong cuc sng ca mỡnh, tụn trng s tht. c im ca hi ký l khụng th h cu vỡ nu th tỏc
phm s khụng hay, s t nht nu nhng gỡ din ra trong cuc i nh vn khụng cú gỡ c sc. Nhng
ngy th u l mt tp hi ký ghi li nhng gỡ ó din ra thi th u ca chớnh nh vn. Ta cú th cm
nhn c tt c nhng tỡnh tit, chi tit trong cõu chuyn u cú tht. Cú nc mt ca Nguyờn Hng
thm qua tng cõu ch.
b) Túm tt hi ký:
Chỳ bộ Hng nhõn vt chớnh ln lờn trong mt gia ỡnh sa sỳt. Ngi cha sng u ut thm lng,
ri cht trong nghốo tỳng, nghin ngp. Ngi m cú trỏi tim khao khỏt yờu ng nh chụn vựi tui
thanh xuõn trong cuc hụn nhõn khụng hnh phỳc. Sau khi chng cht, ngi ph n ỏng thng y
vỡ quỏ cựng qun ó phi b con i kim n phng xa. Chỳ bộ Hng ó m cụi cha li vng m, sng
thui thi cụ n gia s gh lnh, cay nghit ca nhng ngi h hng giu cú, tr thnh a bộ úi
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
5
rỏch, lờu lng, luụn thốm khỏt tỡnh thng yờu m khụng cú. T cnh ng v tõm s ca a bộ cụi
cỳt cựng kh, tỏc phm cũn cho thy b mt lnh lựng ca xó hi ng tin, cỏi xó hi m cỏnh ca nh
th ờm Nụ-en cng ch m rng ún nhng ngi giu sang khnh khng b v v khộp cht
trc nhng k nghốo kh tr tri hốn h; cỏi xó hi ca ỏm th dõn tiu t sn sng nh nhen, gi
di, c ỏc, khin cho tỡnh mỏu m rut tht cng thnh khụ hộo; cỏi xó hi y nhng thnh kin c h
búp nght quyn sng ca ngi ph n
c) Giỏ tr ni dung v ngh thut.
3.on trớch Trong lũng m.
Xõy dng dn ý cho bi sau
1: Mt trong nhng im sỏng lm nờn sc hp dn ca chng IV (trớch hi ký Nhng ngy th
u Nguyờn Hng) l nh vn ó miờu t thnh cụng nhng rung ng cc im ca mt tõm hn tr
di. Hóy chng minh.
2: Cú nh nghiờn cu nhn nh: Nguyờn Hng l nh vn ca ph n v nhi ng. Hóy chng
minh.
3: Cht tr tỡnh thm m Trong lũng m.
4: Qua nhõn vt tr em trong on trớch Trong lũng mca Nguyờn Hng hóy phõn tớch lm
sỏng t: Cụng dng ca vn ch

ng l giỳp cho tỡnh cm v gi lũng v tha (Hoi Thanh).
Yờu cu 4:
- Phng phỏp: Bit cỏch lm bi vn ngh lun, chng minh th hin trong cỏc thao tỏc: tỡm ý,
chn ý, dng on, liờn kt on b cc vn bn c bit l cỏch la chn phõn tớch dn chng.
- Ni dung: Trờn c s hiu bit v on trớch Trong lũng m ca Nguyờn Hng phõn tớch lm
sỏng t ý lin ca Hoi Thanh v cụng dng ca vn chng: Giỳp cho tỡnh cm v gi lũng v tha.
Hc sinh cú th trỡnh by b cc nhiu cỏch khỏc nhng cn tp trung vo cỏc vn sau:

+ Tỡnh yờu thng con ngi: Bộ Hng cú tỡnh yờu mónh lit vi ngi m ỏng thng.
+ Giu lũng v tha: Bộ Hng b qua nhng li dốm pha thõm c ca b cụ lỳc no cng ngh ti m
vi nim thụng cm sõu sc, mong mun c ún nhn tỡnh yờu thng ca m.
+ Bi p thờm v tõm hn tỡnh cm.
C.PHNG PHP:
1. HS v GV tỡm c cỏc t liu tham kho sau:
- Bi c thờm Tụi vit b v ca Nguyờn Hng: Trang 27 31 s tay vn hc.
- Bi c thờm trớch Nguyờn Hng, mt tui th vn: Trang 16 18 t liu ng vn.
- Hi ký Nhng ngy th u.
- Cỏc bi vit bn v on trớch Trong lũng m.
2. vn ngh lun, chng minh, t s, cm nhn v mt on vn.
VD: Luyn vit on vn chng minh:
Nim hnh phỳc vụ b khi trong lũng m theo cỏch: Din dch v quy np.
- Bt buc HS ghi nh mt on vn hay trong on trớch.
GI í 1
- Lũng yờu thng m tha thit ca bộ Hng: Xa m, vng tỡnh thng, thiu s chm súc,
li phi nghe nhng li dốm pha xỳc xim ca ngi cụ c ỏc nhng tỡnh cm ca bộ Hng hng v
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
6
m vn mónh lit duy nht mt phng, khụng b nhng rp tõm tanh bn xỳc phm n. Chớnh
tỡnh yờu thng m tha thit ó khin cho bộ Hng cú mt thỏi kiờn quyt, dt khoỏt.
- S cm thự nhng c tc ó y o m: Lũng cm ghột ca bộ Hmg c din t bng
nhng cõu vn cú nhiu hỡnh nh c th, gi cm v cú nhp iu dn dp ta nh s ut c ca bộ

ngy mt tng tin: Cụ tụi núi ch

a dt cõu, c hng tụi ó nghn khụng ra ting. Giỏ nhng c
tc ó y o m tụi l mt vt nh

hũn ỏ, cc thu tinh, u mu g, tụi quyt v ngay li m
cn, m nhai, m nghin cho k nỏt vn mi thụi.
- Khỏt khao gp m chỏy bng: Ngũi bỳt ca nh vn ó th hin thnh cụng c sc khi miờu
t vi phng phỏp so sỏnh nh khỏt khao ca ngi b hnh i gia sa mc ngh v búng rõm v dũng
nc mỏt. Hỡnh nh chỳ bộ phi xa m lõu ngy, hn na phi sng trong s gh lnh ca nhng ngi
xung quanh.
- S cm ng, sung sng, bi ri khi gp m. Nim hnh phỳc vụ b khi trong lũng
m: tụ m nim sung sng tt ca em bộ mt cha, xa m lõu ngy, nay c ngi bờn m,
lỳc thỡ nh vn miờu t nhng cm giỏc c th: Tụi ngi trờn m xe, ựi ỏp vo ựi m tụi, u ng
vo cỏnh tay m mn man khp da tht, lỳc thỡ chen nhng li bỡnh lun thm m cht tr tỡnh:
Phi bộ li, khi thỡ ngh n cõu núi c ỏc, ay nghin ca b cụ v Khụmg my may ngh ngi
gỡ na. bi vỡ bộ Hng c gp m rt bt ng, nim vui quỏ ln. Nờu chớnh mỡnh cha phi tri qua
ni au xa m, cha cú nim sung sng tt khi c gp m, chc Nguyờn Hng khú cú c
nhng on vn gõy n tng mnh m cho ngi c nh vy.
NHNG IU CN LU í
Hi ký l mt th loi vn hc m ngi vit trung thnh ghi li nhng gỡ ó din ra trong cuc
sng ca mỡnh, tụn trng s tht. c im ca hi ký l khụng th h cu vỡ th tỏc phm s khụng
hay, s t nht nu nhng gỡ din ra trong cuc i ca nh vn khụng cú gỡ c sc. Nhng ngy th
u" ca Nguyờn Hng l mt tp hi ký ghi li nhng gỡ ó din ra thi th u ca chớnh nh vn
Nguyờn Hng. Ta cú th cm nhn c tt c nhng tỡnh tit, chi tit trong cõu chuyn u rt tht. Cú
nc mt ca Nguyờn Hng thm qua tng cõu ch.
chng IV ca tỏc phm, Nguyờn Hng ó th hin rt thnh cụng ngh thut xõy dng tõm
lý nhõn vt. Cựng mt lỳc bộ Hng din ra nhng tỡnh cm rt trỏi ngc nhau. Cú s nht quỏn v
tớnh cỏch v thỏi . Khi b cụ th hin ngh thut xỳc xim v núi xu v ngi m ca bộ Hng
mt mc cao m mt a bộ bỡnh thng rt d dng tin theo thỡ con ngi c ỏc ny ó tht bi.

