Tải bản đầy đủ (.pdf) (140 trang)

Nghiên cứu đẩy mạnh áp dụng cơ giới hoá trong sản xuất lúa trên địa bàn huyện ân thi tỉnh hưng yên

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (980.97 KB, 140 trang )

B

GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I

NGUY N ð C HÙNG

NGHIÊN C U ð Y M NH ÁP D NG CƠ GI I HOÁ
TRONG S N XU T LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N ÂN THI
T NH HƯNG YÊN

LU N VĂN TH C SĨ KINH T

Chuyên ngành : KINH T NÔNG NGHI P
Mã s

: 60.31.10

Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. TR N ðÌNH THAO

HÀ N I - 2012


L I CAM ðOAN

Tơi xin cam đoan r ng:
S li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn này là hoàn toàn trung
th c và chưa t ng đư c s d ng ho c cơng b trong b t kỳ cơng trình nào
khác.
M i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này đã đư c cám ơn và các


thơng tin trích d n trong lu n văn đ u ñư c ghi rõ ngu n g c.
Tác gi lu n văn

Nguy n ð c Hùng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

i


L I C M ƠN
ð th c hi n và hoàn thành lu n văn này, ngoài s n l c c a b n thân,
tơi đã nh n đư c s quan tâm, giúp đ t n tình, s ñóng góp quý báu c a
nhi u cá nhân và t p th .
Trư c tiên, tôi xin trân tr ng g i l i c m ơn t i các th y cô giáo Khoa
Kinh t & Phát tri n nơng thơn và B mơn Phân tích đ nh lư ng, Vi n ðào
t o sau ð i h c, trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i ñã t o m i ñi u ki n
thu n l i cho tôi h c t p, nghiên c u và hoàn thành lu n văn.
ð c bi t, tôi xin bày t s bi t ơn sâu s c đ n TS. Tr n ðình Thao đã t n
tình hư ng d n, ch b o và giúp đ tơi trong su t th i gian tôi th c hi n lu n
văn.
Tôi cũng xin trân tr ng c m ơn các ban ngành c a t nh Hưng Yên, huy n
Ân Thi ñã t o ñi u ki n giúp ñ , cung c p s li u, tư li u khách quan giúp tơi
hồn thành lu n văn này.
Cu i cùng, tơi xin chân thành c m ơn b n bè, ñ ng nghi p và ngư i thân
ñã ñ ng viên, t o đi u ki n giúp đ tơi trong q trình th c hi n đ tài nghiên
c u.
M t l n n a tôi xin trân tr ng c m ơn!
Tác gi lu n văn


Nguy n ð c Hùng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

ii


M CL C
L i cam ñoan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Danh m c ch vi t t t

vi

Danh m c b ng

vii

Danh m c bi u đ


ix

1

ð TV Nð

1

1.1

Tính c p thi t c a ñ tài

1

1.2

M c tiêu nghiên c u

3

1.2.1

M c tiêu chung

3

1.2.2

M c tiêu c th


3

1.2.3

Câu h i nghiên c u

3

1.3

ð i tư ng và ph m vi nghiên c u

3

1.3.1

ð i tư ng nghiên c u

3

1.3.2

Ph m vi nghiên c u

4

2

CƠ S


5

2.1

Cơ s lý lu n c a ñ tài

5

2.1.1

M t s khái ni m cơ b n

5

2.1.2

Các khâu s n xu t lúa

6

2.1.3

Các y u t

2.1.4

Các ch trương chính sách c a ð ng và Nhà nư c v cơ giói hóa

LÝ LU N VÀ TH C TI N C A ð TÀI


nh hư ng đ n q trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa

14

trong s n xu t lúa

16

2.2

Cơ s th c ti n c a ñ tài

21

2.2.1

Kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa

m t s nư c trên

th gi i
2.2.2

21

Kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa t i Vi t Nam

26

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..


iii


2.2.3

Bài h c t kinh nghi m c a các nư c trên th gi i và

Vi t Nam

2.3

Các công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài

2.3.1

Chi n lư c qu c gia sau thu ho ch lúa, ngơ, đ u tương và l c đ n
năm 2020

2.3.2

31
33
33

Gi i pháp tài chính nh m phát tri n lĩnh v c sau thu ho ch trong
chi n lư c cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p, nơng thơn

34


2.3.2

Tài li u t p hu n công ngh sau thu ho ch lúa g o

35

3

ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U

36

3.1

ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u

36

3.1.1

ði u ki n t nhiên

36

3.1.2

ði u ki n kinh t xã h i

40


3.2

Phương pháp nghiên c u

46

3.2.1

Khung phân tích

46

3.2.2

Phương pháp thu th p s li u

46

3.2.3

Phương pháp phân tích s li u

47

3.3

H th ng các ch tiêu nghiên c u

48


4

K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

50

4.1

Th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên đ a bàn
huy n Ân Thi

50

4.1.1

Tình hình s n xu t lúa

huy n Ân Thi

50

4.1.2

Th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa huy n Ân Thi

54

4.1.3

Tình hình áp d ng cơ gi i hóa trong h nơng dân


62

4.1.4

Ưu như c đi m c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
trên đ a bàn huy n Ân Thi

4.2

Các y u t

71

nh hư ng ñ n áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t

trên ñ a bàn huy n Ân Thi.

75

4.2.1

ði u ki n s n xu t lúa.

77

4.2.2

Lao ñ ng trong canh tác lúa


80

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

iv


4.2.3

nh hư ng c a v n trong nông h .

83

4.2.4

nh hư ng c a liên k t trong s n xu t.

85

4.2.5

S phát tri n c a d ch v cơ gi i .

88

4.3.7

M c ñ quan tâm c a ngư i dân trong các khâu cơ gi i hóa.

98


4.3

Gi i pháp đ y m nh áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên
đ a bàn huy n Ân Thi.

99

4.3.1

Phân tích SWOT

99

4.3.2

ð nh hư ng chung.

101

4.3.3

L trình th c hi n.

