nghiên cứu về luật quốc tế

MụC LụC
CHƯƠNG I : Lời mở đầu
1Sự cần thiêt của luật quốc tế
2.Mục đích nghiên cứu luật quốc tế
3.Phạm vi nghiên cứu
CHƯƠNGII : KHáI NIệM ,LịCH Sử HìNH THàNH Và PHáT TRIểN
CủA LUậT QUốC Tế
I.Khái niệm luật quốc tế
II.Sự hình thành và phát triển của luật quốc tế
1.Sự hình thành luật quốc tế
2. Các thời kỳ phát triển của luật quốc tế
CHƯƠNG III: ĐặC ĐIểM CủA LUậT QUốC Tế
I. Đối tợng điều chỉnh của luật quốc tế
II..Chủ thể của luật quốc tế
1.Khái niệm chủ thể luật quốc tế
2 Các loại chủ thể của luật quốc tế
2.1Quốc gia chủ thể chủ yếu của luật quốc tế
2.2Chủ thể đặc biệt của luật quốc tế
2.3 Dân tộc đấu tranh nhằm thực hiện quyền dân tộc tự quyết
2.4 Tổ chức quốc tế
III. NGUồN CủA LUậT QUốC Tế
1 Điều ớc quốc tế
1
2. Tập quán quốc tế
3. Các nguyên tắc chung
4. Phán quyết của tòa án công lý quốc tế Liên Hợp Quốc
5. Nghị quyết của tổ chức quốc tế liên chính phủ
6. Hành vi pháp lý đơn phơng của quốc gia
7. Các học thuyết về luật quốc tế
8. Vấn đề pháp điển hóa luật quốc tế
IV. XÂY DựNG CáC NGUYÊN TắC Và QUY PHạM PHáP LUậT

V. BảN CHấT CủA LUậT QUốC Tế
VI.VấN Đề ĐảM BảO THI HàNH LUậT QUốC Tế
CHƯƠNG IV: KếT LUậN
I. Nhận xét chung
II. Đánh giá và đề xuất ý kiến
2
Chơng I: Lời nói đầu
1.Sự cần thiết nghiên cứu luật quốc tế
Ngày nay sự phát triển mạnh mẽ của giao lu quốc tế, của quá
trình quốc tế hóa mọi mặt đời sống, nhiều vấn đề vợt khỏi phạm vi quốc gia,
trở thành vấn đề chung của toàn cầu nh vấn đề bảo vệ môi trờng, chống tội
phạm có tính quốc tế Những vấn đề đó không có sự hợp tác quốc tế thì
không một quốc gia nào có thể giải quyết đợc một cách hiệu quả. Do vậy,
ngoài phạm vi điều chỉnh của pháp luật quốc gia, thì rất cần đến việc xây
dựng và thực hiện các quy phạm của luật quốc tế. So với luật quốc gia, luật
quốc tế có điều chỉnh rộng hơn. Nó là do sự tự nguyện thỏa hiệp xây dựng
của tất cả các quốc gia tham gia vào quan hệ quốc tế.Tìm hiểu luật quốc tế là
vấn đề rất hay và cần thiết.
2.Mục đích nghiên cứu luật quốc tế
Khác với luật quốc gia luật quốc tế là hệ thống các nguyên tắc và quy
phạm pháp luật đợc các quốc gia thỏa thuận cùng nhau xây dựng lên trên cơ
sở bình đẳng tự nguyện giữa các quốc gia trong mọi lĩnh vực của đời sống xã
hội.Khi nghiên cứu luật quốc tế mới làm rõ đợc vai trò các nguyên tắc cơ bản
do các quốc gia thoả thuận xây dng lên ,vấn đề chủ thể của luật quốc tế,luật
quốc tế về quyền con ngời,luật biển, luật hàng không,luật ngoại giao của
luật quốc tế để so sánh với pháp luật quốc gia và tìm ra những điểm cha phù
hợp,cha tiến bộ,để kế thừa.phát huy và kiến nghị những điểm không phù hợp
với mỗi quốc gia từ đó tạo cơ sở hoàn thiện và phát triển luật quốc tế hiện đại
3. Phạm vi nghiên cứu luật quốc tế
3

