Địa hình karst nhiệt đới

Địa hình karst nhiệt đới mang những nét đặc trưng riêng
biệt hoàn toàn khác với karst ôn đới và karst Địa Trung
Hải
Địa hình karst nhiệt đới chia 2 loại

Địa hình karst ở sa mạc

Địa hình karst nhiệt đới ẩm
 Kiểu karst điển hình ở Cuba
 Kiểu địa hình karst hình tháp
 Kiểu địa hình karst trẻ điển hình
Điều kiện
Khí hậu khô hạn nên quá trình hòa tan đá vôi gần
như không diễn ra
Thống trị hiện tượng thổi mòn do gió
Thiếu nước, mưa rất ít  thảm thực vật nghèo nàn,
mạng lưới thủy văn rối loạn

Địa hình karst ở đây không phát triển
Tuy nhiên đôi nơi trong sa mạc cũng tồn tại các dạng
địa hình karst ẩm ướt hoặc nữa khô hạn, đó là những
địa hình di lưu
Điển hình cho loại karst nhiệt đới khô hạn là cảnh quan karst ở quần
đảo YUKATAN (Trung Mỹ), phía nam Madagatca ,cao nguyên Đêcan,
Xômali. Ở những nơi này tồn tại các dạng địa hình karst chưa hoàn
thiện.
Đặc trưng của kiểu địa hình này là các thung kín đá vôi với bờ dốc
đứng, được tạo nên do hiện tượng sụt lở trần đá vôi
Điều kiện
 Khí hậu nhiệt đới ẩm nên quá trình hòa tan đá vôi diễn
ra rất mạnh mẽ, có thể đạt 200 – 300 km/1000 năm

 Mưa nhiều  mạng lưới thủy phát triển dày, thảm
thực vật phát triển phong phú
 Địa hình karst phát triển trên miền đá vôi có tuổi cổ

Địa hình karst ở đây phát triển, hầu hết đều đến giai
đoạn già.
Ba kiểu điển hình:
 Kiểu karst điển hình ở Cuba
 Kiểu địa hình karst hình tháp
 Kiểu địa hình karst trẻ điển hình
Kiểu cảnh quan karst này gặp ở vùng Sierra
de Los Organos. Địa hình phát triển trên một
miền đá vôi tuổi trung sinh tương đối tinh
khiết và chu kì phong hóa bắt đầu xảy ra vào
Mioxen
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu Karst điển hình ở Cuba
-
Cảnh quan đặc trưng vùng này
là thung đá vôi, cánh đồng karst
có dạng khép kín kéo dài hẹp
theo chiều ngang.Trên đáy các
thung đá vôi người ta thấy các
giếng karst có hình nón
-
Đáy các thung karst và cánh
đồng karst gần như nằm ngang,
không thành bậc được phủ một
lớp tàn tích terarosa.
-
Trên bề mặt có nhiều dạng địa

hình karst sót mà chân bị gậm
mòn do nước hòa tan.
-
Khi có mưa lớn, các thung và
cánh đồng karst bị ngập lụt hoàn
toàn, nhưng cũng rút nhanh.đôi
khi hình thành một lớp nước
nông bao phủ mọi nơi gặm mòn
chân các địa hình karst sót.
Viñales Valley là một cảnh quan núi đá vôi nổi bật .Rất nhiều
các hang động nằm rải rác trên các sườn dốc của gò trong thung
lũng. Đất đai màu mỡ và khí hậu thuận lợi đã có lợi cho sự canh
tác cây trồng, thức ăn gia súc và thực phẩm.
Thung lũng được bao quanh bởi các dãy núi, chấm với ngoạn
mục đá vôi lộ thiên (mogotes). Nó có một loạt các hang động rất
lớn chứa hóa thạch đa hoa cuc.́ ́
 Kiểu địa hình này phổ biến ở miền bắc Việt Nam và
Trung Quốc. Các khối đá vôi tồn tại riêng lẻ có hình
tháp hoặc hình nón
 Điển hình cho kiểu địa hình này là các đảo đá vôi
Vịnh Hạ Long
 Đây là vùng karst phát triển tới giai đoạn đã già,
 Giữa các khối đá vôi không còn quan hệ theo
dòng ngầm
 Hang động cũng ở vào giai đoạn cuối cùng,
đáy hang khô và trần hang hầu như không còn nước
nhỏ giọt xuống nữa.
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Lịch sử địa chất địa mạo của Vịnh Hạ Long trải qua ít nhất trên 500

triệu năm với những hoàn cảnh cổ địa lý rất khác nhau, nhiều lần
tạo sơn, biển thoái; sụt chìm, biển tiến
 Vào các kỷ Odovic - Silua (khoảng 500-410 triệu năm
trước): Khu vực Vịnh Hạ Long đã từng là biển sâu
 Vào các kỷ Odovic - Silua (khoảng 500-410 triệu năm
trước):là biển nông.
 Vào cuối kỷ Paleogen đầu Neogen (khoảng 26 - 20 triệu
năm trước) biển ven bờ
 Trong kỷ Nhân sinh (khoảng 2 triệu năm trước) trải qua
một số lần biển lấn.
Đặc biệt, vào kỉ Trias (240 - 195 triệu năm trước) khi trái đất
nói chung, Châu Âu nói riêng có khí hậu khô nóng thì khu vực
Vịnh Hạ Long là những đầm lầy ẩm ướt với những cánh rừng tuế,
dương xỉ khổng lồ tích tụ nhiều thế hệ.
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
các dạng địa hình karst chủ yếu gặp ở Vịnh Hạ Long
 Địa hình trên mặt
Dạng địa hình dương
Dạng địa hình âm
 Địa hình ngầm
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Dạng địa hình dương : gồm gần 2.000 hòn đảo - núi sót
với nhiều dạng, đặc biệt là địa hình karst kiểu Phong
Tùng, Phong Linh
Phong Tùng (fengcong) là dạng địa hình gồm
một cụm đá vôi thường có hình chóp nằm kề nhau có
đỉnh cao trên dưới 100m, cao nhất khoảng 200m
Phong Linh (fenglin) là dạng địa hình đặc trưng
bởi các đỉnh tách rời nhau tạo thành các tháp có vách
dốc đứng, phần lớn các tháp có độ cao từ 50-100m

Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Dạng địa hình âm gồm các phễu karst, thung lũng karst.
Do bị biển tràn ngập nên phần lớn các phễu karst bị biến
dạng thành các hồ nước gọi là Áng,Tùng. Đây thực chất
là những hồ, giếng hoặc phễu Karst bị ngập nước biển
+ "Áng” là các hồ chứa nước Kat-xtơ, nằm giữa
các đảo. Có hơn 60 áng trên các đảo Vịnh Hạ Long
+ "Tùng” là một vụng nước luôn có một cửa tương
đối lớn thông với Vịnh, vì vậy nước được lưu thông,
nhưng tương đối kín, sóng ít. Trong Vịnh Hạ Long và Cát
Bà hiện có 57 tùng.
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Cánh đồng karst: Cánh đồng carxtơ của Hạ Long là lòng
chảo rộng phát triển trong các vùng carxtơ có bề mặt
tương đối bằng phẳng, thường xuyên ngập nước, được
tạo thành theo những phương thức:
+ Nhờ kiến tạo liên quan các hố sụt địa hào
+ Nhờ sụt trần của các thung lũng sông ngầm,
hang động ngầm
+ Nhờ tồn tại các tầng đá không hòa tan bị xói mòn
mạnh mẽ nằm giữa vùng địa hình karst cao hơn vây
quanh mà thành.
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Là hệ thống hang động vốn hết sức phong phú, đa dạng. Hang
động vùng Vịnh Hạ Long được chia thành ba nhóm chính:
 Nhóm 1 là di tích các hang ngầm cổ, phần lớn là
những lối thoát nước từ những phễu karst cổ, có lối đi dốc và
chênh cao đáng kể. Hang Sửng Sốt, động Tam Cung, động Lâu

Đài, động Thiên Cung, hang Đầu Gỗ, Thiên Long
 Nhóm 2 là các hang nền carxtơ được tạo thành trong
sự tương tác với hoạt động của biển. Trinh Nữ, Bồ Nâu, Tiên
Ông
 Nhóm 3 là hệ thống các hàm ếch biển hình thành do
quá trình hoà tan và ăn mòn của nước biển, sóng và thuỷ triều.
tiêu biểu như 3 hang thông nhau ở cụm hồ Ba Hầm, hang Luồn,
Ba Hang…
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst hình tháp
Khối đá vôi Kẻ Bàng là điển hình cho các vùng karst trẻ nhiệt đới ẩm
Khối đá vôi Phong Nha - Kẻ Bàng có những nét đặc trưng riêng của
nó và hầu như không lặp lại ở nơi khác
 Đá vôi có tuổi rất cổ từ Devon đến Permi
 Về mặt diện tích, khối núi đá vôi Phong Nha - Kẻ Bàng có diện
tích lớn nhất ở Việt Nam.
 Đá vôi có cấu tạo khối và phân lớp dày (trên 1000m) có tuổi rất
cổ , phân bố trong vùng khí hậu nhiệt đới với sự phổ biến của rừng
lá rộng thường xanh.
 Địa hình khối đá vôi lại nằm thấp hơn so với vùng xung quanh
cấu tạo bởi các đá phi karst.
 Ngoài đá vôi còn nhiều loại đá khác nhau như sa thạch, thạch
anh, phiến thạch, đá vôi chứa silic, đá granodiorite
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst trẻ điển hình

Phát triển từ Devon đến Carbon - permi
 Hệ thống hang động tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng được hình
thành do những kiến tạo địa chất xảy ra trong lòng dãy núi đá vôi

Kẻ Bàng cách đây hơn 400 triệu năm vào thời kỳ Đại Cổ Sinh.

Trải qua các giai đoạn kiến tạo quan trọng và các pha chuyển
động đứt gãy, phối tảng, uốn nếp đã tạo ra các dãy núi trùng điệp
và các bồn trầm tích bị sụt lún. Những biến động trên cũng đã góp
phần tạo nên sự đa dạng về địa chất, địa hình, địa mạo.
 Các pha chuyển động đứt gãy, phối tảng và uốn nếp đã liên tục
tạo ra các dãy núi trùng điệp do chuyển động nâng cao và các bồn
trầm tích do chuyển động sụt lún.
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst trẻ điển hình
Dựa vào đặc điểm địa hình và mức độ karst hoá, có
thể chia địa hình karst khối núi Phong Nha - Kẻ Bàng
thành hai kiểu đặc trưng sau:
 Khối núi karst thấp dạng khối tảng với các
đỉnh dạng nón và sự tập trung cao của địa hình âm
khép kín
 Khối núi karst thấp dạng sót với đỉnh dạng
nón, sườn vách dốc đứng và các thung lũng rộng
Địa hình Karst nhiệt đới ẩm Kiểu địa hình Karst trẻ điển hình