Bộ Hng khụng nhng khụng tin li b cụ m cng thng m hn.
Trong iu kin lỳc by gi, mt ngi ph n cha on tang chng ó mang thai vi ngi
khỏc, l mt iu tuyt i cm k. Ai cng cú th xa lỏnh thm chớ ph nh, khinh thng. Hn ai ht
bộ Hng hiu rt rừ iu ny. Vỡ th tỡnh thng ca bộ Hng i vi m khụng ch l tỡnh cm ca a
con xa m, thiu vng tỡnh cm ca m m cũn l thng ngi m b xó hi coi thng khinh r. Bộ
Hng ln khụn hn rt nhiu so vi tui ca mỡnh. iu c bit l dự cú suy ngh chớn chn, tng tri
nhng bộ Hng vn l mt a tr, vn cú s ngõy th.
Vỡ th, lm nờn sc hp dn ca tỏc phm, iu u tiờn phi núi ti cm xỳc chõn thnh:
- Nhng tỡnh tit, chi tit trong chng IV ca tỏc phm Nhng ngy th u din ra ht sc
chõn tht v cm ng. Cú th núi bộ Hng ni au xút, nim bt hnh c y lờn n nh cao.
Nim khỏt khao c sng trong vũng tay yờu thng ca ngi m cng mc cao nht khụng gỡ
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
7
so sỏnh bng. Cui cựng thỡ hnh phỳc bt ng n cng vụ cựng ln, c din t tht xỳc ng. Cú
th biu din nhng cung bc ca tỡnh cm ca bộ Hng bng s nh sau:
+ Ni bt hnh (cha cht, m phi i kim n ni xa, b mi ngi khinh r)
+ Ni cm tc nhng c tc, nim khỏt khao gp m.
+ Hnh phỳc vụ b bn khi sng trong vũng tay yờu thng ca m.
- Ch tõm v ch ti ca Nguyờn Hng:
Nguyờn Hng l mt cõy bỳt nhõn o thng thit. chng IV ca tỏc phm, nh vn khụng
nhng th hin sõu sc nim ng cm vi ngi m Hng m cũn khng nh nhng phm cht tt
p cao quý ca m, khi m lõm vo nhng tỡnh cnh nghit ngó nht. ng sau cõu ch, ta c c
tm lũng trn tr yờu thng con ngi chõn thnh, thm thớa, c bit l tỡnh yờu thng ph n v

tr em nhng ngi vn chu nhiu thit thũi, au kh nht.
BI 4:
NGễ TT T V TIU THUYT TT ẩN
A. YấU CU:
- Cng c, m rng v nõng cao kin thc v tỏc gi, tỏc phm
- Rốn k nng xõy dng on vn bng phộp din dch, quy np, song hnh, tng hp
B. NI DUNG:
1.Khỏi quỏt v tỏc gi Ngụ Tt T:
L cõy bỳt xut sc nht ca dũng vn hc hin thc trc cỏch mng v l mt trong nhng tỏc
gi ln cú v trớ quan trng trong nn vn hc Vit Nam hin i. Ch vi ba thp k cm bỳt, ụng ó
li mt s nghip vn hc s, c ỏo bao gm nhiu th loi: Tiu thuyt, phúng s, truyn ký lch
s, kho cu, dch thutv th loi no cng li du n c sc riờng. Sut 6 thp k qua, thõn th
v vn nghip ca Ngụ Tt T ó thc s thu hỳt c s quan tõm, yờu mn ca cỏc nh nghiờn cu,
phờ bỡnh, ging dy vn hc v ụng o cụng chỳng.
Tham kho Ngụ Tt T v tỏc gi v tỏc phm- NXBGD
+ Mt nh nho yờu nc, thc thi, mt cõy bỳt sc bộn.
+ Sc sng ca mt vn nghip ln a dng: Nh tiu thuyt phúng s c sc, nh vn ca dõn
quờ.
+ Mt nh bỏo cú bit ti.
2. Gii thiu khỏi quỏt v Tt ốn
- Túm tt tiu thuyt Tt ốn.
- Th loi, nhan , giỏ tr ni dung v ngh thut: SGV trang 25, 26; S tay vn hc 8 trang 34, 35.
- Gii thiu cỏc ý kin ỏnh giỏ v Tt ốn, v nhõn vt ch Du: Li gii thiu truyn Tt ốn
Nguyn Tuõn trang 213.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
8
+) Tt ốn ca Ngụ Tt T- (V Trng Phng) Mt thiờn tiu thuyt cú lun xó hi hon ton
phng s dõn quờ, mt ỏng vn cú th gi l kit tỏc cha tng thy
3. Cng c, nõng cao v on trớch Tc n

c v b
- í ngha ca cỏch xõy dng cỏc tuyn nhõn vt.
- Ti sao núi õy l mt on vn giu kch tớnh.
- Phõn tớch din bin tõm lý, hnh ng ca ch Du.
4. Luyn : Cỏc dng vn ngh lun, chng minh phõn tớch nhõn vt, vn s kt hp miờu
t v biu cm.
Vớ d minh ho:
1: Hóy chng minh nhn xột ca nh nghiờn cu phờ bỡnh vn hc V Ngc Phan Cỏi on ch Du
ỏnh nhau vi tờn cai l l mt on tuyt khộo.
2: Nh vn Nguyn Tuõn cho rng vi tỏc phm Tt ốn, Ngụ Tt T ó xui ng

i nụng dõn ni
lon. Em hiu nh th no v nhn xột ú. Hóy chng minh.
3: Trờn cỏi ti gii ti t ca ng lỳa ngy x

a, hin lờn cỏi chõn dung lc quan ca ch Du.
Bc chõn dung y tuy cha

c ỏnh sỏng cỏch mng soi ri ti nh

ng dự sao tụi vn quý bc chõn
dung y. Chng minh qua Tc nc v b.
4: Tụi nh nh ó cú ln no tụi ó gp ch Du mt ỏm ụng phỏ kho thúc Nht, mt cuc

cp chớnh quyn huyn k tng khi ngha hay chớ ớt y np hm bem cho cỏn b. Em hiu ý kin
trờn nh th no. Bng s hiu bit ca em v on trớch Tc nc v b em hóy lm sỏng t ý kin
trờn.
C. PHNG PHP:
1. Ti liu tham kho:
- Tiu thuyt Tt ốn.
- Xem bng hỡnh phim Ch Du (din viờn Lờ Võn úng vai ch Du)
- Cỏc t liu bn v Tt ốn (T trang 195 313 Ngụ Tt T v tỏc gia v tỏc phm)
2. Phng phỏp:
- Rốn k nng dng on, xõy dng lun im trong vn ngh lun.
- K nng to lp vn bn t s, ngh lun.
: - Hỡnh nh nhõn vt ch Du qua Tc nc v b.
- Bn cht xó hi thc dõn phong kin qua Tc nc v b.
- Sc sng v tinh thn phn khỏng ca ngi nụng dõn truc CM qua hỡnh nh ch Du.
- Ngũi bỳt hin thc ca Ngụ Tt T qua Tc nc v b
**************************************
BI 5:
NAM CAO VI TRUYN NGN LO HC
A.YấU CU:
- Cng c, m rng v nõng cao kin thc v nh vn Nam Cao v truyn ngn Lóo Hc.
- Vit c cỏc on vn liờn kt mch lc. cht ch.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
9