Tìm hiểu về luật quốc tế có rất nhiều vấn đề hay và quan trọng .Nhng ở
đây phạm vi tìm hiểu chỉ nghiên cứu đến phần đặc điểm của luật quốc
tế.Hiểu đợc đặc điểm của luật quốc tế,nó đặt tiên đề cho ngời học, ngời
nghiên cứu về luật quốc tế biết rõ hơn về vai trò của luật quốc tế trong thời
đại ngày nay.
4
Chơng II: Khái niệm ,lịch sử hình thanh và phát triển
của luật quốc tế
I .Khái niệm luật quốc tế
Cùng với quá trình hình thành nhà nớc cũng là sự ra đời của pháp
luật.Trong quá trình hoạt động nhà nớc đã sử dụng nhiều công cụ khác nhau
để quản lý,điều hành và điều chỉng các quan hệ xã hội.Một trong những công
cụ hữu hiệu nhất để duy trì quyền lực nhà nớc,vừa phát huy đợc tính năng
động của bộ máy nhà nớc là pháp luật
Hoạt động của nhà nớc theo hai chức năng chính là đối nội và đối
ngoại.Để thực hiện hai chức năng trên nhà nớc sử dụng hai công cụ pháp lý là
luật quốc gia và luât quốc tế Mỗi quốc gia đều có hệ thống pháp luật riêng
của mình,còn quan hệ của cộng đồng các quốc gia lại đợc điều chỉnh bởi hệ
thống luật chung gọi là luật quốc tế.
Luật quốc tế chỉ xuất hiện khi gữa các nhà nớc có sự thiết lập về quan
hệ ngoại giao với nhau,thời kỳ sơ khai là quan hệ các quốc gia láng giềng dần
dần mở rộng vợt khỏi pham vi khu vực và phát triển thành các quan hệ có
tính chất liên khu vực hay cộng đồng quốc tế nh ngày nay.
Qua các thơi kỳ khác nhau luật quốc tế có những tên gọi khác hau
.Một loạt các thuật ngữ đợc sử dụng nh luật quốc tế,pháp luật quốc tế
,haycông pháp quốc tế đang đợc sử dung rộng rãi nh ngày nay có nguồn
gốc từ một số thuật ngữ pháp lý cổ điển nh luật vạn dân trong thuật ngữ La
Mã,luật giữa các dân tộcxuất hiện cuối thế kỷ XVI
Các thuật ngữ trên đều có sự tơng đồng về những nội dung cơ bản với
ý nghĩa dùng để chỉ hệ thống các nguyên tắc và quy phạm pháp luật điều

chỉnh quan hệ quốc tế phát sinh giữa các quốc gia và chủ thể khác của luật
quốc tế.cần phân biệt các thuật ngữ trên với luật quốc tế khu vực.Luật quốc
5
tế khu vự là tổng thể các quy phạm điều chỉnh các quan hệ giữa các quốc gia
trong cùng mọt khu vự địa lý hoặc cùng xu hớng chính trị,tôn giáo hay các
liên kết khu vực nh:Hội các quốc gia Đông Nam á(ASEAN),liên minh Châu
Âu(EU)
Ngoài ra còn phân biệt gia luật quốc tế với khoa học luật quốc tế.Khoa
học luật quốc tế là môn lkhoa học pháp lý chuyên ngành nghiên cứu về cac
vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra trong quan hệ quốc tế giữa các quốc gia và
thực thể quốc tế khác thuộnc phạm vi điều chỉnh của luật quốc tế
Hệ thống luật quốc tế đợc tạo bởi nhiều yếu tố nh các quốc gia,các tổ
chức quốc tế lien quốc gia,các thực thể khác (và các thiết chế của những tổ
chức này),luật quốc tế và các quy phạm của hệ thống quốc tế.Sự gắn kết với
nhau giữa các yếu tố này trong mối quan hệ tơng tác tao thành hệ thống quốc
tế.Hình thanh và tồn tại trong hệ thong quốc tế,két hợp với xu thế phát triển
của thời đại(xu thế qúpc tế hóa mọi mặt của đời sống quốc tế o khu vc vag
toàn cầu,dựa trên cơ sở nền kinh tế tri thức).Luật quốc tế hiện đại là kết quả
và là sự phản ánh các quan hệ quốc tế trong điều kiên hợp tác,phát triển của
cộng đồng thế giới đang có những thay đổi to lớn về mọi phơng diện,cấp độ
,tuân theo quy luạtt vận động khách quan ở từng quốc gia cũng nh trên phạm
vi toàn cầu.
Từ những khái quát trên ta có thể đa ra định nghĩa :Luật quốc tế là hệ
thống các nguyên tắc và quy phạm pháp luật, đợc các quốc gia và các chủ thể
khác của luật quốc tế thỏa thuận tạo dựng lên trên cơ sở tự nguyện và bình
đẳng,nhằm điều chỉnh những quan hệ phát sinh giữa các quốc gia và các chủ
thể đó trong mọi lĩnh vực của đồi ssống quốc tế
6
II .Sự hình thành và phát triển của luật quốc tế
1. Sự hình thành của luật quốc tế