102

4.3.4

Các gi i pháp c th .


103

5

K T LU N VÀ KI N NGH

120

5.1

K t lu n

120

5.2

Ki n ngh

121

TÀI LI U THAM KH O

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

123

v


DANH M C CH


BB:
BQ:
CG:
CGH:
CV:
GðLH:
GS:
GV:
HTX:
LC:
Lð:
LðNN:
NN:
PTNT:

VI T T T

B cb
Bình quân
Cơ gi i
Cơ gi i hóa
Mã l c
G t đ p liên h p
Gieo s
Gieo vãi
H p tác xã
Lúa c y
Lao ñ ng
Lao đ ng nơng nghi p

Nơng nghi p
Phát tri n nông thôn

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

vi


DANH M C B NG
STT

Tên b ng

Trang

3.1

Tình hình s d ng ñ t ñai c a huy n Ân Thi năm 2009 – 2011

3.2

Tình hình phát tri n và cơ c u kinh t huy n Ân Thi năm
2009 – 2011

3.3

39
41

Tình hình dân s - lao đ ng huy n Ân Thi qua các năm 2009

- 2011

45

4.1

Tình hình s n xu t lúa huy n Ân Thi qua các năm

50

4.12

S lư ng máy cơ gi i trong s n xu t lúa t i huy n Ân Thi tính
đ n th i di m cu i năm 2011

57

4.2

Di n tích cơ gi i hóa các khâu s n xu t lúa huy n Ân Thi năm 2011

61

4.3

ð c ñi m c a h đi u tra

63

4.4


Di n tích cơ gi i hóa các khâu s n xu t lúa trong h nơng dân

63

4.5

So sánh năng su t lao đ ng trong các hình th c gieo c y lúa

64

4.7

So sánh chi phí đo n thu ho ch

69

4.8

nh hư ng c a phương pháp thu ho ch ñ n t n th t thu ho ch

69

4.9

Năng su t lúa ñ i v i các lo i hình s n xu t lúa khác nhau

70

4.10


ðánh giá t ng h p hi u qu cơ gi i

70

4.11

Di n tích ru ng canh tác lúa t i các h ñi u tra

77

4.12

S lư ng lao ñ ng t i các h ñi u tra

81

4.13

nh hư ng lao đ ng nơng nghi p c a h và t l áp d ng cơ gi i
hóa trong s n xu t lúa

81

4.14

X p h ng các y u t

85


4.15

S lư ng máy cơ gi i và t l áp d ng cơ gi i hóa trong khâu

nh hư ng t i phát tri n d ch v cơ gi i hóa

gieo c y va thu ho ch phân theo khu v c

89

4.16

Chi phí và tình hình ho t ñ ng c a máy GðLH

90

4.17

Hi u qu ñ u tư máy GðLH 2.0

93

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

vii


4.18

Hi u qu ñ u tư máy GðLH 1.3


4.19

Năng su t thu ho ch c a máy GðLH trong các ñi u ki n thu
ho ch khác nhau

4.20

96

M c ñ qua tâm c a ngư i dân trong vi c áp d ng cơ gi i hóa
trong các khâu s n xu t lúa

4.21

94

Phân tích SWOT

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

98
100

viii


DANH M C BI U ð
STT
4.1


Tên bi u ñ

Trang

T l áp d ng cơ gi i hóa trong các khâu gieo c y, thu ho ch c a
các nhóm ru ng có di n tích khác nhau

4.2
4.3

78

ð c đi m b m t ru ng khi thu ho ch t i các h ñi u tra

79

nh hư ng c a v n vay t i quy t ñ nh áp d ng cơ gi i hóa khâu
gieo c y và khâu thu ho ch trong nhóm h đi u tra

4.4

84

Chi phí cơ gi i hóa thu ho ch lúa cho 1 đơn v di n tích

95

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..


ix


1. ð T V N ð
1.1. Tính c p thi t c a đ tài
Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p, nơng thơn là m t ch
trương l n c a ð ng và Nhà nư c ta, nh m thúc ñ y kinh t phát tri n, t o
công ăn vi c làm, tăng thu nh p cho dân cư nông thôn, t o ti n ñ ñ gi i
quy t hàng lo t các v n đ chính tr , kinh t , xã h i c a ñ t nư c, ñưa nơng
thơn phát tri n văn minh hi n đ i.
Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa nơng nghi p nơng thơn là m t q trình
lâu dài, c n ñư c th c hi n theo tu n t , khơng nóng v i và nh t là không th
tùy ti n bao g m nhi u khâu như cơ gi i hóa, th y l i hóa, đi n khí hóa,… có
m i quan h h u cơ ch t ch v i nhau. V i xu t phát ñi m c a nư c ta là m t
nư c có n n kinh t l c h u, nông nghi p chi m t tr ng l n trong ngành kinh
t . Phương th c s n xu t nh l , l c h u và

trình đ th p, cơ s v t ch t k

thu t l c h u, s n xu t cịn mang n ng tính t cung t c p, thu nh p c a ngư i
nông dân

khu v c nông thôn th p.

Tuy nhiên, trong nh ng năm qua vi c ng d ng ti n b khoa h c k
thu t m i trong thâm canh lúa ñư c ñ y m nh như vi c áp d ng các ti n b
v gi ng lúa m i, các lo i phân bón đa lư ng, phân vi lư ng, phân h n h p
m i, các lo i thu c ñi u ti t sinh trư ng, thu c b o v cây tr ng th h m i và
nhi u ti n b k thu t m i trong canh tác. Chúng ta ñã s n xu t ñư c m t
kh i lư ng lương th c l n khơng nh ng đ m b o an ninh lương th c mà còn

tham gia xu t kh u. Lư ng xu t kh u g o hàng năm liên t c tăng, năm 2010
xu t kh u ñ t 6.88 tri u t n, kim ng ch 3.23 t đơ la m , tăng 15,4% v lư ng
và 21,2% v giá tr so v i năm 2009.
V i ñ c ñi m là m t huy n thu n nông, nông nghi p luôn chi m m t t
tr ng cao trong cơ c u phát tri n kinh t c a toàn huy n. S n xu t nơng
nghi p nói chung và s n xu t lúa nói riêng ln đư c huy n cũng như t nh

