Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Long An môn Lịch sử lớp 12 - Vòng 1, bảng B (có đáp án)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 VÒNG 1
LONG AN
Ngày thi: 06/10/ 2011
ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn: LỊCH SỬ (BẢNG B)
Thời gian: 180 phút (không kể phát đề)

Câu 1 (1,0 điểm)
Tại sao xã hội có giai cấp và nhà nước lại phát triển sớm ở lưu vực các con sông lớn
thuộc châu Á và châu Phi?
Câu 2 (3,0 điểm)
Nêu nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí? Vì sao vào thế kỉ XV- XVI, con
người có thể tiến hành các cuộc phát kiến địa lí? Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí?
Câu 3 (3,0 điểm)
Tính chất, ý nghĩa của cách mạng Tân Hợi? Vì sao nói: Cách mạng Tân Hợi là cuộc
cách mạng tư sản không triệt để?
Câu 4 (5,0 điểm)
Trình bày những nguyên nhân dẫn đến sự phát triển kinh tế của Mĩ từ sau Chiến tranh thế
giới thứ hai. Theo em, nguyên nhân nào là quan trọng nhất và nguyên nhân đó có thể giúp ích gì
cho các nước đang phát triển trong việc xây dựng nền kinh tế của mình?
Câu 5 (1,0 điểm)
Trình bày chính sách bóc lột về kinh tế của các triều đại phong kiến phương Bắc đối
với nhân dân ta?
Câu 6 (4,0 điểm)
Giải thích lời hiểu dụ của vua Quang Trung:
“Đánh cho để tóc dài
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ”
Em hãy cho biết những điểm nổi bật trong nghệ thuật chỉ đạo quân sự của Quang
Trung - Nguyễn Huệ?

Câu 7 (3,0 điểm)
Chiếu Cần vương ra đời trong hoàn cảnh nào? Tác dụng của chiếu Cần vương?
Hết
* Thí sinh không được sử dụng tài liệu
* Giám thị không giải thích gì thêm
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 VÒNG 1
LONG AN
Ngày thi: 06/10/ 2011
ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn: LỊCH SỬ (BẢNG B)
Thời gian: 180 phút (không kể phát đề)

HƯỚNG DẪN CHẤM THI
(Thí sinh có thể trình bày theo cách khác không giống với nội dung trong hướng dẫn
chấm mà có ý đúng hoặc tương đương nhưng không sai về khoa học lịch sử, quan
điểm, đường lối của Đảng, Nhà nước thì được hưởng trọn điểm từng ý theo hướng
dẫn chấm)
Câu Nội dung Điểm
1
(1,0 điểm)
Xã hội có giai cấp và nhà nước phát triển sớm ở lưu vực các con
sông lớn thuộc châu Á và châu Phi vì:
- Ở đây có những điều kiện thiên nhiên thuận lợi cho đời sống con
người:
+ Những đồng bằng ven sông rộng lớn -> Có nhiều đất canh tác,
đất đai phì nhiêu màu mỡ và mềm xốp, dễ canh tác.
+ Lượng mưa đều đặn theo mùa, khí hậu nóng ẩm (trừ Trung
Quốc).
- Dân cư tập trung đông.
0,25
0,25

0,25
0,25
2
(3,0 điểm)
- Nguyên nhân: Sự cần thiết phải tìm con đường giao lưu buôn
bán giữa châu Âu và phương Đông.
- Vì: khoa học- kĩ thuật có những tiến bộ đáng kể, đặc biệt là
ngành hàng hải đã tạo điều kiện cho các thương nhân châu Âu đi
tìm nguyên liệu, thị trường.
- Hệ quả:
+ Đem lại những hiểu biết mới về trái đất, những con đường
mới, dân tộc mới, thị trường thế giới được mở rộng, tăng cường
giao lưu văn hóa giữa các châu lục.
+ Thúc đẩy thương nghiệp châu Âu phát triển, làm cho đời sống
thành thị khu vực này trở nên phồn thịnh.
+ Nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa, buôn bán nô lệ.
0,5
0,5
1,0
0,5
0,5
3
(3,0 điểm)
- Tính chất: Cách mạng Tân Hợi là cuộc cách mạng dân chủ tư
sản.
0,5
- Ý nghĩa: Lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho chủ nghĩa tư
bản phát triển, có ảnh hưởng đến cuộc đấu tranh giải phóng dân
tộc ở một số nước châu Á.
1,25