Nhà nớc xuất hiên từ thời kỳ chế độ cộng sản nguyên thủy.Ngay từ khi
mới ra đời các quốc gia đã có quan hệ với nhau về chính trị,kinh tế và văn
hóa.dần dẫ tới các quan hệ đó một cách khách quan đòi hỏi phải đợc điều
chỉnh về mặt pháp lý
Quá trình hình thành và phát triển của luật quốc tế gắn liền với sự phát
triển chung của nhà nớc và pháp luật,nhung xét về thời điểm lịch sử thi luật
quốc tế hình thành muộn hơn so với luật quốc gia.Luật quốc tế bắt đầu xuất
hiện khi giữa các nhà nớc có sự thiết lập quan hệ ngoại giao với nhau.Thời kỳ
sơ khai là quan hệ giữ các quốc gia làng giềng dần dần mở rộng vợt ra khỏi
phạm vi khu vực và phát triển thành các quan hệ có tính chất khu vực hay
cộng đồng quốc tế nh ngày nay
2 .Các thời kỳ phát triển của luật quốc tế.
Căn cứ vào sự phân kỳ lịch sử thế giới của chủ nghĩa Mác-Lênin
chia làm 4 thời kỳ
2.1. Luật quốc tế cổ đại
Luật quốc tế cổ đại hình thành đầu tiên ở khu vực Lỡng Hà (lu vực hai
con song Tiaơra và Ơphơrat) và Ai Cập rồi sau đó sang các khu vực khác nh:
Ân Độ,Trung Quốc
Do hình thành trên nền tảng kinh tế thấp kém,quan hệ giữa các quốc
gia yếu ớt,rời rạc, lại bị cản trở bởi các điều này mang tính chất khu vực khép
kín với nội dung chủ yếu là luật lệ và tập quán về chiến tranh và ngoại giao.
Thời kỳ này cha hình thành ngành khoa học pháp lý quốc tế,bên cạnh đó còn
có một số quy định của Luật nhân đạo (trong đạo luật Manu của ngời ấnĐộ
7
cổ đại)nh quy định cấm dùng vũ vũ khí tẩm thuốc độc,vũ khí gây đau đớn
quá mức cho đối phơng
2.2 Luật quốc tế trung đại
Sang thời kỳ này luật quốc tế có những bớc phát triển mới đạt trình độ
cao hơn về mọi mặt .Quan hệ giữa các quốc gia từng bớc vợt ra khỏi phạm vi
khu vực tính khu vực của luật quốc tế dần đợc thay thế bởi tính liên khu vực

