S.J.SCOTT
NGAY BÂY GI HOC KHÔNG BAO GI
Bn quyn ting Vit © Công ty C phn Sách Alpha, 2015
Phát hành:
To ebook: Tô Hi Triu
NGAY BÂY GI HOC KHÔNG BAO GI
Bn có phi là mt ngi hay trì hoãn?
APH 1.S dng quy tc 80/20 đ ra quyt đnh
APH 2.Liên h mi hành đng đn mc tiêu S.M.A.R.T.
APH 3.Nm bt ý tng ca bn
APH 4.To ra mt h thng gm 43 th mc
APH 5.To ra nhng danh sách d án
APH 6.To danh sách nhng bc cn làm trong mi th
APH 7.Ghép nhng công vic đc thc hin hng ng y có tính cht
tng t
APH 8.Thc hin tng quy trình và tng d án mt
APH 9.Lên k hoch đánh giá tun
APH 10.Làm đánh giá tháng
APH 11.Nói “không” vi nhng hot đng có mc đ u tiên thp
APH 12.Theo dõi quá trình và nhng thành công ca bn
APH13.Bt đu ngày mi ca bn vi nhng công vic quan trng nht
(MITs)
APH 14.Chn u tiên bng phng pháp ABCDE
APH 15.To ra mt cm giác v s cp thit
APH 16.Hãy chu trách nhim mt cách công khai
APH 17.Bt đu t nhng vic vô cùng nh
APH 18.Tng thng bn thân
APH 19.Phát trin nhng k nng dành cho d án
APH 20.To đng lc ph
APH 21.Thc hành nhng k thut tng tng
APH 22.Hãy kiên nhn
APH 23.Tham gia th thách 30 ngày
CHÚ THÍCH
Bn có phi là mt ngi hay trì hoãn?
Khi đm nhn mt d án quan trng, bn phi dn toàn b trí lc đ hoàn thành nó.
Song, bn s li có vô vàn lý do đ bao bin cho vic trì hoãn d án này – trng nhóm cha
đc thông báo, bn không có nhng giy t hp l hoc không rõ mình phi bt đu t đâu. Bt
k lý do là gì, bn đu đang tìm cách bao bin mi khi trì hoãn.
Thêm vào đó, vic trì hoãn s làm ny sinh mt hiu ng tích ly. Nu bn thng xuyên
trì hoãn, thì khi hoàn thành xong mt công vic, ngay lp tc s có thêm vài công vic khác p
đn. Dù bn có chm ch đn đâu, thì dng nh bn s vn mãi phi loay hoay trong cái vòng
công vic lun qun bt tn.
Ai trong đi cng tng đôi ln trì hoãn. Trong khi đa s thng xuyên trì hoãn, thì mt
vài ngi khác li coi vic trì hoãn là tr ngi ngn cn h đn vi mt cuc sng hnh phúc và
thành đt. Cun sách này đc vit cho nhng ngi đó, nhng ngi đang n lc tranh đu đ
hoàn thành d án và nhng công vic cá nhân đúng thi hn đ ra.
Ngng trì hoãn không phi là mt vic bt kh. Bn ch cn rèn luyn thun thc nhng
thói quen đc rt nhiu ngi thành đt s dng và bin chúng tr thành mt phn công vic
hng ngày c a mình. Mt s ngi cng thng có nhng ni s hãi và nhng hn ch ging
nh bn, nhng nh vào vic t rèn luyn, h đã có th hành đng mt cách kiên đnh và hiu
qu.
Trong cun sách Ngay bây gi hoc không bao gi, bn s khám phá ra hàng lot ý tng
giúp bn thân vt qua s trì hoãn hng ngày. Trong khi nhiu cun sách khác ch cung cp
nhng mo mc đn gin, thì vi cun sách này, bn s bit đc ti sao mt chin lc li tr
nên hiu qu, nó loi b nhng hn ch v nim tin nào và bng cách nào chin lc y có th
đc ng dng tc thì vào cuc sng ca bn. Nói mt cách ngn gn, bn s khám phá ra đc
nhng cn nguyên gây ra s trì hoãn và cách chin thng chúng.
ôi nét v tác gi
Tôi là S.J. Scott, hin đang điu hành trang blog Develop Good Habits (Phát trin các
thói quen tt).
Mc đích ca trang web này là ch ra làm sao mà vic liên tc phát trin thói quen có th
đa bn đn vi mt cuc sng ti đp hn. Thay vì ging gii cho bn, tôi s cung cp nhng
chin lc gin đn mà ai cng có th áp dng vào cuc sng bn rn ca mình. Theo kinh
nghim ca cá nhân tôi, cách tt nht đ to ra đc mt thay đi trit đ đó là ch nên tp trung
phát trin tng thói quen mt.
Hi cp ba và đi hc, tôi thng ch đn đêm cui trc k thi mi bt đu “cày”.
Lng kin thc cn phi np cht cao nh núi và chc chn tôi khó lòng nh đc ht chúng.
Phi đn nm 2003, khi bt đu khi nghip kinh doanh trc tuyn, tôi mi khám phá
đc mt chân lý đn gin: “Không ai khác, mà chính bn là ngi phi chu trách nhim vi
cuc đi ca mình.” Câu nói này khin tôi nhn ra rng, nu mun thành công trong vic kinh
doanh, thì trc tiên, tôi phi thay đi con ngi bên trong ca tôi đã. Trong mt vài nm, tôi đã
đc và áp dng các kin thc thu đc t mt vài cun sách/trang web nói v hiu sut cá nhân
nh: Getting Things Done (tm dch: Hoàn thành mi vic), 43 Folders (tm dch: 43 th mc),
Zen Habits (tm dch: Các thói quen v Thin), Eat the Frog (tm dch: n ch), The Success
Principles (tm dch: Nhng nguyên tc thành công), The War of Art (tm dch: Chin tranh
Ngh thut) và The 7 Habits of Highly Effective People (tm dch: 7 thói quen ca nhng ngi
hiu qu). Thêm vào đó, tôi đã th nghim nhiu chin thut đa dng vi hy vng chúng s giúp
tôi vt qua đc s trì hoãn và liên tc hành đng.
Vy kt qu ra sao?
Tôi hin đang có mt công vic trc tuyn vô cùng thành công, trong đó bao gm 37
cun sách đã đc xut bn dành cho Kindle.
Mc dù cha phi là mt chuyên gia v “hiu sut cá nhân”, nhng tôi cm thy mình đã
có đc nhng bc tin nht đnh. Tt c nhng điu này đu nh vào vic to lp các thói
quen hng ti đt đc kt qu. Nói cách khác, tôi đã to dng đc mt vài thói quen chng
li s trì hoãn.
Mt vài thông tin v cun sách
Cun sách không nói v tôi. Tôi vit nó nh mt công c giúp bn vt qua s trì hoãn.
Ni dung cun sách tng hp mi kin thc, kinh nghim tôi đã hc hi đc trong vài nm qua
v cách đ có đc nhng hành đng phù hp mi ngày. Mc dù cun sách s không th ngn
cn mong mun trì hoãn ca bn, nhng bn s hiu đc ti sao mong mun đó li xy ra và
cách thc r̀n luyn nhng thói quen c th đ vt qua đc cm giác này.
Nhng thông tin bên trong cun sách đc đúc kt bng mt khung chng trình c th.
u tiên, chúng ta s xem xét bn cht tâm lý đng sau s trì hoãn. Tip theo, chúng ta s xem
xét 7 lý do mi ngi thng dùng đ bin minh mi khi mun trì hoãn. Sau đó, chúng ta s tho
lun v 23 thói quen đ khut phc nhng tr ngi tâm lý này. Và cui cùng, tôi s giúp bn bin
nhng kin thc này thành hành đng.
ng đ s trì hoãn phá hng cuc sng ca bn. Trong cun Ngay bây gi hoc không
bao gi, bn s khám phá đc mt bn hng dn chi tit có th to ra nhng kt qu đáng
mong đi trong đi.
Hãy nm bt ly nó đi nào!
