vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn thuyết minh về ô nhiễm môi trường

BÀI DỰ THI
CUỘC THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
1. Tên tình huống :
- Thuyết minh về ô nhiễm môi trường
2. Mục tiêu giải quyết tình huống :
- Giúp bảo vệ môi trường xanh- sạch -đẹp.
- Giúp bảo vệ sức khỏe con người
- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người.
- Tích cực tuyên truyền, tham gia các hoạt động tập thể về bảo vệ môi
trường .
3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đễn việc giải quyết tình
huống.
Để thực hiện bài thi này chúng em dùng phương pháp khảo sát, đối
chiếu, so sánh để tìm ra những nét nổi bật về tình trạng ô nhiễm môi
trường.
4. Giải pháp giải quyết tình huống
-Vận dụng kiến thức của các môn học như : Sinh Học, Địa Lí, Giáo Dục
Công Dân,….để giải quyết tình huống.
-Thực hiện các biện pháp đơn giản và dễ dàng như: không xả rác bừa
bãi, bỏ rác đúng nơi quy định,…
-Tuyên truyền mọi người hãy cùng nhau có ý thức bảo vệ môi trường
sống trong lành hơn
5. Thuyết minh giải quyết tình huống
Môi trường là không gian sinh sống của con người và sinh vật, là
nơi bao gồm các nguồn tài nguyên cần thiết cho đời sống và sản xuất , là
nơi chứa đựng và phân hủy các chất thải do con người tạo ra trrong cuộc
sống và hoạt động sản xuất,…Môi trường có vai trò cực kì quan trọng
đối với đời sống của con người. Đó không chỉ là nơi tồn tại, sinh trưởng
và phát triển mà còn là nơi lao động và nghỉ ngơi, hưởng thụ và trao đổi
những nét đẹp văn hóa, thẩm mĩ…

Nhưng hiện nay tình trạng môi trường đang ô nhiễm trầm trọng,
cuộc sống của con người trên Trái Đất cũng đang bị đe dọa.
Đây là một trong những vấn đề nóng bỏng, nhức nhối, gây bức xúc
trong dư luận xã hội cả nước hiện nay.Vấn đề này đang đe dọa trực tiếp
đến sự phát triển kinh tế- xã hội bền vững, sự tồn tại của các thế hệ hiện
tại và tương lai.Vì vậy việc vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn
đề ô nhiễm môi trường là rất quan trọng và cần thiết cho xu hướng xã
hội ngày nay.Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị
bẩn đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị
thay đổi, gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh vật khác.Ô
nhiễm môi trường bao trùm tất cả các dạng ô nhiễm.
Tuy nhiên, có ba loại ô nhiễm môi trường chính là : ô nhiễm nguồn
nước, ô nhiễm không khí, và ô nhiễm đất.
Môi trường đang bị ô nhiễm do nhiều nguyên nhân khác nhau như:
do tác động của con người, do hóa chất bảo vệ thực vật, các chất hóa
học, …Vậy ô nhiễm nguồn nước là như thế nào? Chúng ta tìm hiểu về
nó trước nhé.Ô nhiễm nước xảy ra khi nước bề mặt chảy qua rác thải
sinh hoạt, nước rác công nghiệp, các chất ô nhiễm trên mặt đất, rồi thấm
xuống nước ngầm.Rất dễ hiểu,ví dụ như người dân sử dụng thuốc trừ
sâu để bảo vệ thực vật.
Do ý thức của người dân không tốt nên sau khi sử dụng xong họ
vứt ngay vỏ bao bì xuống đường-không đúng nơi qui định, ảnh hưởng
đến sức khỏe của mọi người. Nguồn nước bị ô nhiễm do dân cư ven các
con sông thải chất sinh hoạt xuống sông . Người dân chẳng may sử dụng
phải nguồn nước này , hay sống gần những nơi bị ô nhiễm sễ dễ mắc các
bệnh về đường ruột, bệnh ngoài da, bệnh đau mắt hột,… Đặc biệt ảnh
hưởng nhiều nhất là nghành nuôi trồng thủy sản. Do môi trường sinh
thái bị ô nhiễm , cá tôm chết nhiều hoặc bị bệnh tác hại nghiêm trọng
đến sản lượng, kinh tế người dân tốn kém nhiều trong việc cải tạo môi
trường.