- Kim tra k nng to lp vn bn ngh lun.
B.NI DUNG:
1. Gii thiu khỏi quỏt v tỏc gia Nam Cao
a)V trớ:
- Nam Cao l mt ti nng ln, mt nh vn xut sc ó gúp phn cỏch tõn v hin i hoỏ nn vn
xuụi quc ng. ễng úng mt vai trũ quan trng trong nn vn hc hin i Vit Nam. C cuc i
Nam Cao l mt quỏ trỡnh chin u khụng khoan nhng cho mt nhõn cỏch cao p nhõn cỏch
trong sỏng to ngh thut.
- L nh vn - chin s lit s, Nam Cao khộp li vn tui 35. ễmg li trong kho tng vn chng
dõn tc mt gia ti khụng s v s lng nhng li luụn n cha sc sng, sc bn lõu ca mt giỏ tr
vn chng vt lờn trờn cỏc b cừi v gii hn cú c nhng tri k, tri õm. Nam Cao l mt trong
9 nh vn c la chn ging dy trong chng trỡnh mụn vn trng ph thụng vi t cỏch tỏc
gia ln ca vn hc dõn tc (NXBGD)
+ Tham kho phn I Vn v ngi cun Nam Cao v tỏc gia v tỏc phm trang 44-174
+ Chỳ ý cỏc bi lun:
- Ngi v tỏc phm Nam Cao Tụ Hoi.
- Nam Cao Nh vn hin thc sõu sc, nh vn nhõn o ch ngha ln Trn ng Xuyn
- Tờs khụp v Nam Cao Mt sỏng tỏc hin thc kiu mi.
- Gp g gia M.Goorky v Nam Cao.
b)Tiu s, cuc i, s nghip, ni dung chớnh trong tỏc phm ca Nam Cao (Giỏo trỡnh VHVN
trang 283 327)
2. Gii thiu khỏi quỏt v truyn ngn Lóo Hc
- Túm tt truyn, b cc
- Cỏc giỏ tr ca tỏc phm:
+ Giỏ tr ni dung: Giỏ tr hin thc v giỏ tr nhõn o.
+ Giỏ tr v ngh thut: Th loi, ngụn ng, kt cu
3.Luyn :
1: So sỏnh ch ra s ging v khỏc nhau gia cỏi cht ca Lóo Hc v cỏi cht ca anh Chut
trong truyn ngn Nghốo ca Nam Cao.
2: Vit li bỡnh cho on vn:

Mt lóo t nhiờn co rỳm li Lóo hu hu khúc.
3: Cỏi cht ca Lóo Hc ó c nh vn Nam Cao miờu t nh th no. T cỏi cht ú, em ngh
gỡ v s phn v phm cht ca ngi nụng dõn nghốo kh trc CM Thỏng Tỏm?
4: Trong Lóo Hc nh vn Nam Cao ó phỏt biu suy ngh ca mỡnh v cỏch ỏnh giỏ nhỡn nhn
con ngi: Chao ụi! i vi nhng ng

i quanh ta.khụng bao gi ta th

ng
Bng s hiu bit ca em v tỏc phm Lóo Hc em hóy lm sỏng t tỡnh yờu thng con ngi ca
tỏc gi.
5: Phõn tớch nhõn vt Lóo Hc Hỡnh nh tiờu biu ca ngi nụng dõn truc CM.
6: Phõn tớch nhõn vt ụng giỏo hỡnh búng ca nh vn Nam Cao.
7: Trit lý nhõn sinh qua Lóo Hc.
C.PHNG PHP:
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
10
1. Ti liu tham kho:
- Nam Cao v tỏc gia v tỏc phm
- Cỏc bi vit bn v truyn ngn Lóo Hc
- Luyn cỏc dng ngh lun: ngh lun v mt nhõn vt, mt nhúm nhõn vt, ngh lun v mt
ti trong mt tỏc phm, mt nhúm tỏc phm
- Xem bng hỡnh Lng V i ngy y.

BI 6:
RẩN K NNG BI VN CM TH VN
A.YấU CU:
- Bi dng nng lc c hiu vn bn ngh thut.
- Bit vit bi vn cm th v mt on th, vn hay c vn bn.
- Nõng cao k nng phõn tớch vai trũ v tỏc dng ca mt s bin phỏp tu t ting Vit khi cm
th tỏc phm.
B.NI DUNG:
1. Cỏch vit mt bi cm th th:
Tham kho ch t chn:
Mt s yu t hỡnh thc ngh thut cn chỳ ý khi phõn tớch th tr tỡnh.
- Th no l th tr tỡnh.
- c trung ca th tr tỡnh v cỏc li thng mc phi khi phõn tớch th tr tỡnh.
- Cỏc hỡnh thc ngh thut cn chỳ ý khi phõn tớch th tr tỡnh (chỳ ý ti hỡnh nh th tiờu biu, vn,
nhp, t ng v cỏc bin phỏp tu t, khụng gian v thi gian ngh thut
Chỳ ý:
+ Th cú th cú vn, cú th khụng cú vn. Bỡnh thng mi on th cú mt vn lp li cỏc
cõu th, nhng cú on mang nhiu vn khỏc nhau.
+ Nhng cõu th, on th s dng mt hoc phn ln mt loi thanh l nhng cõu th c bit.
+ Khi gp on th mang nhiu vn, hoc s dng thanh c bit cn chỳ ý phõn tớch ch ra
vai trũ ca chỳng trong vic biu hin ni dung.
+ Khi c cng nh khi phõn tớch on th trờn, cn chỳ ý ti cỏc du cõu. Chỳ ý v trớ ca cỏc
du cõu ú, chỳng ta s c ỳng nhp th hn.
+ Du cõu khụng ch tỏch ý, tỏch on v lm rừ ngha ca thụng bỏo, khi vit m cũn dựng
ngt nhp lm tng sc biu cm cho th.
+ Trong mt bi th, cõu th khụng phi ch no cng hay cng t, khi c th cn nhn ra
c ỳng cỏc ch ú v phõn tớch cỏi hay, cỏi p ca chỳng. Nhng ch dựng hay l nhng ch khụng
th thay th c.
+ Th ca thng s dng cỏc bin phỏp tu t. Cỏc bin phỏp tu t hay bao gi cng giỳp nh
th biu hin c ni dung mt cỏch sõu sc.

+ Ch chỳ ý phõn tớch cỏc yu t ngh thut c ỏo bao gi cng cn ch ra vai trũ, tỏc dng ca
nhng yu t y trong vic th hin ni dung.
+ Trỏnh phõn tớch trn lan, (yu t no cng phõn tớch) trỏnh suy din mt cỏch gng ộp v ý
ngha v tỏc dng ca cỏc yu t hỡnh thc ngh thut.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
11
2. Cỏch vit mt bi cm th vn xuụi:
Chỳ ý ti nhan , b cc, ging iu, nhõn vt, ngụn ng, ni dung, t tng
3. Vai trũ v tỏc dng ca mt s bin phỏp tu t Ting Vit qua thc hnh phõn tớch tỏc phm
vn hc.
4. Luyn tp thc hnh.
C. PHNG PHP:
1. Ti liu tham kho: Cỏc bi cm thu th vn lp 8 trang 103 ộn 126.
Cỏc bi tp: Mt s li bỡnh truyn
Mt s li bỡnh th.
Trong cỏc tp chớ vn hc v tui tr.
2. Hc sinh thc hnh cỏc cm th v bi th, on th, on vn.
************************************
BI 7:
B TR MT S KIN THC V Lí LUN VN HC
A. YấU CU:
Giỳp HS nm c mt s kin thc lý lun vn hc vic tip cn vn bn ngh thut mt cỏch
ton din sõu sc hn.

B. NI DUNG:
1. Cung cp mt s lý lun v: ti, ch , t tng, ni dung v ý ngha ca tỏc phm.
a) ti v ch ca tỏc phm vn hc: Tham kho lý lun vn hc NXBGD do H Minh c
ch biờn trang 259 n 265.
* Ch trong cỏc vn bn miờu t, t s, ngh lun (Tham kho t liu ng vn 8 trang 10 12)
- Ch ca vn bn l i tng v vn chớnh m vn bn mun nờu lờn.
- Vn bn cú tớnh thng nht v ch khi mi chi tit trong vn bn u nhm biu hin i tng v
vn chớnh ú. Cỏc on, cỏc cõu, hỡnh nh, t ng trong vn bn u bỏm sỏt ch ó nh.
- hiu mt vn bn, trc ht phi xỏc nh ch . Da vo ú xỏc nh mt h thng ý c th, sp
xp v din t nhng ý ú cho hp vi ch .
- Ch ca vn bn ngh lun thng l vn cn bn bc (nghiờng v lớ trớ). Ch ca vn bn t
s thng l li ng ca ngi vit cựng bn c (nghiờng v tỡnh cm)
Vớ d vi ti mụi trng:
+ Ch ca vn bn ngh lun: Bo v mụi trng chớnh l bo v cuc sng ca chỳng ta
+ Ch ca vn bn t s: Hóy cu ly nhng n cỏ ven sụng
*Tham kho: S tay ng vn 8 trang 339 343
b) Cỏc phng din ch quan ca t tng tỏc phm
Tham kho lý lun vn hc NXBGD trang 265 273
c) í ngha ca tỏc phm vn hc
Tham kho Lý lun vn hc NXBGD trang 276
d) c im chung ca tỏc phm tr tỡnh
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
12

