Đề thi học sinh giỏi Hóa học 9 chọn lọc số 2

PHÒNG GD&ĐT YÊN LẠC

ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LÓP 9 NĂM HỌC 2013 - 2014
ĐỀ THI MÔN: HOÁ HỌC
Thời gian làm bài: 150 phút, không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm 01 trang
Bài 1 (2,0 điểm).
1 !"
#


$
"
%
&
%
'"
%
(
%
"
%
(
$
)*+,-.
2. /012
$
!"
#
3456789:;:<-2-=>?-@

A=:*B-212?79C9:;-,>12?9:;:<
-2:<- +;121*0D6+,
Bài 2: (2,0 điểm).
1. EF0D9.G:HIJK-L&!'
2 -@->-I0AJ?(1GM1N" 1GM
1N H-7O:L
++,7OC:;
P+,1N C:;+,1N" C:*B
++,7OC:*B
Bài 3: (2,0 điểm)
1Q@CR2-S:;T7K76928L34$%5U
V%4V5U%WX#45!U#4V4%5" 6-<,BR0NC=
2<,9.BJ&9CYZ
%
[\?>CD
S&2X$][79?>C-7F$8?>C:<-7SY9?>
C-7OD?>C-7SZ2X4CY7<,9.
B&
Bài 4: (1,0 điểm)
Q@IJYK-L^
$
"^ "
%

#
E
$
9?>--IF 2
IJY120NK7_70J:;Z/12:*BQY7
Z/Q121*0D6+,-.

Bài 5: (1,5 điểm).
`#V-:-CQT`$#-->?aB:-C2F
 "
%
7T9067O70J0J:;"
$
?+b-:S(0
X()*0D6+,=b
$(Y7:-CQ<,S->?a
%( M:;?c++,12%]]-" XQK-1279
-@; H70J9-26d[C?d
Bài 6. (1,5 điểm)
$]-IJ&K-'"
%
'&M1N4]-" $Q
70J$4VV;:;7:(7!::*e+,*f#]- XQ127
97*:IJ:;EGg.12Th,:-CEMG
G12" (
$
0670JX]-:*BM*1N= "
%
7T
9070Ji12XX$;-@:;7:(<CiK->
:7*:>0J:<7\70J--?+b-h[;:>0JBIJ
&12-
Hết
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm, học sinh được sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn
Họ tên thí sinh SBD: Phòng
PHÒNG GD - ĐT YÊN LẠC
jjjjjjjjjjjjjjjjjjjj

ĐÁP ÁN ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
NĂM HỌC 2013 - 2014
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: HOÁ HỌC
(Hướng dẫn chấm gồm 05 trang)
Bài Nội dung Điểm
Bài 1
(2,0đ)
1. (1đ) Chỉ dùng chất chỉ thị phenolphtalein, hãy phân biệt các dung dịch
riêng biệt NaHSO
4
, Na
2
CO
3
, AlCl
3
, Fe(NO
3
)
3
, NaCl, Ca(NO
3
)
2
. Viết các phản
ứng minh họa.
Đáp án:[;-kS-I8;-L
 12-I-kSQkS9-2K2


$
"
%
-kS`C:<-2

$
"
%
l
$
"
→
¬ 
 "
%
l"
 i
$
"
%
2->S7m12-kS`C
QkS9?B.:;:<-22 !"
#
$ !"
#
l
$
"
%
→

$
"l"
$
nl$
$
!"
#
QkSC:*Bh:12?B.:;:<-22&
%
$&
%
l%
$
"
%
l%
$
"→$&" (
%
ol%"
$
nl4
QkSC:*B7H12?B.:;:<-22'"
%
(
%
$'"
%
(
$

l%
$
"
%
l%
$
"→$'" (
%
ol%"
$
nl4"
%
QkSC:*Bh2"
%
(
$
"
%
(
$
l
$
"
%
→"
%
ol$"
%
QkS:<C0J2
]$W

]$W
]$W
]$W
2. (1đ) Cho Zn dư vào dung dịch H
2
SO
4
96% thì đầu tiên có khí không màu,
mùi xốc bay ra, sau một thời gian thấy xuất hiện kết tủa màu vàng, sau đó
lại có khí mùi trứng thối và sau cùng có khí không màu, không mùi thoát ra.
Hãy giải thích và viết các phương trình phản ứng.
Đáp án:
E78
$
!"
#
7T→!"
$
-=>(
$
$
!"
#
l/→/!"
#
l$
$
"l!"
$
↑

)O?
$
!"
#
12
$
"?C:*B!
-212(
#
$
!"
#
l%/→%/!"
#
l#
$
"l!↓
[*7*2LW
$
!"
#
l#/→#/!"
#
l#
$
"l
$
!↑-,>(
^K7@
$

!"
#
7B6→
$
L

$
!"
#
l/→/!"
#
l
$
↑
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 2
(2,0đ)
1. (1,0đ) Bằng phương pháp hóa học hãy tách riêng từng chất ra khỏi hỗn
hợp gồm: Cu, Ag, S, Fe.
Đáp án:
!D7KL
/
$
$
7
$
!