Thói quen trì hoãn
Mi thành công (hoc tht bi) trong đi đu bt đu t mt thói quen. Nhng điu bn
làm hng n ày s xác đnh phn ln nhng gì bn s đt đc trong cuc sng.
Thói quen to nên l thói, và đa phn chúng ta đu s dng mt vài l thói đ vn hành
cuc sng ca mình. Chúng ta thc dy vào bui sáng và làm theo mt lot hành đng đnh sn:
Tm ra, đánh rng, mc qun áo, n sáng, đi đn công ty, làm vic và tr v nhà.
Mt vài ngi chn làm theo nhng thói quen ci thin bn thân: t ra mc tiêu, đc
nhng cun sách khi gi cm hng, thc hin nhng d án quan trng và pht l mi th vô b
gây phân tán. Nhng ngi khác li chn các thói quen phá hy bn thân: Làm vic mc ti
thiu, n nhng thc n không có li cho sc khe, làm gim kh nng sáng to bng nhng
chng trình gii trí nht nho và đ li cho ngi khác khi tht bi.
Trên thc t, các thói quen có th va tt va xu. Chúng to nên con ngi chúng ta,
nhng gì chúng ta làm và nhng gì chúng ta có th đt đc trong cuc sng. iu thú v là mi
thói quen đu đc hình thành theo cùng mt cách. Khi hiu đc cách nó vn hành, bn có th
t tin áp dng mi l thói mi và làm theo mt cách kiên đnh.
Gi s bn mun vit 30 phút mi ngày. Bn to lp thói quen này bng cách làm theo
hng dn mà nhng ngi khác tng s dng:
* Mi ngày, hãy dành mt khong thi gian cho thói quen này.
* To ra mt cách nhc nh vào mt thi đim c th đ thc hin thói quen này.
* Hãy bt đu bng vic đt ra nhng mc tiêu nh (nh dành 5 phút đ vit lách chng
hn).
* Hãy theo dõi thói quen này đ đm bo bn đang làm nó mi ngày.
* Lên k hoch cho nhng ngày mà bn “không có hng” đ vit.
* Nâng dn n lc ca bn cho đn khi bn vit đu đn 30 phút mi ngày.
Dù tt hay xu thì mi thói quen đu đc hình thành t vic lp đi lp li. Có nhng thi
đim trong cuc đi, thói quen trì hoãn có c hi phát trin bi nó đem li cho bn “cm giác vui
sng” trong mt thi gian ngn. Song, điu mà bn đã không làm là hc cách vt qua “cm
giác li bing” đó đ thc hin nhng vic cn làm.
Mt trong nhng lý do ln nht gii thích cho vic mi ngi thng hay trì hoãn là công
vic đó mâu thun vi nhng thói quen sn có ca h. Bt c khi nào bn c gng làm mt điu
gì đó mà không phi nhng vic bn làm hng ngày, bn s cn phi có n lc và ý chí thì mi
hoàn thành đc nó. iu này càng đúng hn nu đó là mt công vic nhàm chán.
Gii pháp đn gin nht đ vt qua s trì hoãn không phi là chin đu vi nó. Thay vào
đó, bn cn thay th nó bng nhng l thói tích cc có li cho cuc sng ca bn.
Bn s thy rng, khi mt công vic khó khn tr thành mt thói quen, nó s không còn
b trì hoãn. Bn s làm nó mt cách rt t nhiên – nh đánh rng, xem tivi hay lái xe. Tt c
nhng gì bn cn đó là mt bn hng dn giúp bn phân chia mi công vic thành nhng vic
làm nh hng ngày và hoàn thành nhng vic làm nh đó.
Tt c chúng ta đu luôn mun trì hoãn – đó là mt phn ng hoàn toàn bình thng khi
phi đi mt vi thách thc khó khn. Bí quyt đ hành đng đây là hiu đc ti sao bn li
đang trì hoãn. Trong phn ti, chúng ta s xem qua 7 lý do ph bin mà mi ngi thng đa ra
đ bao bin khi b s trì hoãn cám d.
7 lý do có th ny sinh khi bn mun trì hoãn
Không khó đ ngh ra mt cái c nào đó đ trì hoãn. Bí quyt đây là phi bit khi nào
mt lý do là hp lý và khi nào nó ch là mt cách khôn li đ né tránh vic thc thi nhim v.
Phn ln nhng cm giác trì hoãn ca chúng ta khi ngun t mt ni s hãi tim thc hoc t
mt nim tin khin chúng ta t gii hn bn thân. Khi dành thi gian đ khám phá nhng ý ngh
này, bn s nhn ra rng tht d dàng đ chin thng đc chúng và to ra mt t duy tích cc
hng đn hành đng.
Trí óc ca bn là mt b máy diu k. Nó cung cp cho bn ngun sc mnh đ to ra bt
k th gì t trí tng tng. Mc dù vy, nó cng có th hn ch kh nng hoàn thành công vic
ca bn. Chúng ta thng b mc kt trong mt d án – không phi vì thiu đng lc hoàn thành
nó mà bi nhng dng suy ngh tiêu cc luôn ln vn trong đu chúng ta.
Cn nguyên ca “thói quen trì hoãn” đn t nim tin khin chúng ta t gii hn bn thân.
Khi nhng suy ngh đó không đc kim soát, chúng chính là nguyên nhân ny sinh ra nhng
“cái c” bin minh cho vic không hoàn thành mt d án/công vic. Mc dù vy, khi thách thc
nhng lý do đó, bn s thy rng đa phn chúng là kt qu ca nhng ni s tim n hoc nhng
dng thói quen tiêu cc.
Mi ngi thng đa ra 7 lý do đ bao bin cho vic trì hoãn. Cn hiu đc lý do ti
sao chúng li xut hin và bn s tin đc gn thêm mt bc na ti vic chin thng đc s
trì hoãn:
Lý do 1: “Nó cng chng quan trng lm”
Mi ngi thng né tránh nhng công vic có v không my quan trng. Chúng đôi khi
là nhng công vic không đòi hi quá kht khe v mt thi gian, có lúc li là mt công vic
nhàm chán và chng liên quan gì đn mc đích dài hn. Và có khi nó đòi hi bn phi vt qua
đc mt ni s hãi ln. Không cn bit ý ngh nào đang lt qua đu bn, nhng có nhng lúc
chúng ta thng trì hoãn mt công vic bi nó chng có v gì là quan trng.
Mt trong nhng liu thuc đn gin nht đ cha cn bnh “chng quan trng lm” là
phát trin thói quen ra nhng quyt đnh đn gin. Hoc là bn tp trung hoàn thành nó hoc là
ly can đm loi b nó khi nhng vic cn làm. Mt trong nhng cách tt nht đ vt qua
đc s trì hoãn là đa ra nhng quyt đnh khó khn trong cuc sng – k c vic loi b nhng
th đôi khi có v quan trng.
Lý do 2: “Tôi cn làm trc”
Nhiu d án thng b đình li bi có mt công vic đc bit bc thit khác chen chân.
Dù đó là mt cú đin thoi, mt d án chen ngang hay mt v mua bán đn gin, thì nhng điu
này cng rt d to ra s trì hoãn khi phi hoàn thành chúng trc mi công vic khác.
Bn có th loi b lý do này vnh vin bng cách phát trin thói quen xác đnh mt cách
trn vn tng d án. Yu t then cht đây là chia nh chúng thành mt lot nhng hành đng
nh mà bn thc hin hng ngày
Lý do 3: “Tôi cn thêm thông tin”
ôi khi, đây là mt lý do hp lý. Chúng ta thng có nhng công vic đòi hi phi đc
nghiên cu k càng trc khi bt tay vào thc hin. Mc dù vy, đây cng khó có th là mt lý
do chính đáng nu bn thc hin công vic đó theo tun.
Gii pháp đn gin nht dành cho vn đ này chính là ly thêm thông tin. Không bao gi
nên ly vic không bit cách làm đ làm lý do né tránh mt d án. Ngày nay, không khó đ hc
các k nng hay tìm ngi tr giúp.