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

1


chú tr ng và quan tâm. Vi c áp d ng các thành t u khoa h c công ngh trong
ch n t o gi ng lúa m i trên th gi i cũng như trong nư c vào trong s n xu t
lúa t i t nh Hưng Yên cũng như huy n Ân Thi ñã ñ t ñư c nhi u thành công,
nhi u gi ng lúa m i th i gian sinh trư ng ng n, ch ng ch u sâu b nh, ch ng
ñ t t, năng su t cao, ch t lư ng g o t t ñư c ph bi n trong s n xu t. Bên
c nh đó, trên đ a bàn t nh Hưng Yên nói chung, huy n Ân Thi nói riêng ñã
ñư c ñ u tư h th ng th y nơng khá hồn ch nh, tư i tiêu ch ñ ng. T i m t
s nơi, ngư i dân ñã ch ñ ng d n ñi n ñ i th a v i nhau t o ra nh ng ru ng
có đi n tích l n hơn, khơng cịn nhi u ru ng manh mún nh l như trư c.
Cùng v i đó là vi c th c hi n ch trương c a t nh trong vi c cơng nghi p hố
hi n đ i hố nơng nghi p nơng thơn, đưa các ti n b k thu t m i vào trong
s n xu t giúp ngư i nơng dân gi m chi phí đ u vào, nâng cao năng su t và
ch t lư ng s n ph n nơng s n đ u ra. Trong nh ng năm qua, đã có r t nhi u
các chương trình, d án v cơ gi i hố trong s n xu t lúa ñư c tri n khai trên
đ a bàn t nh Hưng n, trong đó có huy n Ân Thi. Các k t qu t các d án
cơ gi i trong khâu làm ñ t, gieo c y và khâu thu ho ch ñã ñ t ñư c nh ng
thành công nh t ñ nh, giúp ngư i dân t i các khu v c có d án tri n khai gi m
áp l c lao ñ ng trong mùa v , gi m chi phí s n xu t, tăng năng su t lúa, thúc

ñ y s n xu t lúa theo hư ng hàng hóa t p trung. ðây là ti n đ cho vi c áp
d ng cơ gi i hóa trong trong s n xu t lúa nói riêng và s n xu t nơng nghi p
nói chung qua đó gi m cơng lao đ ng, gi m chi phí đ u vào, tăng hi u qu
ñ u ra, ñ m b o tính th i v cho bà con nơng dân.
Tuy nhiên, v i ñi u ki n ñ ng ñ t hi n t i c a Hưng Yên nói chung và
huy n Ân Thi nói riêng thì vi c ñưa máy móc vào s n xu t qua ñó t ng bư c
cơ gi i hoá m t ph n và toàn ph n trong s n xu t lúa nói chung và s n xu t
nơng nghi p nói riêng v n cịn nhi u vi c ph i bàn t i. Do v y, tôi th c hi n
ti n hành nghiên c u ñ tài “Nghiên c u ñ y m nh áp d ng cơ gi i hố
trong s n xu t lúa trên đ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên”.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

2


1.2. M c tiêu nghiên c u
1.2.1. M c tiêu chung
Nghiên c u th c tr ng và ñ ra nh ng gi i pháp nh m ñ y m nh áp d ng
cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên.
1.2.2. M c tiêu c th
Nghiên c u cơ s lý lu n và th c ti n c a cơ gi i hóa trong s n xu t lúa.
ðánh giá th c tr ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
Phân tích các y u t

nh hư ng ñ n k t qu và hi u qu

ng d ng cơ

gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn huy n Ân Thi.

ð ra các gi i pháp nh m ñ y m nh áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
trên ñ a bàn huy n Ân Thi.
1.2.3. Câu h i nghiên c u
Cơ gi i hóa trong s n xu t lúa đư c áp d ng

nh ng khâu nào và t l

áp d ng trong t ng khâu?
Hi u qu c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa?
Các chính sách h tr , khuy n khích phát tri n cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa c a ð ng và Nhà nư c?
Nh ng y u t nào nh hư ng ñ n vi p áp d ng cơ gi i hóa và trong s n
xu t lúa c a h nơng dân?
Gi i pháp nào đ đ y m nh cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên ñ a bàn
huy n Ân Thi?
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u chính c a đ tài là các h nơng dân s n xu t lúa
và các ch máy nông nghi p trên đ a bàn huy n Ân Thi.
Ngồi ra đ tài cịn ti n hành nghiên c u các chính sách c a ð ng và
Nhà nư c v cơ gi i hóa trong s n xu t lúa, kinh nghi m cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa m t s nư c trên th gi i và

Vi t Nam.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

3



1.3.2. Ph m vi nghiên c u
a. N i dung
- Nghiên c u th c tr ng áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên đ a
bàn huy n Ân Thi, các chính sách c a ð ng và Nhà nư c v cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa, kinh nghi m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa trên th gi i và
Vi t Nam, các y u t

nh hư ng ñ n hi u qu áp d ng cơ gi i hóa trong s n

xu t lúa, các gi i pháp ñ y m nh và nâng cao hi u qu áp d ng cơ gi i hóa
trong s n xu t lúa trong các khâu làm đ t, gieo c y, chăm sóc và thu ho ch.
- Trên cơ s đó đ tài ti n hành đi u tra 60 h nơng dân s n xu t lúa và
các ch máy nông nghi p trên ñ a bàn 3 xã c a huy n.
b. Không gian
ð tài nghiên c u trên ñ a bàn huy n Ân Thi t nh Hưng Yên.
c. Th i gian
ð tài đư c chúng tơi ti n hành nghiên c u trong kho ng th i gian t
tháng 5/2011 ñ n tháng 10/2012.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