Các bạn thử nghĩ xem nếu môi trường bị ô nhiễm nước nặng nề thì
cuộc sống của chúng ta sẽ như thế nào?Bởi nước là một thứ quan trọng
không thể thiếu. Do sự quản lí không tốt , và sử dụng lãng phí, nhiều nơi
thiếu nước trầm trọng như ở các tỉnh nam trung bộ, tây nguyên, tây
bắc… chính vì vậy, mỗi chúng ta cần có ý thức hơn trong việc bảo vệ
nguồn nước để giúp môi trường ngày một xanh-sạch-đẹp. Qua đó ta thấy
các môn học rất cần thiết trong mỗi chúng ta, nó bổ trợ cho ta trong
nhiều lĩnh vực.
Ngoài ô nhiễm nguồn nước , ô nhiễm không khí cũng gây tác hại
đến cho con người. Ô nhiễm môi trường không khí là sự có mặt một chất
lạ hoặc một sự biến đổi quan trọng trong thành phần không khí, làm cho
không khí không sạch hoặc gây mùi khó chịu, giảm thị lực khi nhìn xa
dobụi.
Hiện nay, ô nhiễm khí quyển là vấn đề thời sự nóng bỏng của cả
thế giới chứ không phải riêng của quốc gia nào. Môi trường khí quyển
đang có nhiều biến đổi rõ rệt và có ảnh hưởng xấu đến con người và các
sinh vật. Ô nhiễm khí đến từ con người lẫn tự nhiên.Hàng năm con
người khai thác và sử dụng hàng tỉ tấn than đá, dầu mỏ, khí đốt.Đồng
thời cũng thải ra môi trường một khối lượng lớn các chất thải khác nhau
như:chất thải sinh hoạt, chất thải từ các nhà máy và xí nghiệp làm cho
hàm lượng các loại khí độc hại tăng lên nhanh chóng .Những cây xanh
có thể cung cấp không khí trong lành, giúp cho con người khoan khoái
thư giãn, sức khỏe tốt hơn.Nhưng con người, họ đâu nghĩ đến điều
đó.Hàng năm họ vẫn chặt biết bao cây gỗ để giúp tăng lợi nhuận kinh tế.
Như thế là họ đang giết chính cuộc sống của mình. Ngoài ra, số lượng
rác thải ở nước ta ngày một nhiều.Rác bị thải bừa bãi liên tục, ngày càng
nhiều nếu không được thu dọn sẽ bốc mùi, gây ô nhiễm môi trường
không khí. Đặc biệt là thải ra môi trường bao bì ni lông. Có vẻ như khi
chúng ta thải ra môi trường biết bao túi ni lông mà không nghĩ đến hậu
quả của nó.Nguy hiểm nhất là khi ta đốt nó. Khí đốt bay lên lẫn vào

trong không khí, nếu chúng ta hít phải thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh tim
mạch, viêm họng, tức ngực, khó thở,… có thể dẫn tới tử vong.
Mỗi ngày ở Việt Nam thải ra hàng triệu bao bì ni lông. Vấn đề này
chúng ta nên áp dụng môn GDCD để giải quyết vấn đề vì sau khi học
xong môn này sẽ giúp cho phẩm chất đạo đức của chúng ta tốt hơn, có ý
thức hơn như : không vứt rác bừa bãi , thay thế túi ni lông bằng túi giấy,
túi vải hoặc giặt sạch sẽ để tái sử dụng. Các nhà máy xí nghiệp thải ra
khí độc hại nếu người dân hít vào sẽ có nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Chúng ta cần sử dụng môn Sinh học để đưa ra các biện pháp nhanh
chóng giúp cho người kịp cứu chữa.Ô nhiễm không khí còn ảnh hưởng
đến hệ sinh thái: SO2 và các oxit nitơ làm hủy diệt các khu rừng và các
cánh đồng, làm khói bụi do các phương tiện giao thông thải ra lẫn với
sương mù tạo nên sự ngột ngạt, gây nhiều bệnh cho con người, làm giảm
ánh sáng mặt trời mà ánh sáng mặt trời rất cần cho thực vật để thực hiện
quá trình quang hợp nó cũng giảm tầm nhìn …. Gây mất mát lớn cho
cuộc sống. Điều đáng lo ngại nhất là con người thải vào không khí các
loại khí độc.
Nói đến đây ta còn nhận ra, những vấn đề này cũng liên quan đến
môn Địa và môn Sử. Vì sự tham vọng làm bá chủ thế giới nên các cuộc
chiến tranh xung đột đã xảy ra. Tiêu biểu như nước Việt Nam thân yêu
của chúng ta. Nước ta là một nước có vị trí địa lí thuận lợi, giàu tài
nguyên thiên nhiên nên sớm bị các nước tư bản dòm ngó xâm
chiếm.Như chúng ta đã biết , khi mỗi cuộc chiến tranh đi qua nó để lại
những hậu quả nghiêm trọng gây ảnh hưởng vật chất lẫn tinh thần, gây
nhiều mất mát, đau thương…Và điều đó khiến cho môi trường ngày
càng ô nhiễm nặng nề. Qua đó cho chúng ta thấy những môn học giúp
ích cho ta rất nhiều, nó giúp ta nhận ra một bài học đáng quí là:tôn trọng
hòa bình, độc lập, không nên gây chiến tranh xâm lược. Điều đó sẽ giúp
bầu không khí của chúng ta trong lành hơn,các nước tập trung vào phát
triển kinh tế để ngày một vững mạnh hơn.

