Đề thi học sinh giỏi Lịch sử lớp 8 số 4

Phòng giáo dục & Đào tạo Cẩm Khê
K THI HC sinh năng khiếu lớp 8 cấp huyện
NM HC 2012 - 2013
Đề thi môn : Lịch sử
Thời gian làm bài: 120 phút không kể thời gian giao đề
Đề thi có 01 trang

I . Phần lịch sử thế giới: (9,0 điểm)
Câu 1(4,0 điểm):
Nêu tình hình nớc Anh cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX và cho biết các nớc
Đế quốc Anh, Pháp , Đức, Mĩ thời kỳ này có những điểm nào giống nhau về kinh
tế, chính trị?
Câu 2(5,0 điểm):
a. Nêu nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa cuộc Cách mạng Nga 1905-1907?
b. Lê Nin và Đảng Bôn sê vích Nga có vai trò nh thế nào đối với thắng lợi của
Cách mạng tháng Mời Nga năm 1917?
II .Phần lịch sử Việt Nam: (11,0 điểm)
Câu 3(3,0 điểm):
Nguyên nhân thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân xâm lợc Mông-
Nguyên?
Câu 4(5,0 điểm ):
Nêu những chính sách về kinh tế trong công cuộc khai thác bóc lột lần thứ
nhất của Thực dân Pháp ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX và cho biết tác
hại của các chính sách đó?
Câu 5 (3,0 điểm):
Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) có những đặc điểm gì khác so với các cuộc
khởi nghĩa cùng thời?
Hết

Họ và tên thí sinh .Số báo danh
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm

Đề chính thức
Hớng dẫn chấm thi năng khiếu cấp huyện lớp 8
Môn thi : Lịch sử
Năm học 2012-2013
Học sinh nêu đợc các nội dung cơ bản sau:
Câu Nội dung chính Điểm
Câu 1
4,0 điểm
a.Tình hình nớc Anh cuối thế kỷ XI X đầu thế kỷ XX:3đ
+ Kinh tế: (1,5 điểm)
- Trớc 1870 Anh đứng đầu thế giới về sản xuất công nghiệp nh-
ng từ sau năm 1870 kinh tế Anh phát triển chậm lại mất dần vị
trí số 1 tụt xuống hàng thứ 3 thế giới( sau Mỹ, Đức).
- Tuy mất vị trí bá chủ thế giới về công nghiệp, nhng Anh vẫn
đứng đầu thế giới về khẩu t bản, thơng mại và thuộc địa.
- Nguyên nhân do công nghiệp Anh phát triển sớm, máy móc
lạc hậu, giai cấp t sản Anh ít chú trọng đầu t trong nớc , chỉ đầu
t sang thuộc địa kiếm lời.
-Đầu thế kỉ XX nhiều công ti t bản độc quyền về công nghiệp,
tài chính ra đời chi phối toàn bộ nền kinh tế .
+ Chính trị: (1,5 điểm)
* Đối nội:
Anh là nớc Quân chủ lập hiến, hai đảng Bảo thủ và Tự do thay
nhau cầm quyền bảo vệ quyền lợi cho giai cấp t sản.
-*Đối ngoại:
Anh u tiên và đẩy mạnh chính sách xâm lợc, thống trị bóc lột
thuộc địa. Đến đầu năm 1914 khi thế giới đã bị các nớc đế quốc
chia xong, thuộc địa Anh trải rộng khắp thế giới bằng 1/4 diện
tích và 1/4 dân số thế giới, gấp 12 lần thuộc địa của Đức, gấp 3
lần thuộc địa của Pháp .

Vì vậy Lê -nin gọi chủ nghĩa đế quốc Anh là Chủ nghĩa đế
quốc thực dân.
b. Những điểm giống nhau về kinh tế, chính trị: 1,0 điểm
+ Kinh tế: (0,5)
- Sự phát triển kinh tế không đồng đều, vị trí của các nớc bị thay
đổi: Anh đứng thứ 1 xuống thứ 3, Pháp thứ 2 xuống thứ 4, Mĩ
thứ 4 lên thứ 1
- Các tổ chức độc quyền hình thành và chi phối đời sống kinh tế,
xã hội các nớc đế quốc.
+ Chính trị: (0,5)
-Tình hình xã hội trong các nớc đều không ổn định.
- Các nớc đế quốc đều tăng cờng chiến tranh xâm lợc phân chia
thị trờng thế giới, tranh giành quyền lực, bành chớng lãnh thổ
0,5
0,5
0,25
0,25
0,5
0,75
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Câu 2 a. Cách mạng Nga 1905-1907: (3,5 đ)
5,0 điểm + Nguyên nhân: (1,0 điểm)
- Đầu thế kỷ XX nớc Nga lâm vào khủng hoảng trầm trọng đời
sống nhân dân nói chung, nhất là giai cấp công nhân rất vất vả
khổ cực, họ phải làm việc nhiều nhng mức lơng không đủ sống.
- Từ năm 1904-1905 Nga hoàng đẩy nhân dân vào cuộc chiến

