I HM HÀ NI 2
KHOA SINH - KTNN
THM
NGHIÊN CU QUY TRÌNH NHÂN NHANH
GING MÍA ROC10 (Saccharum officinarum L.)
BNG CÔNG NGH NUÔI CY IN VITRO
KHÓA LUN TT NGHII HC
Chuyên
Hà Ni, 2014
KHOA SINH - KTNN
THM
NGHIÊN CU QUY TRÌNH NHÂN NHANH
GING MÍA ROC10 (Saccharum officinarum L.)
BNG CÔNG NGH NUÔI CY IN VITRO
TÓM TT KHÓA LUN TT NGHII HC
Người hướng dẫn khoa học
Th.S PHAN TH THU HIN
PGS.TS CHU HOÀNG HÀ
Hà Ni, 2014
LI C
Tôi PGS.TS Chu
Hoàng Hà
và Ths. Phan Thị Thu
Hiền
Tôi
Tôi
trong kh
, tháng 5
Sinh viên
Tôi xi
Sinh viên
BAP : 6- Benzyl amino purine
CCS
cs :
: Môi
IBA : Indol - 3 - butiric acid
MS :
NAA : Naphthalene Acetic Acid
NN1 :
NN2 :
NN3 :
NN4 :
ROC : Republic of China
TB : Trung bình
TR1 :
TR2 :
TR3 :
TR4 :
Hình
Tên hình
Trang
1.1
4
1.2
Ging mía ROC10
15
1.3
15
3.1
Quá trình hình thành và phát trin c nh sinh
ng, chi nách sau khi kh trùng
26
3.2
Bi ng ca n BAP và IBA ti h
s nhân nhanh chi mía ROC10
29
3.3
S phát trin ca chi mía sau 30 ngày nuôi cy
30
3.4
Bi s r trung bình/chi ca chi mía ROC10
33
3.5
R hình thành sau 30 ngày nuôi cy
34
3.6
Cây ging trng trong bt
35
Trang
1.1
Mt s chu ting dùng
5
2.1
22
2.2
23
3.1
Kt qu nuôi cy chi nách sau 7 ngày nuôi cy
24
3.2
25
3.3
ng ca t hn kh
nhân nhanh chi mía ROC10
28
3.4
ng ca n - n kh o
r ca ging mía ROC10
32
1
1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
2
2
3
U 3
3
1.1.1. 3
4
in vitro 7
in vitro 9
1.2.1. 9
10
1.3. 12
1.3.1 12
1.3.2. 12
14
1.4.1. 14
1.4.2. 14
1.4.3. 15
. 17
17
17
17
17
17
18
19
19
19
19
2.5.4
in vitro 21
2.5.5-
22
. 24
24
3.2 24
ROC10 27
3.4- 31
36
37
38
1
1.
Mía (Saccharum L.) thuc chi Mía (Saccharum), h Hòa tho (Poaceae),
b lúa (Poales), lp Mt lá mm (Monocotyledoneae). ng là cây
trng kinh t quan trng ca vùng nhii và cn nhic trng trong
khong 74 quc gia trên th gii. Hin nay, khnh v trí là
cây công nghi u cung cp ngun nguyên liu cho ngành công
nghing, phc v nhu cc và còn là mt hàng xut
khu quan trng. Ngoài ra các ph phm ca ngành công nghing còn là
ngun nguyên liu quí báu cho các ngành công nghip giu, cn. Vì
vy, khi mà ngun nhiên liu lng ngày càng cn kin
vic thay th ng ca th k 21 là ly t mía, sn xut men các loi,
sn xut ethanol [15].
c ta liên tc phát trin, tng mnh v
din tích, sc trng rng rãi nhia
c ta các t An, Thanh
ng Nai Tuy nhiên, ngành công nghip c
máy ho công sut vì thiu nguyên liu.