Còn một loại ô nhiễm nữa mà chúng ta chưa nhắc đến đó chính là
ô nhiễm đất-nó ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của mỗi con người.Ô
nhiễm đất là hậu quả các hoạt động của con người làm thay đổi các nhân
tố sinh thái vượt qua những giới hạn sinh thái của các quần xã trong
đất. Môi trường đất là nơi trú ngụ của con người và hầu hết các sinh vật
cạn, là nền móng cho các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp và
văn hóa con người. Đất là một nguồn tài nguyên quí giá, con người sử
dụng tài nguyên đất vào hoạt động sản xuất nông nghiệp để đảm bảo
nguồn cung cấp lương thực , thực phẩm cho con người. Thế nhưng hiện
tượng xả rác xuống đất hiện nay đã trở nên phổ biến. Biểu hiện cụ thể
như: ăn xong một que kem hay một chiếc kẹo người ta vứt que, vứt giấy
xuống đất. Uống xong một lon nước ngọt hay chai nước suối vứt lon vứt
chai ngay tại chỗ vừa ngồi mặc dù thùng rác để cách đó rất gần. Thậm
chí khi ăn xong một tép kẹo cao su, họ cũng không mang đến thùng rác
mà vo tròn rồi vứt ngay tại chỗ mà không nghĩ đến người khác…
Vậy do đâu mà hiện tượng xả rác bừa bãi lại tràn lan như vậy?
Điều đó cũng là một vấn đề quan trọng làm ô nhiễm môi trường đất. Đó
là những thói quen xấu lười biếng và lối sống lạc hậu ích kỉ chỉ nghĩ đến
quyền lợi cá nhân của một số người. Họ sống theo kiểu: “ Của mình thì
giữ bo bo, của người thì để cho bò nó ăn”. Họ nghĩ đơn giản chỉ cần nhà
mình sạch còn ai bẩn thì mặc kệ. Việc giáo dục ý thức giữ gìn, bảo vệ
môi trường sống chưa được quan tâm đúng mức đặc biệt khi vứt túi ni
lông xuống lòng đất, sau hàng chục năm cũng không thể tiêu hủy được
gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của con người.
Riêng chỉ với Việt Nam, thực tế suy thoái tài nguyên đất là rất
đáng lo ngại. Với nhịp độ gia tăng dân số và tốc độ phát triển công
nghiệp, hoạt động đô thị hóa như hiện nay thì diện tích đất canh tác ngày
càng bị thu hẹp, chất lượng đất ngày càng suy thoái,…Đất bị ô nhiễm có
thể trở lên cằn cỗi, không thích hợp cho cây trồng. Điều nay sẽ ảnh
hưởng đến các cơ thể sống khác trong lưới thức ăn .Chính vì vậy việc

vận dụng các kiến thức đã học giúp ích cho chúng ta rất nhiều trong
cuộc sống, nó giúp cho chúng ta giải quyết những tình huống bất ngờ mà
ta không nghĩ đến, một cách thông minh hơn, ngắn gọn hơn và đầy đủ
nhất.
6. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống:
Từ những tình huống trên, chúng ta - mỗi con người đang sống
trên đất nước Việt Nam hãy có ý thức hơn, góp phần chung tay xây dựng
một môi trường xanh - sạch - đẹp. Từ những vấn đề trên chúng ta phần
nào thấy được ý nghĩa thiết thực của hoạt động bảo vệ môi trường là
giúp bảo vệ sức khỏe, tính mạng của con người, ngăn chặn và hạn chế
được những sự cố môi trường, thúc đẩy mọi hoạt động xã hội phát triển,
góp phần thúc đẩy đất nước phát triển… Cho nên mỗi người chúng ta
hãy cùng nhau chung tay tham gia hoạt động bảo vệ môi trường bằng
những việc làm cụ thể. Chúng ta hãy cùng nhau làm cho thế giới sạch
hơn để bảo vệ sự sống cho chúng ta, sự phát triển bền vững của đất nước
và sự sống còn của toàn nhân loại. “Hãy cứu lấy trái đất” là khẩu hiệu
chung của toàn nhân loại hiện nay…
Tây Hồ, ngày 5 tháng 12 năm 2014

Đặng Hiền Minh