Cơ chế hoạt động của doanh nghiệp thương mại

Cơ chế hoạt động của doanh nghiệp thương mại
3.1 : Doanh nghiệp thương mại là một hệ thống.
Doanh nghiệp là sự liên kết phức tạp chặt chẽ giữa các bộ phận cũng như
các thành viên của nó với nhau theo luật nhất định,từ đó hình thành nên một
chỉnh thể thống nhất.
Hệ thống là tập hợp những phần tử có mối liên hệ và qaun hệ với nhau,tác
động chi phối lên nhau theo luật nhất định để trở thành một chỉnh thể từ đó là
xuất hiện những thuộc tính mới gọi là “tính trồi” của hệ thống mà từng phần tử
riêng biệt ko có hoặc có nhưng ko đáng kể.
VD: Một máy vi tính cá nhân sẽ cung cấp dc thông tin với 1 lượng hạn chế
và chỉ cho một ng,nhưng một hệ thống máy vi tính có thể cung cấp thông tin cho
nhiều ng trong cùng một lúc.
Hệ thống có những đặc điểm cơ bản như: Các phần tử của hệ thống có
quan hệ qua lại với nhau: bất kỳ phần tử nào cũng ảnh hưởng đến phần tử còn
lại và ngược lại; Hoạt động của các phần tử mang tính tương hỗ; Hoạt động của
các phần tử đều hướng tới mục tiêu chungcủa hệ thống làm xuất hiện “tính trồi”
của hệ thống.
Khi xem xét DNTM như một hệ htống chính là nhằm tiếp cận nó 1 cách tổng
thể, từ đó hiểu rõ dc cơ chế hoạt động của DNTM như một chỉnh thể.
DN chính là tập hợp các yếu tố sx- kinh doanh dc kết hợp lại, mà “tính trồi”
của nó cung cấp dc hàng hoá và dịch vụ nhiều hơn với từng cá nhân,từng bộ
phận tiêng rẽ của doanh nghiệp cộng lại.
DNTM là một hệ thống mở: DNTM mua hh và dịch vụ từ các thị trường đầu
vào và bán chúng ở các thị trg đầu ra.Như vậy,DNTM là một hệ thống mở,có mối
liên hệ với môi trg kinh doanh,và do vậy hoạt động của DNTM phải thích ứng với
sự thay đổi của môi trg kinh doanh.
DNTM là hệ thống mở có mục tiêu và quản lý: DNTM là một hệ thống gồm
có các phần tử có thể theo đuổi những mục tiêu khác nhau: chủ doanh nghiệp
muốn tối đa hoá lợi nhuận:người lao động muốn tiền lương cao; Nhà quản lý
muốn đc đề bạt…. Tuy nhiên,các phần tử này đều hợp lực với nhau để thực hiện
mục tiêu chung của DN và thông qua mục tiêu chung của doanh nghiệp để đạt

các mục tiêu riêng của mình và để thực hiện mục tiêu thì đồi hỏi phải có sự phối
hợp và kết hợp các hoạt động,do đó phải có quản lý.
DNTM là một hệ thống bao gồm nhiều phân hệ có mốt quan hệ qua lại:
DNTM là một hệ thống “động” : DNTM phải thay đổi để thích nghi với môt
trg biến động,trong quá trình hoạt động các phần tử của nó thay đổi cả về lượng
và chất.
3.2 Các quy luật kinh tế chủ yếu chi phối hoạt động của doanh nghiệp
thương mại
DNTM chịu sự tác động của rất nhiều các quy luật kinh tế,tuy nhiên có 3 quy
luật đặc trưng của kinh tế thị trg đóng vai trò quyết định đối với cơ chế hoạt động
của nó: (1) Quy luật giá trị; (2) Quy luật cung cầu; (3) Quy luật cạnh tranh.
3.2.1 Quy luật giá trị
Quy luật giá trị là quy luật kinh tế cơ bản của sx và trao đổi hàng hoá.Quy
luật giá trị có tác dụng điều tiết sx và lưu thông hh,kích thích lực lượng sx phát
triển,thực hiện sự bình tuyển tự nhiên.DNTm cần nhận thức khách quan, đúng
đắn đối với quy luật giá trị đồng thời phát hiện sự tác động đặc thù của quy luật
trên thị trg cụ thể để từ đó có những chính sách đầu tư,kinh doanh thuận theo
quy luật nhằm tránh những tổn thất ko cần thiết cũng như thu dc lợi nhuận tối
đa.DNTM cũng cần cải tiến phương thức kinh doanh,tổ chức lao động khoa học
theo hướng giảm chi phí cá biệt để có thể giảm giá,tăng sức cạnh tranh trên thị
trg.
3.2.2 : Quy luật cung cầu
Cung và cầu là hai phạm trù kinh tế quan trọng của nền kinh tế thị trg.Cung
và cầu không tồn tại độc lập mà có quan hệ biện chứng với nhau: Cầu làm xuất
hiện cung, cung thúc đẩy cầu; Cung có thể dc nhận biết qua cầu và ngược lại.
Quan hệ cung cầu là quan hệ bản chất lặp đi lặp lại của thị trg. Vận động của
cung cầu qua yếu tố trung gian là giá cả trở thành quy luật kinh tế và đó là quy
luật kinh tế cơ bản trong nền kinh tế thị trg.DNTM cần nắm bắt chính xác quan
hệ cung cầu để kinh doanh những mặt hàng vừa đáp ứng dc nhu cầu vừa thu dc
lợi nhuận cao.Trong khi vận dụng quy kuật cung cầu,cần lưu ý trong đk ngày nay