4


2. CƠ S

LÝ LU N VÀ TH C TI N C A ð TÀI

2.1. Cơ s lý lu n c a ñ tài
2.1.1. M t s khái ni m cơ b n

* Khái ni m cơ gi i hóa trong nơng nghi p
Hi n nay, khái ni m có gi i hóa trong nơng nghi p nói chung và cơ
gi i hóa trong s n xu t lúa nói riêng đã khơng cịn xa l và thư ng đư c nêu
trong các h i th o và trên các phương ti n thơng tin đ i chúng. V cơ b n, cơ
gi i hóa nơng nghi p là vi c thay th công c thô sơ b ng công c cơ gi i, lao
đ ng thơ sơ b ng lao ñ ng cơ gi i, thay th phương pháp s n xu t l c h u
b ng phương pháp s n xu t tiên ti n.
Cơ gi i hóa nơng nghi p là q trình s d ng máy móc vào s n xu t
nơng nghi p thay th m t ph n ho c toàn b s c ngư i ho c súc v t nh m
tăng năng su t lao ñ ng và gi m nh cư ng đ lao đ ng. Cơ gi i hóa nơng
nghi p có các m c đ khác nhau t cơ gi i hóa t ng cơng vi c riêng l (cày
ñ t, gieo h t, ñ p lúa) ñ n vi c cơ gi i hóa liên hồn đ ng b m t quy trình
s n xu t m t cây tr ng, m t v t nuôi, m t s n ph m nơng nghi p (T đi n
Bách Khoa Nông Nghi p, 1991).
* Khái ni m cơ gi i hóa trong s n xu t lúa
S n xu t lúa là m t lĩnh v c trong s n xu t nông nghi p, vi c áp d ng
cơ gi i hóa trong s n xu t lúa chính là vi c đưa các máy móc, ti n b k thu t
vào trong các khâu làm ñ t, tư i tiêu, gieo c y, chăm sóc, thu ho ch và sau
thu ho ch. Trong đó, các khâu làm ñ t, gieo c y và thu ho ch chi m nhi u
cơng s c lao đ ng hơn so v i các khâu còn l i.
Như v y, cơ gi i hóa trong s n xu t lúa là q trình s d ng máy móc
vào trong s n xu t lúa nh m thay th m t ph n ho c toàn b s c ngư i ho c
súc v t qua đó tăng năng su t lao ñ ng và gi m nh cư ng ñ lao ñ ng trong
các khâu s n xu t lúa như làm ñ t, tư i tiêu, gieo c y, chăm sóc, thu ho ch,
sau thu ho ch.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

5



Cũng như q trình cơ gi i hóa trong nơng nghi p, cơ gi i hóa trong
s n xu t lúa ñư c ti n hành t cơ gi i hóa b ph n (t ng khâu riêng l ) ti n
lên cơ gi i hóa t ng h p r i t đ ng hóa.
Cơ gi i hóa b ph n (t ng khâu riêng l ) trong s n xu t lúa trư c h t
ñư c th c hi n

nh ng công vi c năng nh c t n nhiêu s c lao ñ ng và d

dàng th c hi n như làm ñ t, tu t lúa, v n chuy n,… ð c quá trình cơ gi i hóa
này m i s d ng các chi c máy riêng l cho t ng khâu.
Cơ gi i hóa t ng h p trong s n xu t lúa là s d ng liên ti p các h
th ng máy móc vào t t c các giai đo n c a quá trình s n xu t. ð c trưng c a
quá trình này là vi c áp d ng h th ng máy móc trong s n xu t lúa, đó là
nh ng t ng th máy b sung l n nhau và hoàn thành liên ti p t t c các q
trình lao đ ng s n xu t s n ph m như Máy g t ñ p liên h p. Hi n nay

m t

s ñ a phương nư c ta ñã và ñang áp d ng mơ hình cơ gi i hóa t ng h p
trong s n xu t lúa và ñã ñ t ñư c nh ng k t qu r t kh quan.
T đ ng hóa là giai đo n cao nh t c a vi c áp d ng cơ gi i hóa trong s n
xu t lúa. Q trình này s d ng h th ng máy móc v i phương ti n t đ ng đ
hồn thành liên ti p t t c các quá trình s n xu t t lúc chu n b ñ n lúc k t thúc
cho s n ph m. ð c trưng c a quá trình này là m t ph n lao đ ng chân tay v i lao
đ ng trí óc, con ngư i gi vai trị giám đ c, giám sát, đi u ch nh q trình s n xu t
nơng nghi p. Thơng thư ng T đ ng hóa ch đư c áp d ng trong các khu s n xu t
nông nghi p công ngh cao c a m t s nư c có n n nơng nghi p tiên ti n trên th
gi i như M , Hà Lan, Israel,... Hi n t i chưa có cơ gi i hóa t đ ng hóa trong s n
xu t lúa (GS.TSKH Lê Doãn Diên, 2006)

2.1.2. Các khâu s n xu t lúa
2.1.2.1. Làm ñ t
Làm ñ t là vi c dùng các cơng c lao đ ng tác đ ng vào đ t v i các
cơng đo n cày, b a, làm ph ng m t ru ng đ t o ra m t mơi trư ng thu n l i
cho c y lúa phát tri n. Tr i qua quá trình l ch s phát tri n c a ngành s n xu t

