B
GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
NGUY N ð C HÙNG
NGHIÊN C U ð Y M NH ÁP D NG CƠ GI I HOÁ
TRONG S N XU T LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N ÂN THI
T NH HƯNG YÊN
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Chuyên ngành : KINH T NÔNG NGHI P
Mã s
: 60.31.10
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. TR N ðÌNH THAO
HÀ N I - 2012
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan r ng:
S li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn này là hoàn toàn trung
th c và chưa t ng đư c s d ng ho c cơng b trong b t kỳ cơng trình nào
khác.
M i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này đã đư c cám ơn và các
thơng tin trích d n trong lu n văn đ u ñư c ghi rõ ngu n g c.
Tác gi lu n văn
Nguy n ð c Hùng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
i
L I C M ƠN
ð th c hi n và hoàn thành lu n văn này, ngoài s n l c c a b n thân,
tơi đã nh n đư c s quan tâm, giúp đ t n tình, s ñóng góp quý báu c a
nhi u cá nhân và t p th .
Trư c tiên, tôi xin trân tr ng g i l i c m ơn t i các th y cô giáo Khoa
Kinh t & Phát tri n nơng thơn và B mơn Phân tích đ nh lư ng, Vi n ðào
t o sau ð i h c, trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i ñã t o m i ñi u ki n
thu n l i cho tôi h c t p, nghiên c u và hoàn thành lu n văn.
ð c bi t, tôi xin bày t s bi t ơn sâu s c đ n TS. Tr n ðình Thao đã t n
tình hư ng d n, ch b o và giúp đ tơi trong su t th i gian tôi th c hi n lu n
văn.
Tôi cũng xin trân tr ng c m ơn các ban ngành c a t nh Hưng Yên, huy n
Ân Thi ñã t o ñi u ki n giúp ñ , cung c p s li u, tư li u khách quan giúp tơi
hồn thành lu n văn này.
Cu i cùng, tơi xin chân thành c m ơn b n bè, ñ ng nghi p và ngư i thân
ñã ñ ng viên, t o đi u ki n giúp đ tơi trong q trình th c hi n đ tài nghiên
c u.
M t l n n a tôi xin trân tr ng c m ơn!
Tác gi lu n văn
Nguy n ð c Hùng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
ii
M CL C
L i cam ñoan
i
L i c m ơn
ii
M cl c
iii
Danh m c ch vi t t t
vi
Danh m c b ng
vii
Danh m c bi u đ
ix
1
ð TV Nð
1
1.1
Tính c p thi t c a ñ tài
1
1.2
M c tiêu nghiên c u
3
1.2.1
M c tiêu chung
3
1.2.2
M c tiêu c th
3
1.2.3
Câu h i nghiên c u
3
1.3
ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
3
1.3.1
ð i tư ng nghiên c u
3
1.3.2
Ph m vi nghiên c u
4
2
CƠ S
5
2.1
Cơ s lý lu n c a ñ tài
5
2.1.1
M t s khái ni m cơ b n
5
2.1.2
Các khâu s n xu t lúa
6
2.1.3
Các y u t
2.1.4
Các ch trương chính sách c a ð ng và Nhà nư c v cơ giói hóa
LÝ LU N VÀ TH C TI N C A ð TÀI
nh hư ng đ n q trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
14
trong s n xu t lúa
16
2.2
Cơ s th c ti n c a ñ tài
21
2.2.1
Kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
m t s nư c trên
th gi i
2.2.2
21
Kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa t i Vi t Nam
26
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
iii
2.2.3
Bài h c t kinh nghi m c a các nư c trên th gi i và
Vi t Nam
2.3
Các công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài
2.3.1
Chi n lư c qu c gia sau thu ho ch lúa, ngơ, đ u tương và l c đ n
năm 2020
2.3.2
31
33
33
Gi i pháp tài chính nh m phát tri n lĩnh v c sau thu ho ch trong
chi n lư c cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p, nơng thơn
34
2.3.2
Tài li u t p hu n công ngh sau thu ho ch lúa g o
35
3
ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
36
3.1
ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u
36
3.1.1
ði u ki n t nhiên
36
3.1.2
ði u ki n kinh t xã h i
40
3.2
Phương pháp nghiên c u
46
3.2.1
Khung phân tích
46
3.2.2
Phương pháp thu th p s li u
46
3.2.3
Phương pháp phân tích s li u
47
3.3
H th ng các ch tiêu nghiên c u
48
4
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
50
4.1
Th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên đ a bàn
huy n Ân Thi
50
4.1.1
Tình hình s n xu t lúa
huy n Ân Thi
50
4.1.2
Th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa huy n Ân Thi
54
4.1.3
Tình hình áp d ng cơ gi i hóa trong h nơng dân
62
4.1.4
Ưu như c đi m c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
trên đ a bàn huy n Ân Thi
4.2
Các y u t
71
nh hư ng ñ n áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t
trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
75
4.2.1
ði u ki n s n xu t lúa.
77
4.2.2
Lao ñ ng trong canh tác lúa
80
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
iv
4.2.3
nh hư ng c a v n trong nông h .
83
4.2.4
nh hư ng c a liên k t trong s n xu t.
85
4.2.5
S phát tri n c a d ch v cơ gi i .
88
4.3.7
M c ñ quan tâm c a ngư i dân trong các khâu cơ gi i hóa.
98
4.3
Gi i pháp đ y m nh áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên
đ a bàn huy n Ân Thi.
99
4.3.1
Phân tích SWOT
99
4.3.2
ð nh hư ng chung.
101
4.3.3
L trình th c hi n.
102
4.3.4
Các gi i pháp c th .
