Tải bản đầy đủ (.doc) (62 trang)

Đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng đối với sản phẩm trong ngành sữa Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (343.66 KB, 62 trang )

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Trong cơ chế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam giai đoạn hiện
nay, hoạt động sản xuất và kinh doanh của bất kỳ một doanh nghiệp nào đều
xuất phát từ thị trường, đều hướng mọi hoạt động vào việc thoả mãn tốt nhất các
nhu cầu ngày càng đa dạng cho người tiêu dùng.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh và uy tín của doanh
nghiệp thì bên cạnh việc không ngừng đổi mới công nghệ, đào tạo việc phát
triển nguồn nhân lực, phát triển R&D, tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao,
giá thành hợp lý thì doanh nghiệp phải không ngừng củng cố phát triển thương
hiệu cho doanh nghiệp mình. Một trong những phương pháp có hiệu quả cao
nhất là thực hiện tốt việc đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, kết hợp hài hoà
việc đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, người tiêu dùng và toàn xã hội. Trong
thời gian qua quyền lợi của người tiêu dùng đã bị xâm phạm mà biểu hiện của
nó là sự xuất hiện của các sản phẩm hàng hoá không rõ nguồn gốc, hàng giả,
hàng kém chất lượng, sản phẩm có chứa các chất ảnh hưởng không tốt đến sức
khoẻ của người tiêu dùng.
Vấn đề bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là trách nhiệm của doanh
nghiệp, của Nhà nước, các cơ quan chuyên ngành và của chính người tiêu dùng.
Trong lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta hiện nay, đặc biệt là sau khi
gia nhập tổ chức thương mại thế giới(WTO), vấn đề bảo vệ quyền lợi người tiêu
dùng không chỉ có tính chất quốc gia mà còn mang tính chất quốc tế.
Giai đoạn 2001-2006, quyền lợi của người tiêu dùng đã bị xâm phạm khá
nhiều, đặc biệt là các sản phẩm xăng dầu, đồ điện tử, thực phẩm, đồ uống…Cuối
năm 2006, sự vi phạm quy định chất lượng hàng hoá, quy định ghi nhãn hàng
hoá…các sản phẩm sữa của các công ty sữa có tên tuổi trong ngành sữa Việt
Nam như Vinamilk, Hanoimilk đã gây ra sự hoang mang, lo lắng cho người tiêu
dùng. Người tiêu dùng đang bị xâm phạm nghiêm trọng các quyền như: quyền
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
được an toàn, quyền được lựa chọn, quyền được lắng nghe…Do vậy, việc đảm


bảo quyền lợi người tiêu dùng trong ngành công nghiệp sữa cũng được sự quan
tâm rất lớn từ phía các cơ quan quản lý Nhà nước, các cơ quan chuyên ngành và
các Hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng trong phạm vi cả nước.
Qua quá trình phân tích tình hình hiện nay của vấn đề bảo vệ quyền lợi
người tiêu dùng ở Việt Nam nói chung và trong ngành sữa nói riêng, đề tài đưa
ra một số đánh giá và giải pháp để nâng cao sự hiểu biết về quyền lợi người tiêu
dùng trong nhận thức của người tiêu dùng, các doanh nghiệp và các tổ chức có
liên quan. Đồng thời, từ đó làm cơ sở cho các doanh nghiệp có thể nâng cao uy
tín, khả năng cạnh tranh của mình trong quá trình hội nhập thế giới ngày nay.
Kết cấu đề án:
Đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng đối với sản phẩm trong ngành sữa
Việt Nam
Chương I: Những vấn đề chung trong việc đảm bảo quyền lợi người tiêu
dùng.
Chương II : Thực trạng của việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đối với
sản phẩm sữa Việt Nam.
Chương III : Giải pháp nâng cao hiệu quả của việc đảm bảo quyền lợi
người tiêu dùng.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chương I: Những vấn đề chung trong việc đảm bảo quyền
lợi người tiêu dùng
I. Sự cần thiết của việc đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng
Ở đây người tiêu dùng được xét đến là những người tiêu dùng cuối
cùng hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp. Một điều cơ bản có thể thấy là
người tiêu dùng là ông chủ lớn của công ty, có thể sa thải giám đốc và nhân
viên bằng cách mua hàng hoá của công ty khác.
Trong nền kinh tế thị trường người sản xuất và người tiêu dùng là
những người bạn đồng hành. Giải quyết vấn đề phát triển, tăng trưởng kinh tế
thông qua việc sản xuất kinh doanh phải đồng thời với giải quyết vấn đề

người tiêu dùng, đó là vấn đề có tính quy luật. Sản xuất và tiêu dùng là hai
mặt của một vấn đề vừa đối lập, vừa thống nhất trong nền kinh tế thị trường.
Các doanh nghiệp sản xuất và cung ứng sản phẩm/ dịch vụ nhằm thoả mãn
nhu cầu của người tiêu dùng. Hơn nữa, doanh nghiệp còn có trách nhiệm
đảm báo quyền lợi cho người tiêu dùng trong việc sử dụng sản phẩm/dịch vụ
của doanh nghiệp. Đó là yếu tố quan trọng không chỉ tăng doanh thu, lợi
nhuận mà còn giúp nâng cao uy tín cho doanh nghiệp. “Người tiêu dùng là
lớp người đông đảo nhất, có ảnh hưởng tới mọi quyết định về kinh tế, dù là
của Nhà Nước hay của tư nhân, nhưng ý kiến của họ lại ít được lắng nghe
nhất…”- J.Kennodi.
Có thể nhận thấy, cho đến những ngày trước “đổi mới”, quyền lợi của
người tiêu dùng nói chung và bộ máy bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng
nói riêng chưa được chú ý một cách thích đáng, kể cả từ góc độ người sản
xuất, kinh doanh hàng hóa và cung ứng dịch vụ lẫn nhận thức của toàn xã
hội. Hiện nay, Việt Nam đã là thành viên chính thức của WTO, bên cạnh
những thuận lợi có được từ một môi trường cạnh tranh, năng động hơn thì
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
người tiêu dùng cũng phải đối mặt với những khó khăn mới. Đây cũng chính
là những thách thức mới cho các cơ quan bảo vệ quyền lợi của người tiêu
dùng. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, thị truờng Việt Nam sẽ tràn
ngập sản phẩm của nước ngoài, người tiêu dùng có nhiều cơ hội sử dụng sản
phẩm tốt hơn, rẻ hơn song bên cạnh đó nguy cơ bị vi phạm quyền lợi người
tiêu dùng cũng ngày càng lớn. Tuy những năm gần đây, Nhà nước và các
doanh nghiệp đã nhận thức được tầm quan trọng của việc đảm bảo quyền lợi
cho người tiêu dùng song quá trình thực hiện còn nhiều hạn chế. Bên cạnh
đó, người tiêu dùng còn chưa nhận thức đầy đủ về những quyền lợi cần được
bảo vệ của mình trong việc sử dụng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ. Vì vậy, vấn
đề bức thiết của các doanh nghiệp, tổ chức có liên quan và cả xã hội là có
những giải pháp hiệu quả để có thể bảo vệ tốt nhất lợi ích của người tiêu