Tham kho Lý lun vn hc NXBGD trang 351 375
- Ni dung tỏc phm tr tỡnh
- Nhõn vt tr tỡnh
+ c im ca ngụn ng th tr tỡnh
. Ngụn ng th bóo ho cm xỳc
. Ngụn ng th giu nhc tớnh
* T chc mt bi th tr tỡnh
* th
* Dũng th, cõu th
* Kh th, on th
2. Hng dn cỏch vn dng lớ lun vn hc trong mt bi vn ngh lun. Cú thc hnh v cỏc
bi vn tham kho.
- Tham kho bi: Mt s k nng gii quyt mt lý lun vn hc Thc s Nguyn Vn Tựng
VD minh ho;
1: Bn v truyn ngn, cú ý kin cho rng: Qua mt ni lũng, mt cnh ng, mt s vic ca
nhõn vt, nh vn mun i thoi vi bn c mt vn nhõn sinh
T mt truyn ngn em thớch hóy by t quan nim ca mỡnh v ý kin trờn.
Ch ca vn bn miờu t, t s cú gỡ khỏc ch ca vn bn ngh lun ?
3. Luyn xung quanh nhng kin thc vn bn ó hc .
VD: T ch ó xỏc nh hóy lp dn ý cho bi vn ngh lun v vn bn t s
**********************************************
BI 8:
VN T S KT HP C YU T MIấU T V BIU CM
A. YấU CU:
- Luụn cú ý thc vn dng yu t miờu t v biu cm trong vn t s
- Rốn luyn k nng vit vn t s cú an xen yu t miờu t v biu cm
B. NI DUNG
1.ễn tp li vn bn t s, vn bn miờu t, biu cm
2. Kin thc cng c, nõng cao:
Xõy dng vn bn t s cú kt hp cỏc yu t miờu t v biu cm

- Tham kho cun Nõng cao ng vn 8 trang 65, S tay ng vn 8 trang 404 414
- Tham kho cun Cỏc dng bi tp lm vn v cm th th vn lp 8 NXBGD trang 25 31
Ghi nh:
+ Trong vn bn t s rt ớt khi cỏc tỏc gi ch thun k ngi, k vic (k chuyn) m khi k thng
an xen cỏc yu t miờu t v biu cm
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
13
+ Cỏc yu t miờu t v biu cm lm cho vic k chuyn sinh ng sõu sc hn.
+ Mun xõy dng mt vn bn t s cú s dng cỏc yu t v biu cm cú th theo 5 bc sau õy:
Bc 1: Xỏc nh s vic chn k
Bc 2: Chn ngụi k cho cõu chuyn
Bc 3: Xỏc nh trỡnh t k (Cõu chuyn bt u t õu, din ra th no v kt thỳc ra sao)
Bc 4: Xỏc nh cỏc yu t miờu t v biu cm dựng trong on vn t s s vit ( v trớ no
trong tryn)
B]c 5: Vit thnh vn bn
3. Luyn : Cỏc dng t s v cỏc vn bn ó hc GV cú th la chn cỏc dng bi tp khỏc nhau
rốn luyn k nng vit vn t s cú an xen yu t miờu t v biu cm
T bi tp 1 13 (Cun Cỏc dng bi tp tp lm vn v cm th th vn lp 8 trang 26 31)
Bi tp 4 trang 66 (Nõng cao ng vn 8)
C. PHNG PHP:
1. T liu
Miờu t v biu cm trong vn t s (SGK/72, sỏch ụn tp ng vn/48)
Nõng cao ng vn 8, s tay ng vn 8, cỏc dng bi tp lm vn v cm th th vn 8

2. Luyn cỏc dng t s
***********************************************
BI 9:
ễN TP KIU BI T S KT HP CC YU T MIấU T
A. YấU CU:
- Cng c li kin thc c bn v nõng cao v kiu bi t s. H thng li cỏc vn bn t s ó hc.
Phng phỏp an xen cỏc yu t miờu t v biu cm
- Tip tc rốn k nng vit vn t s cú s dng cỏc yu t miờu t v biu cm
B. NI DUNG
1. Cng c, h thng, nõng cao v kiu bi t s (kt hp vi miờu t, biu cm)
2. Luyn cỏc kiu t s:
+ úng vai nhõn vt trong truyn k
+ úng vai ngi chng kin cuc trũ chuyn gia cỏc nhõn vt trong truyn
+ Trc tip trũ chuyn vi cỏc nhõn vt
+ K li mt s vic hay mt khớa cnh ca vn bn
+ K chuyn theo mt kt cc mi
3. Cỏc minh ho
1: Nu c chng kin Lóo Hc qun qui vi cỏi cht, em s ghi li cnh ú nh th no?
2: Tỡnh c l ngi i qua lng Ku Ku rờu c chng kin hai cõy phong trũ chuyn, em s
ghi li nh th no?
3: Cú mt ln b Hng (Nhõn vt trong tỏc phm Nhng ngy th u Nguyờn Hng) ó gp g
v trũ chuyn vi cụ bộ bỏn diờm trong tỏc phm cựng tờn ca Anecxen, Nu c chng kin em s
ghi li nh th no?
4: Ngy u tiờn i hc
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
14
5: K nim trong sỏng
6: Lóo Hc bỏn chú
7: Chic lỏ thng xuõn cu tui xuõn
(Li k ca Xiu Chic lỏ cui cựng)
8: Cho s vic sau õy: Sau khi bỏn chú, Lóo Hc sang bỏo cho ụng giỏo bit. Em hóy úng vai ụng
giỏo k li giõy phỳt lóo Hc sang bỏo tin bỏn chú vi v mt v tõm trng au kh ( 2 trang 166, 167
cỏc dng bi tp)
9: Nờỳ l ngi c chng kin cnh lóo Hc k li vic bỏn chú, em s ghi li cnh ú nh
th no?
10: Nu em l ngi c chng kin cnh ch Du ỏnh tờn cai l bo v chng thỡ em s
k li cho cỏc bn nghe nh th no?
11: Mt ngy no ú, anh con trai lóo Hc s tr v. Hóy k li cuc gp g gia nhõn vt ụng giỏo
v anh con trai lóo Hc.
12: úng vai chic lỏ m ho s B-men ó v k li truyn Chic lỏ cui cựng
13: Ngui ch k quc.
(Xanchụ-Panxa k v vic ỏnh nhau vi ci xay giú
C. PHNG PHP:
1.T liu tham kho:
Kin thc k nng c bn tp lm vn THCS trang 15 25 SGK, sỏch nõng cao
2. Luyn cỏc dng t s
VD: K chuyn tng tng: Nghe tin con ngi xõy dng thu in Tr An, Thu Tinh bốn bn
hp vi cỏc thu quỏi tỡm cỏch i phú.
Em hóy tng tng cuc bn mu tớnh k ú v ghi li thnh bi vn t s cú kt hp miờu t,
biu cm, ngh lun.
(Thit k ng vn 8 tp 1 trang 436 438)
****************************************
BI 10:

VN THUYT MINH
A. YấU CU
- Giỳp HS nm c vn bn thuyt minh l kiu vn bn thụng dng trong mi lnh vc i sng
nhm cung cp tri thc v cỏc hin tng v s vic trong t nhiờn, trong xó hi
- Phõn bit vn bn thuyt minh vi cỏc vn bn t s, miờu t, ngh lun, biu cm.
- Rốn k nng to dng vn bn thuyt minh, bit thuyt minh v mt vn (núi v vit)
B. NI DUNG
1. Cng c v nõng cao kin thc:
1.1.Tỡm hiu chung v vn thuyt minh:
- Xem bng hỡnh vn thuyt minh cỏc vớ d:
+ Cõy da Bỡnh nh
+ Hu
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
15
+ Ngó ba ng Lc
+ Lng gm Bỏt Trng
+ H Gm
- Khỏi nim
- c im
- Cỏch trỡnh by
- Phõn bit vn thuyt minh vi t s, miờu t, biu cm, ngh lun (Trang 108 nõng cao ng vn 8)
1.2. Yờu cu v phng phỏp thuyt minh:
- nm c c im, yờu cu ca vn bn thuyt minh, cho hc sinh c li 2 vn bn ca 2 tỏc gi

khỏc nhau cựng vit v mt i tng cõy da:
+ VB cõy da Bỡnh nh (nhng mu chuyn a lý)
a) ễn li c im vn bn thuyt minh:
+ Tớnh tri thc
+ Tớnh khoa hc
+ Tớnh khỏch quan
+ Tớnh thc dng
b)Yờu cu ca vn bn thuyt minh
+ Phi nm c c trng s vt
+ Phi lm rừ tớnh mch lc trong thuyt minh
S mch lc th hin trỡnh t trỡnh by. S vt khỏch quan muụn hỡnh muụn v bi vy trỡnh t
thuyt minh cng ht sc linh hot. Cú th thuyt minh theo trỡnh t: Thi gian, khụng gian, bao quỏt -
chi tit, min sao hp lý, lụgic, rừ rng, d hiu
+ Ngụn ng phi chun xỏc trong sỏng
c) Mt s phng phỏp thuyt minh thng gp:
- Phng phỏp nờu nh ngha
- Phng phỏp lit kờ
- Phng phỏp nờu vớ d c th
- Phng phỏp so sỏnh
- Phng phỏp dựng s liu
- Phng phỏp phõn loi phõn tớch
Lu ý: Khụng cú phng phỏp no l ti u. Tu tng i tng m la chn phng
phỏp cho phự hp ng thi phi bit kt hp nhiu phng phỏp trong mt bi vn thỡ mi linh hot,
sinh ng.
2. Luyn cng c kin thc chuyờn
Cỏc bi tp 1 n 17 Cỏc dng bi TLV v cm th th vn 8) trang 34 46
C. PHNG PHP:
1. Ti liu tham kho:
- Sỏch thit k ging dy ng vn 8 tp 1 trang 417 438
- Cỏc dng bi TLV v cm th th vn 8 trang 32 - 46