103
5
K T LU N VÀ KI N NGH
120
5.1
K t lu n
120
5.2
Ki n ngh
121
TÀI LI U THAM KH O
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
123
v
DANH M C CH
BB:
BQ:
CG:
CGH:
CV:
GðLH:
GS:
GV:
HTX:
LC:
Lð:
LðNN:
NN:
PTNT:
VI T T T
B cb
Bình quân
Cơ gi i
Cơ gi i hóa
Mã l c
G t đ p liên h p
Gieo s
Gieo vãi
H p tác xã
Lúa c y
Lao ñ ng
Lao đ ng nơng nghi p
Nơng nghi p
Phát tri n nông thôn
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
vi
DANH M C B NG
STT
Tên b ng
Trang
3.1
Tình hình s d ng ñ t ñai c a huy n Ân Thi năm 2009 – 2011
3.2
Tình hình phát tri n và cơ c u kinh t huy n Ân Thi năm
2009 – 2011
3.3
39
41
Tình hình dân s - lao đ ng huy n Ân Thi qua các năm 2009
- 2011
45
4.1
Tình hình s n xu t lúa huy n Ân Thi qua các năm
50
4.12
S lư ng máy cơ gi i trong s n xu t lúa t i huy n Ân Thi tính
đ n th i di m cu i năm 2011
57
4.2
Di n tích cơ gi i hóa các khâu s n xu t lúa huy n Ân Thi năm 2011
61
4.3
ð c ñi m c a h đi u tra
63
4.4
Di n tích cơ gi i hóa các khâu s n xu t lúa trong h nơng dân
63
4.5
So sánh năng su t lao đ ng trong các hình th c gieo c y lúa
64
4.7
So sánh chi phí đo n thu ho ch
69
4.8
nh hư ng c a phương pháp thu ho ch ñ n t n th t thu ho ch
69
4.9
Năng su t lúa ñ i v i các lo i hình s n xu t lúa khác nhau
70
4.10
ðánh giá t ng h p hi u qu cơ gi i
70
4.11
Di n tích ru ng canh tác lúa t i các h ñi u tra
77
4.12
S lư ng lao ñ ng t i các h ñi u tra
81
4.13
nh hư ng lao đ ng nơng nghi p c a h và t l áp d ng cơ gi i
hóa trong s n xu t lúa
81
4.14
X p h ng các y u t
85
4.15
S lư ng máy cơ gi i và t l áp d ng cơ gi i hóa trong khâu
nh hư ng t i phát tri n d ch v cơ gi i hóa
gieo c y va thu ho ch phân theo khu v c
89
4.16
Chi phí và tình hình ho t ñ ng c a máy GðLH
90
4.17
Hi u qu ñ u tư máy GðLH 2.0
93
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
vii
4.18
Hi u qu ñ u tư máy GðLH 1.3
4.19
Năng su t thu ho ch c a máy GðLH trong các ñi u ki n thu
ho ch khác nhau
4.20
96
M c ñ qua tâm c a ngư i dân trong vi c áp d ng cơ gi i hóa
trong các khâu s n xu t lúa
4.21
94
Phân tích SWOT
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
98
100
viii
DANH M C BI U ð
STT
4.1
Tên bi u ñ
Trang
T l áp d ng cơ gi i hóa trong các khâu gieo c y, thu ho ch c a
các nhóm ru ng có di n tích khác nhau
4.2
4.3
78
ð c đi m b m t ru ng khi thu ho ch t i các h ñi u tra
79
nh hư ng c a v n vay t i quy t ñ nh áp d ng cơ gi i hóa khâu
gieo c y và khâu thu ho ch trong nhóm h đi u tra
4.4
84
Chi phí cơ gi i hóa thu ho ch lúa cho 1 đơn v di n tích
95
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
ix
1. ð T V N ð
1.1. Tính c p thi t c a đ tài
Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p, nơng thơn là m t ch
trương l n c a ð ng và Nhà nư c ta, nh m thúc ñ y kinh t phát tri n, t o
công ăn vi c làm, tăng thu nh p cho dân cư nông thôn, t o ti n ñ ñ gi i
quy t hàng lo t các v n đ chính tr , kinh t , xã h i c a ñ t nư c, ñưa nơng
thơn phát tri n văn minh hi n đ i.
Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p nơng thơn là m t q trình
lâu dài, c n ñư c th c hi n theo tu n t , khơng nóng v i và nh t là không th
tùy ti n bao g m nhi u khâu như cơ gi i hóa, th y l i hóa, đi n khí hóa,… có
m i quan h h u cơ ch t ch v i nhau. V i xu t phát ñi m c a nư c ta là m t
nư c có n n kinh t l c h u, nông nghi p chi m t tr ng l n trong ngành kinh
t . Phương th c s n xu t nh l , l c h u và
trình đ th p, cơ s v t ch t k
thu t l c h u, s n xu t cịn mang n ng tính t cung t c p, thu nh p c a ngư i
nông dân
khu v c nông thôn th p.
Tuy nhiên, trong nh ng năm qua vi c ng d ng ti n b khoa h c k
thu t m i trong thâm canh lúa ñư c ñ y m nh như vi c áp d ng các ti n b
v gi ng lúa m i, các lo i phân bón đa lư ng, phân vi lư ng, phân h n h p
m i, các lo i thu c ñi u ti t sinh trư ng, thu c b o v cây tr ng th h m i và
nhi u ti n b k thu t m i trong canh tác. Chúng ta ñã s n xu t ñư c m t
kh i lư ng lương th c l n khơng nh ng đ m b o an ninh lương th c mà còn
tham gia xu t kh u. Lư ng xu t kh u g o hàng năm liên t c tăng, năm 2010
xu t kh u ñ t 6.88 tri u t n, kim ng ch 3.23 t đơ la m , tăng 15,4% v lư ng
và 21,2% v giá tr so v i năm 2009.
