Đề thi tuyển sinh lớp 10 THPT tỉnh Thái Nguyên năm 2012 - 2013 môn Ngữ văn - Có đáp án

UBND TỈNH THÁI NGUYÊN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
Năm học 2012 - 2013
MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề




Câu 1 (2 điểm)
Hãy sửa lỗi dùng từ trong những câu sau:
a) Lĩnh vực kinh doanh béo bổ này đã thu hút sự đầu tư của nhiều công ti lớn trên
thế giới.
b) Ngày xưa, Dương Lễ đối xử đạm bạc với Lưu Bình là để cho Lưu Bình thấy xấu
hổ mà quyết chí học hành, lập thân.
c) Báo chí đã tấp nập đưa tin về sự kiện Euro 2012.
d) Về khuya đường phố rất im lặng.
Câu 2 (1 điểm)
Hãy biến đổi các câu sau đây thành câu bị động.
a) Người thợ thủ công Việt Nam làm ra đồ gốm khá sớm.
b) Tại khúc sông này tỉnh ta sẽ bắc một cây cầu lớn.
Câu 3 (2 điểm)
Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp
vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh
sát mặt đường. Cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng. Do đó, công
việc cũng chẳng đơn giản. Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ
thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóa lên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc
đó, chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen”.
a) Hãy cho biết đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào?

b) Trình bày những nét cơ bản nhất về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm đó.
Câu 4 (5 điểm)
Cảm nhận của em về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của nhà văn Kim
Lân (SGK Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam 2010).
…………….Hết………………


Họ và tên thí sinh……………………………………… SBD……………………


ĐỀ CHÍNH THỨC
UBND TỈNH THÁI NGUYÊN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
Năm học 2012 - 2013
MÔN: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề



Câu 1 (2 điểm)
Hãy sửa lỗi dùng từ trong những câu sau:
a) Việt Nam chúng ta có nhiều thắng cảnh đẹp.
b) Trong thời kì đổi mới, Việt Nam đã thành lập quan hệ ngoại giao với hầu hết các
nước trên thế giới.
c) Những hoạt động từ thiện của ông khiến chúng tôi rất cảm xúc.
d) Trong những năm gần đây, nhà trường đã đẩy mạnh quy mô đào tạo để đáp ứng
nhu cầu học tập của xã hội.
Câu 2 (1 điểm)

Hãy biến đổi các câu sau đây thành câu bị động.
a) Người ta đã dựng lên những ngôi đền ấy từ hàng trăm năm trước.
b) Mẹ tôi đã mua lá dong về để gói bánh chưng ăn Tết.
Câu 3 (2 điểm)
Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi! Đây là đỉnh Yên Sơn, cao hai nghìn sáu
trăm mét. Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Cách đây bốn năm, có hôm
tôi cũng đang đi thế này chợt thấy một khúc thân cây chắn ngang đường, phải hãm lại.
Một anh thanh niên ở đâu chạy đến, hè với tôi và khách đi xe đẩy khúc cây ra một bên
cho xe đi. Hỏi ở đây mà ai đẩy cây ra giữa đường thế này, anh chỉ đỏ mặt. Thì ra anh ta
mới lên nhận việc, sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo,
chưa quen, thèm người quá, anh ta kiếm kế dừng xe lại để gặp chúng tôi, nhìn trông và
nói chuyện một lát. Kìa, anh ta kia.
a) Hãy cho biết đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào?
b) Trình bày những nét cơ bản nhất về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm đó.
Câu 4 (5 điểm)
Cảm nhận của em về nhân vật ông Sáu trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của nhà
văn Nguyễn Quang Sáng (SGK Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam 2010).
…………….Hết………………


Họ và tên thí sinh……………………………………… SBD……………………
ĐỀ DỰ BỊ

1
UBND TỈNH THÁI NGUYÊN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HƯỚNG DẪN CHẤM TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2012 – 2013
Môn : Ngữ văn
(Bản hướng dẫn chấm gồm có 03 trang)

I. Hướng dẫn chung
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá đúng bài làm
của thí sinh. Tránh cách chấm đếm ý cho điểm.
- Khi vận dụng đáp án và thang điểm, giám khảo cần vận dụng chủ động, linh hoạt
với tinh thần trân trọng bài làm của học sinh. Đặc biệt là những bài viết có cảm xúc, có ý
kiến riêng thể hiện sự độc lập, sáng tạo trong tư duy và trong cách thể hiện.
- Nếu có việc chi tiết hóa điểm các ý cần phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm
và được thống nhất trong toàn Hội đồng chấm thi.
- Điểm toàn bài là tổng điểm của các câu hỏi trong đề thi, chấm điểm lẻ đến 0,25 và