dùng.
II. Nội dung của việc đảm bảo lợi ích của người tiêu dùng
1. Quyền lợi của người tiêu dùng
Người tiêu dùng luôn là một bộ phận quan trọng nhất cấu thành nên
nền kinh tế thị trường, vì vậy từ rất sớm trên thế giới đã hình thành các Hiệp
hội bảo vệ người tiêu dùng, manh nha từ những năm 1960. Thế giới đã có 5
tổ chức bảo vệ người tiêu dùng, ví dụ: ở Bỉ, Úc, Hà Lan, Anh, Mỹ (viết tắt là
IOCU), nay đổi thành CI (Consumers International). Hiện nay, có 260 tổ
chức, hiệp hội người tiêu dùng ở 120 quốc gia và khu vực trên thế giới. Việt
Nam có 28 hội bảo vệ người tiêu dùng trực thuộc hội bảo vệ người tiêu dùng
Việt Nam-VINASTAS, thuộc hội bảo vệ người tiêu dùng Thế giới-CI. CI
hoạt động theo phong trào hiến chương về hoạt động người tiêu dùng nhằm
truyền bá sự hiểu biết có phê phán, hành động , trách nhiệm xã hội và đoàn
kết sao cho người tiêu dùng thế giới phát huy được vai trò của họ, đạt tới
cuộc sống công bằng văn minh.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Ngày 5/9/1985 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết
39/948 quy định 8 quyền của người tiêu dùng:
- Quyền an toàn
- Quyền được có thông tin
- Quyền được lựa chọn
- Quyền được bày tỏ ý kiến
- Quyền được thỏa mãn nhu cầu cơ bản
- Quyền được giáo dục về tiêu dùng
- Quyền được khiếu nại và bồi thường
- Quyền có môi trường sống trong sạch và bền vững
Nước CHXHCN Việt Nam thông qua 8 quyền trên và quy định ở pháp
lệnh bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ngày 27/4/1999.
2. Nội dung của từng quyền và nhận thức của các đối tượng liên quan:

2.1. Quyền an toàn
 Quyền an toàn là quyền được tiêu dùng sản phẩm đúng chất
lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, quyền được sử dụng
những sản phẩm an toàn không gây hại đến bản thân người tiêu
dùng và gây hại cho môi trường cũng như nền chính trị quốc gia.
 Những chế tài quốc tế giúp người tiêu dùng có được quyền này
là:
- Hiệp định về vệ sinh an toàn thực phẩm SPS.
- Điều XX Hiệp định GATT năm 1994.
- Quy định về hợp vệ sinh GMP.
- Quy chế kiểm dịch động thực vật của FDA- HACCP.
 Về quốc gia :
- Luật bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày 30/6/1989.
- Pháp lệnh vệ sinh an toàn thực phẩm 26/7/2003.
- Nghị định chính phủ 163/2004-NĐCP Quy định chi tiết pháp lệnh
vệ sinh an toàn thực phẩm.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Quy định thủ tướng chính phủ 43/2006/QĐ- TTG 20/2/2006 Phê
duyệt kế hoạch quốc gia đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Tờ trình của Bộ Y Tế số 8972.
- Luật bảo vệ môi trường.
Các luật, pháp lệnh và quyết định đưa ra mục tiêu chung đảm bảo vệ sinh
an toàn thực phẩm (viết tắt là VSATTP) phục vụ người tiêu dùng, góp phần bảo
vệ sức khỏe nhân dân đáp ứng nhu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.
 Về phía doanh nghiệp
Để đảm bảo quyền an toàn cho người tiêu dùng các doanh nghiệp phải:
- Thực thi nghiêm chỉnh Hiến pháp và pháp luật quốc tế và nước
CHXHCN Việt Nam.
Quy định những tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm của sản phẩm hàng hóa

mà doanh nghiệp sản xuất ra, ví dụ: Sữa diệt khuẩn hợp vệ sinh ;Bánh phở
không có foocmôn; Mỹ phẩm không chứa chất Sudan.
- Thực hiện quy trình công nghệ hợp vệ sinh, an toàn, nêu cao phong
trào sản xuất an toàn và chất lượng sản phẩm trong doanh nghiệp:
Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về chất lượng hàng hóa và vệ sinh an
toàn thực phẩm.
- Có những công nghệ an toàn đối với con người và môi trường :
Không ô nhiễm môi trường, hay có những quy trình xử lý chất thải
riêng ( xử lý khí thải, nước thải, rác thải công nghiệp)
Nhưng nhìn chung doanh nghiệp vẫn chạy theo lợi nhuận và đạo đức kinh
doanh, người tiêu dùng bị xếp xuống hàng thứ sau. Doanh nghiệp có thực hiện
đảm bảo quyền an toàn cho người tiêu dùng nhưng không nhiều, vẫn vi phạm
nhiều về quyền an toàn của người tiêu dùng.
Doanh nghiệp đã nhận thức được mình phải làm gì và thực tế đã có giải
pháp nào để thực hiện quyền an toàn cho người tiêu dùng. Vậy người tiêu dùng
nhận thức được như thế nào về quyền an toàn của mình? Bất cứ người tiêu dùng
nào cũng nhận ra rằng mình phải được tiêu dùng những “sản phẩm an toàn” –
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hợp vệ sinh và an toàn khi tiêu dùng (không gây nguy hiểm, cháy nổ trong tiêu
dùng…) Nhưng doanh nghiệp thì theo đuổi lợi nhuận, còn người tiêu dùng hiện
nay thì theo đuổi giá cả. Giá cả càng rẻ càng mua nhiều, càng giảm giá nhiều, hạ
giá nhiều càng mua nhiều. Người tiêu dùng chúng ta nhận thức và thực hiện các
quyền của mình nhưng lại trong khả năng thanh toán của mình. Vì vậy, quyền an
toàn trong luật bị giới hạn.
 Người tiêu dùng hiểu luật an toàn trên khía cạnh là mình không
phải tiêu dùng hàng giả, hàng nhái, hàng không đúng với giá trị
của sản phẩm, hàng hoá.
2.2. Quyền được có thông tin
 Quyền được có thông tin là quyền được biết đầy đủ các thông tin