Lý do 4: “Tôi b quá ti”
Chúng ta ai cng đu tng b quá ti. Nó khin chúng ta có cm giác nh dù có ”ba đu
sáu tay” thì chúng ta cng không hoàn thành ht đc. Vn đ này thng xy ra vi nhng
ngi cm thy mình phi có trách nhim t làm tt c mi vic.
Cm giác quá ti có th đc loi b bng cách tp trung vào nhng công vic quan trng
và y thác hoc loi b nhng công vic khác. Mt khi bit cách xác đnh đâu là điu quan trng,
thì không khó đ t x lý tng nhim v mt và hoàn thành mi vic mt cách nht quán.
Lý do 5: “Gi tôi không có thi gian”
ây cng li là mt lý do thc s hp lý. ôi khi bn phi tp trung vào mt d án và
không th bt đu mt d án khác. Dù vy, lý do “không có thi gian” thng dn đn mt thói
quen trì hoãn khó chu, khin bn luôn gác li nhng vic quan trng.
Khi bn nói “Gi tôi không có thi gian,” thì có th ý bn là trong tng lai, công vic s
d dàng hn và thú v hn. Tuy nhiên, rt nhiu ngi đa ra lý do này vi hy vng ngm rng
công vic đó cui cùng s không cn làm na.
Nu bn c tip tc trì hoãn hành đng theo kiu “đ mai tính” mà không ai bit “mai” là
lúc nào, thì kh nng cao là bn s không bao gi hành đng.
Lý do 6: “Tôi li quên làm nó mt ri”
Mi ngi thng trì hoãn mt công vic vì h quên. Chc chn nhiu khi, chúng ta l
đnh và đ mt th gì đó trôi tut khi tâm trí ca mình. Tuy vy, cn bnh đãng trí mãn tính là
mt du hiu cho thy chúng ta đang phn kháng mnh m vic thc hin mt công vic c th
nào đó.
Có th bn không coi nó quan trng. Có th bn lo s b tht bi. Hoc có th h thng t
chc bn đang s dng không hiu qu. Vn đ đây là “quên” không phi là mt lý do chính
đáng đ trì hoãn. n mt lúc nào đó, bn s cn phi quyt đnh rng, hoc là bt đu thc hin,
hoc là loi b nó.
Lý do 7: “Tôi không thích làm vic này chút nào c”
Chc chn s luôn có nhng công vic mà chúng ta e s. Bí quyt đây là chúng ta phi
phân bit đc khi nào mt công vic cn đc hoàn thành và khi nào nó có th b loi b mãi
mãi. Chúng ta thng nhm ln gia hai điu này và né tránh nhng công vic có th có nhng
tác đng tích cc dài hn đi vi cuc sng ca chúng ta. Không nên trì hoãn làm vic gì đó ch
vì bn không thích. Tt hn là hãy phân tích ti sao bn ngi làm vic đó đ xem nó có phi là
mt du hiu ca mt vn đ ln hn không.
Ti sao phn ln nhng li bao bin đu v vn
Bao bin là cn bnh ca tt c mi ngi. Dù bn có thành công đn đâu, thì chc chn
cng có đôi lúc bn ny ra mt lý do đ không phi làm mt vic gì đó. ó là lý do ti sao vic
hình thành nên nhng thói quen đ ngn chn và vt qua t tng “bao bin” là điu vô cùng
quan trng.
Trong phn còn li ca cun sách, chúng ta s xem xét danh sách nhng thói quen tích
cc có th đc lng ghép vào lch trình bn rn hng ngày ca bn. Tôi đt tên chúng là nhng
thói quen chng li s trì hoãn (APH – anti-procrastination habits) bi chúng giúp bn hành
đng ngay c khi bn cm thy li bing hoc không có chút đng lc nào.
Không ch đ cp đn tng thói quen, chúng tôi còn nói v cách chúng gii quyt đc
mt trong by lý do ph bin mà mi ngi thng mang ra đ bao bin cho vic trì hoãn. Và
mt khi bn đã hiu đc cách đ vt qua đnh kin gii hn bn thân, bn s nhn ra rng vic
kháng c li sc hp dn ca vic trì hoãn quá d dàng.
Hãy bt đu hành trình vi thói quen mà tôi nhn thy là quan trng nht đ tr thành
mt ngi nói “không” vi trì hoãn.
APH 1.S dng quy tc 80/20 đ ra quyt đnh
Lý do b loi b: “Gi tôi không có thi gian”
Chúng ta thng trì hoãn bi m công vic đang ngp đu ngp c. Theo tôi, lý do kém
thuyt phc này là mt triu chng cho thy bn không xác đnh đc đâu là điu thc s quan
trng trong công vic cng nh đi sng cá nhân ca mình. Tht may là bn có th vt qua
đc điu này bng cách áp dng trit đ quy tc 80/20.
Nguyên tc này do Vilfredo Pareto xây dng, phát biu rng 80% kt qu bn nhn đc
đn t 20% n lc ca bn. Tc là, phn ln kt qu ca bn đn t mt s công vic nht đnh.
Bn có th ng dng điu này bng cách ch tp trung vào nhng hành đng to ra nhng kt qu
đáng k và ch đng pht l nhng công vic còn li.
Bn có th dùng quy tc 80/20 đ chng li s trì hoãn theo 5 bc sau:
Bc 1: Xác đnh nhng nhim v 80/20
Vic xác đnh ra nhng hành đng có tác đng ln nht đn công vic ca bn là điu rt
quan trng. V c bn, đây chính là nhng lý do mà bn đc tr lng. Cách đn gin nht đ
áp dng quy tc 80/20 là xác đnh đâu là điu thc s quan trng và dành nhiu thi gian hn
cho nhng điu đó. Nói cách khác, bn phi tìm ra nhng công vic to ra 80% kt qu và hnh
phúc ca bn.
Nhng nu bn không th xác đnh đc phn công vic thuc 80% đó thì sao? Hãy ly
giy bút ra và vit nhng công vic thng ngày ca bn. Tip đó, khoanh tròn nhng công vic
to ra nhng kt qu tt nht cho s nghip ca bn. Cui cùng, bn hãy hi cp trên ca bn
(nu có) xem đâu là vic quan trng nht.
Bn cng nên áp dng điu này vào đi sng cá nhân ca mình. Hãy xác đnh nhng điu
thc s có ý ngha và nhng vic đn gin bi nó là mt thói quen. Dành thi gian cho gia đình,
tp th thao, làm tình nguyn và các mi quan h đu có th đc coi là nhng phn vic thuc
80%, bi đây là nhng hot đng khin cuc sng bn có thêm nhiu ý ngha. Vic dành hàng
gi cho Facebook, lt web và dán mt vào tivi không thuc vào nhng hot đng trên bi nó
ngn quá nhiu thi gian ca bn trong khi gn nh không to ra đc kt qu nào.
Vic xác đnh đc 80% kt qu ca bn là điu rt quan trng. Hãy xác đnh đâu là
nhng hành đng thc s to ra thu nhp và điu gì thc s mang li ý ngha cho cuc sng ca
bn. Thông tin này s giúp bn đa ra đc nhng quyt đnh khó khn trong bc tip theo.
Bc 2: t mt câu hi đn gin
Thi gian ca bn là hu hn. Vy ti sao bn li tiêu tn nó vào nhng vic vô b?
Bt c khi nào bn đng trc mt d án hoc mt công vic mi, hãy t hi mt câu hi
đn gin:
“Công vic này đang tr giúp hay phá hy các hot đng 80% ca tôi?”
Chúng ta thng đng ý làm mt điu gì đó vì s mt đi hình tng hoc làm ai đó pht
lòng. Dù vy, vic hiu đc điu gì quan trng trong cuc sng cng không có gì là sai c. Nu
bn cm thy mt điu gì đó chim mt thi gian ca nhng hot đng mang li 80% hiu qu
ca mình, hãy tránh làm nó bng mi giá. Hãy nh: ng bao gi bin nhng u tiên ca ngi
khác thành ca bn.