không làm tròn.
II. Đáp án và thang điểm
Câu 1 (2,0 điểm). Mỗi ý trả lời đúng được 0,5 điểm. Nếu học sinh chỉ ra được từ sai mà
chưa sửa thì cho 0,25 điểm.
a. Dùng sai từ béo bổ. Có thể sửa lại bằng béo bở…
b. Dùng sai từ đạm bạc. Có thể sửa lại bằng tệ bạc…
c. Dùng sai từ tấp nập. Có thể sửa lại bằng liên tiếp, liên tục…
d. Dùng sai từ im lặng. Có thể sửa lại bằng yên lặng, yên tĩnh…
Câu 2 (1,0 điểm). Mỗi ý trả lời đúng được 0,5 điểm
- Có thể biến đổi thành các câu bị động như sau:
a) Đồ gốm được những người thợ thủ công Việt Nam làm ra từ khá sớm.
b) Một cây cầu lớn sẽ được tỉnh ta bắc tại khúc sông này.
Câu 3 (2,0 điểm)
a) Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm Những ngôi sao xa xôi của nhà văn Lê
Minh Khuê. (0,5 điểm)
b) Những nét cơ bản về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
- Tác giả: Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa.
Trong kháng chiến chống Mĩ, Lê Minh Khuê gia nhập thanh niên xung phong và bắt đầu
viết văn vào đầu những năm 70. Đây là cây bút nữ chuyên về truyện ngắn. Trong những

2
năm chiến tranh, truyện của Lê Minh khuê viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở
tuyến đường Trường Sơn. Sau năm 1975, tác phẩm của Lê Minh Khuê luôn bám sát
những chuyển biến của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới. (1,0 điểm)
- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm: truyện Những ngôi sao xa xôi ở trong số những tác
phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân
tộc đang diễn ra ác liệt. (0,5 điểm)
Câu 4 (5 điểm)
A. Yêu cầu về nội dung (4,5 điểm)
1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và nhân vật. (0,5 điểm)

2. Cảm nhận về vẻ đẹp của nhân vật (chủ yếu thể hiện trong trích đoạn SGK).
a. Ông Hai là người nông dân đôn hậu, chất phác, chăm chỉ. (0,5 điểm)
b. Ông Hai là người có tâm hồn bình dị mà cao đẹp, có tình yêu làng, yêu nước thiết
tha. (3,0 điểm)
- Ở nơi tản cư, ông nhớ làng da diết, nhớ phong trào kháng chiến sôi nổi ở làng ông.
- Nghe tin làng theo giặc, ông sững sờ, đau đớn (cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da
mặt tê rân rân ), suốt mấy ngày không dám đi đâu. Tác giả đã đặt nhân vật vào tình
huống gay cấn để hai tình cảm yêu làng, yêu nước dẫn đến xung đột nội tâm. Trong hoàn
cảnh éo le, ông đã dứt khoát lựa chọn: làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì
phải thù. Tình yêu nước đã rộng lớn hơn tình cảm với làng quê. Nhưng dù đã xác định
dứt khoát như thế, ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm với làng, vì vậy mà càng đau xót,
tủi hổ.
- Nhưng cũng trong hoàn cảnh ấy, càng thấy rõ tình yêu sâu nặng với làng Chợ Dầu
(ông muốn đứa con nhỏ ghi nhớ câu nhà ta ở làng Chợ Dầu ); tấm lòng thủy chung với
kháng chiến, với cách mạng sâu nặng, bền vững, thiêng liêng (cái lòng của bố con ông là
như thế đấy, có bao giờ dám đơn sai, chết thì chết có bao giờ dám đơn sai ).
- Khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc được cải chính, ông Hai vui như mở cờ trong
bụng. Ông lật đật chạy lên nhà trên lại chạy xuống nhà dưới khoe tin Tây nó đốt nhà tôi
rồi bác ạ. Đốt nhẵn! Dù làng và ngôi nhà của ông bị giặc đốt phá sạch nhưng ông không
buồn vì đó là bằng chứng làng ông không phản bội kháng chiến, không phản bội Cụ Hồ.
c. Bằng việc tạo dựng tình huống truyện đầy thử thách để làm bộc lộ chiều sâu tâm
trạng, bằng ngôn ngữ nhân vật mang đậm tính khẩu ngữ và là lời ăn tiếng nói của người
nông dân, nghệ thuật miêu tả tâm lý cụ thể, tinh tế, đặc sắc, tác giả đã thể hiện chân thực

3
và sinh động tình cảm bền chặt và sâu sắc của người nông dân rời làng đi tản cư trong
thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. (0,25 điểm)
d. Đằng sau nhân vật ông Hai, bạn đọc có thể thấy bóng dáng, tấm lòng, tình cảm
của nhà văn Kim Lân và biết bao người Việt Nam đối với quê hương đất nước. Việc xây
dựng thành công nhân vật này còn thể hiện một cái nhìn mới mẻ, đầy mến yêu, trân trọng

của người cầm bút đối với những người nông dân, lực lượng cơ bản của cách mạng,
những con người rất bình thường giản dị trong đời sống hàng ngày nhưng rất giàu lòng
yêu nước. Khi tổ quốc lâm nguy, họ sẵn sàng hi sinh, xả thân cho Tổ quốc. (0,25 điểm)
* Lưu ý: Ở mỗi ý học sinh cần đưa và phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề.
B. Yêu cầu về kỹ năng (0,5 điểm)
- Đúng kiểu bài, bố cục chặt chẽ, rõ ràng.
- Diễn đạt mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

………………Hết…………………