về dòng sản phẩm, sản phẩm có trên thị trường được người tiêu
dùng mua về nhằm thỏa mãn một số nhu cầu cần thiết. Quyền
được có thông tin thể hiện những quy định về quảng cáo, khuếch
trương, tuyên truyền về sản phẩm và quan trọng được thể hiện
trên nhãn mác hàng hóa.
 Thế giới quy định phải thông tin quảng cáo, việc thay đổi thông
tin quảng cáo khi đưa sản phẩm đến các quốc gia khác nhằm phù
hợp với nền văn hóa mỗi quốc gia tránh sự phản cảm hiểu sai về
sản phẩm khi bất đồng ngôn ngữ về văn hóa.
- Những quy định về nhãn mác sản phẩm, những thông tin ghi trên
nhãn mác.
- Một số nước trên thế giới có thực hiện quyền bảo vệ được có thông
tin của người tiêu dùng: Trung Quốc, đài truyền hình trung ương và
các cơ quan thông tin đại chúng đăng những thông tin về cơ sở có
hàng giả, hàng kém chất lượng, đối xử không tốt với người tiêu
dùng để người tiêu dùng tẩy chay không tiêu dùng sản phẩm, dịch
vụ của doanh nghiệp.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Một số nước khác người tiêu dùng có quyền được có những thông
tin về tổ chức, doanh nghiệp hoàn thành tốt về chất lượng sản
phẩm, đạt các giải thưởng cao trong việc bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng. Nhà nước đã đáp ứng tốt quyền lợi của người tiêu dùng.
Doanh nghiệp nhận được giải thưởng về chất lượng hay bảo vệ
quyền lợi người tiêu dùng, trách nhiệm xã hội đều tự quảng bá,
quảng cáo cho chính doanh nghiệp mình.
 Việt Nam đã ban hành các quy định về pháp luật như sau:
- Nghị đinh 69/2006/NĐ-CP .Ngày 30/8/2006 về nhãn mác.
- Công văn 6692-VPCP-KG. Ngày 14/11/2006. Tăng cường công tác
quản lý chất lượng sản phẩm lưu thong trên thị trường.

- Luật cạnh tranh quy định về quảng cáo, thông tin quảng cáo.
Các văn bản pháp luật trên nhằm đưa người tiêu dùng tới việc tiếp cận
thong tin một cách đầy đủ, chính xác nhất về sản phẩm, về đối tượng cần tiêu
dùng nhằm hoàn chỉnh quyền được có thong tin của người tiêu dùng.
Quy định, tổ chức các buổi tuyên truyền về quyền của người tiêu dùng,
đưa ra báo, tạp chí người tiêu dùng, thúc đẩy người tiêu dùng nhận thức tốt về
quyền lợi của mình và đứng ra tự bảo vệ mình.
Nhận thức về việc thực hiện của Nhà nước về quyền được có thông tin
của người tiêu dùng, Nhà nước đã đưa ra được văn bản pháp luật về thực hiện
việc cung cấp thong tin cho người tiêu dùng. Ví dụ : quy định ghi thong tin nhãn
mác khi lưu thong cần có tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm hàng
hóa, quy định về khối lượng, ngày sản xuất, hạn sử dụng, hạn bảo quản, xuất xứ,
thành phần định lượng, hướng dẫn sử dụng và bảo quản,…Nhà nước đưa ra
những quy định nhưng chưa có hình thức kiểm tra, đánh giá lại xem những quy
định và tiêu chuẩn đó có được thực hiện tốt hay không? đúng hay không? Do
vậy, cuối năm 2006 chúng ta thấy sữa tươi của Vinamilk ghi sai nhãn mác về
thành phần mà không bị phát hiện qua rất nhiều năm.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nhận thức việc thông báo các thông tin về các cơ sở sản xuất sai chất
lượng của Nhà nước ta còn chưa đúng, như việc giữ bí mật về thông tin của các
tổ chức sản xuất thịt lợn sai quy chuẩn, không có thông tin cập nhật tới người
tiêu dùng về những sản phẩm giả, nhái, thiếu chất lượng dẫn đến gây nhầm lẫn
cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn.
 Về phía doanh nghiệp, thực hiện pháp lệnh Nhà nước đề ra, ghi
đầy đủ các thông tin về sản phẩm theo yêu cầu trên nhãn mác.
Nhưng chỉ đủ chứ không đúng, chỉ chống đối pháp luật chứ
không mang mục đích chính là đảm bảo, bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng trong quyền được có thông tin của người tiêu dùng.
Doanh nghiệp lạm dụng quyền được có thông tin của người tiêu

dùng mà “vô tình” quảng bá cho sản phẩm của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp lợi dụng các phương tiện thông tin dại chúng, lợi
dụng các tiêu chuẩn đã được Nhà nước cấp, đưa ra thông tin
nhằm thu hút khách hàng. Doanh nghiệp đã phần nào nhận thức
sai về quyền được có thong tin của người tiêu dùng. Người tiêu
dùng cần có thong tin để tiêu dùng đúng sản phẩm, dịch vụ phù
hợp với mục đích tiêu dùng, nhu cầu đặt ra chứ không phải để
mua bằng được sản phẩm.
 Người tiêu dùng xét về quyền được có thông tin về sản phẩm thì
người tiêu dùng bị động chấp nhận từ phía quy định của Nhà
nước và doanh nghiệp đưa ra, chưa nhận thức được hết quyền lợi
của mình để đòi hỏi được cung cấp thong tin nhiều hơn và chính
xác phục vụ cho việc lựa chọn và tiêu dùng sản phẩm.
2.3. Quyền được lựa chọn
* Quyền được lựa chọn là quyền được lựa chọn những sản phẩm tiêu
dùng thích hợp phù hợp với nhu cầu và khả năng thanh toán. Nhà nước, doanh
nghiệp có nghĩa vụ làm thỏa mãn quyền được lựa chọn của người tiêu dùng.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
* Thế giới quy định quyền được lựa chọn của người tiêu dùng ở các luật
sau: Luật cạnh tranh thế giới ICL ( International Competitive Law);Luật sở hữu
trí tuệ nhằm bảo hộ hàng hóa, sản phẩm làm người tiêu dùng lựa chọn đúng,
chính xác những sản phẩm, tránh lựa chọn hàng giả, hàng nhái, tránh những tình
trạng vi phạm bản quyền công nghệ, sản phẩm. Mặt khác, luật cạnh tranh còn
cấm tình trạng độc quyền ngành, chèn ép người tiêu dùng về giá và số lượng.
Người tiêu dùng có quyền được lựa chọn doanh nghiệp, nhà cung ứng và sản
phẩm để tiêu dùng không bị một ràng buộc nào trong khuôn khổ pháp luật.
* Việt Nam thực hiện bảo vệ quyền được lựa chọn của người tiêu dùng ở
các văn bản pháp luật: Luật cạnh tranh năm 2004; Luật sở hữu trí tuệ năm
2005;Luật doanh nghiệp sửa đổi năm 2004.