đa khu vực.Thơi kỳ này chiến tranh xảy ra liên miên, chế độ áp đặt phụ thuộc
Quan hệ chủ yếu giữa các quốc gia là quan hề giữ các vua chúa phong
kiến.Thơi kỳ nay tôn giáo cũng phát trine mạnh mẽ ảnh huởng đến mọi mat
của đời sống xã hội phong kiến.Pháp luật nói chung cũng mang mà sắc
phong kiến
Thời kỳ này nguyên tắc ,chế định ,quy phạm mới đợc hình thành nh
nguyên tắc chủ quyền và bình đẳn gia các quốc gia, nguyên tắc tự do biển cả,
Giai đoạn này khoa học về luật quốc tế bắt đầu trở thành một ngành khoa
học độc lập,nhiều công trình nghiên cứu về luật quốc tế đợc công bố góp
phần thúc đẩy việc giải quyết mối quan hệ giữa các quốc gia.
2.3. Luật quốc tế cận đại
Giai đoạn này có sự hình thành của các nguyên tắc mới của luật quốc
tế nh nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền ,không can thiệp vào nội bộ của
nhau.Luật quốc tế phát triển trên cả hai phơng diện,luật thực định(với sự xuát
hiện các chế định công nhân ,kế thừa quốc gia ,bổ sung luật ngoại giao,lãnh
sự ,luật chiến tranh )va khoa học pháp lý quốc tế(với sự tiến bộ,các ngành
luật )
Sự ra đời của các tổ chức quốc tế lần đầu tiên nh :Liên minh điện tín
quốc tế(1865),Liên minh bu chính thế giới(1879) đánh dấu sự liên kết ràng
buộc có tính cộng đồng quốc tế của các quốc gia.
2.4. Luật quốc tế hiện đại
8
Cách mang tháng Mời Nga năm 1917 thành công,cùng với sự ra đời
của nhà nớc xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới đã mở ra một kỷ nguyên
mới trong lịch sử loài ngời,thời kỳ quá độ từ t bản chủ nghĩa lên xã hội chủ
nghĩa.Hàng loạt các quốc gia và các dân tộc đã giành đợc độc lập ra đời.Luật
quốc tế không còn là luật quốc tê t bản chủ nghĩa mà là luật quốc tế chung
của tất cả các quốc gia có chế độ chính trị, kinh tế -xã hội khác nhau
Thời kỳ này một loạt các nguyên tắc tiến bộ đợc ghi nhận trong nội
dung của luật quốc tế nh:các nguyên tắc cấm dùng vũ lực và đe dọa dung vũ

lực trong quan hề quốc tế,dân tộc tự quyết,hòa bình giải quyết các tranh
chấp.Song song với đó là sự phát triển hiện đại về nội dung của nhiều ngành
luật quốc tế nh:luật biển,luật hàng không quốc tế.luật điều ớc quốc tế.Hình
thành các ngành luật độc lập của công pháp quốc tế nh luật biển quốc tế, luật
hàng không quốc tế.
Các tổ chức quốc tế ngày càng đợc thành lập nhiều và có vai trò to lớn
trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế ,thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các
quốc gia và phát triển tiến bộ luật quốc tế.Ngày nay các vấn đề hòa bình và
phát triển kinh tế xã hội đang là yêu cầu và mục đích hàng đầu của tất cả các
quốc gia.Vì vậy luật quốc tế ngày càng phải hoàn thiện để hớng vào và phục
vụ sự nghiệp hòa bình và phát triển kinh tế của mỗi quốc gia,của cộng đồng
quốc tế.Luật quốc tê có vai trò rất quan trọng .Nó là công cụ điều chỉnh các
quan hệ luật quốc tế nhằm đảm bảo lợi ích của mỗi chủ thể,vì vậy nó có đặc
điểm riêng không giống với luật quốc gia.
9
Chơng III: Đặc điểm của luật quốc tế.
I. Đối tợng điều chỉnh của luật quốc tế
Mỗi ngành luật đều có đối tợng điều chỉnh riêng là một hay một số
loại quan hệ xã hội nhất định
Luật quốc gia điêu chỉnh các mối quan hệ phát sinh trong pham vi nội
bộcủa quốc gia đó.Còn luật quốc tế có nhiện cụ điều chỉnh các quan hề xã
hội nhất định phát sinh trông đời ssông sinh hoạt quốc tế.Những quan hệ đó
bao gồm:quan hệ chính trị,kinh tế,khoa học kỹ thật và văn hóa giữa các quốc
gia với các tổ chức quốc tế liên chính phủ ,giữa các tổ chức liên chính phủ
vơi nhau,giữa cácquốc gia với mặt trận giải phóng dân tộc,giữa các mặt trận
giải phóng dân tộc với nhau.
Luật quốc tế không điều chỉnh tất cả cá mối quan hệ phát sinh trong
sinh hoạt quốc tế mà chỉ điều chỉnh quan hệ chính trị hoặc khía cạnh chính
trị của quan hệ kinh tế,khoa học kỹ thuật và văn hóa giữa các quốc gia,các tổ
chức quốc té liên chính phủ,các mặt trận giải phóng dân tộc