tranh với Nhật Bản để tranh giành thuộc địa bị thất bại nặng nề
làm cho những mâu thuẫn trong xã hội Nga ngày càng gay gắt
=> Cách mạng Nga bùng nổ.
+ .Diễn biến : (1,5 điểm)
- Mở đầu : 9-1-1905: 14 vạn công nhân Pê-téc-bua và gia
đình tay không vũ khí kéo đến trớc Cung điện Mùa Đông đa yêu
sách đến Nga Hoàng - bị đàn áp đẫm máu gần 1000 ngời chết,
và 2000 ngời bị thơng, trở thành ngày Chủ nhật đẫm máu.
- 5-1905 nông dân nhiều vùng nổi dậy đánh phá dinh cơ địa
chủ phong kiến, thiêu hủy văn tự khế ớc, lấy của nhà giàu chia
cho dân nghèo.
- 6-1905 thuỷ thủ chiến hạm Pô-tem-kin khởi nghĩa nhiều đơn
vị hải quân khác cũng nổi dậy.
-Đỉnh cao là 12-1905 khởi nghĩa vũ trang ở Mát-Xcơ -va kéo
dài gần 2 tuần lễ khiến chính phủ Nga Hoàng lo sợ.
Phong trào tiếp tục kéo dài đến giữa năm 1907 mới chấm dứt.
+ ý nghĩa : (1,0 điểm)
- Giáng đòn chí tử vào nền thống trị làm suy yếu chế độ Nga
Hoàng, Là bớc chuẩn bị cho cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng
10 .1917.
- Cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở các
nớc thuộc địa và phụ thuộc trên thế giới.
b. Vai trò của Lê Nin đối với thắng lợi của Cách mạng
tháng Mời Nga năm 1917 : (1,5 điểm)
-Tuy ở xa đất nớc nhng bằng thiên tài của mình Lê- nin nhận
định rằng những điều kiện cho cuộc khởi nghĩa vũ trang giành
chính quyền đã chín muồi, vạch ra kế hoạch khởi nghĩa ở Pê- tơ-
rô- grát.
-Đầu tháng 10 trong không khí cách mạng bao trùm khắp nớc
Nga, Lê-nin bí mật từ Phần Lan về Pê- tơ- rô- grát trực tiếp chỉ

đạo công tác chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.
-Lê- Nin và Đảng Bôn-sê- vích lãnh đạo cách mạng tháng Mời
Nga thắng lợi, lật đổ Chính phủ lâm thời giành chính quyền về
tay giai cấp vô sản ,chấm dứt tình trạng hai chính quyền song
song tồn tại ở Nga.
-Đêm 25/10 Đại hội Xô Viết toàn Nga lần thứ II khai mạc tuyên
bố sự thành lập nớc Cộng hòa Xô Viết do Lê- nin đứng đầu
nhanh chóng ổn định tình hình, giải quyết các vấn đề cấp bách
0,5
0,5
0,5
0,25
0,25
0,25
0,25
0,5
0,5
0,25
0,25
0,5
0,5
của đất nớc sau khi cách mạng tháng Mời thắng lợi.
Câu 3
3,0 điểm
+ Nguyên nhân thắng lợi: (Mỗi ý đúng 0,5 đ)
- Cả ba lần đều có sự tham gia đóng góp công sức của các tầng
lớp nhân dân, các thành phần dân tộc trong cả nớc.
- Tinh thần đoàn kết toàn dân, tạo nên sức mạnh đánh giặc.
- Sự chỉ huy tài tình của các tớng Trần Quang Khải, Trần Khánh
D tiêu biểu là tớng Trần Quốc Tuấn.

- Sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt cho mỗi cuộc kháng chiến.
Đặc biệt nhà Trần rất quan tâm chăm lo sức dân, nâng cao đời
sống vật chất tinh thần của nhân dân bằng nhiều biện pháp để
tạo nên sự gắn bó giữa triều đình và nhân dân
- Tinh thần hi sinh, quyết chiến, quyết thắng của toàn dân mà
nòng cốt là quân đội thời Trần.
- Có chiến lợc, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của vơng triều
Trần đặc biệt là của vua Trần Nhân Tông và các danh tớng. Đ-
ờng lối đánh giặc là :Tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu, tạo thời cơ
và chớp thời cơ tiêu diệt quân giặc
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 4
5,0 điểm
Chính sách kinh tế, tác hại của các chính sách đó
a. Chính sách kinh tế: (3,5 điểm)
+ Nông nghiệp:
- Pháp đẩy mạnh việc cớp đoạt ruộng đất của nhân dân để lập
đồn điền, bóc lột theo kiểu phát canh thu tô nh địa chủ Việt.
+ Công nghiệp:
- Pháp đẩy mạnh khai thác mỏ than và kim loại ngoài ra phát
triển một số ngành nh : Xi măng,chế biến gỗ
+ Giao thông:
Xây dựng hệ thống giao thông đờng bộ đờng sắt để tăng cờng
bóc lột và mục đích quân sự.
+ Thơng nghiệp:

Độc chiếm thị trờng , hàng của Pháp vào Việt Nam chỉ đánh
thuế nhẹ hoặc miễn thuế, đánh thuế nặng hàng các nớc vào Việt
Nam biến nớc ta thành thị trờng riêng của pháp.
+ Tài chính:
Đề ra các thuế mới chồng lên thuế cũ, nặng nhất là thuế muối,
thuế rợu, thuế thuốc phiện để vơ vét tiền của nhân dân . Ngoài
ra còn bắt nhân dân đi phu đắp đờng, đào sông, xây cầu
Mục đích của các chính sách trên của Pháp là vơ vét sức ngời,
sức của của nhân dân Đông Dơng.
b. Tác hại: (1,5 điểm)
Tài nguyên bị vơ vét cạn kiệt.
Kinh tế nớc ta kém phát triển phụ thuộc Pháp: Nông nghiệp giậm
chân tại chỗ, công nghiệp phát triển què quặt,nhỏ giọt, thiếu hẳn
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,25
0,5
công nghiệp nặng.
Làm cho đời sống nhân dân vô cùng khổ cực.
Xã hội Việt Nam có sự biến đổi sâu sắc xuất hiện thêm một số
giai cấp tầng lớp mới.
0,25
0,5
Câu 5
3,0 điểm

Học sinh phải xác định đợc phong trào cùng thời với khởi nghĩa
Yên Thế là phong trào Cần Vơng sau đó nêu đặc điểm khác
HS có thể làm bằng cách kẻ bảng để so sánh.
a.Phong trào Cần Vơng : (1,5 điểm)
Lực lợng lãnh đạo :Văn thân sĩ phu yêu nớc
Lực lợng tham gia: Gồm các tầng lớp nhân dân
Mục đích: Hởng ứng Chiếu Cần Vơng giúp vua cứu nớc ,khôi
phục chế độ phong kiến tốt đẹp hơn.
Địa bàn hoạt động: Khắp Bắc kỳ, Trung kỳ.
ảnh hởng hệ t tởng: ảnh hởng hệ t tởng phong kiến
b. Khởi nghĩa Yên Thế: (1,5 điểm)
Lực lợng lãnh đạo : Giai cấp nông dân
Lực lợng tham gia: Giai cấp nông dân
Mục đích : ChốngThực dân để Pháp bảo vệ cuộc sống giữ đất giữ
làng.
Địa bàn hoạt động :Yên Thế - Phía Tây Bắc Giang
ảnh hởng hệ t tởng :Không ảnh hởng hệ t tởng nào, là phong trào
đấu tranh tự phát của nông dân.
0,25
0,25
0,5
0,25
0,25
0,25
0,25
0,5
0,25
0,25
Lu ý: Chỉ cho điểm tối đa ở mỗi câu nếu nêu đầy đủ chính xác các nội dung trên,
trình bày sạch sẽ, khoa học. Ngoài những nội dung trên phần kiến thức vận dụng

nếu học sinh nêu thêm kiến thức khác đúng, có thể cho điểm khuyến khích tối đa là
0,5 điểm trong toàn bộ bài làm.