Nhng, không phi lúc nào cng có th t chi nu bn có cp trên. Mt gii pháp dành
cho bn đó là hãy đn gp h và gii thích rng bn đã xác đnh đc các hot đng ct lõi ca
mình mà giúp đem li nhiu giá tr nht. Hãy nói rng thi gian ca bn s hiu qu nht khi tp
trung vào nhng công vic đó. Hãy gii thích rng bn càng dành thi gian cho nhng hot đng
này, thì hiu sut trong công vic s càng đc nâng cao. Bn s nhn ra rng phn ln cp trên
đu s hiu khi bn ch ra cách bn có th thc hin công vic tt hn và giúp h gt hái đc
nhng kt qu cao hn.
Bc 3: Loi b hoc y quyn
Nu bn đang gp rc ri vi vic dành thi gian cho mt d án mi, bn s cn rà soát
li mi th bn làm thng xuyên. Rt có th bn đang làm mt vài điu không mang li cho bn
80% hiu qu. ó là nhng điu cn phi đc loi b hoc y quyn cho ngi khác thc hin.
Danh sách công vic ca bn không nên b lp đy bi nhng vic không quan trng.
Nu mt hành đng không mang li s hài lòng hoc mt kt qu đo lng đc, thì bn cn loi
b nó. Hãy hoc là chuyn giao nó cho mt ai khác (y quyn) hoc là loi b nó hoàn toàn.
Mt ln na, rt có th bn s li phi có mt cuc nói chuyn dài vi sp ca mình. Hãy
gii thích mt cách đn gin rng bn cn phi tp trung vào nhng hot đng quan trng nht và
sau đó yêu cu chuyn nhng hot đng khác cho mt ngi nào đó.
Bc 4: ng nhi thêm vào mà hãy thay th
Khi bt đu mt d án mi, cng quyt không nhét thêm nó vào danh sách nhng vic
cn làm vn đã cht đng ca bn. Vic nhi nhét thêm đó s ch khin bn cm thy quá ti mà
thôi, và đây chính là cn nguyên ln gây ra s trì hoãn. Thay vào đó, mt gii pháp đn gin hn
là th ch d án đó vào mt công vic không to ra kt qu.
Hãy nh rng thi gian là hu hn. Nu bn cm thy d án mi này đ quan trng đ bt
tay vào thc hin, thì nó cn đc thay vào ch ca mt hot đng đt hiu qu thp hn. ó là
cách bn có th tp trung đc vào các công vic mang li 80% kt qu mà không b chìm nghm
gia đng công vic ngn nhiu thi gian.
Bc 5: Hãy thc hin “s trì hoãn sáng to”
Mc đích ca cun sách này là giúp bn chng li s trì hoãn, nhng đôi khi, vic trì
hoãn mt công vic nào đó cng là mt chin thut. Khi bn bit mt d án không mang li cho
bn 80% hiu qu, thì vic tm gác li nó đn “mt ngày nào đó” cng hoàn toàn hp lý. Bn s
ch làm công vic đó nu sau này nó tr nên quan trng hn trong cuc đi ca bn.
Mu cht ca s trì hoãn sáng to là to ra mt thói quen rà soát danh sách nhng công
vic tm gác li này. Theo tôi, bn nên rà soát li nó hng tháng, theo dõ nhng mc tiêu ca
mình và xác đnh xem bn có thi gian cho nhng d án mi hay không. Bn không nht thit
phi hành đng da trên nhng ý tng đó, nhng ít nht, thnh thong, bn cng nên xem xét
chúng.
Áp dng thói quen
Phi mt mt khong thi gian vic thc hin quy tc 80/20 mi đi vào n np. Ban đu,
s khá khó khn đ buông tay vi nhng d án mà bn tng ngh nó quan trng. Nhng cui
cùng, bn cng s phát trin đc mt nhn thc trc giác v nhng gì mang li giá tr và nhng
gì ch đang làm lãng phí thi gian ca mình.
bt đu, tôi khuyên bn nên làm nhng điu sau:
1. H
ng tháng đánh giá nhng hot đng hng ngày a bn.
2. Xác đnh các hot đng to ra 80% kt qu.
3. Loi b hoc y quyn nhng nhim v không nm trong s các hot đng 80% đó.
4. Hãy hi: “Công vic này phá hy hay tr giúp các hot đng 80/20?” khi mt d án
mi xut hin.
5. Nu công vic đó đáng đ theo đui, hãy th nó vào ch mt d án khác. ng chèn
thêm nó vào danh sách công vic.
6. Thc hin trì hoãn sáng to vi nhng công vic không quan trng.
Bn s nhn thy rng tht d dàng đ chng li s trì hoãn nu tp trung vào nhng hot
đng mang li cho bn nhng kt qu ln nht tng xng vi thi gian bn b ra. Hãy áp dng
quy tc 80/20 và bn s không phi tri qua cm giác quá ti na. Bn s không b cng thng vì
danh sách công vic dài bt tn ca mình. Thay vào đó, bn s thc hin đc nhng công vic
quan trng nht vi cuc sng ca mình mt cách nng đng.
APH 2.Liên h mi hành đng đn mc tiêu S.M.A.R.T.
Lý do b loi b: “Nó chng có gì quan trng”
Mt ngày ca bn s rt d b phá hng nu bn không xác đnh nhng vic u tiên. Kt
qu cui cùng thng là bn s tp trung vào nhng công vic đem li giá tr thp và không to
ra đc nhng kt qu nào đáng k.
Trên thc t, chin lc hiu qu nht đ vt qua đc s trì hoãn là ci thin kh nng
ca bn trong vic chn la nhng d án nào nên thc hin và nhng d án nào cn phi né
tránh.
Chúng ta đu bao bin cho vic trì hoãn, nhng nu bn dành thi gian đ suy ngh k
lng, bn s thy phn ln nhng lý do đu đc hình thành bi cm giác nhim v đó không
quan trng.
Vy đâu là gii pháp?
Rt đn gin: Hãy to ra thói quen liên h mi công vic vi mt mc tiêu. Bt c khi
nào bn bt đu mt vic gì đó, hãy t hi bn thân liu công vic đó có phù hp vi k hoch
dài hn ca bn không. Nu nó liên quan trc tip đn mt mc tiêu đã đc vit ra, thì bn hãy
dành thi gian đ thc hin nó. Song, nu nó không h liên quan đn mt mc tiêu c th nào, thì
đng ngn ngi y quyn hay b qua nó hoàn toàn.
t ra mc tiêu s tr thành mt v khí bí mt ca bn trong cuc chin chng li s trì
hoãn. Vic bit đc đâu là điu quan trng s giúp bn to ra mt cái khung cho l thói hng
ngày ca mình. Bn s không còn phi loay hoay vi mt công vic bt k nào na, mà bn s
hành đng bi bn bit nó phù hp vi k hoch dài hn đn mc nào.
Bn có th áp dng thói quen này bng cách thng xuyên đt ra nhng mc tiêu
S.M.A.R.T., là vit tt ca: C th (Specific), o lng đc (Measurable), Có th đt đc
(Attainable), Liên quan (Relevant) và Gii hn thi gian (Time-bound).
ây là cách nó vn hành:
C th
Bn có 6 câu hi: Ai, Cái gì, đâu, Khi nào, Cái nào và Ti sao. Vic tr li nhng câu
hi trên s cung cp cho bn cách nhanh nht đ to ra mt mc đích rõ ràng vi mt kt qu có
th đo lng đc:
* Ai: Ai có liên quan?
* Cái gì: Bn mun đt đc cái gì?
* đâu: Bn s hoàn thành mc tiêu đâu?
* Khi nào: Khi nào bn mun thc hin nó?
* Cái nào: Nhng yêu cu và hn ch nào có th xut hin khi bn thc hin nhim v?
* Ti sao: Ti sao bn làm nó?
ây là mt ví d đin hình v mt mc đích c th:
“Vào ngày 16 tháng 5, tôi s gi đn cp trên ca tôi mt bài thuyt trình vô cùng n
tng kéo dài 15 phút, trong đó cp nht v d án Nexus.”
Ví d này cc k rõ ràng. n cui ngày 16, bn s bit bn có đt đc nó hay không.
o lng đc
Khía cnh th hai trong vic đt ra mc tiêu S.M.A.R.T. là to ra mt kt qu có th đo
lng đc. Mt lúc nào đó, bn mun bit – mà không h nghi ng – rng bn đã đt đc mc
tiêu.
