Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn lớp 6 năm 2015 trường THCS Sông Lô, Vĩnh Phúc

TRƯỜNG THCS SÔNG LÔ
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HSG CẤP TRƯỜNG
(VÒNG 2)
NĂM HỌC 2014 - 2015
Môn: Ngữ văn 6
Thời gian làm bài:120 phút
(Đề thi gồm 01 trang)
Câu 1 (3 điểm):
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
"Rừng mơ ôm lấy núi
Mây trắng đọng thành hoa
Gió chiều đông gờn gợn
Hương bay gần bay xa "
(Rừng mơ - Trần Lê Văn)
Câu 3 (7 điểm):
Dựa vào bài thơ: “Đêm nay Bác không ngủ” của nhà thơ Minh Huệ (Ngữ văn 6 - Tập hai), em
hãy đóng vai người chiến sĩ kể về kỉ niệm trong đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch.
Hết
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐỀ CHÍNH THỨC
TRƯỜNG THCS SÔNG LÔ
HDC KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HSG CẤP TRƯỜNG (VÒNG 2)
NĂM HỌC 2014 - 2015
Môn: Ngữ văn 6
Thời gian làm bài: 120 phút
Câu Hướng dẫn chấm Thang điểm
1 1/ Yêu cầu về kỹ năng:
- HS biết cách viết bài văn cảm thụ có bố cục rõ ràng, văn viết trôi
chảy, giàu cảm xúc.
- Lời văn chuẩn xác, không mắc lỗi chính tả.
2/ Yêu cầu về kiến thức:

Học sinh có nhữngcảm nhận khác nhau song cần đảm bảo những
yêu cầu cơ bản sau:
* Cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh rừng mơ đẹp, thơ mộng, và
đầy hấp dẫn trong một buổi chiều:
- Với nghệ thuật nhân hóa “rừng mơ ôm lấy núi” đã gợi tả hình ảnh
một rừng mơ bạt ngàn, mơ bao trùm ôm ấp lên tất cả ngọn núi
tưởng như là cánh rừng mênh mông bất tận.
- Câu thơ thứ 2 có lẽ là câu thơ hay nhất trong đoạn. Bằng nghệ thuật
liên tưởng nhà thơ vẽ ra một hình ảnh thật thơ mộng: màu trắng của
hoa hòa vào màu trắng của mây trời tưởng như là những đám mây
trắng trên trời đậu xuống, kết đọng thành muôn nghìn bông hoa mơ
trắng tinh khôi
- Từ láy “gờn gợn” gợi cơn gió nhẹ nhàng lướt qua làm cả rừng mơ
trắng bạt ngàn đong đưa theo chiều gió, gió mang hương thơm lan
tỏa khắp núi rừng “bay gần bay xa” khiến không gian như tràn ngập
mùi hương.
* Từ vẻ đẹp của thiên nhiên rừng mơ, ta thấy được tâm hồn nhạy
cảm tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của đất trời, từ đó gửi gắm
tình yêu thiên nhiên tha thiết, sự gắn bó với quê hương, đất nước.
Đoạn thơ bồi đắp cho ta tình yêu và niềm tự hào trước vẻ đẹp của đất
nước mình
0,5
0,5
0,5
1,0
0,5
2 1/ Yêu cầu chung:
- Học sinh dựa vào bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ
Minh Huệ (Sách Ngữ văn 6 - Tập hai), để viết bài văn ngắn bằng lời
của người chiến sĩ kể về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi

chiến dịch.
- Yêu cầu học sinh phải thuộc và nhớ được nội dung bài thơ, dùng
ngôi thứ nhất (nhân vật tôi - anh đội viên để kể lại câu chuyện). Biết
vận dụng văn kể chuyện để kể lại một câu chuyện từ văn bản thơ, có
kết hợp yếu tố miêu tả, kể chuyện với bộc lộ cảm xúc, tâm trạng
- Khi kể chuyện, cần phải tạo dựng được câu chuyện có hoàn cảnh,
có nhân vật, sự việc và diễn biến câu chuyện
2/ Yêu cầu cụ thể: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác
nhau, nhưng chuyện kể phải theo diễn biến sự việc như trình tự bài
thơ và nêu được các ý cơ bản như sau:
a. Mở bài: 0,5 điểm
- Giới thiệu hoàn cảnh, thời gian, không gian nơi xảy ra câu
chuyện
- Giới thiệu nhân vật trong câu chuyện: tôi (tự giới thiệu) được ở
cùng Bác Hồ trong mái lều tranh xơ xác vào một đêm mưa lạnh trên
đường đi chiến dịch
0,25
0,25
b. Thân bài: Kể lại diễn biến câu chuyện, trong đó có kết hợp giữa
kể chuyện với miêu tả và bộc lộ cảm xúc, câu chuyện được kể lại
qua lời kể của anh đội viên (nhân vật tôi: vừa là người chứng kiến,
vừa là người tham gia vào câu chuyện).
* Lần đầu thức giấc:
- Nhân vật tôi ngạc nhiên, băn khoăn vì trời đã khuya lắm rồi mà
Bác vẫn ngồi “trầm ngâm” bên bếp lửa. Từ ngạc nhiên đến xúc động
khi nhân vật tôi hiểu rằng Bác vẫn ngồi đốt lửa sưởi ấm cho các
chiến sĩ.
- Nhân vật tôi ngỡ như nằm mơ khi được chứng kiến cảnh Bác đi
“dém chăn” cho từng chiến sĩ với bước chân nhẹ nhàng…
- Hình ảnh Bác Hồ hiện ra với nhân vật tôi trong tâm trạng mơ

màng: Bác vừa lớn lao, vĩ đại, vừa gần gũi, thân thương như một
người Cha đối với các con - những người chiến sĩ Trong sự xao
xuyến cao độ, nhân vật tôi thổn thức, thầm thì hỏi nhỏ: “Bác ơi! Bác
chưa ngủ? Bác có lạnh lắm không?”
- Khi Bác ân cần trả lời: “- Chú cứ việc ngủ ngon/ Ngày mai đi đánh
giặc”, nhân vật tôi vâng lời nhắm mắt nhưng bụng vẫn bồn chồn, bề
bộn, lo lắng cho sức khoẻ của Bác, lo cho chiến dịch, lo cho vận
mệnh của đất nước…)
* Lần thứ ba thức dậy:
- Trời sắp sáng mà thấy Bác vẫn “Ngồi đinh ninh - chòm râu im
phăng phắc”, nhân vật tôi “hốt hoảng giật mình” và: Anh vội vàng
0,5
0,5
1,0
1,0
0,5
nằng nặc: - Mời Bác ngủ Bác ơi!
- Khi được bác tâm sự về những điều Người trăn trở trong đêm
không ngủ, nhân vật tôi thấu hiểu tình thương yêu của Bác với bộ
đội và nhân dân, anh như lớn thêm lên về tâm hồn, như được hưởng
một niềm hạnh phúc lớn lao, bởi thế nên: “Lòng vui sướng mênh
mông”, nhân vật tôi “thức luôn cùng Bác”
- Nhân vật tôi tự bộc lộ diễn biến tâm trạng:
+ Hình tượng Bác Hồ: giản dị, gần gũi nhưng cũng thật vĩ đại, lớn
lao…
+ Đêm không ngủ được kể lại trên đây chỉ là một trong vô vàn đêm
không ngủ của Bác. Việc Bác không ngủ vì lo việc nước và thương
bộ đội, dân công là một “lẽ thường tình” vì “Bác là Hồ Chí
Minh” …
1,0

0,75
0,75
c. Kết bài: Cảm nghĩ của nhân vật tôi:
- Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi
chiến dịch, thể hiện rõ tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của
Bác với bộ đội và nhân dân, đồng thời thể hiện tình cảm kính yêu,
cảm phục của người chiến sĩ, của nhân dân ta đối với Bác Hồ….
0,5