Báo cáo THỰC TRẠNG BẢO HỘ NHÃN HIỆU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẠC LIÊU

1

THỰC TRẠNG BẢO HỘ NHÃN HIỆU CỦA
CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẠC LIÊU
1

TS. Trần Văn Hải
CN. Hoàng Lan Phương
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn,
Đại học Quốc gia Hà Nội

Việt Nam gia nhập WTO là một điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp
Việt Nam có thể tham gia vào một “sân chơi chung” của thương mại toàn cầu.
Trước yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế, các doanh nghiệp Việt Nam không
chỉ tập trung vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất
mà còn cần khẳng định được uy tín và giá trị của doanh nghiệp mình. Nhãn hiệu
đóng góp một phần không nhỏ vào giá trị thương hiệu của chính các doanh
nghiệp. Do đó để nâng cao năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp cần phải chú
trọng vào việc xây dựng, bảo hộ và phát triển các nhãn hiệu của mình. Để nắm
bắt được xu thế chung, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu (sau đây gọi
là “doanh nghiệp Bạc Liêu”) cũng cần phải xây dựng, bảo hộ và phát triển nhãn
hiệu của doanh nghiệp để khẳng định được năng lực và vị thế của mình.
1. Tổng quan về việc bảo hộ nhãn hiệu của các doanh nghiệp Bạc Liêu
Theo số liệu do Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT) quản lý cập nhật đến ngày
23.09.2011, các doanh nghiệp Bạc Liêu đã có 150 đơn yêu cầu được bảo hộ nhãn
hiệu, trong đó có 73 Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu được cấp. Như vậy, tỷ
lệ đăng ký thành công của các nhãn hiệu là 48,7%. Với tỷ lệ này có thể thấy rằng
Bạc Liêu - một tỉnh thuộc miền Nam có tỷ lệ đăng ký thành công của các nhãn
hiệu được bảo hộ/số đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu chỉ ở mức trung bình so với
các địa phương khác trong cả nước. Chúng tôi chứng minh cho nhận định này

1
Bài đăng trên Tạp chí Thông tin KH&CN Bạc Liêu, số 1/2012

2

bằng việc so sánh tỷ lệ của Bạc Liêu với tỉnh Nghệ An (thuộc miền Trung) và
tỉnh Bắc Ninh (thuộc miền Bắc) qua bảng số liệu sau:

Bạc Liêu Nghệ An Bắc Ninh
Số đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu 150 480 1358
Số Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu 73 221 712
Tỷ lệ 48,7% 46% 52,4%

Qua bảng số liệu trên ta thấy, tỷ lệ đăng ký thành công của các nhãn hiệu
ở Bạc Liêu ở mức trung bình nhưng số lượng đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu và
nhãn hiệu được bảo hộ của Bạc Liêu còn quá thấp so với 2 tỉnh Nghệ An và Bắc
Ninh. Ngay đối với Nghệ An, tuy tỷ lệ đăng ký thành công của các nhãn hiệu chỉ
là 46% thấp hơn so với tỷ lệ này ở Bạc Liêu (48,7%) nhưng về số đơn yêu cầu
bảo hộ và số nhãn hiệu được bảo hộ ở Nghệ An thì chiếm ưu thế hơn về mặt số
lượng. Điều này được minh chứng qua bảng số liệu sau:


Bạc Liêu Nghệ An
Năm Đơn Bằng Đơn Bằng
Từ trước đến 2007

85 46 281 117
2008
11 9 49 41

2009
24 14 69 51
2010
30 4 150 63
Tổng
150 73 330 158

Có thể nhận thấy rằng, các doanh nghiệp Bạc Liêu chưa thực sự chú trọng
vào việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu của mình. Ngoài ra, tỷ lệ đăng ký thành công
của các nhãn hiệu còn chưa cao (đặc biệt vào năm 2010 thì tỷ lệ này chỉ là
13,3%). Bài nghiên cứu sẽ phân tích một số trường hợp các doanh nghiệp Bạc
Liêu nộp đơn đề nghị bảo hộ nhãn hiệu được chấp nhận bảo hộ hoặc bị từ chối