Trong nền kinh tế thị trường , người tiêu dùng luôn là thành tố cấu thành
quan trọng cho nền kinh tế quốc gia và có vai trò quan trọng nhất quyết định tới
số phận của mỗi doanh nghiệp. Vì vậy, quốc gia, doanh nghiệp, luôn tìm mọi
biện pháp để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đặc biệt là thỏa mãn quyền được
lựa chọn của người tiêu dùng.
Việt Nam chuyển sang nền kinh tế thị trường, số lượng sản phẩm hàng
hoá đáp ứng cùng một nhu cầu ngày càng đa dạng thì không còn đơn giản là tất
cả những sản phẩm doanh nghiệp sản xuất đều được người tiêu dùng tiêu thụ mà
các doanh nghiệp phải cạnh tranh rất gay găt để thu hút được khách hàng. Vì
vậy quản trị mối quan hệ khách hàng ngày càng quan trọng trong hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Người tiêu dùng có quyền được lựa chọn
doanh nghiệp, sản phẩm thoả mãn tốt nhất nhu cầu của mình. Nhà nước đã ban
hành Luật cạnh tranh trong đó cấm các doanh nghiệp có những hình thức tạo
độc quyền: liên kết tạo độc quyền, bành trướng thôn tính thị trường của doanh
nghiệp…để người tiêu dùng có nhiều khả năng lựa chọn, đảm bảo môi trường
cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh để doanh nghiệp thỏa mãn tốt nhu cầu của
người tiêu dùng bằng việc đưa ra các sản phẩm có chất lượng cao, giá cả hợp lý,
chủng loại đa dạng để người tiêu dùng được lựa chọn.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
* Về phía các doanh nghiệp: để nâng cao hiệu quả của hoạt động sản xuất
kinh doanh, uy tín của mình trên thị trường , các doanh nghiệp luôn tìm cách đổi
mới, cải tiến sản phẩm, đa dạng hoá sản phẩm, nâng cao chất lượng sản phẩm
tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng được tự do chọn lưa những sản
phẩm có khả năng thoả mãn tốt nhất nhu cầu của họ.Không những thế , các
doanh nghiệp còn liên kết với nhau trong sản xuất, cung ứng để đưa ra nhiều
dòng sản phẩm mới phù hợp với người tiêu dùng .
Bên cạnh những doanh nghiệp đảm bảo tốt quyền được lựa chọn của
người tiêu dùng vẫn còn những doanh nghiệp luôn tìm cách theo đuổi lợi nhuận
trước mắt mà không cho doanh nghiệp thỏa mãn quyền được lựa chọn, điều đó

được biểu hiện dưới nhều hình thức như: ép buộc mua, không cho đổi lại hay
bảo hành sản phẩm…
* Người tiêu dùng luôn mong muốn Nhà nước và doanh nghiệp làm thỏa
mãn quyền được lựa chọn của mình.
2.4 . Quyền được lắng nghe ( bày tỏ ý kiến)
* Quyền được lắng nghe là quyền được phát biểu ý kiến và được lắng
nghe những ý kiến đã được phát biểu, nó bao gồm nói và nghe.
* Thế giới có quy định quyền được lắng nghe của người tiêu dùng ở văn
bản hướng dẫn về bảo vệ quyền của người tiêu dùng của Liên Hiệp Quốc ban
hành năm 1985 có nói đến quyền được lắng nghe của người tiêu dùng.
Thế giới thành lập Hội bảo vệ người tiêu dùng để đứng ra bảo vệ quyền
lợi của người tiêu dùng trên thế giới. Tất cả những thắc mắc khiếu nại của người
tiêu dùng trên phạm vi quốc gia quốc tế đều được hội thảo luận, kiến nghị lên cơ
quan cấp trên để giải quyết khiếu nại.
Phản biện xã hội của người tiêu dùng và các tổ chức bảo vệ người tiêu
dùng chính là để thực hiện quyền được lắng nghe của người tiêu dùng thong qua
tổ chức của mình. Phản biện xã hội của người tiêu dùng không chỉ là góp ý cho
những văn bản pháp luật, những chính sách lớn của Nhà nước mà còn bao gồm
cả việc phát hiện, bình luận và kiến nghị cách giải quyết những vấn đề bức xúc
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
của người tiêu dùng, đặc biệt đối với các hành vi gian lận thương mại, những
biểu hiện tiêu cực trên thị trường.
* Các Hội bảo vệ người tiêu dùng trên thế giới thực hiện rất nhiều hoạt
động: Tuần lễ quốc gia về bảo vệ người tiêu dùng trên thế giới ở Hàn Quốc, Hoa
Kỳ, Newziland. Thành lập tòa án người tiêu dùng ở Ấn Độ. Ngày 15/3 ở Trung
Quốc được coi là ngày “Thượng đế phán xử”.
Việt Nam quy định việc đảm bảo quyền được lắng nghe của người tiêu
dùng thông qua “Pháp lệnh bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng” ban hành năm
1999.Hội người tiêu dùng của Việt Nam được thành lập năm 1988( viết tắt là

VINASTAS). Nhà nước đã nhận thức tốt được quyền được lắng nghe của người
tiêu dùng nên cho phép thành lập Hội người tiêu dùng để đại diện cho người tiêu
dùng trên toàn quốc. Nhà nước, Quốc hội giao cho Hội người tiêu dùng những
quyền góp ý cho những văn bản của Nhà nước. Bảo vệ quyền lợi người tiêu
dùng, Hội tác động vào các chủ trương,chính sách, pháp luật của Nhà nước là
một cách bảo vệ người tiêu dùng từ gốc, có tác dụng bao trùm, rộng khắp, lâu
dài.
Hiện nay Nhà nước chưa có một quy chế rõ ràng để người tiêu dùng có
thể thực hiện quyền được lắng nghe của mình.Thực tế những ý kiến của người
tiêu dùng chưa được giải quyết một cách thỏa đáng.
* Về phía doanh nghiệp:
Một số doanh nghiệp đã sớm nhận ra rằng nếu doanh nghiệp đảm bảo tốt
quyền được lắng nghe của người tiêu dùng thì cả doanh nghiệp và người tiêu
dùng đều có lợi. Doanh nghiệp mở các hòm thư góp ý để người tiêu dùng có thể
bày tỏ ý kiến về sản phẩm, hàng hoá của doanh nghiêp từ đó doanh nghiệp điều
chỉnh kế hoạch, chiến lược kinh doanh của mình nhằm nâng cao chất lượng sản
phẩm, hàng hoá đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.
Những doanh nghiệp đeo đuổi lợi nhuận, không tiếp thu hay làm thỏa
mãn quyền được lắng nghe của người tiêu dùng, cố tình sản xuất sản phẩm sai
so với tiêu chuẩn chất lượng, ghi sai nhãn mác hàng hoá để thu hút người tiêu
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
dùng ở cấp thấp sẽ sớm bị đào thải khỏi thị trường vì trình độ nhận thức của
người tiêu dùng ngày một nâng cao và cạnh tranh trên thị trường cũng ngày càng
gay gắt.
* Người tiêu dùng luôn muốn bày tỏ những ý kiến, nhận xét của mình về
doanh nghiệp, về sản phẩm và chất lượng sản phẩm, hàng hoá của các doanh
nghiệp . Nhưng trên thực tế người tiêu dùng không biết nhiều thông tin về các
hiệp hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ngại ngùng về vấn đề kinh phí phải
bỏ ra khi khiếu nại, tố cáo những doanh nghiệp sản xuất sản phẩm kém chất