$

"$

' '
!" !
&!'
&!
 
&"
&
+
+
+
+
+
→
→
→
→
→
→
0D6+,=+L
j IJh12 0.h:<K-
&!120N.
'l$ p'
$
l
$
j q-`C7670J'

'
$

7
→
'l
$
j q>h`CK:;127r
$
!K.
h70J!
$l"
$

]
t
→
$"
!l"
$

]
t
→
!"
$

$
!l!"
$


→
!l
$
"
j `h`C12 0K.h:<
70J&
"l$ 
→

$
l
$
"
j q-`C7670J

$

7
→
l
$
0,25
0,5
0,25
2. (1,0đ) Hãy nêu một muối (cho mỗi trường hợp sau) vừa tác dụng
với dung dịch NaOH vừa tác dụng với dung dịch HCl thỏa mãn điều kiện:
a. Cả hai phản ứng đều tạo chất khí
b. Phản ứng với dung dịch HCl tạo khí, phản ứng với dung dịch NaOH
tạo kết tủa.

c. Cả hai phản ứng đều tạo kết tủa.
Đáp án: ->H-7O:L
(
#
(
$
"
%
l$" →
$
"
%
l$
%
↑l$
$
"

#
(
$
"
%
l$ →$
#
l"
$
↑l
$
"

T
#
"
%
( "
%
(
$
l$ →
$
l$
$
"l$"
$
↑
 "
%
(
$
l$" →"
%
↓l
$
"
%
l$
$
"
(&"
%

l →&↓l "
%
$&"
%
l$" →&
$
"↓l
$
"l$"
%
T&"
%
l" →&" ↓l"
%
*
1*
7e
X[ L
]$W7
$[ L
]fW7
Bài 3
(2,0đ)
1. (1,0 đ) Một loại thuỷ tinh dùng làm cửa kính hoặc đồ dùng gia đình có
thành phần: 9,623% Na; 8,368% Ca; 35,146% Si; 46,863% O. Hãy tìm công
thức của thuỷ tinh dưới dạng các oxit.
Đáp án: s.<,BR2L=
$
""t!"
$

[29L
#4
5 X]]5 34$%5U
TT
x
Na
M
= =

#]
5 X]]5 V%4V5U
TT
y
Ca
M
= =

$V
5 X]]5 %WX#45U
TT
z
Si
M
= =

[9L#4=L#]L$Vtu34$%LV%4VL%WX#4
⇒
=LLtuXLXL4
<,R2
$

""4!"
$
0,25
0,5
0,25
2. (1,0 đ) Công thức hóa học của hợp chất A có dạng XY
3
. Tổng số hạt
proton, nơtron, electron trong phân tử A là 120. Trong đó, số hạt mang điện
bằng 2 lần số hạt không mang điện. Nguyên tử X có số hạt mang điện nhiều
hơn số hạt mang điện trong nguyên tử Y là 16 hạt.
Xác định công thức hóa học của A.
Đáp án:
qT
&

&

&
80J2?>?>?>S&

Y

Y

Y
80J2?>?>?>SY

Z


Z

Z
80J2?>?>?>SZ
[9L



=+
=
⇒



=+
=++
V]
#]
$
X$]
AA
A
AAA
AAA
ep
n
nep
nep

PS&9CYZ

%

⇒

Y
l
Y
(l%
Z
l
Z
(uV]
QT:L
Y
l
Y
(j
Z
l
Z
(uX4
)NL
Y
u
Y
U
Z
u
Z






=
=
⇔



=−
=+
⇒
V
X4
X4$$
V]4$
Y
X
YX
YX
p
p
pp
pp
)vLY2g0w!(UZ2"="(
[ B&2L!"
%
0,25
0,5

0,25
Bài 4
(1,0đ)
Một hỗn hợp X gồm các chất: K
2
O, KHCO
3
, NH
4
Cl, BaCl
2
có số mol
mỗi chất bằng nhau. Hoà tan hỗn hợp X vào nước, rồi đun nhẹ thu được khí
Y, dung dịch Z và kết tủa M. Xác định các chất trong Y, Z, M và viết
phương trình phản ứng minh họa.
Đáp án:
Y7Z/QL
jqT?>--Iu-(
^
$
"

l
$
"→$^" U
$-(
^ "
%
l^" →^
$

"
%
l
$
"
-(

#
l^" →^l
%
↑l
$
"
-(
E
$
l^
$
"
%
→E"
%
↓

l$^
-(
)vLZ2
%
U/L^UQLE"
%

0,25
0.25
0,25
0,25
Bài 5
(1,5đ)
Hòa tan 4,8 gam kim loại M hoặc hòa tan 2,4 gam muối sunfua của
kim loại này, bằng dung dịch HNO
3
đặc nóng dư, thì đều thu được lượng khí
NO
2
(sản phẩm khử duy nhất) như nhau.
1) Viết các phương trình phản ứng xẩy ra.
2) Xác định kim loại M, công thức phân tử muối sunfua.
3) Hấp thụ khí sinh ra ở cả hai phản ứng trên vào 300 ml dung dịch
NaOH 1M, rồi thêm vào đó một ít phenolphtalein. Hỏi dung dịch thu được
có màu gì? Tại sao?
Đáp án:
1.P0D6+,L
Ql$- "
%
→Q"
%
(
-
l-"
$
l-
$