3

bảo hộ, từ đó đưa ra một số khuyến nghị để nâng cao khả năng bảo hộ nhãn hiệu
của các doanh nghiệp Bạc Liêu.
2. Đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu được chấp nhận
Trong số đơn đề nghị bảo hộ nhãn hiệu được chấp nhận có 2 trường hợp:
2.1. Trường hợp 1: Doanh nghiệp không sử dụng dịch vụ đại diện sở hữu công
nghiệp (SHCN)
Chúng tôi chọn nhãn hiệu “TK BẠC LIÊU MÁY GẶT ĐẬP LIÊN HỢP
BẠN NÔNG DÂN, HÌNH” cho sản phẩm “máy gặt đập liên hợp, máy tuốt lúa”
thuộc nhóm 07 do doanh nghiệp Tư Khén có trụ sở tại số 09, quốc lộ 01A, ấp
Trà Ban 2, xã Châu Hưng A, huyện Vĩnh Lợi làm chủ sở hữu.

Theo hồ sơ do Cục SHTT quản lý thì kể từ lúc nộp đơn đến khi được cấp
Giấy Chứng nhận đăng ký nhãn hiệu thì hai doanh nghiệp trên không gặp bất cứ
trở ngại nào trong cả giai đoạn xét nghiệm hình thức và xét nghiệm nội dung.
Tại sao hai doanh nghiệp trên không sử dụng dịch vụ đại diện SHCN lại

được Cục SHTT dễ dàng chấp nhận bảo hộ nhãn hiệu? Lý do để hai nhãn hiệu
được bảo hộ là vì nó có khả năng phân biệt với tất cả các nhãn hiệu khác cho sản
phẩm cùng loại.
Chúng tôi phân tích nhãn hiệu “TK BẠC LIÊU MÁY GẶT ĐẬP LIÊN
HỢP BẠN NÔNG DÂN, HÌNH”. Phần chữ “MÁY GẶT ĐẬP LIÊN HỢP”,
“BẠC LIÊU”, “BẠN CỦA NHÀ NÔNG” không được bảo hộ riêng vì chúng
mang tính chất mô tả về tên gọi của sản phẩm và đối tượng sử dụng sản phẩm;
phần chữ “TK” là viết tắt của “Tư Khén” được thể hiện bằng chữ in hoa thông

4

thường, không có sự cách điệu, khi viết liền nhau tạo ra một từ không có nghĩa
do đó sẽ không có khả năng phân biệt nên cũng không được bảo hộ riêng. Do
nhãn hiệu được bảo hộ tổng thể nên doanh nghiệp Tư Khén phải gắn toàn bộ
nhãn hiệu này lên các sản phẩm máy gặt đập liên hợp, máy tuốt lúa do mình sản
xuất. Như vậy, doanh nghiệp Tư Khén không có quyền ngăn cấm các chủ thể
khác gắn nhãn hiệu “MÁY GẶT ĐẬP LIÊN HỢP” lên các sản phẩm máy tuốt
lúa, máy gặt đập do họ sản xuất. Mặc dù nhãn hiệu “TK BẠC LIÊU MÁY GẶT
ĐẬP LIÊN HỢP BẠN NÔNG DÂN, HÌNH” được bảo hộ song để người tiêu
dùng nhớ đến nhãn hiệu là rất khó vì nó quá phức tạp. Ngoài ra, nếu sản phẩm
của doanh nghiệp được xuất khẩu ra nước ngoài dưới nhãn hiệu này thì việc nhớ
được phần chữ trong tổng thể nhãn hiệu đối với người nước ngoài cũng rất khó
khăn. Điều này có thể coi là một bất lợi cho doanh nghiệp khi sử dụng nhãn hiệu
phức tạp như trên. Khi quan sát phần giới hạn trong Giấy chứng nhận đăng ký
nhãn hiệu do Cục SHTT cấp cho doanh nghiệp này, chúng tôi thấy hầu hết các
dấu hiệu trên nhãn hiệu đều là các dấu hiệu loại trừ (Nhãn hiệu được bảo hộ tổng
thể. Không bảo hộ riêng "TK", "BẠC LIÊU", "MÁY GẶT ĐẬP LIÊN HỢP",
"BẠN NÔNG DÂN", hình thước kẹp, bông lúa, bánh răng). Trong việc bảo hộ
nhãn hiệu có một nguyên tắc được ghi nhận: người tiêu dùng khó nhớ nhãn hiệu
khi phần giới hạn trong Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu có nhiều dấu hiệu

