Anh (chị) h ãy phân tích và chứng minh: Công tác xuất bản sách báo ở Việt Nam ngày càng phát triển, đáp ứng y êu cầu công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nư ớc

1

I HC QUC GIA H NI
TRNG I HC KHOA HC X HI V NHN VN
KHOA THễNG TIN - TH VIN
---------------





BI KIM TRA GIA K


MễN: LCH S SCH

bi:
Anh (ch) hóy phõn tớch v chng minh: Cụng tỏc xut bn

sỏch bỏo Vit Nam ngy cng phỏt trin, ỏp ng yờu cu
cụng nghip hoỏ - hin i hoỏ t nc



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

2
ĐỀ BÀI:
Anh (chị) hãy phân tích và chứng minh: Cơng tác xuất bản sách báo
ở Việt Nam ngày càng phát triển, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hố - hiện
đại hố đất nước
BÀI LÀM

I. LỜI GIỚI THIỆU
Sách có ý nghĩa vơ cùng quan trọng trong đời sống xã hội và sách là
sản phẩm của hoạt động xã hội đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố. Vì
vậy u cầu đặt ra đối với hoạt động xuất bản là xuất bản sản xuất ra sách có
chất lượng về sản phẩm hoạt động đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội.
II. NỘI DUNG
Ngày nay, cơng tác xuất bản khơng chỉ phải trở thành tiếng nói của
Đảng, của các tổ chức đồn thể xã hội mà còn phải trở thành diễn đàn của
quần chúng lao động. Hoạt động xuất bản in tương lai sẽ là một ngàn mũi
nhọn của nền kinh tế quốc dân, một ngành cơng nghệ thơng tin cùng với sự
phát triển của xã hội, hoạt động sách báo đang ngày càng phát triển đáp ứng
u cầu cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước.
1. Lịch sử xuất bản sách
Thời gian trước đây, hoạt động xuất bản được diễn ra theo xu hướng
tập trung hố dựa trên thành phần kinh tế cơ bản là tồn dân, tập thể. Cơng
tác xuất bản được coi là một hoạt động hành chính sự nghiệp của nhà nước,

phục vụ cho cơng tác tư tưởng của Đảng và được bao cấp tồn bộ kế hoạch,
đề tài xuất bản dài hạn. Sản phẩm của nhà xuất bản phải bán cho cơng ty
phát hành sách và quỹ tiền lương của ngành cũng do nhà nước đài thọ.
Cơng tác xuất bản sách khơng gắn với cơng tác tiêu thụ sách, tính chất
quan liêu trong quản lý hoạt động xuất bản thể hiện ở chỗ khơng biết đến
nhu cầu xã hội một cách cụ thể, tồn diện mà chỉ quan tâm đến xuất bản
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

3
được những gì, số lượng là bao nhiêu theo kế hoạch và pháp lệnh đề ra. Chất
lượng sách, khả năng tiêu thụ thực tế trong xã hội được đánh giá một cách
khách quan. Vì vậy hoạt động xuất bản trong giai đoạn này chỉ mang tính
chất một chiều và thực hiện một cách phiến diện khơng đáp ứng được nhu
cầu thiết thực của xã hội, khơng có khả năng thích ứng với thị trường.
2. Vai trò của sách và cơng tác xuất bản trong nền kinh tế thị trường
Sau đại hội tồn quốc lần thứ VI Đảng chủ trương phát triển nền kinh
tế hàng hố nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa nền
kinh tế với nước ngồi. Trong ngành kinh tế thị trường, hoạt động xuất bản
khơng chỉ đảm nhiệm chức năng xã hội mà còn phải hạch tốn Kinh doanh,
hoạt động như những đơn vị kinh tế cơ sở. Trong cơ chế thị trường sách trở
thành một hàng hố - loại hàng hố đặc biệt.
Việc thương mại hố đã nhanh chóng khắc phục được tình trạng đơn
điệu, tẻ nhạt sơ cứng về nội dung đã làm đa dạng hố và sơi động hoạt động
xuất bản sách. Đồng thời những tiến bộ khoa học cơng nghệ và cơ chế mở
cửa tạo điều kiện cho cơ sở vật chất kĩ thuật ngày càng phát triển. Cơng tác
xuất bản hiện nay đang ngày càng chủ động theo hướng đa dạng hố cả về
nội dung và phương thức hoạt động nhằm tổ chức huy động các thành phần
kinh tế-xã hội tham gia vào hoạt động xuất bản.
Cơng tác xuất bản đang ngày càng giữ một vị trí quan trọng trong cơng
cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước với tư cách là chuẩn bị tri thức

cho con người cơng nghiệp hố, hiện đại hố, chuẩn bị hành trang bước vào
thế kỷ XXI. Đồng chí Lê Khả Phiêu phát biểu tại hội nghị Trung ương tháng
3/1998 “Tồn bộ cơng tác tun truyền, giáo dục báo chí, xuất bản văn hố
văn nghệ phải hướng vào nhiệm vụ xây dựng con người mới, xây dựng các
tổ chức lành mạnh và hồn thành thắng lợi từng nhiệm vụ trong từng giai
đoạn.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