Nguyên nhân ca v này là do các ging mía bt cao
dn dn b thoái hóa sau mt thi gian canh tác còn các gic nhp
ni v d b sâu bnh, không phù hp vu kin khí h
sut thp. V i bc thit là phi tìm ra ngun ging cây trng
t cao, va sch bnh, phù hp vu kin khí hu Vi
phc v sn xut.
Có nhiu gic nhp ni, khng hiu
nhit trt cao, chng tt,
2
chng chu khc trng nhm cung cp
ngun nguyên liu ch l - Tuyên Quang.
Ging mía ROC10 do vin nghiên cu o. Ging
mía này có nhm nông sinh hc: ny mng thi gian
m, thi gian sau t nhánh kho, thích
ht màu mt mn, chu thâm canh, kháng bnh than và mt s bnh
khác, t l t cao. ng thì
vic cp thit là phi cung cp cho nông dân ngun ging tt cao,
sch b có m nhu cng
t nuôi cy in vitro là mt li th ln. t này giúp bo
tn ngun gen thc vt. Xut phát t nhng lý do trên chúng tôi tin hành
thc hi tài u quy trình nhân nhanh ging mía ROC10 bng
công ngh nuôi cy in vitro
2. Mc tiêu nghiên cu
Nhân nhanh thành công ging mía ROC10 bng công ngh nuôi cy mô
t bào in vitro.
- trùng, nuôi cnh ng và chi nách
- ng công ngh t bào
- o r
- áp hun luyn và tri
4.
- Nghiên cu to vt liu sch bnh bng nuôi cng và
chi nách t các cá th .
- Xây dng quy trình nhân ging mía ROC10 bng công ngh in vitro.
- Tin hành ra r
- Tin hành tru kii
3
1.1.1.
- Tính toàn năng của tế bào:
].
m sinh hc hii thì m
u cha mng thông tin di truy ng
thông tin di truy
u có th phát trin thành m
a t bào [13].
Quá trình phát sinh hình thái trong nuôi cy mô t bào thc cht là kt
qu ca s phân hoá và phn phân hoá.
- Tính phân hoá và phản phân hoá của tế bào:
mô
4
14].
chuyên :
Hình 1.1
[3]
10].
Là nhân t quan trng quynh s thành công ca quá trình nuôi
cy. Hu hng nhân tc s d nuôi cy
mô và t bào thc vu bao gm các thành phn sau:
- Các nguyên t mui khoáng
+ Nguyên t ng: Các nguyên t ng bao gm: Fe, N, P, K, S,
T bào phôi
sinh
S phân hóa t
bào
S phn phân hóa t
bào
T bào chuyên hóa
5
Mg, Ca, Chúng có chn cu trúc ca t
bào. N ca các nguyên t ng trên 30 mg/l (tc 30 mg/l)
+ Nguyên t ng: Các nguyên t ng bao gm: Cu, Zn, Mn, Bo,
I, Co,ng nguyên t c s dng n th
- Ngu:
saccarozap là 2
-
coza, mantoza, galactoza [2], [8].
- Vitamin: Vitamin là các hp cht hu trúc ca
enzim và các cofactor ca nhiu phn ng sinh hoá. Mc dù tt c các loi mô
và t bào thc vt nuôi cy in vitro có kh tng hc hu ht các
v n phi b sung thêm t bên
ngoài vào, nht là các vitamin thuc nhóm B (Vitamin B
1
, vitamin B
2
, vitamin
B
6,
myo inositol, biotin, pantothenic axit).
-: Các chu ting là thành phn
không th thing nuôi cy mô và t bào thc vt, có vai trò
quynh quá trình phát trin hình thái ca cây.