- Kin thc k nng c bn tp lm vn THCS trang 73 145
- T liu Ng vn 8 trang 139 145
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
16
2. GV ngoi vic cung cp lý thuyt v kiu bi thuyt minh, cn xõy dng nhng bi hng
dn HS tỡm hiu, thc hnh: kt hp vi vic t ra nhng bi vn chun mc lm vớ d. c bit
vi kiu vn bn ny ngoi vic rốn k nng vit, GV phi lu ý ti k nng núi cho HS
************************************
BI 11:
TH NểI CH, T LềNG
A. YấU CU
- Cm nhn c v p ca nhng chớ s yờu nc u th k XX
- Hiu c sc truyn cm ngh thut qua qua ging th khu khớ ho hựng.
- Cng c v nõng cao hiu bit v th th tht ngụn bỏt cỳ ng lut
- Luyn cng c v nõng cao kin thc bi
B. TI LIU THAM KHO
- Tỏc phm Ngc trung th
- Vn th yờu nc Vit Nam u th k XX
- Vn th Phan Bi Chõu ca ng Thai Mai
- Bi lun Phan Bi Chõu, nh yờu nc xut sc v nh vn cỏch mng tiờu biu nht u th k
XX (Trn Huy Liu)
C. NI DUNG:
1. ễn tp, cng c li v giỏ tr ni dungv giỏ tr ngh thut ca 2 vn bn trờn

2. M rng, nõng cao, luyn
a) V tỏc gi:
- Tham kho s tay ng vn 8 trang 123 125
- Sỏch SV, sỏch thit k ging dy
b) Hon cnh sỏng tỏc: SGV trang 155, 159
Lu ý s 3 SGV trang 154
Nhng chớ s cỏch mng u th k XX nh Phan Bi Chõu, Phan Chõu Trinh vn xut thõn t
nh nho nhng li l nhng con ngi tiờn tin ca thi i miVi h, du cú sa c l bc
ri vo vũng tự ngc, chng qua cng l bc dng chõn tm ngh trờn con ng u tranh di dc.
Vo tự cỏc chớ s cỏch mng thng hay lm th by t chớ khớ ca mỡnh. ú l nhng li gan rut
tõm huyt, gn lin vi cuc i hin hỏch, ỏng lu danh thiờn c, cho nờn t bn thõn nú ó cha
ng sc mnh lm rung ng lũng ngi. Hai bi th ca Phan Bi Chõu v Phan Chõu Trinh thuc
loi th ú
c) Giỏ tr ni dung, ngh thut:
d) Luyn cỏch lm bi vn thuyt minh v th loi vn hc
1: Hóy vit bi vn thuyt minh gii thiu v tỏc gi Phan Bi Chõu v c im ca th th Tht
ngụn bỏt cỳ qua vn bn Vo nh ngc Qung ụng cm tỏc
2: Hóy vit bi vn thuyt minh gii thiu v th th tht ngụn bỏt cỳ
I. M bi: Gii thiu vai trũ th th trong sỏng tỏc vn chng
II. Thõn bi: Thuyt minh c im th tht ngụn bỏt cỳ ng lut
- B cc: S ting, s dũng, cỏc phn Thc Lun Kt
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
17

- Vn: Vn bng - c vn vn chõn gieo vn cỏc ting th 7 trong cỏc cõu 1, 2, 4, 6, 8.
- Nhp: Thng ngt nhp chn, l: 4/3, 3/4 cú khi ngt nhp 2/2/3
- Lut bng - trc:
+ Th trc th bng (quy nh ting th hai cõu th nht)
+ i: cỏc cp 1-2, 3- 4, 5- 6, 7- 8
i thanh, tiu i cỏc ting2, 4, 6 trong cỏc cp
i ý, i t loi
+ Niờm: dớnh cỏc cp 1- 8, 2-3, 4-5, 6-7
Cỏch s dng thi liu, t ng, ging iu
III. Kt bi: Nờu cm ngh v th th
e) ngh lun:
1: Vo nh ngc Qung ụng cm tỏc l bc chõn dung t ho v nh th PBC ngi lónh t
yờu nc, cỏch mng. Hóy chng minh.
2: Cm tỏc vo nh ngc Qung ụng l bi ca yờu nc, bi ca t do
3: p ỏ Cụn Lụn nh mt bi ca chớnh khớ ca mt con ngi u tỳ ca t Vit trong
cuc trng k chng thc dõn Phỏp ginh c lp t do
******************************************
BI 12:
CCH LM CC DNG BI VN THUYT MINH
A. YấU CU:
- HS bit to lp cỏc dng bi vn thuyt minh
- Cng c v nõng cao kin thc v tỏc gi Tn v bi th "Mun lm thng Cui "
B. TI LIU THAM KHO:
Tn v tỏc gi v tỏc phm - NXB GD
C. NI DUNG:
I. Cỏch lm cỏc dng bi vn thuyt minh
1. Thuyt minh v th loi vn hc ( truyn ngn)
1.1 Lý thuyt: dn bi thuyt minh v th loi TN
a, M bi : Gii thiu v th loi truyn ngn
b, Thõn bi: Nờu cỏc c im ca truyn ngn

- L hỡnh thc t s loi nh tp trung mụ t mt mnh ca cuc sng. Truyn ngn thng ớt
nhõn vt v s kin (cú dn chng minh ha)
- Ct truyn thng din ra trong mt khụng gian thi gian hn ch, nú khụng k trn vn mt
quỏ trỡnh din bin (cú dn chng minh ha)
- Kt cu thng l s sp t i chiu, tng phn lm ni bt ch truyn ngn
thng ngn. (cú dn chng minh ha)
- Truyn ngn cp n nhng vn ln ca cuc i (cú dn chng minh ha)
c, Kt bi:
1.2, Thc hnh:
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
18
1:
Vit bi thuyt minh v th loi truyn ngn theo hiu bit ca em <cỏc dng bi tp trang 196, 197>
2: Vit baỡ thuyt minh v tỏc gi Nam Cao v c im ca th loi truyn ngn qua vn bn
(Lóo Hc)
3: Vit bi thuyt minh v tỏc gi Thanh Tnh v c im truyn ngn qua vn bn " Tụi i hc"
2, Thuyt minh v tỏc gi v giỏ tr ca tỏc phm
* Dn bi:
a, M bi: gii thiu khỏi quỏt v tỏc gi, tỏc phm ú.
b, Thõn bi thuyt minh v cuc i v s nghip vn hc ca tỏc gi ú (da vo chỳ thớch
cui mi bi vn)
- Tờn quờ, nm sinh, nm mt
- Cuc i?