lượng, hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc , ghi sai những quy định trên nhãn
mác hàng hoá. Người tiêu dùng cần phải nâng cao nhận thức về quyền được lắng
nghe của mình, để có thể tự đứng ra bảo vệ quyền lợi của mình và của cả cộng
đồng.
2.5. Quyền được thỏa mãn những nhu cầu cơ bản
Quyền được thỏa mãn những nhu cầu cơ bản là quyền được sử dụng, tiêu
dùng những sản phẩm, hàng hoá theo đúng công dụng mà người tiêu dùng mong
muốn khi mua sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp. Đây là nhu cầu tối thiểu
mà doanh nghiệp nào cũng phải đáp ứng khi đưa bất kỳ một sản phẩm nào ra thị
trường.
2.6. Quyền được khiếu nại và bồi thường
* Quyền được khiếu nại và bồi thường là quyền của người tiêu dùng phát sinh
khi tiêu dùng phải những sản phẩm kém chất lượng. Khi đó người tiêu dùng có 2
quyền là quyền khiếu nại và quyền được bồi thường nếu doanh nghiệp vi phạm
pháp luật. Quyền khiếu nại thể hiện một phần trong quyền được lắng nghe của
người tiêu dùng .
*Trên thế giới và Việt Nam đã ban hành một số văn bản pháp luật quy
định rõ quyền được khiếu nại và bồi thường của người tiêu dùng như: Luật bảo
vệ người tiêu dùng quốc tế; Luật dân sự và hình sự quốc tế; Chương 5 Hiến
pháp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ( Giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi
phạm)
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Quyền được khiếu nại, đòi bồi hoàn, bồi thường của người tiêu dùng đối
với cá nhân, tổ chức sản xuất kinh doanh, hàng hóa gây thiệt hại cho người tiêu
dùng không chỉ được quy định trong các văn bản pháp luật Nhà nước còn đưa
ra pháp lệnh về quyền được khiếu nại, bồi thường của người tiêu dùng. Tuy vậy
các cơ quan quản lý Nhà nước chưa có những công cụ hữu hiệu trong việc thực
hiện pháp lệnh nên vẫn con tình trạng một số doanh nghiệp móc nối với người
tiêu dùng không thông qua luật của Nhà nước(bồi hoàn ngầm).

* Để đảm bảo quyền được khiếu nại, bồi thường của người tiêu dùng các doanh
nghiệp phải :
 Thực hiện nghiêm pháp luật do Nhà nước ban hành.
 Phải tham gia hầu tòa khi có khiếu kiện khiếu nại
 Cấp hóa đơn, phiếu bảo hành khi bán sản phẩm dịch vụ để trong
quá trình tiêu dùng gặp trục trặc, người tiêu dùng có cơ sở để khiếu
nại, đòi bồi thường
 Doanh nghiệp có trách nhiệm bồi thường những thiệt hại ảnh
hưởng tới người tiêu dùng theo quy định của pháp luật
Doanh nghiệp tuy có thể nhìn được tương lai của mình khi sản xuất mặt
hàng vi phạm tiêu chuẩn chất lượng và vi phạm pháp luật nhưng do một số
doanh nghiệp vẫn nghĩ rằng người tiêu dùng không mong muốn phiền hà khi
tham gia vào khiếu nại , tố cáo nên doanh nghiệp vẫn vi phạm về pháp luật.
Doanh nghiệp sẵn sàng bồi hoàn ngầm cho người tiêu dùng khi người tiêu dùng
phát hiện ra những sản phẩm kém chất lượng, không đúng với những cam kết
của doanh nghiệp khi quảng cáo các sản phẩm của mình trên các phương tiện
thông tin đại chúng. Ví dụ : Tại thị xã Phủ Lý, người tiêu dùng bia Halida phát
hiện có chuột trong lon bia. Halida bồi thường 20 triệu cho người tiêu dùng và
mọi chuyện hoàn tất không thong qua pháp luật , với dư luận bằng không.
* Người tiêu dùng biết được quyền của mình nhưng thường có tâm lý
ngại, sợ phiền hà khi khiếu nại, tố cáo vì các thủ tục hành chính ở nước ta còn
quá phức tạp nên không tham gia khiếu nại. Người tiêu dùng đôi khi còn vì lợi
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ích trước mắt nên đã nhận bồi hoàn ngầm của các doanh nghiệp bỏ qua cho
những doanh nghiệp sản xuất mặt hàng kém chất lượng, vi phạm pháp luật, tự
do hoành hành mà chưa bị trừng phạt của pháp luật.Do vậy người tiêu dùng cần
nhận thức sâu sắc hơn nữa về quyền được khiếu nại, bồi hoàn để đảm bảo quyền
lợi của mình và của cộng đồng.
2.7. Quyền được giáo dục về tiêu dùng

* Quyền được giáo dục về tiêu dùng là quyền mà trong đó người tiêu
dùng được giáo dục, hướng dẫn về việc tiêu dùng sản phẩm để sao cho sản
phẩm, dịch vụ mang lại hiệu quả tối ưu. Mỗi người tiêu dùng được giáo dục về
tiêu dùng trên hai phương diện:
 Phương thức, cách thức tiêu dùng sản phẩm: được thể hiện ở hướng
dẫn sử dụng và hội thảo giới thiệu sản phẩm.
 Giáo dục về quyền, nghĩa vụ của người tiêu dùng để người tiêu
dùng nhận thức tốt hơn về các quyền của mình, tự biết bảo vệ
quyền lợi của mình.
* Thế giới và Việt Nam đã có những quy định về quyền được giáo dục về
tiêu dùng như sau: Quy định về việc phải đưa ra những hướng dẫn sử dụng, cách
thức tiêu dùng sản phẩm ngay trên nhãn mác hàng hóa, có kèm sách hướng dẫn
sử dụng riêng đối với những sản phẩm tiêu dùng phức tạp như đồ điện tử, đồ gia
dụng. Nhà nước đã nhận thức và tôn trọng quyền được giáo dục về tiêu dùng của
người tiêu dùng. Nhìn nhận tốt về vai trò của việc giáo dục người tiêu dùng cách
tiêu dùng sản phẩm, vừa tiết kiệm được nguồn lực và vừa mang lại được hiệu
quả cao. Nhà nước giáo dục tuyên truyền tới người tiêu dùng các quyền của
mình , từ đó người tiêu dùng phối kết hợp các quyền với nhau, tiêu dùng được
những sản phẩm tốt, đưa xã hội phát triển.
* Doanh nghiệp do đặt lợi nhuận và uy tín , thương hiệu lên hàng đầu nên
doanh nghiệp luôn tìm cách đáp ứng tốt nhất quyền này của người tiêu dùng.
Doanh nghiệp sản xuất ra sản phẩm theo nhu cầu của người tiêu dùng , đương
nhiên luôn mong muốn được đáp ứng tốt nhất nhu cầu đó cho người tiêu dùng,
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
để người tiêu dùng sử dụng sản phẩm một cách tốt nhất, hiệu quả tối ưu, tăng uy
tín , doanh thu lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Để đảm bảo lợi ích của người tiêu dùng khi tiêu dùng sản phẩm của mình
các doanh nghiệp luốn chú ý thực hiện tốt các hoạt động như:
 In hướng dẫn sử dụng của sản phẩm chính xác lên bao bì, nhãn mác

theo quy định của Nhà nước, có sách hướng dẫn sử dụng đi kèm, cử
nhân viên chuyên trách hướng dẫn người tiêu dùng, có trường hợp
tiêu dùng phức tạp doanh nghiệp còn cử nhân viên tới tận nhà để
hướng dẫn.
 Tổ chức bảo hành, bảo trì và nâng cấp sản phẩm thường xuyên
(hướng dẫn cách người tiêu dùng bảo quản, sử dụng sản phẩm và
tạo điều kiện để người tiêu dùng sử dụng tốt nhất sản phẩm)
 Tổ chức giới thiệu sản phẩm, giới thiệu về công dụng,cách sử dụng.
 Tổ chức ngày hội của những người tiêu dùng để tập hợp lại những
người tiêu dùng, hướng dẫn về cách tiêu dùng và quyền của người
tiêu dùng trong tiêu dùng sản phẩm.
* Người tiêu dùng đòi hỏi doanh nghiệp phải làm thỏa mãn quyền được
giáo dục về tiêu dùng của mình. Tuy nhiên nhận thức về cách thức tiêu dùng sản
phẩm chưa cao, người tiêu dùng vẫn còn sử dụng không tuân thủ quy định của
nhà sản xuất, gây ra những thiệt hại đáng kể, làm cháy, nổ, ..thiệt hại về kinh tế.
2.8. Quyền được sống trong môi trường sống trong sạch và bền vững
* Quy định của thế giới và Việt Nam về quyền được sống trong môi
trường trong sạch bền vững được xác định rõ trong một số bộ luật sau:
 Luật tài nguyên
 Luật bảo vệ môi trường
 Luật cạnh tranh
 Luật dân sự
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Các luật quy định doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải tạo ra môi
trường sống trong sạch, bền vững cho người tiêu dùng nói riêng và cho cả xã hội
nói chung.
 Quy định doanh nghiệp sản xuất đảm bảo môi trường sinh thái hiện
tại và tương lai: có hệ thống xử lý chất thải, không khai thác sử
dụng bừa bãi tài nguyên thiên nhiên làm mất cân bằng sinh thái làm

ảnh hưởng đến tương lai.
 Quy định doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải phù hợp với nền
văn hóa, chính trị quốc gia, chống mọi hành động làm ảnh hưởng
xấu, suy thoái nền văn hóa, chính trị quốc gia.
Đây là một quyền ở cấp độ cao nhất làm thỏa mãn nhu cầu của người tiêu
dùng. Người tiêu dùng thường chỉ quan tâm đến những vấn đề thiết thực ảnh
hưởng trực tiếp đến bản thân. Doanh nghiệp và người tiêu dùng cần nâng cao
nhận thức của mình hơn nữa trong cả hoạt động sản xuất và tiêu dùng để tạo ra
một môi trường sống trong sạch, lành mạnh, phát triển bền vững từ đó tạo tiền
đề cho sự phát triển của quốc gia, của dân tộc, và của mỗi doanh nghiệp trong
thời đại hội nhập kinh tế quốc tế .
III. Nguyên tắc đảm bảo lợi ích của người tiêu dùng
1. Đối với Nhà nước
- Ban hành Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tổ chức thực
hiện các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng .
- Xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách về bảo vệ quyền lợi
người tiêu dùng , về tiêu dùng hợp lý, tiết kiệm.
- Tăng cường công tác quản lý chất lượng hàng hóa, dịch vụ , tức là
làm cho chất lượng hàng hóa , dịch vụ đưa đến tay người tiêu dùng
được bảo đảm đúng như giá trị của nó, chống lại các thủ đoạn gian
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
lận của các nhà sản xuất hàng hóa và cung cấp dịch vụ. Đồng thời
có biện pháp tăng cường công tác quản lý.
- Tăng cường thông tin hướng dẫn phổ biến, giáo dục nâng cao khả
năng tự bảo vệ của người tiêu dùng.
- Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng, trong trao đổi, cung cấp thông tin cũng như phối hợp hành
động để phát hiện và trừng phạt thích đáng hành vi tội phạm trên quy mô

khu vực và quốc tế.
- Xây dựng mạng lưới giám sát thực thi pháp luật nhiều chiều, nhiều
tầng: bao gồm các cơ quan thực thi pháp luật, các tổ chức xã hội, các tổ
chức phi chính phủ, các cơ quan báo chí truyền thông, các hội đoàn. Chỉ
đạo và phối hợp các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của các
Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc chính phủ, Hội đồng nhân dân và
Ủy ban nhân dân các cấp. Kiểm tra thanh tra việc chấp hành pháp luật của
việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, giải quyết khiếu nại, tố cáo của
người tiêu dùng , xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi cho người
tiêu dùng.
2. Đối với tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
- Thực hiện đúng cam kết với người tiêu dùng.
- Thường xuyên kiểm tra về an toàn, chất lượng hàng hóa dịch vụ,
thực hiện việc cân , đong , đo, đếm chính xác.
- Thông tin quảng cáo chính xác và trung thực về hàng hóa dịch vụ,
niêm yết giá hàng hóa dịch vụ, công bố điều kiện, thời hạn, đặc
điểm bảo hành và hướng dẫn sử dụng hàng hóa dịch vụ của mình
cho người tiêu dùng.
- Giải quyết kịp thời khiếu nại của người tiêu dùng về sản phẩm hàng
hóa của mình không đúng tiêu chuẩn, chất lượng, số luợng đã công
bố hoặc hợp đồng đã giao kết; thực hiện trách nhiệm bảo hành hàng
hóa, dịch vụ đối với khách hàng.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Thu thập, nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đóng góp của người tiêu
dùng, bồi hoàn, bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng theo quy
định của pháp luật.
3. Đối với Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
- Phải là tính chất đại diện cho người tiêu dùng.
- Không được liên quan đến việc khuếch trương thương mại cho bất