V i ñ c ñi m là m t huy n thu n nông, nông nghi p luôn chi m m t t
tr ng cao trong cơ c u phát tri n kinh t c a toàn huy n. S n xu t nơng
nghi p nói chung và s n xu t lúa nói riêng ln đư c huy n cũng như t nh
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
1
chú tr ng và quan tâm. Vi c áp d ng các thành t u khoa h c công ngh trong
ch n t o gi ng lúa m i trên th gi i cũng như trong nư c vào trong s n xu t
lúa t i t nh Hưng Yên cũng như huy n Ân Thi ñã ñ t ñư c nhi u thành công,
nhi u gi ng lúa m i th i gian sinh trư ng ng n, ch ng ch u sâu b nh, ch ng
ñ t t, năng su t cao, ch t lư ng g o t t ñư c ph bi n trong s n xu t. Bên
c nh đó, trên đ a bàn t nh Hưng Yên nói chung, huy n Ân Thi nói riêng ñã
ñư c ñ u tư h th ng th y nơng khá hồn ch nh, tư i tiêu ch ñ ng. T i m t
s nơi, ngư i dân ñã ch ñ ng d n ñi n ñ i th a v i nhau t o ra nh ng ru ng
có đi n tích l n hơn, khơng cịn nhi u ru ng manh mún nh l như trư c.
Cùng v i đó là vi c th c hi n ch trương c a t nh trong vi c cơng nghi p hố
hi n đ i hố nơng nghi p nơng thơn, đưa các ti n b k thu t m i vào trong
s n xu t giúp ngư i nơng dân gi m chi phí đ u vào, nâng cao năng su t và
ch t lư ng s n ph n nơng s n đ u ra. Trong nh ng năm qua, đã có r t nhi u
các chương trình, d án v cơ gi i hố trong s n xu t lúa ñư c tri n khai trên
đ a bàn t nh Hưng n, trong đó có huy n Ân Thi. Các k t qu t các d án
cơ gi i trong khâu làm ñ t, gieo c y và khâu thu ho ch ñã ñ t ñư c nh ng
thành công nh t ñ nh, giúp ngư i dân t i các khu v c có d án tri n khai gi m
áp l c lao ñ ng trong mùa v , gi m chi phí s n xu t, tăng năng su t lúa, thúc
ñ y s n xu t lúa theo hư ng hàng hóa t p trung. ðây là ti n đ cho vi c áp
d ng cơ gi i hóa trong trong s n xu t lúa nói riêng và s n xu t nơng nghi p
nói chung qua đó gi m cơng lao đ ng, gi m chi phí đ u vào, tăng hi u qu
ñ u ra, ñ m b o tính th i v cho bà con nơng dân.
Tuy nhiên, v i ñi u ki n ñ ng ñ t hi n t i c a Hưng Yên nói chung và
huy n Ân Thi nói riêng thì vi c ñưa máy móc vào s n xu t qua ñó t ng bư c
cơ gi i hoá m t ph n và toàn ph n trong s n xu t lúa nói chung và s n xu t
nơng nghi p nói riêng v n cịn nhi u vi c ph i bàn t i. Do v y, tôi th c hi n
ti n hành nghiên c u ñ tài “Nghiên c u ñ y m nh áp d ng cơ gi i hố
trong s n xu t lúa trên đ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên”.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
2
1.2. M c tiêu nghiên c u
1.2.1. M c tiêu chung
Nghiên c u th c tr ng và ñ ra nh ng gi i pháp nh m ñ y m nh áp d ng
cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên.
1.2.2. M c tiêu c th
Nghiên c u cơ s lý lu n và th c ti n c a cơ gi i hóa trong s n xu t lúa.
ðánh giá th c tr ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
Phân tích các y u t
nh hư ng ñ n k t qu và hi u qu
ng d ng cơ
gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
ð ra các gi i pháp nh m ñ y m nh áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
1.2.3. Câu h i nghiên c u
Cơ gi i hóa trong s n xu t lúa đư c áp d ng
nh ng khâu nào và t l
áp d ng trong t ng khâu?
Hi u qu c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa?
Các chính sách h tr , khuy n khích phát tri n cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa c a ð ng và Nhà nư c?
Nh ng y u t nào nh hư ng ñ n vi p áp d ng cơ gi i hóa và trong s n
xu t lúa c a h nơng dân?
Gi i pháp nào đ đ y m nh cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn
huy n Ân Thi?
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u chính c a đ tài là các h nơng dân s n xu t lúa
và các ch máy nông nghi p trên đ a bàn huy n Ân Thi.
Ngồi ra đ tài cịn ti n hành nghiên c u các chính sách c a ð ng và
Nhà nư c v cơ gi i hóa trong s n xu t lúa, kinh nghi m cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa m t s nư c trên th gi i và
Vi t Nam.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
3
1.3.2. Ph m vi nghiên c u
a. N i dung
- Nghiên c u th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên đ a
bàn huy n Ân Thi, các chính sách c a ð ng và Nhà nư c v cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa, kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên th gi i và
Vi t Nam, các y u t
nh hư ng ñ n hi u qu áp d ng cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa, các gi i pháp ñ y m nh và nâng cao hi u qu áp d ng cơ gi i hóa
trong s n xu t lúa trong các khâu làm đ t, gieo c y, chăm sóc và thu ho ch.
- Trên cơ s đó đ tài ti n hành đi u tra 60 h nơng dân s n xu t lúa và
các ch máy nông nghi p trên ñ a bàn 3 xã c a huy n.
b. Không gian
ð tài nghiên c u trên ñ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên.
c. Th i gian
ð tài đư c chúng tơi ti n hành nghiên c u trong kho ng th i gian t
tháng 5/2011 ñ n tháng 10/2012.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
4
2. CƠ S
LÝ LU N VÀ TH C TI N C A ð TÀI
2.1. Cơ s lý lu n c a ñ tài
2.1.1. M t s khái ni m cơ b n
* Khái ni m cơ gi i hóa trong nơng nghi p
Hi n nay, khái ni m có gi i hóa trong nơng nghi p nói chung và cơ
gi i hóa trong s n xu t lúa nói riêng đã khơng cịn xa l và thư ng đư c nêu
trong các h i th o và trên các phương ti n thơng tin đ i chúng. V cơ b n, cơ
gi i hóa nơng nghi p là vi c thay th công c thô sơ b ng công c cơ gi i, lao
đ ng thơ sơ b ng lao ñ ng cơ gi i, thay th phương pháp s n xu t l c h u
b ng phương pháp s n xu t tiên ti n.