Bng1.1. Mt s chu ting dùng [16]
Tên chng
N s dng (mg/l)
2,4D [dichlorrophennoxy]
-NAA [naphtylaxetic axit]
-IAA [indol axetic axit]
IBA [indol butyric axit]
Kinetin [6 finfuryl amino purine]
BA [6-BAP][6benzy 1 amino purine]
2-IP[N6-Dimetylally1amino purine]
GA
3
[Gibberelic axit]
0,2-5
0,1-5
0,1-5
0,1-2
0,1-2
0,1-2
0,1-2
0,1-2
6
-t s hp chc b ng
+ c da: Là hp chc s dng nhiu . Cht có
ho c da hi c chng minh là myo-inositol (m-
inositol) và mt s c dng
nuôi cng khá ln chim 10 - 20% th ng [2], [16].
+
+
tiên nuôi t
+
)
, [2].
+
y mô t bào
axit amin.
+
-
7
+ Chn - thch (Agar)
Agar là mt trong nhng ch ng ph bin nht (to
c s dng làm chng rn li. 80
0
C,
thch ngc chuyn thành dng sol và 40
0
C tr v trng thái gel. Kh
c ca thch là 6 - 12 c [2].
+ ng
ng nuôi cy phc hoàn toàn sch ion. Thông
i ta s dc ct hai ln [2].
+ Than hot tính
hp thu các cht màu, các hp cht phenol, các sn phm
i th cng tr nên sm
khi có than ht tính, có th kích thích s ng ca r [2].
+ pH cng
- 5,8
gar.
in vitro
V n quy trình nhân gin [17].
1.1.3.1. Giai đoạn 1: Giai đoạn vào mẫu
nh ti toàn b quy
trình nhân gin này phm bc các yêu cu sau:
- T l cht thp.
- T l sng cao.
- Mô cng và phát trin tt.
8
Mt s hoá chng dùng HgCl
2
, CaOCl
2
, NaOCl, H
2
O
2,
Tu thuc
vào tng mô thc vt mà la chn n, thi gian x lý và hoá cht thích
hp [13].
1.1.3.2. Giai đoạn 2: Giai đoạn nhân nhanh
n then cht ca c quá trình
nhân ging in vitro vì mc n này là nhm to ra h s nhân
chi in vitro cao nh s nhân chi, phng
ng các chu ting: Auxin, Xytokinin, Gibberelin,
các hp cht t nhiên kt hp vi yu t nhi, ánh sáng thích hp. Giai
n này kéo dài trong khong 4 - 8 tun [17].
1.1.3.3. Giai đoạn 3: Giai đoạn ra rễ tạo cây hoàn chỉnh
ng nuôi cc b sung mng nh
nhóm hoocmon thc vt có vai trò sinh lý là to r bnh cho mô nuôi cy,
-c s dng nhiu nhn này
ng kéo dài 2 - 8 tun [17].
1.1.3.4. Giai đoạn 4: Giai đoạn huấn luyện thích nghi
n cui cùng ca quá trình nhân ging in vitro, nó quyt
nh kh ng ng dng ca quá trình này vào thc tin sn xut. Thi gian
ti thiu cho s- 3 tun, trong thi gian này cây cc
o vc nhng bt lc, nhim nm, vi
khun này cn có giá th cp.
Phi gi n phi che ch
gi m và tránh ánh sáng quá mn này cm b t t
76 - t 82 - 85% [17].
9
in vitro
,
- 1960,,
in vitro
nhiên kin vitro
].
in vitro
].
].
Heinz,
].
10
c bii
vi các cây trng nhi d hp t cao. Hu hu có th
ng vô tính in vitro vi mi hoá trên quy mô
ln (theo tài liu Zimmerman, 1986; Ketchum, 1987; Picrik, 1987) [9].
Vit Nam, các ngành khoa hc nói chung và công ngh nuôi cy mô
t bào n trin chi th gii rt nhiu. Vic ng
dng nhng thành tu cng in vitro còn là m
vc khá mi mng
c nhng thành t trong thc
hin nhân nhanh các lo ngt, chui (Trung tâm CNSH),
da (Vin nghiên cu du và cây có du, Vin khoa hc Vit Nam), mía
ng (Trung tâm CNSH, Vin nghiên cu du và cây có du, Trung tâm
sinh hc và cây thc nghi cao [4].
in vitro
,
].
ng].