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

6


lúa nư c

nư c ta, khâu làm ñ t ñã ñư c d n chuy n lao ñ ng thô sơ, th công

s d ng s c ngư i ho c s c gia súc kéo sang s d ng các máy móc chun
dùng trong làm đ t nơng nghi p như máy cày, máy l ng, máy phay,… Hi n
nay, theo th ng kê c a C c Ch bi n, Thương m i NLTS&NM tính đ n năm
2011 cơ gi i hóa s n xu t lúa trong khâu làm ñ t c a c nư c ta ư c đ t 75%
(Trung tâm Khuy n nơng Qu c gia, 2010)
Làm đ t th cơng là cơng là cơng đo n t n nhi u s c lao ñ ng nh t
trong s n xu t lúa. Thông thư ng các công c s d ng trong làm ñ t th công
canh tác lúa bao g m cu c, cào, ho c c y, b a và có th có thêm bàn trang.
Cơ gi i hóa khâu làm đ t là đưa máy móc cơng nghi p có công su t
cao vào thay th các công c lao ñ ng thô sơ và thay th cho s c ngư i, s c
gia súc kéo trong làm ñ t canh tác lúa.
Các lo i máy làm ñ t trong s n xu t lúa hi n nay ch y u là các lo i
máy có cơng su t nh (dư i 15 mã l c) và các lo i máy c trung (t 15-50 mã
l c), liên h p 2 ho c 3 ch c năng c y, b a và l ng. Các lo i máy này có ưu
ñi m là nh g n, d v n hành, b o trì, s a ch a, có nhi u tính năng. Tuy

nhiên, nó ch thích h p đ i v i s n xu t nh l do có năng su t làm vi c th p
và ñ c bi t là khơng s d ng đư c đ i v i các ru ng canh tác lúa có b m t b
chai, lỳ khi s d ng máy g t ñ p liên h p trong thu ho ch lúa. Trong trư ng
h p này và ñ c bi t là khi chuy n qua s n xu t v i quy mô l n c n ph i s
d ng ñ n các lo i máy làm đ t có cơng su t cao hơn, chun d ng hơn.
San ph ng m t ru ng là m t cơng vi c có nhi u l i ích trong canh tác
lúa nhưng trong m t th i gian dài cơng đo n này thư ng ít đư c quan tâm so
v i cơng đo n cày, b a. ð áp d ng cơ gi i hóa trong s n xu t lúa có hi u
qu cao thì vi c có nh ng m nh ru ng b ng ph ng v i di n tích l n là m t
y u t quan tr ng và c n thi t.
Vi c san ph ng ru ng đ có m t di n tích đ t canh tác lúa l n b ng
ph ng ñã ñư c các nư c có n n nơng nghi p hi n đ i áp d ng. Phương pháp

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

7


san ph ng thư ng ñư c s d ng là san ph ng m t ru ng ñi u khi n b ng laser.
M t h th ng san ph ng m t ru ng ñi u khi n b ng laser bao g m 3 ph n chính:
đ u kéo có đi u khi n th y l c, g u san và b thu phát tín hi u laser. Ưu ñi m
c a phương pháp này là giúp ti t ki m nư c khi s n xu t lúa, tăng di n tích đ t
canh tác h u hi u lên vì khơng c n b , t o ra nh ng m nh ru ng m u l n b ng
ph ng thích h p cho vi c áp d ng cơ gi i hóa trong các khâu ti p theo trong s n
xu t lúa (Phan Hi u Hi n, 2006)
2.1.2.2. Tư i tiêu
Trong s n xu t lúa nư c thì tư i tiêu luôn là m t vi c quan tr ng hàng
ñ u, quy t ñ nh ñ n s thành công hay th t b i c a c quá trình s n xu t lúa.
Khâu tư i tiêu cũng như khâu chăm sóc đư c th c hi n liên t c t khi làm ñ t
cho ñ n khi thu ho ch lúa.

“H th ng tư i – tiêu” là m t cơng trình nhân t o, s d ng ch y u cho
nông nghi p, nh m m c đích giúp cho con ngư i ch đ ng cung c p nư c ñ y
ñ theo nhu c u phát tri n c a cây tr ng, ñ ng th i h th ng cũng giúp cho
vi c tiêu thoát nư c h p lý giúp cho cây tr ng không b nguy h i do ng p úng
(TS.Lê Anh Tu n, 2009).
Tư i tiêu gi m t vai trị quan tr ng và có nh hư ng t i vi c áp d ng
cơ gi i hóa trong các khâu làm đ t, gieo c y và khâu thu ho ch. Hi n nay,
theo các phương pháp canh tác lúa tiên ti n thì trong t ng giai ño n sinh
trư ng và phát tri n c a cây lúa c n tư i ho c tiêu nư c trong ru ng ra đ cây
lúa có th sinh trư ng phát tri n t t nh t. M t khác, vi c tiêu nư c ñ có đư c
m t m t ru ng c ng khi thu ho ch lúa là m t y u t hàng ñ u nh hư ng ñ n
hi u qu c a cơ gi i hóa khâu thu ho ch lúa.
Vi c tư i nư c trong nh ng năm trư c ñây khi h th ng th y l i chưa
phát tri n thư ng ñư c bà con nông dân s d ng các phương ti n thơ sơ như
g u sịng, g u dây,… dùng s c ngư i ho c s c gia súc kéo ñ ñưa nư c t các
kênh mương lên ñ ng ru ng. Hi n nay, vi c kiên c hóa kênh mương đã và

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

8


ñang ñư c ð ng và Nhà nư c có nhi u chính sách ưu tiên đ u tư thì các cơng
đo n tư i tiêu t i m t s ñ a phương d n ñư c cơ gi i hóa m t ph n ho c tồn
ph n. Các nơi khác vi c cơ gi i hóa khâu tư i tiêu cũng ñư c tri n khai b ng
vi c áp d ng các lo i máy bơm nư c c nh .
2.1.2.3. Gieo c y
Theo phương th c s n xu t lúa th công truy n th ng thì khâu gieo c y
bao g m các cơng đo n: chu n b x lý ngâm thóc gi ng, làm dư c m , gieo
m , nh m , chăm sóc m và c y m . C y m là phương pháp s n xu t th

cơng truy n th ng đư c áp d ng r ng rãi trong s n xu t lúa trên c nư c trong
m t th i gian dài. Tuy nhiên, phương pháp này có m t như c đi m l n đó là
t n th i gian và t n cơng lao đ ng. T i m t s ñ a phương, ñ c bi t là