Ví d, “Thuyt trình” không phi là mt kt qu có th đo lng đc. Trong khi đó,
“Thuyt trình 15 phút” li có th đo lng.
Hãy c th hóa ht mc có th nhng mc tiêu ca bn. ng ch nói bn s “hc cách
nói trc đám đông.” Thay vào đó, hãy to ra hàng lot thc đo mà tp trung vào s ci thin
liên tc.
Có th đt đc
Hãy chc rng nhng mc tiêu ca bn là nhng mc tiêu có th đt đc. Hãy đt ra
nhng mc tiêu mang tính thách thc, nhng có th đc hoàn thành nu n lc. Vi ví d trên,
bn không nên đt ra mc tiêu thuyt trình ti mt hi ngh quc gia trong mt khong thi gian
quá ngn nu bn cha bao gi din thuyt trc đám đông. Mt mc tiêu kh quan hn đó là
hãy trình bày tht tt trc mt lng khán gi nh hoc trong mt s kin nh ti đa phng.
iu đó không có ngha là bn nên tránh theo đui nhng mc tiêu ln. Mi khi hoàn
thành mt nhim v gì đó, hãy to ra mc tiêu mi, thách thc hn. Hãy liên tc thúc đy bn
thân bng nhng vic mà bn ngh rng nó k thi vi cuc sng ca bn. Có th ch mt nm,
bn s thy bn thân mình đang đng trên bc din gi ca mt hi ngh quc gia y ch.
Liên quan
Mi mc tiêu đu cn phi liên quan đn nhng gì bn mun. Bn không nên làm chúng
theo nguyn vng ca b m, chng/v hoc bn bè. Chúng ch nên tp trung vào nhng kt qu
mà bn thc s mong mi mà thôi.
Bn s cn phi tr thành ngi thích hành đng. Khi các mc tiêu xut phát t đam mê
cá nhân thì hoàn thành chúng hàng ngày s d hn nhiu.
Gii hn thi gian
Hãy ép nhng mc tiêu ca bn vào mt khung thi gian c th. Vi tôi, tôi thích đt ra
hai mc tiêu: mt mc tiêu ngn hn cho tháng ti và mt mc tiêu dài hn cho ba tháng. Vic
đt ra mc tiêu s giúp chúng luôn đc xp v trí hàng đu trong tâm trí bn và tng kh nng
thành công ca chúng.
Mt mc tiêu không phi là, “Tôi s thuyt trình.” Thay vào đó, nó phi ging nh: “Vào
ngày 16 tháng 5, tôi s thuyt trình mt bài n tng dài khong 15 phút cho sp ca tôi.”
Không phi ch nên đt ra mc tiêu trong công vic. Trên thc t, nó nên là mt phn
trong mi quyt đnh mà bn đa ra trong cuc sng. Hãy nh, bn đang c gng vt qua s trì
hoãn, vì vy, bn cn phi nhìn vào mi nhim v và xem liu nó có phù hp vi nhng k
hoch dài hn ca bn hay không. iu này có ngha là bn nên thit lp nhng mc tiêu cho
tng điu sau đây:
* Hc tp (c chính quy và không chính quy)
* Ngh nghip hoc kinh doanh
* Sc khe
* S thích và gii trí
* Nhng mi quan h
* Tôn giáo
* Tài chính
* Ngha v công
Bn không cn phi tp trung vào tt c nhng điu trên cùng mt lúc. Thay vào đó, s
tt hn nu bn to ra nhng mc tiêu cho tng lnh vc trong cuc sng mà hin ti có mt ý
ngha mang tính cá nhân.
Cui cùng, bn nên hiu s khác nhau gia hai dng mc tiêu và cách chúng tác đng đn
kh nng hoàn thành mi vic ca bn.
Dng mc tiêu đu tiên là mc tiêu thành tích, trong đó bn tp trung vào s c gng, ch
không phi kt qu. Mc dù bn mun đt đc mt ct mc c th nào đó, bn cng không coi
là tht bi nu không đt đn đc nó. Ví d, mt mc tiêu hiu sut s kiu nh sau: “Vào ngày
1 tháng 6, tôi s có mt cun sách hoàn chnh gm 15.000 t đc xut bn trên nn tng Kindle
ca Amazon.”
Dng th hai là mc tiêu kt qu, trong đó bn mun đt đc mt kt qu c th, có th
đo lng đc. Mc dù thành tích cng rt quan trng, nhng mi quan tâm chính ca bn s là
đt đc con s đó. Nu bn không đt đc, thì mc tiêu ca bn coi nh tht bi. Ly mt ví
d, bn có th điu chnh ví d trên nh sau: “Vào ngày 1 tháng 6, tôi s có mt cun sách trên
Amazon Kindle vi doanh s trung bình 10 cun mt ngày.”
a phn, tôi khuyên bn nên đ ra nhng mc tiêu thành tích thay vì nhng mc tiêu kt
qu. iu quan trng nht là phát trin thói quen giúp bn thúc đy bn thân và đa ra hành đng
theo ngày. Nhng mc tiêu kt qu có th gây thoái chí nu không đt đc nhng con s đã đ
ra. Nhng mc tiêu thành tích thng là tt hn bi nó giúp bn tp trung vào quá trình t ci
thin thay vì kt qu “đc n c ngã v không”.
Áp dng thói quen
Di đây là cách s dng nhng mc tiêu S.M.A.R.T. đ chng li s trì hoãn:
1. Ngh v nhng gì bn mun đt đc trong 3 tháng ti.
2. Vit ra nhng mc tiêu S.M.A.R.T. cho nhng lnh vc khác nhau trong cuc sng ca
bn.
3. Lên k hoch hành đng cho tng mc tiêu.
4. ánh giá li nhng mc tiêu đó hng ngày.
5. Tìm ra mi liên h ca tng d án mi vi mc tiêu.
6. Loi b/y quyn bt c công vic nào không phù hp vi nhng mc tiêu hin ti ca
bn.
7. Sau 3 tháng, hãy đánh giá thành công tng th ca bn.
8. To ra nhng mc tiêu mi, khó khn hn.
Vic trì hoãn mt công vic không quan trng nào đó rt d. Nhng tht không may thái
đ này có th có nhng tác đng tiêu cc đi vi nhng d án ca bn. n mt lúc nào đó, bn
s phi đa ra mt quyt đnh: Hoc bt đu công vic đó, hoc không.
Vi vic thit lp nên nhng mc tiêu S.M.A.R.T., bn s to ra đc mt danh sách
nhng vic hin ti đóng vai trò quan trng trong cuc đi bn. Bt k khi nào bn cm thy b
cám d, mong mun bt đu mt th gì đó mi, bn s có mt b khung giúp bn đa ra đc
nhng quyt đnh khôn ngoan. Nu công vic đó đ quan trng, hãy thc hin nó, nu không,
hãy quyt tâm loi b nó.
APH 3.Nm bt ý tng ca bn
Lý do b loi b: “Tôi b quá ti”
Bn đã bao gi cm thy b choáng ngp trc mt danh sách công vic hay cha?
Có nhng lúc, chúng ta cm thy b ngp lt trong mt núi công vic cn đc hoàn
thành. Chúng ta gng ht sc đ hoàn thành mi th, nhng thng thì 24 gi mt ngày vi
chúng ta là không đ.
iu thú v là cm giác “choáng ngp” này không phi do s lng nhng công vic còn
đang dang d, mà nó thng đn t quá trình bn x lý ý tng và k hoch hành đng. Theo
hiu ng Zeigarnick1, mi suy ngh cha đc hoàn thin s choán ly tâm trí ca bn cho đn
khi bn hoc thc hin nó, hoc vit ra mt k hoch v cách thc s thc hin nó. Nói cách
khác, nu bn không thng xuyên “dn dp” nhng ý tng trong đu bn, chúng s có nhng
tác đng tiêu cc lên kh nng tp trung ca bn vào nhng công vic hin ti.