Cơ gi i hóa nơng nghi p là q trình s d ng máy móc vào s n xu t
nơng nghi p thay th m t ph n ho c toàn b s c ngư i ho c súc v t nh m
tăng năng su t lao ñ ng và gi m nh cư ng đ lao đ ng. Cơ gi i hóa nơng
nghi p có các m c đ khác nhau t cơ gi i hóa t ng cơng vi c riêng l (cày
ñ t, gieo h t, ñ p lúa) ñ n vi c cơ gi i hóa liên hồn đ ng b m t quy trình
s n xu t m t cây tr ng, m t v t nuôi, m t s n ph m nơng nghi p (T đi n
Bách Khoa Nông Nghi p, 1991).
* Khái ni m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
S n xu t lúa là m t lĩnh v c trong s n xu t nông nghi p, vi c áp d ng
cơ gi i hóa trong s n xu t lúa chính là vi c đưa các máy móc, ti n b k thu t
vào trong các khâu làm ñ t, tư i tiêu, gieo c y, chăm sóc, thu ho ch và sau
thu ho ch. Trong đó, các khâu làm ñ t, gieo c y và thu ho ch chi m nhi u
cơng s c lao đ ng hơn so v i các khâu còn l i.
Như v y, cơ gi i hóa trong s n xu t lúa là q trình s d ng máy móc
vào trong s n xu t lúa nh m thay th m t ph n ho c toàn b s c ngư i ho c
súc v t qua đó tăng năng su t lao ñ ng và gi m nh cư ng ñ lao ñ ng trong
các khâu s n xu t lúa như làm ñ t, tư i tiêu, gieo c y, chăm sóc, thu ho ch,
sau thu ho ch.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
5
Cũng như q trình cơ gi i hóa trong nơng nghi p, cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa ñư c ti n hành t cơ gi i hóa b ph n (t ng khâu riêng l ) ti n
lên cơ gi i hóa t ng h p r i t đ ng hóa.
Cơ gi i hóa b ph n (t ng khâu riêng l ) trong s n xu t lúa trư c h t
ñư c th c hi n
nh ng công vi c năng nh c t n nhiêu s c lao ñ ng và d
dàng th c hi n như làm ñ t, tu t lúa, v n chuy n,… ð c quá trình cơ gi i hóa
này m i s d ng các chi c máy riêng l cho t ng khâu.
Cơ gi i hóa t ng h p trong s n xu t lúa là s d ng liên ti p các h
th ng máy móc vào t t c các giai đo n c a quá trình s n xu t. ð c trưng c a
quá trình này là vi c áp d ng h th ng máy móc trong s n xu t lúa, đó là
nh ng t ng th máy b sung l n nhau và hoàn thành liên ti p t t c các q
trình lao đ ng s n xu t s n ph m như Máy g t ñ p liên h p. Hi n nay
m t
s ñ a phương nư c ta ñã và ñang áp d ng mơ hình cơ gi i hóa t ng h p
trong s n xu t lúa và ñã ñ t ñư c nh ng k t qu r t kh quan.
T đ ng hóa là giai đo n cao nh t c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa. Q trình này s d ng h th ng máy móc v i phương ti n t đ ng đ
hồn thành liên ti p t t c các quá trình s n xu t t lúc chu n b ñ n lúc k t thúc
cho s n ph m. ð c trưng c a quá trình này là m t ph n lao đ ng chân tay v i lao
đ ng trí óc, con ngư i gi vai trị giám đ c, giám sát, đi u ch nh q trình s n xu t
nơng nghi p. Thơng thư ng T đ ng hóa ch đư c áp d ng trong các khu s n xu t
nông nghi p công ngh cao c a m t s nư c có n n nơng nghi p tiên ti n trên th
gi i như M , Hà Lan, Israel,... Hi n t i chưa có cơ gi i hóa t đ ng hóa trong s n
xu t lúa (GS.TSKH Lê Doãn Diên, 2006)
2.1.2. Các khâu s n xu t lúa
2.1.2.1. Làm ñ t
Làm ñ t là vi c dùng các cơng c lao đ ng tác đ ng vào đ t v i các
cơng đo n cày, b a, làm ph ng m t ru ng đ t o ra m t mơi trư ng thu n l i
cho c y lúa phát tri n. Tr i qua quá trình l ch s phát tri n c a ngành s n xu t
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
6
lúa nư c
nư c ta, khâu làm ñ t ñã ñư c d n chuy n lao ñ ng thô sơ, th công
s d ng s c ngư i ho c s c gia súc kéo sang s d ng các máy móc chun
dùng trong làm đ t nơng nghi p như máy cày, máy l ng, máy phay,… Hi n
nay, theo th ng kê c a C c Ch bi n, Thương m i NLTS&NM tính đ n năm
2011 cơ gi i hóa s n xu t lúa trong khâu làm ñ t c a c nư c ta ư c đ t 75%
(Trung tâm Khuy n nơng Qu c gia, 2010)
Làm đ t th cơng là cơng là cơng đo n t n nhi u s c lao ñ ng nh t
trong s n xu t lúa. Thông thư ng các công c s d ng trong làm ñ t th công
canh tác lúa bao g m cu c, cào, ho c c y, b a và có th có thêm bàn trang.