loại trừ.
Đối với nhãn hiệu “ĐẠI QUANG” cho sản phẩm thuộc nhóm 16 (Giấy;
giấy vệ sinh) do Hộ kinh doanh cá thể Đại Quang có trụ sở tại ấp 3, xã Phong
Thạnh Đông A, huyện Giá Rai làm chủ sở hữu.


5

Đây là nhãn hiệu rất dễ nhớ (ngay cả đối với người nước ngoài), trong
Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cho Cục SHTT cấp cho doanh nghiệp này
không có bất kỳ dấu hiệu loại trừ nào.
2.2. Trường hợp 2: Doanh nghiệp có sử dụng dịch vụ đại diện SHCN
Chúng tôi chọn nhãn hiệu “VĨNH LỢI, HÌNH” cho sản phẩm nhóm 29 do
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Vĩnh Lợi có trụ sở tại Quốc lộ 01A ấp Cái Tràm
A, thị trấn Hoà Bình, huyện Hoà Bình làm chủ sở hữu, đại diện SHCN là
NOVAPRO & ASSOCIATES CO.,LTD và nhãn hiệu “TL, HÌNH” do Doanh
nghiệp tư nhân Thành Long có trụ sở tại 4/190 đường Lò Rèn, khóm 7, phường
5, thị xã Bạc Liêu làm chủ sở hữu, đại diện SHCN là A ĐÔNG IP
CONSULTANCY CO.,LTD.

Do đáp ứng được điều kiện chung đối với nhãn hiệu được bảo hộ được
quy định tại Điều 72 Luật SHTT nên cả hai doanh nghiệp trên không gặp bất cứ
trở ngại nào trong cả giai đoạn thẩm định hình thức và thẩm định nội dung, đã
được Cục SHTT cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu.
3. Đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu bị từ chối
Liệu các doanh nghiệp đều có thể lấy thành phần phân biệt của tên thương
mại làm nhãn hiệu hoặc một phần nhãn hiệu không? Câu trả lời là có thể có như
trong trường hợp Hộ kinh doanh cá thể Đại Quang đã lấy chữ “ĐẠI QUANG” là
thành phần phân biệt của tên thương mại đăng ký bảo hộ nhãn hiệu. Song cũng
có những doanh nghiệp khi lấy thành phần phân biệt của tên thương mại làm

nhãn hiệu lại bị từ chối bảo hộ.

6

Chúng tôi xin khảo sát nhãn hiệu “HUỲNH MINH THÀNH, BẠC LIÊU,
HÌNH” cho các sản phẩm thuộc nhóm 30 do Hộ kinh doanh cá thể Huỳnh Minh
Thành có trụ sở tại 46 Lê Hồng Phong, phường 2, Thành phố Bạc Liêu nộp đơn
vào 29.07.2009. Doanh nghiệp này đã lấy thành phần phân biệt của tên thương
mại là “HUỲNH MINH THÀNH” để làm một phần nhãn hiệu yêu cầu được bảo
hộ.

Sau thời gian thẩm định nội dung, ngày 30.09.2010, Cục SHTT đã thông
báo từ chối vì nhãn hiệu này đã tương tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu
“MINH THÀNH” cho các sản phẩm thuộc nhóm 30 do Cơ sở Minh Thành có trụ
sở tại 3Ô, khu phố Long Bình, thị trấn Long Điền, huyện Long Điền, tỉnh Bà
Rịa-Vũng Tàu làm chủ sở hữu.