Hiu ng Zeigarnick nh hng trc tip lên s trì hoãn bi nó thng khin chúng ta né
tránh hành đng khi chúng ta có c núi vic cn làm mi ngày.
Vy gii pháp đây là gì?
Hãy to ra “thói quen nm bt ý tng” đ giúp bn không bao gi b l mt suy ngh
nào.
Ngay c mt hành đng đn gin nh vit ra mt suy ngh và gi nó đ xem xét trong
tng lai cng s giúp bn tp trung vào nhng d án hin ti. ó là lý do ti sao vic nm bt
mt ý tng s “khép kín vòng tròn” mà thng ngn không cho chúng ta hoàn thành mi công
vic. Nói cách khác, khi tâm trí ca bn b lp đy bi nhng suy ngh vn v, bn s không th
tp trung 100% đ hoàn thành công vic trc mt.
S tht là, chúng ta liên tc ngp tràn ý tng. ôi khi, chúng xut hin mt cách ngu
nhiên – khi đang tp th dc, ct c, lái xe hoc sn phòng Có nhng khi bn choàng tnh gia
đêm vì ngh ra đc mt sáng kin. Dù cm hng “tn công” bn lúc nào, thì bn cng cn đt
chúng vào mt v trí trung tâm duy nht.
Có hai cách đ nm bt ý tng.
Cách đu tiên, rt c đin, đó là s dng giy và bút. Hãy luôn mang theo mt cun s
tay và s dng nó đ ghi li tt c nhng suy ngh và ý tng khi chúng xut hin. Cun s tay
yêu thích ca tôi dành cho vic ghi ý tng là cun Moleskine Notebook, hin đang đc bán
trên Amazon.
La chn tip theo là Evernote. ây là mt phn mm có sn cho máy tính và
smartphone. Công c này cho phép bn nm bt thông tin bng cách nh ghi âm, chp nh, ghi
chú cá nhân và trích đon trang web. iu tuyt vi nht ca công c này là bn có th d dàng
sp xp thông tin đ trong tng lai có th dùng ngay lp tc.
Có th bn s cm thy mình tht c l s khi dùng bút vit mt th gì đó, nhng ri bn
s kinh ngc v s hu dng ca thói quen này. Hãy thc hin nó mi ngày và bn s có mt tâm
trí hoàn toàn “sáng sa,” cho phép bn hoàn toàn tp trung vào d án hin ti.
Nh chúng ta va trao đi, s trì hoãn đn t cm giác quá ti. Tht khó đ tp trung khi
bn đang còn canh cánh trong lòng v hàng trm th khác. Vi thói quen nm bt ý tng, bn
s to ra đc cho mình mt cm giác th giãn bi mi suy ngh s đc hoàn tt vào thi đim
thích hp.
Áp dng thói quen
Sau đây là cách phát trin thói quen nm bt ý tng:
1. Hãy luôn mang theo mt công c giúp bn nm bt ý tng dù bn đi đâu.
2. Ghi chép mi suy ngh xut hin trong đu.
3. Rà soát li hng un nhng ghi chú đó.
4. Lên k hoch hành đng cho tng ý tng.
Ngi ta nói rng, trong mt thi đim nào đó ca cuc đi, mi ngi đu s ny ra
đc mt ý tng tr giá triu đô. Tôi không chc điu đó có đúng hay không, nhng tôi bit
rng nhng ý tng xut sc thng xuyên xut hin. iu không thng xuyên là tr thành mt
ngi ghi chép li t m mi suy ngh ny sinh. Vic phát trin thói quen này (kt hp vi mt
vài thói quen khác mà chúng ta s tho lun) s giúp bn tr nên tt hn trong vic hành đng
tc thì.
APH 4.To ra mt h thng gm 43 th mc
Lý do b loi b: “Tôi li quên làm nó mt ri”
Nhng nhim v luôn b lãng quên khi bn không có mt h thng t chc hu hiu. Mc
dù chúng ta đã nói v tm quan trng ca c ch nm bt ý tng, nhng ghi li ý tng là mt
chuyn, còn nh thc hin nó li là chuyn khác. Mt gii pháp đn gin đ ghi nh mi th là
phát trin thói quen “43 th mc”.
Nói ngn gn, 43 th mc đa ra mt cách tip cn mang tính h thng đ theo dõi
nhng ý tng. Bc đu tiên, bn sp xp mt ngn kéo thành 12 th mc chính cho tng
tháng. Sau đó, bn thêm vào 31 th mc th hin cho s ngày ti đa trong mt tháng. Bn đã có
tng cng 43 th mc. 31 th mc đó đc đt theo th t, ngay phía sau tháng hin ti, và sau
đó, 11 tháng còn li đc đt phía sau nhng ngày này.
Trong quá trình đánh giá hng tun hoc hng tháng, bn s đt nhng nhc nh đ theo
dõi mt s nhim v/d án vào mt ngày c th. Sau đó, điu duy nht bn cn phi làm đó là
to thói quen kim tra 43 th mc đó mi ngày và thc hin vi tng nhim v.
Áp dng thói quen
Vic phát trin thói quen kim tra 43 th mc đòi hi mt mt vài phí tn, nhng nó là
mt s đu t có giá tr giúp bn không bao gi quên thc hin nhng công vic quan trng. Sau
đây là cách đ bt đu thói quen này:
1. Dành mt phn din tích trong nhà đ x lý giy t và nhim v.
2. Mua mt ngn kéo d tr đn gin vi 50 th mc có sn nhãn tên.
3. t mi công vic hoc ý tng vào gia.
4. ánh giá nhng mc đó nh mt phn đánh giá hng t n.
5. Xp lch theo tháng/ngày đ lt qua nhng d án hoc nhim v tim nng.
6. Lp li cho đn khi làm ht đng giy t này.
7. To ra li nhc nh hng ngày đ hoàn thành th mc dành cho ngày hôm đó.
Thói quen kim tra 43 th mc cung cp mt c ch đn gin giúp bn không bao gi b
l bt k ý tng nào. Khi to ra mt li nhc nh theo dõi công vic, tâm trí bn s không b
nhng ý tng ngu nhiên chim choán. Thay vào đó, bn s đc toàn tâm toàn ý thc hin
nhng nhim v và d án hin ti.
APH 5.To ra nhng danh sách d án
Lý do b loi b: “Tôi cn làm trc”
S trì hoãn thng p đn khi mt d án cha đc xác đnh rõ ràng. Chúng ta rt d gác
li mt vic gì đó khi cm thy cn phi làm mt vic khác trc ri mi bt đu vic đó. Thc
ra, lý do này ch là mt cách đ nói rng bn đã không xác đnh rõ ràng nhng bc hành đng
c th. Do đó, gii pháp là xác đnh rõ mi nhim v cn đc hoàn thành đi vi tng d án.
Tht oi khi phi bt đu mt d án mi. Chúng ta thng tránh hành đng bi mi th
dng nh quá khó, quá gian nan. Khi bn phân tách mi công vic thành nhng bc hành
đng d dàng thc hin, bn s nhn ra hoàn thành nhim v không h khó.
Vi mt danh sách d án, bn s chia mt nhim v ln thành nhng nhim v nh. iu
duy nht bn phi lo là thc hin bc tip theo – ch không phi bc th 10 trong danh sách
ca bn. Bn chng li s trì hoãn bng vic hoàn thành mt cách h thng tng mc trong danh
sách này. ng lo lng v kt qu ca d án, hãy ch tp trung làm vic thôi.
Hãy to ra mt danh sách d án cho mi khía cnh cuc sng ca bn. Tc là, nu bn có
vô s vic cn làm, bn s cn hàng tá danh sách. Ví d, bn có th lp ra mt danh sách cho
tng d án di đây:
1. Bt đu mt thói quen tp th dc mi.
2. Thuyt trình ti ni làm vic theo quý.
3. Cun tiu thuyt mà bn luôn mun vit.
4. Cp nht nhng d liu v tình hình tài chính ca bn.
5. Lp li mái nhà.
Mi d án nên đc ghi vào mt t giy riêng. Hãy bt đu bng vic xác đnh mc tiêu
hay nhng gì bn mun đt đc, sau đó, ln ngc tr li, xác đnh nhng bc hành đng đ
đi đn mc tiêu đó. Hãy làm tht cn thn. Mc tiêu ca bn là to ra mt danh sách nhng bc
liên tip nhau bng cách đt mt câu hi đn gin: “Hành đng tip theo là gì?”