ñ ng

b ng sơng C u Long thì cịn ph bi n phương pháp gieo vãi, so v i gieo c y
th cơng thì gieo vãi b t cơng lao đ ng hơn nhưng m t đ gieo thư ng khơng
đ u, lư ng gi ng gieo thư ng b hao l n do đó gây nh hư ng đ n năng su t
và ch t lư ng thóc khi thu ho ch.
Hi n nay, t i các t nh thành trên c nư c, vi c cơ gi i hóa trong khâu
gieo c y ñang ñư c ñ y nhanh áp b ng vi c s d ng công c gieo s th ng
hàng. Các cơng đo n gieo s b ng công c s hàng bao g m: chu n b x lý
ngâm

thóc gi ng, gieo s . Ưu đi m c a phương pháp này là d th c hi n,

lư ng m gieo ñ u, th ng hàng, chi phí th p và t n ít th i gian (20p/1 sào b c
b , so v i c y th công truy n th ng là 1 công/1 sào b c b ). Tuy nhiên khi
s d ng cơng c s hàng cũng có m t s như c đi m do h t gi ng khơng
xu ng sâu trong ñ t nên cây lúa d ñ , d b chim chu t phá ho i, làm ñ t t n
công hơn so v i c y lúa thơng thư ng.
Ngồi phương pháp gieo s , vi c cơ gi i hóa trong khâu gieo c y cũng
đư c ti n hành thông qua vi c s d ng máy c y lúa. Các cơng đo n khi s
d ng máy c y lúa trong khâu gieo c y v cơ b n gi ng gieo c y theo phương
pháp truy n th ng, tuy nhiên cơng đo n c y đã đư c cơ gi i hóa b ng máy,

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

9



m khi c y ph i là m gieo khay ho c m sân. Ưu ñi m c a máy c y là năng
su t lao ñ ng cao, thao tác ñơn gi n, d th c hi n, chi phí th p nhưng v n có
nh ng ưu đi m c a phương pháp gieo c y th công ñ i v i quá trình sinh
trư ng và phát tri n c a cây lúa.
2.1.2.4. Chăm sóc
M c dù chăm sóc lúa là khâu t n ít cơng lao ñ ng trong canh tác lúa,
tuy nhiên nó c n nhi u chi phí và th i gian (chăm sóc là khâu c n ph i th c
hi n trong su t q trình canh tác lúa). Các cơng đo n chăm sóc lúa bao g m:
làm c , s c bùn, b o v th c v t, bón phân. Hi n nay các cơng đo n trên
nư c ta ña ph n s d ng lao ñ ng th cơng, chưa có máy móc thay th . Vi c
s d ng thu c tr c khơng đư c bà con nơng dân s d ng vì nó làm h i mơi
trư ng và thêm vào đó vi c làm c s k t h p thêm công vi c s c bùn làm
cho b r c a cây lúa phát tri n t t hơn. T i m t s ít đ a phương vi c phun
thu c tr sâu đã đư c cơ gi i hóa m t ph n b ng các máy phun thu c công
su t nh tuy nhiên chưa nhi u.
2.1.2.5. Thu ho ch lúa
Thu ho ch là quá trình thu h t t ñ ng lúa. ðây là khâu cu i trong q
trình canh tác cây tr ng trên đ ng. Có nhi u quan đi m khác nhau v các cơng
đo n trong khâu thu ho ch lúa. Theo nghĩa h p, thu ho ch lúa ch bao g m:
c t g t lúa, thu gom và tách h t (tu t ñ p), làm s ch và v n chuy n. Còn hi u
theo nghĩa r ng, thu ho ch lúa bao g m các cơng đo n: c t g t lúa, thu gom,
tu t ñ p, phơi s y, làm s ch và v n chuy n.
Cơng đo n c t g t th i gian trư c năm 2000 t i Mi n B c v n ch y u
ñư c th c hi n b ng th cơng ho c cơ khí nh

trình đ th p. Th c t t i th i

ñi m này, v i ngu n lao ñ ng dư th a t i nơng thơn, ngư i nơng dân v n duy

trì t p quán s d ng các công c c m tay. Trong nh ng năm g n ñây, các máy
c t lúa x p dãy và máy g t ñ p liên h p ñã ñư c ñưa vào s d ng, ñ c bi t là
ñ ng b ng sông C u Long, tuy nhiên máy g t x p dãy có r t nhi u h n ch

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

10


như: ch c t đư c lúa đ ng, khơng ng p nư c, ngư i s d ng ph i có s c
kh e, thêm vào đó là vi c c t lúa sát g c đã gây khó cho vi c tu t h t, t n
công thu gom nên tính t i th i đi m hi n t i máy g t x p dãy không ñư c
ngư i dân ưa chu ng, thay vào ñó là s d ng máy g t ñ p liên h p, v n ñ
này s ñư c nêu c th hơn

ph n dư i.

Cơng đo n v n chuy n, thu gom trong m t th i gian dài ñư c th c hi n
b i các công c thô sơ, l c h u, ch y u là g ng, gánh, xe th ho c trâu bò
kéo (ch y u t i Mi n B c và Mi n Trung) ho c ghe, thuy n nan (vùng
ðBSCL). ðây là khâu n ng nh c, v t v nh t c a nhà nông, v a hao t n s c
l c, v a gây t n th t l n. Thông thư ng theo s li u th ng kê c a IRR khâu
này gây t n th t t 2,5-3,2 % t ng s n lư ng lúa. Tuy nhiên, cùng v i s phát
tri n c a cơng ngh sau thu ho ch, cơng đo n này ngày càng đư c đơn gi n
hóa v i vi c s d ng các máy ph t lúa, máy g t đ p liên h p. Thay vì ph i
v n chuy n, thu gom m t kh i lư ng l n, c ng k nh bao g m rơm r và h t,
ngư i nông dân ñã gi m b t ñư c công lao ñ ng khi ch v n chuy n thóc v i
kh i lư ng nh và g n hơn r t nhi u. Tuy nhiên, khi s n xu t t p trung quy
mơ l n thì vi c cơ gi i hóa cơng đo n v n chuy n b ng các phương ti n v n
t i tiên ti n cũng ph i ñư c chú tr ng ñ u tư.