Lý do để Cục SHTT từ chối không bảo hộ nhãn hiệu “HUỲNH MINH
THÀNH, BẠC LIÊU, HÌNH” vì:
(i) Phần chữ và phần số trong nhãn hiệu: "46 CAO VĂN LẦU –
PHƯỜNG 2 - TX BẠC LIÊU", "ĐT: (0781) 3822834-3923555" không được bảo
hộ vì đây là địa chỉ và số điện thoại của doanh nghiệp mang tính chất mô tả
nguồn gốc của sản phẩm nên không có khả năng phân biệt.

7

(ii) Phần chữ Hán trong nhãn hiệu là những ký tự mà người tiêu dùng Việt
Nam có hiểu biết thông thường không thể nhận biết và ghi nhớ được. Do đó
phần chữ Hán này cũng được coi là không có khả năng phân biệt.

(iii) Trong nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ thì thành phần có khả năng
phân biệt là phần chữ “HUỲNH MINH THÀNH”. Tuy nhiên, nó lại tương tự
đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu “MINH THÀNH” đang còn hiệu lực bảo
hộ. Có thể nhận thấy rằng “HUỲNH MINH THÀNH” và “MINH THÀNH” đều
là tên người Việt và trùng nhau về phần tên đệm và tên chính “MINH THÀNH”.
Đối với tên của người Việt, tên gọi (bao gồm tên đệm và tên chính) rất đa dạng
và có khả năng phân biệt, còn tên họ thì chỉ giới hạn trong một số ít nên không
được coi là có khả năng phân biệt. Do đó với việc khác phần họ “HUỲNH” và
trùng tên gọi “MINH THÀNH” thì nhãn hiệu đang được đề nghị bảo hộ đã tương
tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ cho cùng nhóm
sản phẩm 30.
Như vậy, “tên thương mại” và “nhãn hiệu” là hai đối tượng khác nhau của
quyền sở hữu công nghiệp. Quyền sở hữu công nghiệp đối với tên thương mại
được phát sinh tự động trên cơ sở sử dụng hợp pháp tên thương mại đó, còn
quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu chỉ được phát sinh trên cơ sở đăng
ký tại Cục SHTT (và phải được Cục SHTT cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn
hiệu). Do đó, việc lấy thành phần phân biệt của tên thương mại làm nhãn hiệu
hoặc một phần nhãn hiệu có thể được bảo hộ hoặc không được bảo hộ. Các
doanh nghiệp cần hết sức lưu ý để tránh trường hợp sử dụng tên thương mại làm
nhãn hiệu hoặc một phần nhãn hiệu mà không đi đăng ký.
Tiếp theo, chúng tôi xin phân tích trường hợp của nhãn hiệu “CÔNG TY
CỔ PHẦN MUỐI ĐÔNG HẢI BẠC LIÊU DOSASCO, HÌNH” cho sản phẩm
“muối ăn” thuộc nhóm 30 do Công ty cổ phần muối Đông Hải tỉnh Bạc Liêu có
trụ sở tại ấp Hoà 1, xã Long Điền, huyện Đông Hải yêu cầu bảo hộ.

8


Nhãn hiệu này đã lấy cả tên thương mại của mình để làm một phần nhãn
hiệu. Tuy nhiên, nhãn hiệu này đã tương tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu

“DOSACO, HÌNH” cho sản phẩm thuộc nhóm 30 do Doanh nghiệp tư nhân xí
nghiệp muối và gia vị thực phẩm Đồng Lợi có trụ sở tại 73 Võ Thị Sáu, thành
phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận làm chủ sở hữu và nhãn hiệu “KHÁNH VINH,
HÌNH” cho sản phẩm thuộc nhóm 30 và dịch vụ thuộc nhóm 35 do Công ty
TNHH muối Khánh Hòa có trụ sở tại Khu Nam Phát 2, phường Đằng Giang,
quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng làm chủ sở hữu.