Cơ gi i hóa khâu làm đ t là đưa máy móc cơng nghi p có công su t
cao vào thay th các công c lao ñ ng thô sơ và thay th cho s c ngư i, s c
gia súc kéo trong làm ñ t canh tác lúa.
Các lo i máy làm ñ t trong s n xu t lúa hi n nay ch y u là các lo i
máy có cơng su t nh (dư i 15 mã l c) và các lo i máy c trung (t 15-50 mã
l c), liên h p 2 ho c 3 ch c năng c y, b a và l ng. Các lo i máy này có ưu
ñi m là nh g n, d v n hành, b o trì, s a ch a, có nhi u tính năng. Tuy
nhiên, nó ch thích h p đ i v i s n xu t nh l do có năng su t làm vi c th p
và ñ c bi t là khơng s d ng đư c đ i v i các ru ng canh tác lúa có b m t b
chai, lỳ khi s d ng máy g t ñ p liên h p trong thu ho ch lúa. Trong trư ng
h p này và ñ c bi t là khi chuy n qua s n xu t v i quy mô l n c n ph i s
d ng ñ n các lo i máy làm đ t có cơng su t cao hơn, chun d ng hơn.
San ph ng m t ru ng là m t cơng vi c có nhi u l i ích trong canh tác
lúa nhưng trong m t th i gian dài cơng đo n này thư ng ít đư c quan tâm so
v i cơng đo n cày, b a. ð áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa có hi u
qu cao thì vi c có nh ng m nh ru ng b ng ph ng v i di n tích l n là m t
y u t quan tr ng và c n thi t.
Vi c san ph ng ru ng đ có m t di n tích đ t canh tác lúa l n b ng
ph ng ñã ñư c các nư c có n n nơng nghi p hi n đ i áp d ng. Phương pháp
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
7
san ph ng thư ng ñư c s d ng là san ph ng m t ru ng ñi u khi n b ng laser.
M t h th ng san ph ng m t ru ng ñi u khi n b ng laser bao g m 3 ph n chính:
đ u kéo có đi u khi n th y l c, g u san và b thu phát tín hi u laser. Ưu ñi m
c a phương pháp này là giúp ti t ki m nư c khi s n xu t lúa, tăng di n tích đ t
canh tác h u hi u lên vì khơng c n b , t o ra nh ng m nh ru ng m u l n b ng
ph ng thích h p cho vi c áp d ng cơ gi i hóa trong các khâu ti p theo trong s n
xu t lúa (Phan Hi u Hi n, 2006)
2.1.2.2. Tư i tiêu
Trong s n xu t lúa nư c thì tư i tiêu luôn là m t vi c quan tr ng hàng
ñ u, quy t ñ nh ñ n s thành công hay th t b i c a c quá trình s n xu t lúa.
Khâu tư i tiêu cũng như khâu chăm sóc đư c th c hi n liên t c t khi làm ñ t
cho ñ n khi thu ho ch lúa.
“H th ng tư i – tiêu” là m t cơng trình nhân t o, s d ng ch y u cho
nông nghi p, nh m m c đích giúp cho con ngư i ch đ ng cung c p nư c ñ y
ñ theo nhu c u phát tri n c a cây tr ng, ñ ng th i h th ng cũng giúp cho
vi c tiêu thoát nư c h p lý giúp cho cây tr ng không b nguy h i do ng p úng
(TS.Lê Anh Tu n, 2009).
Tư i tiêu gi m t vai trị quan tr ng và có nh hư ng t i vi c áp d ng
cơ gi i hóa trong các khâu làm đ t, gieo c y và khâu thu ho ch. Hi n nay,
theo các phương pháp canh tác lúa tiên ti n thì trong t ng giai ño n sinh
trư ng và phát tri n c a cây lúa c n tư i ho c tiêu nư c trong ru ng ra đ cây
lúa có th sinh trư ng phát tri n t t nh t. M t khác, vi c tiêu nư c ñ có đư c
m t m t ru ng c ng khi thu ho ch lúa là m t y u t hàng ñ u nh hư ng ñ n
hi u qu c a cơ gi i hóa khâu thu ho ch lúa.
Vi c tư i nư c trong nh ng năm trư c ñây khi h th ng th y l i chưa
phát tri n thư ng ñư c bà con nông dân s d ng các phương ti n thơ sơ như
g u sịng, g u dây,… dùng s c ngư i ho c s c gia súc kéo ñ ñưa nư c t các
kênh mương lên ñ ng ru ng. Hi n nay, vi c kiên c hóa kênh mương đã và
Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
8
ñang ñư c ð ng và Nhà nư c có nhi u chính sách ưu tiên đ u tư thì các cơng
đo n tư i tiêu t i m t s ñ a phương d n ñư c cơ gi i hóa m t ph n ho c tồn
ph n. Các nơi khác vi c cơ gi i hóa khâu tư i tiêu cũng ñư c tri n khai b ng
vi c áp d ng các lo i máy bơm nư c c nh .
2.1.2.3. Gieo c y
Theo phương th c s n xu t lúa th công truy n th ng thì khâu gieo c y
bao g m các cơng đo n: chu n b x lý ngâm thóc gi ng, làm dư c m , gieo
m , nh m , chăm sóc m và c y m . C y m là phương pháp s n xu t th
cơng truy n th ng đư c áp d ng r ng rãi trong s n xu t lúa trên c nư c trong
m t th i gian dài. Tuy nhiên, phương pháp này có m t như c đi m l n đó là
t n th i gian và t n cơng lao đ ng. T i m t s ñ a phương, ñ c bi t là
ñ ng
b ng sơng C u Long thì cịn ph bi n phương pháp gieo vãi, so v i gieo c y
th cơng thì gieo vãi b t cơng lao đ ng hơn nhưng m t đ gieo thư ng khơng
đ u, lư ng gi ng gieo thư ng b hao l n do đó gây nh hư ng đ n năng su t
và ch t lư ng thóc khi thu ho ch.