Cơng đo n tách h t và làm s ch kh i ngu n là vi c tu t bơng thóc ho c
đ p thóc trên n n c ng, sau đó s y thóc ho c rê thóc trư c gió đ làm s ch thóc,
ti p theo là dùng máy tu t ñ p chân ñ tách h t. V i các hình th c tách h t và làm
s ch như v y r t t n công s c và th i gian. Th i kỳ 2001 - 2005 là th i kỳ có
nhi u chuy n bi n trong cơng đo n tách h t và làm s ch v i s xu t hi n c a các
lo i máy ph t lúa và sau này là máy g t ñ p liên h p. Tính đ n th i đi m cu i
năm 2005, trên 95% s n lư ng lúa c nư c ñư c tu t ñ p b ng máy.
Cơng đo n phơi s y
đư c cơ gi i hóa

Vi t Nam tính t i th i đi m hi n t i v n ñang

m c ñ th p, so v i ñ ng b ng B c Trung b thì ðBSCL

có khá hơn nhưng s lư ng ngư i dân t mua máy s y, chưa th c s tin tư ng
vào ch t lư ng máy s y, đa ph n ch tìm đ n các d ch v máy s y khi có mưa

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

11


kéo dài. Các h nông dân thư ng áp d ng phương pháp phơi s y th công trên
n n c ng ho c trên lư i cư c. Tuy nhiêu so v i dùng máy s y, phơi s y th
cơng do khơng đi u ti t đư c nhi t đ , đ

m h t thóc khi phơi nên có nh ng

như c đi m sau: là ch t lư ng g o khơng đ u, hao h t khi phơi s y t 3,3 –
3,9 %, l n nhi u t p ch t, d gãy v khi xay xát do đó r t khó đ s n xu t lúa

hàng hóa, đ c bi t là trong s n xu t lúa xu t kh u.
Hi n nay

nư c ta, phương pháp thu ho ch thu ho ch lúa có th phân

lo i theo phương pháp thu ho ch nhi u giai ño n ho c phương pháp thu ho ch
m t giai ño n.
Phương pháp thu ho ch nhi u giai ño n là phương pháp thu ho ch
ph bi n t lúc con ngư i bi t canh tác.Tuỳ theo trình đ phát tri n, phương
pháp này dùng lao đ ng th cơng, cơ gi i t ng ph n ho c cơ gi i hoàn toàn
(thu ho ch bán cơ gi i). V i lúa, các cơng đo n c t g t, gom lúa, ñ p tách h t,
làm s ch ti n hành riêng l ho c ch k t h p m t vài cơng đo n (k t h p hai
khâu ñ p, làm s ch; ph i h p ba khâu gom, ñ p, làm s ch h t…).
Thu ho ch th công (g t b ng lao ñ ng th công, gom, ñ p tu t h t b ng
các công c c m tay ho c v i b đ p lúa) ch cịn t n t i nh ng vùng s n xu t
nh l , "t s n, t tiêu"

các vùng cao, vùng sâu. T i các vùng s n xu t lúa có

di n tích tương đ i t p trung h u như khơng cịn dùng phương pháp này.
Thu ho ch bán cơ gi i là phương pháp dùng ph bi n hi n nay

nư c

ta v i nhi u quy trình khác nhau.
Qui trình

G t

Gom


Tách h t

Làm s ch

1

Th cơng

Th cơng

Máy tu t h t

Th cơng

2

Th cơng

Th cơng

Máy đ p, làm s ch

3

Máy g t x p dãy

Th cơng

Máy đ p, làm s ch


4

Máy g t x p dãy

Máy liên h p gom, ñ p và làm s ch

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

12


Trong các quy trình trên, gom đ ng sau khi g t có th ti n hành ngay
ho c phơi lúa ñ gi m kh i lư ng và làm m m rơm r , gi m m h t sau khi g t
sau đó gom đưa vào máy ph t (máy ñ p tách h t). Phơi sau khi g t là bi n pháp
làm gi m m h t và thân dùng ph bi n khi thu ho ch lúa v ðơng Xn.
Qui trình 4 (thu ho ch hai giai ño n) v a ñư c s d ng th nghi m
cu i năm 2006 t i ðBSCL. Vi c gom, ñ p và làm s ch s d ng máy gom, ñ p
và làm s ch. Quy trình này tuy làm gi m cơng phơi h t, ch ru ng có th bán
lúa ngay sau đ p tách h t và làm s ch h t nhưng cịn nhi u y u t khơng
thu n l i khác (ch y u do chi phí đ u tư tương ñương v i m t máy thu ho ch
liên h p) nên không phát tri n.
Phương pháp thu ho ch m t giai ño n ñư c th c hi n trên m t máy
thu ho ch liên h p (máy g t ñ p liên h p) v i các b ph n c t, gom, v n
chuy n lúa, ñ p (tu t) h t, làm s ch, ñưa lúa ra kh i máy ti n hành liên t c.
Th i gian m t ph n t h t, rơm di chuy n qua dư i 10 giây. ðây là phương
pháp thu ho ch tiên ti n, ñư c s d ng ph bi n t i các nư c có n n nơng
nghi p tiên ti n. Tuy nhiên cũng c n m t s ñi u ki n v tình tr ng m t đ ng
ru ng nhưng nhìn chung có kh năng thu ho ch trên nhi u đ a bàn, nhi u hình
thái th m lúa khác nhau.