Lý do để Cục SHTT từ chối bảo hộ nhãn hiệu “CÔNG TY CỔ PHẦN
MUỐI ĐÔNG HẢI BẠC LIÊU DOSASCO, HÌNH” là:
(i) Phần chữ “CÔNG TY CỔ PHẦN” mô tả hình thức pháp lý của công ty,
phần chữ “MUỐI” mô tả tên gọi của sản phẩm nên không có khả năng phân biệt.
(ii) Phần chữ “ĐÔNG HẢI BẠC LIÊU” nhằm chỉ huyện Đông Hải, tỉnh
Bạc Liêu là nơi công ty đóng trụ sở, do vậy nó mang tính chất mô tả nguồn gốc
địa lý của sản phẩm nên cũng không được bảo hộ vì không có khả năng phân
biệt.

9

(iii) Phần hình mặt trời và hình ô muối của nhãn hiệu đang đề nghị bảo hộ
tương tự tới mức gây nhầm lẫn với hình mặt trời và hình ô muối của nhãn hiệu
“KHÁNH VINH, HÌNH” đang còn hiệu lực bảo hộ.
(iv) Phần chữ “DOSASCO” lại tương tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn
hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ “DOSACO, HÌNH”, đó là sự tương tự về mặt cấu
trúc:
+ Số lượng các chữ cái gần trùng nhau giữa “DOSASCO” và “DOSACO”
là 6, chỉ khác nhau ở một chữ “S”.
+ Trật tự sắp xếp các chữ cái giữa “DOSASCO” và “DOSACO” là gần
giống nhau.
Ngoài ra, nhãn hiệu “DOSASCO” và “DOSACO” còn tương tự về cách

phát âm.
Chúng tôi xin khảo sát tiếp nhãn hiệu “TD, HÌNH” do bà Trần Thị Dung
trú tại số 418/7 khóm Nhà Mát, phường Nhà Mát, Thành phố Bạc Liêu đề nghị
bảo hộ cho các sản phẩm thuộc nhóm 29 và nhóm 31. Nhãn hiệu này đã “tương
tự đến mức gây nhầm lẫn” mà cụ thể ở đây là “tương tự về cách trình bày” với
nhãn hiệu “TD C, HÌNH” cho sản phẩm thuộc nhóm 29 và 31 do Công ty TNHH
chế biến thuỷ sản Tiến Đạt có trụ sở tại ấp Láng Cát, xã Tân Hải, huyện Tân
Thành, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu làm chủ sở hữu.


Nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ “T D, HÌNH” là nhãn hiệu kết hợp hình
và chữ trong đó:
(i) phần hình gồm hình tam giác không có khả năng phân biệt theo quy
định tại Điều 74.2.a Luật SHTT vì nó là hình học đơn giản; phần hình mặt trời,

10

sóng biển, tôm, cá mang tính chất mô tả về phương pháp sản xuất, nguồn gốc
của các sản phẩm tôm, thịt, cá (không còn sống); nước mắm, mắm cá cơm; cua
(còn sống) mà nhãn hiệu yêu cầu bảo hộ do đó các phần hình này cũng không có
khả năng phân biệt.
(ii) Phần chữ “T D” được viết cách điệu, tuy nhiên cách trình bày của phần
chữ này lại tương tự với phần chữ “TD” trong nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo
hộ “TD C, HÌNH” của Công ty TNHH chế biến thuỷ sản Tiến Đạt cùng cho các
sản phẩm thuộc nhóm 29 và 31. Như vậy, với cách trình bày trên, người tiêu
dùng rất dễ nhầm tưởng nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ và nhãn hiệu đang còn
hiệu lực bảo hộ cùng một chủ sở hữu là Công ty TNHH chế biến thuỷ sản Tiến
Đạt.
Với những phân tích trên đây có thể thấy lý do để các doanh nghiệp Bạc
Liêu bị Cục SHTT từ chối các đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu là do trước khi nộp