Mu cht ca thói quen này là tp trung vào tng bc hành đng c th. Hãy tránh tình
trng m h nh: “Hình dung ra cách ” Thay vào đó, hãy vit ra chính xác bc mà bn cn
phi làm trong danh sách ca mình.
Ví d:
Gi s bn đnh bt đu mt thói quen tp luyn th thao mi. Di đây là cách bn chia
nó thành nhng bc đn gin:
1. Ghi ra tt c nhng b môn khin bn thích thú (nhng môn tt cho tim mch, rèn th
lc, võ thut hoc yoga).
2. Nghiên cu v tng môn xem môn nào s mang li cho bn li ích tt nht trong dài
hn.
3. Chn mt chng trình tp luyn đ thêm vào vic làmăhng ngày ca mình.
4. Nguyên cu nhng la chn tp luyn khác (đi đn phòng tp hay tp ti nhà).
5. Nói chuyn vi ch nhim ca 3 phòng tp khác nhau và xem xét nhng đ ngh mà h
đa ra.
6. Chn chng trình tp phù hp vi phong cách ca bn nht.
7. ng ký hoc mua chng trình tp luyn.
8. To ra thói quen tp luyn hng ngày i.
Thành tht mà nói, danh sách này cng có th quá chung chung. Nu bn gp vn đ
trong vic hoàn tt nhng mc đó, bn có th chia chúng thành nhng bc hành đng nh hn.
Di đây là cách chia nh bc th nht (ghi ra tt c nhng dng tp luyn khin bn yêu
thích):
1. Nghiên cu li ích ca chy
2. Nghiên cu li ích ca đi b
3. Nghiên cu li ích ca yoga
4. Nghiên cu li ích ca cross-fit2
5. Nghiên cu li ích ca rèn luyn th lc
6. Nghiên cu li ích ca võ thut.
Cui cùng, điu quan trng là cp nht danh sách này khi d án phát trin. Bn s có
nhng thông tin mi theo thi gian, vì vy, điu quan trng là hãy thêm nhng mc mi vào
danh sách này. Tip tc thc hin nhng nhim v trong d án cho đn khi nó đc hoàn thành.
Áp dng thói quen
Di đây là mt quá trình đn gin đ phát trin thói quen lên danh sách d án:
1. Mua mt quyn s ghi chú.
2. Dành mi trang cho tng d án.
3. Ngh v mt mc tiêu hoc kt qu chính ca d án.
4. Vit ra nhng bc hành đng cn đc hoàn thành.
5. Làm ít nht mt mc trong danh sách này mi ngày.
6. Cp nht d án này khi bn đã có nhng phn hi t hành đng ca mình.
Bn có th ngh thói quen này s ch làm vng chân bn thêm, nhng bn s phi ngc
nhiên khi thy mình thng xuyên trì hoãn vì không bit nên bt đu t đâu. Cách tip cn theo
d án có hiu qu bi bn s phi liên tc hành đng. Bn s không b sa vào ni s tht bi.
Thay vào đó, bn hành đng hoc hc đc nhng bài hc giá tr – dù cho bn ch gp phi mt
tht bi nh.
APH 6.To danh sách nhng bc cn làm trong mi th
Lý do b loi tr: “Tôi cn làm trc”
ôi khi, chúng ta d trì hoãn nhng công vic mà chúng ta đã tng làm c trm ln. iu
này thng xy ra khi chúng ta thiu mt quy trình rõ ràng. khc phc điu này, bn hãy to
ra mt h thng trong mi công vic mà cn nhiu bc thc hin.
McDonald’s là mt ví d đin hình. H làm ra nhng chic bánh hamburger d t, và
cht lng nhng loi thc n khác ca h cng không khá khm gì hn. Nhng McDonald’s
vn tr thành mt đ ch đ n nhanh, bi h tuân theo mt h thng trong mi hot đng ca
h. H có quy trình ch bin khoai tây chiên, có quy trình làm hamburger và có quy trình giao
tn nhà. H còn có c mt h thng dn v sinh na.
Ti McDonald’s, không có vic gì phi gii thích – h đa ra nhng hng dn chi tit
(nhng rt d làm theo) cho tng nhân viên. Tt c nhng gì nhân viên phi làm là thc hin tun
t danh sách nhng bc cn làm đó.
Ngay c nu bn không a gì thc n ca h, bn cng có th hc rt nhiu điu t h.
Nu làm công vic nào đó mt cách thng xuyên, thì bn nên lp cho nó mt danh sách nhng
bc cn làm.
Vic h thng hóa mt quá trình rt đn gin. Hãy dành ra mt vài ting trong ngày và
phân tích nhng gì bn thng làm trong mt tun. Hãy tìm ra nhng công vic cn tin hành
trong nhiu bc. Mt khi bn đã xác đnh đc mi quá trình ca mình, hãy đa chúng vào
nhng h thng tng bc chi tit c th. iu này tng t nh vic to ra mt danh sách d án
(APH 5) trong đó, mi mc đu là mt hành đng riêng r.
Theo ý kin ca tôi, bn hãy áp dng điu này cho mi lnh vc trong cuc sng ca bn
– bao gm nhng ngha v cá nhân nh tài chính, vic nhà, đóng hành lý đ đi du lch hoc lên
k hoch cho ba tic sp ti. Bng cách to ra mt h thng dùng mt ln, bn s có mt bn k
hoch chi tit có th tái s dng bt k khi nào bn cn làm nhim v đó.
Ví d:
Gi s bn đc yêu cu mi tun phi dành 15 phút đ ch đo d án. Thay vì làm qua
loa, bn nên to ra mt danh sách nhng bc cn đc hoàn thành:
1. Vch ra mt cái nhìn s b v nhng vn đ cn ch đo.
2. Nói chuyn vi nhng thành viên trong nhóm v nhng khó khn và tr ngi hin ti
ca h.
3. Thu thp nhng d liu, s liu và thng kê có liên quan.
4. Sp xp thông tin mt cách logic.
5. Tho ra mt bài trình bày nháp.
6. Thu nhn phn hi t các thành viên trong nhóm và hi xem h cn gì.
7. Trc khi vit bn thuyt trình cui cùng, hãy vit thêm 2 hoc 3 bn nháp.
8. Luyn tp din thuyt mt cách nhun nhuyn cho đn khi bn cm thy thoi mái vi
bài thuyt trình đó.
9. Thuyt trình.
Bn thy có hiu qu không? Hãy luôn to ra mt quy trình cho mi th bn làm nhé.
Áp dng thói quen
Không khó đ to ra các danh sách nhng bc cn làm cho mi quy trình hàng ngày.
Thc ra, bn có th lp ra nó bng cách phát trin mt thói quen tng t nh vic xác đnh mt
d án:
1. Mua mt quyn s ghi chú.
2. Dành mi trang cho tng quy trình.
3. Vit ra nhng bc cn hoàn thành.
4. Làm theo tng bc trong danh sách này mi khi bn làm công vic đó.
5. Tìm cách cp nht và ci thin quy trình này.
Vi nhiu ngi, vic to ra mt danh sách nhng bc cn làm có v nh ch làm công
vic nng thêm. Thay vì khc phc vn đ, có khi nó còn khin bn trì hoãn hn. Tuy nhiên vi
tôi, nó thc s là mt công vic quan trng và cn thit. Khi đã có đc mt danh sách nhng
bc cn làm ri thì mi nhim v đu tr nên quá đn gin. Bn không cn phi đoán xem
cn làm gì na mà ch cn làm theo tng bc trong danh sách thôi.