Hi n nay, t i các t nh thành trên c nư c, vi c cơ gi i hóa trong khâu
gieo c y ñang ñư c ñ y nhanh áp b ng vi c s d ng công c gieo s th ng
hàng. Các cơng đo n gieo s b ng công c s hàng bao g m: chu n b x lý
ngâm
thóc gi ng, gieo s . Ưu đi m c a phương pháp này là d th c hi n,
lư ng m gieo ñ u, th ng hàng, chi phí th p và t n ít th i gian (20p/1 sào b c
b , so v i c y th công truy n th ng là 1 công/1 sào b c b ). Tuy nhiên khi
s d ng cơng c s hàng cũng có m t s như c đi m do h t gi ng khơng
xu ng sâu trong ñ t nên cây lúa d ñ , d b chim chu t phá ho i, làm ñ t t n
công hơn so v i c y lúa thơng thư ng.
Ngồi phương pháp gieo s , vi c cơ gi i hóa trong khâu gieo c y cũng
đư c ti n hành thông qua vi c s d ng máy c y lúa. Các cơng đo n khi s
d ng máy c y lúa trong khâu gieo c y v cơ b n gi ng gieo c y theo phương
pháp truy n th ng, tuy nhiên cơng đo n c y đã đư c cơ gi i hóa b ng máy,
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
9
m khi c y ph i là m gieo khay ho c m sân. Ưu ñi m c a máy c y là năng
su t lao ñ ng cao, thao tác ñơn gi n, d th c hi n, chi phí th p nhưng v n có
nh ng ưu đi m c a phương pháp gieo c y th công ñ i v i quá trình sinh
trư ng và phát tri n c a cây lúa.
2.1.2.4. Chăm sóc
M c dù chăm sóc lúa là khâu t n ít cơng lao ñ ng trong canh tác lúa,
tuy nhiên nó c n nhi u chi phí và th i gian (chăm sóc là khâu c n ph i th c
hi n trong su t q trình canh tác lúa). Các cơng đo n chăm sóc lúa bao g m:
làm c , s c bùn, b o v th c v t, bón phân. Hi n nay các cơng đo n trên
nư c ta ña ph n s d ng lao ñ ng th cơng, chưa có máy móc thay th . Vi c
s d ng thu c tr c khơng đư c bà con nơng dân s d ng vì nó làm h i mơi
trư ng và thêm vào đó vi c làm c s k t h p thêm công vi c s c bùn làm
cho b r c a cây lúa phát tri n t t hơn. T i m t s ít đ a phương vi c phun
thu c tr sâu đã đư c cơ gi i hóa m t ph n b ng các máy phun thu c công
su t nh tuy nhiên chưa nhi u.
2.1.2.5. Thu ho ch lúa
Thu ho ch là quá trình thu h t t ñ ng lúa. ðây là khâu cu i trong q
trình canh tác cây tr ng trên đ ng. Có nhi u quan đi m khác nhau v các cơng
đo n trong khâu thu ho ch lúa. Theo nghĩa h p, thu ho ch lúa ch bao g m:
c t g t lúa, thu gom và tách h t (tu t ñ p), làm s ch và v n chuy n. Còn hi u
theo nghĩa r ng, thu ho ch lúa bao g m các cơng đo n: c t g t lúa, thu gom,
tu t ñ p, phơi s y, làm s ch và v n chuy n.
Cơng đo n c t g t th i gian trư c năm 2000 t i Mi n B c v n ch y u
ñư c th c hi n b ng th cơng ho c cơ khí nh
trình đ th p. Th c t t i th i
ñi m này, v i ngu n lao ñ ng dư th a t i nơng thơn, ngư i nơng dân v n duy
trì t p quán s d ng các công c c m tay. Trong nh ng năm g n ñây, các máy
c t lúa x p dãy và máy g t ñ p liên h p ñã ñư c ñưa vào s d ng, ñ c bi t là
ñ ng b ng sông C u Long, tuy nhiên máy g t x p dãy có r t nhi u h n ch
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
10
như: ch c t đư c lúa đ ng, khơng ng p nư c, ngư i s d ng ph i có s c
kh e, thêm vào đó là vi c c t lúa sát g c đã gây khó cho vi c tu t h t, t n
công thu gom nên tính t i th i đi m hi n t i máy g t x p dãy không ñư c
ngư i dân ưa chu ng, thay vào ñó là s d ng máy g t ñ p liên h p, v n ñ
này s ñư c nêu c th hơn
ph n dư i.
Cơng đo n v n chuy n, thu gom trong m t th i gian dài ñư c th c hi n
b i các công c thô sơ, l c h u, ch y u là g ng, gánh, xe th ho c trâu bò
kéo (ch y u t i Mi n B c và Mi n Trung) ho c ghe, thuy n nan (vùng
ðBSCL). ðây là khâu n ng nh c, v t v nh t c a nhà nông, v a hao t n s c
l c, v a gây t n th t l n. Thông thư ng theo s li u th ng kê c a IRR khâu
này gây t n th t t 2,5-3,2 % t ng s n lư ng lúa. Tuy nhiên, cùng v i s phát
tri n c a cơng ngh sau thu ho ch, cơng đo n này ngày càng đư c đơn gi n
hóa v i vi c s d ng các máy ph t lúa, máy g t đ p liên h p. Thay vì ph i
v n chuy n, thu gom m t kh i lư ng l n, c ng k nh bao g m rơm r và h t,
ngư i nông dân ñã gi m b t ñư c công lao ñ ng khi ch v n chuy n thóc v i
kh i lư ng nh và g n hơn r t nhi u. Tuy nhiên, khi s n xu t t p trung quy
mơ l n thì vi c cơ gi i hóa cơng đo n v n chuy n b ng các phương ti n v n
t i tiên ti n cũng ph i ñư c chú tr ng ñ u tư.