- S nghip? Cỏc tỏc phm chớnh
* Thuyt minh v giỏ tr ca tỏc phm ú (da vo ghi nh v tỏc phm trong
SGK nờu nờn mt s ý chớnh v ND v NT)
c, Kt bi: cm ngh v tỏc gi tỏc phm
3, Thuyt minh v dng th t tuyt .
4, Thuyt minh v loi cõy loi hoa
***************************************
BI 12:
TH MI LNG MN VIT NAM 1932- 1945
A. YấU CU:
- Hiu sõu sc hn v Th mi v phong tro Th mi: hon cnh lch s lm xut hin Th mi; cuc
u tranh gia th c v Th mi.
- Hiu sõu sc hn v Th mi v phong tro Th mi qua vic tỡm hiu v mt s nh th tiờu biu:
Th L, V ỡnh Liờn, T Hanh
- Cm nhn c cỏi hay, cỏi p v ni dung v ngh thut ca nhng bi th tiờu biu.
B. TI LIU THAM KHO:
- Tinh hoa Th mi
- Thi nhõn Vit Nam
- T Hanh v tỏc gia v tỏc phm
- Cỏc tp th ca Xuõn Diu, Huy Cn, T Hanh
C. NI DUNG:
- Khong sau nm 1930, mt lot cỏc thi s tr xut thõn Tõy hc lờn ỏn th c l khuụn sỏo, trúi buc.
H ũi hi i mi thi ca v sỏng tỏc nhng bi th khụng hn nh v s cõu, ch -> Th mi.
- Phong tro Th mi ra i v phỏt trin mnh m ri i vo b tc cha y 15 nm. Th mi ch
yu l th t do7 hoc 8 ting. So vi th c, nht l th ng lut, thỡ Th mi t do, phúng tỳng,
linh hot hn, khụng cũn b rng buục bi nhng quy tc nghit ngó ca thi phỏp th c in.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
19
Hai ch Th mi tr thnh tờn gi ca mt phong tro th (cũn gi l th lóng mn), gn lin vi tờn
tui ca th L, Ch Lan Viờn, Huy Cn, Xuõn Diu
I. Lch s phong tro Th mi (1932-1945)
1. Hon cnh lch s lm xut hin phong tro Th mi
- S xut hin ca giai cp t sn v tiu t sn thnh th vi nhng t tng, tỡnh cm mi,
nhng th hiu thm m mi cựng s giao lu vn húa ụng Tõy l nguyờn nhõn chớnh lm phong
tro Th mi ra i
- Th mi lóng mn xut hin t trc 1930, thi s Tn chớnh l ngi do khỳc nhc u tiờn
cho cuc hũa tu lóng mn sau ny.
Th mi l phong tro th ca lóng mn mang ý thc h t sn v quan im ngh thut v ngh thut
2. Cuc u tranh gia th c v Th mi
- Th mi chuyn dn t Nam ra Bc, ln ting cụng kớch th c sỏo mũn, cụng thc, hụ ho b lut,
niờm, i, b in tớch, sỏo ng Th mi ln lt dng trờn cỏc tp chớ H Ni
nm 1933, Lu Trng L cho ng mt lot th mi ca mỡnh trong tp Ngi sn nhõn. Ttrong bi
Mt cuc ci cỏch v th ca, Lu Trng L gi nhng ngi lm th c l Th th. H cng nh
nhng ngi th mc ch lo chm chỡm, chm ni, tr rng, tr phng no hay khi chm tr xong,
cha bit dựng vo vic gỡ thỡ rng phng ó bay v tri ht.
Lu Trng L ngh cỏc nh th phi mau em nhng ý tng mi nhng tỡnh cm mi thay vo
nhng ý tng c, tỡnh cm c.
- Nm1934-1936 hng lot tỏc phm ra i
- Nm 1936, cú th coi th mi thng th trong cuc tranh lun v th loi
- T 1936, ting tranh cói yu dn, Th mi chớnh thc c dy trong cỏc trng hc, ó chim
u th gn nh tuyt i trong cỏc tp chớ t Nam ra Bc
3. Cỏc thi k phỏt trin v suy thoỏi ca Th mi
a. T 1932- 1939

- Lp nh th u tiờn: Th L, Lu Trng L, Huy Thụng, Nguyn Nhc Phỏp, V ỡnh Liờn
- Lp nh th xut hin sau: Xuõn Diu, Huy Cn, Thanh Tnh, Hn mc T, Ch Lan Viờn, Anh Th,
Nguyn Bớnh,
b.T 1940-1945
Do iu kin lch s, vn chng t lc vn on cng nh th mi sa vo b tc, cựng qun, xut
hin nhiu khuynh hng tiờu cc.
II Mt s nhTh mi tiờu biu
1. TH L
a. Vi nột v cuc i v s nghip th ca
(SGK)
Nh th chn bỳt danh Th L ngoi ý ngha chi ch cũn ng ý t nhn mỡnh l ngi khỏch tiờn
ca trn th, ch bit i tỡm cỏi p:
Tụi l ng

i b hnh phiờu lóng


ng trn gian xuụi ng

c vui chi
Tụi ch l ng

i khỏch tỡnh si
Ham cỏi p muụn hỡnh muụn v
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
20
b. ụi nột v hn th Th L
- Th L khụng bn v Th mi, khụng bờnh vc Th mi, khụng bỳt chin, khụng din thuyt. Th L
ch lng l, im nhiờn bc nhng bc vng vng m trong khonh khc c hng ng th xa phi tan
ró.
- Th Th L v th cỏch mi khụng chỳt rt rố, mi t s cõu, s ch, cỏch b vn cho n tit tu õm
thanh.
- Th Th L l ni hn hũ gia hai ngun thi cm;: no v quỏ kh m mng, no ti tng lai v thc
t Sau mt hi m mng vn v, th Thờ L nh mt lung giú l xui ngi ta bit say sa vi
cỏi xỏn ln ca cuc i thc t, bit ci cựng hoa n chim kờu.
- Th ụng mang nng tõm s thi th t nc.
-> Th L khụng nhng l ngi cm ngn c thng li cho phong tro Th mi m cũn l nh th
tiờu biu nht cho phong tro Th mi thi kỡ u.
c. Tỏc phm Nh rng
- L mt trong nhng bi th tiờu biu nht ca Th L v l tỏc phm m ng cho s thng li ca
Th mi
Nh rng l li con h trong vn bỏch thỳ. Tỏc gi mn li con h núi lờn tõm s u ut ca lp
thanh niờn th h 1930- ú l nhng thanh niờn trớ thc Tõy hc va thc tnh ý thc cỏ nhõn cm thy
bt hũa sõu sc vi thc ti xó hi tự tỳng, ngt ngt ng thi. H khao khỏt cỏi tụi cỏ nhõn c
khng nh v phỏt trin trong mt cuc i rng ln, t do. ú cng ng thi l tõm s chung ca
ngi dõn mt nc by gi. Vỡ vy, Nh rng ó cú c s ng cm c bit rng rói, cú ting
vang ln. Cú th coi Nh rng nh mt ỏng vn th yờu nc tip ni mch th tr tỡnh yờu nc hp
phỏp u th k XX.
- Bi th trn tr cm hng lóng mn: thõn tự hóm m hn vn sụi sc, khao khỏt t do. Cm thy bt
hũa sõu sc vi thc ti tm thng tự tỳng nhng khụng cú cỏch gỡ thoỏt ra c, nú ch bit
buụng mỡnh trong mng tng thoỏt ly hn cỏi thc ti ú, tỡm n mt th gii khoỏng t, mnh
m, phi thng.
d. Tham kho mt s bi th ca Th L

- Ting trỳc tuyt vi
- Ting sỏo thiờn thai
- Bờn sụng

a khỏch
- Cõy n muụn iu
1. V èNH LIấN
Sinh ngy 15 thỏng 10 nm Quý Su(1913) H Ni
" Cú nhng nh th khụng bao gi cú th lm c mt cõu th. Nhng ngi y hn l
nhng ngi ỏng thng nht trong thiờn h. Sao ngi ta li thng hi nhng k b tỡnh ph
nuụi mt gic mng ỏi õn khụng thnh, m khụng ai thng ly nhng k mang mt mi tỡnh th u ut
chu tan tnh gic mng ln nht v quý nht i: gic mng th?
Hụm nay trong khi vit quyn sỏch ny, mt quyn sỏch h s xem nh mt s ma mai au
n, th V ỡnh Liờn bng nhc tụi ngh n ngi xu s kia.
Tụi cú cn phi núi ngay rng V ỡnh Liờn khụng phi l mt ngi xu s? Trong lng Th
mi, V ỡnh Liờn l mt ngi c. T khi phong tro Th mi ra i, ta ó thỏy th V ỡnh Liờn
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
21
trờn cỏc bỏo. ngi cng ca ngi tỡnh yờu nh hu ht cỏc nh th mi bõy gi. Nhng hai ngun thi
cm chớnh ca ngi l lũng thng ngi v hoi c. Ngi thng nhng k thõn tn ma di,
ngi nh nhng cnh c ngi xa. Cú mt ln hai ngun cm hng y ó gp nhau v ó li
cho chỳng ta mt bi th kit tỏc: ễng . ễng mi nm n mựa hoa o, li ngi vit thuờ bờn
ng ph " ụng chớnh l cỏi di tớch tiu ty, ỏng thng ca mt thi tn".