APH 7.Ghép nhng công vic đc thc hin hng ng y có tính
cht tng t
Lý do b loi b: “Tôi li quên làm nó ri”
Chúng ta, ai cng đu có nhng vic nh nht ch cn vài phút đ hoàn thành, nhng
chúng thng hay lãng quên khi đang đu tt mt ti. Chúng trái ngc vi mt d án hay mt
quá trình; chúng là nhng hành đng đn l nhng rt quan trng và cn đc hoàn thành đu
đn. Chúng ta thng rt d quên nhng nhim v nh nht này, tr khi chúng ta to dng đc
mt thói quen thc hin chúng hng ng y. Mt gii pháp đn gin đó là hãy ghép nhng vic
nh nht này li vi nhau.
Ghép cng tng t nh vic to ra danh mc nhng bc cn làm nh chúng ta va
tho lun. im khác nhau là bn s dng nhng ám hiu hành đng v thi gian hoc không
gian làm li nhc nh hoàn thành chúng.
Ví d, tôi ghép hàng lot nhng công vic quan trng thng xuyên thc hin vào bui
sáng li vi nhau. Trên thc t, nó hot đng nh mt quy trình nhiu bc trong đó, tôi s có
mt chui hành đng, t vic thc dy cho đn khi ngi vào bàn làm vic, trc máy vi tính, sn
sàng bt đu thói quen vit lách ca mình:
1. Thc dy vào khong 6h30 – 7h30 sáng
2. V sinh cá nhân
3. Quay tr li phòng ng và dn ging
4. Thay qun áo.
5. Vào bp, ung mt cc nc chanh lnh
6. Chun b ba sáng và vitamin
7. Vào phòng làm vic bt máy tính
8. Trong khi ch máy tính khi đng, rà soát li mc tiêu ca mình và n sáng
9. Ung vitamin
10. Cp nht vic theo dõi thói quen t đêm qua
11. Bt đu ngày mi bng vic vit lách trong mt hoc hai ting
Công nhn vic lpănhngăvicăhng ngày này thành mt danh sách thì cng hi k quc,
nhng tôi nhn thy nhng vic nh s đc ghi nh rt d dàng khi ghép chúng li vi nhau
thành mt quy trình. Hn na, vic làm này to ra mt lot “thng li nho nh”, vì vy, đn thi
đim tôi bt đu vit thì tôi đã cm thy tràn đy nng lng ri và sn sàng vit ra nhng câu
chuyn tinh t.
Mt ng dng khác ca thói quen này là to ra mt chin lc khoá thi gian ging nh
th thut Pomodoro. Chúng ta đu có nhng vic na ná nhau, nhng đòi hi nhng kiu hành
đng khác nhau. Chúng ta không nht thit phi dành toàn b thi gian cho chúng. Mt gii pháp
đn gin hn là ghép chúng li vi nhau thành mt quy trình nhiu bc. Ví d, ngày nào tôi
cng làm theo “quy trình giao tip” sau:
1. Xem qua mi tài khon e-mail và gii quyt tng tin nhn mt.
2. Xp lch cho các công vic và cuc gp phát sinh t e-mail.
3. Tr li ý kin trên hai trang blog ca tôi.
4. Vào mng xã hi (Google+, Twitter và Facebook); tr li mi tin nhn trc tip, to ra
nhng mu ni dung thú v và tng tác vi nhng ngi khác.
5. Kim tra tài khon Elance đ tr li nhng d án hin ti đang thuê ngoài.
Phng thc ghép nhng hot đng nh có mt s hiu ng tích cc. u tiên, bn s
hoàn thành đc nhng công vic nh cn đc thc hin hng ngày. Tip đó, bn s không b
lãng phí thi gian nh qun lý thi gian mt cách cht ch. Cui cùng, bn s có nhiu thi gian
rnh ri hn đ dành cho nhng d án giúp bn đt đc 80% thành qu.
Áp dng thói quen
Mt ln na, cách tt nht đ áp dng thói quen này là luôn ngh đn vic dùng quy trình
đi vi nhng vic làm hng ngày, n nht, nhng quan trng. Di đây là cách đ làm đc
điu đó:
1. Xác đnh nhng công vic nh tng đng v hành đng và kt qu.
2. Nhóm chúng li mt cách logic.
3. To ra mt quy trình chi tit tng bc và thêm nó vào s tay ghi nh.
4. Mi ngày hãy dành thi gian đ thc hin thói quen này.
X lý công vic theo tng nhóm là mt cách tuyt vi đ hoàn thành nhanh mà không b
chch hng. Nh to ra quy trình, s trì hoãn s không còn na. Bn s không phi suy ngh
xem tip theo cn làm gì – mà ch cn đn gin làm theo nhng gì đã đc vit trong danh sách
mà thôi.
APH 8.Thc hin tng quy trình và tng d án mt
Lý do b loi tr: “Tôi b quá ti”
Khi quá ti, chúng ta thng s làm nhiu công vic cùng mt lúc đ kp tin đ. Tuy
nhiên, vic đa nhim này li có hi nhiu hn là có li. Thng khi bn phi phân tán s tp
trung, bn s ch n lc na vi và thu v đc kt qu na vi. Thay vì c gng nhi nhét mi
hot đng vào mt khong thi gian nào đó, bn có th phát trin thói quen x lý tng công vic
mt.
Thói quen này đòi hi bn phi tp trung vào vic khép kín cái vòng d án/quy trình càng
sm càng tt. Tc là h g ngày, bn hãy thc hin ngay tc khc mi công vic xen vào hành
trình ca bn.
Ví d, rt nhiu ngi có thói quen đc e-mail trên đin thoi. Song, nu bn làm theo
nguyên tc gii quyt tng công vic mt, bn s loi b ng dng e-mail trên đin thoi ca
mình và ch đc nhng tin nhn đó khi bn đã sn sàng thc hin chúng.
Vic x lý tng công vic cng là mt chin lc hiu qu dành cho nhng d án dài
hn. Nó là phng pháp ph bin ca nhng ngi phi bt đu nhiu công vic cùng mt lúc.
Chin lc thông minh hn là tp trung hoàn thành mt d án trc khi bt đu mt d án khác.
Thói quen này không ch giúp bn hoàn thành đc nhiu công vic hn, mà còn làm tng thêm
đng lc làm vic ca bn.
Gi s bn là mt chuyên gia đ ha, nhn thu nhp th đng t mi d án đc hoàn
thành. Hin ti, bn có 5 tun đ hoàn thành 5 d án. Hãy chn phng án mà bn thy hiu qu
hn:
Phng án A: Thc hin mi d án mt chút và hoàn thành c 5 d án vào tun th nm.
Phng án B: Hoàn thành mi tun mt d án.
Nu chn phng án B, bn đã đúng.
Và đây là lý do
Trong tun 1, bn hoàn thành d án 1. Tun 2, bn hoàn thành d án 2 và nhn đc tin
t d án 1. Tun 3, bn hoàn thành d án 3 và nhn đc tin t d án 1 và 2. Và c th cho đn
ht tun 4 và 5.
a phn mi ngi không có thu nhp th đng. Nhng bn vn có th thu đc nhng
li ích ca vic x lý tng công vic mt trong cuc sng ca mình. Khi bn có thói quen hoàn
thành tng công vic mt, bn s khép kín đc nhiu hn nhng chic vòng đang hút ly nng
lng tinh thn ca bn và to ra đng lc đ bn làm vic xut sc hn.
Áp dng thói quen
Thói quen tp trung x lý tng vic mt s cn có thi gian đ phát trin. Thc lòng mà
nói, tôi vn thi thong đãng trí và li quay li thói quen làm mt đng vic cùng lúc. Tuy nhiên,
tôi luôn đt đc kt qu tt hn khi tôi hoãn hoc loi b nhng vic khác đ ch tp trung vào
mt vic duy nht.
Cách tt nht đ thc hin đc “thói quen thc hin tng vic mt” đó là làm theo
hng dn sau:
1. Bt đu mt công vic mà phi làm hng ngày h khi bn cam kt hoàn thành nó.
2. u tiên nhng d án da trên tính cp bách và li ích v lâu dài.
3. Hãy thc hin d án A cho đn khi nó hoàn toàn đc hoàn thành.
4. Tip tc làm vy vi d án B, C, D và E.
5. Tránh sa vào vic đa nhim bng cách đánh giá và phân tích các u tiên d án hin ti
ca bn hng tu n.