- Cách mạng Tân Hợi là cuộc cách mạng tư sản không triệt để vì:
không thủ tiêu thực sự giai cấp phong kiến, không đụng chạm đến
các đế quốc xâm lược, không giải quyết vấn đề ruộng đất cho
nông dân.
1,25
4
(5,0 điểm)
* Nguyên nhân
- Lãnh thổ rộng lớn, tài nguyên phong phú, nhân lực dồi dào, trình 0,75
độ kĩ thuật cao, năng động, sáng tạo
- Mĩ lợi dụng chiến tranh để làm giàu, thu lợi từ buôn bán vũ khí.
- Áp dụng thành tựu khoa học –kĩ thuật hiện đại nâng cao năng
suất, hạ giá thành sản phẩm, điều chỉnh cơ cấu sản xuất.
- Các tổ hợp công nghiệp- quân sự, các công ty, tập đoàn tư bản
lũng đoạn ở Mĩ có sức sản xuất, cạnh tranh lớn và hiệu quả.
- Chính sách, biện pháp điều tiết của Nhà nước.
0,5
0,75
0,5
0,5
* Nguyên nhân quan trọng nhất: áp dụng thành tựu khoa học –
kĩ thuật hiện đại nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm, điều
chỉnh cơ cấu sản xuất.
0,5
* Các nước đang phát triển có thể tận dụng thành quả của cuộc
cách mạng khoa học – kĩ thuật lần thứ hai để phát triển nhanh nền
kinh tế của mình, rút ngắn thời gian và khoảng cách so với các
nước phát triển.
1,5
5

(1,0 điểm)
- Thực hiện chính sách bóc lột, cống nạp nặng nề.
- Cướp đoạt ruộng đất, cưỡng bức nhân dân ta cày cấy, thực hiện
chính sách đồn điền.
- Nắm độc quyền về muối và sắt.
- Quan lại đô hộ bạo ngược, tham ô, ra sức bóc lột dân ta để làm
giàu.
0,25
0,25
0,25
0,25
6
(4,0 điểm)
* Lời hiểu dụ của vua Quang Trung
- Câu 1,2: nói lên quyết tâm đánh giặc, bảo vệ độc lập dân tộc, giữ
gìn nền văn hóa và những phong tục tập quán lâu đời của nhân
dân ta.
- Câu 3, 4: nói lên quyết tâm đánh tiêu diệt giặc, khiến cho quân
giặc không còn mảnh giáp nào, không còn chiếc xe nào để trở về.
- Câu 5: đánh cho chúng biết nước Nam anh hùng là có chủ
0,5
0,5
0,5
* Những điểm nổi bật trong nghệ thuật chỉ đạo quân sự của
Quang Trung – Nguyễn Huệ
- Chủ động tấn công liên tục, đánh bất ngờ tiêu diệt kẻ thù.
- Biết cơ động lực lượng (hành quân) thần tốc và linh hoạt.
- Cách đánh sáng tạo, thích hợp cho từng trận hoặc cả chiến dịch.
- Tạo được sự đoàn kết quân dân, phát huy sức mạnh toàn dân tộc.
0,75

0,75
0,5
0,5
7
(3,0 điểm)
* Hoàn cảnh ra đời chiếu Cần vương:
- Sau cuộc phản công quân Pháp ở kinh thành Huế thất bại, Tôn
Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi chạy ra sơn phòng Tân Sở
(Quảng Trị).
- Tại đây, ngày 13/7/1885, Tôn Thất Thuyết lấy danh vua Hàm
Nghi xuống chiếu Cần vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân
dân cả nước đứng lên vì vua mà kháng chiến.
0,75
0,75
* Tác dụng của chiếu Cần vương: chiếu Cần vương nhanh
chóng thổi bùng ngọn lửa yêu nước trong nhân dân, tạo thành
phong trào vũ trang chống Pháp sôi nổi, kéo dài hơn 10 năm.
1,5