cầu có xu hướng quyết định cung,tuy nhiên ko quá nặng về vai trò của cầu mà
xem nhẹ vai trò của cung. DNTM cũng phải nắm bắt tín hiệu của thị trg thông
qua sự vận động của cung cầu và giá cả để từ đó đưa ra các quyết định thương
mại,tránh rủi ro và tổn thất trong tương lai đồng thời tăng khả năng thành công
trên thương trg.
3.2.3 Quy luật cạnh tranh
Cạnh tranh là quy luật của kinh tế thị trg,nó là động lực để thúc đẩy sx ,lưu
thông hh phát triển.Cạnh tranh trên thị trg rất đa dạng và phức tạp,giữa những
chủ thể có cùng lợi ích và những chủ thể có lợi ích đối lập nhau: Cạnh tranh giữa
các nhà sx ; giữa những ng bán ; giữa những ng mua; Giữa ng bán với ng mua;
Giữa doanh nghiệp nội địa với doanh nghiệp nước ngoài… Các DNTM cần phải
nhận thức đúng đắn về cạnh tranh để: Chấp nhận cạnh tranh theo khía cạnh tích
cực để từ đố luôn phát huy nội lực,nâng cao chất lượng phục vụ khách
hàng.Tránh cạnh tranh bất hợp pháp dẫn đến làm tổn hại đến lợi ích của cộng
đồng cũng như làm suy yếu chính mình. DNTM,do tính đặc thù của lĩnh vực kinh
doanh, phải chịu dự cạnh tranh quyết liệt hơn so với các loại hình doanh nghiệp
khác.
3.3 Sự điều tiết của Nhà nước đối với doanh nghiệp thương mại.
3.3.1 Hệ thống pháp luật:
Nhà nước ban hành các đạo luật nhằm tạo hành lang pháp lý cho doanh
nghiệp hoạt động và đảm bảo sự bình đẳng trc pháp luật của mọi loại hình
doanh nghiệp.Nhà nước quy định rõ địa vị pháp lý của các doanh nghiệp, đảm
bảo sự tự do kinh doanh của doanh nghiệp cũng như quy định các nghĩa vụ của
doanh nghiệp.
3.3.2 Chính sách công cụ điều tiết vĩ mô.
Trong từng giai đoạn cụ thể Nhà nước ban hành các chính sách vĩ
mô( chính sách thương mai,chính sách lao động và tiên lương .chính sách tài
chính,tín dụng,chính sách đầu tư…) để điều tiết hoạt động của các doanh
nghiệp sao cho phù hợp với mục tiêu kinh tế xác hội của quốc gia trong giai
đoạn đó.Thông qua các công cụ như thuế,lãi suất, hạn ngạch…. Nhà nước sẽ

khuyến khích hoặc hạn chế một số lĩnh vực kinh doanh,một số hàng hoá và dịch
vụ nhất định.
Như vậy,DNTM cần phải nắm vững và tuân thủ pháp luật và chính sách
của nhà nước, không dc vi phạm pháp luật và trốn tránh các nghĩa vụ phải đóng
ghóp theo luật định.Bên cạnh đó,một nhiệm vụ rất quan trọng đặt ra cho các nhà
quản lý doanh nghiệplà cần dự báo các thay đổi trong các chính sách công cụ
điều tiết vĩ mô của nhà nước như: thuế lãi suất, tỷ giá hối đoái để có những biện
pháp thích ứng kịp thời.