đơn các doanh nghiệp chưa nắm được đầy đủ các thông tin về tình trạng pháp lý
cho của các nhãn hiệu trùng hoặc tương tự cho các nhóm sản phẩm/dịch vụ trùng
hoặc tương tự. Do vậy, các doanh nghiệp Bạc Liêu cần phải quân tâm hơn nữa
tới việc bảo hộ nhãn hiệu và làm thế nào để đăng ký bảo hộ thành công nhãn
hiệu của doanh nghiệp mình.
4. Giải pháp để giảm thiểu số lượng đơn đề nghị bảo hộ nhãn hiệu bị từ chối
Trước hết, các doanh nghiệp cần phải hiểu rõ được giá trị của việc đăng ký
bảo hộ nhãn hiệu. Việc được bảo hộ nhãn hiệu giúp các doanh nghiệp được độc
quyền sử dụng nhãn hiệu trên các sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp mình;
ngăn chặn việc xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu (nhất là tình trạng làm hàng
giả, hàng nhái của các doanh nghiệp khác); thương mại hóa quyền đối với nhãn
hiệu của mình như: chuyển nhượng quyền sở hữu, chuyển giao quyền sử dụng,
góp vốn bằng quyền sử dụng nhãn hiệu… Do vậy, giá trị của nhãn hiệu đóng vai
trò quan trọng để tạo nên một thương hiệu mạnh cho doanh nghiệp.

11

Thứ hai, các doanh nghiệp không nên mặc nhiên coi tên thương mại là
nhãn hiệu của mình. Như đã đề cập, đây là các đối tượng khác nhau của quyền
SHCN và trong phạm vi cả nước có thể có rất nhiều doanh nghiệp hoạt động
trong cùng một lĩnh vực có tên thương mại tương tự nhau, nhưng chỉ duy nhất
một doanh nghiệp có thể lấy tên thương mại của mình làm nhãn hiệu. Do đó, các
doanh nghiệp hết sức lưu ý không được nhầm lẫn giữa tên thương mại và nhãn
hiệu.
Thứ ba, trước khi tiến hành việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu của mình, các
doanh nghiệp phải thực hiện việc khảo sát khả năng bảo hộ nhãn hiệu để tránh
tình trạng lãng phí về thời gian, công sức và tài chính khi nộp đơn yêu cầu bảo
hộ nhãn hiệu. Doanh nghiệp cần nắm rõ các trường hợp mà các đơn yêu cầu bảo
hộ nhãn hiệu có thể bị từ chối là:
+ Nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ trùng với nhãn hiệu đang còn hiệu lực

bảo hộ cho sản phẩm/dịch vụ trùng với sản phẩm/dịch vụ của nhãn hiệu đang
còn hiệu lực bảo hộ.
+ Nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ trùng với nhãn hiệu đang còn hiệu lực
bảo hộ cho sản phẩm/dịch vụ tương tự với sản phẩm/dịch vụ của nhãn hiệu đang
còn hiệu lực bảo hộ.
+ Nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ tương tự tới mức gây nhầm lẫn với
nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ cho cho sản phẩm/dịch vụ trùng với sản
phẩm/dịch vụ của nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ.
+ Nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ tương tự tới mức gây nhầm lẫn với
nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ cho sản phẩm/dịch vụ tương tự với sản
phẩm/dịch vụ của nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ.
Việc xác định các nhãn hiệu trùng nhau và các sản phẩm/dịch vụ trùng
nhau là không khó song việc xác định khả năng “tương tự” thì không hề dễ
dàng.

12

(i) Đối với việc xác định khả năng “tương tự tới mức gây nhầm lẫn” của
nhãn hiệu được yêu cầu bảo hộ và nhãn hiệu đang còn hiệu lực bảo hộ, chúng ta
dựa trên các tiêu chí sau
2
:
- Tương tự về mặt cấu trúc: như trường hợp của nhãn hiệu “CÔNG TY
CỔ PHẦN MUỐI ĐÔNG HẢI BẠC LIÊU DOSASCO, HÌNH” và nhãn hiệu
“DOSACO, HÌNH”.
- Tương tự về cách trình bày: như trường hợp của nhãn hiệu “T D, HÌNH”
và nhãn hiệu “TD C, HÌNH”.
- Tương tự về cách phát âm: như trường hợp của nhãn hiệu “CÔNG TY
CỔ PHẦN MUỐI ĐÔNG HẢI BẠC LIÊU DOSASCO, HÌNH ” và nhãn hiệu
“DOSACO, HÌNH”.