4
Trong nền kinh tế hiện đại sách và hoạt động xuất bản sách trở thành
những cơng cụ và phương tiện quản lý kinh tế quan trọng ở cả tầm vi mơ và
vĩ mơ cần thiết cho cả người sản xuất và người tiêu dùng, cả chủ thể quản lý
và đối tượng quản lý. Hoạt động xuất bản trong tương lai sẽ trở thành một
ngành mũi nhọn của nền kinh tế quốc dân, một ngành cơng nghệ thơng tin,
một ngành sản xuất Kinh doanh hàng nội mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Trong ngành kinh tế thị trường sách và hoạt động xuất bản cơ bản
thuộc phúc lợi cơng cộng, chủ yếu đáp ứng nhu cầu văn hố thơng tin của xã
hội. Trong thời đại mới xuất bản đã trở thành một ngành cơng nghệ thơng tin
sản xuất ra những sản phẩm đặc biệt: các loại sách điện tử trên đĩa và mạng,
các ti vi trên internet. Xuất bản phẩm và ngành xuất bản hiện đại cũng sẽ là
ngành mang lại lợi nhuận và sẽ trở thành một trong những ngành mũi nhọn
của nền kinh tế quốc dân. Vai trò to lớn của nó khó mà lường hết trong bước
chuyển sang nền kinh tế hậu cơng nghiệp.
Sự nghiệp xt bản là lĩnh vực văn hố tư tưởng sắc bén của Đảng ta
và là hoạt động kinh tế quan trọng của đất nước. Trong bối cảnh hiện nay
vậy hai đặc trưng trên của xuất bản càn được biểu hiện rõ nét và có mối quan
hệ mật thiết với nhau cùng phát triển. Một mặt xuất bản là một hoạt động
quan trọng của nền văn hố Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc văn hố dân
tộc có nhiệm vụ tích luỹ phổ biến và truyền bá các chính trị tư tưởng góp
phần phát triển văn hố, nâng cao dân trí xã hội, xây dựng nền tảng tư

tưởng, đạo đức cách mạng cũng như thế giới quan khoa học nhằm phát triển
con người Việt Nam tồn diện.
Để xây dựng ngành xuất bản phát triển phù hợp với nên kinh tế hiện
nay cần phải giới thiệu quảng bá sâu rộng về xuất bản phẩm đến với xã hội.
Trong nền kinh tế thị trường có sự cạnh tranh gay gắt cả về sản xuất và lưu
thơng xuất bản phẩm. Hoạt động xuất bản trong cơ chế thị trường hiện nay
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

5
vừa có ý nghĩa tun truyền giáo dục, phổ biến tri thức trong xã hội vừa có ý
nghĩa kinh tế sâu sắc.
3. Cơng tác xuất bản trên mạng và thơng tin máy tính internet
Ngày nay cơng nghệ thơng tin là một trong những động lực quan trọng
nhất trong sự nghiệp phát triển ngành kinh tế xã hội của nhiều nước trên thế
giới hiện nay. Cùng với một số ngành cơng nghệ cao khác, cơng nghệ thơng
tin đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế văn hố, xã hội của thế giới
hiện đại. Sự phát triển mạnh mẽ của kỹ thuật cơng nghệ và sự thâm nhập
ngày càng sâu rộng của nó đối với các lĩnh vực khác nhau đã đạt ra nhiều
vấn đề về quản lý và sản xuất, trong đó có hoạt động của lĩnh vực xuất bản
mà việc tạo ra các xuất bản phẩm điện tử đưa lên mạng internet là một ví dụ
điển hình rộng rãi.
Chúng ta đang đứng trước một cơ hội mới cho hoạt động xuất bản đó
là xuất bản điện tử. Xuất bản điện tử là phương tiện để tổ hợp văn bản và đồ
hoạ trong một chỉnh thể thống nhất. Bằng việc sử dụng những phần mềm
máy tính và những phần cứng một người có thể tạo ra nhiều phương tiện
truyền đạt khác nhau mà nó có thể được xuất bản cho những cá nhân khác sử
dụng.
Nói cách khác xuất bản điện tử là hoạt động xuất bản mà các xuất bản
phẩm được tạo ra và phân phát đến tay người đọc có sử dụng cơng nghệ
thơng tin trình web khác nhau, bất kỳ một nhà quản trị trang web nào cũng

có thể cho phép người truy cập xem tồn bộ xuất bản phẩm, một phần xuất
bản phẩm hoặc chỉ cho phép xem mục lục nội dung xuất bản phẩm điện tử,
khơng cho phép tải về máy tính PC của mình. Đối với các xuất bản phẩm
kinh doanh người truy nhập muốn truy nhập tới xuất bản phẩm đó để xem
hoặc mua về đều phải thực hiện nhiều cơng đoạn để xác định quyền truy
nhập hoặc mua bán.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