Tuy vii v
].
11
Chi Th Tc, H Hu Nh u s dng
t nuôi cy mô t nhân nhanh mt s ging mía Vi
CP5243, VN 72234, Ving và ging ROC 10. Kt qu nghiên cu thu
c là: n vào mu, lá non cc s dng làm vt liu
to cm chi, x lí thích hp nht vi hoá cht HgCl
2
0,1% trong 5 phút.
n nhân nhanh to cm chi kt qu i vi 2 ging mía
CP5243 và VN 72234 thì n BAP thích hp nht cho s phát sinh cm
chi vi hai ging mía ROC10 và Ving thì
n BAP thích hp nht cho s phát sinh cm chi là 0,3 mg/l môi
ng [14].
].
n Th Thu H
thut nhân nhanh ging mía VN84-422 và VN85-1427 bin
vitro, s dng nguyên liu nuôi cy là mt mm. Kt qu nghiên cc
là: n nhân nhanh chi vi 2 ging mía VN84-422 và VN85-
1427 thì n 0,5 mg/l kinetin + 1,5 - 2 mg/l BAP thích hp nht và h s
t 2,8 ln sau 3 - 4 tun. n ra r to cây hoàn chnh
n 2 - -NAA là thích hp nht [5].
Nguyn Th Nhn (2005) nghiên c t nhân nhanh các ging
mía Qu ng 15 và F134 bin vitro. Kt qu nghiên cu
c: n to vt liu khu in vitro i vi mô cnh
ng và các mt ng trên thân cây vic kh trùng bng Hypocloric
canxi 5% trong 15 phút là phù hp. n nhân nhanh in vitro môi
ng phù hp là: MS + 0,5 mg/l -NAA + 1 mg/l BA. n ra r to
12
cây hoàn chng thích hp là: MS + 0,5 mg/l -NAA (hoc 7,5%
Saccaroza) [13].
mn xut hàng triu cây ging in vitro, c ging in vitro ca các loi
cây hot t nhit nhiu
phòng nuôi cy mô ci, hong rt có hiu qu và m
p mt s ng ln cây ging in vitro cho vùng sn xut tt
và các vùng ph cn [13].
1.3. Tìm hi
1.3.1.
Cây mía thuc h hòa tho (Poaceae), ging Saccharum (S) là hn hp
ca sáu loài c c ging Saccharum
di (S. spontaneum L. và S. robustum Brvaes & Jeswiet, S. sinense Roxb., và
S. edule Hassk). Bn loài cây trng n có s lai ging phc tp và luôn
có th giao phn chéo vi nhau. Tt c các gic trng
hiu là các ging lai gia các loài này vi nhau [1].
1.3.2.
Mía là cây công n
- 90%
- mía chín già
ng.
13
- -
- 55% cellulose) 2,5%
Bã mía có
,
- -
bình , tro
15%, protein 5%, sáp
-,
c
lít
-
.
- -
hân
-
14
a
-
-
trung du
-
].
1.4. m ca ging mía ROC 10
1.4.1. Ngun gc
Gic Vin Nghiên c
to và chính thn xut t tháng 5/1984. ROC10 có tên gc
là dòng lai 76 - 658, là con ca cp lai F152 (ng có kh
t khá cao, có kh nh mnh than và bnh r
sng cao) và ROC5 (ng có kh nh cháy lá, bnh
th, bnh trng lá và bnh r st màu cam) [26].
1.4.2.
. Không có tai lá, mía ra hoa.
.
15
Hình 1.2: Ging mía ROC10 [26]
ROC10 cho n].
1.4.3.
Hình 1.310 [26]
16
-
-
-
- >10%
- [26].