It khi cú mt bi th bỡnh d m cm ng nh vy. Tụi tng nh c li sỏm hi ca c
bn thanh niờn chỳng ta i vi lp ngi ng i v cừi cht. ó lõu lm chỳng ta ch xỳm nhau li
ch giu h quờ mựa, mt sỏt h h hu. Cỏi cnh thng tõm ca nn hc Nho lỳc mt vn chỳng ta
vụ tỡnh khụng lu ý. Trong bn chỳng ta vn cú mt hai ngi ca tng o Nho v cỏc nh Nho.
Nhng ch giu mt sỏt khụng nờn, m ca tng cng khụng c. Phn ụng cỏc nh Nho cũn sút li
ch ỏng thng. Khụng nghiờn cu, khụng lý lun V ỡnh Liờn vi mt tm lũng d cm nhn ó
nhn ra s thc y v giỏn tip ch cho ta cỏi thỏi hp lý hn c i vi cỏc bc ph huynh ca ta.
Bi th ca ngi cú th xem l mt ngha c.
Theo ui mt ngh vn m lm c mt bi th nh th cng . Ngha l lu danh,
vi ngi i. Cũn riờng i vi thi nhõn thc cha . Tụi thy V ỡnh Liờn cũn bao iu mun
núi, cn núi m nghn ngo khụng núi c. "Tụi bao gi - Li V ỡnh Liờn - cng cú cỏi cm
tng l khụng t c ý th ca mỡnh. Cng vỡ khụng tin th tụi cú mt chỳt giỏ tr nờn ó lõu tụi
khụng lm th na" V ỡnh Liờn ó h mỡnh, chỳng ta u thy. Nhng chỳng ta cng thy trong li
núi ca ngi mt ni au lũng kớn ỏo. Ngi au lũng thy ý th khụng thoỏt c li th nh linh
hn b giam trong nh tự xỏc tht. Cú phi vỡ th m hi 1937, trc khi t gió thi n, ngi ó gi
li ụi vn th u ut:
Nng mang mói khi hỡnh hi ụ nhc.
Tõm hn ta ó nhc t lõu ri.
Bao nhiờu thm thm trờn bu tri;
Bao búng ti trong lũng ta vn c!
Ngh cng tc! T hi 1935 t cnh thu, V ỡnh Liờn vit:
Ln giú heo may xa hiu ht,
Lnh lựng chng bit tin

a ai!
Hai cõu th cng sch s, d thng. Nhng lm sao ngi ta cũn nh c V ỡnh Liờn
khi ngi ta ó c, bn nm sau my cõu th Huy Cn cựng mt t:
ễi! nng vng sao m nh nhung!
Cú ai n l t chựng?
Cú ai tin bit ni xa y

Xui b

c chõn õy cng ngi ngựng
Cng may nhng cõu th hoi c ca Huy Cn:
B tre rung ng trng chu,
T

ng chng cũn vng trờn lu i quan
ờm m lay ỏnh trng tn,
Hn x

a gi ting thi gian, trng dn.
Nhng cõu th tỡnh nh nhng , t xa vng cha n ni lm ta quờn cỏi lũng hoi c ỏm thm, u tch
ca V ỡnh Liờn:
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
22
Lũng ta l nh

ng hng thnh quỏch c,
T ngn nm bng vng ting loa x

a.
2. T HANH:

GV v HS c tham kho cỏc bi lun trong cun: " T Hanh v tỏc gia v tỏc phm":
- T Hanh tinh t trong tro - Mó Giang Lõn. Tr 13- 40.
- T Hanh ca quờ hng - Mó Giang Lõn. Tr 503- 507
- T Hanh vi quờ hng - Huy Cn. Tr 527.
- T Hanh, thi s ca quờ hng - Mai Quc Liờn - Tr528 -532.
LUYN TP:
1. Nh rng l bi th hay, tiờu biu ca phong tro Th mi v ca nh th Th L trờn hai
phng din: tớnh iờu luyn, phúng khoỏng gi dn ca Th mi v tỡnh cm yờu nc kớn ỏo,
õm thm. Hóy chng minh.
2. Khỏt vng t do v tõm s yờu nc ca Th l qua Nh rng
3. Cõu hi 4 SGK Ng vn 8 Tr 7
4. Bi Nh rng trn y cm xỳc lóng mn. Em hiu th no l lóng mn? Cm xỳc lóng mn
c th hin trong bi th nh th no?
5. ễng chớnh l cỏi di tớch tiu ty ỏng thng ca mt thi tn.
6. Quờ h

ng l mnh hn trong tro ca T Hanh trc cỏch mng.
7. Quờ h

ng l ni nh thit tha sõu nng ca T Hanh v mt lng chi ven bin. ú nhng gỡ
bỡnh d nht cng tr nờn thõn thng gn bú.
8. Nhn xột v th ca lóng mn cú ý kin cho rng :"th lóng mn thng ca ngi v p thiờn
nhiờn, ca ngi xa v thng m bun" qua cỏc bi th: "Nh rng " ca Th L,"ễng
" ca V ỡnh Liờn, " Quờ hng " ca T Hanh em hóy lm sỏng t vn trờn.
a. GI í:
Lun im 1: Th mi thng ca ngi v p ca thiờn nhiờn.
+ Trong "Nh rng " ú l cnh nỳi rng.
1. Khi thỡ thõm nghiờm hựng v
2. Khi thỡ hoang s, bớ him
3. Khi thỡ th mng, rc r hựng trỏng

+ Trong quờ hng: ú l bc tranh quờ hng vo mt ngy p tri vi cnh
on thuyn ra khi ỏnh cỏ.
+ Trong " ễng ": cnh thiờn nhiờn l nhng ngy ph xỏ vo xuõn tng bng
nhn nhp.
Lun im 2: Th mi ca ngi v p ngy xa.
- Gii thớch: ngy xa l quỏ kh oai hựng ca dõn tc, l v p trong truyn
thng vn húa
- Chng minh:
+ Nh rng: Quỏ kh oai hựng ca con h chn i ngn.
+ ễng : V p truyn thng vn húa, ca mt m tc p: chi cõu i ngy tt.
Lun im 3: Th lóng mn thng m bun.
- Bun vỡ mt t do{nh rng}
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
23
- Bun vỡ nột p vn húa ang tn phai{ễng }
- Bun cho s phn ca nhng nh nho trớ thc b lóng quờn {ễng }
- Bun vỡ xa cỏch quờ hng { Quờ hng}.
BI 13:
TH CA CCH MNG VIT NAM 1930 - 1945
A. YấU CU:
- Cng c v nõng cao kin thc v cỏc tỏc gi: T Hu, H Chớ Minh
- V p tõm hn ca ngi chin s cỏch mng.
- n vi mt s bi th hay trong "Ngc trung nht ký"

- Rốn k nng lm bi vn thuyt minh, vn ngh lun
B. TI LIU THAM KHO:
H Chớ Minh, tỏc gia, tỏc phm ngh thut ngụn t.
"Ngc trung nht ký"
Nh vn v tỏc phm trong nh trng.
- Nhng bi phõn tớch, bỡnh lun, cm th v cỏc bi th trong"Nõng cao NV 8", T liu ng vn
8
C. NI DUNG:
I. T Hu:
1. Gii thiu v nh th T Hu: Tr 179 -180 - S tay NV8.
2. Luyn :- Khỏt vng t do v ting chim tu hỳ.
- Cỏch cm nhn cuc sng ca nh th bi Tõm t

trong tự v bi Khi con tu hỳ cú
im gỡ ging nhau?
II. H Chớ Minh:
1. Khỏi quỏt nhng kin thc v tỏc gi (Tiu s, cuc i v s nghip)
2. Quan im sỏng tỏc vn chng ca Nguyn i Quc:
"Ngõm th ta vn khụng ham
Nh

ng m trong ngc bit lm gỡ õy
Ngy di ngõm ngi cho khuõy
Va ngõm va i n ngy t do" (Khai quyn)
Ngi khụng cú ý nh ly s nghip vn chng l s nghip chớnh ca cuc i. Mc tiờu cao
c nht l:"Tụi ch cú mt ham mun, ham mun tt bc l lm sao cho n