6
Hiện nay loại hình xuất bản phẩm được đưa lên mạng ngày càng đa
dạng. Đó là những bài hát, một bộ phim, một quyển sách điển tử, phần mềm
ứng dụng v.v… Có rất nhiều mơ hình khác nhau để thực hiện quảng bá các
xuất bản phẩm điện tử trên mạng. Một mơ hình phổ biến và phát triển nhanh
nhất hiện nay đối với xuất bản là các hiệu sách điện tử trên mạng (Ebook
shop).
4. Những thành tựu đạt được của cơng tác xuất bản đã chứng minh
ngành xuất bản đang ngày càng phát triển đáp ứng u cầu cơng nghiệp
hố, hiện đại hố đất nước
Cơng tác phát triển hành sách tiếp tục được đẩy mạnh phục vụ tốt nhu
cầu đọc của cơng chúng. Năm 2005 ghi nhận sự ra đời của hàng loạt các siêu
thị sách lớn tiêu biểu là siêu thị Văn hố Văn Lang của cơng ty TNHH
thương mại và dịch vụ Minh Trí với số vốn đầu tư 45 tỷ đồng v.v…
Nếu ta làm một bước so sánh cơng tác xuất bản sách báo thời kỳ trước
đây với hiện nay, ta sẽ thấy rõ được sự phát triển vượt trội của nó và đang
ngày càng đáp ứng u cầu cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước. Điều
này đã được chứng minh qua một số tài liệu lịch sử sách:
Vào thời kỳ Nhà Lý số lượng sách báo xuất bản chỉ ở một lượng nhất
định nhưng cùng với thời gian nhà xuất bản phát triển số lượng sách tăng lên
một cách đáng kể: Giai đoạn trước thế kỷ X có một số tác phẩm nổi bật như:
Núi lớn, Đức lớn, Xuất và Sử, Lời Sấm, Tây Vọng, Hướng Bắc. Thời kỳ

phong kiến đã có kho chứa sách như: Triều Lý có nhà Bát Giác chứa kinh,
kho Đại Hưng, kho Trùng Hưng. Triều Trần có kho kinh Phật ở Thiên
Trường, Điện Bảo Hồng. Triều Lê có thư viện Bồng Lai, thư viện Sùng
Chính. Triều Nguyễn có thư viện Thụy Kh, thư viện Sử Qn, thư viện
Nội các cùng nhiều thư viện tư nhân khác.
Nhưng đến năm 2000 đã tổ chức được nhiều cuộc triển lãm có quy mơ
lớn phục vụ các ngày lễ lớn: Hội sách lần thứ nhất Thành phố Hồ Chí Minh
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

7
nhân kỷ niệm 25 năm ngày giải phóng Miền Nam thu hút nhiều nhà xuất bản
trong và ngồi nước tham gia, triển lãm sách kỷ niêm 110 năm ngày sinh
Chủ tịch Hồ Chí Minh. Triển lãm sách 990 năm Thăng Long - Hà Nội, cơng
bố với bạn đọc một sưu tập sách và tư liệu q hiếm về Thăng Long - Hà
Nội. Dấu ấn quan trọng là lần đầu tiên nước ta vượt qua sản lượng 300 tỷ
trang trong tiêu chuẩn, tăng gấp 4 lần so với năm 1994 là năm bắt đầu thực
hiện luật xuất bản. Có thể nói rằng ngành xuất bản đã trải qua một năm hoạt
động khá vất vả nhưng hào hứng sơi nổi có hiệu quả cao.
Năm 2005 trên đất nước đã diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng
cùng với khí thế thi đua của cả nước phấn đấu hồn thành thắng lợi kế hoạch
5 năm, các chỉ tiểu kinh tế-xã hội do Đại hội Đảng IX đề ra, ngành xuất bản
- in - phát hành sách đã có nhiều cố gắng vươn lên, phục vụ tốt nhiệm vụ
chính trị, đáp ứng nhu cầu học tập và văn hố đọc của xã hội, góp phần xứng
đáng vào thành tựu chung của ngành Văn hố thơng tin.
Trên lĩnh vực xuất bản, tồn ngành đã xuất bản được 17.017.057 đầu
sách với 240202 triệu bản, tăng 16,4% về số đầu sách và 16,1% về số bản
sách so với năm 2004. Các nhà xuất bản đã cho ra những bộ sách, cuốn sách
có giá trị về mặt học thuật, khoa học, tổng kết những vấn đề lý luận và thực
tiễn cách mạng. Riêng mảng sách văn học, văn học thiếu nhi được quan tâm
đúng mức và có nhiều khởi sắc.

Đặc biệt là 2 cuốn nhật ký Mãi mãi tuổi hai mươi và Nhật ký Đặng
Thùy Trâm được phát hành với số lượng lớn nhất kể từ 20 năm nay, trở
thành một sự kiện nổi bất nhất của ngành xuất bản và của đất nước trong
năm 2005. Lực lượng xuất bản được bổ xung thêm 5 nhà xuất bản mới, cả
nước đã có 52 nhà xuất bản - tín hiệu đáng mừng về sự lớn mạnh, phát triển
của ngành xuất bản.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN