Giáo án sinh học 10 bài 1 các cấp tổ chức của thế giới sống

VnDoc.com - Tải tài liệu miễn phí.
Page
1
GIÁO ÁN SINH HỌC 10
Bài 1: CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG
I. Mục tiêu bài dạy
1. Kiến thức
a. Cơ bản
- Học sinh phải giải thích được nguyên tắc tổ chức thứ bậc của thế giới sống và có cái nhìn bao quát về
thế giới sống.
- Giải thích được tại sao tế bào lại là đơn vị cơ bản tổ chức nên thế giới sống.
- Trình bày được đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống.
b. Trọng tâm
- Nhấn mạnh đến các đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống, đặc biệt là hệ mở, tự điều chỉnh.
2. Kỹ năng
- Kỹ năng hợp tác nhóm và làm việc độc lập, kỹ năng phân loại, nhận dạng.
- Rèn luyện tư duy hệ thống và rèn luyện phương pháp tự học.
3. Thái độ
- Chỉ ra được mặc dù thế giới sống rất đa dạng nhưng lại thống nhất.
II. Chuẩn bị dạy và học
1. Giáo viên
- Tranh vẽ Hình 1 SGK và những tranh ảnh có liên quan đến bài học mà giáo viên và học sinh sưu tầm
được.
- Phiếu học tập nhóm.
2. Học sinh
- Phiếu học tập thảo luận nhóm.
- Xem trước bài mới, tìm hiểu về thế giới sống và cấp độ tổ chức của thế giới sống.
III. Tiến trình dạy và học
1. Ổn định tổ chức lớp
VnDoc.com - Tải tài liệu miễn phí.
Page

2
2. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra – bài đầu chương trình học.
3. Hoạt động dạy và học
a. Mở bài
Vật chất sống bắt đầu từ các phân tử, trong đó đặc biệt quan trọng là axit nucleic, axit amin,…nhưng sự
sống của cơ thể chỉ bắt đầu từ khi có tế bào, do đó thế giới sống được tổ chức theo các cấp từ đơn giản đến phức
tạp.
b. Bài mới
Hoạt động của Thầy & Trò Nội dung
Hoạt động 1: GV Cho HS quan sát tranh hình 1 SGK, tìm
hiểu về các cấp tổ chức của thế giới sống.
GV: Em hãy nêu các cấp tổ chức của thế giới sống?
HS: HS tham khảo SGK, quan sát hình và trả lời.
GV: Giải thích khái niệm tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ
quan
GV: Các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống?
HS: Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã và hệ sinh thái.
GV: Tại sao nói tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi
cơ thể sinh vật?
HS: Vì tế bào chứa đầy đủ các dấu hiệu đặc trưng của sự
sống như trao đổi chất, sin trưởng, sinh sản.
GV: Trong các cấp của thế giới sống tế bào giữ vai trò
quan trọng như thế nào?
HS: Trao đổi với nhau và trả lời.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung của các cấp tổ
chức sống.
I. Các cấp tổ chức của thế giới sống
1) Khái niệm
- Thế giới sống được tổ chức theo nguyên tắc thứ

bậc chặt chẽ: phân tử đại phân tử bào quan
tế bào mô  cơ quan hệ cơ quan cơ thể 
quần thể

quần xã

hệ sinh thái

sinh quyển.
- Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể
sinh vật.
- Các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống bao gồm:
tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái.
2) Tế bào
- Là cấp tổ chức quan trọng vì nó biểu hiện đầy đủ
các đặc tính của cơ thể sống.
- Mọi cơ thể sống đều được cấu tạo từ 1 hay nhiều
tế bào và các tế bào chỉ được sinh ra bằng cách
phân chia tế bào.
VnDoc.com - Tải tài liệu miễn phí.
Page
3
GV: Đặc điểm cấu tạo chung của các cơ thể sống? Virút
có được coi là tế bào không?
HS nêu được: từ nguyên tử → sinh quyển
- Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên cơ thể sống.
- Mọi hoạt động sống diễn ra ở tế bào.
GV nhận xét, đánh giá và giúp hs hoàn thiện kiến thức.
GV: Nguyên tắc thứ bậc là gì?
- Thế nào là đặc tính nổi trội?

- Đặc tinh nổi trội do đâu mà có?
- Đặc tính nổi trội đặc trưng cho cơ thể sống là gì?
HS: Trao đổi nhóm và trả lời.
+ Giải thích:
- Nguyên tắc thứ bậc: nguyên tử  phân tử  đại phân
tử.
- Tính nổi trội: từng tế bào thần kinh không có được đặc
điểm của hệ thần kinh.
GV: Cơ thể sống muốn tồn tại sinh trưởng, phát triển…thì
phải như thế nào?
GV: Nếu trao đổi chất không cân đối thì cơ thể sống làm
như thế nào để giữ cân bằng? (uống rượu nhiều…).
- Hệ thống mở là gì?
- Sinh vật với môi trường có mối quan hệ như thế nào?
- Tại sao ăn uống không hợp lí sẽ dẫn đến phát sinh bệnh?
- Nếu trong các cấp tổ chức sống không tự điều chỉnh
được cân bằng nội môi thì điều gì sẽ xảy ra?
- Vì sao sự sống tiếp diễn liên tục từ thế hệ này sang thế
hệ khác?
II. Đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống
1) Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
- Các tổ chức sống cấp dưới làm nền tảng để xây
dựng nên tổ chức sống cấp trên.
Bào quan tế bào mô cơ quancơ thể…
-Tính nổi trội: Được hình thành do sự tương tác của
các bộ phận cấu thành mà mỗi bộ phận cấu thành
không thể có được.
2) Hệ thống mở và tự điều chỉnh
- Hệ thống mở: Giữa cơ thể và môi trường sống
luôn có tác động qua lại qua quá trình trao đổi chất

và năng lượng.
- Tự điều chỉnh: Các cơ thể sống luôn có khả năng
tự điều chỉnh duy trì cân bằng động động trong hệ
thống (cân bằng nội môi) để giúp nó tồn tại, sinh
trưởng, phát triển…
3) Thế giới sống liên tục tiến hoá
- Sự sống tiếp diễn liên tục nhờ sự truyền thông tin
di truyền trên AND từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- Thế giới sống có chung một nguồn gốc trải qua
hàng triệu triệu năm tiến hoá tạo nên sự đa dạng và
phong phú ngày nay của sinh giới.
- Sinh giới vẫn tiếp tục tiến hoá.
VnDoc.com - Tải tài liệu miễn phí.
Page
4
- Tại sao tất cả sinh vật đều cấu tạo từ tế bào?
- Vì sao cây xương rồng khi sống trên sa mạc có nhiều gai
nhọn?
- Do đâu sinh vật thích nghi với môi trường?
HS: Trên cơ sở những câu hỏi gợi ý của giáo viên thì HS
vận dụng sự hiểu biết của bản thân và trao đổi với bạn bè
để trả lời các câu hỏi.
- Từ 1 nguồn gốc chung bằng con đường phân ly tính
trạng dưới tác dụng của chọn lọc tự nhiên trải qua thời
gian dài tạo nên sinh giới ngày nay.
4. Củng cố
- Cho HS đọc lại phần kết luận trong SGK.
- Sử dụng câu hỏi 3, 4 trong SGK để củng cố kiến thức cho HS.
5. Hướng dẫn học ở nhà
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.

- Xem trước bài mới và tìm hiểu về hệ thống 5 giới trong phân loại giới sinh vật.