c ta

c hon ton c

lp, dõn ta

c hon ton t do, ng bo ai cng cú cm n ỏo mc, ai cng

c hc hnh. Riờng
phn tụi thỡ lm mt cỏi nh nh, ni cú non xanh n

c bic cõu cỏ trng hoa, sm chiu lm bn
vi cỏc c gi hỏi ci, tr em chn trõu, khụng dớnh lớu ti vũng danh li"
Chớnh hon cnh thụi thỳc, nhim v cỏch mng yờu cu, mụi trng xó hi v thiờn nhiờn gi
cm cng vi ti nng ngh thut v tõm hn ngh s cha chan cm xỳc, Ngi ó sỏng tỏc nhiu tỏc
phm cú giỏ tr. V phc v cho ham mun ln nht thỡ Bỏc ly vn chng lm v khớ phng
tin. Bỏc ý thc sõu sc sc mnh ca vn hc ngh thut. Nhng ỏng vn chớnh lun giu cht sng
thc t, sc so v chớnh kin v ý tng (Bn ỏn ch thc dõn Phỏp, Tuyờn ngụn c lp ) nhng
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
24
truyn ngn c ỏo v hin i, hng trm bi th giu tỡnh i, tỡnh ngi cha chan thi v c vit
ra bng ti nng v tõm huyt. H Chớ Minh am hiu sõu sc quy lut v c trng ca hot ng vn
ngh t phng din t tng chớnh tr n ngh lun biu hin. iu ny trc ht th hin trc tip
trong h thng quan im sỏng tỏc vn chng ca Ngi.
- H Chớ Minh xem vn húa ngh thut l mt hot ng tinh thn phong phỳ v phc v cú hiu
qu cho s nghip cỏch mng; nh vn cng phi gia cuc i gúp phn vo nhim v u tranh v
phỏt trin xó hi; nh vn phi l ngi chin s trong s nghip "phũ chớnh tr t". Bi "Cm t

ng
c Thiờn gia thi" c vit ra vi tinh thn y:
C thi thiờn ỏi thiờn nhiờn m
Sn thy yờn hoa tuyt nguyt phong
Hin i thi trung

ng hu thit
Thi gia dó yu hi xung phong.
Cht" thộp" õy chớnh l xu hng cỏch mng v tin b v t tng l cm hng u tranh
xó hi tớch cc ca thi ca. ú l s tip tc quan im th "chuyờn chỳ con ngi" nh Nguyn Vn
Siờu ó núi; tinh thn "õm my thng gian bỳt chng t" ca Nguyn ỡnh Chiu v c nõng cao
trong thi i CM vụ sn. Sau ny trong nhng nm khỏng chin chng thc dõn Phỏp, qua "Th gi
cỏc ha s nhõn dp trin lóm hi ha 1951'', Ngi li khng nh: "Vn húa ngh thut cng l mt
mt trn. Anh ch em cng ng

i chin s trờn mt trn y". Vỡ ú luụn din ra cuc u tranh gay
gt, liờn tc gia cỏi lc hu v cỏi tin b, gia cỏch mng v phn cỏch mng gia nhõn dõn ta v k
thự; gia cỏi mi v cỏi c k trỡ tr. Cõu núi ca Bỏc ch rừ tỏc dng ln lao ca vn hc ngh thut.
Vn ngh s phi l ngi lớnh, ngi trớ thc, ngi ngh s ca thi i, au ni au ca ging
nũi vui nim vui ca ng

i lớnh". H t nguyn ng trong hng ng nhõn dõn ly ngũi bỳt v tỏc
phm phc v chớnh tr, phc v cụng - nụng - binh, ngi ca chin u v chin thng ca dõn tc:
"Tụi cựng x

ng tht vi nhõn dõn tụi.
Cựng m hụi, cựng sụi git mỏu
Tụi sng vi cỏc i chin u
Ca triu ng

i yờu u gian lao"
- H Chớ Minh c bit chỳ ý n i tng thng thc vn chng. Vn chng trong thi
i cỏch mng phi coi qung i qun chỳng l i tng phc v. Ngi nờu kinh nghim chung
cho hot ng bỏo chớ v vn chng: " Vit cho ai? " " Vit lm gỡ? " Vit cỏi gỡ? " v" vit nh
th no ". Ngi chỳ ý n quan h gia ph cp v nõng cao trong vn ngh. Cỏc khớa cnh trờn liờn
quan n nhau trong ý thc trỏch nhim ca ngi cm bỳt. iu ny th hin rừ phong cỏch nht
quỏn nhng rt a dng ca Ngi.
- H Chớ Minh quan nim, tỏc phm vn chng phi cú tớnh chõn tht. Phỏt biu trong biu trong
bui khai mc phũng trin lóm v hi ha trong nm u cỏch mng, Ngi un nn mt hng i
"cht m mng nhiu quỏ m cỏi chõn tht ca s sinh hot rt ớt". Ngi yờu cu vn ngh s phi
"miờu t cho hay, cho chõn tht, cho hựng hn"; nhng ti phong phỳ ca hin thc cỏch mng phi
chỳ ý nờu gng "ngi tt, vic tt" un nn v phờ phỏn cỏi xu. Tớnh chõn tht vn l cỏi gc ca
vn chng xa v nay. Nh vn phi chỳ ý n hỡnh thc th hin, trỏnh li vit cu k, xa l, nng
n. Hỡnh thc ca tỏc phm phi trong sỏng, hp dn, ngụn t phi chn lc. c bit quan tõm n vic
gi gỡn s trong sỏng caTing Vit.
Tài liệu bồi dỡng Học sinh giỏi Môn Ngữ văn 8
GV: Nguyễn Văn Lộc

Trờng THCS Nguyễn Văn Trỗi

Duy Xuyên

Quảng Nam
25
3. Gii thiu khỏi quỏt v tp "nht ký trong tự": Th loi, nhan , hon cnh ra i, giỏ tr ni dung
v ngh thut
Tham kho Bi son ng vn 8 Tp II c tr 55- 65.
4. Tỡm hiu mt s bi th hay: Vng nguyt, tu l
Tham khoTp chớ vn hc tr 58 S thỏng 7/ 2008

**********************************************
BI 14:
VN BN NGH LUN
A. YấU CU:
Cng c v nõng cao kin thc v cỏc tỏc gi Lý Cụng Un, Trn Quc Tun, Nguyn Trói, Nguyn
Thip, Nguyn i Quc
Cng c v nõng cao kin thc v cỏc vn bn ngh lun: Chiu di ụ, Hch t

ng s, N

c i
Vit ta, Bn lun v phộp hc, Thu mỏu.
Rốn luyn k nng lm bi vn ngh lun, thuyt minh.
B. TI LIU THAM KHO:
-Tham kho b sung cho bi " Chiu di ụ" trang 438 - 445 TKBGNVG 8
- T gúc kt cu nhỡn li ni dung t tng Hch tng s - Kim Hi.
- V th loi hch v baỡ Hch tng s - Trn ỡnh S
- Nguyn Trói, ngi anh hựng ca dõn tc - Phm Vn ng
- S phỏt trin ca t tng yờu nc Vit Nam qua ba ỏng vn Nam quc sn h , Hch
t

ng s v Bỡnh Ngụ i cỏo
- Bn ỏn ch thc dõn Phỏp
- T liu ng vn 8.
C. NI DUNG:
1/ Cỏc tỏc gi Lý Cụng Un, Trn Quc Tun, Nguyn Trói, Nguyn Thip, Nguyn i Quc
- Tham kho s tay NV8 Trang 196, 197 ,205, 206, 222 - 224, 240
2/ Cỏc vn bn ngh lun:
- Hon cnh ra i
- Th loi

- B cc; giỏ tr ni dung ngh thut ca tng vn bn .
- Phõn bit c tng c im ca cỏc th loi: chiu, hch, cỏo, tu, phúng s chớnh lun.
- So sỏnh c im khỏc nhau gia ngh lun trung i vi ngh lun hin i.
3/ Luyn :
3.1, Chiu di - khỏt vong v mt t nc c lp, thng nht hựng cng
3.2, Giỏ tr nhõn vn trong Chiu di ụ
3.3, Hich tng s ca Trn Quc Tun l khỳc trỏng ca anh hựng sỏng ngi ho khớ ụng A.
3.4, Hch tng s ca Trn Quc Tun l mt ỏng vn trn y tinh thn yờu nc v cm thự
gic.
3.5, T tng nhõn ngha cao p ca Nguyn Trói trong on trớch " Nc i Vit ta"
3.6, "Nc i Vit ta " - bn tuyờn ngụn c lp bt h ca dõn tc i Vit