- Tương tự về ý nghĩa: ví dụ như “SUNLIGHT” và “ÁNH DƯƠNG”
- Tương tự về giá cả hàng hóa/dịch vụ.
- Tương tự về kênh tiêu thụ hàng hóa/dịch vụ.
(ii) Sản phẩm/dịch vụ tương tự nhau có thể thuộc cùng một nhóm hoặc
khác nhóm sản phẩm/dịch vụ. Do vậy, đối với việc xác định khả năng “tương
tự” của sản phẩm/dịch vụ, chúng ta dựa trên các đặc điểm sau:
- Có cùng bản chất (thành phần, cấu tạo…) hoặc cùng chức năng, mục
đích sử dụng như: quần, áo; giày, dép…
- Có bản chất gần giống nhau và cùng chức năng, mục đích sử dụng như:
1. mì, miến; 2. bia, rượu; 3. gạch, ngói…
- Tương tự nhau về bản chất như: ca cao, sô cô la, cà phê; bánh, mứt,
kẹo…

2
Xin tham khảo thêm các tiêu chí đánh giá mức độ “tương tự tới mức gây nhầm lẫn”: TS. Trần Văn Hải, Thấy gì
qua việc nhãn hiệu do các doanh nghiệp Nghệ An đề nghị được bảo hộ hoặc bị từ chối bảo hộ?, Tạp chí Thông
tin KH&CN Nghệ An, số 3.2010

13

- Tương tự nhau về chức năng, mục đích sử dụng và được đưa ra thị
trường theo cùng một kênh tiêu thụ như: 1. nước mắm, nước tương, muối; 2.
chăn, ga, gối, đệm…
- Tương tự nhau về chức năng, mục đích sử dụng và được dùng cùng nhau
như: kem đánh răng, bàn chải đánh răng.
Các doanh nghiệp có thể thực hiện việc khảo sát khả năng bảo hộ nhãn
hiệu của doanh nghiệp mình bằng cách nhờ sự tư vấn của Sở Khoa học và Công
nghệ và sau đó sử dụng dịch vụ đại diện SHCN hoặc có thể tự mình khảo sát
bằng cách sử dụng thư viện số IPLib tại website của Cục SHTT theo đường link

Thứ tư, sau khi khảo sát về khả năng bảo hộ nhãn hiệu, các doanh nghiệp
cần phải tiến hành đăng ký ngay nhãn hiệu của mình với Cục SHTT. Các doanh
nghiệp tránh để xảy ra trường hợp đáng tiếc khi doanh nghiệp sử dụng nhãn hiệu
cho sản phẩm/dịch vụ của mình mà chưa đi đăng ký bảo hộ, đầu tư cho quảng
cáo và gây dựng lòng tin của khách hàng nhưng lại bị các doanh nghiệp khác
“nhanh chân” đăng ký bảo hộ nhãn hiệu đó trước. Khi nhãn hiệu đã thuộc quyền
sở hữu của chủ thể khác thì việc doanh nghiệp vẫn sử dụng nhãn hiệu đó cho sản
phẩm/dịch vụ của mình thì sẽ được coi là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn
hiệu và có thể bị kiện về hành vi này.
Trước giá trị mà một nhãn hiệu được bảo hộ mang lại, các doanh nghiệp
cần phải có những chiến lược cho việc xây dựng và phát triển nhãn hiệu, đặc biệt
là việc đăng ký bảo hộ thành công các nhãn hiệu của doanh nghiệp mình.

Hy vọng bài nghiên cứu sẽ góp phần giúp các doanh nghiệp Bạc Liêu
đăng ký bảo hộ thành công các nhãn hiệu trong thời gian tới.
Nghiên cứu này do Bộ môn Sở hữu trí tuệ, Trường Đại học Khoa học Xã
hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội tiến hành theo đề nghị của Sở Khoa
học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu.,.