Như v y có th hi u máy g t ñ p liên h p là s t ng h p c a 3 lo i
máy: máy g t x p dãy, máy gom lúa, máy ph t lúa. Vi c s d ng máy g t ñ p
liên h p trong thu ho ch lúa trong th i gian qua ñã cho th y nh ng ưu ñi m
sau: gi m áp l c lao ñ ng khi mùa v t i, gi m công lao đ ng, gi m chi phí
đ u vào, gi m t n hao trên đ ng ru ng, thích h p v i cơng nghi p hóa, hi n
đ i hóa nơng nghi p nơng thơn.
Trong khn kh c a ñ tài ch nghiên c u khâu thu ho ch theo nghĩa
h p, t c là bao g m các cơng đo n: c t lúa, thu gom, tu t ñ p, làm s ch, v n
chuy n.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

13


2.1.2.6. Sau thu ho ch
Sau thu ho ch ñư c b t ñ u sau khi tách s n ph m kh môi trư ng ho c
nơi s n xu t, có nghĩa là sau khi cơng vi c thu ho ch đã đư c hồn thành (sau
khi thu ho ch xong). Nhưng hi u theo cách ph bi n

h u h t các nư c hi n

nay thì sau thu ho ch bao g m c ho t ñ ng thu ho ch và th i ñi m b t ñ u
c a sau thu ho ch ñư c tính t khi ho t đ ng thu ho ch b t đ u. (GS.TSKH
Lê Dỗn Diên, 2006).
Hi u theo nghĩa r ng, sau thu ho ch bao g m các cơng đo n: thu ho ch
(c t g t/thu hái), tu t (tách h t), phơi s y (làm khô), làm s ch, phân lo i, thu
mua, v n chuy n, b o qu n, ch bi n và các ho t ñ ng qu n lý, ho t ñ ng
mang tính kinh t , xã h i ñưa h t thóc t đ ng ru ng đ n ngư i tiêu dùng.
Tuy nhiên trong ph m vi ñ tài, sau thu ho ch là khâu ti p theo khi

cơng vi c thu ho ch đã đư c hồn thành và k t thúc khi thóc đư c xay xát
thành g o ñ tiêu dùng. Như v y, sau thu ho ch bao g m các cơng đo n v n
chuy n, phơi (s y), b o qu n và ch bi n. Th c t t i nư c ta thì cơng đo n
ch bi n đã h u như cơ b n ñư c cơ gi i hóa b ng vi c phát tri n các máy xay
xát nh ho c t h p nhà máy xay xát l n hi n ñ i ph c v xu t kh u. Các
cơng đo n cịn l i như phơi, b o qu n thư ng ñư c ti n hành th cơng, ch
m t s ít đ a phương có các lị s y và vi c b o qu n thóc trong các xilo hi n
đ i h u như khơng có.
2.1.3. Các y u t

nh hư ng đ n q trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa

Có nhi u y u t

nh hư ng đ n q trình áp d ng cơ gi i hóa trong s n

xu t lúa, nh ng y u t chính là:
- Q trình, phương pháp và k thu t canh tác: Quy trình, phương pháp
và k thu t canh tác lúa khác có nh hư ng r t l n t i q trình đưa cơ gi i
hóa vào trong s n xu t lúa, ñ c bi t là trong khâu thu ho ch. Sâu b nh, c d i
s làm thay ñ i thành ph n h n h p khi thu ho ch: Lá b

m c làm tăng l c

c n, h t khó phân ly khi đ p tách h t; h t c là thành ph n khó phân lo i khi

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

14



làm s ch…. V i k thu t canh tác phù h p (ví d “1 ph i 5 gi m”; san ph ng
m t đ ng) s góp ph n làm thân cây c ng v ng; d phòng và di t sâu b nh, c
d i; lúa ít b ngã ñ .
- ði u ki n ñ ng ru ng: Th c t cho th y r ng t i nh ng nơi ru ng
b ng ph ng, di n tích canh tác m i th a ru ng l n thì t i đó q trình cơ gi i
hóa đư c đi n ra m t cách m nh m và có hi u qu cao. B i vì đi u ki n
đ ng ru ng thư ng gây nh hư ng l n ñ n khâu làm ñ t, tư i tiêu và ñ c bi t
là khâu thu ho ch lúa. V i ru ng b ng ph ng có th d dàng áp d ng các bi n
pháp canh tác thích h p đ đưa các máy móc nơng nghi p vào trong t ng giai
ño n s n xu t lúa ñ c bi t là v i máy G t ñ p liên h p phương pháp canh tác
thích h p nh t là rút nư c làm khô ru ng trong t ng giai ño n canh tác, rút
nư c tri t ñ trư c khi thu ho ch s giúp máy vào thu ho ch d dàng.
- Gi ng: Cơ gi i hóa trong s n xu t lúa g n li n v i quá trình sinh h c,
b i vì đ i tư ng s n xu t là cây lúa. Các lo i lúa khác nhau có chu kỳ sinh
tư ng phát tri n cũng như các ñ c ñi m sinh h c khác nhau. Thông thư ng
các gi ng lúa có đ c đi m ñ ng cây, ít ngã ñ , ch ng ch u sâu b nh t t d áp
d ng c gi i hóa trong s n xu t hơn các giơng lúa khác.
- Khí h u, th y văn: Khí h u, th y văn không ch

nh hư ng l n ñ n

năng su t, ch t lư ng lúa g o mà cịn gây ra nh hư ng khơng nh đ n q
trình cơ gi i hóa trong s n xu t lúa, ñ c bi t là trong khâu thu ho ch. V
Hè thu kéo dài t tháng 3 ñ n tháng 8, ñây cũng là th i ñi m di n ra mùa
mưa (tháng 5 ñ n tháng 8) do v y trong th i gian này vào cu i v khi thua
ho ch lúa ru ng thư ng m ư t, sình l y gây khó khăn cho cơ gi i hóa
khâu thu ho ch.
- Phương pháp, máy móc, trang thi t b s d ng: ðây là y u t r t quan
tr ng có nh hư ng khơng nh đ n q trình áp d ng cơ gi i hóa vào trong

s n xu t lúa. Ch n phương pháp, máy móc và trang thi t b phù h p làm gi m
công lao ñ ng, gi m lư ng h t gi ng gieo tr ng, gi m t n hao trên ñ ng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

15


×