" X(
Q
$
!

l$$-l%( "
%
→$Q"
%
(
-
l
$
!"
#
l$-l4("
$
l$-l(
$
"$(
2)6?>-"
$
c0AJ2F9L
(4-$
%$Q$
#$
-
Q
V#
+

+
=

0,25
0,25
0,25
⇒





=
−
=
%$X-
-$4
-4#
Q

⇒
-;J2uX-u$12Qu4#
)vQ212<,->2
$
!
3.
-]fW]
4#
V#



==
l# "
%
→"
%
(
$
l$"
$
l$
$
"
⇒
" "
-%]]fW]$$
$
==××=
⇒7=+1G7B+,L
$"
$
l$" →"
%
l"
$
l
$
"
i70J9-2K"
$


C-<0AtDL
"
$
l
$
"⇌ "
$
l"
0,25
0,25
0,25
Bài 6
(1,5đ)
Cho 20 gam hỗn hợp A gồm FeCO
3
, Fe, Cu, Al tác dụng với 60 ml
dung dịch NaOH 2M thu được 2,688 lít khí (đktc) hiđro. Sau khi kết th~c
phản ứng cho tiếp 740 ml dung dịch HCl 1M và đun nóng đến khi hỗn hợp
khí B ngừng thoát ra. Lọc và tách cặn r€n C chỉ chứa kim loại. Cho B hấp
thụ từ từ vào dung dịch Ca(OH)
2
dư thì thu được 10 gam kết tủa. Cho C tác
dụng hết với axit HNO
3
đặc, nóng, dư, thu được dung dịch D và 1,12 lít một
chất khí (đktc) duy nhất. Cô cạn D rồi nhiệt phân muối khan đến khối lượng
không đổi được m gam sản phẩm r€n. Tính khối lượng của các chất trong
hỗn hợp A và giá trị m.
Đáp án:

&l" l
$
"→&"
$
l
$
%

$
↑
]]V]]V]X$-(
→" 0]]#-U
&
u]]V-→m
Al
= 2,16 gam
" l →l
$
"
]]#]]#-(
→ 0]f-
&"
$
l# →l&
%
l$
$
"
]]V]%$-(
→ 0]%V-

l "
%
70J:;→'"
%
7+,*1N 
'"
%
l$ →'
$
l"
$
l
$
"
"
$
l" (
$
→"
%
l
$
"
→
3
FeCO
n
u
3
CaCO

n
u]X-U→
3
FeCO
m
= 11,6 gam
0]XV-
E2IJ:;→9+"
$
12
$
→9+,'12 
$ l'→'
$
l
$
− TH
1
:'*
l# "
%
→"
%
(
$
l$"
$
↑l
$
"

]]$W]]$W]]W-(
→m
Cu
= 1,6 gam.
m
Fe
u$]−-

−-
&
−
%
FeCO
m
= 4,64 gam
"
%
(
$
→"l"
$
↑l"
$
↑
m = m
CuO
= 2 gam
0,25
0,5
0,25

− TH
2
:'0
Fe
n

+,
ux

u]]3-(
s.'0L=-UL-
-
'0
l-

u$]−-
'

+,
−-
&
−
%
FeCO
m
= X$-
W4=l4#uX$(I)
l# "
%
→"

%
(
$
l$"
$
↑l
$
"
'l4 "
%
→'"
%
(
%
l%"
$
↑l
$
"
→
$
NO
n
u%=l$u]]W(II)
s+0D6(I)y(II) 70J=u]]XUu]]X
→-

u]4#-U-
'
u]W4-

"
%
(
$
→"l"
$
↑lx"
$
↑
$'"
%
(
%
→'
$
"
%
l4"
$
↑l
$
%
"
$
↑
 m = m
CuO
+
%$
OFe

m
= 1,6 gam
0,25
0,25
Lưu ý:
j Thí sinh có thể giải nhiều cách, nếu đúng vẫn được điểm tối đa.
j Nếu thí sinh giải đúng trọn kết quả của 1 ý theo yêu cầu đề ra thì cho điểm trọn ý mà không
cần tính điểm từng bước nhỏ, nếu từng ý giải không hoàn chỉnh, có thể cho một phần của
tổng điểm tối đa dành cho ý đó. Điểm toàn bài là tổng các điểm thành phần, không làm
tròn.
HẾT