II .Chủ thể của luật quốc tế
Mỗi ngành pháp luật đều có đặc trng riêng của mình về chủ thể. Đặc
trng đó đợc hình thành trên cơ sở tính chất và đặc điểm các mối quan hệ xã
hội do ngành pháp luật đó điều chỉnh
1. Khái niệm chủ thể luật quốc tế
Bản chất pháp lý của luật quốc tế thể hiện rõ qua các bộ phận cấu
thành quan hệ pháp lý quốc tế.Một trong những bộ phận cấu thành quan hệ
pháp lý đố chính là chủ thể của luật quốc tê
Bất cứ một hệ thống pháp luật nào cũng có một số lợng chủ thể
nhất định vốn có của nó.Số chủ thể này phụ thuộc vào đối tợng đợc hệ thống
đó điều chỉnh và trong một mức độ nhất định,phụ thuộc vào phơng pháp điều
10
chỉnh đặc thù cho hệ thống pháp luật này.Số lơng chủ thể của mộy hệ thống
pháp luật còn thay đổi theo quá trình phát triển lịch sử nhà nớc và pháp
luật,thay đổi theo những biến chuyển trong đối tợng và phơng pháp điều
chỉnh của pháp luật
Luật quốc tế là hệ thống các nguyên tắc và quy phạm điều chỉnh
quan hệ phát sinh giữa các quốc gia ở những cấp độ và khuôn khổ hợp tác
khác nhau.Về phơng diện khoa học và pháp lý việc xác định một thực thể là
chủ thể của luật quốc tế thờng phải dựa trên các dấu hiệu cơ bản sau:
a. Có sự tham gia vào những quan hệ quốc tế do luật quốc tế điều
chỉnh(tức tham gia vào quan hệ pháp luật quốc tế)
b. Có ý chí độc lập(không lệ thuộc vào các chủ thể khác trong sinh
hoạt quốc tế)
c .Có đầy đủ quyền và nghĩa vụ riêng biệt đối với các chủ thể khác
thuộc phạm vi điều chỉnh của luật quốc tế
d. Có khẳ năng độc lập gánh vác những trách nhiệm pháp lý quốc tế do
những hành vi mà chủ thể đã thực hiện gây ra.
Khi nói đến chủ thể của luật quốc tế chúng ta cần phải lu ý xem
thực thể đang xết có hội tụ đầy đủ các dấu hiệu cơ bản của một chủ thể của

luật quốc tế nh đã nêu trên không.Nếu thiếu một trong các dấu hiệu cơ bản
đó thì thực thể đó không thể là chủ thể của luật quốc tế hiện đại.
Căn cứ vào các dấu hiệu trên ta có thể định nghĩa nh sau.Chủ thể
của luật quốc tế là bộ phận cấu thành cơ bản của quan hệ pháp luật quốc tế,là
thực thể sẽ hoặc đang tham gia vào nhng quan hẹ đó một cách độc lập ,có
đầy đủ quyền và nghĩa vụ quốc tế và chịu trách nhiệm pháp lý quốc tế do
hành vi chính nó gây ra
2. Các loại chủ thể của kuật quốc tế
11