kỳ tổ chức , cá nhân sản xuất, kinh doanh nào khác.
- Không được quảng cáo cho bất kỳ mục đích thương mại nào trong
các hoạt động của mình.
- Không được khai thác các thong tin, hướng dẫn người tiêu dùng
nhằm mục đích kinh doanh.
- Không bị ảnh hưởng hoặc bị lệ thuộc bởi việc nhận tài trợ của các
tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước trong mọi hoạt động.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chương II :Thực trạng của việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đối với
sản phẩm sữa Việt Nam
I. Tổng quan về ngành sữa Việt Nam
1. Phương thức chiếm thị phần
Theo số liệu thống kê của AC Níelsen, 3 nhãn hiệu có doanh thu hàng đầu
trên thị trường hiện nay làAbbott, Ductch Lady và Vinamilk.
Hiện nay Dutch Lady và Vinamilk có trên 100 nhãn khác nhau, Nutifood
và Mead Johnson… có ít sản phẩm nên khó cạnh tranh. Dutch Lady vượt lên khi
tung sản phẩm mới cô gái Hà Lan 123 và 456 với công thức 3 tác dụng, đồng
thời đẩy sức mua với các chương trình khuyến mãi lớn và liên tục tổ chức các sự
kiện từ siêu thị đến Bộ giáo dục đào tạo, thu hút đông đảo người tiêu dùng.
Những năm trước, Vinamilk đứng ở vị trí thấp hơn, nhưng năm 2003
công ty liên tục tung ra những sản phẩm mới, cải tiến, và năm 2004-2005 tiếp
tục đẩy mạnh quảng bá cho dòng sản phẩm sữa Dialac chạy theo xu hướng thời
đại như: phát triển trí não, chiều cao…nên vươn lên vị trí thứ 3.
Sự khẳng định vị trí công ty có doanh thu cao nhất là kết quả: Abbott là
kết quả của chiến lược xâm nhập mạng phân phối thành công và hiệu quả, đạt
tăng trưởng nhanh nhất 25% về sản lượng.
2. Cơ hội phát triển
Thực tế, do quy trình sản xuất đòi hỏi những thiết bị rất đắt tiền mà Việt
Nam chưa trang bị đủ nên các công ty đang có 2 cách sản xuất.

- Loại sữa giá trung bình : thường xuyên mua nguyên liệu từ các nhà cung
cấp nước ngoài về pha trộn them các chất bổ sung tùy chức năng.
- Loại sữa giá cao đặt mua nguyên liệu đã pha trộn sẵn từ nhà cung cấp đem
về đóng gói phân phối.
Xu thế áp dụng lợi ích của các chủng loại sữa:
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Vinamilk cho biết xu thế đang áp đảo các chủng loại sữa là : phát triển trí
não, phát triển chiều cao, phát triển thị giác, tăng cường sức đề kháng, củng cố
hệ tiêu hóa
- Milmax- nhãn hiệu sữa vừa mới tham gia thị trường đang tạo nét mới hơn
bằng chiêu thức “hấp thu tốt” với Bifidus.
3. Thị trường sữa Việt Nam là thị trường còn rất hấp dẫn cho các công
ty gia nhập ngành
Theo số liệu ước tính của Nutifood, năm 2005 Việt Nam đã chi tiêu
khoảng 11.700 đồng sữa các loại. Các nhà kinh doanh đã thành công khi đánh
vào tâm lý uống sữa sẽ thông minh, khỏe mạnh của các bậc phụ huynh khiến sân
chơi này đang mang lại nguồn thu hàng tỷ đồng mỗi năm.
Theo Bộ Công nghiệp người Việt Nam dùng 7/8 lít sữa trên 1 năm, còn
rất thấp so với người Nhật là 44 l/năm, Singapore 33 l/năm và Thái Lan là 15
l/năm.
Nghiên cứu của AC Nielsen tại các thành phố lớn tiêu thụ sữa trong
ngành hàng sữa bột tiếp tục tăng trưởng 6% về số lượng, nhưng doanh số tăng
đến 20% do hầu hết các nhà sản xuất đều tăng giá bán đồng thời tung ra nhiều
sản phẩm cải tiến. Trong đó sữa cho trẻ em tăng đến 18% số lượng và 30%
doanh số.
Cơ cấu tiêu dùng sữa đang có sự thay đổi: Năm 2002, sữa bột chiếm
khoảng 25% trên tổng khối lượng sữa tiêu thụ ( những doanh số gần gấp đôi sữa
nước ) thì hiện nay chỉ còn 2% và sữa nước gồm các loại sữa dinh dưỡng, tiệt
trùng, Yaourt, sữa trái cây…đang tăng mạnh.

Sản lượng sữa Vinamilk và Nutifood đang dẫn đầu ngành sữa nhưng sữa
bột của Abbott ( Mỹ) dẫn đầu về doanh số tại thị trường Việt Nam do giá bán
cao hơn nhiều so với sản phẩm nội địa.
Giá trung bình của thị trường năm 2005, giá sữa khoảng 122 Đ/gam thì
giá sữa cuả Abbott lên đến 222 Đ/gam so với Nutifood chỉ 77Đ/gam và
Vinamilk là 89Đ/gam.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
4. Mục tiêu tổng quát của ngành sữa Việt Nam
Mục tiêu Từng bước xây dựng và phát triển ngành sữa đồng bộ tư sản
xuất nguyên liệu đến chế biến sản phẩm cuối cùng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng
trong nước.
Theo ước tính của các chuyên gia, thị trường sữa Việt Nam có tốc độ tăng
trưởng trung bình 18-20%/năm, riêng năm 2005 là 22% với tổng doanh thu
khoảng 13.000 tỉ đồng.
Mức tăng trưởng của các sản phẩm cụ thể như sau:
Mức tăng trưởng giai đoạn 2001-2005
Mức tăng trưởng giai
đoạn 2001-2005 (%/năm)
Mức tăng trưởng giai
đoạn 2006-2010 (%/năm)
Sữa đặc 2% 1%
Sữa bột 15% 10%
Sữa tươi thanh trùng,
tiệt trùng
25% 20%
Sữa chua các loại 15% 15%
Kem các loại 10% 10%

Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Dự kiến sản lượng đến năm 2010 (quy ra sữa tươi)
Chỉ tiêu Đơn vị 2000 2005 2010
Tăng trưởng
b/q(%/năm)
1.Số lượng sữa tiêu dùng trong nước: 2001-
2005
2006-
2010
- Dân số Ngàn
người
77.685,5 83.352 87.758
- Mức tiêu
dùng
b/quân
mỗi người
Lít/
người
5,9 8 10
- Lượng
sữa tiêu
dùng
trong
nước
Ngàn lít 460.000 667.000 900.000 7.7 6.2
2. Số lượng sữa xuất khẩu: 2001-
2005
2006-
2010
- Sữa bột tấn 34.400 44.000 56.000 5 5

(Quy ra
sữa tươi)
(ngàn
lít )
258.000 330.000 420.000
- Sữa đặc Ngàn
hộp
1.000 1.104 1.219 2 2
( Quy ra
sữa tươi)
Ngàn lít 1.000 1.104 1.219
Cộng 1+2 Ngàn lít 719.000 998.104 1.321.219 6,8 5,8
(Nguồn: Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp Sữa Việt Nam đến
năm 2010 và định hướng đến năm 2020.)
Việt Nam sau khi hội WTO, thị trường sữa còn biến động và có sự tham
gia của nhiều sản phẩm hơn nữa. Song cũng chính từ đó, quyền lợi của người
tiêu dùng trong việc sử dụng sản phẩm sũa tốt, đảm bảo chất lượng có nguy cơ
bị vi phạm ngày càng cao những vi phạm về chất lượng sản phẩm sữa sẽ trực
tiếp tác đông tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng. Không những vậy, còn gây
ra hoang mang và mất lòng tin của người tiêu dùng đến sản phẩm sữa Việt Nam.
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Đồng thời, việc giải quyết vấn đề người tiêu dùng không phải chỉ là mục đích tự
thân, mà còn để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của nhà nước, giúp
cho sản xuất kinh doanh phát triển lành mạnh, đúng hướng, ổn định xã hội. Do
đó, có thể thấy đảm bảo lợi ích người tiêu dùng đối với sản phẩm sữa Việt Nam
hiện nay là hết sức cần thiết.
II. Đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam nhìn từ góc độ quản lý nhà
nước.
Trong hai mươi năm đổi mới, mở cửa, xây dựng nền kinh tế thị trường, xã

hội chủ nghĩa. Nước ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển
kinh tế xã hội. Mức sống của người tiêu dùng được nâng cao, bảo vệ quyền lợi
của người tiêu dùng cũng ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Trong lĩnh vực
này nhà nước ta đã có những điều chỉnh kịp thời trong các lĩnh vực pháp luật,
hành pháp, tư pháp. Nhằm tự lập cơ chế giám sát xã hội từ cấp trung ương tới
địa phương để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng Việt Nam.
1. Thành tựu đạt được
 Về bổ sung hoàn chỉnh luật pháp bảo vệ người tiêu dùng và quyền lợi
người tiêu dùng. Đây là thể hiện sự quan tâm đến lợi ích chính đáng của
người tiêu dùng.
+ Từ sau đại hội VI (12/1986) nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp
quy liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đăc biệt ”pháp lệnh bảo vệ
quyền lợi người tiêu dùng” đã được ban hành (13/1999/PL-UBTVQH 10, ngày
27/4/1999). Ngoài ra liên quan đến chất lượng sản phẩm, nhà nước quản lý bằng
”pháp lệnh chất lượng hàng hóa”(số 18/1999/PL-UBTVQH 10)
+ Nghị định 69/2001/NĐ-CP quy định chi tiết về thi hành pháp lệnh về
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Các van bản pháp lý có liên quan: luật dân sự
2002, bộ luật hình sự 2005, Luật cạnh tranh năm 2004, luật tiêu chuẩn về quy
chuẩn kinh tế 2006, luật bảo vệ môi trường 2005, pháp lệch chất lượng sản
phẩm 1999, các pháp lệnh về đo lường chất lượng sản phẩm, pháp lệnh vệ sinh
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
an toàn thực phẩm 2003, pháp lệnh giá 2002, pháp lệnh quảng cáo 2001, pháp
lệch sử lý vi phạm hành chính 2002.
+ Về các cơ quan quản lý nhà nước bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: cấp
trung ương có Cục Quản lý cạnh tranh của Bộ Thương mại, cấp điạ phương có
Sở Thương mại, Sở Thương mại - du lịch. Trong những năm qua: Bộ Thương
mại, Bộ công an, Bộ khoa học và công nghệ, Bộ tài chính đã phối hợp ra thong
tư liên tịch số 10/2000/TTLT, ngày 27/04/2000 nhằm trống lại các hoạt động
llàm, buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ hàng giả góp phầm quan trọng trong bảo vệ

quyền lợi của người tiêu dùng nước ta.
+ Với sự ra đời của Luật doanh nghiệp, môi trường cạnh tranh giữa các
doanh nghiệp trở nên bình đẳng hơn. Từ đó chất lượng hàng hóa, dịch vụ cung
cấp cho người tiêu dùng được nâng lên.
 Về xây dựng, vận hành mạng lưới giám sát thực thi pháp luật bảo vệ
người tiêu dùng, quyền lợi người tiêu dùng . Để bảo vệ quyền lợi ngưởi
tiêu dùng Đảng nhà nước đã xây dựng vận hành khá hiệu quả mạng lưới
thực thi pháp luật trực tiếp hoặc gián tiếp bảo vệ quyến lợi người tiêu
dùng.
+ Xây dựng mạng lưới giám sát hành chính: các ngành quản lý chức năng,
như Y tế, Hải quan, Quản lý thị trường, giám sát kỹ thuật,đo lường chất lượng,
vệ sinh phòng dịch, bào vệ môi trường… đã phát huy tác dụng góp phần hạn chế
những tiêu cực trong việc đảm bảo chất lượng hàng hóa, hạn chế sự ép buộc
mua hàng, chống hàng giả,hàng nhái… đã góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu
dùng trong thời gian qua. Đặc biệt các cơ quan bảo vệ pháp luật của bộ công an
đã tích cực triển khai các biện pháp giám sát, kiểm soát, điều tra phá án nhằm
chống lại tệ nạn làm và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng đang gây ảnh
hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi của người tiêu dùng nước ta.
+ Xây dựng mạng lưới giám sát xã hội: Hiệp hội người tiêu dùng các cấp
từ trung ương đến địa phương đã được thành lập. Ở trung ương, 5/1988 đã thành
lập Hội khoa học kỹ thuật về tiêu chuẩn hóa đo lường, chất lượng và bảo vệ
Nhóm nghiên cứu khoa học lớp CN46B - Khoa QTKD

×