Cơng đo n tách h t và làm s ch kh i ngu n là vi c tu t bơng thóc ho c
đ p thóc trên n n c ng, sau đó s y thóc ho c rê thóc trư c gió đ làm s ch thóc,
ti p theo là dùng máy tu t ñ p chân ñ tách h t. V i các hình th c tách h t và làm
s ch như v y r t t n công s c và th i gian. Th i kỳ 2001 - 2005 là th i kỳ có
nhi u chuy n bi n trong cơng đo n tách h t và làm s ch v i s xu t hi n c a các
lo i máy ph t lúa và sau này là máy g t ñ p liên h p. Tính đ n th i đi m cu i
năm 2005, trên 95% s n lư ng lúa c nư c ñư c tu t ñ p b ng máy.
Cơng đo n phơi s y
đư c cơ gi i hóa
Vi t Nam tính t i th i đi m hi n t i v n ñang
m c ñ th p, so v i ñ ng b ng B c Trung b thì ðBSCL
có khá hơn nhưng s lư ng ngư i dân t mua máy s y, chưa th c s tin tư ng
vào ch t lư ng máy s y, đa ph n ch tìm đ n các d ch v máy s y khi có mưa
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
11
kéo dài. Các h nông dân thư ng áp d ng phương pháp phơi s y th công trên
n n c ng ho c trên lư i cư c. Tuy nhiêu so v i dùng máy s y, phơi s y th
cơng do khơng đi u ti t đư c nhi t đ , đ
m h t thóc khi phơi nên có nh ng
như c đi m sau: là ch t lư ng g o khơng đ u, hao h t khi phơi s y t 3,3 –
3,9 %, l n nhi u t p ch t, d gãy v khi xay xát do đó r t khó đ s n xu t lúa
hàng hóa, đ c bi t là trong s n xu t lúa xu t kh u.
Hi n nay
nư c ta, phương pháp thu ho ch thu ho ch lúa có th phân
lo i theo phương pháp thu ho ch nhi u giai ño n ho c phương pháp thu ho ch
m t giai ño n.
Phương pháp thu ho ch nhi u giai ño n là phương pháp thu ho ch
ph bi n t lúc con ngư i bi t canh tác.Tuỳ theo trình đ phát tri n, phương
pháp này dùng lao đ ng th cơng, cơ gi i t ng ph n ho c cơ gi i hoàn toàn
(thu ho ch bán cơ gi i). V i lúa, các cơng đo n c t g t, gom lúa, ñ p tách h t,
làm s ch ti n hành riêng l ho c ch k t h p m t vài cơng đo n (k t h p hai
khâu ñ p, làm s ch; ph i h p ba khâu gom, ñ p, làm s ch h t…).
Thu ho ch th công (g t b ng lao ñ ng th công, gom, ñ p tu t h t b ng
các công c c m tay ho c v i b đ p lúa) ch cịn t n t i nh ng vùng s n xu t
nh l , "t s n, t tiêu"
các vùng cao, vùng sâu. T i các vùng s n xu t lúa có
di n tích tương đ i t p trung h u như khơng cịn dùng phương pháp này.
Thu ho ch bán cơ gi i là phương pháp dùng ph bi n hi n nay
nư c
ta v i nhi u quy trình khác nhau.
Qui trình
G t
Gom
Tách h t
Làm s ch
1
Th cơng
Th cơng
Máy tu t h t
Th cơng
2
Th cơng
Th cơng
Máy đ p, làm s ch
3
Máy g t x p dãy
Th cơng
Máy đ p, làm s ch
4
Máy g t x p dãy
Máy liên h p gom, ñ p và làm s ch
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
12
Trong các quy trình trên, gom đ ng sau khi g t có th ti n hành ngay
ho c phơi lúa ñ gi m kh i lư ng và làm m m rơm r , gi m m h t sau khi g t
sau đó gom đưa vào máy ph t (máy ñ p tách h t). Phơi sau khi g t là bi n pháp
làm gi m m h t và thân dùng ph bi n khi thu ho ch lúa v ðơng Xn.
Qui trình 4 (thu ho ch hai giai ño n) v a ñư c s d ng th nghi m
cu i năm 2006 t i ðBSCL. Vi c gom, ñ p và làm s ch s d ng máy gom, ñ p
và làm s ch. Quy trình này tuy làm gi m cơng phơi h t, ch ru ng có th bán
lúa ngay sau đ p tách h t và làm s ch h t nhưng cịn nhi u y u t khơng
thu n l i khác (ch y u do chi phí đ u tư tương ñương v i m t máy thu ho ch
liên h p) nên không phát tri n.
Phương pháp thu ho ch m t giai ño n ñư c th c hi n trên m t máy
thu ho ch liên h p (máy g t ñ p liên h p) v i các b ph n c t, gom, v n
chuy n lúa, ñ p (tu t) h t, làm s ch, ñưa lúa ra kh i máy ti n hành liên t c.
Th i gian m t ph n t h t, rơm di chuy n qua dư i 10 giây. ðây là phương
pháp thu ho ch tiên ti n, ñư c s d ng ph bi n t i các nư c có n n nơng
nghi p tiên ti n. Tuy nhiên cũng c n m t s ñi u ki n v tình tr ng m t đ ng
ru ng nhưng nhìn chung có kh năng thu ho ch trên nhi u đ a bàn, nhi u hình
thái th m lúa khác nhau.
Như v y có th hi u máy g t ñ p liên h p là s t ng h p c a 3 lo i
máy: máy g t x p dãy, máy gom lúa, máy ph t lúa. Vi c s d ng máy g t ñ p
liên h p trong thu ho ch lúa trong th i gian qua ñã cho th y nh ng ưu ñi m
sau: gi m áp l c lao ñ ng khi mùa v t i, gi m công lao đ ng, gi m chi phí
đ u vào, gi m t n hao trên đ ng ru ng, thích h p v i cơng nghi p hóa, hi n
đ i hóa nơng nghi p nơng thơn.
