37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 1
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG V
Hiểu khái niệm và vai trò của quyết đònh.
Biết các nguyên tắc khi ra quyết đònh.
Ứng dụng được qui trình ra quyết đònh.
Ứng dụng được các công cụ ra quyết đònh.
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 2
1. Khái niệm, đặc điểm của quyết đònh
1.1. Khái niệm
Quyết đònh là lựa chọn một giải pháp tốt nhất
(hợp lý nhất) cho vấn đề xác đònh.
1.2. Đặc điểm của quyết đònh
Là sản phẩm thường xuyên của nhà quản trò.
Là sản phẩm quan trọng nhất của nhà quản trò.
Gắn chặt với yếu tố thông tin và xử lý thông tin.
Mang tính khoa học, nghệ thuật và sự sáng tạo.
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 3
2. Phân loại quyết đònh quản trò
2.1. Căn cứ vào tính chất
Các quyết đònh chiến lược.
Các quyết đònh chiến thuật.
Các quyết đònh tác nghiệp.
2.2. Căn cứ vào thời gian thực hiện
Quyết đònh dài hạn
Quyết đònh trung hạn
Quyết đònh ngắn hạn
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 4
2.3.Căn cứ vào chức năng quản trò
Quyết đònh kế hoạch
Quyết đònh tổ chức
Quyết đònh điều khiển
Quyết đònh kiểm tra
2.4. Căn cứ theo cách soạn thảo
Quyết đònh theo chương trình
Quyết đònh không theo chương trình
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 5
3. Các chức năng và nguyên tắc của quyết đònh
3.1. Các chức năng của quy t ế định
Đònh hướng : Gắn với mục tiêu của doanh nghiệp.
Bảo đảm: Có đủ nguồn lực để đạt các mục tiêu.
Phối hợp: Xác đònh nhiệm vụ của các bộ phận tham
gia.
Pháp lệnh : Buộc đối tượng quản trò phải thi hành.
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 6
3.2. Các nguyên tắc ra quyết đònh
Tính khoa học: Các quyết đònh phải dựa trên quy
luật và nguồn thông tin chính xác đầy đủ.
Tính thống nhất: Các quyết đònh không được mâu
thuẫn với nhau.
Đúng thẩm quyền: Nhà quản trò chỉ được đưa ra
quyết đònh trong phạm vi quyền hạn và trách nhiệm.
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 7
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
Cụ thể về thời gian: Có thời điểm bắt đầu và kết
thúc.
Có đòa chỉ rõ ràng: Qui đònh rõ người ra quyết đònh
và người thực hiện.
Đúng lúc: Quyết đònh phải phù hợp với điều kiện
bên trong và bên ngoài.
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 8
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
4. Mục tiêu của quyết định:
4.1. Vai trò của mục tiêu
Là cơ sở để đánh giá các phương án
Là căn cứ để đề ra các quyết định
Việc xác định mục tiêu chính xác khoa học là
tiền đề cho việc ra quyết định đúng của nhà
quản trị
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 9
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
Xác định mục tiêu khoa học:
Những vấn đề cốt lõi cần giải quyết là gì
Hoàn cảnh cụ thể bên trong và bên ngoài khi ra
quyết định như thế nào
Đòi hỏi của các quy luật khách quan của việc ra
quyết định là gì
Khả năng tổ chức thực hiện quyết định của tổ
chức như thế nào
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 10
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
Các yêu cầu cơ bản đối với mục tiêu:
Rõ ràng
Khả thi
Có thể kiểm soát được
Phù hợp với quy luật khách quan
Giải quyết các vấn đề then chốt của tổ chức
Phù hợp với hoàn cảnh và khả năng của tổ chức
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 11
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
4.2. Quy trình xác định mục tiêu của quyết
định:
Nhận thức vấn đề
Thu thập thông tin
Xác định mục tiêu dự kiến
Lựa chọn và quyết định mục tiêu
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 12
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
5. Nội dung và hình thức ra quyết định
5.1. Cơ sở khoa học của quyết định:
Nhu cầu của việc ra quyết định
Hoàn cảnh thực tế của đơn vị
Khả năng của đơn vị
Mục tiêu và chiến lược kinh doanh của đơn vị
Thời cơ và rủi ro
Nghệ thuật và sáng tạo
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 13
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
5.2. Nội dung của quyết định:
Căn cứ ra quyết định
Quyết định về vấn đề gì, về ai hay việc gì
Hiệu lực của quyết định
Trách nhiệm và quyền hạn liên quan
Nội dung quyết định chịu ảnh hưởng bởi: trình
độ, kinh nghiệm, phẩm chất cá nhân, môi
trường và điều kiện ra quyết định
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 14
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
5.3. Hình thức của quyết định:
Hình thức: bằng miệng, bằng văn bản, nghị
quyết
Yêu cầu về hình thức: phải dễ hiểu, gây ấn
tượng và phù hợp với nội dung và đối tượng
thực hiện
Lựa chọn hình thức phù hợp để mang lại hiệu
quả cho tổ chức
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 15
5.4. Qui trình ra quyết đònh
Xác đònh vấn đề cần ra quyết đònh.