Trong khn kh c a ñ tài ch nghiên c u khâu thu ho ch theo nghĩa
h p, t c là bao g m các cơng đo n: c t lúa, thu gom, tu t ñ p, làm s ch, v n
chuy n.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
13
2.1.2.6. Sau thu ho ch
Sau thu ho ch ñư c b t ñ u sau khi tách s n ph m kh môi trư ng ho c
nơi s n xu t, có nghĩa là sau khi cơng vi c thu ho ch đã đư c hồn thành (sau
khi thu ho ch xong). Nhưng hi u theo cách ph bi n
h u h t các nư c hi n
nay thì sau thu ho ch bao g m c ho t ñ ng thu ho ch và th i ñi m b t ñ u
c a sau thu ho ch ñư c tính t khi ho t đ ng thu ho ch b t đ u. (GS.TSKH
Lê Dỗn Diên, 2006).
Hi u theo nghĩa r ng, sau thu ho ch bao g m các cơng đo n: thu ho ch
(c t g t/thu hái), tu t (tách h t), phơi s y (làm khô), làm s ch, phân lo i, thu
mua, v n chuy n, b o qu n, ch bi n và các ho t ñ ng qu n lý, ho t ñ ng
mang tính kinh t , xã h i ñưa h t thóc t đ ng ru ng đ n ngư i tiêu dùng.
Tuy nhiên trong ph m vi ñ tài, sau thu ho ch là khâu ti p theo khi
cơng vi c thu ho ch đã đư c hồn thành và k t thúc khi thóc đư c xay xát
thành g o ñ tiêu dùng. Như v y, sau thu ho ch bao g m các cơng đo n v n
chuy n, phơi (s y), b o qu n và ch bi n. Th c t t i nư c ta thì cơng đo n
ch bi n đã h u như cơ b n ñư c cơ gi i hóa b ng vi c phát tri n các máy xay
xát nh ho c t h p nhà máy xay xát l n hi n ñ i ph c v xu t kh u. Các
cơng đo n cịn l i như phơi, b o qu n thư ng ñư c ti n hành th cơng, ch
m t s ít đ a phương có các lị s y và vi c b o qu n thóc trong các xilo hi n
đ i h u như khơng có.
2.1.3. Các y u t
nh hư ng đ n q trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
Có nhi u y u t
nh hư ng đ n q trình áp d ng cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa, nh ng y u t chính là:
- Q trình, phương pháp và k thu t canh tác: Quy trình, phương pháp
và k thu t canh tác lúa khác có nh hư ng r t l n t i q trình đưa cơ gi i
hóa vào trong s n xu t lúa, ñ c bi t là trong khâu thu ho ch. Sâu b nh, c d i
s làm thay ñ i thành ph n h n h p khi thu ho ch: Lá b
m c làm tăng l c
c n, h t khó phân ly khi đ p tách h t; h t c là thành ph n khó phân lo i khi
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
14
làm s ch…. V i k thu t canh tác phù h p (ví d “1 ph i 5 gi m”; san ph ng
m t đ ng) s góp ph n làm thân cây c ng v ng; d phòng và di t sâu b nh, c
d i; lúa ít b ngã ñ .
- ði u ki n ñ ng ru ng: Th c t cho th y r ng t i nh ng nơi ru ng
b ng ph ng, di n tích canh tác m i th a ru ng l n thì t i đó q trình cơ gi i
hóa đư c đi n ra m t cách m nh m và có hi u qu cao. B i vì đi u ki n
đ ng ru ng thư ng gây nh hư ng l n ñ n khâu làm ñ t, tư i tiêu và ñ c bi t
là khâu thu ho ch lúa. V i ru ng b ng ph ng có th d dàng áp d ng các bi n
pháp canh tác thích h p đ đưa các máy móc nơng nghi p vào trong t ng giai
ño n s n xu t lúa ñ c bi t là v i máy G t ñ p liên h p phương pháp canh tác
thích h p nh t là rút nư c làm khô ru ng trong t ng giai ño n canh tác, rút
nư c tri t ñ trư c khi thu ho ch s giúp máy vào thu ho ch d dàng.
- Gi ng: Cơ gi i hóa trong s n xu t lúa g n li n v i quá trình sinh h c,
b i vì đ i tư ng s n xu t là cây lúa. Các lo i lúa khác nhau có chu kỳ sinh
tư ng phát tri n cũng như các ñ c ñi m sinh h c khác nhau. Thông thư ng
các gi ng lúa có đ c đi m ñ ng cây, ít ngã ñ , ch ng ch u sâu b nh t t d áp
d ng c gi i hóa trong s n xu t hơn các giơng lúa khác.
- Khí h u, th y văn: Khí h u, th y văn không ch
nh hư ng l n ñ n
năng su t, ch t lư ng lúa g o mà cịn gây ra nh hư ng khơng nh đ n q
trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa, ñ c bi t là trong khâu thu ho ch. V
Hè thu kéo dài t tháng 3 ñ n tháng 8, ñây cũng là th i ñi m di n ra mùa
mưa (tháng 5 ñ n tháng 8) do v y trong th i gian này vào cu i v khi thua
ho ch lúa ru ng thư ng m ư t, sình l y gây khó khăn cho cơ gi i hóa
khâu thu ho ch.
- Phương pháp, máy móc, trang thi t b s d ng: ðây là y u t r t quan
tr ng có nh hư ng khơng nh đ n q trình áp d ng cơ gi i hóa vào trong
s n xu t lúa. Ch n phương pháp, máy móc và trang thi t b phù h p làm gi m
công lao ñ ng, gi m lư ng h t gi ng gieo tr ng, gi m t n hao trên ñ ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..
15