Đề ra mục tiêu giải quyết.
Liệt kê các yếu tố có liên quan đến vấn đề.
Thu thập thông tin về các yếu tố có liên quan.
So sánh và đánh giá các phương án.
Tổ chức thực hiện phương án lựa chọn.
Đánh giá và kiểm tra việc thực hiện phương án.
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 16
6. Mơ hình ra quy t ế định
6.1. Ra quyết đònh theo nhóm ( Brainstorming)
Phương pháp thực hiện
Cần 5-12 người thực hiện từ 20 phút đến 60 phút.
Chia ra thành 02 nhóm :
Nhóm 1: Phát triển các ý tưởng.
Nhóm 2: Đánh giá các ý tưởng
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 17
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
Các nguyên tắc khi thực hiện
Nhóm 1: cần những người có khả năng sáng tạo.
Nhóm 2: cần những người có khả năng phê bình.
Không được phê bình trong khi đưa ra các ý tưởng.
Thời gian đưa ra các ý tưởng có giới hạn.
Số lượng các ý tưởng đưa ra càng nhiều càng tốt.
Không cần chứng minh tính khả thi khi đưa ra ý
tưởng.
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 18
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
6.2. Các mô hình còn lại:
Nhà quản trị ra quyết định độc lập
Thuộc cấp cung cấp thông tin, nhà quản trị ra quyết định
độc lập
Lắng nghe ý kiến của thuộc cấp (không tập trung), nhà
quản trị ra quyết định. Có hoặc không có ảnh hưởng bởi các
thông tin của cấp dưới
Nhà quản trị lấy ý kiến của từng người trong tập thể và đưa
ra quyết định
Nhà quản trị lấy ý kiến và thống nhất ý kiến với tập thể rồi
ra quyết định
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 19
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
6.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc ra quyết
định:
Các thế lực vô hình trong tổ chức
Các định kiến
Tính bảo thủ
Chủ quan
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 20
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
7. Phương pháp và nghệ thuật ra quyết định
7.1. Ph ng ươ pháp ra quy t ế định
K thu t t p th danh ngh a:ỹ ậ ậ ể ĩ
Họp các thành viên, mỗi người tự ghi ý kiến của mình
Mỗi người trình bày ý kiến của mình
Tập thể thảo luận và đánh giá các ý kiến đó
Mỗi thành viên cho điểm từng ý kiến
Quyết định được ra khi ý kiến có nhiều điểm nhất
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 21
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
Phương pháp Delphi
Các thành viên được yêu cầu đưa ra giải pháp cho một vấn
đề bằng cách trả lời một loạt các câu hỏi (vô danh và độc
lập)
Tập hợp lần trả lời thứ nhất và phát cho mọi người
Tiếp tục đánh giá rồi tập hợp
Xem xét kết quả, sửa chữa và bổ sung
Lập lại việc đánh giá tập hợp và sửa chữa, bổ sung cho
đến khi hết ý kiến thì đưa ra quyết định
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 22
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
7.2. Nghệ thuật ra quyết định:
Tính sáng tạo:
Đừng cố tìm một câu trả lời đúng
Đừng cố gắng tuân theo logic
Không tuân theo nguyên tắc cứng nhắc
Đừng quá lệ thuộc và hiện tại
Đừng quá lo sợ và cố tránh thất bại
Đừng quá quan trọng vấn đề
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 23
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
Tính cân đối: Cân đối giữa nguồn lực và mục
tiêu, giữa người thực hiện và đối tượng công
việc
Tính hài hòa: Giữa quyền lợi và trách nhiệm,
giữa hoàn cảnh và mục tiêu, không khí thực
hiện quyết định
Tính hiệu quả: Quan tâm đến chi phí thực hiện
quyết định
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 24
CHƯƠNG V
QUYẾT ĐỊNH TRONG QUẢN TRỊ
7.3. Những phẩm chất cần có của nhà quản trò để
ra quyết đònh hiệu quả:
Kinh nghiệm
Sự sáng tạo
Khả năng xét đoán
Khả năng đònh lượng
37 ThS. Nguyễn Sơn Tùng 25
CHÖÔNG V
QUYEÁT ÑÒNH TRONG QUAÛN TRÒ
8. Tổ chức thực hiện và kiểm soát các quyết
định:
8.1. Triển khai quyết định:
Phải được triển khai cụ thể
Đúng đối tượng thực hiện
Đảm bảo đối tượng thông hiểu
Đảm bảo đúng thời gian